Showing 16948 results

Authority record

Τράπεζα Interbank Ελλάδος

  • Corporate body

Η Τράπεζα Interbank Ελλάδος ΑΕ συγχωνεύτηκε με την Τράπεζα EFG Eurobank ΑΕ το 1997.

Αχιλλοπούλειο Δημοτικό Νοσοκομείο Βόλου

  • Corporate body
  • 1903 -

Το 1874 ιδρύθηκε στο Βόλο η Φιλελεήμων αδελφότητα ή αδελφάτο, με στόχο την ίδρυση ενός νοσοκομείου. Στα τέλη του 1884 ο δήμαρχος Ιωάννης Καρτάλης πρότεινε να αναγραφεί στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους το ποσό των 10.000 δρχ για την ανέγερση νοσοκομείου σε οικόπεδο του δήμου, καθώς ο πληθυσμός του Βόλου συνεχώς αυξάνονταν και η δημιουργία ενός πολιτικού νοσοκομείου αποτελούσε πλέον επιτακτική ανάγκη. Η πρόταση του δημοτικού συμβουλίου για την ανέγερση πολιτικού νοσοκομείου έγινε τελικά δεκτή από τη βουλή και έτσι στις 19 Μαίου του 1885 εκδόθηκε βασιλικό διάταγμα, με το οποίο αποφασίστηκε η μετατροπή του κανονισμού του αδελφάτου. Το αδελφάτο στο εξής ανέλαβε μια σειρά από αρμοδιότητες, όπως την αναζήτηση κτιρίου όπου θα στέγαζε το νοσοκομείο, την εύρεση του απαραίτητου εξοπλισμού για το νοσοκομείο, το διορισμό προσωπικού, καθώς και τη μέριμνα για την οργάνωση, τη συντήρηση, την επέκταση και την ορθή λειτουργία του νοσοκομείου.
Στις 15 Οκτωβρίου του 1900, με τη χορηγία των ευπατρίδων Κων/νου και Νικολάου Αχιλλοπούλου, στη μνήμη του πατέρα τους Ευάγγελου από την Τσαγκαράδα και άλλων εύπορων δημοτών, θεμελιώθηκε το πρώτο νοσοκομείο σε οικόπεδο που επιλέχθηκε στη τοποθεσία του Αναύρου. Τη μεγάλη αυτή δωρεά των αδερφών Αχιλλοπούλου αποδέχθηκε με ευγνωμοσύνη το διοικητικό συμβούλιο της αδελφότητας και εξέδωσε ψήφισμα, σύμφωνα με το οποίο το νοσοκομείο θα είχε την επωνυμία Αχιλλοπούλειο.
Το κτίριο άρχισε να κατασκευάζεται το 1900 σε σχέδια του βολιώτη αρχιτέκτονα Κώστα Αργύρη, στη σημερινή του θέση, με πρόσοψη προς τη θάλασσα, αλλά και προς την οδό Πολυμέρη. Το 1903 πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του Αχιλλοπούλειου Νοσοκομείου Βόλου, χωρητικότητας 28 κρεβατιών. Ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας μετά τον Ευαγγελισμό των Αθηνών.
Παρά το μεγάλο αριθμό των δωρεών, το νοσοκομείο συντηρούνταν κυρίως από ετήσιες χορηγίες του δήμου Παγασών, έτσι μετετράπη σε δημοτικό ίδρυμα το 1908.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’50, με βασιλικό διάταγμα της 28ης Απριλίου, καταργείται η Φιλελεήμων αδελφότητα και το ίδρυμα γίνεται κρατικό, ανήκοντας πλέον στο υπουργείο κοινωνικής πρόνοιας και υγείας.
Το 2007 εγκαινιάστηκε η νέα του πτέρυγα, συνολικού εμβαδού 33500 τ.μ.

Ελληνική Καπνοβιομηχανία Ματσάγγος Ανώνυμος Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία

  • Corporate body

Η επιχείρηση ιδρύθηκε από το Ν. Ματσάγγο και τους γιους του, το 1890, στον Βόλο ως μικρή βιοτεχνία και το 1918 μετετράπη σε ετερόρρυθμη εταιρεία. Μετά τον θάνατο του Ν. Ματσάγγου το 1926, μετετράπη σε ομόρρυθμη εταιρεία με εταίρους τους γιους του θανόντος, Ιωάννη και Κωνσταντίνο Ματσάγγο. Κατά την περίοδο της Κατοχής, με την απώλεια των δύο γιων, οι εργασίες της επιχείρησης άρχισαν να «βαίνουν δυσμενώς». Έτσι, αν και το 1947 η καπνοβιομηχανία Αφοί Ν. Ματσάγγος είχε την πρώτη θέση στη γενική κατανάλωση τσιγάρων με ποσοστό 27%, από το σεισμό του 1955 και εξής άρχισαν οι δυσκολίες και το 1957 τέθηκε σε αναγκαστική διαχείριση, οπότε αρχίζει μια συνεχής διαδοχή των φορέων ιδιοκτησίας και διαχείρισης της. Το 1959 τέθηκε σε αναγκαστική διαχείριση, με
σκοπό την ειδική εκκαθάριση κατά τις διατάξεις του Ν.Δ.3562/56. Την 1.10.1960 εκμισθώθηκε για μια τριετία στη Συνεταιριστική Ένωση Καπνοπαραγωγών Ελλάδος ΣΕΚΕ, αλλά πριν τελειώσει η μίσθωση, στις 19.5.1963, μετά από πλειστηριασμό πέρασε στο Ελληνικό Δημόσιο. Στις 7.10.1963 συνεστήθη κοινοπραξία της ΑΤΕ, του Δημοσίου και της ΣΕΚΕ η οποία ανέλαβε την εκμετάλλευση μέχρι 30.4.1964. Από 1.5.1964, μετά από αποχώρηση της ΣΕΚΕ, η βιομηχανία λειτούργησε για λογαριασμό του Δημοσίου με την επωνυμία Ελληνικόν Δημόσιον πρώην Καπνοβιομηχανία Αφοί Ν. Ματσάγγου. Στις 29.12.1964, μετά από κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Οικονομικών, μεταβιβάστηκαν όλα τα δικαιώματα του Δημοσίου στην Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως (ΦΕΚ 681/31.12.1964).
Συστήθηκε η Ελληνική Καπνοβιομηχανία Ματσάγγος Ανώνυμος Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Α.Ε., καταστατικό της οποίας δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 976/31.12.1965. Στην υπ’ αρ. 108 έκθεση της Διεύθυνσης Γενικής Επιθεώρησης της ΕΤΒΑ για το διάστημα 1.12.1966 έως και 31.12.1967 σημειώνεται η ύπαρξη αδυναμιών στην οργάνωση της επιχείρησης σε όλους τους τομείς της και προτείνεται η άμεση σύνταξη οργανογράμματος και κανονισμού λειτουργίας των Υπηρεσιών της. Το 1968 υπήρξε υπερβολικός όγκος αποθεμάτων καπνών και οι πωλήσεις των οποίων έγιναν σε τιμές ασύμφορες, γεγονός που προκάλεσε μείωση εσόδων και έλλειψη ρευστότητας. Το 1969 συντάχθηκε από τη Διεύθυνση Επενδύσεων της ΕΤΒΑ «Μελέτη βιωσιμότητος Ελληνικής Καπνοβιομηχανίας Ματσάγγος Α.Β. & Ε.Ε.». Τελικώς αποφασίστηκε παύση της χρηματοδότησης και διακοπή των εργασιών της εταιρείας κατά τη συνεδρίαση υπ’ αρ. 161/22.9.1971 του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΤΒΑ λόγω αδυναμίας διάθεσης των προϊόντων αλλά και έλλειψης εκδήλωσης ιδιωτικού επιχειρηματικού ενδιαφέροντος που θα αναλάμβανε την εξυγίανση και λειτουργία της εταιρείας. Στην Έκτακτη Γενική Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας, στις 19.11.1971, αποφασίστηκε η διάλυση της εταιρείας «συνεπεία κακής πορείας των εργασιών και άκρως δυσμενών οικονομικών αποτελεσμάτων εκ της λειτουργίας της». Η εταιρεία τέθηκε σε εκκαθάριση το 1972. Στην έκθεση των Εκκαθαριστών της για τα πεπραγμένα της χρονικής περιόδου 1.1.-31.12.1989 ως κυριότερος λόγος για την καθυστέρηση ολοκλήρωσης της εκκαθάρισης αναφέρεται η ρευστοποίηση της εταιρείας λόγω της μεγάλης αξίας ή ιδιόμορφης κατασκευής των ακινήτων της. Μέχρι και το 2000 η εκκαθάριση δεν είχε ολοκληρωθεί.

Καφεντζόπουλος, Νικόλαος

  • Person

Ο Νικόλαος Καφεντζόπουλος υπήρξε ανώτατο στέλεχος του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου.

Προσλήφθηκε το 1964. Το 1994 ανέλαβε επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Συνταξιοδοτήθηκε το 1999 και ανακηρύχτηκε Επίτιμος Γενικός Διευθυντής.

