Ο Γεώργιος Γόντικας υπήρξε ιδρυτής της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας (1990), που στη συνέχεια μετεξελίχθηκε στην Τράπεζα Eurobank.

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1920. Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών το 1938. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Ηarvard, στη Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Κυβερνητικής. Από το 1949 έως το 1963 εργάστηκε στη Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (International Bank for Reconctruction and Development, IBRD) και στη συνέχεια στον Διεθνή Οργανισμό Χρηματοδότησης (IFC). Έπειτα ανέλαβε τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου στην Εθνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως (ETEBA), από το 1964 έως το 1982. Παράλληλα, διετέλεσε σύμβουλος σε τράπεζες για την ανάπτυξη σε Ευρώπη, Νότια Αμερική και Αφρική, και σε διάφορες ελληνικές εταιρείες. Το 1990 ορίστηκε Διευθύνων Σύμβουλος της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας. Διετέλεσε Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Eurobank από το 1995 έως το 2000, όταν ανακηρύχτηκε επίτιμος Πρόεδρος της Eurobank. Απεβίωσε το 2015.

Το Ίδρυμα «Κωνσταντίνος Σ. Καψάσκης» αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα. Ιδρύθηκε το 1994 με απόφαση της Τράπεζας Εργασίας προς τιμήν του Κωνσταντίνου Καψάσκη, ιδρυτή, Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας Εργασίας.

Ο Ηλίας Πετρόπουλος γεννήθηκε το 1928 στην Αθήνα και φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Ξεκίνησε να δημοσιογραφεί στη Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια στην εφημερίδα Μεσημβρινή. Πρωτοεμφανίστηκε ως κριτικός τέχνης στα περιοδικά Διαγώνιος και Ζυγός. Το πλούσιο συγγραφικό έργο του Ηλία Πετρόπουλου από μόνο του αποτελεί μάρτυρα της πολυπραγμοσύνης του. Έχει δημοσιεύσει πάνω από σαράντα βιβλία με θέματα που αφορούν τα ρεμπέτικα τραγούδια, τον “υπόκοσμο”, τη λαϊκή παράδοση, την παραδοσιακή τέχνη, την ιστορία της Θεσσαλονίκης, την επίδραση των τούρκικων παραδόσεων στις ελληνικές. Η μελέτη του για τα Ρεμπέτικα Τραγούδια πρωτοδημοσιεύτηκε το 1968 χωρίς την άδεια της ελληνικής λογοκρισίας, γεγονός για το οποίο καταδικάστηκε σε πεντάμηνη φυλάκιση. Η εκτενής εισαγωγή, οι πλούσιες υποσημειώσεις και το ανεκτίμητο φωτογραφικό υλικό αποτελούν αστείρευτη πηγή πληροφοριών για τον “υπόκοσμο” της ελληνικής κοινωνίας. Την πρώτη καταδίκη ακολούθησαν άλλες δύο, η μία το 1972 για τη δημοσίευση του ποιήματος Σώμα, ενώ η τελευταία το 1980 αφορούσε την έκδοση του βιβλίου Εγχειρίδιον του Καλού Κλέφτη.

Λιγότερη ίσως γνωστή αλλά εξίσου σημαντική είναι η συμβολή του στη διάσωση της παραδοσιακής τέχνης και της λαϊκής παράδοσης. Τα βιβλία του για τις παλιές σιδερένιες πόρτες και παράθυρα (Ελληνικές Σιδεριές και Ξυλόπορτες, Σιδερόπορτες στην Ελλάδα), τα ελληνικά ταφικά έθιμα (The Graves of Greece) αποτελούν μοναδικές μαρτυρίες μιας τέχνης που χάνεται και μιας παράδοσης που ξεχνιέται. Στα φωτογραφικά άλμπουμ (Cages aux oiseaux en Gréce, Le kiosque grec, La voiture grecque) ο συγγραφέας καταγράφει με μοναδική οξυδέρκεια τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και στέκεται σε θέματα που περνούν απαρατήρητα στους περισσότερους από εμάς. Ο Ηλίας Πετρόπουλος όμως ενδιαφερόταν και για τις ιστορικές μνήμες, αυτό άλλωστε αποδεικνύουν τα βιβλία του για τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης (Les Juifs de Salonique, Ιn Μemoriam και Old Salonica).

Τέλος, ο Ηλίας Πετρόπουλος έχει γράψει μια σειρά από τεχνοκριτικές μελέτες για Έλληνες ζωγράφους, όπως ο Γιώργος Παραλής, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ο Κώστας Τσόκλης κ.ά. Θα ήταν σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθούμε και στις λογοτεχνικές μελέτες του Ηλία Πετρόπουλου. Το πρώτο βιβλίο για τον Οδυσσέα Ελύτη γράφτηκε το 1966 από τον Ηλία Πετρόπουλο (Ελύτης, Μόραλης, Τσαρούχης).

Πέθανε στο Παρίσι το 2003.

Ο Αλέξανδρος ή Αλέκος Αινιάν γεννήθηκε στον Πειραιά το 1907. Καταγόταν από γνωστή στρατιωτική οικογένεια και είχε καταγωγή από την Κων/πολη. Σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο και έκανε μαθήματα με τον Φ. Οικονομίδη. Ο Αινιάν υπήρξε αξιόλογος μουσικός και δάσκαλος θεωρητικών μαθημάτων επινοώντας μάλιστα ένα δικό του σύστημα διδασκαλίας. Ήταν ο ιδρυτής της πρώτης Παιδικής Χορωδίας Ελλάδος, στον Πειραιά το 1939. Υπήρξε επίσης ιδρυτής της Χορωδίας Αινιάν και της ορχήστρας πνευστών «Αινιάν Τζαζ» και την Εκκλησιαστική Χορωδία. Το 1960 εγκαταστάθηκε στη Λαμία όπου οργάνωσε την Δημοτική Χορωδία Λαμίας και παράλληλα ίδρυσε Μουσική Σχολή-Οικοτροφεία με δωρεάν φοίτηση και στέγαση ταλαντούχων παιδιών από όλη την Ελλάδα που λειτούργησε ως το 1964. Στους μαθητές του συγκαταλέγονται γνωστά ονόματα συνθετών και εκτελεστών της ελληνικής κλασικής και έντεχνης μουσικής σκηνής. Πέθανε στην Αθήνα το 1983.

Η Ελληνίδα μεσόφωνος Ίρμα Κολάση, αρμενογαλλικής καταγωγής, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με μουσικές επιρροές. Ξεκίνησε να διδάσκεται πιάνο στο Ωδείο Αθηνών όταν ήταν μόλις 6 ετών. Αποφοίτησε 8 χρόνια αργότερα με πρώτο βραβείο από το Ελληνικό Ωδείο με δάσκαλο τον Θησέα Πίνδιο και έκτοτε άρχισε να εργάζεται ως επαγγελματίας όντας μόλις 14 ετών. Τη δεκαετία του 50’ αναδείχθηκε ως σημαντική ερμηνεύτρια της σύγχρονης μουσικής, ενώ παράλληλα αξιώθηκε να συνεργαστεί με σημαντικές προσωπικότητες της εποχής όπως ο Igor Stravisky, o Francis Poulenc, o Pierre Capdevielle, ο Louis Aubert, κ.ά..

Η Ρένα Κυριακού γεννήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 1917 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Υπήρξε παιδί-θαύμα, διεθνώς αναγνωρισμένη πιανίστα, συνθέτρια και παιδαγωγός. Πέθανε το 1994 στο Μοσχάτο.

Ο Γιάννης Παπαδόπουλος γεννήθηκε το 1908 στην Αλεξάνδρεια και μεγάλωσε στο Νέο Φάληρο όπου και άρχισε μαθήματα πιάνου σε ηλικία 7 ετών. Μαθήτευσε στο Ωδείο Αθηνών στο Ελληνικό Ωδείο και στο Εθνικό Ωδείο από όπου πήρε δίπλωμα πιάνου το 1949. Το 1938 διορίστηκε επιμελητής μουσικού προγράμματος του νεοσύστατου Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Συνέπραξε ως σολίστ με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, τη Μικρή Ορχήστρα Αθηνών και τη Συμφωνική της ΕΡΤ. Έγινε επίσης γνωστός και στα Ευρωπαϊκά μουσικά κέντρα, παίζοντας ως σολίστ υπό τη διεύθυνση διακεκριμένων μαέστρων και συμπράττοντας με εκλεκτούς έλληνες και ξένους καλλιτέχνες σε συναυλίες μουσικής δωματίου και Lied. Υπήρξε ο πρώτος πιανίστας που έπαιξε τα πιανιστικά έργα του Μάνου Χατζιδάκι και έχει μάλιστα καταγράψει σε παρτιτούρα μερικά από αυτά, προκειμένου να εκδοθούν. Έχει επίσης εμφανιστεί στο πλαίσιο της "Ελληνικής Σύγχρονης Μουσικής". Εκτελέσεις του ηχογραφήθηκαν σε δίσκους γνωστών δισκογραφικών εταιρειών.

Ο Γεώργιος Εμ.Αθηνογένης ήταν γαμπρός και στενός συνεργάτης του Στέφανου Σκουλούδη. Εζησε στην Κωνσταντινούπολη και το 1881 διορίστηκε διευθυντής του υποκαταστήματος της Τραπέζης Κωνσταντινουπόλεως στην Αθήνα. Μετά τη διάλυση της Τράπεζας το 1893 και μέχρι το θάνατό του, το 1908, ασχολήθηκε με τραπεζικές εργασίες ιδρύοντας δικό του γραφείο. Παντρεύτηκε την Μαρία Σκουλούδη (αδελφή του Στέφανου) με την οποία απέκτησε επτά παιδιά: 1) την Ελλη, σύζυγο Γεωργίου Χρουσάκη 2) την Κλεώνη, σύζυγο Ιωάννη Χρουσάκη 3) τη Θαλία, σύζυγο Ιωάννη Κουντουριώτη 4) τη Δανάη, σύζυγο Δημητρίου Καλλέργη 5) τον Στέφανο 6) τον Ιωάννη, σύζυγο της Αικατερίνης Κανακάρη-Ρούφου και 7) την Πολύμνια, σύζυγο Θεόδωρου Μπαλτατζή.

