Εμφανίζει 16628 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή

Γιανουλόπουλος, Γιάνης

  • NRA-GR/0000000001
  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Γιάνης Γιανουλόπουλος είναι ιστορικός, ομότιμος καθηγητής της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Από τα ιδρυτικά μέλη των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), του Ιστορικού Αρχείου της Ελληνικής Νεολαίας (ΙΑΕΝ) και της ΕΜΙΑΝ, της οποίας διετέλεσε πρόεδρος από την ίδρυσή της έως το 2006. Γεννήθηκε στην Αθήνα και αποφοίτησε το 1965 από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπήρξε μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Φοιτητών Φιλοσοφικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών «Ο Πλάτων», γενικός γραμματέας της ΔΕΣΠΑ (1961–1962) και του πρώτου Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ (1963–1964), πρόεδρος της ΕΦΕΕ (1964–1965), μέλος της συντακτικής επιτροπής της Πανσπουδαστικής και στη συνέχεια αρχισυντάκτης της (1962–1964).Το 1965 ξεκίνησε τις μεταπτυχιακές του σπουδές (Γαλλία, Αγγλία). Έλαβε ενεργό μέρος στο αντιδικτατορικό κίνημα του εξωτερικού. Διδάκτωρ της Νεότερης Ευρωπαϊκής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, εργάστηκε στη συνέχεια ως ερευνητής στο Birk­beck Col­lege (στο Τμήμα Ιστορίας, όπου ανήκε και ο Eric Hob­s­bawm) και στο Kings Col­lege του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1979 και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (1979–1984) και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (1984–2006). Έγραψε, στα ελληνικά και τα αγγλικά, βιβλία, μελέτες σε συλλογικές εκδόσεις και άρθρα σε ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά.

Σαββίδης, Γ.Π. (1929-1995)

Mελετητής και καθηγητής της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ξεκίνησε τις σπουδές του στην Φιλοσοφική Aθηνών, αλλά τις συνέχισε στο King's College του Cambridge και στο Aριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όπου και αναγορεύτηκε διδάκτωρ Φιλολογίας το 1966 με την διατριβή Oι Kαβαφικές Eκδόσεις (1891-1932). Έκτακτος αυτοτελής καθηγητής Nεότερης Eλληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1966, παραιτήθηκε για λόγους ακαδημαϊκής και ηθικής τάξεως το 1971 και επανήλθε το 1974 ως τακτικός καθηγητής για άλλα εννέα χρόνια (εθελουσία έξοδος). Διετέλεσε μόνιμος επισκέπτης καθηγητής της Έδρας Nεοελληνικών Σπουδών Γιώργου Σεφέρη, Harvard University από το 1977 έως το 1984 (οικειοθελής παραίτηση). Tα επιστημονικά του δημοσιεύματα ξεκίνησαν από το 1951, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με πολλά έντυπα (κυρίως Tο Bήμα και Tα Nέα). Επιμελήθηκε με υποδειγματικό τρόπο εκδόσεις ποιημάτων του Σεφέρη, του Kαβάφη, του Kαρυωτάκη, του Σικελιανού, του Bαλαωρίτη, του Δαπόντε και άλλων.

Πηγή: Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 15 Απρ. 2007).

Γιαννόπουλος, Αλκιβιάδης (1896-1981)

Ο Αλκιβιάδης-Αθανάσιος Γιαννόπουλος γεννήθηκε τον Νοέμβριο 1896 στην Αθήνα. Γονείς του ο Αγησίλαος Γιαννόπουλος Ηπειρώτης (1857-1897) και η Μαρία-Ευρυδίκη Σπηλιάδη (1864-1922), κόρη του γιατρού Νικολάου Σπηλιάδη και αδελφή του κατοπινού αντιστράτηγου Παναγιώτη Σπηλιάδη (η επωνυμία Ηπειρώτης δόθηκε στον παππού του Αλκιβιάδη, Ιωάννη, με βασιλικό διάταγμα επί Όθωνος). Είχε έξι (6) αδέλφια: την Ιωάννα-Λουΐζα (1886-1941), τον Άγι-Νικόλαο (1887-1913), τον Πύρρο-Φιλοποίμενα (1888-1973), τον Ιωάννη και τον Στέφανο (1890-1895, πέθαναν σε μικρή ηλικία) και την Ελένη-Βασιλική (1897-1919). Ύστερα από τις βασικές του σπουδές σε ιταλικό σχολείο, φοιτά στην Πολυτεχνική Σχολή του Μιλάνου, όπου έρχεται σε επαφή με τον φουτουρισμό και τους σπουδαιότερους εκπροσώπους του (F. T. Marinetti, κ.ά.) κι εκδίδει σε συνεργασία με τον Pietro Niegri το 15νθήμερο φουτουριστικό περιοδικό Freccia Futurista το 1917. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου επιστρέφει στην Ελλάδα για τη στρατιωτική του θητεία, ενώ από το 1920 εργάζεται ως υπάλληλος στην Τράπεζα Credito Italiano στο Μιλάνο. Το 1924 εγκαθίσταται οριστικά στην Ελλάδα, υπάλληλος στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στη Θεσσαλονίκη και, λίγα χρόνια αργότερα, συμμετέχει στην έκδοση του περιοδικού Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939). Το 1942 μετατίθεται στην Αθήνα, όπου παντρεύεται τη ζωγράφο Γεωργία Τερλίδου. Το 1953 παραιτείται από την τράπεζα, ενώ τον επόμενο χρόνο εκδίδει το λογοτεχνικό περιοδικό Σημερινά Γράμματα (9 τεύχη, 1954-1955). Το 1958 προσλαμβάνεται στη Διεύθυνση Μελετών του Υπουργείου Προεδρίας της Κυβερνήσεως κι επιμελείται έως το 1968 το Δελτίον Ελληνικής Βιβλιογραφίας. Από το 1976 έως και τον θάνατό του είναι πρόεδρος της Εθνικής Εταιρίας των Ελλήνων Λογοτεχνών, ενώ τη διετία 1978-1979 μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο του Θεατρικού Οργανισμού «Άρμα Θέσπιδος». Πεθαίνει στις 2 Ιουλίου 1981.

Έργα του: Κεφάλια στη σειρά (συλλογή διηγημάτων, 1934), Η ηρωική περιπέτεια (συλλογή διηγημάτων, 1938), Το δάσος με τους πιθήκους (συλλογή διηγημάτων, 1944), Ο πίθος των Δαναΐδων (νουβέλα, 1950), Η Σαλαμάντρα (μυθιστόρημα, 1957), Η τυφλόμυγα (συλλογή διηγημάτων, 1962), Νεανική Ιστορία (θεατρικό έργο, 1964), Επτά αστάθμητα διηγήματα (συλλογή διηγημάτων, 1974), Τα ποιήματα (συλλογή, 1978), Η συνέλευση. Επτά παράδοξα διηγήματα (συλλογή διηγημάτων, 1980), Το φως κι οι σκιές (θεατρικό έργο, 1992, μεταθανάτια έκδοση).

Πηγή: Αγλαΐα Κεχαγιά-Λυπουρλή, Αλκιβιάδης Γιαννόπουλος. Βιβλιογραφική και βιογραφική μελέτη, Α.Π.Θ. 2003 (δακτ. διδακτορική διατριβή).

Αναγνωστάκης, Μανόλης (1925-2005)

Το φοιτητικό περιοδικό Ξεκίνημα εκδίδεται και κυκλοφορεί νόμιμα από τον Εκπολιτιστικό Όμιλο Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με αρχισυντάκτη τον Μανόλη Αναγνωστάκη και διευθυντή τον Θανάση Φωτιάδη. Ενταγμένο στις ευρύτερες δραστηριότητες της ΕΠΟΝ, το περιοδικό επιχειρεί να προσεγγίσει μαζικότερους χώρους παρεμβαίνοντας στα πολιτικά και πολιτιστικά δρώμενα της εποχής του. Στα 14 συνολικά τεύχη που κυκλοφόρησαν σε δεκαπενθήμερη βάση από τον Φεβρουάριο ώς τον Νοέμβριο 1944, φιλοξενούνται συνεργασίες ποίησης και πεζογραφίας, πρωτότυπης και μεταφρασμένης, επιστημονικά και άλλα άρθρα και κριτικές. Μεταξύ των συνεργατών είναι σημαντικοί εκπρόσωποι της μετέπειτα πρώτης μεταπολεμικής γενιάς (Μανόλης Αναγναστάκης, Σταύρος Βαβούρης, Ελένη Βακαλό, Πάνος Θασίτης, Κλείτος Κύρου, Τάκης Σινόπουλος, κ.ά.), πανεπιστημιακοί (Α. Βακαλόπουλος, Γ. Ιμβριώτης, Αντ. Σιγάλας, Αγ. Τσοπανάκης) και φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Πηγή: Οντέτ Βαρών, Ελληνικός νεανικός τύπος (1941-1945). Καταγραφή, τ. 2, Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας 1987, σ. 568-579.

Αξιώτη, Μέλπω (1905-1973)

Η Μέλπω Αξιώτη γεννήθηκε το 1905. Γόνος επιφανούς οικογένειας Μυκονιατών με καλλιτεχνικές ανησυχίες (ο παππούς της Π.Α. Αξιώτης ήταν διηγηματογράφος και μελετητής της ρωσικής λογοτεχνίας και ο πατέρας της Γεώργιος Αξιώτης μουσικός, ιδρυτής του Ωδείου Πειραιώς και συνεκδότης με τον Γεώργιο Λαμπελέτ του καλλιτεχνικού και φιλολογικού περιοδικού Κριτική το 1903), φοιτά εσωτερική στη Σχολή Ουρσουλινών της Τήνου (1918-1922). Ύστερα από έναν αποτυχημένο γάμο με τον θεολόγο και πρώην δάσκαλό της Βασίλη Μάρκαρη, εγκαθίσταται στην Αθήνα στις αρχές της δεκαετίας του 1930, όπου, μέσω της εξαδέλφης και φίλης της Λουκίας Φωτοπούλου, γνωρίζεται με πολλούς διανοουμένους της εποχής (Ν. Εγγονόπουλος, Γ. Θεοτοκάς, Ν. Καββαδίας, Τ. Μαλάνος, Γ. Σεφέρης, κ.ά.). Παράλληλα, γράφει τα πρώτα της διηγήματα (δημοσιεύονται στο περιοδικό Μυκονιάτικα Χρονικά το 1933-1934), ενώ το 1938 εκδίδει το πρώτο της μυθιστόρημα Δύσκολες Νύχτες, που θα της χαρίσει το πρώτο βραβείο του Γυναικείου Συλλόγου Γραμμάτων και Τεχνών (18 Μαρτίου 1939). Από το 1936 θα ενταχθεί στο ΚΚΕ και θα έχει έντονη αγωνιστική δράση στη διάρκεια της Κατοχής. Το 1947 θα αυτοεξοριστεί στη Γαλλία και επί μία δεκαπενταετία περίπου, μέχρι το 1965, θα ζήσει σε πόλεις του πρώην Ανατολικού Μπλοκ (Βαρσοβία, Σόφια, Α. Βερολίνο). Στη Γερμανία διδάσκει Νέα Ελληνικά και Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ως Επισκέπτρια Λέκτωρ (Gastlektorin) στο Ινστιτούτο Επιστημών των Αρχαιοτήτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Humboldt (1958-1964), ενώ περνά τα καλοκαίρια της στην Ιταλία (1959-1962). Στην Ελλάδα επιστρέφει τον Νοέμβριο 1965 και το 1973 πεθαίνει σε οίκο ευγηρίας από προϊούσα αμνησία και σωματική καχεξία.

Έργα της: Δύσκολες Νύχτες (1938,21964,31977), Θέλετε να χορέψομε Μαρία; (1940), Εικοστός αιώνας (1946,21966), Σύντροφοι καλημέρα! (1963), Το σπίτι μου (1965), Η Κάδμω (1972) και οι ποιητικές συλλογές Σύμπτωση (1939), Κοντραμπάντο (1959,21966), Θαλασσινά (1962,21966). Μετέφρασε από τα γαλλικά έργα των Τσέχωφ, Ραντιγκέ, Ιονέσκο, ενώ σε συνεργασία με τον Δημήτρη Χατζή επιμελήθηκε κι εξέδωσε την ανθολογία νεοελληνικού διηγήματος Antigone lebt (Η Αντιγόνη ζει, 1960,21961).

Πηγή: Μάρω Δούκα – Βασίλης Λαμπρόπουλος, «Βιογραφικό σημείωμα», στο: Μέλπω Αξιώτη, Δύσκολες Νύχτες, Αθήνα, Κέδρος 1999, σ. 7-16.

Αποστολίδης, Ρένος (1924-2004)

Ο Ρένος Ηρ. Αποστολίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924. Παρακολούθησε σπουδές Ιστορίας και Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1941-1950) και εργάστηκε ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση μέχρι το 1961. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (1947-1949) πολέμησε στις τάξεις του Εθνικού Στρατού. Ήταν τακτικός συνεργάτης πολλών μεταπολεμικών εντύπων, όπου δημοσίευσε ποικίλα κριτικά κείμενα, και εκδότης των περιοδικών Τα Νέα Ελληνικά (1952, 1957, 1966-1967, 1969) και Τετράμηνα (1974-1979). Ασχολήθηκε με την πεζογραφία, την κριτική και το δοκίμιο. Έργα του: Πυραμίδα 67 (1950), Ιστορίες από τις Νότιες Ακτές (1959), Ο Γρασαδόρος και Τα χειρόγραφα του Max Tod (1960), Στη γέμιση του φεγγαριού (1967), Ο Α2 (1968), και τα δοκίμια: Τρεις σταθμοί μιας πορείας (1945), Το Κριτήριο (1960), Κριτική του μεταπολέμου (1962), Κατηγορώ (1965), κ.ά.

Πηγή: Βαγγέλης Χατζηβασιλείου (παρουσίαση – ανθολόγηση), «Ρένος Αποστολίδης», Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ’40 ώς τη δικτατορία του ’67, τ. Β΄, Αθήνα, Σοκόλης 1992, σ. 224-297.

Δέλιος, Γιώργος (1897-1980)

Ο Γιώργος Δέλιος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1897. Μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών του, τελειοποίησε τη γνώση της γαλλικής και της αγγλικής γλώσσας, ενώ με την ίδρυση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου παρακολούθησε ως ακροατής μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή. Διετέλεσε πρόεδρος της Περιηγητικής Λέσχης στη Θεσσαλονίκη, ιδρυτικό μέλος του Άρη, Αθλητικού Συλλόγου της πόλης, και πρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (1962-1977). Στα γράμματα εμφανίστηκε με διάφορες συνεργασίες σε περιοδικά και εφημερίδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, ενώ τα πρώτα του αυτοτελή έργα ήταν δύο θεατρικά, το μονόπρακτο Μεσ' από τις φλόγες (1930) και το τρίπρακτο Νέοι Κόσμοι (1932). Τέλος, υπήρξε ενεργό μέλος του κύκλου των Μακεδονικών Ημερών και τακτικός συνεργάτης του περιοδικού. Εκτός από το θέατρο, ασχολήθηκε με το μυθιστόρημα, το δοκίμιο και τη μελέτη, ενώ μετέφρασε στα πεζά της Virginia Woolf και της Katherine Mansfield (στον τόμο Δυο Αγγλίδες πεζογράφοι, 1963)

Πηγή: Κώστας Στεργιόπουλος (παρουσίαση-ανθολόγηση), «Γιώργος Δέλιος», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ώς τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1996, σ. 278-321.