Τσουφλίδου, Ιωάννα

  • Person

Η Ιωάννα Τσουφλίδου υπήρξε Διευθύντρια του καταστήματος Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου Λευκού Πύργου στη Θεσσαλονίκη.

Γόντικας, Γεώργιος

  • Person
  • 1920-2015

Ο Γεώργιος Γόντικας υπήρξε ιδρυτής της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας (1990), που στη συνέχεια μετεξελίχθηκε στην Τράπεζα Eurobank.

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1920. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών το 1938. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Ηarvard, στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Κυβερνητικής. Από το 1949 έως το 1963 εργάστηκε στη Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (International Bank for Reconctruction and Development, IBRD) και στη συνέχεια στον Διεθνή Οργανισμό Χρηματοδότησης (IFC). Έπειτα ανέλαβε τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου στην Εθνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως (ETEBA), από το 1964 έως το 1982. Παράλληλα, διετέλεσε σύμβουλος σε τράπεζες για την ανάπτυξη σε Ευρώπη, Νότια Αμερική και Αφρική, και σε διάφορες ελληνικές εταιρείες. Το 1990 ορίστηκε Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας. Διετέλεσε Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Eurobank από το 1995 έως το 2000, όταν ανακηρύχτηκε επίτιμος Πρόεδρος της Eurobank. Απεβίωσε το 2015.

Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Σ. Καψάσκης»

  • Corporate body

Το Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Σ. Καψάσκης» αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα. Ιδρύθηκε το 1994 με απόφαση της Τράπεζας Εργασίας προς τιμήν του Κωνσταντίνου Καψάσκη, ιδρυτή, Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Εργασίας.

Πετρόπουλος, Ηλίας

  • Person
  • 1923-2003

Ο Ηλίας Πετρόπουλος γεννήθηκε το 1928 στην Αθήνα και φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Ξεκίνησε να δημοσιογραφεί στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια στην εφημερίδα Μεσημβρινή. Πρωτοεμφανίστηκε ως κριτικός τέχνης στα περιοδικά Διαγώνιος και Ζυγός. Το πλούσιο συγγραφικό έργο του Ηλία Πετρόπουλου από μόνο του αποτελεί μάρτυρα της πολυπραγμοσύνης του. Έχει δημοσιεύσει πάνω από σαράντα βιβλία με θέματα που αφορούν τα ρεμπέτικα τραγούδια, τον “υπόκοσμο”, τη λαϊκή παράδοση, την παραδοσιακή τέχνη, την ιστορία της Θεσσαλονίκης, την επίδραση των τούρκικων παραδόσεων στις ελληνικές. Η μελέτη του για τα Ρεμπέτικα Τραγούδια πρωτοδημοσιεύτηκε το 1968 χωρίς την άδεια της ελληνικής λογοκρισίας, γεγονός για το οποίο καταδικάστηκε σε πεντάμηνη φυλάκιση. Η εκτενής εισαγωγή, οι πλούσιες υποσημειώσεις και το ανεκτίμητο φωτογραφικό υλικό αποτελούν αστείρευτη πηγή πληροφοριών για τον “υπόκοσμο” της ελληνικής κοινωνίας. Την πρώτη καταδίκη ακολούθησαν άλλες δύο, η μία το 1972 για τη δημοσίευση του ποιήματος Σώμα, ενώ η τελευταία το 1980 αφορούσε την έκδοση του βιβλίου Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη.

Λιγότερη ίσως γνωστή αλλά εξίσου σημαντική είναι η συμβολή του στη διάσωση της παραδοσιακής τέχνης και της λαϊκής παράδοσης. Τα βιβλία του για τις παλιές σιδερένιες πόρτες και παράθυρα (Ελληνικές Σιδεριές και Ξυλόπορτες, Σιδερόπορτες στην Ελλάδα), τα ελληνικά ταφικά έθιμα (The Graves of Greece) αποτελούν μοναδικές μαρτυρίες μιας τέχνης που χάνεται και μιας παράδοσης που ξεχνιέται. Στα φωτογραφικά άλμπουμ (Cages aux oiseaux en Gréce, Le kiosque grec, La voiture grecque) ο συγγραφέας καταγράφει με μοναδική οξυδέρκεια τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και στέκεται σε θέματα που περνούν απαρατήρητα στους περισσότερους από εμάς. Ο Ηλίας Πετρόπουλος όμως ενδιαφερόταν και για τις ιστορικές μνήμες, αυτό άλλωστε αποδεικνύουν τα βιβλία του για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης (Les Juifs de Salonique, Ιn Μemoriam και Old Salonica).

Τέλος, ο Ηλίας Πετρόπουλος έχει γράψει μια σειρά από τεχνοκριτικές μελέτες για Έλληνες ζωγράφους, όπως ο Γιώργος Παραλής, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ο Κώστας Τσόκλης κ.ά. Θα ήταν σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθούμε και στις λογοτεχνικές μελέτες του Ηλία Πετρόπουλου. Το πρώτο βιβλίο για τον Οδυσσέα Ελύτη γράφτηκε το 1966 από τον Ηλία Πετρόπουλο (Ελύτης, Μόραλης, Τσαρούχης).

Πέθανε στο Παρίσι το 2003.

Αινιάν, Αλέξανδρος

  • Person
  • 1907-1983

Ο Αλέξανδρος ή Αλέκος Αινιάν γεννήθηκε στον Πειραιά το 1907. Καταγόταν από γνωστή στρατιωτική οικογένεια και είχε καταγωγή από την Κων/πολη. Σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο και έκανε μαθήματα με τον Φ. Οικονομίδη. Ο Αινιάν υπήρξε αξιόλογος μουσικός και δάσκαλος θεωρητικών μαθημάτων επινοώντας μάλιστα ένα δικό του σύστημα διδασκαλίας. Ήταν ο ιδρυτής της πρώτης Παιδικής Χορωδίας Ελλάδος, στον Πειραιά το 1939. Υπήρξε επίσης ιδρυτής της Χορωδίας Αινιάν και της ορχήστρας πνευστών «Αινιάν Τζαζ» και την Εκκλησιαστική Χορωδία. Το 1960 εγκαταστάθηκε στη Λαμία όπου οργάνωσε την Δημοτική Χορωδία Λαμίας και παράλληλα ίδρυσε Μουσική Σχολή-Οικοτροφεία με δωρεάν φοίτηση και στέγαση ταλαντούχων παιδιών από όλη την Ελλάδα που λειτούργησε ως το 1964. Στους μαθητές του συγκαταλέγονται γνωστά ονόματα συνθετών και εκτελεστών της ελληνικής κλασικής και έντεχνης μουσικής σκηνής. Πέθανε στην Αθήνα το 1983.

Κολάση, Ίρμα

  • Person

Η Ελληνίδα μεσόφωνος Ίρμα Κολάση, αρμενογαλλικής καταγωγής, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με μουσικές επιρροές. Ξεκίνησε να διδάσκεται πιάνο στο Ωδείο Αθηνών όταν ήταν μόλις 6 ετών. Αποφοίτησε 8 χρόνια αργότερα με πρώτο βραβείο από το Ελληνικό Ωδείο με δάσκαλο τον Θησέα Πίνδιο και έκτοτε άρχισε να εργάζεται ως επαγγελματίας όντας μόλις 14 ετών. Τη δεκαετία του 50’ αναδείχθηκε ως σημαντική ερμηνεύτρια της σύγχρονης μουσικής, ενώ παράλληλα αξιώθηκε να συνεργαστεί με σημαντικές προσωπικότητες της εποχής όπως ο Igor Stravisky, o Francis Poulenc, o Pierre Capdevielle, ο Louis Aubert, κ.ά..

Κυριακού, Ρένα

  • Person
  • 1917-1994

Η Ρένα Κυριακού γεννήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1917 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Υπήρξε παιδί-θαύμα, διεθνώς αναγνωρισμένη πιανίστα, συνθέτρια και παιδαγωγός. Πέθανε το 1994 στο Μοσχάτο.

Παπαδόπουλος, Γιάννης

  • Person

Ο Γιάννης Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1908 στην Αλεξάνδρεια και μεγάλωσε στο Νέο Φάληρο όπου και άρχισε μαθήματα πιάνου σε ηλικία 7 ετών. Μαθήτευσε στο Ωδείο Αθηνών στο Ελληνικό Ωδείο και στο Εθνικό Ωδείο από όπου πήρε δίπλωμα πιάνου το 1949. Το 1938 διορίστηκε επιμελητής μουσικού προγράμματος του νεοσύστατου Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Συνέπραξε ως σολίστ με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, τη Μικρή Ορχήστρα Αθηνών και τη Συμφωνική της ΕΡΤ. Έγινε επίσης γνωστός και στα Ευρωπαϊκά μουσικά κέντρα, παίζοντας ως σολίστ υπό τη διεύθυνση διακεκριμένων μαέστρων και συμπράττοντας με εκλεκτούς έλληνες και ξένους καλλιτέχνες σε συναυλίες μουσικής δωματίου και Lied. Υπήρξε ο πρώτος πιανίστας που έπαιξε τα πιανιστικά έργα του Μάνου Χατζιδάκι και έχει μάλιστα καταγράψει σε παρτιτούρα μερικά από αυτά, προκειμένου να εκδοθούν. Έχει επίσης εμφανιστεί στο πλαίσιο της "Ελληνικής Σύγχρονης Μουσικής". Εκτελέσεις του ηχογραφήθηκαν σε δίσκους γνωστών δισκογραφικών εταιρειών.

