Fonds 16/97 - Κύρου, Κλείτος

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET 16/97

Title

Κύρου, Κλείτος

Date(s)

  • 1928-2006 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

13 φάκελοι και 10 κουτιά (φωτογραφικό αρχείο).

Context area

Name of creator

Biographical history

Ο Κλείτος-Δημήτριος Κύρου γεννήθηκε το 1921 στη Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο κολλέγιο Ανατόλια στη Θεσσαλονίκη. Το Σεπτέμβριο του 1939 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε στον τραπεζικό τομέα (1951-1983). Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος από το 1974 μέχρι το 1976.

Στη λογοτεχνία εμφανίστηκε το 1944 από το φοιτητικό περιοδικό Ξεκίνημα, αρχικά με μεταφράσεις ξένων, κυρίως Άγγλων, ποιητών. Ως ποιητής εμφανίστηκε για πρώτη φορά με το ποίημα «Προσμονή» στο περιοδικό Φοιτητής (Θεσσαλονίκη), τχ. 3 (5.5.1945). Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Αναζήτηση, Αναμνήσεις μιας αμφίβολης εποχής. Συνεργάστηκε με πλήθος περιοδικών. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα περιοδικά Ξεκίνημα, Φοιτητής, Ελεύθερα Γράμματα, Διαγώνιος, Ο Αιώνας μας, Κοχλίας, Νέα Πορεία, Κριτική, Εντευκτήριο. Το σύνολο της ποιητικής του δουλειάς εκδόθηκε στη συλλογή Εν όλω, Συγκομιδή 1943-1997, Άγρα, Αθήνα 1997. Το 1988 του απονεμήθηκε το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή Τα πουλιά και η αφύπνιση, Νεφέλη, Αθήνα 1987, το οποίο όμως αποποιήθηκε. Το 2005 η Ακαδημία Αθηνών του απένειμε για το σύνολο του ποιητικού του έργου το βραβείο Ουράνη. Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά, ρωσικά, πολωνικά, βουλγαρικά και αραβικά.

Ο Κύρου ασχολήθηκε εκτεταμένα με τη μετάφραση, κυρίως ποίησης αλλά και θεάτρου. Μετέφρασε Λόρκα, Απολλιναίρ, Ώντεν, Μακ Λης, Έλιοτ, κ.ά. Τιμήθηκε με το βραβείο της Ελληνικής Εταιρίας Μεταφραστών για τη μετάφραση του έργου του Christopher Marlowe, Δόκτωρ Φάουστους, Άγρα, Αθήνα 1990 και με το κρατικό βραβείο μετάφρασης για τη μετάφραση του έργου του P.B. Shelley, Οι Τσέντσι, Άγρα, Αθήνα 1993.

Ασχολήθηκε επίσης με την κριτική κινηματογράφου, δημοσιεύοντας κείμενά του σε περιοδικά της Θεσσαλονίκης, κυρίως στη Νέα Πορεία. Από το 1962 ως το 1966 διετέλεσε συχνά μέλος της κριτικής ή της οργανωτικής επιτροπής της Εβδομάδας Ελληνικού Κινηματογράφου.

Ανάμεσα στα ενδιαφέροντά του ήταν και η φωτογραφία. Φωτογράφισε εκτεταμένα, αφήνοντας πίσω του ένα πλούσιο φωτογραφικό αρχείο. Δύο φωτογραφίες από την περίοδο της Κατοχής δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά στο περιοδικό Ο Φοιτητής, τχ. 2 (7/4/1945), σ. 5. Έκτοτε αναδημοσιεύθηκαν συχνά. Έλαβε επίσης μέρος σε φωτογραφικούς διαγωνισμούς κερδίζοντας βραβεία.

Ο Κύρου ασχολήθηκε ακόμη με το κολάζ, πραγματοποιώντας σχετική έκθεση μαζί με τον Μανόλη Αναγνωστάκη στη γκαλερί ΖΜ το 1972.

To 1969 παντρεύτηκε την Φιλιώ Αγγελίδου. Μαζί απέκτησαν δύο παιδιά, την Ελένη (1970) και τον Γιώργο (1971).

Πέθανε στις 10 Απριλίου 2006.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Αλεξ. Αργυρίου (επιμ.), Η ελληνική ποίηση, ανθολογία, γραμματολογία, η πρώτη μεταπολεμική γενιά, Σοκόλης, Αθήνα 1982, σσ. 284-285.

Κλείτος Κύρου, Οπισθοδρομήσεις. Αναδρομή ζωής, Άγρα, Αθήνα 2001.

Yλικό του αρχείου.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Πρώτη δωρεά από τον Κλείτο Κύρου, με προτροπή της Τζέλλυς Χαριτωνίδου-Βαβυλοπούλου. Προσθήκη από τη σύζυγο του Κύρου, Φιλιώ, το 2007 και το 2010.

Ο Κύρου δώρισε επίσης στο Ε.Λ.Ι.Α. σημαντικό μέρος της βιβλιοθήκης του, κυρίως σειρές λογοτεχνικών περιοδικών.

Τον Φεβρουάριο του 2010 η Φιλιώ Κύρου δώρισε στο Ε.Λ.Ι.Α.-Μ.Ι.Ε.Τ. σχεδόν το σύνολο του φωτογραφικού αρχείου του Κύρου.