Ο Τέλλος Άγρας (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ευάγγελου Ιωάννου) γεννήθηκε στην Καλαμπάκα, γιος του σχολάρχη Γεωργίου Ιωάννου και της Ειρήνης Βλάχου. Είχε ένα μικρότερο αδερφό το Χρήστο. Το 1899 η οικογένειά του ήρθε στην Αθήνα και το 1906 μετακόμισε στο Λαύριο, όπου ο ποιητής τέλειωσε το Δημοτικό και το Ελληνικό Σχολείο. Το 1907 έγινε συνδρομητής στη Διάπλαση των Παίδων, όπου πρωτοεμφανίστηκε σε ηλικία έντεκα μόλις ετών, στη στήλη της αλληλογραφίας. Τον ίδιο χρόνο πραγματοποίησε και τα δυο μοναδικά ταξίδια της ζωής του, ένα στην Κάρυστο και ένα στη Χαλκίδα. Από το 1911 άρχισε να γράφει τακτικά στη στήλη συνεργασίας συνδρομητών της Διάπλασης με το ψευδώνυμο Τέλλος Άγρας. Η πρώτη του ποιητική δημοσίευση ήταν ο Βράχος. Το 1912 γράφτηκε στο Γυμνάσιο στην Αθήνα, μένοντας στο σπίτι της αδερφής της μητέρας του Αριστέας Βλάχου ως το 1925 που η οικογένειά του μετακόμισε στην Αθήνα. Μετά το θάνατο της θείας του ο Άγρας κράτησε το μικρό σπίτι της ως ερημητήριο. Η συνεργασία του με τη Διάπλαση των Παίδων συνεχίστηκε συστηματικά και ο συνολικός όγκος των νεανικών δημοσιευμάτων του υπήρξε πολύ μεγάλος. Το 1914 ο Ξενόπουλος σχεδίαζε να κάνει τον Άγρα τακτικό συνεργάτη του περιοδικού, τα σχέδιά του αναβλήθηκαν όμως με το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου (πραγματοποιήθηκαν τελικά το 1916). Το 1916 τέλειωσε το Γυμνάσιο και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (αποφοίτησε το 1923). Η πρώτη επίσημη παρουσία του στις στήλες της Διάπλασης σημειώθηκε το Μάη του ίδιου χρόνου με το πεζογράφημα Αποχαιρετισμός. Ακολούθησαν συνεργασίες του με τα περιοδικά Λύρα, Βωμός, Νέοι κ.α. Το 1918 βραβεύτηκε στο Σεβαστοπούλειο διαγωνισμό και στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού του Λονδίνου Εσπερία. Το 1921 έδωσε διάλεξη για τον Καβάφη στην αίθουσα του Ελληνικού Ωδείου και εξέδωσε τη μετάφραση των Στροφών του Jean Moreas, ενώ το 1926 πραγματοποίησε και δεύτερη έκδοση μεταφράσεων από το έργο του Moreas με μια μελέτη για την ποίηση του γαλλόφωνου έλληνα ποιητή και μια για τη λογοτεχνική μετάφραση. Από το 1924 εργάστηκε στο Υπουργείο Γεωργίας και το 1927 διορίστηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη, όπου παρέμεινε ως το θάνατό του. Έγραφε στη Νέα Εστία από τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας της και έγινε γρήγορα αρχισυντάκτης της (παραιτήθηκε από την αρχισυνταξία το 1932 και το 1936 ανέλαβε τη στήλη της αλληλογραφίας), ενώ δημοσίευσε επίσης κείμενά του στα Γράμματα, τη Νέα Ζωή, την Αλεξανδρινή Τέχνη (και τα τρία περιοδικά της Αλεξάνδρειας), το Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου και σε πολλά άλλα έντυπα. Το 1928 έγινε συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας του Πυρσού. Το 1934 κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή ποιημάτων του, με τίτλο Τα βουκολικά και τα εγκώμια. Ακολούθησε (1939) η δεύτερη συλλογή του με τίτλο Καθημερινές (1923-1930), που τιμήθηκε το 1940 με το Κρατικό Βραβείο ενώ τα Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας (1929-1944) εκδόθηκαν μόλις το 1966. Το 1938 πέθανε ο πατέρας του και ο Άγρας μετακόμισε με τη μητέρα του στην οδό Αγαθουπόλεως, όπου παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Οι κακουχίες της γερμανικής κατοχής αποδυνάμωσαν περισσότερο την ήδη ευαίσθητη κατάσταση της υγείας του. Τη μέρα της Απελευθέρωσης χτυπήθηκε από μια αδέσποτη σφαίρα στον αστράγαλο. Μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό όπου πέθανε το Νοέμβρη του 1944. Ο Τέλλος Άγρας τοποθετείται στους έλληνες ποιητές του μεσοπολέμου, τους λεγόμενους νεορομαντικούς ή παρακμιακούς (Καρυωτάκης, Κλέων Παράσχος, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης κ.α.). Το ποιητικό του έργο είναι αποτέλεσμα δημιουργικής αφομοίωσης του πνεύματος του γαλλικού συμβολισμού και αισθητισμού ( Moreas, Laforgue, Verlain, Mallarme, Baudelaire κ.α.) αλλά και της ελληνικής ποιητικής παράδοσης από το δημοτικό τραγούδι ως τον Ιωάννη Πολέμη, τον Κωστή Παλαμά, το Μιλτιάδη Μαλακάση και τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Κινήθηκε στα πλαίσια της εσωτερικότητας, της μελαγχολίας, της νοσηρότητας και της απαισιοδοξίας των συγχρόνων του, υιοθέτησε την ειδυλλιακή ενατένιση του παρελθόντος, ωστόσο παράλληλα χάρη στη βαθιά πνευματική του καλλιέργεια αρνήθηκε να παραδοθεί στην απελπισία και αγωνίστηκε να κρατηθεί από την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Πρέπει τέλος να σημειωθεί η αξία του κριτικού του έργου που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη οξυδέρκεια, ευαισθησία, βαθιά γνώση της φιλοσοφίας και επαρκή ενημέρωση για τις σύγχρονές του ευρωπαϊκές θεωρίες της λογοτεχνίας και τον τοποθετεί στην πρωτοπορία της νεοελληνικής κριτικής σκέψης. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Τέλλου Άγρα βλ. Ζήρας Αλέξης, «Άγρας Τέλλος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 1. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983 και Στασινοπούλου Μαρία, «Χρονολόγιο Τέλλου Άγρα», Διαβάζω 104, 17/10/1984, σ.14-21.

[http://www.biblionet.gr (από Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.)
Εκτενές βιογραφικό σημείωμα βλ. : Μπόρα, Σοφία (επιμ.), Αρχείο Τέλλου Άγρα, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο].

Ο Γ. Αποστολάτος γεννήθηκε στην Κεφαλονιά το 1924 και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα από το 1945. Πτυχιούχος Εμπορικών και Οικονομικών Επιστημών, υπήρξε από το 1952 από τους εισηγητές του θεσμού των Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό ίδρυσε το πρώτο ιδιωτικό Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων στην Ελλάδα, τον Ελληνικό Οργανισμό Δημοσίων Σχέσεων «ΟΡΙΖΩΝ» (1954) και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Δημοσίων Σχέσεων (1960), μέλος της International Public Relations Association (1960) και πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Συμβούλων Δημοσίων Σχέσεων (1974). Ακόμα, διετέλεσε: Πολιτικός διευθυντής Τύπου και Διαφωτίσεως του Γ.Ε.Σ. (1952), Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων Ελλάδος (1952), Διευθυντής και Γενικός Γραμματέας της Ενώσεως Ιδιοκτητών Ημερησιών Ελληνικών Επαρχιακών Εφημερίδων (1954), εκδότης – διευθυντής διαφόρων περιοδικών και εφημερίδων. Παράλληλα, ανέπτυξε σημαντική δράση στον κοινωνικό και πολιτιστικό τομέα και υπήρξε πρόεδρος ή ενεργό μέλος πολλών Ελληνικών και Διεθνών Οργανισμών, Οργανώσεων και Σωματείων. Το 1964 εξελέγη αιρετός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων, όπου και παρέμεινε έως την 21η Απριλίου 1967. Επανεξελέγη Δημοτικός Σύμβουλος το 1974. Εξελέγη βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στην Α΄ Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών (1974 και 1977). Διετέλεσε υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών, με αρμοδιότητα στον τομέα των Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1977-1981). Τέλος, διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (1990-1993). Το 1986 ίδρυσε την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας, της οποίας ήταν πρόεδρος. Η Εταιρεία επιμελήθηκε και εξέδωσε πάνω από 250.000 τόμους από 100 περίπου τίτλους ιστορικών βιβλίων, τα οποία προσφέρθηκαν σε μη κοινωφελείς οργανισμούς.

Σύζυγος Αριστοτέλη Βαλαωρίτη

Πρωτότοκος γιος του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη και της Ζωής, το γένος Μουρούζη, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1892 και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Έλαβε μέρος ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους και το 1926 εξελέγη βουλευτής της περιφέρειας Λευκάδας-Άρτας-Πρέβεζας με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ι. Μεταξά, ενώ απέτυχε στις εκλογές του 1928. Από τις 30 Νοεμβρίου 1935 μέχρι τις 4 Αυγούστου 1936 διετέλεσε υφυπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων Κ. Δεμερτζή και Ι. Μεταξά.
Μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (1924-1953), παραιτήθηκε όταν αποφασίστηκε, με νόμο και χωρίς τη συγκατάθεση των μετόχων, η συγχώνευση με την Τράπεζα Αθηνών. Ήταν επίσης αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Εράνου Βορείων Επαρχιών, μέλος της Επιτροπής του Δημοψηφίσματος για την επαναφορά του Γεωργίου Β΄, μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης και διαφόρων αθλητικών σωματείων. Έλαβε μέρος σε πολλούς διεθνείς οπλομαχητικούς αγώνες ως μέλος της ελληνικής ομάδας.
Τιμήθηκε με το παράσημο του Ανώτερου Ταξιάρχη του Φοίνικος, με τον Ταξιάρχη του Γεωργίου Α΄, τον Ανώτερο Ταξιάρχη του Ιταλικού Στέμματος και με τα μετάλλια των Βαλκανικών Πολέμων.
Παντρεύτηκε την Πολύμνια Μηνιάτη με την οποία απέκτησε μία κόρη την Ελένη, σύζυγο Λ. Καραπαναγιώτη.
Πέθανε στην Αθήνα το 1960.

