Ο Μένος Φιλήντας, δημοδιδάσκαλος, γλωσσολόγος και λογοτέχνης, γεννήθηκε στην Αρτάκη της Κυζίκου το 1870. Τελείωσε τις σπουδές του στο Διδασκαλείο της Θεσσαλονίκης και δίδαξε στην πατρίδα του και σε άλλες πόλεις της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Φυλακίστηκε δύο φορές από τις Τουρκικές αρχές λόγω του πατριωτικού του αγώνα, τον οποίο συνδύαζε με την προσπάθεια για την καθιέρωση την δημοτικής. Από το 1900 άρχισε να συνεργάζεται με λογοτεχνικά περιοδικά της Αθήνας και της Πόλης. Επιδόθηκε στην γλωσσολογική έρευνα, και κυρίως στην ετυμολογία των λέξεων. Υποστήριξε τον δημοτικισμό και τάχθηκε υπέρ της ορθογραφικής μεταρρύθμισης και της καθιέρωσης του λατινικού αλφαβήτου. Το 1913 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και από το 1923-24 στην Νέα Ιωνία, όπου και πέθανε το 1934.
Σε αυτοτελή μορφή εξέδωσε τα εξής έργα: Γραμματική της Ρωμαίικης γλώσσας (1902), Γλωσσογνωσία και γλωσσογραφία ελληνική (1924-1927 3 τ.), Από τους θρύλους των αιώνων (1901), Στα βουνά της Χαλκιδικής (1916) και Ταορμίνα (1923). Το 1921 δημοσίευσε την ποιητική συλλογή Οχτάβες.

[Πηγές: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 9Β. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ.12]

Η Τζούλια Ανδρειάδου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1937. Είναι κόρη του Δημητρίου Ανδρειάδη (1896-1970) και της Ελένης Στεφάνου (1905-1993) -που κατάγονται από την Κωνσταντινούπολη και τον Πόντο (Σαμψούντα) αντίστοιχα- και αδελφή της ποιήτριας Κοραλίας Θεοτοκά.

Φοίτησε στο Δημοτικό στη Σχολή Αδαμοπούλου και στο Γυμνάσιο στη Σχολή Χατζιδάκη. Από το 1956 ως το 1959 εργάσθηκε στις Γραφικές Τέχνες (Χ. Καρμίρη) φοιτώντας παράλληλα, τα απογεύματα, στη Σχολή Ζωγραφικής του Κ. Ηλιάδη.

Το 1959 πήγε στο Παρίσι, όπου σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία Ζωγραφικής του Andre Lhote και γαλλική γλώσσα στη Σορβόνη. Το 1960 έγινε δεκτή στην Ecole des Beaux-Arts, με δάσκαλο τον M. Brianchon και παράλληλα φοίτησε σε σχολή προσωπολογίας στο Παρίσι.

Η συμμετοχή της στον ελληνικό εικαστικό χώρο ξεκίνησε το 1960 με την ΣΤ΄ Πανελλήνιο. Έχει λάβει μέρος σε περισσότερες από εκατό ομαδικές εκθέσεις και έχει πραγματοποιήσει δεκατέσσερις ατομικές. Από το 1960 ως το 1971 εργάστηκε ως μακιγιέζ σε ελληνικές και ξένες ταινίες. Το 1976-77 παρακολούθησε Ιστορία της Τέχνης στην Α.Σ.Κ.Τ. με την Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας.

Έχει γράψει και εικονογραφήσει τέσσερα βιβλία για παιδιά. Έχει φιλοτεχνήσει εξώφυλλα λογοτεχνικών βιβλίων, εκδόσεων του Πανεπιστημίου Κρήτης και βιβλίων για παιδιά. Έχει συνεργαστεί εικαστικά σε πολλά τεύχη του περιοδικού Η Λέξη. Το 2010 κυκλοφόρησε το βιβλίο της Σε χαμηλή πτήση. Κείμενά της δημοσιεύονται στον ιστότοπο www.artviews.gr

Είναι παντρεμένη με τον σκηνοθέτη κινηματογράφου, Γιώργο Σταμπουλόπουλο και έχουν μία κόρη, την Άρτεμι, και έναν γιο, τον Νικόλα.

Αναλυτικές πληροφορίες για την Τζούλια Ανδρειάδου και το έργο της στην προσωπική της ιστοσελίδα: www.andriadou.gr

Ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Γιώργος Σταμπουλόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1936. Από το 1956 και για μια δεκαετία εργάστηκε ως πρώτος βοηθός σκηνοθέτη ή διευθυντής παραγωγής σε περισσότερες από πενήντα ελληνικές ταινίες ή ξένες παραγωγές που γυρίστηκαν στην Ελλάδα. Το γύρισμα της πρώτης του ταινίας μεγάλου μήκους, Ανοιχτή επιστολή, σημαδεύτηκε από την κήρυξη της Δικτατορίας, τον Απρίλη του 1967. Η ταινία, που έφτασε λαθραία στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο το 1968 και τιμήθηκε με το βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI), απορρίφθηκε τον επόμενο χρόνο από τη χουντική επιτροπή του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Σ’ όλη τη διάρκεια της δικτατορίας ο Γιώργος Σταμπουλόπουλος απείχε από κάθε δημιουργική κινηματογραφική δραστηριότητα κι ασχολήθηκε βιοποριστικά με την παραγωγή και τη σκηνοθεσία διαφημιστικών ταινιών, γυρίζοντας πάνω από χίλιες στο διάστημα 1968‒1984. Στο χώρο του κινηματογράφου επανήλθε με τη Μεταπολίτευση (1974), με το σενάριο για την ταινία Νέμεσις, που το απαγόρευσε η Νέο‒Δημοκρατική λογοκρισία και η ταινία δεν γυρίστηκε ποτέ. Ανάλογες ήταν στην ίδια περίοδο και οι απαγορεύσεις για τηλεοπτικές εκπομπές στην ΕΡΤ. Στο διάστημα 1980‒1991 γύρισε τρεις ταινίες μεγάλου μήκους –Και ξανά προς τη δόξα τραβά (1980), Προσοχή κίνδυνος (1983), Δυο Ήλιοι στον ουρανό (1991)– και τηλεταινίες για την κρατική και την ιδιωτική τηλεόραση. Μετά από απουσία δεκαπέντε ετών γύρισε την τελευταία του ταινία, Πανδώρα (2006). Είναι παντρεμένος με τη ζωγράφο Τζούλια Ανδρειάδου και έχουν μια κόρη κι ένα γιο.
[Το βιογραφικό σημείωμα το έχει συντάξει ο Γιώργος Σταμπουλόπουλος].

Σύμφωνα με το άρθρο 40 του ΠΔ 132/2017 (ΦΕΚ Α΄132) οι επιχειρησιακοί στόχοι, η διάρθρωση και οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών έχουν ως ακολούθως.

1. Επιχειρησιακός στόχος της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών είναι ιδίως η διαμόρφωση και η εφαρμογή πολιτικών σε κάθε είδους θέματα τοπογραφικών εφαρμογών.
2. Η Διεύθυνση Τοπογραφικών Εφαρμογών αποτελείται από τα εξής Τμήματα:
   α) Τμήμα Οριοθέτησης Υδατορεμάτων.
   β) Τμήμα Τοπογραφικών Εφαρμογών και Απαλλοτριώσεων.
   γ) Τμήμα Κτηματολογικών Γραφείων.
   δ) Τμήμα Χαρτογραφικής Τεκμηρίωσης.
3. α) Στο Τμήμα Οριοθέτησης Υδατορεμάτων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
   α)α) ο έλεγχος και η γνωμοδότηση για την έγκριση οριογραμμών υδατορεμάτων στο πλαίσιο εκπόνησης πολεοδομικών μελετών, ρυθμίσεων, καθώς και για την έγκριση χώρων αστικών υποδομών,
   β)β) η σύνταξη σχετικών προτύπων και προδιαγραφών για τις μελέτες οριοθέτησης και η παροχή κατευθύνσεων και οδηγιών για τις μελέτες και τα πολεοδομικά θέματα που σχετίζονται με υδατορέματα.
   β) Στο Τμήμα Τοπογραφικών Εφαρμογών και Απαλλοτριώσεων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
   α)α) η μέριμνα για την εκτέλεση τοπογραφικών αποτυπώσεων, κτηματογραφήσεων και χαράξεων, για την κάλυψη αναγκών και προγραμμάτων του Υπουργείου,
   β)β) η σύνταξη σχετικών προτύπων και προδιαγραφών και η παροχή κατευθύνσεων και οδηγιών, για τη σύνταξη των πράξεων εφαρμογής, των πράξεων τακτοποίησης και αναλογισμού,
   γ)γ) η σύνταξη σχετικών προτύπων, προδιαγραφών, η παροχή κατευθύνσεων και οδηγιών για την σύνταξη πολεοδομικών σχεδίων εφαρμογής σε συνεργασία με την Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού,
   δ)δ) η παροχή κατευθύνσεων για τη σύνταξη τροποποιήσεων σε περίπτωση άρσης απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης, περιλαμβανομένων και αυτών που αναφέρονται σε εκτάσεις στεγαστικών προγραμμάτων, σε συνεργασία με το Τμήμα Πολεοδομικών Μελετών και Ρυθμίσεων της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού,
   ε)ε) ο προγραμματισμός απαλλοτριώσεων, σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείο και άλλους χρηματοδοτικούς φορείς,
   γ) Στο Τμήμα Κτηματολογικών Γραφείων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
   α)α) η τήρηση και λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου Πρωτευούσης και η παρακολούθηση της ένταξής του στο Εθνικό Κτηματολόγιο,
   β)β) η μέριμνα για την έκδοση Κανονισμού Λειτουργίας των Κτηματολογικών Γραφείων και ο έλεγχος των εισπραττόμενων ανταποδοτικών τελών και λοιπών δικαιωμάτων που απορρέουν από την κτηματογράφηση και τη λειτουργία των Κτηματολογικών Γραφείων,
   γ)γ) η παροχή κατευθύνσεων για τη ρύθμιση θεμάτων ομοιόμορφης εφαρμογής του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου από όλα τα Κτηματολογικά Γραφεία της Επικράτειας,
   δ)δ) η σύσταση Ειδικού Μητρώου Διαπιστευμένων Μηχανικών και ο ορισμός των προϋποθέσεων, της διαδικασίας και των ειδικότερων προσόντων για την εγγραφή στο μητρώο αυτό.
   δ) Στο Τμήμα Χαρτογραφικής Τεκμηρίωσης ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
   α)α) η τήρηση, κωδικοποίηση και διαχείριση του αρχείου διαγραμμάτων, προεδρικών διαταγμάτων και αποφάσεων Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
   β)β) η παροχή διευκρινήσεων σε θέματα εγκεκριμένων σχεδίων εφαρμογής γραμμών, υψομετρικών μελετών, όρων δόμησης και λοιπών θεμάτων σχετικών με ρυμοτομικά διαγράμματα,
   γ)γ) η μέριμνα για δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των Προεδρικών Διαταγμάτων και Υπουργικών Αποφάσεων πολεοδομικού και χωροταξικού περιεχομένου και η ανακοίνωση στους αρμόδιους φορείς εφαρμογής.

