Περιοχή αναγνώρισης
Τύπος της οντότητας
Φυσικό Πρόσωπο
Καθιερωμένες μορφές του ονόματος
Ελύτης, Οδυσσέας
Παράλληλες μορφές του ονόματος
Μορφές του ονόματος σύμφωνα με άλλους κανόνες
Άλλες μορφές του ονόματος
- Αλεπουδέλης, Οδυσσέας
Κωδικοί καταχώρισης νομικών προσώπων
Περιοχή περιγραφής
Χρονολογίες ύπαρξης/δραστηριότητας
1911 - 1996
Ιστορικό
Ο Οδυσσέας Ελύτης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη, γεννήθηκε το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Γονείς του ο Παναγιώτης Θ. Αλεπουδέλης και η Μαρία Βρανά από τη Λέσβο. Το 1914 η οικογένεια φεύγει από την Κρήτη και εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου ο μικρός Οδυσσέας φοιτά από το 1917 στο σχολείο του Μακρή. Το 1930 εισάγεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ την ίδια περίπου εποχή συνδέεται φιλικά με τους Κανελλόπουλο, Εμπειρίκο και Σαραντάρη. Το 1935 δημοσιεύει ποιήματά του στο περιοδικό Νέα Γράμματα και εισέρχεται ενεργά στον κύκλο της γενιάς του '30. Παίρνει μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο με τον βαθμό του έφεδρου ανθυπολοχαγού. Το 1948, ύστερα από πρόσκληση των Rélations Culturelles του Υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας, μεταβαίνει στο Παρίσι όπου θα παραμείνει ώς το 1952. Μεταξύ των έργων του: Προσανατολισμοί (1940), Ο Ήλιος ο Πρώτος (1943), Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας (1945, 1962), Το Άξιον Εστί (1959), Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό (1960), Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά (1971), Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας (1971), Τα ρω του έρωτα (1972), Τα ετεροθαλλή (1974), Μαρία Νεφέλη (1978), Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου (1984), Ο μικρός ναυτίλος (1985), Τα ελεγεία της Οξώπετρας (1991), Ο ζωγράφος Θεόφιλος (1973), Ανοιχτά χαρτιά (1974), Η μαγεία του Παπαδιαμάντη (1976), καθώς και μεταφράσεις των Ζιρωντού, Μπρεχτ, Ζενέ, Ρεμπώ, Λετρεαμόν, Ελυάρ, Ζουβ, Ουγκαρέττι, Λόρκα, Μαγιακόφσκι. Το 1964 κυκλοφόρησε το ορατόριο Άξιον Εστί του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ για το σύνολο του μέχρι τότε έργου του.
Η συγκεκριμένη ενότητα περιγραφής αντικατοπτρίζει μιαν ορισμένη χρονική φάση της παραγωγής του Ελύτη που κατέχει κεντρική θέση στην ποίησή του. Από το 1956 περίπου έως το 1959 επεξεργάζεται παράλληλα δύο διαφορετικά έργα του, τη μεγάλη σύνθεση του Άξιον Εστί (βλ. τετράδια Α΄-ΙΓ΄), καθώς και τα ποιήματα που θα ενταχθούν στη συλλογή Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό (βλ. τετράδιο ΙΔ΄). Στο ίδιο τετράδιο (ΙΔ΄) περιλαμβάνεται υλικό από την Αλβανιάδα, την οποία άρχισε να δουλεύει γύρω στα 1944 και την εγκατέλειψε λόγω της ενασχόλησής του με το Άξιον Εστί. Από τα τρία αρχικά μέρη αυτής της σύνθεσης διασώθηκε μόνο το πρώτο, το οποίο μεταδόθηκε σε ραδιοφωνική εκπομπή του Αντρέα Καραντώνη (28 Οκτ. 1956).
Πηγή: Φάκελος 1, τεκμήριο 1 και Mario Vitti, Ο Οδυσσέας Ελύτης. Κριτική μελέτη, Αθήνα. Ερμής 1991.