Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1861-1939 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
2 αρχειακά κουτιά (7 κατάστιχα, 1 τετράδιο 2 βιβλία αντιγραφής επιστολών)
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Θωμάς Μ. Κατσουγιάννης (1815 - μεταξύ 1892 και 1894) γεννήθηκε και έζησε στο Κρούσοβο. Εμπορευόταν κυρίως υφάσματα στο Κρούσοβο και στο Μοναστήρι ενώ ασχολήθηκε και με τον δανεισμό χρημάτων. Η επωνυμία της επιχείρησής του ήταν «Θωμάς Κατσουγιάννης και υιοί» η οποία το 1875 εμφανίζεται να έχει έδρα το Μονοαστήρι. Μετά τον θάνατο του Θωμά Κατσουγιάννη η επιχείρηση πέρασε σε τέσσερις από τους γιους του (Μιχαήλ, Ματθαίος, Πέτρος και Στέργιος, ενώ ο Κωνσταντίνος αποχώρησε). Η επιχείρηση τα τελευταία χρόνια του 20ού αιώνα μεγάλωσε πολύ, σημείωσε έντονη κερδοφορία και επεκτάθηκε, άτυπα, στον πιστωτικό τομέα. Η επιχείρηση διατηρήθηκε έως το 1902 όταν και διαλύθηκε.
Μεταξύ των ετών 1904-1906 τα αδέλφια Μιχαήλ και Ματθαίος Κατσουγιάννης λειτούργησαν τη δική τους επιχείρηση, η οποία διαλύθηκε μετά τη δολοφονία του δευτέρου από βούλγαρο κομιτατζή. Και αυτή η επιχείρηση ασχολήθηκε με το εμπόριο υφασμάτων και με το δανεισμό χρημάτων.
Ο Μιχαήλ (1842-1915) και οι γιοι του, Θωμάς και Τηλέμαχος (1882-1964) , συνέχισαν την εμπορική και πιστωτική δραστηριότητα της οικογένειας. Δύο χρόνια μετά το θάνατο του Μιχαήλ η έδρα της επιχείρησης μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη. Η οικογενειακή επιχείρηση περνάει στον έλεγχο του Τηλέμαχου Κατσουγιάννη και μετά το θάνατό του στο γιο του Μιχαήλ. Η επιχείρηση λειτούργησε μέχρι το 1983.
Στο αρχείο συναντάται και επιχείρηση με την επωνυμία «Δήτσας Κατσουγιάννης και Νιτσιώτας» με έδρα τη Θεσσαλονίκη και υποκατάστημα στα Σκόπια.
Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Βασίλης Κ. Γούναρης, Στις όχθες του Υδραγόρα.Οικογένεια οικονομία και αστική κοινωνία στο Μοναστήρι 1897-1911, Εκδόσεις Στάχυ, Αθήνα 2000.
Υλικό του αρχείου.
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά Λόλας Κατσουγιάννη-Δεληγιάννη και Φανής Κατσουγιάννη-Δεληγιάννη στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης της Εθνικής Τράπεζας γύρω στο 1995.
Content and structure area
Scope and content
Το αρχείο παρουσιάζει μέρος της οικονομικής δραστηριότητας της οικογένειας Κατσουγιάννη από το 1868 έως το 1939. Περιέχει τεκμήρια των επιχειρήσεων «Θωμά Μ. Κατσουγιάννη και υιών», «Μιχάλη και Ματθαίου Κατσουγιάννη», «Μιχαήλ Κατσουγιάννη και υιών», «Δήτσα Κατσουγιάννη και Νιτσιώτα» και «Τηλέμαχου Μ. Κατσουγιάννη».
Το αρχείο παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον για την εμπορική δραστηριότητα στην περιοχή του Μοναστηρίου στα τέλη του 19ου αι. και στις αρχές του 20ου αι. Μέσα από βιβλία ισολογισμών, βιβλία λογαριασμών πελατών, ταμειακές καταγραφές και άλλα τεκμήρια διαγράφεται η ανοδική πορεία της επιχείρησης, σκιαγραφείται η εμπορική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή του Μοναστηρίου, κυρίως στα τέλη του 19ου αιώνα, και δίνονται σημαντικά στοιχεία για τα εμπορικά δίκτυα της εποχής. Δεδομένης της έλλειψης παρόμοιων πηγών για τη Μακεδονία των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού, το αρχείο χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα σημαντικό.
Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η καταγραφή των διαφόρων ειδών υφασμάτων καθώς δίνονται αναλυτικά τύποι, ονόματα και τιμές.
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγιναν εκκαθαρίσεις.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες.
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.
Conditions governing reproduction
Language of material
- French
- Greek
- Serbian
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Το μελάνι σε ορισμένα σημεία των βιβλίων αντιγραφής επιστολών έχει ξεθωριάσει.
Finding aids
Αναλυτική περιγραφή φακέλου/υποφακέλου σε ηλεκτρονική κι έντυπη μορφή.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
-Βασίλης Κ. Γούναρης, Στις όχθες του Υδραγόρα. Οικογένεια οικονομία και αστική κοινωνία στο Μοναστήρι 1897-1911, Εκδόσεις Στάχυ, Αθήνα 2000.
-Ευάγγελος Χεκίμογλου, «Έμποροι και τραπεζίτες, ο Οίκος Κατσουγιάνη στο Μοναστήρι (1875-1906): μερικές ερμηνευτικές παρατηρήσεις» στο Ευάγγελος Χεκίμογλου, Θεσσαλονίκη,Τουρκοκρατία και Μεσοπόλεμος, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 306-315.
Notes area
Note
Αλέξης Ντάσιος (στα πλαίσια πρακτικής άσκησης του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας Α.Π.Θ.)
Γιώργος Κουμαρίδης
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Φεβρουάριος 2017
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα