Αρχείο 292 - Παλαμάς, Κωστής

Περιοχή αναγνώρισης

Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής

GR ELIA-MIET 292

Τίτλος

Παλαμάς, Κωστής

Χρονολογία(ες)

  • 1878-1937 (Δημιουργία)

Επίπεδο περιγραφής

Αρχείο

Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)

1 φάκελος

Περιοχή πλαισίου παραγωγής

Όνομα του παραγωγού

(1859-1943)

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Κωστής Παλαμάς, γιος του Μιχαήλ Παλαμά και της Πηνελόπης Πεταλά, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του 1859, δεύτερος μετά τον Χριστάκη (1849-1925) ενώ ακολούθησε ο Νίκος (1861). Πολύ γρήγορα έχασε και τους δύο γονείς του . το 1864 τη μητέρα του από πρόωρο τοκετό και το 1865 τον πατέρα του. Το 1866 εγκαταστάθηκε μαζί με τον αδελφό του Χριστάκη στο σπίτι του θείου τους Δ.Ι.Παλαμά στο Μεσολόγγι. Το 1875 αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Μεσολογγίου με βαθμό Κάλλιστα και εγγράφηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1879 συγκατοίκησε για έναν περίπου χρόνο με τον ποιητή Νίκο Καμπά. Το 1880 υπηρέτησε στο στρατό. Το 1882 παρέμεινε για οκτώ περίπου μήνες στην Κυπαρισσία όπου είχε διοριστεί έπαρχος ο αδελφός του Χριστάκης. Το 1887 παντρεύτηκε τη συνομίληκή του Μαρία Βάλβη με κουμπάρο τον Βλάση Γαβριηλίδη. Απέκτησε τρία παιδιά, τη Ναυσικά (1888), τον Λέανδρο (1891) και τον Άλκη (1894) που πέθανε το 1898. Για το θάνατο του παιδιού του έγραψε την ίδια χρονιά το εκτενές ποίημα Ο Τάφος. Το 1897 διορίστηκε γραμματέας του Πανεπιστημίου από όπου συνταξιοδοτήθηκε το 1928. Μετά το γάμο του έζησε συνεχώς στην Αθήνα, σε ενοικιαζόμενο σπίτι στην οδό Ασκληπιού 3, και από το 1935 στην Περιάνδρου 5 στην Πλάκα. Πεθανε στις 27 Φεβρουαρίου 1943. Η πάνδημη κηδεία του ήταν συγχρόνως μία εκδήλωση αντίστασης στη γερμανική κατοχή.

Η ενασχόληση του Παλαμά με την ποίηση μαρτυρείται από την πρώιμη εφηβική του ηλικία. Το 1876 δημοσίευσε το ποίημα Το γιούλι στο Αττικόν Ημερολόγιον του Ασωπίου και υπέβαλε στο Βουτσιναίο ποιητικό διαγωνισμό τη συλλογή του Ερώτων έπη, η οποία απορρίφθηκε. Το 1885 κυκλοφόρησε η συλλογή του Τραγούδια της πατρίδος μου. Το 1889 βραβεύτηκε στον Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό ο Ύμνος εις την Αθηνάν και το 1890 η συλλογή του Τα μάτια της ψυχής μου που κυκλοφόρησε το 1892. Ως το θάνατό του, το 1943, δημιούργησε λογοτεχνικό και κριτικό έργο τεράστιας έκτασης.

Ιστορικό της ενότητας περιγραφής

Διαδικασία πρόσκτησης

Αγορά σε δύο τμήματα από διαφορετικές προελεύσεις.

Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης

Παρουσίαση περιεχομένου

Το πρώτο τμήμα του αρχείου Παλαμά στο Ε.Λ.Ι.Α. (εκτός από τον υποφάκελο 1.2.) φαίνεται να συνδέεται περισσότερο με τη Ναυσικά Παλαμά: βρίσκουμε μεταφράσεις της, διορθώσεις με το δικό της χέρι ή και εκ των υστέρων σχόλια και επεξηγήσεις των τεκμηρίων. Από το τμήμα αυτό, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει μικρό τετράδιο του Παλαμά με ένδειξη Τραγουδάκια, που περιλαμβάνει ποιήματα των ετών 1878-1880. Από τα δεκαοκτώ ποιήματα τα έντεκα δεν ταυτίστηκαν με δημοσιευμένα. Αταύτιστα επίσης παραμένουν δύο ποιήματα από την ενότητα χειρογράφων 1882-1889 και ένα τρίτο που έχει προστεθεί το 1929. Στο ίδιο τμήμα σώζεται ολόκληρο το χειρόγραφο του Τάφου (1898) σε μορφή που προοριζόταν για το τυπογραφείο. Υπάρχουν επίσης χειρόγραφα ποιημάτων 1901-1934, ποιήματα σε δακτυλόγραφη και έντυπη μορφή (αποκόμματα, μονόφυλλα), χειρόγραφα μεταφράσεων που περιλαμβάνονται στα Δυο Τραγούδια από τα ξένα (1925) και στην Ξανατονισμένη μουσική (1930), μεταφράσεις ποιημάτων του Παλαμά στη γαλλική από τον Pierre Baudry και τον Eugne Clement. Περιέχονται επίσης χειρόγραφα κριτικών άρθρων ενώ από τα προσωπικά τεκμήρια αποκαλυπτικό είναι ένα σημειωματάριο του 1879-1881 και ένα ευρετήριο όπου καθημερινές σημειώσεις του 1933-35 καταχωρούνται αλφαβητικά. Η αλληλογραφία περιλαμβάνει επιστολές του Παλαμά προς τη Ναυσικά, που διασώζουν έναν οικείο και περιπαικτικό πατέρα, σχέδια επιστολών προς ποικίλους αποδέκτες, επιστολές προς τον Παλαμά από σημαντικούς αποστολείς όπως ο Βαλαωρίτης, ο Βενιζέλος, ο Γαβριηλίδης, ο Dieterich, ο Δροσίνης, o Ξενόπουλος, ο Πορφύρας, ενώ ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για την ιστορία της κριτικής είναι οι επιστολές του Μαβίλη. Υπάρχουν επίσης επιστολές προς τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας από τις οποίες ξεχωρίζει επιστολή του Μ. Μητσάκη προς τη Μαρία Παλαμά που συνοδεύεται από χειρόγραφό του με τίτλο Ομιλίαι του δρόμου (12.11.1892), και του Α.Σικελιανού προς τη Ναυσικά Παλαμά.

Πολύτιμο είναι το περιεχόμενο του υποφακέλου 1.2. που έχει διαφορετική προέλευση, αλλά τοποθετήθηκε ταξινομικά μετά τον υποφάκελο 1.1. που επίσης περιλαμβάνει ποίηση. Περιλαμβάνει αλληλογραφία του Κ. Παλαμά με τη Στέλλα Διαλέτη και αυτόγραφα ποιήματα.

Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση

Προσθήκες υλικού

Σύστημα ταξινόμησης

Διάγραμμα ταξινόμησης
Υποφάκελος 1.1. Ποίηση Ι
Υποφάκελος 1.2. Ποίηση ΙΙ
Υποφάκελος 1.3. Μεταφράσεις
Υποφάκελος 1.4. Πεζά
Υποφάκελος 1.5. Ο Παλαμάς στη γαλλική γλώσσα
Υποφάκελος 1.6. Προσωπικά
Υποφάκελος 1.7. Αλληλογραφία Ι
Υποφάκελος 1.8. Αλληλογραφία ΙΙ

Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης

Όροι πρόσβασης

Ελεύθερη πρόσβαση.

Όροι αναπαραγωγής

Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων

Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων

Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων

Ελληνικά

Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις

Εργαλεία έρευνας

Μπόρα, Σοφία (επιμ.), Αρχείο Κωστή Παλαμά. Ευρετήριο, Αθήνα 1999, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (διαθέσιμο στο: www.elia.org.gr)

Περιοχή συμπληρωματικών πηγών

Εντοπισμός πρωτοτύπων

Εντοπισμός αντιγράφων

Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής

Ίδρυμα Κωστή Παλαμά: Αρχείο Κωστή Παλαμά.
Αρχείο Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου: Αρχείο Κωστή Παλαμά.

Σχετιζόμενες περιγραφές

Σημείωση δημοσίευσης

Περιοχή παρατηρήσεων

Σημείωση

Σημείωση

Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης

Σημεία πρόσβασης

Θέματα

Τόποι

Ονόματα

Είδη

Περιοχή ελέγχου της περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής

Κανόνες και/ή συμβάσεις

Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής

1999

Αλφάβητο(α)

Πηγές

Παρατηρήσεις και Όνομα Αρχειονόμου

Παρατηρήσεις και Όνομα Αρχειονόμου

Σοφία Μπόρα, 1999

Περιοχή εισαγωγών

Σχετιζόμενα θέματα

Σχετιζόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα

Σχετιζόμενα είδη

Σχετιζόμενοι τόποι