[Οι πληροφορίες προέρχονται από το Μέγα Ελληνικόν Βιογραφικόν Λεξικόν του Βοβολίνη και από χειρόγραφο σημείωμα του ιδίου που βρίσκεται στο αρχείο του.]

Η Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία ιδρύθηκε στην Πάτρα στις 31 Αυγούστου 1902 από τους: 1) Δημήτριο Σταυρόπουλο (πρόεδρο του Δ.Σ. της Σταφιδικής Τράπεζας της Ελλάδος) 2) Δημήτριο Μάξιμο (εκπρόσωπο του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας) 3) Μιχαήλ Φραγκόπουλο (εκπρόσωπο της εταιρείας «Αδελφοί Ι.Φραγκόπουλοι» και 4) Αριστομένη Μεσσηνέζη (εκπρόσωπο της «Μ.Α.Μεσσηνέζης» και πληρεξούσιο των Π.Στρουμπούλη και Ξ.Σταυρουλόπουλου). Τη διοίκηση της Εταιρείας, κεφαλαίου 800.000 δραχμών, ανέλαβε τριμελές Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτιζόταν από τους Δημήτριο Μάξιμο, Αριστομένη Μεσσηνέζη και Μιχαήλ Φραγκόπουλο. Βασικός σκοπός της ήταν η διάδοση της σταφίδας και η επέκταση της κατανάλωσής της στην Αμερική και αλλού με την εξαγωγή εκλεκτών ποιοτήτων και την ενίσχυση της λιανικής πωλήσεως. Η ίδρυση της Ελληνικής Σταφιδικής Εταιρείας εντασσόταν στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά του προϊόντος.
Η Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία συνίδρυσε το 1909 την Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρεία (Ε.Β.Ε.) μαζί με την Άμβουργερ & Σα και τον Δημοσθένη Αλεξόπουλο. Την αλληλογραφία της Εταιρείας υπογράφουν ο διευθυντής της Ι.Δ.Χαραλάμπης (ο οποίος διετέλεσε και διευθυντής της 5/Ε) και ο διευθυντής Λογιστηρίου Α.Πάσκουας.

Βλ. βιογραφικό σημείωμα Δ. Αλεξόπουλου.

Ο Δημοσθένης Αλεξόπουλος, γιος του εμπόρου υφασμάτων Ιωάννη Αλεξόπουλου και της Κατίνας Μάγου, γεννήθηκε και έζησε στην Πάτρα. Έμπορος και ο ίδιος, ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο ξυλείας, γλυκόρριζας, θείου και θειικού χαλκού, ελαιόλαδου και άλλων προϊόντων. Είχε βαρελοποιείο και κιβωτιοποιείο στο Κατάκωλο Ηλείας και στην Πάτρα και προμήθευε με βαρέλια και σταφιδοκιβώτια τους οινοποιούς και σταφιδεμπόρους. Η εισαγωγή θείου προοριζόταν για τη χρήση των σταφιδοκαλλιεργητών, η δε γλυκόρριζα, καλλιεργούμενη σε συγκεκριμένες περιοχές της Πελοποννήσου και Ηπείρου, εξαγόταν αποξηραμένη κυρίως προς τη γαλλική και ιταλική αγορά, όπου την χρησιμοποιούσαν στην ποτοποιία, στη ζαχαροπλαστική και στη φαρμακευτική παραγωγή. Ασχολήθηκε επίσης με μεταλλευτικές δραστηριότητες συμμετέχοντας σε εταιρικές εκμεταλλεύσεις ορυχείων άνθρακα στην Πελοπόννησο και μεταλλείων στην Εύβοια. Τα προϊόντα που εμπορευόταν ο Δ.Αλεξόπουλος είχαν άμεση σχέση και με τον κόσμο της σταφίδας. Η συνεργασία του με την Άμβουργερ & Σα και την Ελληνική Σταφιδική Εταιρεία τον οδήγησε προφανώς να συμμετάσχει στην ίδρυση, το 1909, της Εμπορικής και Βιομηχανικής Εταιρείας (Ε.Β.Ε.). Το μετοχικό κεφάλαιο της Ε.Β.Ε. 300.000 δραχμών, διαιρεμένο σε 300 μετοχές των εκατό δραχμών μοιράστηκε σε τρία ίσα μερίδια μεταξύ των ιδρυτών. Αντικείμενο των εργασιών της, σύμφωνα με το καταστατικό, ήταν: «η εκτέλεσις εν Ελλάδι και εν τη αλλοδαπή δι’ ίδιον λογαριασμόν ή δια λογαριασμόν τρίτων ή εν συμμετοχή πάσης φύσεως εμπορικής εργασίας ή βιομηχανικής επιχειρήσεως και η εκτέλεσις άνευ εξαιρέσεως πασών εν γένει των επί κινητών και ακινήτων εργασιών, ως των τραπεζικών, βιομηχανικών και εμπορικών τοιούτων». Το καταστατικό όριζε επίσης ότι θα παρέμεναν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου έως το 1918 τα ιδρυτικά της μέλη. Ο Δ.Αλεξόπουλος διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος, ενώ πρόεδρος του πρώτου Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας ήταν ο Δημήτριος Μάξιμος (διευθυντής του υποκαταστήματος της Ε.Τ.Ε. και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Σταφιδικής Εταιρείας). Η Ε.Β.Ε. συνέχισε τις εργασίες της τουλάχιστον μέχρι το 1943, ενώ το 1934 το Δ.Σ. απαρτιζόταν από τους 1) Γεώργιο Αργυρόπουλο 2) Αριστομένη Παπανικολόπουλο 3) Χαράλαμπο Παπαθανασίου 4) Διονύσιο Μανωλόπουλο και 5) Γεώργιο Σταυρόπουλο. Η σχέση του Δ.Αλεξόπουλου με την Ε.Β.Ε. συνοψίζεται σε ένα έγγραφό που απηύθυνε ως διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας το 1916 προς τον πρόεδρο του Δ.Σ. με αφορμή την απαίτησή για προσωπική συμμετοχή του επί των κερδών: «....Επειδή πιθανόν εν τούτοις να μη διατελείτε εις πλήρη γνώσιν των αφορώντων την ίδρυσιν της εν λόγω Εταιρίας, επιτραπείτω μοι να εκθέσω εν ολίγοις το ιστορικόν ταύτης. Βάσις και αφετηρία των εργασιών της Εμπορικής κ΄ Βιομηχανικής Εταιρίας είναι η ακμή των ατομικών μου εργασιών εις τας οποίας είχον εμφυσήσει όλας τας δυνάμεις και τας σκέψεις όχι μόνον των ετών της νεότητός μου, αλλ’ αυτού του ανδρικού μου βίου κ’ τοιαύτας κυριολεκτικώς ζωντανάς εργασίας, μεθ’ όλης της πείρας την οποίαν είχον αποκομίσει από πολυετείς εμπορικάς επιχειρήσεις μετεβίβασα κ’ ανέλαβεν η Εμπορική κ΄ Βιομηχανική Εταιρία υπό τη διεύθυνσή μου να συνεχίση...».
Παράλληλα με τις προσωπικές του εμπορικές δραστηριότητες και τη συμμετοχή του στην Ε.Β.Ε., ο Αλεξόπουλος υπήρξε μέτοχος, και διευθυντής της Ελληνικής Εμπορικής Εταιρείας Εισαγωγής και Εξαγωγής (απ΄όσο γνωρίζουμε τη περίοδο 1915-1919). Ιδρυτής το 1921 με τον Βάσο και Ανδρέα Φωτήλα της Ανωνύμου Εταιρείας «Μωρεάς» και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της, είχε ήδη εργαστεί συνεταιρικά στα καπνά με τον Π. Δ. Αβραμίκο όταν αποφάσισε να ενισχύσει υλικά και ηθικά την «Μωρεάς» παραχωρώντας της το 50% των κερδών των εταιρικών εργασιών του. Ιδρυτής επίσης της εταιρείας «Α.Σ.Αθανασίου και Σία» το 1914 , υπήρξε παράλληλα μέλος του Δ.Σ. της Οινοποιητικής Εταιρείας Αχαΐα (από το οποίο παραιτήθηκε το 1928), μέτοχος και μέλος του Δ.Σ. της Ανωνύμου Μετοχικής Εταιρείας Ραπτομηχανών, μέτοχος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταξουργίας, μέτοχος της Ανωνύμου Μηχανουργικής και Ξυλουργικής Εταιρείας, μέτοχος της Ελληνικής Εταιρείας Οίνων και Οινοπνευμάτων.
Ιδιοκτήτης τριών ιστιοφόρων («Μαρία», «Ρένα», «Θεολόγος») για τις μεταφορικές ανάγκες των εμπορευμάτων του, ιδιοκτήτης ακινήτων (καταστημάτων και οικιών) στην Πάτρα και στην Αθήνα, κάτοχος αυτοκινήτου Φορντ, ήδη από το 1919, ο Αλεξόπουλος παρουσίαζε ένα ιδιαίτερα δυναμικό κοινωνικό και οικονομικό προφίλ αστού που ήξερε «να παίζει και να κερδίζει». Ο επιτυχημένος «εμποροβιομηχάνος», ήταν πολιτικός οπαδός του συμπολίτη του Δ.Γούναρη, διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Πατρέων (από το 1914), αντιπρόεδρος και πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Πατρών (1920), του Εμπορικού Συλλόγου Πατρών «Ερμής», και πρόεδρος της Παναχαϊκής Γυμναστικής Ενώσεως.
Είχε παντρευτεί την Ανθή Καίσαρος Νικολαΐδη και είχε αποκτήσει μαζί της τέσσερα παιδιά: τον Γιάννη (που πέθανε σε ηλικία δέκα επτά χρόνων), τον Καίσαρα (σύζυγο Ελένης Ζάχου), τη Μαρία (σύζυγο Α.Τσουκαλά και σε δεύτερο γάμο Β. Δούρα) και την Ειρήνη (σύζυγο Δ. Κύρτση).