Το αρχείο απόκειται στο Ε.Λ.Ι.Α. Θεσσαλονίκης.

Content and structure area

Scope and content

Το αρχείο περιλαμβάνει ποιήματα και σχεδιάσματα ποιημάτων του Κλείτου Κύρου, ανάμεσα στα οποία ορισμένα αταύτιστα, μεταφράσεις ποιημάτων, θεατρικών έργων και λίγων πεζών, κείμενα, ομιλίες και συνεντεύξεις του ποιητή. Περιλαμβάνει ακόμη δημοσιεύματα και κρίσεις για τον ίδιο και το έργο του καθώς και εκτενή δακτυλόγραφη βιβλιογραφία που συντάχθηκε από τον ίδιο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι διαδοχικές γραφές των ποιημάτων με τις διορθώσεις, σημειώσεις και υπογραμμίσεις του ποιητή.

Το αρχείο περιλαμβάνει επίσης την αλληλογραφία του Κύρου, στην οποία υπάρχουν κυρίως επιστολές άλλων λογοτεχνών, με αρκετούς από τους οποίους ο Κύρου διατηρούσε φιλικές σχέσεις. Περιλαμβάνονται ακόμη έργα τρίτων (ανάμεσά τους αταύτιστα κείμενα του Μανόλη Αναγνωστάκη) που συγκέντρωνε ή δεχόταν ο Κύρου.

Το φωτογραφικό αρχείο του Κύρου περιλαμβάνει ασπρόμαυρα και έγχρωμα αρνητικά και τυπώματα, slides και λευκώματα. Σημαντικό μέρος του έχει ήδη ψηφιοποιηθεί και είναι προσβάσιμο στο Ε.Λ.Ι.Α.-Μ.Ι.Ε.Τ. στη Θεσσαλονίκη

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

Δεν αναμένονται προσθήκες.

System of arrangement

Διάγραμμα ταξινόμησης:

Φάκελοι 1-2 ΠΟΙΗΣΗ (1941-1999)

Φάκελος 3 ΠΕΖΑ (1945-2000)

Φάκελος 4 ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΠΟΙΗΣΗ (1939-2002)

Φάκελος 5 ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΘΕΑΤΡΟ (1975-1998)

Φάκελος 6 ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ: ΠΕΖΑ (1944-1988)

Φάκελος 7 ΚΕΙΜΕΝΑ, ΟΜΙΛΙΕΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ Ο ΚΛΕΙΤΟΣ ΚΥΡΟΥ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ (1941-2003)

Φάκελος 8 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ, ΚΟΛΑΖ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ, ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ (1962-1979)

Φάκελος 9 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΛΕΙΤΟΥ ΚΥΡΟΥ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΛΕΙΤΟ ΚΥΡΟΥ (1947-2006)

Φάκελος 10 ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΝΑΤΟΛΙΑ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ (1937-2004)

Φάκελος 11 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ: Α-Ι (1945-2002)

Φάκελος 12 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ: Κ-Χ (1947-2000)

Φάκελος 13 ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ: ΞΕΝΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΕΙΣ, ΑΤΑΥΤΙΣΤΕΣ, ΑΝΤΙΓΡΑΦΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ ΚΛΕΙΤΟΥ ΚΥΡΟΥ (1943-1997)

Φάκελος 14 ΕΡΓΑ ΤΡΙΤΩΝ (1941-1990)

Φάκελος 15 ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ, ΠΟΙΚΙΛΑ, ΤΥΠΟΣ (1928-1996)

Φάκελος 16 ΒΙΒΛΙΑ (1945-2006)

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, ρωσικά

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Αναλυτική περιγραφή φακέλου/υποφακέλου σε ηλεκτρονική κι έντυπη μορφή.

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

Notes area

Note

Η ταξινόμηση ακολούθησε το είδος του υλικού: έργα, μεταφράσεις, δημοσιεύματα και αλληλογραφία. Διατηρήθηκε στα περισσότερα σημεία η αρχική τάξη του δημιουργού.

Ο Κύρου είχε ταξινομήσει μέρος της αλληλογραφίας του (τη σχετική με τα βιβλία του) χωριστά, χωρίς όμως να είναι αυτός ο διαχωρισμός συνεπής. Επιστολές σχετικές με βιβλία του Κύρου βρέθηκαν και στην υπόλοιπη αλληλογραφία. Προκρίθηκε η ενοποίηση της αλληλογραφίας και η αλφαβητική της ταξινόμηση, με παράλληλη καταγραφή όλων των ονομάτων των αποστολέων.

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ), 2η έκδοση

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Archivist's note

Ο ποιητής πολλές φορές χρησιμοποιεί για τα σχεδιάσματα των ποιημάτων του τις λευκές πλευρές ψηφοδελτίων ή άλλων έντυπων.

Archivist's note

Πρώτη ταξινόμηση και περιγραφή από τη Σοφία Μπόρα.

Archivist's note

Περιγραφή του αρχείου εκ νέου μετά την προσθήκη του 2007 από την Ελπίδα Βόγλη.

Archivist's note

Το αρχείο αναταξινομήθηκε και περιγράφηκε από τον Γιώργο Κουμαρίδη.

Archivist's note

Αρχική επεξεργασία 1997

Archivist's note

Επεξεργασία προσθήκης Μάιος 2007

Archivist's note

Αναταξινόμηση και περιγραφή Μάρτιος και Ιούλιος 2010

Accession area