Θέμελης, Γιώργος (1900-1976)

Ο Γιώργος Θέμελης γεννήθηκε στη Σάμο το 1900. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ δίδαξε στη Δραματική Σχολή του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Δημοσίευσε πρώτη φορά ποιήματα του στο περιοδικό Μηνιαία Επιθεώρησις Σάμου το 1922. Συνδέθηκε με τον λογοτεχνικό κύκλο της Θεσσαλονίκης, όπου έζησε από το 1930 κι έπειτα, συμμετέχοντας στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939), ενώ υπήρξε από τους πρωτεργάτες στην έκδοση ενός άλλου πρωτοποριακού περιοδικού της πόλης, του Κοχλία (1942-1948). Εξέδωσε ποιητικές συλλογές, δοκίμια και μελέτες, θεατρικά έργα και μεταφράσεις.

Έργα του: Γυμνό παράθυρο (1945), Άνθρωποι και πουλιά (1947), Ο Γυρισμός (1948), Ωδή για να θυμόμαστε τους ήρωες (1949), Ακολουθία (1950), Συνομιλίες (1953), Δενδρόκηπος (1955), Το Πρόσωπο και το Είδωλο (1959), Φωτοσκιάσεις (1961), Η Μόνα παίζει (1961), Το Δίχτυ των Ψυχών (1965), Έξοδος (1968), Ποιήματα Ι (1969), Ποιήματα ΙΙ (1970), Ηλιοσκόπιο (1971), Περιστροφή, ποίημα σφαιρικό και μετατοπιζόμενο (1973), Ελεγεία του Αμετάθετου (1973), Δενδρόκηπος ΙΙ (1973), Κήποι (1973), Ars Poetica (1974), Οίκος Εμπορίου (1974), Τα Βιβλικά (1975). Μεταξύ των δοκιμίων και μελετών του: Το κλειδί (1960), Η Νεώτερη Ποίησή μας (1963), Η Νεώτερη Ποίησή μας ΙΙ. Γενικές απόψεις (1967), Ένας μονόλογος για την Ποίηση (1975), Ο Παπαδιαμάντης και ο κόσμος του (1962), Η ποίηση του Καβάφη (1970), Ο Σολωμός ανάμεσά μας (1970) και άλλα. Τιμήθηκε με το Α΄ και Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1962 και 1956 αντίστοιχα, και με το Βραβείο του Δήμου Θεσσαλονίκης το 1960.

Πηγή: Αλέξ. Αργυρίου (επιμ.), Η ελληνική ποίηση. Ανθολογία-Γραμματολογία. Νεωτερικοί ποιητές του μεσοπολέμου, τ. Δ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1990, σ. 284-297.

Λαχάς, Κώστας (1936-)

Ο Κώστας Λαχάς (ψευδώνυμο του Κώστα Λαχανίδη) γεννήθηκε το 1936 στο Κάτω Θεοδωράκι Κιλκίς. Σπούδασε Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες στο Α.Π.Θ. Το διάστημα 1961-1965 εργάζεται ως γραμματέας στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και, εν συνεχεία, ως καλλιτεχνικός συντάκτης στις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης Μακεδονική Ώρα και Θεσσαλονίκη. Εξελέγη δύο φορές δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Θεσσαλονίκης και διετέλεσε διευθυντής του Βελλιδείου Πολιτιστικού Κέντρου. Από το 1999 είναι καλλιτεχνικός σύμβουλος στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ασχολήθηκε με το θέατρο (Θέατρο Κήπου Θεσσαλονίκης, Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν), τη ζωγραφική και τη λογοτεχνία. Το 1995 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή Ασκήσεις επί Αμμοδόχου.

Πηγή: Κώστας Λαχάς [βιογραφικό σημείωμα], Πλους Ονείρου. Απ’ τον Εχέδωρο στον Θερμαϊκό, Θεσσαλονίκη, Ιανός 1998, σ. 3.

Πάλλης, Αλέξανδρος (1851-1935)

Ο Αλέξανδρος Πάλλης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1851. Σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα, σύντομα όμως έφυγε στο εξωτερικό όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο (Μάντσεστερ, Βομβάη, Λίβερπουλ). Στενός φίλος του Αργύρη Εφταλιώτη και του Ψυχάρη, συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο μαχητικών εκπροσώπων το δημοτικισμού. Πέθανε το 1935 στο Λίβερπουλ.

Έργα του:Τραγουδάκια για παιδιά (1889), Ταμπουράς και κόπανος (1907), Κούφια καρύδια (1915) και αρκετές μεταφράσεις, μεταξύ των οποίων η μετάφραση των Ευαγγελίων (1901) και της Ιλιάδας.

Το τετράδιο του υποφακέλου 1.2 παρουσιάζει ενδιαφέρον για το κίνημα του δημοτικισμού στις αρχές του αιώνα μας. «Το μεγαλύτερο μέρος των επιστολών περιστρέφεται άμεσα ή έμμεσα, γύρω από έναν κύριο άξονα, την δημοτικιστική Ιδέα. Ο Πάλλης ενισχύει και στηρίζει οικονομικά πρόσωπα και έντυπα (βλ. π.χ. γρ. αρ. 14), αποφασίζει και πραγματοποιεί εκδόσεις, πωλήσεις ή διανομές συγκεκριμένων βιβλίων (βλ. π.χ. γρ. αρ. 2) ορισμένων συγγραφέων, γιατί αισθάνεται ότι οι δραστηριότητές τους υπηρετούν τη γλωσσική Ιδέα για την οποία ο ίδιος αγωνίστηκε, σε όλη του τη ζωή, με φανατισμό και αδιακύμαντη αφοσίωση, Μερικά από τα γράμματα έχουν γραφεί με αφορμή κάποιους οικονομικούς διακανονισμούς (βλ. π.χ. γρ. αρ. 5, 6, 7, 17, 21). [...] Και οι επιστολές αυτές, λοιπόν, ενισχύουν το τεκμηριωμένο και από αλλού δεδομένο ότι ο Πάλλης ήταν ο κύριος χρηματοδότης του αγώνα του δημοτικισμού ο οποίος όμως δεν διστάζει να διακόπτει τη χορηγεία του, όταν διαπιστώνει ότι οι άνθρωποι, τα έντυπα ή οι φορείς (σύλλογοι κ.τ.λ.) που στηρίζει οικονομικά, παρεκκλίνουν προς κατευθύνσεις έξω και πέρα από τους δικούς του στόχους και σκοπιμότητες (βλ. γρ. αρ. 27, 35)».

Πηγή: Κρίστα Ανεμούδη-Αρζόγλου (επιμ.), Ανέκδοτα γράμματα του Αλέξανδρου Πάλλη, Αθήνα, Εταιρεία Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου 1986, σ. 9-10.

Παπαδημητρίου, Έλλη (1906-1993)

Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1906. Τη δεκαετία 1910-1920 παρακολουθεί σπουδές Γεωπονικής στην Αγγλία. Μετά την Καταστροφή του 1922, εγκαθίσταται στην Αθήνα και αφιερώνει τη ζωή της αρχικά στην περίθαλψη των εκπατρισμένων Μικρασιατών και αργότερα στη διάσωση της μνήμης τους, συλλέγοντας, σε συνεργασία με τη Μέλπω Μερλιέ, αφηγήσεις από τους αυτόπτες και αυτήκοες μάρτυρες της Καταστροφής. Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 γνωρίζει το ζεύγος Σικελιανού και μετέχει στις Δελφικές Εορτές. Από το 1936 στρατεύεται στον χώρο της Αριστεράς και με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα καταφεύγει στην Αίγυπτο, όπου έρχεται σε επαφή με τον Γιώργο Σεφέρη και τον κύκλο των αγγλόφωνων εξόριστων ποιητών. Στη Μέση Ανατολή εκδίδει την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Η Ανατολή σε δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και αγγλικά), η οποία απαγορεύθηκε από την αγγλική στρατιωτική αστυνομία. Επιστρέφει στην Αθήνα μετά τον Εμφύλιο για να ασχοληθεί με την ποίηση, την κριτική θεάτρου, τη φωτογραφία και την πεζογραφία.

