Νομικό Πρόσωπο

Ευστάθιος Κ. Λέρτας και Σία

• Λέρτας, Ευστάθιος Κ. και Σία
• Ε. Κ. Λέρτας & Σία

π. 1919 - 1940

Όταν ο Κωνσταντίνος Βάρκας πεθαίνει το 1919, η καπνοβιομηχανία Κωνταντίνος Βάρκας & Σία περνά στους αδελφούς Λέρτα, οι οποίοι κάποια στιγμή τη μετονομάζουν σε Ε. Κ. Λέρτα & Σία.

Η εταιρεία παρουσίασε ιδιαίτερη άνθιση ώσπου ο ξαφνικός θάνατος του Ευστάθιου Κ. Λέρτα το 1926 έφερε την αρχή μιας περιόδου ύφεσης. Η επιχείρηση έμεινε επί της ουσίας ακέφαλη αν και για κάποιο διάστημα ανέλαβε τη διοίκηση της ο Νικόλαος Ν. Γαβαλάς , αδελφός της συζύγου του Ευστάθιου, Καλλιόπης Λέρτα. Ο Νίκος Γαβαλάς, πολιτικός μηχανικός του Ε.Μ.Π. (απόφοιτος του 1918), υπήρξε ιδιοκτήτης εργοστασίου κουφωμάτων και από το 1920 εργολήπτης μεγάλων οικοδομικών έργων οδοποιίας, μεταλλικών κατασκευών κ.ά. Σε αυτόν ανατέθηκε και η εργολαβία του καπνεργοστασίου της οδού Λένορμαν, το 1928. Το 1931 η εταιρεία εγκαταστάθηκε στο καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν. Επωνυμίες τσιγάρων που κυκλοφόρησε η εταιρεία ήταν: «Πρώτα», «Δεύτερα», «Ντάμα», «Τριήρης».

Ο Ευστάθιος κληροδότησε στη σύζυγό του και τα επτά ανήλικα τέκνα τους (Κωνσταντίνο, Δημήτριο, Νικήτα, Μαρία, Νικόλαο, Αικατερίνη και Ανδρέα) μεγάλη περιουσία αλλά και πληθώρα χρεών τα οποία σε συνδυασμό με τους φόρους κληρονομιάς που έπρεπε να πληρωθούν έφεραν την οικογένεια σε δεινή θέση. Τα αδέλφια Κωνσταντίνος και Νικήτας κατάφεραν να συστήσουν το 1940 ετερόρρυθμη εταιρεία με την επωνυμία «Καπνοβιομηχανία Κ.Ε. Λέρτα & Σία», συνέχεια ουσιαστικά της προηγούμενης.

[Πηγές σύνταξης Μάνος Χαριτάτος, Πηνελόπη Γιακουμάκη, Η ιστορία του ελληνικού τσιγάρου, ΕΛΙΑ, Αθήνα 1997, υλικό του αρχείου, «Μητρώον μελών του ΤΕΕ», Τεχνική Επετηρίς της Ελλάδος τ.Β΄, Αθήνα 1934 και http://www.monumenta.org/article.php?IssueID=5&lang=gr&CategoryID=6&ArticleID=421]

Δελτίο περιγραφής ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ Θεσσαλονίκης