Ο Ρούσος Α. Κούνδουρος γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης. Μετά τις γυμνασιακές σπουδές του στη Νεάπολη και στο Ηράκλειο, σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο των Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1914.

Παντρεύτηκε το 1921 και εγκαταστάθηκε στην Νεάπολη Λασιθίου, όπου είχε και το δικηγορικό του γραφείο. Η σύζυγός του Μαρία Παντερμαράκη ήταν δασκάλα, ανιψιά του μητροπολίτη Κρήτης Τίτου Ζωγραφίδη.

Ο Ρούσος Κούνδουρος αγωνίστηκε στο Μακεδονικό Mέτωπο το 1915 - 17 εθελοντικά, με το βαθμό του ανθυπολοχαγού, μαζί με τον Σοφοκλή Βενιζέλο και άλλους Κρητικούς.

Πολιτεύτηκε και εκλέχτηκε βουλευτής Λασιθίου το 1926 με το κόμμα των Φιλελευθέρων και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου το 1928.

Το 1935 έλαβε μέρος στο κίνημα του Βενιζέλου, μαζί με τον εξάδελφό του Σήφη Ρ. Κούνδουρο και για το λόγο αυτό φυλακίστηκε.

Κατά τον πόλεμο του 1940 δεν στρατεύτηκε αλλά με άρθρα στις εφημερίδες, με ομιλίες και γράμματα προς τους αγωνιζόμενους στη Αλβανία αλλά και με αποστολές τροφίμων και ρουχισμού εξύψωνε τον πατριωτισμό των μαχητών. Την περίοδο της γερμανικής και ιταλικής κατοχής ήταν ηγέτης τη εθνικής αντίστασης ανατολικής Κρήτης, πρόεδρος της νομαρχιακής Επιτροπής του Ε.Α.Μ και παρείχε βοήθεια στους αντάρτες του βουνού αλλά και στους φυλακισμένους αγωνιστές, ενώ βρισκόταν σε επικοινωνία με την εξόριστη κυβέρνηση στην Αίγυπτο.

Συνελήφθη από τους ναζί στο σπίτι του στη Νεάπολη τα ξημερώματα της 4η Αυγούστου 1944 και, αφού βασανίστηκε στα μπουντρούμια της γκεστάπο στο Ηράκλειο, μεταφέρθηκε την 27η Αυγούστου στις φυλακές της Αγυιάς Χανίων όπου και εκτελέστηκε στις 29/8/1944.

Η μετακομιδή των οστών του στον οικογενειακό τάφο στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου έγινε στις 2/10/1948. Έτυχε τιμητικών διακρίσεων και του απονεμήθηκε, μετά θάνατον, μετάλλιο εθνικής αντίστασης.

Για να τιμηθεί η μνήμη του, ιδρύθηκε στον Άγιο Νικόλαο, με μέριμνα της αδερφής του Χρυσούλας Ξανθουδίδου, η Κουνδούρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη και στήθηκαν ανδριάντας του στον Άγιο Νικόλαο και προτομή του στη Νεάπολη. Δόθηκε το όνομά του σε δρόμους των πόλεων του νομού Λασιθίου και στα Χανιά, στη συνοικία Λενταριανά.

Στη μνήμη του, επίσης, εκδόθηκε το βιβλίο του καθηγητή Γιάννη Παυλάκη με τίτλο «ΡΟΥΣΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ 1891 - 1944».

[πηγή: Κούνδουρος, Γιάννης, Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας των Κουνδούρων, εκδότης Αργ. Καραμήτσος, 2013]

Ο Τίτος Κούνδουρος, γιος του Ρούσου Κούνδουρου, γεννήθηκε στη Νεάπολη Κρήτης το 1931 και σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο της Αθήνας. Δικηγόρησε στην Αθήνα από το 1957 μέχρι το 1963 οπότε εισήχθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας εξελιχθείς μέχρι του βαθμού του Αντιπροέδρου του Δικαστηρίου. Αποχώρησε “επί τιμή” το 1998.
Διετέλεσε Νομικός Σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου σε όλη την περίοδο της δεκαετούς θητείας του και έτυχε πολλών τιμητικών διακρίσεων.

[πηγή: Κούνδουρος, Γιάννης, Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας των Κουνδούρων, εκδότης Αργ. Καραμήτσος, 2013]