Άλλα έργα της: Ποιητική Γνώση (1950), Πορεία και Περιπλάνηση (1958), Οκτώ τετράδια ποιήματα (1961), Το Βουνό (1963), Ακούμε τη φωνή σου πατρίδα (1964), Η παρέα (1976), Απολογισμός (1977), Σημειωματάριο (1983), κ.ά. Ωστόσο, η πιο σημαντική προσφορά της στον χώρο των νεοελληνικών γραμμάτων είναι Ο Κοινός Λόγος, μια συλλογή προφορικών μαρτυριών από την πρόσφατη ιστορία (προσφυγιά, κατοχή, εμφύλιος), η οποία επιχειρεί να ανασυνθέσει το ελληνικό δράμα του εικοστού αιώνα από την πλευρά των ηττημένων.

Πηγή: Ιωάννα Πετροπούλου, «Έλλη Παπαδημητρίου. Σμύρνη 1906 – Αθήνα 1993. Από την μαρτυρία του ενός στην μαρτυρία των πολλών», περ. Αρχειοτάξιο, τχ. 4 (Μάιος 2002) 68-93.

Παπαντωνίου, Ζαχαρίας (1877-1940)

Γεννήθηκε στο Καρπενήσι το 1877. Παρακολούθησε μαθήματα στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, σπούδασε ζωγραφική, τελικά, όμως, στράφηκε προς τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Ήταν τακτικός ανταποκριτής της εφημερίδας Εμπρός από το Παρίσι (1908-1910), απ’ όπου έστελνε τα περίφημα Παρισινά Γράμματα. Εκλέχθηκε Νομάρχης στη Ζάκυνθο, στις Κυκλάδες και στην Καλαμάτα και διετέλεσε διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης (1918) και καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Υπήρξε τακτικός τεχνοκριτικός στην εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών από το 1938.

Έργα του: Πολεμικά Τραγούδια (1898), Χελιδόνια (1920), Πεζοί Ρυθμοί (1922), κ.ά.

Πηγή: Βίκυ Καλαντζοπούλου, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 8.

Πεντζίκης, Ν.Γ. (1908-1993)

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1908. Από το 1926 έως το 1930 σπούδασε φαρμακευτική στο Στρασβούργο. Με την επιστροφή του στη Θεσσαλονίκη εργάστηκε ως φαρμακοποιός (1930-1955) και ιατρικός επισκέπτης (1955-1968). Υπήρξε βασικός συνεργάτης του περιοδικού Κοχλίας, καθώς και των περιοδικών Το 3ο μάτι, Μορφές και Διαγώνιος. Εκτός από λογοτεχνικό έχει και πλούσιο εικαστικό έργο. Πέθανε τον Ιανουάριο του 1993.

Έργα του Ανδρέας Δημακούδης (1935), Ο πεθαμένος και η ανάσταση (1944), Εικόνες (ποιήματα, 1944), Πραγματογνωσία (1950), Ανακομιδή (ποιήματα, 1961), Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής (1963), Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης (1966), Μητέρα Θεσσαλονίκη (1970), Συνοδεία (1971), Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία (1986), κ.ά.

Πηγή: Γιώργος Αράγης (παρουσίαση – ανθολόγηση), «Νίκος-Γαβριήλ Πεντζίκης», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ώς τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τ. Ζ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1993, σ. 46-115.

Φέξης, Γεώργιος (1927-2004)

Ο Γεώργιος Δ. Φέξης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1866. Ύστερα από το πέρς των σπουδών του στην Πόλη, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως πωλητής βιβλίων. Το 1890 αρχίζει τη δραστηριότητά του στον τομέα των εκδόσεων. Παρακολουθεί από κοντά τη διεθνή εκδοτική κίνηση και προβαίνει σε πληθώρα κοινωφελών εκδόσεων (φιλολογικές, σχολικές, επιστημονικές, φιλοσοφικές και λογοτεχνικές). Θεωρείται ο εισηγητής και οργανωτής του εκδοτικού οίκου στην Ελλάδα και ο πρώτος που από το 1902 εισήγαγε το σύστημα αγοράς και πληρωμής βιβλίων μέσω μηνιαίων δόσεων, συμβάλλοντας στην ευρύτερη διάδοση του ελληνικού βιβλίου. Δημιούργησε εξειδικευμένες σειρές εκδόσεων, όπως τη σειρά Αρχαίων Ελλήνων Συγγραφέων, καθώς και δύο «Βιβλιοθήκες», τη Λογοτεχνική και τη Φιλοσοφική και Κοινωνιολογική.

Μ.Γ.Δ. [= Μ. Γ. Δομαζάκις], Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Π. Δρανδάκη, τ. 23.

Γουλανδρής, Νίκος

Ο Δημήτρης Χατζής γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1913. Γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του για οικονομικούς λόγους. Το 1935 εντάσσεται στο ΚΚΕ και αναπτύσσει κομματική δραστηριότητα στα Γιάννενα. Το 1936 συλλαμβάνεται κι εξορίζεται στη Φολέγανδρο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής εντάσσεται στο ΕΑΜ κι εργάζεται στη σύνταξη της εφημερίδας Ελεύθερη Ελλάδα. Μετά το τέλος του Εμφυλίου αυτοεξορίζεται στη Ρουμανία και την Ουγγαρία. Στη Βουδαπέστη μελετά βυζαντινή και μεταβυζαντινή ιστορία και λογοτεχνία και αργότερα ιδρύει το Νεοελληνικό Ινστιτούτο. Συνεργάζεται με τον εκδοτικό οίκο Europa κι επιμελείται 80 περίπου εκδόσεις έργων νεοελληνικής λογοτεχνίας, μεταφρασμένων στα ουγγρικά. Το 1975 επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα. Τον ίδιο χρόνο διδάσκει νεοελληνική λογοτεχνία στη Σχολή Μηχανολόγων του Πανεπιστημίου Πατρών (τα μαθήματα διακόπτονται από τον Γ. Ράλλη με το πρόσχημα ότι δεν είχε υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία). Παίρνει μέρος στον σχεδιασμό του περιοδικού Δομή, συνεργάζεται με το περιοδικό Αντί κι εκδίδει τέσσερα τεύχη του περιοδικού Πρίσμα. Πεθαίνει από καρκίνο τον Μάρτιο του 1981.

Έργα του: Η φωτιά (1946), Το τέλος της μικρής μας πόλης (1953, 1963), Ανυπεράσπιστοι (1965), Το διπλό βιβλίο (1976), κ.ά. Σε συνεργασία με την Μέλπω Αξιώτη επιμελήθηκε κι εξέδωσε την ανθολογία νεοελληνικού διηγήματος Antigone lebt (Η Αντιγόνη ζει, 1960, 21961).

Πηγή: Γιώργος Δ. Παγανός (παρουσίαση-ανθολόγηση), «Δημήτρης Χατζής», Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ‘40 ώς τη δικτατορία του ‘67, τ. Η΄, Αθήνα, Σοκόλης 1992, σ. 172-249.