Αθηνογένης, Γεώργιος

  • Person

Ο Γεώργιος Εμ.Αθηνογένης ήταν γαμπρός και στενός συνεργάτης του Στέφανου Σκουλούδη. Εζησε στην Κωνσταντινούπολη και το 1881 διορίστηκε διευθυντής του υποκαταστήματος της Τραπέζης Κωνσταντινουπόλεως στην Αθήνα. Μετά τη διάλυση της Τράπεζας το 1893 και μέχρι το θάνατό του, το 1908, ασχολήθηκε με τραπεζικές εργασίες ιδρύοντας δικό του γραφείο. Παντρεύτηκε την Μαρία Σκουλούδη (αδελφή του Στέφανου) με την οποία απέκτησε επτά παιδιά: 1) την Ελλη, σύζυγο Γεωργίου Χρουσάκη 2) την Κλεώνη, σύζυγο Ιωάννη Χρουσάκη 3) τη Θαλία, σύζυγο Ιωάννη Κουντουριώτη 4) τη Δανάη, σύζυγο Δημητρίου Καλλέργη 5) τον Στέφανο 6) τον Ιωάννη, σύζυγο της Αικατερίνης Κανακάρη-Ρούφου και 7) την Πολύμνια, σύζυγο Θεόδωρου Μπαλτατζή.

Άγρας, Τέλλος

  • Person
  • 1899-1944

Ο Τέλλος Άγρας (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ευάγγελου Ιωάννου) γεννήθηκε στην Καλαμπάκα, γιος του σχολάρχη Γεωργίου Ιωάννου και της Ειρήνης Βλάχου. Είχε ένα μικρότερο αδερφό το Χρήστο. Το 1899 η οικογένειά του ήρθε στην Αθήνα και το 1906 μετακόμισε στο Λαύριο, όπου ο ποιητής τέλειωσε το Δημοτικό και το Ελληνικό Σχολείο. Το 1907 έγινε συνδρομητής στη Διάπλαση των Παίδων, όπου πρωτοεμφανίστηκε σε ηλικία έντεκα μόλις ετών, στη στήλη της αλληλογραφίας. Τον ίδιο χρόνο πραγματοποίησε και τα δυο μοναδικά ταξίδια της ζωής του, ένα στην Κάρυστο και ένα στη Χαλκίδα. Από το 1911 άρχισε να γράφει τακτικά στη στήλη συνεργασίας συνδρομητών της Διάπλασης με το ψευδώνυμο Τέλλος Άγρας. Η πρώτη του ποιητική δημοσίευση ήταν ο Βράχος. Το 1912 γράφτηκε στο Γυμνάσιο στην Αθήνα, μένοντας στο σπίτι της αδερφής της μητέρας του Αριστέας Βλάχου ως το 1925 που η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα. Μετά το θάνατο της θείας του ο Άγρας κράτησε το μικρό σπίτι της ως ερημητήριο. Η συνεργασία του με τη Διάπλαση των Παίδων συνεχίστηκε συστηματικά και ο συνολικός όγκος των νεανικών δημοσιευμάτων του υπήρξε πολύ μεγάλος. Το 1914 ο Ξενόπουλος σχεδίαζε να κάνει τον Άγρα τακτικό συνεργάτη του περιοδικού, τα σχέδιά του αναβλήθηκαν όμως με το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου (πραγματοποιήθηκαν τελικά το 1916). Το 1916 τέλειωσε το Γυμνάσιο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (αποφοίτησε το 1923). Η πρώτη επίσημη παρουσία του στις στήλες της Διάπλασης σημειώθηκε το Μάη του ίδιου χρόνου με το πεζογράφημα Αποχαιρετισμός. Ακολούθησαν συνεργασίες του με τα περιοδικά Λύρα, Βωμός, Νέοι κ.α. Το 1918 βραβεύτηκε στο Σεβαστοπούλειο διαγωνισμό και στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού του Λονδίνου Εσπερία. Το 1921 έδωσε διάλεξη για τον Καβάφη στην αίθουσα του Ελληνικού Ωδείου και εξέδωσε τη μετάφραση των Στροφών του Jean Moreas, ενώ το 1926 πραγματοποίησε και δεύτερη έκδοση μεταφράσεων από το έργο του Moreas με μια μελέτη για την ποίηση του γαλλόφωνου έλληνα ποιητή και μια για τη λογοτεχνική μετάφραση. Από το 1924 εργάστηκε στο Υπουργείο Γεωργίας και το 1927 διορίστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, όπου παρέμεινε ως το θάνατό του. Έγραφε στη Νέα Εστία από τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας της και έγινε γρήγορα αρχισυντάκτης της (παραιτήθηκε από την αρχισυνταξία το 1932 και το 1936 ανέλαβε τη στήλη της αλληλογραφίας), ενώ δημοσίευσε επίσης κείμενά του στα Γράμματα, τη Νέα Ζωή, την Αλεξανδρινή Τέχνη (και τα τρία περιοδικά της Αλεξάνδρειας), το Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου και σε πολλά άλλα έντυπα. Το 1928 έγινε συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού. Το 1934 κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή ποιημάτων του, με τίτλο Τα βουκολικά και τα εγκώμια. Ακολούθησε (1939) η δεύτερη συλλογή του με τίτλο Καθημερινές (1923-1930), που τιμήθηκε το 1940 με το Κρατικό Βραβείο ενώ τα Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας (1929-1944) εκδόθηκαν μόλις το 1966. Το 1938 πέθανε ο πατέρας του και ο Άγρας μετακόμισε με τη μητέρα του στην οδό Αγαθουπόλεως, όπου παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Οι κακουχίες της γερμανικής κατοχής αποδυνάμωσαν περισσότερο την ήδη ευαίσθητη κατάσταση της υγείας του. Τη μέρα της Απελευθέρωσης χτυπήθηκε από μια αδέσποτη σφαίρα στον αστράγαλο. Μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό όπου πέθανε το Νοέμβρη του 1944. Ο Τέλλος Άγρας τοποθετείται στους έλληνες ποιητές του μεσοπολέμου, τους λεγόμενους νεορομαντικούς ή παρακμιακούς (Καρυωτάκης, Κλέων Παράσχος, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης κ.α.). Το ποιητικό του έργο είναι αποτέλεσμα δημιουργικής αφομοίωσης του πνεύματος του γαλλικού συμβολισμού και αισθητισμού ( Moreas, Laforgue, Verlain, Mallarme, Baudelaire κ.α.) αλλά και της ελληνικής ποιητικής παράδοσης από το δημοτικό τραγούδι ως τον Ιωάννη Πολέμη, τον Κωστή Παλαμά, το Μιλτιάδη Μαλακάση και τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Κινήθηκε στα πλαίσια της εσωτερικότητας, της μελαγχολίας, της νοσηρότητας και της απαισιοδοξίας των συγχρόνων του, υιοθέτησε την ειδυλλιακή ενατένιση του παρελθόντος, ωστόσο παράλληλα χάρη στη βαθιά πνευματική του καλλιέργεια αρνήθηκε να παραδοθεί στην απελπισία και αγωνίστηκε να κρατηθεί από την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Πρέπει τέλος να σημειωθεί η αξία του κριτικού του έργου που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη οξυδέρκεια, ευαισθησία, βαθιά γνώση της φιλοσοφίας και επαρκή ενημέρωση για τις σύγχρονές του ευρωπαϊκές θεωρίες της λογοτεχνίας και τον τοποθετεί στην πρωτοπορία της νεοελληνικής κριτικής σκέψης. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Τέλλου Άγρα βλ. Ζήρας Αλέξης, «Άγρας Τέλλος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 1. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983 και Στασινοπούλου Μαρία, «Χρονολόγιο Τέλλου Άγρα», Διαβάζω 104, 17/10/1984, σ.14-21.

[http://www.biblionet.gr (από Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)
Εκτενές βιογραφικό σημείωμα βλ. : Μπόρα, Σοφία (επιμ.), Αρχείο Τέλλου Άγρα, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο].

Αποστολάτος, Γεράσιμος

  • Person
  • 1924-2004

Ο Γ. Αποστολάτος γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1924 και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα από το 1945. Πτυχιούχος Εμπορικών και Οικονομικών Επιστημών, υπήρξε από το 1952 από τους εισηγητές του θεσμού των Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό ίδρυσε το πρώτο ιδιωτικό Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα, τον Ελληνικό Οργανισμό Δημοσίων Σχέσεων «ΟΡΙΖΩΝ» (1954) και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Δημοσίων Σχέσεων (1960), μέλος της International Public Relations Association (1960) και πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Συμβούλων Δημοσίων Σχέσεων (1974). Ακόμα, διετέλεσε: Πολιτικός διευθυντής Τύπου και Διαφωτίσεως του Γ.Ε.Σ. (1952), Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδος (1952), Διευθυντής και Γενικός Γραμματέας της Ενώσεως Ιδιοκτητών Ημερησιών Ελληνικών Επαρχιακών Εφημερίδων (1954), εκδότης – διευθυντής διαφόρων περιοδικών και εφημερίδων. Παράλληλα, ανέπτυξε σημαντική δράση στον κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα και υπήρξε πρόεδρος ή ενεργό μέλος πολλών Ελληνικών και Διεθνών Οργανισμών, Οργανώσεων και Σωματείων. Το 1964 εξελέγη αιρετός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων, όπου και παρέμεινε έως την 21η Απριλίου 1967. Επανεξελέγη Δημοτικός Σύμβουλος το 1974. Εξελέγη βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στην Α΄ Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών (1974 και 1977). Διετέλεσε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών, με αρμοδιότητα στον τομέα των Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1977-1981). Τέλος, διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (1990-1993). Το 1986 ίδρυσε την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας, της οποίας ήταν πρόεδρος. Η Εταιρεία επιμελήθηκε και εξέδωσε πάνω από 250.000 τόμους από 100 περίπου τίτλους ιστορικών βιβλίων, τα οποία προσφέρθηκαν σε μη κοινωφελείς οργανισμούς.

Βαλαωρίτης, Αριστοτέλης Ιωάν.

  • Person
  • 1892-1960

Πρωτότοκος γιος του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη και της Ζωής, το γένος Μουρούζη, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1892 και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Έλαβε μέρος ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους και το 1926 εξελέγη βουλευτής της περιφέρειας Λευκάδας-Άρτας-Πρέβεζας με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ι. Μεταξά, ενώ απέτυχε στις εκλογές του 1928. Από τις 30 Νοεμβρίου 1935 μέχρι τις 4 Αυγούστου 1936 διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων Κ. Δεμερτζή και Ι. Μεταξά.
Μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (1924-1953), παραιτήθηκε όταν αποφασίστηκε, με νόμο και χωρίς τη συγκατάθεση των μετόχων, η συγχώνευση με την Τράπεζα Αθηνών. Ήταν επίσης αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Εράνου Βορείων Επαρχιών, μέλος της Επιτροπής του Δημοψηφίσματος για την επαναφορά του Γεωργίου Β΄, μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης και διαφόρων αθλητικών σωματείων. Έλαβε μέρος σε πολλούς διεθνείς οπλομαχητικούς αγώνες ως μέλος της ελληνικής ομάδας.
Τιμήθηκε με το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Φοίνικος, με τον Ταξιάρχη του Γεωργίου Α΄, τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Ιταλικού Στέμματος και με τα μετάλλια των Βαλκανικών Πολέμων.
Παντρεύτηκε την Πολύμνια Μηνιάτη με την οποία απέκτησε μία κόρη την Ελένη, σύζυγο Λ. Καραπαναγιώτη.
Πέθανε στην Αθήνα το 1960.

[Οι πληροφορίες προέρχονται από το Μέγα Ελληνικόν Βιογραφικόν Λεξικόν του Βοβολίνη και από χειρόγραφο σημείωμα του ιδίου που βρίσκεται στο αρχείο του.]

Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία

  • Corporate body

Η Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία ιδρύθηκε στην Πάτρα στις 31 Αυγούστου 1902 από τους: 1) Δημήτριο Σταυρόπουλο (πρόεδρο του Δ.Σ. της Σταφιδικής Τράπεζας της Ελλάδος) 2) Δημήτριο Μάξιμο (εκπρόσωπο του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας) 3) Μιχαήλ Φραγκόπουλο (εκπρόσωπο της εταιρείας «Αδελφοί Ι.Φραγκόπουλοι» και 4) Αριστομένη Μεσσηνέζη (εκπρόσωπο της «Μ.Α.Μεσσηνέζης» και πληρεξούσιο των Π.Στρουμπούλη και Ξ.Σταυρουλόπουλου). Τη διοίκηση της Εταιρείας, κεφαλαίου 800.000 δραχμών, ανέλαβε τριμελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτιζόταν από τους Δημήτριο Μάξιμο, Αριστομένη Μεσσηνέζη και Μιχαήλ Φραγκόπουλο. Βασικός σκοπός της ήταν η διάδοση της σταφίδας και η επέκταση της κατανάλωσής της στην Αμερική και αλλού με την εξαγωγή εκλεκτών ποιοτήτων και την ενίσχυση της λιανικής πωλήσεως. Η ίδρυση της Ελληνικής Σταφιδικής Εταιρείας εντασσόταν στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά του προϊόντος.
Η Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία συνίδρυσε το 1909 την Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία (Ε.Β.Ε.) μαζί με την Άμβουργερ & Σα και τον Δημοσθένη Αλεξόπουλο. Την αλληλογραφία της Εταιρείας υπογράφουν ο διευθυντής της Ι.Δ.Χαραλάμπης (ο οποίος διετέλεσε και διευθυντής της 5/Ε) και ο διευθυντής Λογιστηρίου Α.Πάσκουας.

Αλεξόπουλος, Δημοσθένης

  • Person
  • 1870-1956

Ο Δημοσθένης Αλεξόπουλος, γιος του εμπόρου υφασμάτων Ιωάννη Αλεξόπουλου και της Κατίνας Μάγου, γεννήθηκε και έζησε στην Πάτρα. Έμπορος και ο ίδιος, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο ξυλείας, γλυκόρριζας, θείου και θειικού χαλκού, ελαιόλαδου και άλλων προϊόντων. Είχε βαρελοποιείο και κιβωτιοποιείο στο Κατάκωλο Ηλείας και στην Πάτρα και προμήθευε με βαρέλια και σταφιδοκιβώτια τους οινοποιούς και σταφιδεμπόρους. Η εισαγωγή θείου προοριζόταν για τη χρήση των σταφιδοκαλλιεργητών, η δε γλυκόρριζα, καλλιεργούμενη σε συγκεκριμένες περιοχές της Πελοποννήσου και Ηπείρου, εξαγόταν αποξηραμένη κυρίως προς τη γαλλική και ιταλική αγορά, όπου την χρησιμοποιούσαν στην ποτοποιία, στη ζαχαροπλαστική και στη φαρμακευτική παραγωγή. Ασχολήθηκε επίσης με μεταλλευτικές δραστηριότητες συμμετέχοντας σε εταιρικές εκμεταλλεύσεις ορυχείων άνθρακα στην Πελοπόννησο και μεταλλείων στην Εύβοια. Τα προϊόντα που εμπορευόταν ο Δ.Αλεξόπουλος είχαν άμεση σχέση και με τον κόσμο της σταφίδας. Η συνεργασία του με την Άμβουργερ & Σα και την Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία τον οδήγησε προφανώς να συμμετάσχει στην ίδρυση, το 1909, της Εμπορικής και Βιομηχανικής Εταιρείας (Ε.Β.Ε.). Το μετοχικό κεφάλαιο της Ε.Β.Ε. 300.000 δραχμών, διαιρεμένο σε 300 μετοχές των εκατό δραχμών μοιράστηκε σε τρία ίσα μερίδια μεταξύ των ιδρυτών. Αντικείμενο των εργασιών της, σύμφωνα με το καταστατικό, ήταν: «η εκτέλεσις εν Ελλάδι και εν τη αλλοδαπή δι’ ίδιον λογαριασμόν ή δια λογαριασμόν τρίτων ή εν συμμετοχή πάσης φύσεως εμπορικής εργασίας ή βιομηχανικής επιχειρήσεως και η εκτέλεσις άνευ εξαιρέσεως πασών εν γένει των επί κινητών και ακινήτων εργασιών, ως των τραπεζικών, βιομηχανικών και εμπορικών τοιούτων». Το καταστατικό όριζε επίσης ότι θα παρέμεναν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έως το 1918 τα ιδρυτικά της μέλη. Ο Δ.Αλεξόπουλος διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος, ενώ πρόεδρος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας ήταν ο Δημήτριος Μάξιμος (διευθυντής του υποκαταστήματος της Ε.Τ.Ε. και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Σταφιδικής Εταιρείας). Η Ε.Β.Ε. συνέχισε τις εργασίες της τουλάχιστον μέχρι το 1943, ενώ το 1934 το Δ.Σ. απαρτιζόταν από τους 1) Γεώργιο Αργυρόπουλο 2) Αριστομένη Παπανικολόπουλο 3) Χαράλαμπο Παπαθανασίου 4) Διονύσιο Μανωλόπουλο και 5) Γεώργιο Σταυρόπουλο. Η σχέση του Δ.Αλεξόπουλου με την Ε.Β.Ε. συνοψίζεται σε ένα έγγραφό που απηύθυνε ως διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας το 1916 προς τον πρόεδρο του Δ.Σ. με αφορμή την απαίτησή για προσωπική συμμετοχή του επί των κερδών: «....Επειδή πιθανόν εν τούτοις να μη διατελείτε εις πλήρη γνώσιν των αφορώντων την ίδρυσιν της εν λόγω Εταιρίας, επιτραπείτω μοι να εκθέσω εν ολίγοις το ιστορικόν ταύτης. Βάσις και αφετηρία των εργασιών της Εμπορικής κ΄ Βιομηχανικής Εταιρίας είναι η ακμή των ατομικών μου εργασιών εις τας οποίας είχον εμφυσήσει όλας τας δυνάμεις και τας σκέψεις όχι μόνον των ετών της νεότητός μου, αλλ’ αυτού του ανδρικού μου βίου κ’ τοιαύτας κυριολεκτικώς ζωντανάς εργασίας, μεθ’ όλης της πείρας την οποίαν είχον αποκομίσει από πολυετείς εμπορικάς επιχειρήσεις μετεβίβασα κ’ ανέλαβεν η Εμπορική κ΄ Βιομηχανική Εταιρία υπό τη διεύθυνσή μου να συνεχίση...».
Παράλληλα με τις προσωπικές του εμπορικές δραστηριότητες και τη συμμετοχή του στην Ε.Β.Ε., ο Αλεξόπουλος υπήρξε μέτοχος, και διευθυντής της Ελληνικής Εμπορικής Εταιρείας Εισαγωγής και Εξαγωγής (απ΄όσο γνωρίζουμε τη περίοδο 1915-1919). Ιδρυτής το 1921 με τον Βάσο και Ανδρέα Φωτήλα της Ανωνύμου Εταιρείας «Μωρεάς» και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της, είχε ήδη εργαστεί συνεταιρικά στα καπνά με τον Π. Δ. Αβραμίκο όταν αποφάσισε να ενισχύσει υλικά και ηθικά την «Μωρεάς» παραχωρώντας της το 50% των κερδών των εταιρικών εργασιών του. Ιδρυτής επίσης της εταιρείας «Α.Σ.Αθανασίου και Σία» το 1914 , υπήρξε παράλληλα μέλος του Δ.Σ. της Οινοποιητικής Εταιρείας Αχαΐα (από το οποίο παραιτήθηκε το 1928), μέτοχος και μέλος του Δ.Σ. της Ανωνύμου Μετοχικής Εταιρείας Ραπτομηχανών, μέτοχος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταξουργίας, μέτοχος της Ανωνύμου Μηχανουργικής και Ξυλουργικής Εταιρείας, μέτοχος της Ελληνικής Εταιρείας Οίνων και Οινοπνευμάτων.
Ιδιοκτήτης τριών ιστιοφόρων («Μαρία», «Ρένα», «Θεολόγος») για τις μεταφορικές ανάγκες των εμπορευμάτων του, ιδιοκτήτης ακινήτων (καταστημάτων και οικιών) στην Πάτρα και στην Αθήνα, κάτοχος αυτοκινήτου Φορντ, ήδη από το 1919, ο Αλεξόπουλος παρουσίαζε ένα ιδιαίτερα δυναμικό κοινωνικό και οικονομικό προφίλ αστού που ήξερε «να παίζει και να κερδίζει». Ο επιτυχημένος «εμποροβιομηχάνος», ήταν πολιτικός οπαδός του συμπολίτη του Δ.Γούναρη, διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Πατρέων (από το 1914), αντιπρόεδρος και πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Πατρών (1920), του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών «Ερμής», και πρόεδρος της Παναχαϊκής Γυμναστικής Ενώσεως.
Είχε παντρευτεί την Ανθή Καίσαρος Νικολαΐδη και είχε αποκτήσει μαζί της τέσσερα παιδιά: τον Γιάννη (που πέθανε σε ηλικία δέκα επτά χρόνων), τον Καίσαρα (σύζυγο Ελένης Ζάχου), τη Μαρία (σύζυγο Α.Τσουκαλά και σε δεύτερο γάμο Β. Δούρα) και την Ειρήνη (σύζυγο Δ. Κύρτση).