Ο Στυλιανός Λυκούδης, γιος του Εμμανουήλ και της Δήμητρας γεννήθηκε στην Ερμούπολη το 1878. Φοίτησε σε σχολεία της Ερμούπολης και της Αθήνας και σε ηλικία 13 χρόνων μπήκε στη Ναυτική Σχολή Δοκίμων, της οποίας αργότερα υπήρξε καθηγητής. Υποπλοίαρχος το 1910 προβιβάστηκε σε πλωτάρχη το 1914, σε πλοίαρχο το 1920 και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1911 τοποθετήθηκε στη Διεύθυνση Φάρων του υπουργείου Ναυτικών και τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε μόνιμος διευθυντής της. Διακρίθηκε για την πρόταση φωτισμού του Ελλήσποντου, της Προποντίδας και του Βοσπόρου από τη Διεθνή Επιτροπή των Στενών καθώς και για τη συμβολή του στη βελτίωση του φαρικού δικτύου της Ελλάδας.
Το 1939 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή ιστορικών μελετών γύρω από θέματα γλωσσολογίας και ναυτικής ορολογίας ενώ παράλληλα φρόντισε για την προβολή του έργου του πατέρα του.
Ο Στυλιανός παντρεύτηκε το 1903 την Αγγελική Κ.Λουγγή και απέκτησε μαζί της μία κόρη, την Μπέλλα.
Πέθανε στην Αθήνα το 1958.

Ο Εμμανουήλ Λυκούδης, αδελφός του Πέτρου, γεννήθηκε και αυτός στο Ναύπλιο το 1849. Πήγε σχολείο στην Χαλκίδα και στον Πειραιά και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, από όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1872. Το 1875 εισήλθε στο δικαστικό σώμα υπηρετώντας στην Ερμούπολη, στην Άμφισσα και, από το 1888, στο Εφετείο Αθηνών. Διετέλεσε νομικός σύμβουλος του κράτους (1896-1905) και της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος μέχρι το θανατό του. Το διάστημα 1905-1917 δικηγορούσε διατηρώντας δικηγορικό γραφείο με τον Τηλέμαχο Κοντό.
Παρακολουθούσε από κοντά την κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα αρθρογραφώντας συχνά σε εφημερίδες και περιοδικά και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα εκλογικά, συμβάλλοντας το 1890, ύστερα από πρόταση του Χ.Τρικούπη, στην εκπόνηση του σερβικού εκλογικού συστήματος με βάση την ελληνική εκλογική νομοθεσία.
Εκτός από νομομαθής ο Λυκούδης ήταν και λογοτέχνης-πεζογράφος. Η λογοτεχνική του παραγωγή, πλούσια σε διηγήματα, αναμνήσεις, ταξιδιωτικές εντυπώσεις κ.ά. συγκεντρώθηκε συστηματικά και εκδόθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το 1923 του απενεμήθη το Εθνικόν Αριστείον των Γραμμάτων για το λογοτεχνικό του έργο.
Παντρεύτηκε την Δήμητρα Γ.Μπλατσή (1862-1922) με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Στυλιανό και την Μαρία (σύζυγο Αθ.Μιαούλη).
Ο Εμμανουήλ Λυκούδης πέθανε στην Αθήνα στις 13 Οκτωβρίου 1925.

Ο Γεώργιος Σαχτούρης, γιος του Δημητρίου Πολύγκαιρου και της Μαρίας Νικολάου Γκίτζα, γεννήθηκε στην Ύδρα στις 13 Μαΐου 1785. Ο πατέρας του Δημήτριος ασχολιόταν με τη ναυπηγική τέχνη και υπηρέτησε για πολλά χρόνια στην οθωμανική ναυαρχίδα. Είχε κατασκευάσει, πρώτος στην Ύδρα, ένα σκαρί δίστηλο βάρους 800 κιλών, απομίμηση των ιστιοφόρων που χρησιμοποιούνταν στα ιταλικά παράλια και ονομάζονταν σαχτούρια. Λέγεται ότι από τότε μετονομάστηκε και κράτησε ως επώνυμο το Σαχτούρης.
Ο Γεώργιος από πολύ μικρός υπηρέτησε αρχικά στο πλοίο του θείου του Αντώνη Ηλία, στο λατινάδικο του Κανάκη, όπου του συνέβη ένα ατυχές περιστατικό: ο ναύκληρος του πλοίου τον έριξε στη θάλασσα και διασώθηκε μετά από πολύωρη πάλη με τα κύματα, όταν τον περισυνέλεξε ένα διερχόμενο πλοίο. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως ναύτης σε διάφορα υδραίικα πλοία που ανήκαν στον θείο του Γεώργιο Βούλγαρη μέχρι το 1804, όταν ο καπετάν Φραγκίσκος Βούλγαρης (αδελφός του θείου του) αγόρασε ένα σπετσιώτικο πλοίο και τον πήρε για ναύκληρο. Το 1815 ο Γεώργιος Σαχτούρης ήταν πλέον αυτεξούσιος πλοίαρχος ενός καινούργιου τρίστηλου βρικίου που είχε κατασκευάσει ο Βούλγαρης στην Ύδρα. Το 1819 έγινε πλοίαρχος και συνιδιοκτήτης του βριγαντίνου “Αθηνά” που ναυπηγήθηκε μέσα σε 32 ημέρες στο Μανδράκι της Ύδρας.
Ως πλοίαρχος του “Αθηνά” πήρε μέρος στην υδραίικη μοίρα με αρχηγό τον Γιακουμάκη Τομπάζη, που με τη σπετσιώτικη και ψαριανή μοίρα εξέπλευσαν στις 22 Απριλίου του 1821 για να απελευθερώσουν τη Χίο και τη Σάμο. Τον Φεβρουάριο του 1822 πήρε μέρος στη ναυμαχία της Πάτρας, όπου ο ελληνικός στόλος ανασυγκροτημένος υπό την αρχηγία του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη έδωσε πεντάωρη μάχη με τον τουρκικό και τον ανάγκασε να τραπεί σε φυγή. Την ίδια χρονιά με τους πλοιάρχους Μαστραντώνη, Κριεζή και Μπρούσκο και αρχηγό τον Δ. Παναγιώτου ανάγκασαν την τουρκική μοίρα που απέκλειε το Μεσολόγγι να καταφύγει στα Δαρδανέλλια. Το 1823 η μοίρα του Σαχτούρη έκανε διάφορες καταστρεπτικές για τον εχθρό αποβάσεις. Το 1824 είναι η χρονιά που ξεκινά το ημερολόγιο του πολεμικού βριγαντίνου “Αθηνά”, όπου καταγράφονται λεπτομερώς και σχολιάζονται τα ναυτικά γεγονότα, οι καιρικές συνθήκες, οι ναυμαχίες και τα πρόσωπα. Σύμφωνα με το ημερολόγιο, ο Σαχτούρης έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Κάσου (Ιούνιος 1824), των Ψαρών -ως αντεκδίκηση για την καταστροφή τους από τους Τούρκους- (Ιούνιος-Ιούλιος 1824), της Σάμου και στην εκστρατεία κατά των ενωμένων εχθρικών στόλων (στις ναυμαχίες στον πορθμό της Κω, μεταξύ Χίου και Μυτιλήνης, στην Κρήτη). Το 1825 συμμετείχε στην εκστρατεία υπέρ του Μεσολογγίου, το 1826 στη ναυμαχία της Σάμου και της Μυτιλήνης, ενώ το 1827 συμμετείχε στην εκστρατεία του Κόχραν στην Αλεξάνδρεια, η οποία όμως δεν πέτυχε την πυρπόληση του αιγυπτιακού στόλου, και στη συνέχεια, πάντα με τον Κόχραν, στις επιχειρήσεις κατά του Βασιλαδίου, έξω από το Μεσολόγγι.
Όταν έφθασε στην Ελλάδα ο Ι. Καποδίστριας, ο ναυτικός αγώνας των Ελλήνων είχε ολοκληρωθεί με την καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου στο Ναυαρίνο, από τις ευρωπαϊκές ναυτικές δυνάμεις της Γαλλίας, Αγγλίας και της Ρωσίας. Στις αρχές του 1828 ο Γεώργιος Σαχτούρης διορίστηκε από την κυβέρνηση, με σύσταση του αρχηγού των ναυτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων λόρδου Κόδρινγκτων, αρχηγός πολεμικής ναυτικής μοίρας, με στόχο τον αποκλεισμό των δυτικών παραλίων της Πελοποννήσου και την παρεμπόδιση κάθε εχθρικού πλοίου που θα ανεφοδίαζε με τροφές και πολεμοφόδια τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά, που είχαν καταλάβει τα φρούρια της Μεθώνης, Κορώνης και Νεοκάστρου στην Πελοπόννησο, ούτως ώστε να τον εξαναγκάσουν να εγκαταλείψει την Ελλάδα και να επιστρέψει στην Αίγυπτο.
Ο Σαχτούρης διετέλεσε μέλος της Ναυτικής Υπηρεσίας το 1830, μέλος, μαζί με τον Γ. Ανδρούτζο και τον Α. Ν. Αποστόλη, της Επιτροπής των Ναυτικών Καταλόγων το 1833, και μετά την άφιξη του Όθωνα ενταγμένος στο βασιλικό ναυτικό με το βαθμό του πλοιάρχου Α΄τάξεως, υπηρέτησε ως διευθυντής του Ναυστάθμου στον Πόρο μέχρι τον θάνατό του.
Είχε παντρευτεί την Πανούργια Δημ. Γκιώνη με την οποία απέκτησαν επτά παιδιά: την Μαρία (σύζυγο α΄Λαζάρου Νέγκα, β΄Ανάργυρου Λεμπέση), τον Δημήτριο (σύζυγο Μαριγώς Αλεξ. Κριεζή), τον Σταμάτιο (σύζυγο Ελένης Αλεξ. Ραφαήλ Σουσάνα), τον Νικόλαο (σύζυγο Λασκαρίνας Κοσκορόλη), τον Μιλτιάδη (σύζυγο Ελένης Ιωακείμ Δημητριάδη), τον Κωνσταντίνο και τον Θεμιστοκλή.
Πέθανε στην Ύδρα, στις 30 Ιανουαρίου 1841 και ετάφη στον ναό της Υπαπαντής.

Λογοτέχνης και μεταφραστής.

Η Ειρήνη Καλλιγά, κόρη του Αντώνη Μπενάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα. Αδέλφια της ήταν ο Κωνσταντίνος και ο Μανόλης Μπενάκης. Σπούδασε κατ’ οίκον με δάσκαλο τον Αλέξανδρο Δελμούζο. Το 1930 παντρεύτηκε το Παύλο Καλλιγά και απόκτησαν μια κόρη, την Αιμιλία, αργότερα Γερουλάνου.
Διακρίθηκε για την αξιόλογη και πολύπλευρη κοινωνική δράση και προσφορά της στον τόπο μας.
Το 1932, σε ηλικία μόλις 21 χρόνων, μαζί με μια ομάδα νέων γυναικών, ίδρυσαν την πρώτη ομάδα Ελληνικού Οδηγισμού. Η Ειρήνη Καλλιγά από την ίδρυσή του, πρόσφερε εθελοντικά τις υπηρεσίες της στο Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού. Υπήρξε κατ’ επανάληψη Γενική Έφορος, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, μέλος του Δ.Σ., Πρόεδρος της Περιφέρειας της Αθήνας κ.λπ. Το 1939 η δημοκρατική αγωγή και η αγάπη της για την ανεξαρτησία του Οδηγισμού της δώσανε τη δύναμη να αρνηθεί στον Ιωάννη Μεταξά την ενσωμάτωση του Σ.Ε.Ο. στην Εθνική Οργάνωση Νέων. Σήμερα, το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού τιμώντας τη μνήμη της έχει θεσπίσει το Έπαθλο Ειρήνη Καλλιγά και έχει δώσει το όνομα της στην Αίθουσα εκδηλώσεων των γραφείων μας.
Εκτός όμως από την προσφορά της στον Οδηγισμό, η Ειρήνη Καλλιγά, κατά την διάρκεια του πολέμου του 1940 υπηρέτησε εθελοντικά ως οδηγός ασθενοφόρων και μετά ως Αδελφή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού σε διάφορα νοσοκομεία. Το 1941 διέθεσε το σπίτι της στο κέντρο της πρωτεύουσας για να λειτουργήσει εκεί το Τμήμα Μαχόμενων και Πολεμοπαθών. Υπήρξε μέλος της κατοχικής αντιστασιακής οργάνωσης ΡΑΝ. Αξιοσημείωτη είναι η δράση της και κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου.
Την Ειρήνη Καλλιγά τίμησαν πολλοί φορείς για την προσφορά της και έργο της.
Μετά το τέλος του πολέμου, ως μέλος της Επιτροπής Εντεταλμένων κυριών της Βασιλικής Πρόνοιας, οργάνωσε την Οικοκυρική Σχολή «Αγία Όλγα» στην Φλώρινα, την οποία επισκεπτόταν συχνά για να παρακολουθεί την εξέλιξη της.
Η Ειρήνη Καλλιγά υπήρξε δραστήρια και σε άλλους πολιτισμικούς φορείς, όπως το Μουσείο Μπενάκη, του οποίου υπήρξε πρόεδρος και τον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδας, καθώς και μέλος των συλλόγων Φίλοι του Μουσείου Μπενάκη, Φίλοι της Γενναδίου Βιβλιοθήκης, Φίλοι του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα στην Θεσσαλονίκη, της Εταιρείας Μελέτης της Ελληνικής Ιστορίας, Φίλοι του Μουσείου Κοσμήματος, της Φιλοδασικής Εταιρείας, της Φιλοζωικής Εταιρείας, τους Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού και του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων.

Έλληνας αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός. Υπήρξε διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το 1955 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Η Αγνή Ρουσοπούλου γεννήθηκε το 1901 στην Αθήνα από εύπορη αστική οικογένεια. Ο πατέρας της Όθωνας Ρουσόπουλος, ίδρυσε την «Εμπορική και Βιομηχανική Ακαδημία», ενώ η μητέρα της, Ελένη Ρουσοπούλου, υπήρξε από τις στενότερες συνεργάτιδες της Καλλιρόης Παρρέν στο Λύκειο Ελληνίδων. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπήρξε μία εκ των πέντε φοιτητριών του ακαδημαϊκού έτους 1918. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στη Λειψία (ειδίκευση στο εργατικό δίκαιο) και στο Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης. Η επαγγελματική της σταδιοδρομία στην Ελλάδα, ξεκίνησε το 1938. Παράλληλα με την επαγγελματική της δραστηριότητα, ανέπτυξε πολύμορφη δράση στο γυναίκειο κίνημα του μεσοπολέμου. Ήταν προϊσταμένη του νομικού τμήματος του Συμβουλίου Ελληνίδων και ένα από τα πιο δραστήρια μέλη της «Διεθνούς Ομοσπονδίας Γυναικών Δικηγόρων». Αρθρογραφούσε στα γυναικεία περιοδικά «Ελληνίς» και «Ο Αγώνας της Γυναίκας». Το 1955 εκλέχτηκε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ). Την περίοδο 1964 – 1967 διατέλεσε σύμβουλος στο Ταμείο Πρόνοιας Δικηγόρων του ΔΣΑ. Παράλληλα, στο πεδίο της πολιτικής συμμετείχε σε σοσιαλιστικά σχήματα όπως στο ΣΚ ΕΛΔ του Αλέξανδρου Σβώλου και αργότερα στον Σοσιαλιστικό Σύνδεσμο (δεκ. ’60). Στη διάρκεια της δικτατορίας υπέστη διάφορους περιορισμούς (άρνηση έκδοσης διαβατηρίου, διακοπή τηλεφωνικής γραμμής κ.ά.) και συμμετείχε ενεργά στην προάσπιση των πολιτικών κρατουμένων και των οικογενειών τους. Συνέγραψε τα πρώτα σχολικά εγχειρίδια για την «Αγωγή του πολίτη» την περίοδο 1934-1935. Το 1923 παντρεύτηκε τον Θεοδόσιο Στουδίτη, με τον οποίο απέκτησαν ένα γιο τον Αλέξη ο οποίος απεβίωσε σε ηλικία 25 ετών. Η Αγνή Ρουσοούλου πέθανε στην Αθήνα το 1977.