Ο Μάριος Πλωρίτης είχε γεννηθεί στις 6 Ιανουαρίου 1919 στον Πειραιά. Το πραγματικό του όνομα ήταν Μάριος Στυλιανός Παπαδόπουλος. Ήταν γιος του Βασιλείου Παπαδόπουλου και της συζύγου του Αντωνίας, το γένος Καρρά. Οι γονείς του κατάγονταν από τη Σαντορίνη. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο Νομικής 1939, πτυχίο Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών 1940). Συνεργάτης του Κάρολου Κουν και ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Τέχνης το 1942, ο Μάριος Πλωρίτης συνδέθηκε στενά με την τέχνη της σκηνής ως μεταφραστής πλήθους έργων της ευρωπαϊκής και της αμερικανικής δραματουργίας, ως κριτικός και αρθρογράφος, ως ιστορικός και θεωρητικός, ως πανεπιστημιακός δάσκαλος, αλλά και ως δραματουργός και σκηνοθέτης. Στον αθηναϊκό ημερήσιο Τύπο εμφανίστηκε το 1945 από τις σελίδες της εφημερίδας "Ελευθερία" ‒ αρχικά ως κριτικός θεάτρου, στη συνέχεια και ως ένας από τους πρώτους Έλληνες κριτικούς κινηματογράφου. Αποχώρησε από την "Ελευθερία" μετά τα Ιουλιανά του 1965. Το ίδιο έτος ξεκίνησε τη μακρόχρονη συνεργασία του με την εφημερίδα "Το Βήμα", όπου αρθρογραφούσε κυρίως για το θέατρο και για πολιτικά θέματα.

Στη διάρκεια της χούντας έζησε στο Παρίσι. Συνεργάστηκε με τις αντιδικτατορικές οργανώσεις Δημοκρατική Άμυνα και Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Μέτωπο, διηύθυνε το περιοδικό Courrier de la résistance grecque (1968‒1969) και συνεπιμελήθηκε το αφιέρωμα «Aujourd’hui la Grèce» του περιοδικού Temps modernes (1969). Από το 1970 έως το 1972 δίδαξε στο τμήμα Αγγλικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Paris VIII (Vincennes), εστιάζοντας κυρίως στο έργο του Σαίξπηρ. Στο Δημοψήφισμα του 1974 ήταν μέλος της Επιτροπής Αντιμοναρχικού Αγώνα και πρώτος ομιλητής της δημοκρατικής παράταξης στην ελληνική τηλεόραση (28 Νοεμβρίου 1974).

Συνιδρυτής με τον Αλέκο Πατσιφά και τον Νίκο Καρύδη των εκδόσεων Ίκαρος (1943), δάσκαλος στη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης (1955‒1967), διευθυντής στον ετήσιο τόμο "Θέατρο" του Θεόδωρου Κρίτα (1957‒1967) και πρώτος διευθυντής στην εφημερίδα "Νίκη" (1962‒1963), ο Μάριος Πλωρίτης είχε επίσης διδάξει στο Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (1991) και στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών (1991‒2001) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), είχε διευθύνει το θεατρικό τμήμα του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (1950‒1952) και είχε διατελέσει πρόεδρος της Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου, της Εταιρείας Συγγραφέων και του Κέντρου Εξαρτημένων Ατόμων. Ήταν μέλος του Ιδρύματος Λαμπράκη, του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, της Ορχήστρας των Χρωμάτων, του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού, της ΕΣΗΕΑ και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.

Παντρεύτηκε τρεις φορές, με την ηθοποιό Έλλη Λαμπέτη, με την αρχαιολόγο Μαρίκα Ανεμογιάννη και με την ηθοποιό Κάτια Δανδουλάκη.

Από το 1943 έως το 2000 εκδόθηκαν 36 τόμοι λογοτεχνικών και θεατρικών του μεταφράσεων. Από το 1965 έως το 2002 εκδόθηκαν τα βιβλία του:

• Πρόσωπα του νεώτερου δράματος (1965),
• Τα λοφία και οι παγίδες (1966),
• Τα προσωπεία (1967),
• Δυναστείες και δυνάστες (1974),
• Μέγιστον μάθημα (1975),
• Πολιτικά 1975‒1976,
• Πολιτικά 1977‒1979 (1980),
• Μπρεχτ και Χίτλερ (1984),
• Τέχνη, γλώσσα και εξουσία (1989),
• Της σκηνής και της τέχνης (1990),
• Νέα Πολιτικά Α΄‒Β΄ (1990),
• Μίμος και μίμοι (1991),
• Έρως ελευθερίας και δημοκρατίας Α΄: Ο αρχαίος κόσμος (1992),
• Το θέατρο στο Βυζάντιο (1999) και
• Ο πολιτικός Σαίξπηρ (2002).

Μετά το θάνατό του (2006), το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων εξέδωσε δύο τόμους με συγκεντρωμένα άρθρα του, τις "Επιφυλλίδες (1989‒2004)" (2010).

[Το βιογραφικό σημείωμα είναι βασισμένο στο υλικό του αρχείου του, που απόκειται στο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ].

Η Κατίνα Παξινού (Αικατερίνη Κωνσταντοπούλου) γεννήθηκε το 1900 στον Πειραιά. Ήταν κόρη του αλευροβιομηχάνου Βασιλείου Κωνσταντόπουλου και της συζύγου του Ελένης Μαλανδρίνου κι είχε έξι αδέρφια.

Η Κατίνα Παξινού πέρασε τα μαθητικά της χρόνια στη Σχολή Χιλ, στη Σχολή Καλογραιών της Τήνου και εσωτερική σε σχολείο της Ελβετίας. Το 1917 αποφοίτησε από το Κονσερβατουάρ της Γενεύης (Conservatoire de musique de Genève), ενώ είχε ήδη εμφανιστεί σε μουσικές εκδηλώσεις στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών και στο Βασιλικό Θέατρο. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον επιχειρηματία Γιάννη Παξινό, με τον οποίο απέκτησε δύο κόρες, την Έθελ και την Ιλεάνα (Ελένη). Το ζευγάρι χώρισε το 1923. Στη διάρκεια του γάμου της κι ώς το 1926 η Παξινού έλαβε μέρος σε παραγωγές λυρικού θεάτρου στην Αθήνα και συνέχισε τις μουσικές σπουδές της στην Κωνστάντζα της Ρουμανίας, τη Βιέννη και το Βερολίνο. Στη σκηνή εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1920, ερμηνεύοντας το ρόλο της Βεατρίκης στο ομότιτλο, γραμμένο ειδικά για την Παξινού, μελόδραμα του Δημήτρη Μητρόπουλου.

Ο Αλέξης Μινωτής κι η Κατίνα Παξινού γνωρίστηκαν το 1928. Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, η Παξινού ξεκίνησε τη συνεργασία της με το θίασο Κοτοπούλη, στο έργο του Ανρύ Μπατάιγ Η γυμνή γυναίκα. Το 1931, εν αναμονή της έναρξης λειτουργίας του Εθνικού Θεάτρου, η Παξινού κι ο Μινωτής συνεργάστηκαν με τον Αιμίλιο Βεάκη. Στην κρατική σκηνή ανέλαβαν πρωταγωνιστικούς ρόλους από την πρώτη παραγωγή της (Αγαμέμνων του Αισχύλου 1932) ως το 1941. Μάρτιο του 1940 παντρεύτηκαν στην Αθήνα κι η Παξινού έφυγε για το Λονδίνο, όπου υποδύθηκε την κυρία Άλβιγκ στους Βρικόλακες του Ίψεν (Duchess Theatre, θίασος του Charles Cochran).

Το 1941 ο Μινωτής συνελήφθη από τους Γερμανούς, οδηγήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, δραπέτευσε και κατέφυγε στη Χίο, συνελήφθη εκ νέου και φυλακίστηκε. Το 1942 διέφυγε στην Τουρκία, στο Κάιρο και από εκεί, με διπλωματικό διαβατήριο, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε εγκατασταθεί μετά από περιπέτειες η Παξινού.

Έως το 1950 ζήσανε στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, έλαβαν μέρος σε αντιπολεμικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις κι ενέργειες κι εμφανίστηκαν στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Το 1943 η Κατίνα Παξινού υποδύθηκε την Πιλάρ στην κινηματογραφική ταινία του Σαμ Γουντ Για ποιον χτυπά η καμπάνα, ερμηνεία για την οποία τιμήθηκε τον επόμενο χρόνο με το Όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου. Το 1949 τιμήθηκε με το βραβείο Κοκτώ για την ερμηνεία της στην κινηματογραφική απόδοση του έργου του Ευγένιου Ο’Νηλ Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα, σε σκηνοθεσία του Ντάντλεϋ Νίκολς. Το 1951 υποδύθηκε τη Μπερνάρντα Άλμπα στη Νέα Υόρκη (The American National Theatre and Academy Playhouse). Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε τον Οιδίποδα τύραννο του Σοφοκλή στο αρχαίο θέατρο Δελφών, σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή, με τον ίδιο στο ρόλο του Οιδίποδα και την Παξινού στο ρόλο της Ιοκάστης. Ακολούθησαν περιοδεία του κρατικού θιάσου στις ΗΠΑ και παράλληλη ανεξάρτητη κινηματογραφική και θεατρική δραστηριότητα των Παξινού και Μινωτή στην Αγγλία και την Αμερική.

Το 1953 το ζευγάρι ήρθε σε ρήξη με το Γιώργο Θεοτοκά. Από το 1955 –όταν ο Αιμίλιος Χουρμούζιος ανέλαβε τη διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου– ως το 1968 διατήρησαν μόνιμη συνεργασία με την κρατική σκηνή ως πρωταγωνιστές, ο Μινωτής και ως σκηνοθέτης, σε έργα του παγκόσμιου σύγχρονου και κλασικού ρεπερτορίου και τα καλοκαίρια σε αρχαίες τραγωδίες, στο πλαίσιο των φεστιβάλ Επιδαύρου και Αθηνών.

Τον Αύγουστο του 1968 ο Μινωτής κι η Παξινού ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από το Εθνικό Θέατρο και δημιούργησαν δικό τους θίασο, με τον οποίο έδωσαν παραστάσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως το 1973. Ο τελευταίος ρόλος της Κατίνας Παξινού ήταν η Μάνα Κουράγιο στο ομότιτλο έργο του Μπρεχτ. Πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου 1973.

Κορυφαίες μορφές του ελληνικού θεάτρου του 20ού αιώνα, η Κατίνα Παξινού κι ο Αλέξης Μινωτής είχαν διεθνή αναγνώριση κι ακτινοβολία και τιμήθηκαν επανειλημμένως για την καλλιτεχνική προσφορά τους.

[Η σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος βασίστηκε στο: Πλάτων Μαυρομούστακος, «Χρονολόγιο», στο Πλάτων Μαυρομούστακος (επιμ.), Παξινού – Μινωτής. Μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1997, σ. 19-60].