Λυκούδης, Στυλιανός Εμμαν.

  • Person
  • 1878-1958

Ο Στυλιανός Λυκούδης, γιος του Εμμανουήλ και της Δήμητρας γεννήθηκε στην Ερμούπολη το 1878. Φοίτησε σε σχολεία της Ερμούπολης και της Αθήνας και σε ηλικία 13 χρόνων μπήκε στη Ναυτική Σχολή Δοκίμων, της οποίας αργότερα υπήρξε καθηγητής. Υποπλοίαρχος το 1910 προβιβάστηκε σε πλωτάρχη το 1914, σε πλοίαρχο το 1920 και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1911 τοποθετήθηκε στη Διεύθυνση Φάρων του υπουργείου Ναυτικών και τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε μόνιμος διευθυντής της. Διακρίθηκε για την πρόταση φωτισμού του Ελλήσποντου, της Προποντίδας και του Βοσπόρου από τη Διεθνή Επιτροπή των Στενών καθώς και για τη συμβολή του στη βελτίωση του φαρικού δικτύου της Ελλάδας.
Το 1939 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή ιστορικών μελετών γύρω από θέματα γλωσσολογίας και ναυτικής ορολογίας ενώ παράλληλα φρόντισε για την προβολή του έργου του πατέρα του.
Ο Στυλιανός παντρεύτηκε το 1903 την Αγγελική Κ.Λουγγή και απέκτησε μαζί της μία κόρη, την Μπέλλα.
Πέθανε στην Αθήνα το 1958.

Λυκούδης, Εμμανουήλ

  • Person
  • 1849-1925

Ο Εμμανουήλ Λυκούδης, αδελφός του Πέτρου, γεννήθηκε και αυτός στο Ναύπλιο το 1849. Πήγε σχολείο στην Χαλκίδα και στον Πειραιά και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, από όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1872. Το 1875 εισήλθε στο δικαστικό σώμα υπηρετώντας στην Ερμούπολη, στην Άμφισσα και, από το 1888, στο Εφετείο Αθηνών. Διετέλεσε νομικός σύμβουλος του κράτους (1896-1905) και της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος μέχρι το θανατό του. Το διάστημα 1905-1917 δικηγορούσε διατηρώντας δικηγορικό γραφείο με τον Τηλέμαχο Κοντό.
Παρακολουθούσε από κοντά την κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα αρθρογραφώντας συχνά σε εφημερίδες και περιοδικά και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα εκλογικά, συμβάλλοντας το 1890, ύστερα από πρόταση του Χ.Τρικούπη, στην εκπόνηση του σερβικού εκλογικού συστήματος με βάση την ελληνική εκλογική νομοθεσία.
Εκτός από νομομαθής ο Λυκούδης ήταν και λογοτέχνης-πεζογράφος. Η λογοτεχνική του παραγωγή, πλούσια σε διηγήματα, αναμνήσεις, ταξιδιωτικές εντυπώσεις κ.ά. συγκεντρώθηκε συστηματικά και εκδόθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το 1923 του απενεμήθη το Εθνικόν Αριστείον των Γραμμάτων για το λογοτεχνικό του έργο.
Παντρεύτηκε την Δήμητρα Γ.Μπλατσή (1862-1922) με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Στυλιανό και την Μαρία (σύζυγο Αθ.Μιαούλη).
Ο Εμμανουήλ Λυκούδης πέθανε στην Αθήνα στις 13 Οκτωβρίου 1925.