MacCon Uladn, Damian

O Damian Mac­Con Uladn είναι Ιρλανδός ιστορικός

Γιάνναρου-Νικολάου, Αθηνά

Η Αθηνά Γιάνναρου-Νικολάου γεννήθηκε στη Σαλμώνη Ηλείας και υπήρξε στέλεχος της Νεολαίας ΕΔΑ και της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη. Με το πραξικόπημα του 1967 εντάχθηκε στο ΚΚΕ και στη διάσπαση συμπαρατάχθηκε με το Γραφείο της Κ.Ε. του ΚΚΕ Εσωτερικού, συμβάλλοντας, στα χρόνια της παρανομίας αλλά και μετά το 1974, στη συγκρότηση των οργανώσεων της Αθήνας του ΚΚΕ Εσ. Έως σήμερα συνεχίζει να είναι ενταγμένη πολιτικά στο χώρο της τιτλοφορούμενης Ανανεωτικής Αριστεράς. Το 1988 εξέδωσε το πρώτο λογοτεχνικό της έργο και έκτοτε ασχολείται σταθερά με τη λογοτεχνία. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της ΕΜΙΑΝ.

Σόφης, Αλέκους

Ο Αλέκος Σόφης, δικηγόρος Ιωαννίνων, ήταν στέλεχος της Σπουδάζουσας της Ν.ΕΔΑ και μέλος του Κ.Σ. της ΔΝΛ. Εκλέχθηκε δήμαρχος της πόλης του και δικάστηκε από τη χούντα λόγω της αντιδικτατορικής του δράσης και της εμπλοκής του στο συλλαλητήριο της νεολαίας και του λαού στις 21 Απριλίου 1967.

Καούνης, Γιάννης

Ο Γιάννης Αντ. Καούνης γεννήθηκε στην Πάτρα το 1944 και μεγάλωσε στην Καλαμάτα, όπου τελείωσε και το εξατάξιο γυμνάσιο. Το 1963 πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις και σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σήμερα ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου και έχει δικηγορικό γραφείο στην Αθήνα. Μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ αρχικά και στη συνέχεια της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΛ), με την επιβολή της δικτατορίας εντάχθηκε αρχικά και έδρασε στις γραμμές του Πατριωτικού Μετώπου (ΠΑΜ). Ήταν ο επικεφαλής της ομάδας των φοιτητών στην αντιδικτατορική διαδήλωση της Αθήνας, στην οδό Ερμού, τον Αύγουστο του 1967. Τον Δεκέμβριο του 1967 πρωτοστάτησε, μαζί με τα στελέχη της ΔΝΛ που οργανώθηκαν στον αντιδικτατορικό αγώνα, στην ίδρυση της “Πανελλήνιας Αντιδικτατορικής Οργάνωσης Σπουδαστών (ΠΑΟΣ) Ρήγας Φεραίος” και το 1969 ανέλαβε, μετά τη σύλληψη του Λευτέρη Τσίλογλου, τη θέση του γραμματέα της Οργάνωσης μέχρι τη σύλληψή του στις 16 Οκτωβρίου 1969.Στο διάστημα της παράνομης δράσης του οργάνωσε και συμμετείχε σε πολλές αντιστασιακές πράξεις, ενώ χρημάτισε και μέλος της συντακτικής επιτροπής του παράνομου εντύπου του Ρήγα Φεραίου Θούριος. Για τη δράση του κρατήθηκε στα κρατητήρια της Ασφάλειας Προαστίων και στη συνέχεια ως προφυλακισμένος και κατάδικος στον Κορυδαλλό από τη χούντα κατά το χρονικό διάστημα από 16 Οκτωβρίου 1969 έως 21 Αυγούστου 1973.Στις 25 Οκτωβρίου 1973 στρατεύθηκε, υπηρέτησε στο πεζικό και απολύθηκε τον Μάρτιο του 1975, ενώ στη μεταπολίτευση συνέχισε την πολιτική του δράση ως στέλεχος του ΚΚΕ Εσωτερικού (μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ Εσ., οργανωτικός γραμματέας Κρήτης, 1975–76, κατόπιν οργανωτικός γραμματέας και στη συνέχεια γραμματέας της περιοχής Ανατολικής Αττικής και Ανατολικής Αττικής-Ανατολικής Στερεάς-Εύβοιας). Χρημάτισε επί εικοσαετία περίπου μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967–74 (ΣΦΕΑ) και πάνω από 15 έτη αντιπρόεδρός του. Σήμερα είναι μέλος του Δ.Σ. της ΕΜΙΑΝ και γραμματέας του Κέντρου Σοσιαλιστικών Μελετών (ΚΣΜ).

Πετρόπουλος, Γιάννης

Στέλεχος του εργατικού τομέα της Ν.ΕΔΑ και των Νέων του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, μέλος του Κ.Σ. και του Προεδρείου της ΔΝΛ, ο Γιάννης Πετρόπουλος αγωνίστηκε από τις γραμμές του ΠΑΜ και των αριστερών οργανώσεων νεολαίας της περιόδου της δικτατορίας. Μετά τη σύλληψή του και τον άγριο βασανισμό του από τους στρατοκράτες, δικάστηκε και κρατήθηκε στη φυλακή ώς το 1973.

Ρέγκας, Γιάννης

Ο δωρητής υπήρξε μέλος της ΔΝΛ και στέλεχος της Πανελλαδικής Αντιδικτατορικής Οργάνωσης Σπουδαστών “Ρήγας Φεραίος”. Για τη δράση του δικάστηκε και φυλακίστηκε. Απολύθηκε με την “αμνηστία” του 1973 και μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου εκτοπίστηκε στη Γυάρο μέχρι την πτώση της χούντας.

Στεφάνου, Γιάννης

Ο Γιάννης Δ. Στεφάνου (1930–2005) γεννήθηκε στο Σουφλί Έβρου σε οικογένεια προπολεμικών αριστερών, που ψήφιζαν τους συνδυασμούς του ΚΚΕ από το 1926. Σε ηλικία 12 ετών, στο πλαίσιο της καθολικής στράτευσης της οικογένειάς του στον αγώνα εναντίον της ναζιστικής κατοχής, αναμείχθηκε στο λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα από το φθινόπωρο του 1941. Αργότερα εντάχθηκε στις γραμμές της ΕΠΟΝ ως μέλος του Συμβουλίου της οργάνωσης στο γυμνάσιο της πόλης. Το 1951 συνελήφθη με την κατηγορία συμμετοχής σε παράνομη οργάνωση του ΚΚΕ και το 1952 – στις μέρες της μεγάλης δίκης Μπελογιάννη – καταδικάσθηκε σε θάνατο βάσει του α.ν. 375/1936, αλλά δεν εκτελέστηκε. Μετά την αποφυλάκισή του, το 1961 στρατεύθηκε και υπηρέτησε τη θητεία του στη διμοιρία “αμετανόητων και επικίνδυνων»“κομουνιστών, στο γνωστό τάγμα που έδρευε στον Κολινδρό – έναν από τους δύο τότε τόπους που διαδέχθηκαν το Μακρονήσι (ο άλλος ήταν η Εράτυρα) – σε συνθήκες τρομοκρατίας, απειλών και βασανισμών μαζί με δεκάδες άλλα μέλη και στελέχη της Νεολαίας ΕΔΑ. Το 1963, μετά την αποστράτευσή του, εντάχθηκε στην ΕΔΑ, ως μέλος της Ν.Ε. Έβρου, και στη νεολαία της ως γραμματέας της Ν.ΕΔΑ Έβρου και εν συνεχεία της ΔΝΛ, και μέλος του Γραφείου Περιοχής Αν. Μακεδονίας-Θράκης. Με την κήρυξη της δικτατορίας, ευρισκόμενος στην Αθήνα, διέφυγε τη σύλληψη και δεν στάλθηκε εξορία, ενώ είχε εκδοθεί απόφαση εκτόπισής του από την Επιτροπή Ασφαλείας Ν. Αττικής. Στη μεταπολίτευση παρέμεινε επί χρόνια ανένταχτος αγωνιστής της ανανεωτικής Αριστεράς – εκτός από ένα βραχύ διάστημα ένταξής του στη μεταπολιτευτική ΕΔΑ – και τελικά έλαβε μέρος στις ιδρυτικές διαδικασίες δημιουργίας της Ελληνικής Αριστεράς (ΕΑΡ) και του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου, τον οποίο εξακολουθούσε να ενισχύει μέχρι το θάνατό του.