Ο Αλέξης Μινωτής (Αλέξανδρος Μινωτάκης) γεννήθηκε το 1900 στα Χανιά· οι γονείς του, Στυλιανός και Στυλιανή Μινωτάκη, ήταν πολύτεκνοι. Ολοκλήρωσε τις μαθητικές σπουδές του στα Χανιά. Το 1915 δημοσίευσε ποιήματα στο περιοδικό του Αντώνη Γιαλούρη Διόνυσος (εκεί υιοθέτησε και το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο). Το 1918, σύμφωνα με την επιθυμία των γονιών του, διορίστηκε λογιστής στην Τράπεζα Αθηνών, θέση από την οποία παραιτήθηκε το επόμενο έτος. Το 1922 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη σκηνή, αρχικά ως κομπάρσος, σε παραστάσεις του θιάσου Βεάκη-Ιατρίδου-Νέζερ, που περιόδευε τότε στην Κρήτη. Το 1924 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία και το 1925 προσλήφθηκε στο θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη (πρώτη εμφάνιση στο έργο του Ανρύ Μπερνστέν Ιουδήθ), όπου παρέμεινε ως το 1931, συμμετέχοντας σε σκηνικές παραγωγές στην Αθήνα και σε περιοδείες, καθώς και στις παραστάσεις της Ελευθέρας Σκηνής.

Ο Αλέξης Μινωτής κι η Κατίνα Παξινού γνωρίστηκαν το 1928. Το 1931, εν αναμονή της έναρξης λειτουργίας του Εθνικού Θεάτρου, η Παξινού κι ο Μινωτής συνεργάστηκαν με τον Αιμίλιο Βεάκη. Στην κρατική σκηνή ανέλαβαν πρωταγωνιστικούς ρόλους από την πρώτη παραγωγή της (Αγαμέμνων του Αισχύλου 1932) ως το 1941. Τον Μάρτιο του 1940 παντρεύτηκαν στην Αθήνα κι η Παξινού έφυγε για το Λονδίνο, όπου υποδύθηκε την κυρία Άλβιγκ στους Βρικόλακες του Ίψεν (Duchess Theatre, θίασος του Charles Cochran).

Το 1941 ο Μινωτής συνελήφθη από τους Γερμανούς, οδηγήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, δραπέτευσε και κατέφυγε στη Χίο, συνελήφθη εκ νέου και φυλακίστηκε. Το 1942 διέφυγε στην Τουρκία, στο Κάιρο και από εκεί, με διπλωματικό διαβατήριο, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε εγκατασταθεί μετά από περιπέτειες η Παξινού.

Έως το 1950 ζήσανε στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, έλαβαν μέρος σε αντιπολεμικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις κι ενέργειες κι εμφανίστηκαν στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Το καλοκαίρι του 1951 το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε τον Οιδίποδα τύραννο του Σοφοκλή στο αρχαίο θέατρο Δελφών, σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή, με τον ίδιο στο ρόλο του Οιδίποδα και την Παξινού στο ρόλο της Ιοκάστης. Ακολούθησαν περιοδεία του κρατικού θιάσου στις ΗΠΑ και παράλληλη ανεξάρτητη κινηματογραφική και θεατρική δραστηριότητα των Παξινού και Μινωτή στην Αγγλία και την Αμερική.

Το 1953 το ζευγάρι ήρθε σε ρήξη με το Γιώργο Θεοτοκά. Από το 1955 –όταν ο Αιμίλιος Χουρμούζιος ανέλαβε τη διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου– ως το 1968 διατήρησαν μόνιμη συνεργασία με την κρατική σκηνή ως πρωταγωνιστές, ο Μινωτής και ως σκηνοθέτης, σε έργα του παγκόσμιου σύγχρονου και κλασικού ρεπερτορίου και τα καλοκαίρια σε αρχαίες τραγωδίες, στο πλαίσιο των φεστιβάλ Επιδαύρου και Αθηνών. Το 1958 ο Μινωτής σκηνοθέτησε τη Μήδεια του Λουίτζι Κερουμπίνι για την Dallas Civic Opera, με τη Μαρία Κάλλας στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η παράσταση σημείωσε μεγάλη επιτυχία κι επαναλήφθηκε στο Λονδίνο, το Μιλάνο και στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου (1961).

Τον Αύγουστο του 1968 ο Μινωτής κι η Παξινού ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από το Εθνικό Θέατρο και δημιούργησαν δικό τους θίασο, με τον οποίο έδωσαν παραστάσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως το 1973.

Τον Οκτώβριο του 1974 ο Μινωτής ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου, θέση την οποία διατήρησε ως το 1980, οπότε έγινε πρόεδρος ΔΣ της κρατικής σκηνής. Από το 1974 κι ως το τέλος της ζωής του (Νοέμβριος 1990) συνέχισε τη θεατρική του σταδιοδρομία από τη σκηνή του Εθνικού. Η τελευταία του ερμηνεία ήταν ο ρόλος του Αβραάμ στη Θυσία του Αβραάμ.

Κορυφαίες μορφές του ελληνικού θεάτρου του 20ού αιώνα, η Κατίνα Παξινού κι ο Αλέξης Μινωτής είχαν διεθνή αναγνώριση κι ακτινοβολία και τιμήθηκαν επανειλημμένως για την καλλιτεχνική προσφορά τους.

[Η σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος βασίστηκε στο: Πλάτων Μαυρομούστακος, «Χρονολόγιο», στο Πλάτων Μαυρομούστακος (επιμ.), Παξινού – Μινωτής. Μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1997, σ. 19-60].

Ο Αθανάσιος Βολανάκης, πρωτότοκος του Δημητρίου Βολανάκη (1792-1878) και της Χαρίκλειας Ηλιάδη, γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Ήταν βιομήχανος και διατηρούσε κλωστήριο και πιατοποιείο στον Πειραιά την περίοδο 1873-1880. Με τη σύζυγό του Τατιανή απέκτησαν οχτώ παιδιά (Δημήτριος, Ρωζάννα, Αιμιλία, Πέτρος, Χαρά, Κωστής, Δόρα, Ανάργυρος).

Ο Δημήτριος Βολανάκης, πρωτότοκος του Αθανασίου Βολανάκη και της Τατιανής (1845-1902, το γένος Πέτρου Κλάδου και Ρωξάνης Νάκου), γεννήθηκε στον Πειραιά. Φοίτησε στο Institution du Château de Lancy.
Ήταν ιδιωτικός υπάλληλος, συνεργάτης του Λεξικού Ελευθερουδάκη και τακτικό μέλος της Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών. Παντρεύτηκε την Ελευθερία Δερμιτζάκη (του Ιωάννου και της Ειρήνης το γένος Βολανάκη) κι απέκτησαν τέσσερις κόρες: την Τάνια, τη Ρωζάννα, την Ιλεάνα και την Ντόρα.

Η Ντόρα (Χρυσάνθη-Ντόρα) Βολανάκη του Δημητρίου και της Ελευθερίας (το γένος Δερμιτζάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1915. Απόφοιτη της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου, σταδιοδρόμησε ως ηθοποιός στο θέατρο, το ραδιόφωνο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980. Συνεργάστηκε με το Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης, το Εθνικό Θέατρο και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με το Πειραϊκό Θέατρο του Δημήτρη Ροντήρη και με θιάσους του ελεύθερου θεάτρου. Το 1984 της απονεμήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού το βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου Ταξίδι στα Κύθηρα. Διπλωματούχος του Βρετανικού και του Γαλλικού Ινστιτούτου, η Ντόρα Βολανάκη ήταν επίσης μεταφράστρια λογοτεχνικών και θεατρικών έργων.

Έκανε δύο γάμους, με τον Χαράλαμπο Γρηγοριάδη (1944) (με τον οποίο απέκτησε την κόρη της Τατιανή, την μετέπειτα ζωγράφο και εικονογράφο Τατιάνα Ραΐση Βολανάκη) και με τον Λευτέρη Σιάσκα (1960).

Η Nelly’s (Έλλη Σεραϊδάρη-Σουγιουλτζόγλου) γεννήθηκε στο Αϊδίνι στις 10/23 Νοεμβρίου 1899, κόρη του εμπόρου Σουγιουλτζόγλου και της Μάρθας Βαγιανού από τη Μυτιλήνη. Είχε τρεις αδελφές και ένα αδελφό, τον Νίκο. Το 1920 πήγε στη Δρέσδη και μαθήτευσε δίπλα στον Hugo Erfurth και τον Franz Fiedler, γνωστούς φωτογράφους. Πήρε το δίπλωμά της το Δεκέμβριο του 1923. Τέλη του 1924 ήρθε στην Ελλάδα, όπου στο μεταξύ είχαν εγκατασταθεί οι γονείς της, και άνοιξε ένα στούντιο στην οδό Ερμού 49. Τρία χρόνια αργότερα ξεκίνησε περιοδείες στην ελληνική ύπαιθρο, φωτογραφίζοντας τόπους, ανθρώπους, και μνημεία, δημιουργώντας ένα πλούσιο αρχείο της Ελλάδας του Μεσοπολέμου. Πραγματοποίησε δύο ρεπορτάζ, φωτογράφησε τους μικρασιάτες πρόσφυγες με ανάθεση της Near East Foundation, και την παληά Αθήνα σε συνεργασία με τον Δημήτρη Καμπούρογλου. Το 1929 παντρεύτηκε τον Άγγελο Σεραϊδάρη, με την οικογένεια του οποίου είχε συνδεθεί στη Δρέσδη. Ο Άγγελος ήταν γιος του καπνεμπόρου Κωνσταντίνου Σεραϊδάρη από την Καβάλα και της Μαριάνθης Ζερβουδάκη της γνωστής οικογένειας της Κωνσταντινούπολης. Είχε τέσσερις αδελφούς, τον Νίκο, τον Ιωάννη, τον Κλέωνα και τον Πάρι. Όλα τα αγόρια μαθήτευσαν σε σχολεία στη Λωζάννη, όπου είχε καταφύγει η οικογένεια κατά τον πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο. Μετά τον πόλεμο η οικογένεια Σεραϊδάρη επέστρεψε στη Δρέσδη. Ο Άγγελος διδάχθηκε πιάνο, όμως εγκατέλειψε μία πολλά υποσχόμενη μουσική καριέρα και εργάστηκε μαζί με την Έλλη. Το 1931 μετέφεραν το στούντιο στην Ερμού 18. Εκεί εδραιώθηκε η φήμη της ως πορτραιτίστα και όλη η καλή κοινωνία των Αθηνών πέρασε από το ατελιέ. Σημαντική δραστηριότητα ήταν και η φωτογράφιση νυφών στο σπίτι τους. Το περιοδικό VOILA έκανε, εν αγνοία της Έλλης, εξώφυλλο τον Ιούνιο του 1934 την εμβληματική φωτογραφία της ρωσίδας χορεύτριας Nikolska που απαθανάτισε η Έλλη να ίπταται με το πέπλο της ανάμεσα σε κίονες στον Παρθενώνα. Την περίοδο αυτή πουλούσε φωτογραφίες της στο Υπουργείο Τύπου και Τουρισμού για δημοσίευση στο περιοδικό En Grèce και γενικά για την τουριστική προώθηση της χώρας. Η τυπογραφική αρτιότητα του περιοδικού ανέδειξε τη δουλειά των φωτογράφων της εποχής, όπως των Β. και Ν. Τομπάζη, Λέοντα Φραντζή, Γιώργου Βαφιαδάκη, Βούλας Παπαϊωάννου, Μαρίας Χρουσάκη, κ. ά. Το 1939 το ζευγάρι Σεραϊδάρη ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη για να επιμεληθεί το ελληνικό περίπτερο της Διεθνούς Έκθεσης. Η κήρυξη του πολέμου τους βρήκε στη Νέα Υόρκη όπου και παρέμειναν για 27 χρόνια. Το Δεκέμβριο του 1940 το περιοδικό LIFE έκανε εξώφυλλο τη φωτογραφία του Εύζωνα σαλπιγκτή. Το 1946 άνοιξαν ένα στούντιο στο 19 της 57ης οδού. Εκεί συνέχισε να εργάζεται ως πορτραιτίστα της ελληνικής ομογένειας και να πουλά φωτογραφίες της σε αμερικανικά περιοδικά. Μαθήτευσε σε σχολή ρεπορτάζ και έμαθε την περίπλοκη τεχνικής της Carbro print για έγχρωμες φωτογραφίες.
Παράλληλα ασχολήθηκε με τη διακοσμητική τέχνη κατασκευάζοντας κεραμικά πλακάκια και αντικείμενα.
Το φωτογραφείο της στην Αθήνα συνέχισε να το λειτουργεί ο αδελφός της Νίκος Σουγιουλτζόγλου μέχρι το 1953. Η Έλλη και ο Άγγελος επέστρεψαν στην Αθήνα το 1965 και ζούσαν αποσυρμένοι στη Νέα Σμύρνη.
Η Έλλη πέθανε στην Αθήνα στις 17 Αυγούστου 1998.
Τη δεκαετία του 1980 το έργο της έγινε ξανά γνωστό στο κοινό με πολλά δημοσιεύματα, εκδόσεις και τιμητικές διακρίσεις. Στα μέσα της δεκαετίας δώρισε το σύνολο του έργου της στο Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη. Τον Μάιο του 1987 τιμήθηκε μαζί με τον Σπύρο Μελετζή από την υπουργό πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη, και το 1995 οι δύο παλαίμαχοι φωτογράφοι τιμήθηκαν από τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο. Την Άνοιξη του 2023 έγινε η μεγάλη αναδρομική έκθεση Nelly’s στο μουσείο Μπενάκη και εκδόθηκε ομότιτλος κατάλογος.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, Nelly’s Αυτοπροσωπογραφία, επ. Εμμανουήλ Κάσδαγλη, Αθήνα, 1989, Κατάλογος έκθεσης NELLY’S το έργο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη 1899-1998, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2023.