Σαχτούρης, Γεώργιος

  • Person
  • 1775-1841

Ο Γεώργιος Σαχτούρης, γιος του Δημητρίου Πολύγκαιρου και της Μαρίας Νικολάου Γκίτζα, γεννήθηκε στην Ύδρα στις 13 Μαΐου 1785. Ο πατέρας του Δημήτριος ασχολιόταν με τη ναυπηγική τέχνη και υπηρέτησε για πολλά χρόνια στην οθωμανική ναυαρχίδα. Είχε κατασκευάσει, πρώτος στην Ύδρα, ένα σκαρί δίστηλο βάρους 800 κιλών, απομίμηση των ιστιοφόρων που χρησιμοποιούνταν στα ιταλικά παράλια και ονομάζονταν σαχτούρια. Λέγεται ότι από τότε μετονομάστηκε και κράτησε ως επώνυμο το Σαχτούρης.
Ο Γεώργιος από πολύ μικρός υπηρέτησε αρχικά στο πλοίο του θείου του Αντώνη Ηλία, στο λατινάδικο του Κανάκη, όπου του συνέβη ένα ατυχές περιστατικό: ο ναύκληρος του πλοίου τον έριξε στη θάλασσα και διασώθηκε μετά από πολύωρη πάλη με τα κύματα, όταν τον περισυνέλεξε ένα διερχόμενο πλοίο. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως ναύτης σε διάφορα υδραίικα πλοία που ανήκαν στον θείο του Γεώργιο Βούλγαρη μέχρι το 1804, όταν ο καπετάν Φραγκίσκος Βούλγαρης (αδελφός του θείου του) αγόρασε ένα σπετσιώτικο πλοίο και τον πήρε για ναύκληρο. Το 1815 ο Γεώργιος Σαχτούρης ήταν πλέον αυτεξούσιος πλοίαρχος ενός καινούργιου τρίστηλου βρικίου που είχε κατασκευάσει ο Βούλγαρης στην Ύδρα. Το 1819 έγινε πλοίαρχος και συνιδιοκτήτης του βριγαντίνου “Αθηνά” που ναυπηγήθηκε μέσα σε 32 ημέρες στο Μανδράκι της Ύδρας.
Ως πλοίαρχος του “Αθηνά” πήρε μέρος στην υδραίικη μοίρα με αρχηγό τον Γιακουμάκη Τομπάζη, που με τη σπετσιώτικη και ψαριανή μοίρα εξέπλευσαν στις 22 Απριλίου του 1821 για να απελευθερώσουν τη Χίο και τη Σάμο. Τον Φεβρουάριο του 1822 πήρε μέρος στη ναυμαχία της Πάτρας, όπου ο ελληνικός στόλος ανασυγκροτημένος υπό την αρχηγία του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη έδωσε πεντάωρη μάχη με τον τουρκικό και τον ανάγκασε να τραπεί σε φυγή. Την ίδια χρονιά με τους πλοιάρχους Μαστραντώνη, Κριεζή και Μπρούσκο και αρχηγό τον Δ. Παναγιώτου ανάγκασαν την τουρκική μοίρα που απέκλειε το Μεσολόγγι να καταφύγει στα Δαρδανέλλια. Το 1823 η μοίρα του Σαχτούρη έκανε διάφορες καταστρεπτικές για τον εχθρό αποβάσεις. Το 1824 είναι η χρονιά που ξεκινά το ημερολόγιο του πολεμικού βριγαντίνου “Αθηνά”, όπου καταγράφονται λεπτομερώς και σχολιάζονται τα ναυτικά γεγονότα, οι καιρικές συνθήκες, οι ναυμαχίες και τα πρόσωπα. Σύμφωνα με το ημερολόγιο, ο Σαχτούρης έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Κάσου (Ιούνιος 1824), των Ψαρών -ως αντεκδίκηση για την καταστροφή τους από τους Τούρκους- (Ιούνιος-Ιούλιος 1824), της Σάμου και στην εκστρατεία κατά των ενωμένων εχθρικών στόλων (στις ναυμαχίες στον πορθμό της Κω, μεταξύ Χίου και Μυτιλήνης, στην Κρήτη). Το 1825 συμμετείχε στην εκστρατεία υπέρ του Μεσολογγίου, το 1826 στη ναυμαχία της Σάμου και της Μυτιλήνης, ενώ το 1827 συμμετείχε στην εκστρατεία του Κόχραν στην Αλεξάνδρεια, η οποία όμως δεν πέτυχε την πυρπόληση του αιγυπτιακού στόλου, και στη συνέχεια, πάντα με τον Κόχραν, στις επιχειρήσεις κατά του Βασιλαδίου, έξω από το Μεσολόγγι.
Όταν έφθασε στην Ελλάδα ο Ι. Καποδίστριας, ο ναυτικός αγώνας των Ελλήνων είχε ολοκληρωθεί με την καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου στο Ναυαρίνο, από τις ευρωπαϊκές ναυτικές δυνάμεις της Γαλλίας, Αγγλίας και της Ρωσίας. Στις αρχές του 1828 ο Γεώργιος Σαχτούρης διορίστηκε από την κυβέρνηση, με σύσταση του αρχηγού των ναυτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων λόρδου Κόδρινγκτων, αρχηγός πολεμικής ναυτικής μοίρας, με στόχο τον αποκλεισμό των δυτικών παραλίων της Πελοποννήσου και την παρεμπόδιση κάθε εχθρικού πλοίου που θα ανεφοδίαζε με τροφές και πολεμοφόδια τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά, που είχαν καταλάβει τα φρούρια της Μεθώνης, Κορώνης και Νεοκάστρου στην Πελοπόννησο, ούτως ώστε να τον εξαναγκάσουν να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να επιστρέψει στην Αίγυπτο.
Ο Σαχτούρης διετέλεσε μέλος της Ναυτικής Υπηρεσίας το 1830, μέλος, μαζί με τον Γ. Ανδρούτζο και τον Α. Ν. Αποστόλη, της Επιτροπής των Ναυτικών Καταλόγων το 1833, και μετά την άφιξη του Όθωνα ενταγμένος στο βασιλικό ναυτικό με το βαθμό του πλοιάρχου Α΄τάξεως, υπηρέτησε ως διευθυντής του Ναυστάθμου στον Πόρο μέχρι τον θάνατό του.
Είχε παντρευτεί την Πανούργια Δημ. Γκιώνη με την οποία απέκτησαν επτά παιδιά: την Μαρία (σύζυγο α΄Λαζάρου Νέγκα, β΄Ανάργυρου Λεμπέση), τον Δημήτριο (σύζυγο Μαριγώς Αλεξ. Κριεζή), τον Σταμάτιο (σύζυγο Ελένης Αλεξ. Ραφαήλ Σουσάνα), τον Νικόλαο (σύζυγο Λασκαρίνας Κοσκορόλη), τον Μιλτιάδη (σύζυγο Ελένης Ιωακείμ Δημητριάδη), τον Κωνσταντίνο και τον Θεμιστοκλή.
Πέθανε στην Ύδρα, στις 30 Ιανουαρίου 1841 και ετάφη στον ναό της Υπαπαντής.

Καλλιγά, Ειρήνη

  • Person
  • 1912 - 2000

Η Ειρήνη Καλλιγά, κόρη του Αντώνη Μπενάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα. Αδέλφια της ήταν ο Κωνσταντίνος και ο Μανόλης Μπενάκης. Σπούδασε κατ’ οίκον με δάσκαλο τον Αλέξανδρο Δελμούζο. Το 1930 παντρεύτηκε το Παύλο Καλλιγά και απόκτησαν μια κόρη, την Αιμιλία, αργότερα Γερουλάνου.
Διακρίθηκε για την αξιόλογη και πολύπλευρη κοινωνική δράση και προσφορά της στον τόπο μας.
Το 1932, σε ηλικία μόλις 21 χρόνων, μαζί με μια ομάδα νέων γυναικών, ίδρυσαν την πρώτη ομάδα Ελληνικού Οδηγισμού. Η Ειρήνη Καλλιγά από την ίδρυσή του, πρόσφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες της στο Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού. Υπήρξε κατ’ επανάληψη Γενική Έφορος, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, μέλος του Δ.Σ., Πρόεδρος της Περιφέρειας της Αθήνας κ.λπ. Το 1939 η δημοκρατική αγωγή και η αγάπη της για την ανεξαρτησία του Οδηγισμού της δώσανε τη δύναμη να αρνηθεί στον Ιωάννη Μεταξά την ενσωμάτωση του Σ.Ε.Ο. στην Εθνική Οργάνωση Νέων. Σήμερα, το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού τιμώντας τη μνήμη της έχει θεσπίσει το Έπαθλο Ειρήνη Καλλιγά και έχει δώσει το όνομα της στην Αίθουσα εκδηλώσεων των γραφείων μας.
Εκτός όμως από την προσφορά της στον Οδηγισμό, η Ειρήνη Καλλιγά, κατά την διάρκεια του πολέμου του 1940 υπηρέτησε εθελοντικά ως οδηγός ασθενοφόρων και μετά ως Αδελφή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού σε διάφορα νοσοκομεία. Το 1941 διέθεσε το σπίτι της στο κέντρο της πρωτεύουσας για να λειτουργήσει εκεί το Τμήμα Μαχόμενων και Πολεμοπαθών. Υπήρξε μέλος της κατοχικής αντιστασιακής οργάνωσης ΡΑΝ. Αξιοσημείωτη είναι η δράση της και κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου.
Την Ειρήνη Καλλιγά τίμησαν πολλοί φορείς για την προσφορά της και έργο της.
Μετά το τέλος του πολέμου, ως μέλος της Επιτροπής Εντεταλμένων κυριών της Βασιλικής Πρόνοιας, οργάνωσε την Οικοκυρική Σχολή «Αγία Όλγα» στην Φλώρινα, την οποία επισκεπτόταν συχνά για να παρακολουθεί την εξέλιξη της.
Η Ειρήνη Καλλιγά υπήρξε δραστήρια και σε άλλους πολιτισμικούς φορείς, όπως το Μουσείο Μπενάκη, του οποίου υπήρξε πρόεδρος και τον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδας, καθώς και μέλος των συλλόγων Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη, Φίλοι της Γενναδίου Βιβλιοθήκης, Φίλοι του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στην Θεσσαλονίκη, της Εταιρείας Μελέτης της Ελληνικής Ιστορίας, Φίλοι του Μουσείου Κοσμήματος, της Φιλοδασικής Εταιρείας, της Φιλοζωικής Εταιρείας, τους Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού και του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων.

Καρούζος, Χρήστος Ι.

  • Person
  • 1900 - 1967

Έλληνας αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός. Υπήρξε διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το 1955 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ρουσοπούλου, Αγνή Ο.