Ο Άγγελος Σικελιανός, γιος του Ιωάννη (1831-1910) και της Χαρίκλειας το γένος Στεφανίτση (1847-1926), γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 15.3.1884. Ήταν ο νεότερος από τα τέσσερα αδέλφια του, Έκτορα, Μενέλαο, Ελένη, Πηνελόπη, ενώ είχαν πεθάνει σε νηπιακή ηλικία άλλα δύο, ο Άγγελος και ο Διονύσιος. Η Ελένη ήταν σύζυγος του Σπήλιου Πασαγιάννη και η Πηνελόπη σύζυγος του Raymond Duncan, αδελφού της Isadora Duncan. Ο Άγγελος ολοκλήρωσε στη Λευκάδα τις εγκύκλιες σπουδές και γράφτηκε στη Νομική του Πα-νεπιστημίου Αθηνών χωρίς να την παρακολουθήσει. Από το 1901 ήταν ηθοποιός της «Νέας Σκηνής» του Κ. Χρηστομάνου, όπως και η αδελφή του, Ελένη. Το 1902 πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του στο περιοδικό Διόνυσος και στη συνέχεια στα: Ο Νουμάς, Παναθή-ναια, Η Μούσα, Ζωή, Ακρίτας. Πραγματοποίησε ταξίδια στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Βόρεια Αφρική). Το 1907 παντρεύτηκε στην Αμερική την Εύα Πάλμερ. Το 1909 κυκλοφόρησε ο Αλαφροΐσκιωτος και την ίδια χρονιά γεννήθηκε ο γιος του, Γλαύκος. Το 1912 ξεκίνησε, με μία μελέτη για τον γλύπτη Α. Ροντέν, τη συνεργασία του με το περιοδικό Γράμματα της Αλεξάνδρειας. Το 1912-1913 υπηρέτησε στο στρατό, στο Μεσολόγγι και στην Αθήνα. Περιηγήθηκε την Ελλάδα και το 1914 επισκέφθηκε με τον Ν. Καζαντζάκη το Άγιο Όρος. Στα 1915-1917 εκδόθηκαν οι τέσσερις τόμοι του έργου Πρόλογος στη Ζωή: Α΄ Η συνείδηση της γης μου, Β΄ Η συνείδηση της φυλής μου, Γ΄ Η συνείδηση της γυναίκας, Δ΄ Η συνείδηση της πίστης. Το 1920 κυκλοφόρησε η έκδοση Στίχοι από το περιοδικό Οι νέοι. Το 1921 ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ και το 1924 επιχείρησε να ταξιδέψει μέσω Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση, χωρίς να φτάσει στον προορισμό του. Η οικογένεια Άγγελου και Εύας Σικελιανού κατοικούσε κυρίως στη Συκιά Κορινθίας και στους Δελφούς. Το 1927 και το 1930 πραγματοποίησαν τις Δελφικές γιορτές. Το 1932 κυκλοφόρησε η τραγωδία Ο τελευταίος ορφικός διθύραμβος ή Ο διθύραμβος του ρόδου. Το 1933 η Εύα Σικελιανού αναχώρησε στην Αμερική όπου έμεινε ως το 1952, οπότε επέστρεψε και πέθανε στην Ελλάδα. Ο Σικελιανός από τότε εγκαταστάθηκε στη Σαλαμίνα και την επόμενη χρονιά ταξίδεψε στην Ευρώπη επιχειρώντας τη συνέχιση της δελφικής προσπάθειας που προσέκρουσε στην κρατική αδιαφορία. Το 1936 πραγματοποίησε τέσσερις ομιλίες στην Ελευσίνα, με τίτλο «Η Ελευσίνια διαθήκη». Το 1938 γνώρισε την Άννα Καραμάνη-Καμπανάρη με την οποία παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας στην Ελευσίνα. Από το 1941 δημοσίευσε ποιήματα που εμψύχωναν την αντίσταση και οργανώθηκε στο Ε.Α.Μ. Το 1942 κυκλοφόρησε η χειρόγραφη έκδοση Ακριτικά (το 1944 εκδόθηκε στην Αίγυπτο) και το 1943 εκλογή από το ποιητικό του έργο με τίτλο Αντίδωρο. Κυκλοφόρησαν οι τραγωδίες Ο Δαίδαλος στην Κρήτη (1943), Σίβυλλα (1944), Ο Χριστός στη Ρώμη (1946), Ο θάνατος του Διγενή (1947, κυκλοφόρησε το 1950). Το 1946 η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών ζήτησε την απονομή του Νόμπελ στον Σικελιανό (και λίγο αργότερα υπέ-βαλε τη συνυποψηφιότητα του Καζαντζάκη). Παρότι υποστηρίχθηκε με σχετική έκκληση γάλλων διανοουμένων, η βράβευσή του εμποδίστηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τον δεξιό Τύπο, λόγω της πολιτικής στάσης του Σικελιανού από την Κατοχή και εξής. Η υποψηφιότητά του για την Ακαδημία απορρίφθηκε δύο φορές, το 1945 και το 1951. Το 1946 συγκεντρώθηκε σε τρεις τόμους το ποιητικό του έργο με τίτλο Λυρικός Βίος. Οι τραγωδίες του εκδόθηκαν σε δύο τόμους με τίτλο Θυμέλη το 1950. Σοβαρά άρρωστος από καρδιακά προβλήματα και εγκεφαλικά επεισόδια, πέθανε από λήψη λανθασμένου φαρμάκου το 1951, σε ηλικία 67 ετών. Έργα του είχαν μεταφραστεί στην αγγλική και στη γαλλική, στη διάρκεια της ζωής του. Τα πεζά κείμενά του συγκεντρώθηκαν σε πέντε τόμους από τον Γ.Π. Σαββίδη που επιμελήθηκε την έκδοση του συνόλου του λογοτεχνικού έργου του.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Χρονολόγια στο Άγγελος Σικελια-νός, Γράμματα, τόμοι Α΄ και Β΄, φιλολογική επιμέλεια Κ. Μπουρ-ναζάκης, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Ιερός Πανικός, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια John P. Anton, Αθήνα, Εξάντας, 1992. John P. Anton, «Σικελιανού-Πάλμερ, Εύα», Πα-γκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τομ. 9α. ]

Η Εύα (Evelina) Πάλμερ γεννήθηκε το 1874 στο Grammercy Park της Νέας Υόρκης. Ανήκε σε οικογένεια εύπορων διανοουμένων και οι γονείς της ανέπτυξαν έντονη δράση στην πνευματική ζωή της Νέας Υόρκης, με μεταρρυθμιστικούς στόχους που αφορούσαν την τέχνη, την εκπαίδευση, τη διεθνή ειρήνη, την πολιτική και πολιτιστική αγωγή των γυναικών. Είχε άλλα τέσσερα αδέλφια (Rose, Bob, May, Courtland). Η Εύα φοίτησε σε σχολείο ελεύθερων και πρακτικών τεχνών που είχε ιδρύσει ο πατέρας της, συνέχισε τις σπουδές της στην Ευρώπη και στράφηκε στις τέχνες, στο θέατρο, στη λογοτεχνία, στην υφαντική. Κατά τις θεατρικές σπουδές της στο Παρίσι, γνώρισε το ζεύγος Raymond Duncan και Πηνελόπης Σικελιανού και μαζί τους ταξίδεψε στην Ελλάδα, όπου γνώρισε και αργότερα παντρεύτηκε τον Άγγελο Σικελιανό (1907) και γέννησε τον γιο τους, Γλαύκο (1909). Μελέτησε την ελληνική γλώσσα, την αρχαία ελληνική γραμματεία και ιδιαίτερα την αρχαία τραγωδία, τη βυζαντινή μουσική, τη δημοτική παράδοση και τη λαϊκή τέχνη. Χρηματοδότησε και επέβλεψε την κατασκευή ειδικού μουσικού οργάνου, επινοημένου από τον Κ. Ψάχο, το οποίο ονομάστηκε παναρμόνιο και ήταν κατάλληλο για την απόδοση της Βυζαντινής μουσικής. Ο ρόλος της στην πραγματοποίηση των Δελφικών γιορτών ήταν κεντρικός τόσο ως χορηγού όσο και στην καλλιτεχνική πραγμάτωση (επιμέλεια και ύφανση κοστουμιών, διδασκαλία του χορού, επιλογές συντελεστών κ.λπ.). Δημοσίευσε άρθρα και έδωσε διαλέξεις στην Ελλάδα και στην Αμερική για τα αντικείμενα του ενδιαφέροντός της και για την προώθηση της Δελφικής ιδέας. Υπερχρεωμένη από την πραγματοποίηση των δελφικών γιορτών, αναχώρησε στην Αμερική το 1933, όπου συνέχισε να υποστηρίζει το έργο του Σικελιανού και τις αισθητικές και πολιτιστικές της προτάσεις όσον αφορά τις παραστατικές τέχνες και την ελληνική παράδοση, καθώς και να συνθέτει βυζαντινότροπη μουσική για παραστάσεις κ.ά. Συνεργάστηκε με τον γνωστό χορευτή Ted Shawn και δίδαξε στη σχολή του. Συνέγραψε την αυτοβιογραφία της με τίτλο Upward panic (1938-1948) και ασχολήθηκε με τη μετάφραση του έργου του Σικελιανού στα αγγλικά. Το 1940 συγκατατέθηκε στο γάμο του με την Άννα Καραμάνη. Υποστήριξε θερμά την Ελλάδα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου και στη δύσκολη μεταπολεμική περίοδο. Το 1950 δεν της επιτράπηκε η επιστροφή στην Ελλάδα λόγω πολιτικών φρονημάτων. Πέθανε στις 4 Ιουνίου 1952, μετά από καρδιακή προσβολή που υπέστη, παρακολουθώντας την παράσταση του Προμηθέα Δεσμώτη, στους Δελφούς, όπου και τάφηκε δίπλα στον Άγγελο.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Χρονολόγια στο Άγγελος Σικελιανός, Γράμματα, τόμοι Α΄ και Β΄, φιλολογική επιμέλεια Κ. Μπουρναζάκης, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Ιερός Πανικός, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια John P. Anton, Αθήνα, Εξάντας, 1992. John P. Anton, «Σικελιανού-Πάλμερ, Εύα», Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τομ. 9α. ]

Ο Ιωάννης Τούμπας (1901 - 7 Μαΐου 1995) ήταν Έλληνας στρατιωτικός ο οποίος αναδείχθηκε ήρωας πολέμου, φθάνοντας τον βαθμό του αντιναυάρχου ε.α.. Στη συνέχεια υπήρξε πολιτικός, και υπουργός. Αν και φέρεται να συνεργάστηκε με τους πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου 1967, στη Μεταπολίτευση ορίστηκε βουλευτής επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, στην πρώτη τριετία, και αργότερα αναδείχθηκε Ακαδημαϊκός και πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών.

Το Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών ιδρύθηκε το 1929 από τον καθηγητή Παιδαγωγικής Νικόλαο Εξαρχόπουλο και είναι το πρώτο πειραματικό σχολείο της χώρας. Στεγάστηκε σε νεόδμητο τότε διδακτήριο επί των οδών Σκουφά 43 και Λυκαβηττού, στο οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα, με την προσθήκη ενός ορόφου το 1956. Στο ίδιο κτήριο λειτούργησε κατά διαστήματα και το Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ίδρυση του Σχολείου αποσκοπούσε αφενός στην πρακτική άσκηση των πτυχιούχων των καθηγητικών σχολών – οι οποίοι ήταν παιδαγωγικά ακατάρτιστοι – και των μετεκπαιδευόμενων στο Πανεπιστήμιο δημοδιδασκάλων, και αφετέρου στην προαγωγή της παιδαγωγικής έρευνας, με ψυχολογικές παρατηρήσεις, σωματικές μετρήσεις, διεξαγωγή πειραμάτων και άλλα, υπό την εποπτεία του εκάστοτε καθηγητή Παιδαγωγικής. Το σχολείο σήμερα, υπαγόμενο από το 1982 στην Α΄ Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας, διατηρώντας όμως τους πνευματικούς του δεσμούς με το Πανεπιστήμιο, αποτελείται από ένα Δημοτικό, ένα Γυμνάσιο και ένα Λύκειο, τα δύο τελευταία με κοινή διεύθυνση και ενιαίο σύλλογο διδασκόντων.