Η Έλση Μαθιοπούλου-Τορναρίτου, κόρη του Νικόλαου Τορναρίτη και της Άννας Χατζηδημητρίου γεννήθηκε στις 9 Ιουνίου 1927 στη Λεμεσό της Κύπρου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της εκεί. Ο πατέρας της Νικόλαος Χρ. Τορναρίτης ήταν βιβλιοπώλης στη Λεμεσό και παιδονόμος, μετέπειτα καθηγητής στο εκεί Ημιγυμνάσιο. Θείος της ήταν ο φιλόλογος και νομικός Γιάγκος Τορναρίτης. Αδελφός της μητέρας της ήταν ο ποιητής Γλαύκος Αλιθέρσης (=Μιχάλης Χατζηδημητρίου). Η Έλση Μαθιοπούλου σπούδασε Φιλολογία και Ιστορία-Αρχαιολογία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (1948-1955). Το 1967 υποστήριξε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο Βόννης, με επόπτη τον καθηγητή Ernst Langlotz και με θέμα «Zur typologie der Göttin Athena im 5 Jahrhundrent v. Ch».
Από το 1969 διορίστηκε με ετήσια σύμβαση ως Wissenschafitliche Mitarbeiterin στο Φιλολογικό Σεμινάριο του Πανεπιστημίου της Βόννης, όπου δίδασκε επίσης βυζαντινά και άλλα μεσαιωνικά κείμενα. Το 1971 διορίστηκε σε θέση λέκτορα Νέων Ελληνικών στο ίδιο σεμινάριο. Από το 1974 είχε μόνιμη θέση ως Akademische Rätin και από το 1987 ως Oberrätin στο ίδιο πανεπιστήμιο.
Από το 1995 δίδαξε ως καθηγήτρια στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κολωνίας. Από το 1996 ως το 2000 δίδαξε και στο νεοελληνικό τμήμα του Πανεπιστημίου του Erlangen στη Βαυαρία.
Συνεργάστηκε ως υπεύθυνη για την νοτιοανατολική Ευρώπη και την Κύπρο στο Graduit Kolleg (ερευνητικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα) της Φιλοσοφικής Σχολής του πανεπιστημίου της Βόννης που είχε ως θέμα «η Ιταλική Αναγέννηση και η Επίδρασή της στην Ευρώπη». Η έρευνά της είχε επικεντρωθεί στην εποχή της ενετοκρατίας στην Κύπρο και στην Κρήτη. Από το 2006 ήταν ιδρυτικό μέλος του διεθνούς ερευνητικού κέντρου «Centre for the Classical Tradition» της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βόννης. Πέθανε τον Ιανουάριο του 2022.
Ήταν σύζυγος του δημοσιογράφου Βάσου Μαθιόπουλου, γιου του Πέτρου και της Μαργαρίτας Μαθιοπούλου. Κόρη τους είναι η Margarita Mathiopoulos.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Βιογραφικά σημειώματα της Έλσης Μαθιοπούλου-Τορναρίτου στο αρχείο της]

Γεννήθηκε στο Μακροχώρι (Μπακίρκιοϊ) της Κωνσταντινούπολης, τον Αύγουστο του 1880. Το επώνυμό της ήταν Γαϊτάνογλου, το οποίο μόλις πήγε σχολείο εξελληνίστηκε σε Γαϊτανοπούλου (του αδελφού της αντίστοιχα έγινε Γαϊτανίδης). Όταν ήρθε στην Ελλάδα, άρχισε να χρησιμοποιεί κανονικά το επώνυμο του πατέρα της, Παναγιώτη Γαϊτάνου. Τέλειωσε το Ζωγράφειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης και συμπλήρωσε τις σπουδές της επί τρία χρόνια στην Αθήνα. Το 1901 έγινε βοηθός διευθύντρια του Παρθεναγωγείου του Μακροχωρίου, τη διεύθυνση του οποίου ανέλαβε πλήρως το 1903 και τη διατήρησε μέχρι το 1907. Από το 1897 άρχισε να δημοσιεύει διηγήματα και άλλα κείμενα σε περιοδικά, ετήσια ημερολόγια και άλλα έντυπα. Το 1908 εξέδωσε στην Αθήνα τόμο διηγημάτων με τίτλο Οράματα υπό το ψευδώνυμο Σίβυλλα. Την περίοδο 1909-1911 υπήρξε συνεργάτιδα και, εν συνεχεία, διευθύντρια του εβδομαδιαίου περιοδικού της Κωνσταντινούπολης Νέον Πνεύμα. Το 1911 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Εργάστηκε αρχικά ως δασκάλα και το 1914 διορίστηκε (κατόπιν συμμετοχής σε διαγωνισμό) στο Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας. Το 1916 εξέδωσε τη μελέτη Η καταγωγή του ανθρώπου και η εξέλιξίς του στην Κοινωνία. Lamarck, Darwin, Marx. Την ίδια εποχή συμμετέσχε ενεργά —μέχρι και με παράνομες αφισοκολλήσεις— στον αγώνα για αβασίλευτη δημοκρατία, ενώ τη διάρκεια των «Νοεμβριανών» τραυματίστηκε από σφαίρα στο πόδι, καθώς βοηθούσε στη νοσηλεία τραυματισμένων Γάλλων στρατιωτών στον λόφο του Φιλοπάππου. Το 1919 ίδρυσε τον «Σοσιαλιστικό Όμιλο Γυναικών» και το 1921 τον «Διεθνή Σύνδεσμο Γυναικών», δημιουργήματα του οποίου ήταν το «Σπίτι του Κοριτσιού» (1921), ο «Ξενώνας της Γυναίκας» (1932), η «Νυχτερινή Σχολή Αγραμμάτων» και η «Σχολή διά Νηπιοκόμους» (1933). Το 1921, η Αθηνά Γαϊτάνου υπήρξε ιδρυτικό μέλος του «Συνδέσμου των Δικαιωμάτων Γυναικός» (με τον οποίον αργότερα ήρθε σε αντίθεση με αφορμή τη στάση του στο ζήτημα της ψήφου στις γυναίκες), του «Συνδέσμου Αναγεννήσεως», του «Συνδέσμου Προστασίας Μεταναστών» και του «Συνδέσμου Προστασίας Γυναικών και Ανηλίκων Κρατουμένων». Το 1925 πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Συνδέσμου «Λαϊκόν Πανεπιστήμιον», ενώ την ίδια χρονιά εξέδωσε στην Αθήνα το Γυναίκα και πολιτική. Υπήρξε τακτική συντάκτρια του Ριζοσπάστη από το 1916 και πολλών σοσιαλιστικών εντύπων, όπως ο Εργάτης, τα Εργατικά δίκαια, ο Σοσιαλισμός, τα Σοσιαλιστικά φύλλα, η Εργατική Άμυνα και το Δελτίον του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Από το 1919 ήταν τακτική συντάκτρια και ρεπόρτερ της καθημερινής εφημερίδας Κοινωνία και συνεργάτιδα του Ελεύθερου Τύπου και της Πολιτείας (1930-1932) για φεμινιστικά θέματα. Το 1921 συνίδρυσε το περιοδικό Ελληνίς, του οποίου υπήρξε διευθύντρια μέχρι τον Δεκέμβριο του 1932. Συνέταξε λήμματα για οικονομικά, πολιτικά και φεμινιστικά θέματα στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία και στο Λεξικό Ελευθερουδάκη. Άρθρα και μελέτες δημοσιεύτηκαν σε πολλά ξένα περιοδικά, όπως το Femme Socialiste και το Pour les Femmes. Πρότεινε και επιμελήθηκε το αφιέρωμα του πολωνικού περιοδικού Kobieta Współczesna (Σύγχρονη Γυναίκα) στην Ελληνίδα γυναίκα (Φεβρουάριος 1930). Το καλοκαίρι του 1931 πήρε μέρος στην Δ΄ Διεθνή Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη Γυναικών στη Βιέννη ως εκπρόσωπος του «Σοσιαλιστικού Ομίλου Γυναικών» και συνδέθηκε φιλικά με τη γερμανίδα σοσιαλίστρια Λουίζα Κάουτσκι, με την οποία άρχισε να αλληλογραφεί, καθώς και με άλλες σοσιαλίστριες και φεμινίστριες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 και κυρίως από την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά (1936) ανεστάλη η λειτουργία του Σοσιαλιστικού Ομίλου καθώς και των περισσότερων Συνδέσμων και η Γιαννιού στράφηκε κυρίως στο συγγραφικό της έργο, με έμφαση στην τοπική και πολιτιστική ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας της («Από την Ανατολικήν Θράκην, η επαρχία Δέρκων», περιοδικό Θρακικά, 1940· «Τα φιλολογικά σαλόνια της Πόλης», περιοδικό Νέα Εστία, 1948· Το πνευματικό Μακροχώρι του καιρού μου, Κωνσταντινούπολη 1951). Στη διάρκεια της Κατοχής χώρισε με τον Νίκο Γιαννιό κι έζησε με την κόρη τους Μυρτώ, διατηρώντας ωστόσο καλή και στενή σχέση μαζί του. Πέθανε στην Αθήνα, στις 19.2.1952

[Πηγές: βιογραφικά σημειώματα και αυτοβιογραφικές αναφορές στο αρχείο καθώς και: Ίρις Αυδή-Καλκάνη, Μια αντάρτισσα της Πόλης στην ταραγμένη Αθήνα, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1997.]