  • Person
  • 1901 - 1977

Η Αγνή Ρουσοπούλου γεννήθηκε το 1901 στην Αθήνα από εύπορη αστική οικογένεια. Ο πατέρας της Όθωνας Ρουσόπουλος, ίδρυσε την «Εμπορική και Βιομηχανική Ακαδημία», ενώ η μητέρα της, Ελένη Ρουσοπούλου, υπήρξε από τις στενότερες συνεργάτιδες της Καλλιρόης Παρρέν στο Λύκειο Ελληνίδων. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπήρξε μία εκ των πέντε φοιτητριών του ακαδημαϊκού έτους 1918. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στη Λειψία (ειδίκευση στο εργατικό δίκαιο) και στο Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης. Η επαγγελματική της σταδιοδρομία στην Ελλάδα, ξεκίνησε το 1938. Παράλληλα με την επαγγελματική της δραστηριότητα, ανέπτυξε πολύμορφη δράση στο γυναίκειο κίνημα του μεσοπολέμου. Ήταν προϊσταμένη του νομικού τμήματος του Συμβουλίου Ελληνίδων και ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της «Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυναικών Δικηγόρων». Αρθρογραφούσε στα γυναικεία περιοδικά «Ελληνίς» και «Ο Αγώνας της Γυναίκας». Το 1955 εκλέχτηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ). Την περίοδο 1964 – 1967 διατέλεσε σύμβουλος στο Ταμείο Πρόνοιας Δικηγόρων του ΔΣΑ. Παράλληλα, στο πεδίο της πολιτικής συμμετείχε σε σοσιαλιστικά σχήματα όπως στο ΣΚ ΕΛΔ του Αλέξανδρου Σβώλου και αργότερα στον Σοσιαλιστικό Σύνδεσμο (δεκ. ’60). Στη διάρκεια της δικτατορίας υπέστη διάφορους περιορισμούς (άρνηση έκδοσης διαβατηρίου, διακοπή τηλεφωνικής γραμμής κ.ά.) και συμμετείχε ενεργά στην προάσπιση των πολιτικών κρατουμένων και των οικογενειών τους. Συνέγραψε τα πρώτα σχολικά εγχειρίδια για την «Αγωγή του πολίτη» την περίοδο 1934-1935. Το 1923 παντρεύτηκε τον Θεοδόσιο Στουδίτη, με τον οποίο απέκτησαν ένα γιο τον Αλέξη ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 25 ετών. Η Αγνή Ρουσοούλου πέθανε στην Αθήνα το 1977.

Σικελιανός, Άγγελος

  • Person
  • 1884-1951

Ο Άγγελος Σικελιανός, γιος του Ιωάννη (1831-1910) και της Χαρίκλειας το γένος Στεφανίτση (1847-1926), γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 15.3.1884. Ήταν ο νεότερος από τα τέσσερα αδέλφια του, Έκτορα, Μενέλαο, Ελένη, Πηνελόπη, ενώ είχαν πεθάνει σε νηπιακή ηλικία άλλα δύο, ο Άγγελος και ο Διονύσιος. Η Ελένη ήταν σύζυγος του Σπήλιου Πασαγιάννη και η Πηνελόπη σύζυγος του Raymond Duncan, αδελφού της Isadora Duncan. Ο Άγγελος ολοκλήρωσε στη Λευκάδα τις εγκύκλιες σπουδές και γράφτηκε στη Νομική του Πα-νεπιστημίου Αθηνών χωρίς να την παρακολουθήσει. Από το 1901 ήταν ηθοποιός της «Νέας Σκηνής» του Κ. Χρηστομάνου, όπως και η αδελφή του, Ελένη. Το 1902 πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του στο περιοδικό Διόνυσος και στη συνέχεια στα: Ο Νουμάς, Παναθή-ναια, Η Μούσα, Ζωή, Ακρίτας. Πραγματοποίησε ταξίδια στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Βόρεια Αφρική). Το 1907 παντρεύτηκε στην Αμερική την Εύα Πάλμερ. Το 1909 κυκλοφόρησε ο Αλαφροΐσκιωτος και την ίδια χρονιά γεννήθηκε ο γιος του, Γλαύκος. Το 1912 ξεκίνησε, με μία μελέτη για τον γλύπτη Α. Ροντέν, τη συνεργασία του με το περιοδικό Γράμματα της Αλεξάνδρειας. Το 1912-1913 υπηρέτησε στο στρατό, στο Μεσολόγγι και στην Αθήνα. Περιηγήθηκε την Ελλάδα και το 1914 επισκέφθηκε με τον Ν. Καζαντζάκη το Άγιο Όρος. Στα 1915-1917 εκδόθηκαν οι τέσσερις τόμοι του έργου Πρόλογος στη Ζωή: Α΄ Η συνείδηση της γης μου, Β΄ Η συνείδηση της φυλής μου, Γ΄ Η συνείδηση της γυναίκας, Δ΄ Η συνείδηση της πίστης. Το 1920 κυκλοφόρησε η έκδοση Στίχοι από το περιοδικό Οι νέοι. Το 1921 ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ και το 1924 επιχείρησε να ταξιδέψει μέσω Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση, χωρίς να φτάσει στον προορισμό του. Η οικογένεια Άγγελου και Εύας Σικελιανού κατοικούσε κυρίως στη Συκιά Κορινθίας και στους Δελφούς. Το 1927 και το 1930 πραγματοποίησαν τις Δελφικές γιορτές. Το 1932 κυκλοφόρησε η τραγωδία Ο τελευταίος ορφικός διθύραμβος ή Ο διθύραμβος του ρόδου. Το 1933 η Εύα Σικελιανού αναχώρησε στην Αμερική όπου έμεινε ως το 1952, οπότε επέστρεψε και πέθανε στην Ελλάδα. Ο Σικελιανός από τότε εγκαταστάθηκε στη Σαλαμίνα και την επόμενη χρονιά ταξίδεψε στην Ευρώπη επιχειρώντας τη συνέχιση της δελφικής προσπάθειας που προσέκρουσε στην κρατική αδιαφορία. Το 1936 πραγματοποίησε τέσσερις ομιλίες στην Ελευσίνα, με τίτλο «Η Ελευσίνια διαθήκη». Το 1938 γνώρισε την Άννα Καραμάνη-Καμπανάρη με την οποία παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας στην Ελευσίνα. Από το 1941 δημοσίευσε ποιήματα που εμψύχωναν την αντίσταση και οργανώθηκε στο Ε.Α.Μ. Το 1942 κυκλοφόρησε η χειρόγραφη έκδοση Ακριτικά (το 1944 εκδόθηκε στην Αίγυπτο) και το 1943 εκλογή από το ποιητικό του έργο με τίτλο Αντίδωρο. Κυκλοφόρησαν οι τραγωδίες Ο Δαίδαλος στην Κρήτη (1943), Σίβυλλα (1944), Ο Χριστός στη Ρώμη (1946), Ο θάνατος του Διγενή (1947, κυκλοφόρησε το 1950). Το 1946 η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών ζήτησε την απονομή του Νόμπελ στον Σικελιανό (και λίγο αργότερα υπέ-βαλε τη συνυποψηφιότητα του Καζαντζάκη). Παρότι υποστηρίχθηκε με σχετική έκκληση γάλλων διανοουμένων, η βράβευσή του εμποδίστηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τον δεξιό Τύπο, λόγω της πολιτικής στάσης του Σικελιανού από την Κατοχή και εξής. Η υποψηφιότητά του για την Ακαδημία απορρίφθηκε δύο φορές, το 1945 και το 1951. Το 1946 συγκεντρώθηκε σε τρεις τόμους το ποιητικό του έργο με τίτλο Λυρικός Βίος. Οι τραγωδίες του εκδόθηκαν σε δύο τόμους με τίτλο Θυμέλη το 1950. Σοβαρά άρρωστος από καρδιακά προβλήματα και εγκεφαλικά επεισόδια, πέθανε από λήψη λανθασμένου φαρμάκου το 1951, σε ηλικία 67 ετών. Έργα του είχαν μεταφραστεί στην αγγλική και στη γαλλική, στη διάρκεια της ζωής του. Τα πεζά κείμενά του συγκεντρώθηκαν σε πέντε τόμους από τον Γ.Π. Σαββίδη που επιμελήθηκε την έκδοση του συνόλου του λογοτεχνικού έργου του.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Χρονολόγια στο Άγγελος Σικελια-νός, Γράμματα, τόμοι Α΄ και Β΄, φιλολογική επιμέλεια Κ. Μπουρ-ναζάκης, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Ιερός Πανικός, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια John P. Anton, Αθήνα, Εξάντας, 1992. John P. Anton, «Σικελιανού-Πάλμερ, Εύα», Πα-γκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τομ. 9α. ]