Από το 2011 έως το 2015 είχε μετονομαστεί σε Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η ιστορία του Σχολείου είναι στενά συνυφασμένη με την ιστορία της Εκπαίδευσης στη χώρα μας, καθώς σε αυτό εφαρμόστηκαν διδακτικές καινοτομίες, αλλά και με τη γενικότερη ιστορία του τόπου. Στα χρόνια του Ελληνοϊταλικού πολέμου και της Κατοχής το διδακτήριο επιτάχθηκε και το αμφιθέατρο ανατινάχθηκε. Ο εξοπλισμός εν μέρει καταστράφηκε ή διηρπάγη. Τα περιστασιακά μαθήματα μεταφέρθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Διονυσίου και σε γειτονικές οικίες. Μαθητές του έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των κακουχιών ενώ ο απόφοιτός του Δημήτρης Λόης εκτελέστηκε για τη συμμετοχή του στο πρώτο μεγάλο αντιστασιακό σαμποτάζ στην Ευρώπη, την ανατίναξη των γραφείων της φιλοναζιστικής Ε.Σ.Π.Ο. στις 20 Σεπτεμβρίου 1942. Ο φιλόλογος Νικόλαος Σκιαδόπουλος δολοφονήθηκε από συνεργάτες των ναζί. Καθηγητής Αγγλικής ήταν ο αντιστασιακός Κομνηνός Πυρομάγλου. Η δασκάλα Αλεξάνδρα Μάνου παρέδιδε ραδιοφωνικά μαθήματα για τα παιδιά τής Αθήνας, καθώς τα σχολεία της πόλης υπολειτουργούσαν. Μέλος τής Σχολικής Εφορείας υπήρξε ο παράτολμος κινηματογραφιστής τής κατεχόμενης Αθήνας Άγγελος Παπαναστασίου. Παρά τις δυσκολίες που ακολούθησαν μετά την Απελευθέρωση, το Σχολείο συνέχισε τη λειτουργία του και απέδωσε στη χώρα Πρωθυπουργούς, πολιτικούς, επιστήμονες και καλλιτέχνες, καθώς και πλήθος κοινωνικά ενεργών πολιτών.

Ως Επόπτες υπηρέτησαν οι καθηγητές της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικόλαος Εξαρχόπουλος (1929-1947), Σπυρίδων Καλλιάφας (1947-1956), Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος και Γεώργιος Σακελλαρίου (1956-1958), Κωνσταντίνος Σπετσιέρης (1958-1967), Νικόλαος Μελανίτης (1969-1974), Ιωάννης Μαρκαντώνης (1975-1985 και 1987-1996), Αντώνιος Δανασσής-Αφεντάκης (1985-1987 και 1996-1998), Γεώργιος Κρουσταλλάκης (1998-2001) και Μιχαήλ Κασσωτάκης (2002-2011, οπότε και καταργήθηκε ο θεσμός).

Από τους Διευθυντές του Σχολείου ξεχωρίζουν για τη δράση τους οι τρεις πρώτοι χρονολογικά, Γεώργιος Παλαιολόγος (1929-1930), Αναστάσιος Λεγάκις (1931-1945) και Ιωάννης Βερώνης (1945-1951).

Ο Αλκιβιάδης-Αθανάσιος Γιαννόπουλος γεννήθηκε τον Νοέμβριο 1896 στην Αθήνα. Γονείς του ο Αγησίλαος Γιαννόπουλος Ηπειρώτης (1857-1897) και η Μαρία-Ευρυδίκη Σπηλιάδη (1864-1922), κόρη του γιατρού Νικολάου Σπηλιάδη και αδελφή του κατοπινού αντιστράτηγου Παναγιώτη Σπηλιάδη (η επωνυμία Ηπειρώτης δόθηκε στον παππού του Αλκιβιάδη, Ιωάννη, με βασιλικό διάταγμα επί Όθωνος). Είχε έξι (6) αδέλφια: την Ιωάννα-Λουΐζα (1886-1941), τον Άγι-Νικόλαο (1887-1913), τον Πύρρο-Φιλοποίμενα (1888-1973), τον Ιωάννη και τον Στέφανο (1890-1895, πέθαναν σε μικρή ηλικία) και την Ελένη-Βασιλική (1897-1919). Ύστερα από τις βασικές του σπουδές σε ιταλικό σχολείο, φοιτά στην Πολυτεχνική Σχολή του Μιλάνου, όπου έρχεται σε επαφή με τον φουτουρισμό και τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του (F. T. Marinetti, κ.ά.) κι εκδίδει σε συνεργασία με τον Pietro Niegri το 15νθήμερο φουτουριστικό περιοδικό Freccia Futurista το 1917. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου επιστρέφει στην Ελλάδα για τη στρατιωτική του θητεία, ενώ από το 1920 εργάζεται ως υπάλληλος στην Τράπεζα Credito Italiano στο Μιλάνο. Το 1924 εγκαθίσταται οριστικά στην Ελλάδα, υπάλληλος στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη και, λίγα χρόνια αργότερα, συμμετέχει στην έκδοση του περιοδικού Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939). Το 1942 μετατίθεται στην Αθήνα, όπου παντρεύεται τη ζωγράφο Γεωργία Τερλίδου. Το 1953 παραιτείται από την τράπεζα, ενώ τον επόμενο χρόνο εκδίδει το λογοτεχνικό περιοδικό Σημερινά Γράμματα (9 τεύχη, 1954-1955). Το 1958 προσλαμβάνεται στη Διεύθυνση Μελετών του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως κι επιμελείται έως το 1968 το Δελτίον Ελληνικής Βιβλιογραφίας. Από το 1976 έως και τον θάνατό του είναι πρόεδρος της Εθνικής Εταιρίας των Ελλήνων Λογοτεχνών, ενώ τη διετία 1978-1979 μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο του Θεατρικού Οργανισμού «Άρμα Θέσπιδος». Πεθαίνει στις 2 Ιουλίου 1981.

Έργα του: Κεφάλια στη σειρά (συλλογή διηγημάτων, 1934), Η ηρωική περιπέτεια (συλλογή διηγημάτων, 1938), Το δάσος με τους πιθήκους (συλλογή διηγημάτων, 1944), Ο πίθος των Δαναΐδων (νουβέλα, 1950), Η Σαλαμάντρα (μυθιστόρημα, 1957), Η τυφλόμυγα (συλλογή διηγημάτων, 1962), Νεανική Ιστορία (θεατρικό έργο, 1964), Επτά αστάθμητα διηγήματα (συλλογή διηγημάτων, 1974), Τα ποιήματα (συλλογή, 1978), Η συνέλευση. Επτά παράδοξα διηγήματα (συλλογή διηγημάτων, 1980), Το φως κι οι σκιές (θεατρικό έργο, 1992, μεταθανάτια έκδοση).

Πηγή: Αγλαΐα Κεχαγιά-Λυπουρλή, Αλκιβιάδης Γιαννόπουλος. Βιβλιογραφική και βιογραφική μελέτη, Α.Π.Θ. 2003 (δακτ. διδακτορική διατριβή).

Ο Βασίλης Βασιλικός γεννήθηκε στην Καβάλα στις 18 Νοεμβρίου 1934. Γονείς του είναι ο Νικόλαος Βασιλικός, νομικός, από το Θεολόγο της Θάσου και η Αικατερίνη Ζαφειρίου από την Καβάλα. Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μετακόμισε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη, όπου έμεινε ως το 1957 - με σύντομη επιστροφή στην Καβάλα μετά το τέλος του πολέμου- και σπούδασε στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας υπηρέτησε ως αξιωματικός διερμηνέας. Ακολούθησε ολιγόχρονη παραμονή του στην Αθήνα και το 1959 έφυγε για σπουδές στη Δραματική Σχολή του Πανεπιστημίου του Yale, για σπουδές τηλεσκηνοθεσίας στη σχολή της R.C.A. στη Νέα Υόρκη. Επέστρεψε στην Ελλάδα στα τέλη του 1960 και έμεινε στην Αθήνα ως το 1967. Τότε άρχισε τη συνεργασία του με το περιοδικό Ο Ταχυδρόμος. Παράλληλα με τη συγγραφική του δραστηριότητα εργάστηκε περιστασιακά ως σεναριογράφος, βοηθός σκηνοθέτη, ηθοποιός και κειμενογράφος στο χώρο του ξένου και ελληνικού κινηματογράφου. Μετά την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών το 1967 αυτοεξορίστηκε σε χώρες της δυτικής Ευρώπης και στη Νέα Υόρκη, όπου ανέπτυξε αντικαθεστωτική δράση μαζί με τη γυναίκα του Μιμή, με την οποία δημιούργησε και τον εκδοτικό οίκο 8 ½ , όπου κυκλοφόρησε πολλά βιβλία του. Στη Ελλάδα επέστρεψε με τη μεταπολίτευση και συνεργάστηκε με εφημερίδες και περιοδικά όπως η Ελευθεροτυπία, Τα Νέα, η Καθημερινή, η Αυγή, το Βήμα, η Νέα Εστία, η Επιθεώρηση τέχνης, η Καινούργια Εποχή, Το Δέντρο, το Αντί. Έχει διατελέσει αναπληρωτής γενικός διευθυντής της κρατικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης την περίοδο 1981-1984. Από το 1994 έως το 1996 ήταν δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων. Διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην ΟΥΝΕΣΚΟ τα έτη 1996-2004. Μέλος του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΑ, της Εταιρείας Συγγραφέων (της οποίας ήταν και πρόεδρος από το 2001 έως το 2005). Έχει τιμηθεί με βραβεία και διακρίσεις, με τον ανώτατο τίτλο του Commandeur (Ταξιάρχου ) για τις Τέχνες και τα Γράμματα της Γαλλικής Δημοκρατίας. Είναι επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Από το 1994 έως τον Ιούνιο του 2013 επιμελήθηκε και παρουσίασε την εκπομπή για το βιβλίο ‘Άξιον εστί’ στην κρατική τηλεόραση. Είναι παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου και έχει μια κόρη, την Ευρυδίκη.