Ο Νικόλαος Μιχ. Γιαννιός γεννήθηκε στην Άνδρο στις 23.2.1885 σε οικογένεια ναυτεργατών. Τελείωσε το δημοτικό στη γενέτειρά του, στη Σχολή που ίδρυσε ο Θεόφιλος Καΐρης, και ολοκλήρωσε το γυμνάσιο (Μεγάλη του γένους σχολή, ενώ παράλληλα φοιτούσε στο γαλλικό Λύκειο Saint Benoît) στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε στο μεταξύ εγκατασταθεί η οικογένειά του, καθώς ο πατέρας του είχε βρει εκεί δουλειά ως καπετάνιος στα βαποράκια που έκαναν συγκοινωνία στον Κεράτιο. Εν συνεχεία σπούδασε φιλολογία στη Σορβόννη. Κατά τη διετία 1903-1905 εργάστηκε ως γραμματέας του Γιάννη Ψυχάρη, που επίσης ζούσε στο Παρίσι και δίδασκε νέα ελληνικά στη Σορβόννη.
Μετά την αποφοίτησή του επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου ίδρυσε στις 28.11.1908 την εβδομαδιαία εφημερίδα Λαός, με κατεύθυνση σοσιαλιστική και δημοτικιστική, την οποία διηύθυνε σε συνεργασία με τον Ίωνα Δραγούμη, πρεσβευτή τότε της Ελλάδας στην Πόλη. Από τις αρχές του 1910 μετείχε στην ομάδα «Σοσιαλιστική Δημοτικιστική Ένωσις» και στις 26.6.1910 ξεκίνησε την έκδοση του πρώτου καθαρά σοσιαλιστικού εντύπου, με τίτλο Ο εργάτης, υπό το ψευδώνυμο Νικόλαος Ξενάκης (το επώνυμο ήταν το πατρικό της μητέρας του). Την ίδια εποχή συνέβαλε στην ίδρυση του πρώτου σοσιαλιστικού κέντρου στην Τουρκία. Το καλοκαίρι του 1910 ταξίδεψε στην Κολωνία και στην Βιέννη προκειμένου να τελειοποιήσει τα γερμανικά του, ενώ στα τέλη του χρόνου εξαναγκάστηκε να φύγει από την Κωνσταντινούπολη, λόγω της απέλασης του αδελφού του Αλέξανδρου για δράση υπέρ της Ελλάδας και λόγω της δικής του συμμετοχής στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κέντρου Κωνσταντινουπόλεως. Λίγο αργότερα, τον ακολούθησε στην Αθήνα η σύντροφός του Αθηνά Γαϊτάνου με την οποία απέκτησαν μία κόρη, τη Μυρτώ-Αικατερίνη (Οκτώβριος 1914), δωρήτρια του αρχείου στο ΕΛΙΑ. Ο Νίκος Γιαννιός και η Αθηνά Γαϊτάνου παντρεύτηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1920.
Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και άρχισε να εργάζεται ως καθηγητής ξένων γλωσσών και ανταποκριτής ξένων εφημερίδων. Συνεργάστηκε με τον Πλάτωνα Δρακούλη, με τον οποίον ήδη διατηρούσε αλληλογραφία, στον «Σύνδεσμο Εργατικών Τάξεων» ως γραμματέας του Συνδέσμου, και ως διαχειριστής της εφημερίδας Έρευνα (ξεκίνησε 16.1.1911). Τον Ιανουάριο του 1911 συμμετέσχε στις κινητοποιήσεις συμπαράστασης προς τους απεργούς τροχιοδρομικούς («τραμβαγέρηδες») και μάλιστα συνελήφθη μαζί με απεργούς και ήταν μεταξύ των έντεκα που προφυλακίστηκαν, αθωώθηκαν ωστόσο στο Κακουργιοδικείο. Τον Μάιο του 1911 αποδεσμεύτηκε από τον «Σύνδεσμο Εργατικών Τάξεων» του Δρακούλη και ίδρυσε το «Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθηνών», ενώ τον ίδιο χρόνο υπήρξε συνιδρυτής του «Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος» (ΣΚΕ).
Την περίοδο 1912-13, ο Γιαννιός πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους ως Έφεδρος Αξιωματικός. Έλαβε μέρος στις μάχες Μπιζανίου, Τζουμαγιάς, Κρέσνας, Σαρανταπόρου και Θεσσαλονίκης και παρασημοφορήθηκε. Το 1914 το «Σοσιαλιστικό Κέντρο» επαναδραστηριοποιήθηκε και ο Γιαννιός, με χρήματα που κληρονόμησε από τον πρόωρο θάνατο του αδελφού του Αλέξανδρου, αγόρασε εκτυπωτικές μηχανές και δημιούργησε το δικό του τυπογραφείο επί της οδού Ιωάννου Παπαρρηγοπούλου 15 (απέναντι από το Υπουργείο Ναυτικών). Εξέδωσε την εφημερίδα «Σοσιαλιστικά φύλλα» (1915).
Την περίοδο του Διχασμού, ο Γιαννιός πήρε θέση υπέρ της ουδετερότητας της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με ευμενή στάση προς τις δυνάμεις της Entente και συγκρούστηκε με τη Φεντερασιόν της Θεσσαλονίκης που, στο πλαίσιο της επιλογής της για πλήρη αποχή από τον πόλεμο, στις εκλογές του Μαΐου του 1915 συνεργάστηκε με το Κόμμα Εθνικοφρόνων του Δ. Γούναρη. Στις 13-14 Μαρτίου 1917 ο Γιαννιός οργάνωσε και καθοδήγησε την απεργία των ηλεκτροτεχνιτών, γεγονός για το οποίο συνελήφθη και κρατήθηκε σαράντα μέρες. Εν συνεχεία κατέφυγε στη Θεσσαλονίκη, όπου η Κυβέρνηση Εθνικής Αμύνης του Ελευθέριου Βενιζέλου τον διόρισε επιθεωρητή εργασίας και κοινωνικής πρόνοιας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας.
Επέστρεψε στην Αθήνα το καλοκαίρι του 1917 με τον Βενιζέλο και παραιτήθηκε από τη θέση του στο υπουργείο. Στις 23.7.1917 ανέλαβε την αρχισυνταξία της εφημερίδας Ριζοσπάστης του Ι. Πετσόπουλου. Σύμφωνα με βιογραφικό του Γιαννιού (γραμμένο από την κόρη του Μυρτώ) το οποίο απόκειται στο αρχείο, ο Ριζοσπάστης τυπωνόταν στο τυπογραφείο του στην Παπαρρηγοπούλου. Ο Γιαννιός παρέμεινε αρχισυντάκτης μέχρι τον Νοέμβριο του 1918, όταν αποχώρησε λόγω διαφωνιών από το ιδρυτικό συνέδριο του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος (μετέπειτα ΚΚΕ). Έκτοτε παρέμεινε επικριτικός προς το ΣΕΚΕ/ΚΚΕ και την ευθυγράμμιση με την πολιτική της ΕΣΣΔ. Το 1919 ξεκίνησε την έκδοση της εφημερίδας Κοινωνία. Από το 1920 συνεργάστηκε με την ομάδα των «Κοινωνιολόγων» για τη μετάβαση στην Αβασίλευτη Δημοκρατία ενώ το 1922 τάχθηκε υπέρ της επανάστασης Πλαστήρα και συνεργάστηκε στις εκλογές του 1926 με τη «Δημοκρατική Ένωση» (μετεξέλιξη των «Κοινωνιολόγων» σε πολιτικό φορέα υπό τον Αλ. Παπαναστασίου). Από το 1928 εξέδιδε το περιοδικό Σοσιαλιστική ζωή. Έλαβε μέρος σε διεθνή σοσιαλιστικά συνέδρια (Μασσαλία 1925, Πράγα 1925, Βιέννη 1931) και σε συνέδρια με στόχο τη συνένωση σοσιαλιστικών ομάδων, που είχαν ως αποτέλεσμα την ίδρυση το 1931 ενιαίου σοσιαλιστικού κόμματος, υπό τριμελή γραμματεία: τον Ν. Γιαννιό, τον Χρήστο Χωμενίδη και τον Στρατή Σωμερίτη, από την οποία ο Γιαννιός παραιτήθηκε το 1932 ενώ το 1934 διεγράφη και από μέλος του ΣΚΕ. Στις εκλογές του 1946 το ΣΚΕ του Γιαννιού συνεργάστηκε με το Κόμμα Φιλελευθέρων υπό τον Θεμιστοκλή Σοφούλη. Το 1955, ο Γιαννιός υπέβαλε αίτημα επίσημης επανενεργοποίησης του ΣΚΕ. Πέθανε στην Αθήνα το 1958.

[Πηγές: βιογραφικά σημειώματα και αυτοβιογραφικές αναφορές στο αρχείο του, καθώς και: «Γιαννιός Νικόλαος». Κοινωνιολογική και Πολιτική Εγκυκλοπαίδεια τχ. 4 Αθήνα, Απρίλιος 1934.
Κορδάτος Γιάνης, Ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος, Εκδόσεις Μπουκουμάνη, Αθήνα 1972.
Νούτσος Παναγιώτης, Νίκος Γιαννιός (Άνδρος 1885 – Αθήνα 1958), Τυπωθήτω, Αθήνα 1997.]

Ο Παναγιώτης Τσιτσίλιας γεννήθηκε στον Ποταμό Κυθήρων το 1881. Πατέρας του ήταν ο Κοσμάς Τσιτσίλιας, γνωστός έμπορος στον Ποταμό, που διετέλεσε και δήμαρχος του δήμου Ποταμίων. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και αποφοίτησε το 1909. Στις 6 Ιουλίου του ίδιου έτους ιδρύθηκε η «Πανεπιστημιακή Ένωση» και προτάθηκε στον Τσιτσίλια να αναλάβει την προεδρία. Η οργάνωση αυτή είχε σκοπό να ενισχύσει το κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου, που ξεκίνησε στο Γουδί στις 15.8.1909 υπό την ηγεσία του συνταγματάρχη Ν. Ζορμπά. Τον Σεπτέμβριο ο Τσιτσίλιας έφυγε στη Ρώμη για να συνεχίσει τις σπουδές του στις πολιτικές επιστήμες, ενώ το 1910 πήγε στο Παρίσι και γράφτηκε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών. Επέστρεψε εσπευσμένα στην Αθήνα το 1912, όταν ειδοποιήθηκε για την επικείμενη επιστράτευση.
Κατατάχθηκε στο στρατό και υπηρέτησε με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού ως μεταφραστής στη Διεύθυνση Πεζικού του Υπουργείου Στρατιωτικών. Στη συνέχεια προήχθη σε υπολοχαγό και εστάλη στη Χίο, στο Τάγμα Πολιτοφυλακής, απ’ όπου αποστρατεύθηκε τον Οκτώβριο του 1914. Βρέθηκε πάλι στη Χίο όταν κηρύχτηκε νέα επιστράτευση και μετά πήγε στη Μακεδονία. Την περίοδο του Διχασμού ο Π. Τσιτσίλιας τάχθηκε με το μέρος του Βενιζέλου και της κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης της Θεσσαλονίκης. Εκείνη την εποχή παντρεύτηκε την Μαρία Π. Μαρσέλλου, κόρη ευκατάστατου εμπόρου της Τεργέστης. Με τη Μαρία έκαναν δύο παιδιά, τον Θόδωρο, που πέθανε όταν ήταν ακόμη νήπιο, και τον Άρη.
Με τα «Νοεμβριανά» (1916), ο Π. Τσιτσίλιας διώχθηκε και εντέλει βρέθηκε στην Κρήτη. Εκεί προσπάθησε με τις ενέργειές του να επιτύχει την τροφοδοσία των Κυθήρων, αφού μέχρι τότε το νησί ελεγχόταν από τις δυνάμεις του κράτους των Αθηνών και οι σύμμαχοι δεν επέτρεπαν τη μεταφορά τροφίμων εκεί. Πράγματι, ο Π. Τσιτσίλιας έπεισε τον γενικό διοικητή της Κρήτης Ιωάννη Τσιριμώκο, προσωπικό φίλο του Ελευθέριου Βενιζέλου, να καταλάβουν τα Κύθηρα με τη βοήθεια των συμμάχων. Τα Κύθηρα έπρεπε να τεθούν υπό τον έλεγχο των συμμάχων και να διευκολύνουν αυτούς στις επιχειρήσεις τους. Οι Άγγλοι, που διατηρούσαν ναυτική δύναμη στη Σούδα, διέθεσαν ένα πλοίο για την εφαρμογή του σχεδίου του Τσιτσίλια. Στις 29 Δεκεμβρίου του 1916 ο Π. Τσιτσίλιας κι ένας λόχος διακοσίων ανδρών από την Κρήτη κατέλαβαν τα Κύθηρα στο όνομα της Κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης. Λίγες μέρες μετά, στις 7 Φεβρουαρίου του 1917, ο Π. Τσιτσίλιας είχε οργανώσει μεγάλο συλλαλητήριο στην πλατεία του Ποταμού, όπου μαζί με τους προέδρους των κοινοτήτων επικύρωσε την υπαγωγή των Κυθήρων στο πλευρό της Κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης. Με σχετικό ψήφισμα ανακηρύχτηκαν τα Κύθηρα σε «Αυτόνομον Διοίκησιν Κυθήρων» με διοικητή τον Παναγιώτη Τσιτσίλια. Την κίνηση αυτή επικροτούσε τόσο ο Βενιζέλος όσο και η Αγγλία. Μετά την πτώση της φιλοβασιλικής κυβέρνησης, το Μάιο του 1917, τα Κύθηρα επανήλθαν στο ελληνικό κράτος με πρωθυπουργό τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Ο Π. Τσιτσίλιας διορίστηκε νομάρχης στον νεοσύστατο νομό Πέλλης και εν συνεχεία υπηρέτησε και σε άλλες νομαρχίες (Θεσσαλονίκης, Φθιωτιδοφωκίδος και Λαρίσης).
Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, ο Π. Τσιτσίλιας αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική. Εξελέγη βουλευτής Κυθήρων στις εκλογές του 1923, του 1928 και του 1933. Η δράση του ως βουλευτή υπήρξε σημαντική για το νησί. Αγωνίστηκε για την ανάδειξη του Διακοφτιού ως λιμένα. Συγκρότησε επιτροπή εράνων, ταξίδεψε το 1926 στην Αυστραλία, με σύντομη στάση στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, και επέστρεψε το 1927 στα Κύθηρα, αφότου συνέλεξε χρήματα από τους απόδημους Κυθηρίους, με τα οποία ξεκίνησε τη διάνοιξη του δρόμου από τα Αρωνιάδικα προς το Διακόφτι στις 26 Ιουνίου της ίδιας χρονιάς. Με την εκλογή του ως βουλευτή στις 19 Αυγούστου του 1928 και σε τέσσερα χρόνια θητείας, πέτυχε την επίλυση αρκετών προβλημάτων του νησιού καθώς και τη διοικητική υπαγωγή των Κυθήρων στον Νομό Αττικοβοιωτίας. Το 1929 ταξίδεψε στην Αμερική για να συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα για την ολοκλήρωση του δρόμου του Διακοφτιού και στις 31 Αυγούστου 1930 γιορτάστηκε η αποπεράτωση του μεγάλου έργου. Λίγο μετά αποσύρθηκε απογοητευμένος από την πολιτική. Επανήλθε μόνο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την απελευθέρωση της Ελλάδας όταν του το ζήτησε ο Γεώργιος Παπανδρέου και τον διόρισε νομάρχη Λέσβου.
Ο Παναγιώτης Τσιτσίλιας από το 1924 συνεργαζόταν ως συντάκτης με την εφημερίδα Φωνή των Κυθήρων. Συνέγραψε την Ιστορία των Κυθήρων, (μέχρι το 19ο αιώνα και την κατάληψη των Κυθήρων από τους Άγγλους), την οποία ολοκλήρωσε το 1965 αλλά δεν μπόρεσε να εκδώσει για οικονομικούς λόγους. Τελικά η Ιστορία των Κυθήρων εκδόθηκε από την Εταιρεία Κυθηραϊκών Μελετών το 1994, σε δύο τόμους, με επιμέλεια του Δημητρίου Λ. Κόμη. Ο Τσιτσίλιας είχε γράψει επίσης ένα μυθιστόρημα όταν ήταν νέος, με τίτλο Οι εργάτες της Ελευθερίας, ενώ αρθρογραφούσε τακτικά σε εφημερίδες του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Ο Παναγιώτης Τσιτσίλιας επί πολλά έτη διατηρούσε δικηγορικό γραφείο, αρχικά στον Πειραιά και εν συνεχεία στην Αθήνα. Απεβίωσε τον Ιούνιο του 1972 και ετάφη στην Κηφισιά. Αργότερα, τα οστά του μεταφέρθηκαν στο κοιμητήριο του Ποταμού Κυθήρων.

Πηγή βιογραφικού: kythera news 24/10/2020

https://kythera.news/panagiotis-tsitsilias-politikos/

Ο Κώστας Στεργιόπουλος γεννήθηκε στις 20 Μαΐου 1926 στην Αθήνα. Στη διάρκεια των εγκύκλιων σπουδών του έζησε στην Άνδρο, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών και εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Δίδαξε σε ιδιωτικά σχολεία της Μέσης εκπαίδευσης, στη σχολή Σταυράκου (1957-1963), ως λέκτορας στο τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ (1966-1969) και ως βοηθός στο Σπουδαστήριο Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας στην ίδια σχολή (1969-1972) από όπου παύθηκε από τη χούντα. Στη συνέχεια δίδαξε ως καθηγητής Νέας Ελληνικής Φιλολογίας στο πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1974-1984). Το 1986 αναγορεύτηκε ομότιμος καθηγητής.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1943 με την ποιητική συλλογή Χινοπωρινά. Εξέδωσε έργα ποίησης, πεζογραφίας, κριτικής και φιλολογικές μελέτες. Συγκέντρωσε, επιμελήθηκε και εξέδωσε την τελευταία ποιητική συλλογή του Τέλλου Άγρα Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας και το κριτικό έργο του ίδιου ποιητή σε έξι τόμους. Επιμελήθηκε επίσης τις συγκεντρωτικές εκδόσεις του ποιητικού έργου του Καίσαρα Εμμανουήλ και του Ρήγα Γκόλφη, ανθολογίες λογοτεχνών και τον τόμο Η ανανεωμένη παράδοση στη σειρά των εκδόσεων Σοκόλη.
Τιμήθηκε με το Β΄ κρατικό βραβείο ποίησης (1961), το Βραβείο της Ομάδας των Δώδεκα (1963), το Α΄ κρατικό βραβείο κριτικής μελέτης-δοκιμίου (1974), το Α΄ κρατικό Βραβείο ποίησης (1992), το βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη από την Ακαδημία Αθηνών (2002), το Μεγάλο κρατικό βραβείο γραμμάτων (2004). Έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες.
Ήταν ιδρυτικό μέλος και διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας.
Ήταν παντρεμένος με τη Μαίρη Στεργιοπούλου και κόρη τους είναι η μουσικός Εύα Στεργιοπούλου.
Πέθανε στις 11 Ιανουαρίου 2016.

Το έργο του περιλαμβάνει τις εξής αυτοτελείς εκδόσεις:

Ποίηση:
Τα τοπία του φεγγαριού (1955)
Η σκιά και το φως (1960)
Το χάραμα του μύθου (1963)
Ο κίνδυνος (1965)
Τα τοπία του ήλιου (1971)
Έκλειψη (1974)
Τα μισά του πλου (1979)
Αλλαγή φωτισμού (1984)
Τα ποιήματα 1944-1965 (1988)
Ο ήλιος του μεσονυκτίου (1991)
Τα ποιήματα Β΄ 1965-1983 (1992)
Παλίρροια (1998)
Όσο είναι ακόμα καιρός (περιλαμβάνεται στον τρίτο τόμο της συγκεντρωτικής έκδοσης των ποιημάτων του, 2006)
Τα ποιήματα Γ΄1983-2005 (2006)

Πεζογραφία:
Πρώτοι αποχωρισμοί (διηγήματα, 1947)
Η κλειστή ζωή (μυθιστόρημα, 1952)
Το φτερό και το χώμα (διηγήματα, 2001)

Δοκίμιο-μελέτη:
Ο Τέλλος Άγρας και το πνεύμα της παρακμής (1962)
Από το συμβολισμό στη νέα ποίηση (1967)
Οι επιδράσεις στο έργο του Καρυωτάκη (διδακτορική διατριβή, 1972)
Περιδιαβάζοντας, τόμοι Α΄-Στ΄.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού:
Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. 9Α, σσ. 394-395.
«Κώστας Στεργιόπουλος», στο Η ελληνική ποίηση, Ανθολογία-Γραμματολογία, Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, επιμ. Αλέξανδρος Αργυρίου, Αθήνα, Σοκόλης, 1982, σσ. 580-581.
«Κώστας Στεργιόπουλος» στην ηλεκτρονική βάση Βιβλιοnet.]

Ο Γεράσιμος Σπαταλάς, γιος του Σπυρίδωνα Σπαταλά και της Μαρίας Βασιλά, γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 7 Ιουλίου 1887. Ο πατέρας του ήταν ναυτικός. Όπως προκύπτει από δήλωση μη αποδοχής κληρονομίας του πατέρα τους (1922), ο Σπυρίδων Σπαταλάς είχε άλλους τρεις γιους, τον Θεόδωρο (λεμβούχος), τον Απόστολο (ναυτικός και αναλφάβητος) και τον Ιωάννη (καφεπώλης). Ο Γεράσιμος το 1908 ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο στην Κέρκυρα (όπου είχε καθηγητές τον Αντρέα Κεφαλληνό, μαθητή του Ι. Πολυλά και τον Αντώνη Τραυλαντώνη). Το 1908-1909 υπηρέτησε στον στρατό. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Αθηνών (1910-1916). Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της «Φοιτητικής Συντροφιάς». Ο ίδιος αναφέρει ότι για κάποιο διάστημα συμμετείχε «σε μια σοσιαλιστική κίνηση, που άρχισε στην Κέρκυρα με τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη και συνεχίστηκε στην Αθήνα με τον Κωστ. Χατζόπουλο, το Σπ. Μελά και το Ν. Γιαννιό», καθώς και ότι έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους. Το 1915-1916 υπηρέτησε στο στρατό, στην Μακεδονία. Την περίοδο 1917-1922 διατηρούσε μαζί με τον αδελφό του Γιάννη το σημαντικό λογοτεχνικό καφενείο «Μαύρος Γάτος» και στα 1919 εξέδιδε το ομώνυμο περιοδικό. Εργάστηκε για μικρό διάστημα (1920-1922;) στο υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως. Εργάστηκε ως μεταφραστής και ως καθηγητής νεοελληνικής λογοτεχνίας και στιχουργικής στο Ωδείο Καλλιθέας (1931-1933), ως υπάλληλος στο ΙΚΑ, ως βιβλιοθηκάριος στο Εθνικό Θέατρο. Το 1942 παντρεύτηκε την Έλδα (Ελπίδα) Λαμπίση. Μαζί ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια κτήματος κοντά στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής, το οποίο απαλλοτριώθηκε χωρίς αποζημίωση, την περίοδο της δικτατορίας. Ο Σπαταλάς έγραψε ποίηση, πεζογραφία, θέατρο. Μετέφρασε αρχαία ελληνική, λατινική και ιταλική λογοτεχνία. Το πλούσιο δοκιμιακό και κριτικό έργο του επικεντρώνεται στον Δ. Σολωμό, την επτανησιακή λογοτεχνία και ιδιαίτερα την μετρική. Ο Σπαταλάς πέθανε σε ένδεια το 1971.