Χατζόπουλος, Γιώργος

Ο Γιώργος Α. Χατζόπουλος γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1938 στην Οιχαλία του νομού Μεσσηνίας. Από το 1948 κατοίκησε στο Νέο Ηράκλειο, όπου και τελείωσε το δημοτικό σχολείο. Συνέχισε τις σπουδές του σε ιδιωτικό νυχτερινό γυμνάσιο και στο δημόσιο ημερήσιο γυμνάσιο της Νέας Ιωνίας, ενώ συγχρόνως ολοκλήρωνε τετραετή φοίτηση στη Σχολή Κλωστοϋφαντουργίας (των τότε ιδιωτικών “Σχολών Πάλμερ”). Αφού εργάστηκε κάποια χρόνια ως σχεδιαστής-υφαντουργός σε βιομηχανίες της Ν. Ιωνίας, το 1956 μπήκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την οποία τελείωσε το 1961 χωρίς ποτέ να ασκήσει το επάγγελμα του νομικού. Μέλος της ΕΠΟΝ (1955–1958) και της Νεολαίας ΕΔΑ (1958–1963), αναδείχθηκε στέλεχος του αριστερού φοιτητικού κινήματος εμπλεκόμενος στη δημιουργία και τη σύνταξη του σημαντικού φοιτητικού φύλλου Πανσπουδαστική.Λόγω των φρονημάτων του υπηρέτησε ως στρατιώτης γ΄ κατηγορίας στην πειθαρχική μονάδα 819 ΜΛΜ (1964–1965), ενώ από τον Φεβρουάριο του 1964 μέχρι τον Μάρτιο του 1967 αναμίχθηκε ενεργά στην αντιαποικιακή κίνηση “Φίλοι Νέων Χωρών” και στη σύνταξη του δελτίου και στη συνέχεια περιοδικού της, τον Αντιμπεριαλιστή. Μετά το στρατό πρωτοστάτησε επίσης στην έκδοση της δεκαπενθήμερης εφημερίδας των Βορείων Προαστίων Πρωτοπορία, με έδρα το Νέο Ηράκλειο Αττικής (Ιανουάριος 1966 έως Απρίλιος 1967). Το δικτατορικό καθεστώς τον έστειλε στη Γυάρο μέχρι τα τέλη του 1967. Τον Φεβρουάριο του 1968 δημιούργησε, μαζί με άλλους, τον εκδοτικό οίκο “Κάλβος”, στο περιβάλλον του οποίου συνέχισε την αντιδικτατορική του δράση. Επίσης συνέβαλε στην έκδοση του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος (1969–1974), στην επαναλειτουργία του “Θεάτρου Ν. Ιωνίας” (1972) στο κέντρο της Αθήνας με το όνομα “Ανοιχτό Θέατρο” και, κυρίως, στο συντονισμό της – κρυφής και φανερής – κίνησης (1971–1976) ενάντια στις δραστηριότητες του “Ιδρύματος Φορντ” στην Ελλάδα.

Μανωλάκος, Αριστείδης

Ο Αριστείδης Κυρ. Μανωλάκος γεννήθηκε στον Ασωπό Λακωνίας το 1938. Φοίτησε στο γυμνάσιο Μολάων, σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ζει στην Αθήνα από το 1955. Εργάστηκε ως ελεύθερος ρεπόρτερ στα Νέα και ως πολιτικός συντάκτης στην Αυγή και την Ελευθεροτυπία. Μετά το 1997 διετέλεσε, δύο φορές, πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ. Το 1956, με πρόταση του Αντρέα Λεντάκη, οργανώθηκε στην παράνομη ΕΠΟΝ. Το 1958, μετά τη διάλυση των παράνομων οργανώσεων του ΚΚΕ συμμετέχει στη Ν.ΕΔΑ ως μέλος του Γραφείου Σπουδάζουσας και αργότερα ως γραμματέας του, διαδεχόμενος τον Γρηγόρη Γιάνναρο. Στη συνέχεια, μέλος του Γραφείου του Κ.Σ. της Ν.ΕΔΑ, και από τον Δεκέμβριο του 1962 τακτικό μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΔΑ, συμμετέχει στο κίνημα του 1–1-4 και του 15% των πρώτων χρόνων της δεκαετίας του ’60, ενώ τον Απρίλιο του 1963 εκλέγεται από το Δ΄ Πανσπουδαστικό Συνέδριο στο Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ.Στις 14 Σεπτεμβρίου 1964, ως εκπρόσωπος της Ν.ΕΔΑ ανακοινώνει μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη, εκπρόσωπο της ΔΚΝΓΛ, τη συγχώνευση των δύο πολιτικών νεολαιών της Αριστεράς. Εργάστηκε για την προετοιμασία του Ιδρυτικού Συνεδρίου της ΔΝΛ και κατά την επεξεργασία των βασικών κειμένων του διατύπωσε και απόψεις (όπως την περίληψη του σοσιαλισμού στους στρατηγικούς στόχους της οργάνωσης) αποκλίνουσες από την τοποθέτηση της πλειοψηφίας. Εκλέχθηκε μέλος του Κ.Σ. της ΔΝΛ και του Προεδρείου του. Μετά το Συνέδριο συνέχισε την προσφορά του ως υπεύθυνος της διαφώτισης μέχρι τη στράτευσή του τον Ιούνιο του 1965. Από τον Σεπτέμβριο του 1966 ώς την κήρυξη της δικτατορίας ήταν γραμματέας της οργάνωσης Αθήνας της ΔΝΛ. Στις 21 Απριλίου 1967 πέρασε στην παρανομία. Ήταν ιδρυτικό μέλος της “Επιτροπής του Πάσχα” μαζί με τον Μ. Θεοδωράκη και άλλα στελέχη της ΔΝΛ και του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ), έχοντας –μαζί με άλλα στελέχη του– την ευθύνη της συνεργασίας με τη Δημοκρατική Άμυνα, τις ΔΕΑ (Δημοκρατικές Επιτροπές Αντίστασης) και άλλες αντιδικτατορικές οργανώσεις. Συνελήφθη τον Νοέμβριο του 1967, κρατήθηκε επί μήνες στη Γενική Ασφάλεια και στην ΕΣΑ (στρατόπεδο Διονύσου) και τον Μάρτιο 1968 εκτοπίστηκε στο Παρθένι Λέρου ώς τον Δεκέμβριο του 1970. Το 1968 αντιτάχθηκε στις αποφάσεις της 12ης Ολομέλειας της Κ.Ε. του ΚΚΕ, χωρίς να ταχθεί με τις απόψεις του Γραφείου Εσωτερικού, αλλά μαζί με άλλα στελέχη της Νεολαίας αποτέλεσαν τον πυρήνα του “Χάους”. Έκφραση των απόψεών τους αποτέλεσε, εν μέρει, το κείμενο διαμαρτυρίας για την εισβολή των σοβιετικών στρατευμάτων στην Τσεχοσλοβακία τον ίδιο χρόνο.