Δημοσίευσε ποιήματα του για πρώτη φορά το 1949 στην εφημερίδα Μακεδονία. Το 1953 εξέδωσε τη νουβέλα Η διήγηση του Ιάσονα. Ακολούθησε το αποτελούμενο από τις νουβέλες Το φύλλο, το πηγάδι και Τ’ αγγέλιασμα τρίπτυχο. Το 1962 βραβεύεται με το έπαθλο ‘Κώστα Ουράνη.’ Γνωστός όμως τόσο σε πανελλήνιο όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο έγινε το 1966 με τη δημοσίευση του μυθιστορήματος Ζ, φανταστικό ντοκυμανταίρ ενός εγκλήματος με θέμα τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, που έγινε και κινηματογραφική ταινία τρία χρόνια αργότερα σε σκηνοθεσία Κώστα Γαβρά. Τιμήθηκε με το βραβείο Mediteranneo στο Παλέρμο της Σικελίας για το σύνολο του έργου του (1978). Έχει εκδώσει περί τα 100 βιβλία. Είναι ο πιο μεταφρασμένος Έλληνας πεζογράφος μετά το Νίκο Καζαντζάκη. Έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες.

Στοιχεία για τη σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος έχουν αντληθεί από την ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ, από βιογραφικά σημειώματα του συγγραφέα σε εκδόσεις βιβλίων του καθώς και από το αφιέρωμα στο Βασίλη Βασιλικό του περιοδικού ΔΙΑΒΑΖΩ, Απρίλιος 2011.

Ο Μάρκος Αυγέρης (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γεωργίου Ν. Παπαδόπουλου) γεννήθηκε το 1884 στην Καρίτσα της Ηπείρου. Αποφοίτησε το 1907 από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, μετέβη αρχικά στο Παρίσι το 1929 για σπουδές στην Επαγγελματική Υγιεινή και αργότερα στη Γερμανία όπου ασχολήθηκε με τον θεσμό των Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Υπηρέτησε ως έφεδρος γιατρός στον στρατό τη δεκαετία 1912-1922 και πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Εντάχθηκε στην αριστερή παράταξη και, εξαιτίας των πολιτικών και ιδεολογικών πεποιθήσεών του, απολύθηκε από το Υπουργείο Εργασίας όπου υπηρετούσε ως Επιθεωρητής της Υγιεινής της Εργασίας από το 1926. Πέθανε τον Ιούνιο του 1973. Ασχολήθηκε με την ποίηση και το θέατρο, καθώς και με την κριτική και το δοκίμιο. Η πρώτη του εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα έγινε από τις στήλες του Νουμά με το ποίημα «Η βάβω η Τασιά» το 1904, ενώ την ίδια χρονιά ο Κ. Χρηστομάνος ανέβασε στη «Νέα Σκηνή» το θεατρικό Μπροστά στους ανθρώπους. Έργα του: Το Τραγούδι της τάβλας (1908), Αντίδρομα και Παράλληλα (1969) κ.ά. Το σύνολο του ποιητικού του έργου βρίσκεται συγκεντρωμένο στον τόμο Άπαντα Ποιητικά (Κέδρος 1975).

Πηγή: Κώστας Στεργιόπουλος (επιμ.), «Μάρκος Αυγέρης 1884-1973», Η ελληνική ποίηση. Ανθολογία-Γραμματολογία. Η ανανεωμένη παράδοση, τ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1990, σ. 140-153.

Ο Γιώργος Δέλιος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1897. Μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών του, τελειοποίησε τη γνώση της γαλλικής και της αγγλικής γλώσσας, ενώ με την ίδρυση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου παρακολούθησε ως ακροατής μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή. Διετέλεσε πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης στη Θεσσαλονίκη, ιδρυτικό μέλος του Άρη, Αθλητικού Συλλόγου της πόλης, και πρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (1962-1977). Στα γράμματα εμφανίστηκε με διάφορες συνεργασίες σε περιοδικά και εφημερίδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ενώ τα πρώτα του αυτοτελή έργα ήταν δύο θεατρικά, το μονόπρακτο Μεσ' από τις φλόγες (1930) και το τρίπρακτο Νέοι Κόσμοι (1932). Τέλος, υπήρξε ενεργό μέλος του κύκλου των Μακεδονικών Ημερών και τακτικός συνεργάτης του περιοδικού. Εκτός από το θέατρο, ασχολήθηκε με το μυθιστόρημα, το δοκίμιο και τη μελέτη, ενώ μετέφρασε στα πεζά της Virginia Woolf και της Katherine Mansfield (στον τόμο Δυο Αγγλίδες πεζογράφοι, 1963)

Πηγή: Κώστας Στεργιόπουλος (παρουσίαση-ανθολόγηση), «Γιώργος Δέλιος», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ώς τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1996, σ. 278-321.

Ο Οδυσσέας Ελύτης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Οδυσσέα Αλεπουδέλη, γεννήθηκε το 1911 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Γονείς του ο Παναγιώτης Θ. Αλεπουδέλης και η Μαρία Βρανά από τη Λέσβο. Το 1914 η οικογένεια φεύγει από την Κρήτη και εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου ο μικρός Οδυσσέας φοιτά από το 1917 στο σχολείο του Μακρή. Το 1930 εισάγεται στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ την ίδια περίπου εποχή συνδέεται φιλικά με τους Κανελλόπουλο, Εμπειρίκο και Σαραντάρη. Το 1935 δημοσιεύει ποιήματά του στο περιοδικό Νέα Γράμματα και εισέρχεται ενεργά στον κύκλο της γενιάς του '30. Παίρνει μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο με τον βαθμό του έφεδρου ανθυπολοχαγού. Το 1948, ύστερα από πρόσκληση των Rélations Culturelles του Υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας, μεταβαίνει στο Παρίσι όπου θα παραμείνει ώς το 1952. Μεταξύ των έργων του: Προσανατολισμοί (1940), Ο Ήλιος ο Πρώτος (1943), Άσμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας (1945, 1962), Το Άξιον Εστί (1959), Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό (1960), Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά (1971), Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας (1971), Τα ρω του έρωτα (1972), Τα ετεροθαλλή (1974), Μαρία Νεφέλη (1978), Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου (1984), Ο μικρός ναυτίλος (1985), Τα ελεγεία της Οξώπετρας (1991), Ο ζωγράφος Θεόφιλος (1973), Ανοιχτά χαρτιά (1974), Η μαγεία του Παπαδιαμάντη (1976), καθώς και μεταφράσεις των Ζιρωντού, Μπρεχτ, Ζενέ, Ρεμπώ, Λετρεαμόν, Ελυάρ, Ζουβ, Ουγκαρέττι, Λόρκα, Μαγιακόφσκι. Το 1964 κυκλοφόρησε το ορατόριο Άξιον Εστί του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ για το σύνολο του μέχρι τότε έργου του.

Η συγκεκριμένη ενότητα περιγραφής αντικατοπτρίζει μιαν ορισμένη χρονική φάση της παραγωγής του Ελύτη που κατέχει κεντρική θέση στην ποίησή του. Από το 1956 περίπου έως το 1959 επεξεργάζεται παράλληλα δύο διαφορετικά έργα του, τη μεγάλη σύνθεση του Άξιον Εστί (βλ. τετράδια Α΄-ΙΓ΄), καθώς και τα ποιήματα που θα ενταχθούν στη συλλογή Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό (βλ. τετράδιο ΙΔ΄). Στο ίδιο τετράδιο (ΙΔ΄) περιλαμβάνεται υλικό από την Αλβανιάδα, την οποία άρχισε να δουλεύει γύρω στα 1944 και την εγκατέλειψε λόγω της ενασχόλησής του με το Άξιον Εστί. Από τα τρία αρχικά μέρη αυτής της σύνθεσης διασώθηκε μόνο το πρώτο, το οποίο μεταδόθηκε σε ραδιοφωνική εκπομπή του Αντρέα Καραντώνη (28 Οκτ. 1956).

Πηγή: Φάκελος 1, τεκμήριο 1 και Mario Vitti, Ο Οδυσσέας Ελύτης. Κριτική μελέτη, Αθήνα. Ερμής 1991.

Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1906. Τη δεκαετία 1910-1920 παρακολουθεί σπουδές Γεωπονικής στην Αγγλία. Μετά την Καταστροφή του 1922, εγκαθίσταται στην Αθήνα και αφιερώνει τη ζωή της αρχικά στην περίθαλψη των εκπατρισμένων Μικρασιατών και αργότερα στη διάσωση της μνήμης τους, συλλέγοντας, σε συνεργασία με τη Μέλπω Μερλιέ, αφηγήσεις από τους αυτόπτες και αυτήκοες μάρτυρες της Καταστροφής. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 γνωρίζει το ζεύγος Σικελιανού και μετέχει στις Δελφικές Εορτές. Από το 1936 στρατεύεται στον χώρο της Αριστεράς και με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα καταφεύγει στην Αίγυπτο, όπου έρχεται σε επαφή με τον Γιώργο Σεφέρη και τον κύκλο των αγγλόφωνων εξόριστων ποιητών. Στη Μέση Ανατολή εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Η Ανατολή σε δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και αγγλικά), η οποία απαγορεύθηκε από την αγγλική στρατιωτική αστυνομία. Επιστρέφει στην Αθήνα μετά τον Εμφύλιο για να ασχοληθεί με την ποίηση, την κριτική θεάτρου, τη φωτογραφία και την πεζογραφία.

Άλλα έργα της: Ποιητική Γνώση (1950), Πορεία και Περιπλάνηση (1958), Οκτώ τετράδια ποιήματα (1961), Το Βουνό (1963), Ακούμε τη φωνή σου πατρίδα (1964), Η παρέα (1976), Απολογισμός (1977), Σημειωματάριο (1983), κ.ά. Ωστόσο, η πιο σημαντική προσφορά της στον χώρο των νεοελληνικών γραμμάτων είναι Ο Κοινός Λόγος, μια συλλογή προφορικών μαρτυριών από την πρόσφατη ιστορία (προσφυγιά, κατοχή, εμφύλιος), η οποία επιχειρεί να ανασυνθέσει το ελληνικό δράμα του εικοστού αιώνα από την πλευρά των ηττημένων.

Πηγή: Ιωάννα Πετροπούλου, «Έλλη Παπαδημητρίου. Σμύρνη 1906 – Αθήνα 1993. Από την μαρτυρία του ενός στην μαρτυρία των πολλών», περ. Αρχειοτάξιο, τχ. 4 (Μάιος 2002) 68-93.