Το λογοτεχνικό έργο του περιλαμβάνει:
Ποίηση:
Ωδές (1911)
Αιμάτων σταλαχτίτες. Ποιήματα (1915)
Ωδές, μπαλάντες, ελεγείες (1917)
Καθώς αλλάζουν οι εποχές (1919)
Ιτιές και δάφνες (1923)
Ο βίος μιας ψυχής (1930)
Αντίλαλοι (1930)
Ώρα πολέμου (1941)
Ωδή στον κόρακα· κι’ άλλοι δεκαπεντασύλλαβοι (1949)
Καινούργιες παραλλαγές Α΄· Μορφές (1949)
Σ’ ένα δέντρο (1949)
Στο πλοίο μου (1950)
Καινούργιες παραλλαγές Α΄ και Β΄ (1949)
Φραγκμέντα Α΄ (1949-1950)
Δειλινός απόλογος – Πινδαρικά επινίκια (1964)

Πεζογραφία:
Σύγχρονες και παλιές ιστορίες. Διηγήματα (1928)
Περιπέτειες της ζωής. Διηγήματα (1959)

Θέατρο:
Ο κληρονόμος της Τσατσάς. Σάτυρα μονόπραχτη (1930)

Μετάφραση:
Ανθοδέσμη από τη Ρώμη και την Ιταλία (1930)
Ομήρου, Οδύσσεια Α-Ζ (1932)
Σοφοκλή, Οιδίπους Τύραννος (1933)
Σοφοκλή, Οιδίπους επί Κολωνώ (1958)
Ευριπίδη, Φοίνισσες (1960)
Δ. Σολωμού, Ιταλικά ποιήματα (1948)
Ε. ντε Αμίτσι, Το πατρικό σπίτι (1921)
Κ. Γκολντόνι, Ο καλόκαρδος γκρινιάρης (1951)
Κ. Γκολντόνι, Ο υπηρέτης δύο αφεντάδων (1937)
Ι. Βοκκάκιου, Το Δεκαήμερο (εκλογές) (1950)
Λ. Πιραντέλο, Ο μακαρίτης Ματτία Πασκάλ (1953)
Γ. ντ’ Αννούντσιο, Οι δύο Παρθένες (1925)
Γ. ντ’ Αννούντσιο, Ιστορίες της Πεσκάρας (1926)
Δ. Αλικαρνασσέως, Περί συνθέσεως ονομάτων (1963)

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:

Βιογραφικά και εργογραφικά σημειώματα του Γ. Σπαταλά στο αρχείο. Επιστολή της Έλδας Λαμπίση σε αταύτιστο παραλήπτη (υποφ. 7.2)
Γεράσιμος Σπαταλάς, Η Στιχουργική Τέχνη, μελέτες για τη νεοελληνική μετρική, επιμέλεια: Ευριπίδης Γραντούδης – Άννα Κατσιγιάννη, Αθήνα, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 1997.
Λήμμα Γεράσιμος Σπαταλάς στο αρχείο ελλήνων λογοτεχνών του ΕΚΕΒΙ στο διαδίκτυο.
Βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία για τον Γεράσιμο Σπαταλά, αρχείο Τέλλου Άγρα, υποφάκελοι 7.1-7.2.
Κατάλογος των μικρασιατικών αρχείων του ΕΛΙΑ, καταγραφή που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, ερευνητική ομάδα: Μιχάλης Βαρλάς-Έφη Κάννερ-Αιμιλία Σαλβάνου, 1996-1997.

Η Έλδα (Ελπίδα) Λαμπίση γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1888 ή το 1902. Ο πατέρας της, Δημήτριος Λαμπίσης, ήταν δικηγόρος. Όπως αναφέρει η Λαμπίση, ο παππούς της, Λαμπίκη πασάς, ήταν γιατρός του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ και είχε αποπεμφθεί και εξοριστεί στο Αϊδίνι, μετά την άρνησή του να συνεργήσει στην εκθρόνιση του αδελφού του, Μουράτ. Εκτός από τον Δημήτριο, είχε άλλον ένα γιο, τον Γεώργιο και τρεις θυγατέρες. Ο Δημήτριος Λαμπίσης παντρεύτηκε την Βιργινία Οικονομίδου, κόρη δημογέροντα και μεγαλέμπορου του Τσεσμέ. Απέκτησαν πέντε παιδιά: την Ελπίδα, τη Νίνα, τη Γαλάτεια, την Λευκή (;) και τον Ζαχαρία. Από τον Τσεσμέ μετοίκησαν στη Σμύρνη. Ο πατέρας της σκοτώθηκε στη μικρασιατική καταστροφή. Η Λαμπίση πρωτοδημοσίευσε ποιήματά της στο περιοδικό Αιολικός Αστήρ σε πολύ μικρή ηλικία. Αρθρογραφούσε σε περιοδικά της Σμύρνης, της Κωνσταντινούπολης, του Αδραμυττίου. Κατά τη μικρασιατική εκστρατεία ήταν πολεμική ανταποκρίτρια. Στη συνέχεια περιόδευσε στη χώρα δίνοντας διαλέξεις και συγκεντρώνοντας στοιχεία για τους πεσόντες «της δεκαετούς πολεμικής περιόδου της Ελλάδος (1912-1922)», με σκοπό την έκδοση λευκώματος, για το οποίο είχε την έγκριση του Στυλιανού Γονατά και των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών. Υπήρξε γραμματέας του γυναικείου εκπαιδευτικού και φιλανθρωπικού συλλόγου Νέας Φιλαδελφείας «Η Στοργή» και μέλος του Διεθνούς συνδέσμου Γυναικών. Είχε προσβληθεί από φυματίωση.

Έργα της:
Στα χωριά του Βοσπόρου (Σονέτα, 1921)
Πολεμικά απομνημονεύματα (1921)
Τραγικός ηρωισμός (μυθιστόρημα, 1922)
Ζωγραφιά της ψυχής μου (1925)
Οι στρατιωτικοί της Άγκυρας (Σονέτα, 1925)
Αντίχτυπος (μυθιστόρημα, 1926)
Γύρω από μια δίκη
Ταξίδι στην Αίγυπτο (1926)

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:

Υλικό του αρχείου: επιστολή της Έλδας Λαμπίση σε αταύτιστο παραλήπτη (υποφ. 7.2)
Κατάλογος των μικρασιατικών αρχείων του ΕΛΙΑ, καταγραφή που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, ερευνητική ομάδα: Μιχάλης Βαρλάς-Έφη Κάννερ-Αιμιλία Σαλβάνου, 1996-1997.
Λήμμα Λαμπίση Έλδα, Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της νεοελληνικής λογοτεχνίας, Χάρη Πάτση, τόμος 9, σ. 330.

Ο Δημήτριος Γ. Σκουριώτης (Μήτσος) γεννήθηκε στο Ξηροκάμπι Λακωνίας, μάλλον το 1896. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Στη Μικρά Ασία βρέθηκε τουλάχιστον από τις αρχές τού θέρους 1920 ως το τέλος του ίδιου έτους. Μετά την επιστροφή του συνέχισε σπουδές στη Γαλλία και στη Γερμανία (Λειψία), τουλάχιστον ως το τέλος του 1925, και επέστρεψε, ως φαίνεται, με διδακτορικό τίτλο. Απεβίωσε από μηνιγγίτιδα στην γενέτειρά του, μάλλον στο τέλος του 1928. Ο πατέρας του, Γεώργιος Σκουριώτης, ήταν φιλόλογος και κτηματίας και είχε διατελέσει σχολάρχης.
Τις φωτογραφίες διεφύλαξε η αδελφή του Βίλη Στρατηγάκη, στη συνέχεια ο γιος της (και πατέρας της δωρήτριας), Τάσος Στρατηγάκης.

Οι πληροφορίες προέρχονται από σημείωμα της δωρήτριας, η οποία τις άντλησε από αναφορές σε ιδιόχειρες σημειώσεις και επιστολές στο οικογενειακό αρχείο (όχι στο δωρηθέν τμήμα του αρχείου).

Ο Κίμων Καλαμπαλίκης γεννήθηκε το 1927 στους Ανδρωνιάνους (ή Ανδρονιάνους) Ευβοίας (περιοχή Κύμης). Γιος του Βασιλείου Καλαμπαλίκη (Φίκη) και της Φιλιώς Παγώνη (Φίκαινας), ήταν ο μικρότερος από έξι παιδιά. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο των Ανδρωνιάνων και στο γυμνάσιο της Κύμης. Κατατάχθηκε στη Χωροφυλακή και παντρεύτηκε την Παγώνα Μαμά, δασκάλα από τα Νέα Στύρα Ευβοίας. Τελείωσε τη σχολή αξιωματικών της αστυνομίας και υπηρέτησε σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Κατέγραψε τις αναμνήσεις του την περίοδο 1990-1992. Πέθανε στις 27.10.1995.
[Συντάχθηκε με βάση προφορικές πληροφορίες της δωρήτριας του αρχείου του]

Σύμφωνα με το άρθρο 40 νόμου 4305/2014 (ΦΕΚ 237/Α/2014) ο επιχειρησιακός στόχος της Διεύθυνσης Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων είναι ιδίως η χάραξη στρατηγικής για τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων των αστικών περιοχών μέσω παρεμβάσεων στο δομημένο περιβάλλον.
Η Διεύθυνση Μελετών και Έργων Αστικών Αναπλάσεων αποτελείται από τα εξής Τμήματα:
α) Τμήμα Μελετών Αστικής Αναζωογόνησης και Αναπλάσεων,
β) Τμήμα Μελετών Ανάπλασης και Αποκατάστασης Τεχνικών Έργων και Κτηρίων,
γ) Τμήμα Εκτέλεσης, Εποπτείας και Διαχείρισης Έργων.