Σικελιανού, Εύα

  • Person
  • 1874-1952

Η Εύα (Evelina) Πάλμερ γεννήθηκε το 1874 στο Grammercy Park της Νέας Υόρκης. Ανήκε σε οικογένεια εύπορων διανοουμένων και οι γονείς της ανέπτυξαν έντονη δράση στην πνευματική ζωή της Νέας Υόρκης, με μεταρρυθμιστικούς στόχους που αφορούσαν την τέχνη, την εκπαίδευση, τη διεθνή ειρήνη, την πολιτική και πολιτιστική αγωγή των γυναικών. Είχε άλλα τέσσερα αδέλφια (Rose, Bob, May, Courtland). Η Εύα φοίτησε σε σχολείο ελεύθερων και πρακτικών τεχνών που είχε ιδρύσει ο πατέρας της, συνέχισε τις σπουδές της στην Ευρώπη και στράφηκε στις τέχνες, στο θέατρο, στη λογοτεχνία, στην υφαντική. Κατά τις θεατρικές σπουδές της στο Παρίσι, γνώρισε το ζεύγος Raymond Duncan και Πηνελόπης Σικελιανού και μαζί τους ταξίδεψε στην Ελλάδα, όπου γνώρισε και αργότερα παντρεύτηκε τον Άγγελο Σικελιανό (1907) και γέννησε τον γιο τους, Γλαύκο (1909). Μελέτησε την ελληνική γλώσσα, την αρχαία ελληνική γραμματεία και ιδιαίτερα την αρχαία τραγωδία, τη βυζαντινή μουσική, τη δημοτική παράδοση και τη λαϊκή τέχνη. Χρηματοδότησε και επέβλεψε την κατασκευή ειδικού μουσικού οργάνου, επινοημένου από τον Κ. Ψάχο, το οποίο ονομάστηκε παναρμόνιο και ήταν κατάλληλο για την απόδοση της Βυζαντινής μουσικής. Ο ρόλος της στην πραγματοποίηση των Δελφικών γιορτών ήταν κεντρικός τόσο ως χορηγού όσο και στην καλλιτεχνική πραγμάτωση (επιμέλεια και ύφανση κοστουμιών, διδασκαλία του χορού, επιλογές συντελεστών κ.λπ.). Δημοσίευσε άρθρα και έδωσε διαλέξεις στην Ελλάδα και στην Αμερική για τα αντικείμενα του ενδιαφέροντός της και για την προώθηση της Δελφικής ιδέας. Υπερχρεωμένη από την πραγματοποίηση των δελφικών γιορτών, αναχώρησε στην Αμερική το 1933, όπου συνέχισε να υποστηρίζει το έργο του Σικελιανού και τις αισθητικές και πολιτιστικές της προτάσεις όσον αφορά τις παραστατικές τέχνες και την ελληνική παράδοση, καθώς και να συνθέτει βυζαντινότροπη μουσική για παραστάσεις κ.ά. Συνεργάστηκε με τον γνωστό χορευτή Ted Shawn και δίδαξε στη σχολή του. Συνέγραψε την αυτοβιογραφία της με τίτλο Upward panic (1938-1948) και ασχολήθηκε με τη μετάφραση του έργου του Σικελιανού στα αγγλικά. Το 1940 συγκατατέθηκε στο γάμο του με την Άννα Καραμάνη. Υποστήριξε θερμά την Ελλάδα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και στη δύσκολη μεταπολεμική περίοδο. Το 1950 δεν της επιτράπηκε η επιστροφή στην Ελλάδα λόγω πολιτικών φρονημάτων. Πέθανε στις 4 Ιουνίου 1952, μετά από καρδιακή προσβολή που υπέστη, παρακολουθώντας την παράσταση του Προμηθέα Δεσμώτη, στους Δελφούς, όπου και τάφηκε δίπλα στον Άγγελο.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Χρονολόγια στο Άγγελος Σικελιανός, Γράμματα, τόμοι Α΄ και Β΄, φιλολογική επιμέλεια Κ. Μπουρναζάκης, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Ιερός Πανικός, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια John P. Anton, Αθήνα, Εξάντας, 1992. John P. Anton, «Σικελιανού-Πάλμερ, Εύα», Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τομ. 9α. ]

Τούμπας, Ιωάννης

  • Person
  • 1901 - 1995

Ο Ιωάννης Τούμπας (1901 - 7 Μαΐου 1995) ήταν Έλληνας στρατιωτικός ο οποίος αναδείχθηκε ήρωας πολέμου, φθάνοντας τον βαθμό του αντιναυάρχου ε.α.. Στη συνέχεια υπήρξε πολιτικός, και υπουργός. Αν και φέρεται να συνεργάστηκε με τους πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου 1967, στη Μεταπολίτευση ορίστηκε βουλευτής επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, στην πρώτη τριετία, και αργότερα αναδείχθηκε Ακαδημαϊκός και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.

Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Corporate body
  • 1929 -

Το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε το 1929 από τον καθηγητή Παιδαγωγικής Νικόλαο Εξαρχόπουλο και είναι το πρώτο πειραματικό σχολείο της χώρας. Στεγάστηκε σε νεόδμητο τότε διδακτήριο επί των οδών Σκουφά 43 και Λυκαβηττού, στο οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα, με την προσθήκη ενός ορόφου το 1956. Στο ίδιο κτήριο λειτούργησε κατά διαστήματα και το Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ίδρυση του Σχολείου αποσκοπούσε αφενός στην πρακτική άσκηση των πτυχιούχων των καθηγητικών σχολών – οι οποίοι ήταν παιδαγωγικά ακατάρτιστοι – και των μετεκπαιδευόμενων στο Πανεπιστήμιο δημοδιδασκάλων, και αφετέρου στην προαγωγή της παιδαγωγικής έρευνας, με ψυχολογικές παρατηρήσεις, σωματικές μετρήσεις, διεξαγωγή πειραμάτων και άλλα, υπό την εποπτεία του εκάστοτε καθηγητή Παιδαγωγικής. Το σχολείο σήμερα, υπαγόμενο από το 1982 στην Α΄ Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας, διατηρώντας όμως τους πνευματικούς του δεσμούς με το Πανεπιστήμιο, αποτελείται από ένα Δημοτικό, ένα Γυμνάσιο και ένα Λύκειο, τα δύο τελευταία με κοινή διεύθυνση και ενιαίο σύλλογο διδασκόντων.

Από το 2011 έως το 2015 είχε μετονομαστεί σε Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ιστορία του Σχολείου είναι στενά συνυφασμένη με την ιστορία της Εκπαίδευσης στη χώρα μας, καθώς σε αυτό εφαρμόστηκαν διδακτικές καινοτομίες, αλλά και με τη γενικότερη ιστορία του τόπου. Στα χρόνια του Ελληνοϊταλικού πολέμου και της Κατοχής το διδακτήριο επιτάχθηκε και το αμφιθέατρο ανατινάχθηκε. Ο εξοπλισμός εν μέρει καταστράφηκε ή διηρπάγη. Τα περιστασιακά μαθήματα μεταφέρθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου και σε γειτονικές οικίες. Μαθητές του έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των κακουχιών ενώ ο απόφοιτός του Δημήτρης Λόης εκτελέστηκε για τη συμμετοχή του στο πρώτο μεγάλο αντιστασιακό σαμποτάζ στην Ευρώπη, την ανατίναξη των γραφείων της φιλοναζιστικής Ε.Σ.Π.Ο. στις 20 Σεπτεμβρίου 1942. Ο φιλόλογος Νικόλαος Σκιαδόπουλος δολοφονήθηκε από συνεργάτες των ναζί. Καθηγητής Αγγλικής ήταν ο αντιστασιακός Κομνηνός Πυρομάγλου. Η δασκάλα Αλεξάνδρα Μάνου παρέδιδε ραδιοφωνικά μαθήματα για τα παιδιά τής Αθήνας, καθώς τα σχολεία της πόλης υπολειτουργούσαν. Μέλος τής Σχολικής Εφορείας υπήρξε ο παράτολμος κινηματογραφιστής τής κατεχόμενης Αθήνας Άγγελος Παπαναστασίου. Παρά τις δυσκολίες που ακολούθησαν μετά την Απελευθέρωση, το Σχολείο συνέχισε τη λειτουργία του και απέδωσε στη χώρα Πρωθυπουργούς, πολιτικούς, επιστήμονες και καλλιτέχνες, καθώς και πλήθος κοινωνικά ενεργών πολιτών.

Ως Επόπτες υπηρέτησαν οι καθηγητές της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαος Εξαρχόπουλος (1929-1947), Σπυρίδων Καλλιάφας (1947-1956), Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος και Γεώργιος Σακελλαρίου (1956-1958), Κωνσταντίνος Σπετσιέρης (1958-1967), Νικόλαος Μελανίτης (1969-1974), Ιωάννης Μαρκαντώνης (1975-1985 και 1987-1996), Αντώνιος Δανασσής-Αφεντάκης (1985-1987 και 1996-1998), Γεώργιος Κρουσταλλάκης (1998-2001) και Μιχαήλ Κασσωτάκης (2002-2011, οπότε και καταργήθηκε ο θεσμός).

Από τους Διευθυντές του Σχολείου ξεχωρίζουν για τη δράση τους οι τρεις πρώτοι χρονολογικά, Γεώργιος Παλαιολόγος (1929-1930), Αναστάσιος Λεγάκις (1931-1945) και Ιωάννης Βερώνης (1945-1951).

Results 4601 to 4700 of 16948