Καλαφάτης, Θανάσης

Ο Θανάσης Καλαφάτης είναι οικονομολόγος-ιστορικός, καθηγητής της Σύγχρονης Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας και πρόεδρός της από το 2006. Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1941 και σπούδασε οικονομία και διοίκηση επιχειρήσεων στην ΑΣΟΕΕ, νομικά στη Νομική Σχολή και φιλοσοφία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και την Αθήνα, στη μακροοικονομία-οικονομική ανάπτυξη και την οικονομική ιστορία αντίστοιχα. Ως μαθητής οργανώθηκε στην παράνομη ΕΠΟΝ, υπήρξε δραστήριο μέλος του μαζικού σπουδαστικού κινήματος, γραμματέας του Συλλόγου Λευκαδίων Φοιτητών, μέλος του Δ.Σ. της ΟΤΣΣΕ (Ομοσπονδία Τοπικών Σπουδαστικών Συλλόγων Ελλάδας) και των Επτανησίων Φοιτητών, μέλος του γραφείου της Σπουδάζουσας της Ν.ΕΔΑ, 1962–1964, μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου, του Οργανωτικού και του Αγροτικού Γραφείου της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη από το πρώτο συνέδριό της ώς το 1967. Δικάστηκε από στρατοδικείο της χούντας και κρατήθηκε για πολλά χρόνια στις φυλακές της.

Τσαρουχά-Κομψοπούλου, Καίτη

Η γεωπόνος, απόφοιτος ΑΠΘ, Καίτη Τσαρουχά-Κομψοπούλου, κόρη του δολοφονημένου από τη χούντα, το 1968, πρώην βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργου Τσαρουχά, χρημάτισε γραμματέας της Σπουδάζουσας Ν.ΕΔΑ Θεσσαλονίκης (1960–1962), μέλος του Κ.Σ. της Ν.ΕΔΑ (1962–1964), υπεύθυνη της Επιτροπής Κοριτσιών και μέλος του Αγροτικού Γραφείου Μακεδονίας της ΔΝΛ.

Τοπάλης, Καίτη

Η Συλλογή περιλαμβάνει μερικά τεύχη περιοδικών σε φωτοαντίγραφα, κυρίως φοιτητικών και σπουδαστικών (27 τίτλοι), καθώς και ορισμένα άρθρα από ανάλογα δελτία και περιοδικά, τα οποία συγκέντρωσε η φιλόλογος Καίτη Τοπάλη στο πλαίσιο των ερευνών της για τα νεανικά περιοδικά της δεκαετίας του ’60.

Στεφάνου, Κατερίνα

Η Κατερίνα Στεφάνου-Κασκάνη σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή Ιωαννίνων (1980–1986) και σήμερα είναι δημοσιογράφος στη Λευκωσία της Κύπρου. Από το 1982 ήταν μέλος της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και της φοιτητικής παράταξης “Δημοκρατικός Αγώνας”. Στη συνέχεια υπήρξε μέλος της κομματικής οργάνωσης Γκύζη του ΚΚΕ Εσ. έως το 1989.

Παπούλιας, Μάκης

  1. Ο Φιλοποίμην (Μάκης) Παπούλιας (γεν. στο χωριό Ψάρι Τρικολώνων Γορτυνίας το 1942) είναι σήμερα επιχειρηματίας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας εισαγωγής δώρων και ειδών χαρτοπωλείου “Κ. Φ. Παπούλιας Α.Ε.” Είναι επίσης πρόεδρος του Συλλόγου Ψαραίων και της εταιρείας αγροτουριστικής κατεύθυνσης “Αρκαδιανή” στο Ψάρι της Γορτυνίας. Απόφοιτος της Μέσης Εμπορικής Σχολής Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών, από το 1961 κ.ε. σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 συμμετείχε ενεργά, από διάφορες θέσεις σε φοιτητικά συμβούλια και ενώσεις, στους αγώνες του 1–1-4 και του 15% για την παιδεία ως στέλεχος της σπουδαστικής οργάνωσης της ΕΔΑ. Για το λόγο αυτό το 1966 κρατήθηκε επί δίμηνο στις Φυλακές Αβέρωφ για συμμετοχή του σε συγκέντρωση της ΕΦΕΕ και, με απόφαση της Συγκλήτου, αποβλήθηκε για δύο χρόνια από την ΑΣΟΕΕ, στρατεύθηκε αναγκαστικά και με την απόλυσή του, το 1969, συνελήφθη και εξορίστηκε στο στρατόπεδο Λακκί της Λέρου. Στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης ασχολήθηκε με την τοπική αυτοδιοίκηση και δραστηριοποιήθηκε στο Δήμο Αγίου Δημητρίου, όπου διαμένει, εκδίδοντας επί πενταετία την τοπική εφημερίδα Ελεύθερη Γνώμη.2. Ο Σπύρος Βεντουράτος γεννήθηκε το 1942 στους Αγίους Αναργύρους Αττικής. Μετά την αποφοίτησή του από μέση εμπορική σχολή (Νυκτερινό Αλυκάκου), εποχή κατά την οποία εργαζόταν παράλληλα ως εμποροϋπάλληλος, σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ). Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 εργάσθηκε σε εταιρείες πληροφορικής και από το 1983 είναι επιχειρηματίας, συνιδιοκτήτης της εταιρείας πληροφορικής “Συστήματα ΕΠΕ”.

Μανωλάκος, Μίμης

Ο Μίμης Κυρ. Μανωλάκος, από τον Ασωπό Λακωνίας, διετέλεσε στέλεχος της Ν.ΕΔΑ (ακτιβιστής, όπως αυτοχαρακτηρίζεται), μέλος του Γραφείου της Σπουδάζουσας Αθήνας και γραμματέας του την περίοδο της Νεολαίας Λαμπράκη. Στα χρόνια της δικτατορίας ήταν από τους ιδρυτές της ΠΑΟΣ “Ρήγας Φεραίος” και συμμετείχε στην αντιδικτατορική δράση της σπουδαστικής Αριστεράς ως στέλεχος της οργάνωσης και γραμματέας της από την ίδρυσή της το 1967. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη μεταπολίτευση εργάστηκε δημοσιογράφος στις εφημερίδες Αυγή, Νέα, Έθνος, Γνώμη και ανταποκριτής στη Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη.

Περιστεράκης, Μιχάλης

Ο Μιχάλης Περιστεράκης, δικηγόρος, ηγετική φυσιογνωμία από νεαρής ηλικίας στο αντιπολεμικό και ειρηνικό κίνημα, υπήρξε στέλεχος της Ν.ΕΔΑ, ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του Συνδέσμου Νέων διά τον Πυρηνικόν Αφοπλισμόν “Bertrand Rus­sell”, ενώ στη μεταπολίτευση αναδείχθηκε πρόεδρος της Αδέσμευτης Κίνησης Ειρήνης (ΑΚΕ).

Γεωργούλας, Μπάμπης

Ο Μπάμπης Γεωργούλας γεννήθηκε το 1946 στη Λάρισα και σήμερα είναι δημοσιογράφος, μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της εφημερίδας Η Εποχή, αρθρογράφος στην εφημερίδα Η Αυγή, και έχει μεταφράσει διάφορα βιβλία. Υπήρξε μέλος της Νεολαίας της ΕΔΑ, της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, και συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα μέσα από τις γραμμές του “Ρήγα Φεραίου”. Διατέλεσε γραμματέας της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος την περίοδο 1978–1980 και μέλος του Ε.Γ. του ΚΚΕ Εσωτερικού μέχρι τη διάσπαση του 1987, όταν μετέσχε στην ίδρυση του “ΚΚΕ Εσωτερικού — Ανανεωτική Αριστερά”. Το 2000 και 2004 ήταν υποψήφιος του “Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου” στη Β΄ Εκλογική Περιφέρεια Αθηνών.

Κιάου, Νίκος

Ο Νίκος Κιάος, δημοσιογράφος, υπήρξε πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ, αντιπρόεδρος του Συνδέσμου για τον πυρηνικό αφοπλισμό Μπ. Ράσελ και από τους οργανωτές της πρώτης απαγορευμένης πορείας Ειρήνης του 1963. Ως στέλεχος της Πανελλήνιας Αντιδικτατορικής Οργάνωσης Σπουδαστών “Ρήγας Φεραίος” συνελήφθη, βασανίστηκε και δικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση ώς το 1973.

