Identity area
Type of entity
Person
Authorized form of name
Μερτζέλλος, Χατζηγιάννης
Parallel form(s) of name
Standardized form(s) of name according to other rules
Other form(s) of name
- Σοφικίτης
Identifiers for corporate bodies
Description area
Dates of existence
1791 - 1860
History
Ο Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης γεννήθηκε περίπου το 1791 στο Σοφικό Κορινθίας και καταγόταν από αγροτική οικογένεια. Νωρίς εγκατέλειψε τη πατρίδα του και μετανάστευσε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, ελπίζοντας να βρει ένα καλύτερο μέλλον. Εκεί κάλεσε και τον αδελφό του, Αθανάσιο Μερτζέλλο, τον όποιο και προσέλαβε στις επιχειρήσεις του. Το 1810 νυμφεύτηκε τη συμπατριώτισσα του Αικατερίνη με την οποία απέκτησε 4 αγόρια και μια θυγατέρα.
Παραμονές της Επαναστάσεως μυήθηκε στη Φιλική εταιρεία και έστειλε με δικά του χρήματα τον αδελφό του Αθανάσιο στην Κορινθία για να προετοιμάσει το έδαφος για την Επανάσταση και τους συγχωριανούς του Σοφικίτες για το Μεγάλο Αγώνα.
Πράγματι μόλις έφτασε η ώρα άφησε πίσω του γυναίκα και παιδιά και έσπευσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό και ανέλαβε την αρχηγία των όπλων ολόκληρης της περιοχής, Η προσφορά του στην Επανάσταση ήταν σημαντική. Ως οπλαρχηγός ο ίδιος εξόπλισε και προετοίμασε δικό του στρατιωτικό σώμα περίπου 600 ανδρών και μαζί με τον επίσκοπο Δαμάλων Ιωνά, τον Παπανίκα με ορεινούς Κορίνθιους, τον Σιναιίτη και Διδασκαλόπουλο με τους Περαχωρίτες, τον Πανούση με Μεγαρείς και άλλους Κορίνθιους κήρυξε την Επανάσταση στη Κορινθία στις 31 Μαρτίου 1821 και την επομένη, 1η Απρίλιου 1821, άρχισαν τη πολιορκία της Ακροκόρινθου η οποία κράτησε έως τις 14 Ιανουαρίου 1822.
Ο Χατζηγιάννης με διαταγή του Νικηταρά πολέμησε επίσης τα στρατεύματα του Δράμαλη το καλοκαίρι του 1822 στο Μετόχι της Φανερωμένης στο Αγιονόρι όπου έδειξε αυταπάρνηση και γενναιότητα. Επίσης έλαβε μέρος ως επικεφαλής 250 στρατιωτών στις μάχες της Στυλίδας της Αγίας Μαρίνας και της Νέας Πάτρας . Η προσφορά του στον Αγώνα ήταν πολύτιμη γι' αυτό και είχε κερδίσει το σεβασμό και τη φιλία όλων. Διοικούσε ανεξάρτητο σώμα από στρατιώτες και συχνά λάμβανε διαταγές από τον ίδιο τον Κολοκοτρώνη.
Αναγνωρίζοντας τη γενναιότητα και τη μετριοπάθεια του στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου η κυβέρνηση τον ορίζει χιλίαρχο και αργότερα στα 1825 οι Κορίνθιοι πρόκριτοι τον προτείνουν για αντιστράτηγο. Πράγματι στις 26 Μαρτίου 1825 η κυβέρνηση Κουντουριώτη τον προήγαγε στο βαθμό της Αντιστρατηγίας.
Έλαβε μέρος σε αναρίθμητες μάχες πιστός στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδος μέχρι την εδραίωση του Αγώνα και τη σύσταση του Ελληνικού κράτους. Ο ίδιος βλέποντας τους αγώνες του να δικαιώνονται αποσύρθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό πάμφτωχος μαζί με την οικογένεια του με την ελπίδα ότι η πατρίδα θα τον ανταμείψει. Μάταια όμως, γιατί το κράτος δεν είχε τη δυνατότητα να τον αποκαταστήσει. Τα υπόλοιπα χρόνια τη ζωής του τα πέρασε στα Εξαμίλια Κορινθίας καλλιεργώντας τα κτήματα του και πέθανε γύρω στα 1860.
Βιβλιογραφία
- Κουτίβας Σταύρος 1968. Ο Αντιστράτηγος Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης. Οι στρατιωτικές και οι οικονομικές του υπηρεσίες στο αγωνιζόμενον έθνος το 1821.
- Αποστολίδης Λάμπης 197. Παπανίκας ο Κορίνθιος Κληρικός Πολέμαρχος του 1821.
- Κουτίβας Σταύρος 1968. Οι Νοταράδες στην υπηρεσία του Έθνους και της Εκκλησίας.
Places
Legal status
Functions, occupations and activities
Mandates/sources of authority
Internal structures/genealogy
General context
Relationships area
Access points area
Subject access points
Place access points
Occupations
Control area
Authority record identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Status
Level of detail
Dates of creation, revision and deletion
Language(s)
Script(s)
Sources
Λυμπερίου Αναστάσιος (2016), "Οι άγνωστοι ήρωες του 1821: Ο Αντιστράτηγος Χατζηγιάννης Μερτζέλλος", στο Blog του Huffpost ( https://www.huffingtonpost.gr/entry/-1821-_gr_9541142, πρόσβαση στις 16/1/2020).