Το Τμήμα Μελετών Αστικής Αναζωογόνησης και Αναπλάσεων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
α)α) η μέριμνα για την προώθηση προγραμμάτων αστικής ανάπλασης για το βιοκλιματικό σχεδιασμό των πόλεων,
β)β) η μέριμνα για την ανάπτυξη και προώθηση δράσεων και προγραμμάτων ήπιων μορφών μετακίνησης,
γ)γ) η σύνταξη και έγκριση προτύπων, προδιαγραφών, κανονισμών και ειδικών μελετών και προγραμμάτων αστικής αναζωογόνησης και ανάπλασης για το σύγχρονο αστικό βιοκλιματικό σχεδιασμό των πόλεων και τον αστικό εξοπλισμό του δημοσίου ελευθέρου χώρου,
δ)δ) ο προγραμματισμός, η εκπόνηση, ανάθεση, επιλογή, έγκριση, εποπτεία, επίβλεψη, έλεγχος και παραλαβή των μελετών αστικών αναπλάσεων, για παρεμβάσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου και άλλων φορέων, ιδίως για τη διαμόρφωση και τυχόν ενοποίηση κοινοχρήστων χώρων, ακάλυπτων χώρων των οικοδομικών τετραγώνων, καθώς και ακάλυπτων χώρων στεγαστικών προγραμμάτων, διαμόρφωση των προσόψεων κτηρίων, αισθητική αναβάθμιση των τεχνικών έργων και του περιβάλλοντος χώρου,
ε)ε) η μέριμνα για τη σύνταξη, σε συνεργασία με τους οργανισμούς κοινής ωφελείας ή άλλους κρατικούς φορείς, προτύπων, προδιαγραφών και κανονισμών, για το σχεδιασμό, την κατασκευή, τη συντήρηση και τη λειτουργία των έργων αστικής και τεχνικής υποδομής.

Το Τμήμα Μελετών Ανάπλασης και Αποκατάστασης Τεχνικών Έργων και Κτηρίων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
α)α) η μέριμνα για την προώθηση και τον έλεγχο προγραμμάτων ανάπλασης και αποκατάστασης τεχνικών έργων και κτηρίων, που αποβλέπουν:
α)α)α) στην αρχιτεκτονική, μορφολογική και αισθητική θεώρηση των τεχνικών έργων και του χώρου που τα περιβάλλει, όπως λιμανιών, δεξαμενών, γεφυρών, συγκοινωνιακών έργων, αερολιμένων, σιδηροδρομικών σταθμών, σταθμών ΜΕΤΡΟ και ΗΣΑΠ, ρεμάτων και γενικά, κοινόχρηστων χώρων και κτηρίων μαζικής εξυπηρέτησης,
β)β)β) στην ανάπλαση παραδοσιακών συνόλων και
γ)γ)γ) στην αποκατάσταση, επισκευή διατηρητέων κτηρίων ή κτηρίων που απομένουν μετά τη ρυμοτομία,
β)β) η σύνταξη προτύπων και προδιαγραφών για την πολεοδομική και αρχιτεκτονική ένταξη στο περιβάλλον μεγάλων συγκοινωνιακών, λιμενικών, υδραυλικών έργων ή ρεμάτων και της ευρύτερης περιοχής τους,
γ)γ) ο προγραμματισμός, η εκπόνηση, ανάθεση, επιλογή, παρακολούθηση, εποπτεία, έλεγχος, επίβλεψη, παραλαβή και έγκριση των μελετών για την ανάπλαση και αποκατάσταση τεχνικών έργων και κτηρίων για παρεμβάσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου,
δ)δ) η διοργάνωση Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών με αντικείμενα τα ανωτέρω και μετά από γνώμη της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων, εφόσον αφορούν προστατευόμενα κτίρια και περιοχές αρμοδιότητάς τους.

Το Τμήμα Εκτέλεσης, Εποπτείας και Διαχείρισης Έργων ανήκουν οι ακόλουθες αρμοδιότητες:
α)α) η σύνταξη και παρακολούθηση εκτέλεσης του οικονομικού και τεχνικού προγράμματος της Διεύθυνσης και η μέριμνα για τη χρηματοδότησή του,
β)β) η μέριμνα, σε συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες για τη χρηματοδότηση ή επιδότηση άλλων φορέων και κατανομή των σχετικών κονδυλίων,
γ)γ) η προκήρυξη εκδηλώσεων ενδιαφέροντος για τα προς ανάθεση έργα και η σύνταξη τευχών δημοπράτησης έργων προς εκτέλεση,
δ)δ) η μέριμνα για την τήρηση της διαδικασίας και την έγκριση των συμβάσεων,
ε)ε) η εκτέλεση και επίβλεψη των έργων ή η ανάθεση σε τρίτους όλων των απαιτούμενων για την υλοποίηση του προγράμματος έργων,
στ)στ) η μέριμνα για την σύνταξη σχεδίων προγραμματικών συμβάσεων υλοποίησης έργων ανάπλασης με άλλους φορείς,
ζ)ζ) η διοργάνωση Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών με αντικείμενα τα ανωτέρω και σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων, εφόσον αφορούν προστατευόμενα κτίρια.

Γεωπόνος της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος κατά τη δεκαετία του 1930.

Ελληνίδα λόγια του 19ου και 20ού αιώνα

Αρκετά μέλη της οικογένειας Σακελλαρίου ξεχώρισαν με τη δράση τους σε καθοριστικά γεγονότα του 19ου και 20ου αιώνα (την Ελληνική Επανάσταση, την ανάδυση του Πανσλαβισμού, το Σταφιδικό Ζήτημα και τον Διχασμό) ή το επιστημονικό τους έργο, ενώ άλλα πάλι, όπως ο ακαδημαϊκός Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, διακρίθηκαν για το επιστημονικό τους έργο.

Το οικογενειακό δέντρο των οικογενειών Λυκούργου Λογοθέτη και Σακελλαρίου διακλαδώνεται όταν ο Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου (1846-1919), διδάκτορας νομικής και δημοσιογράφος, παντρεύεται την ανιψιά του Αλέξανδρου Λυκούργου, Μαρία.

Αρκετά μέλη της οικογένειας Λυκούργου-Λογοθέτη ξεχώρισαν με τη δράση τους σε καθοριστικά γεγονότα του 19ου και 20ου αιώνα (την Ελληνική Επανάσταση, την ανάδυση του Πανσλαβισμού, το Σταφιδικό Ζήτημα και τον Διχασμό) ή το επιστημονικό τους έργο.

Το οικογενειακό δέντρο των οικογενειών Λυκούργου Λογοθέτη και Σακελλαρίου διακλαδώνεται όταν ο Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου (1846-1919), διδάκτορας νομικής και δημοσιογράφος, παντρεύεται την ανιψιά του Αλέξανδρου Λυκούργου, Μαρία.

Γιος του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου (1772-1850), ο Αλέξανδρος Λυκούργος διετέλεσε καθηγητής Θεολογίας του Οθωνείου Πανεπιστημίου και Αρχιεπίσκοπος Σύρου και Τήνου. Υπήρξε επίσης ένας από τους πρωτεργάτες της διευθέτησης του Βουλγαρικού Σχίσματος, πολέμιος του Πανσλαβισμού και υπέρμαχος της προσέγγισης της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας με την Αγγλικανική.

Ο Κλεάνθης Γεωργίου-Αναγνώστης, ανιψιός του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου (1772-1850), ήταν Φιλικός, αγωνιστής και ποιητής.

Ο Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου, διδάκτορας νομικής και δημοσιογράφος, αρθρογράφησε σε αρκετές εφημερίδες, ενώ υπήρξε εκδότης και αρχισυντάκτης στην ημερήσια εφημερίδα Πελοπόννησος τα χρόνια 1914-1917, εποχή κατά την οποία ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση. Επίσης ασχολήθηκε με το Σταφιδικό Ζήτημα. Νυμφεύθηκε την ανιψιά του Αλέξανδρου Λυκούργου, Μαρία.

Έλληνας αγωνιστής του 1821 και πολιτικός.
Πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης της σαμιακής επανάστασης του 1821.

Ομότιμος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.).

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1948. Ο ακαδημαϊκός Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου είναι θείος του. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Ε’ Γυμνάσιο Αρρένων Αθηνών. Το 1970 έλαβε δίπλωμα Αγρονόμου & Τοπογράφου Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το 1975 έλαβε δίπλωμα Πολιτικού Μηχανικού από το ΕΜΠ. Το 1983 έλαβε μεταπτυχιακό δίπλωμα σπουδών MSc in Engineering Rock Mechanics από το Imperial College of Science & Technology του University of London. To 1989 ολοκλήρωσε τις διδακτορικές σπουδές στον Τομέα Μηχανικής του Ε.Μ.Π. και αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Μηχανικός

Το 1971-73 εκπλήρωσε τη στρατιωτική θητεία του ως έφεδρος αξιωματικός του Μηχανικού. Αρχικά εργάστηκε ως βοηθός Εργαστηρίου Δομικής Μηχανικής & ΣΤΕ, ΣΑΤΜ, ΕΜΠ. Στην συνέχεια ως συνεργάτης και σύμβουλος διαφόρων τεχνικών εταιρειών πραγματοποίησε μελέτες γεωτεχνικών έργων σε υδραυλικά, συγκοινωνιακά και οικοδομικά έργα. Το 1986 διδάσκει στην Τεχνική Μηχανική & Γεωτεχνική Μηχανική στη Σχολή Τοπογραφίας ΓΥΣ. Το 1991-96 εκλέγεται λέκτορας. Παράλληλα εργάζεται ως γεωτεχνικός σύμβουλος σε υψηλά χωμάτινα επιχώματα οδοποιίας και υψηλά επιχώματα οπλισμένης γης. Το 1996-2001 αναγορεύεται σε επίκουρο καθηγητή. Το 1997-2011 διευθύνει το Εργαστήριο Δομικής Μηχανικής & Στοιχείων Τεχνικών Έργων. Το 2001-2007 ήταν αναπληρωτής καθηγητής Τεχνικής Μηχανικής & Γεωτεχνικών Έργων. Το 2002-2008 διετέλεσε διευθυντής του Τομέα Έργων Υποδομής & Αγροτικής Ανάπτυξης. Από το 2007 είναι καθηγητής Γεωμηχανικής & Τεχνικών Έργων του ΕΜΠ. Έχει διατελέσει μέλος διαφόρων επιστημονικών επιτροπών. Έχει συνεργαστεί σε σειρά ερευνητικών προγραμμάτων με εθνικά και διεθνή ιδρύματα

Το 1975 έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) για τις σπουδές του στο ΕΜΠ. Το 1981-82 έλαβε υποτροφία από το British Council για μεταπτυχιακές σπουδές στο Imperial College. Το 2003 και 2007, με την υποστήριξη του ΙΚΥ και του British Council, ήταν επισκέπτης σε πανεπιστήμια του Ηνωμένου Βασιλείου. Από το 2011 είναι Professor Emeritus στο Institute for Geotechnical Engineering IGT του ETH στη Ζυρίχη.

Ακαδημαϊκός και Καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου

Η Ειρήνη Μαργέλου (ή Μαριέλου), ανιψιά του Αλέξανδρου Λυκούργου, υπήρξε φίλη και συνεργάτιδα της Καλλιρόης Παρρέν και της Σεβαστής Καλλισπέρη, μετείχε στο ελληνικό φεμινιστικό κίνημα και διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ενώσεως Ελληνίδων. Είναι εκείνη η οποία ουσιαστικά διέσωσε το αρχείο των οικογενειών Λυκούργου Λογοθέτη και Σακελλαρίου.