Αντωνάτος, Νίκος

Ο Νίκος Αντωνάτος φοίτησε στην Ανωτάτη Εμπορική και δραστηριοποιήθηκε στο πλαίσιο του κινήματος επαρχιωτών σπουδαστών, όπου αναδείχθηκε πρόεδρος του τοπικού Σπουδαστικού Συλλόγου Στερεοελλαδιτών. Στο στρατό υπηρέτησε στη μονάδα χαρακτηρισμένων της Εράτυρας Κοζάνης.

Γιαταγάνας Α., Ξενοφώντας

Ο Ξενοφών Α. Γιαταγάνας (γεν. στην Αθήνα στις 15 Ιουνίου 1948) είναι νομικός, δικηγόρος Αθηνών, επί σειρά ετών ανώτατο στέλεχος υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεταφραστής και συγγραφέας. Σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών την περίοδο 1966–1971, όπου ως αριστερός φοιτητής έζησε το κλίμα των σχολών τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας. Στη συνέχεια έφυγε στη Γαλλία όπου απέκτησε στο Παρίσι διπλώματα ανωτέρων σπουδών στις πολιτικές επιστήμες (1972) και στο δημόσιο δίκαιο (1974), ενώ το 1993 αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών.Στη μεταπολίτευση, την περίοδο Ιουλίου-Δεκεμβρίου 1974, υπηρέτησε ως ειδικός σύμβουλος Ανωτάτης Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας. Από το 1978 εργάσθηκε στις νομικές υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως ως νομικός σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχει δώσει μαθήματα και διαλέξεις για ζητήματα κοινοτικού δικαίου και ευρωπαϊκής ενοποίησης σε αρκετά πανεπιστήμια-επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ παράλληλα έχει γράψει βιβλία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και έχει δημοσιεύσει πολλές εργασίες του σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά. Ως πολύγλωσσος –γνωρίζει άριστα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά και γερμανικά– έχει ασχοληθεί ακόμη με μεταφράσεις βιβλίων πολιτικής επιστήμης, φιλοσοφίας και ιστορίας.

Βλάσης, Πέτρος

"Ο Πέτρος Σίμ. Βλάσσης γεννήθηκε στη Λευκίμμη της Κέρκυρας το 1943 και από τα νεανικά του χρόνια εντάχθηκε στις πολιτικές οργανώσεις της Αριστεράς, στη Ν.ΕΔΑ και στη συνέχεια στη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη. Σπούδασε οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ. Τη δικτατορία συνελήφθη και βασανίστηκε. Κατάφερε όμως να αποδράσει στο εξωτερικό και να συνεχίσει την αντιδικτατορική του δράση στην Ευρώπη, ενώ η μαρτυρία του από τα βασανιστήρια στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας συνέβαλε στην αποβολή της δικτατορικής κυβέρνησης από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, εργάσθηκε σε αρκετές δουλειές και συνταξιοδοτήθηκε από τον ΕΟΤ. Το 2009 κυκλοφόρησε το βιβλίο του ""Διαδρομές ζωής"", στο οποίο περιγράφει την πολιτική του πορεία και τον αντιδικτατορικό αγώνα."

Παπατσαρούχα-Μίσσιου, Ρηνιώ

H Ρηνιώ Παπατσαρούχα γεννήθηκε στο Σουφλί, τελευταία κόρη αριστερής οικογένειας σηροτρόφων. Παιδί ακόμα γνώρισε την αγριότητα της μεταβαρκιζιανής και εμφυλιοπολεμικής Ελλάδας μένοντας μόνη, κυριολεκτικά στο δρόμο, αφού ο πατέρας της βγήκε, κυνηγημένος, αντάρτης στον Δημοκρατικό Στρατό το 1946, η μάνα της εξόριστη (1947–1950) στην Ικαριά και στο Μακρονήσι, οι δύο μεγαλύτερες αδερφές της πέντε χρόνια (1947–1952) φυλακισμένες με βαριές ποινές του Γ΄ Ψηφίσματος και ο αδερφός της για μήνες υπόδικος “διά περίθαλψιν συμμοριτών”. Φοίτησε στη Φιλοσοφική του Αριστοτελείου στη Θεσσαλονίκη, όπου εντάχθηκε στη Σπουδάζουσα της Ν.ΕΔΑ. Ασχολήθηκε με τον φοιτητικό συνδικαλισμό, όντας υποψήφια αριστερού συνδυασμού στις εκλογές της ΦΕΑΠΘ το 1960. Δράση για την οποία οι δυνάμεις της αστικής καταστολής την έσυραν επανειλημμένα στα δικαστήρια και το 1961 μαζί με άλλα έξι στελέχη της Ν.ΕΔΑ Σπουδαστών καταδικάστηκε σε 4 μήνες φυλάκιση πρωτόδικα και κατ’ έφεσιν. Συμμετείχε ως υποψήφια της ΕΔΑ στο ψηφοδέλτιο Θεσσαλονίκης στις εκλογές του 1963 και 1964. Τότε παντρεύτηκε το γνωστό στέλεχος της Ν.ΕΔΑ και των Λαμπράκηδων Χρόνη Μίσσιο. Το 1966 δούλεψε στη σύνταξη της Γενιάς μας και στις 21 Απριλίου 1967 εκτοπίστηκε από τη χούντα τριάμισι χρόνια στη Γυάρο και στις Φυλακές Αλικαρνασσού. Εργάστηκε από το 1974 ώς τη συνταξιοδότησή της στο Ραδιόφωνο της ΕΙΡ ως ανασυντάκτρια και υπεύθυνη του τμήματος εκπομπών λόγου.

Ντάκουρης, Ρόη

Στέλεχος της Σπουδάζουσας της Ν.ΕΔΑ, του Συλλόγου Εργαζομένων Φοιτητών-Σπουδαστών και στη συνέχεια της ΔΝΛ, η Ρόη Ντάκουρη συνελήφθη από τη χούντα τις πρώτες μέρες της δικτατορίας, κρατήθηκε στη Γυάρο και απολύθηκε το 1967 λόγω επικείμενου τοκετού.

Στεφάνος, Στέφανος

Η συλλογή είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των δύο φίλων, στελεχών της Ν.ΕΔΑ και της ΔΝΛ. Ο πρώτος, σηροτρόφος από το Σουφλί, ανταρτοεπονίτης της Κατοχής, κατάδικος για 4 χρόνια με το Γ΄ Ψήφισμα του Εμφυλίου, και επί δέκα χρόνια πολιτικός εξοριστος επί μετεμφυλιοπολεμικής «δημοκρατίας», χρημάτισε μέλος του Κ.Σ. των δύο οργανώσεων της νεολαίας της Αριστεράς την περίοδο 1961–1965 και μέλος της Δ.Ε. της ΕΔΑ από το 1962. Ο δεύτερος, γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε νομικά στο εκεί Πανεπιστήμιο, δουλεύοντας συγχρόνως και δραστηριοποιούμενος στις γραμμές της Αριστεράς, υπήρξε μέλος του Γραφείου Σπουδάζουσας και της Ε.Π. Θεσσαλονίκης των οργανώσεων αυτών (1960–1965), καθώς και δημοτικός σύμβουλος της πόλης μετά τις δημοτικές εκλογές του 1964 ώς το 1967. Και τους δύο τούς συνέλαβε η ασφάλεια από τις πρώτες μέρες της δικτατορίας και κρατήθηκαν, στη Γυάρο και στο Παρθένι της Λέρου ο πρώτος, στη Γυάρο και στο Λακκί Λέρου ο δεύτερος, για μία περίπου τετραετία. Σήμερα ο Στέφανος Στεφάνου εξακολουθεί να εργάζεται ως επιμελητής εκδόσεων, διορθώνοντας βιβλία, αφού δεν μπόρεσε, όπως συνηθίζει να λέει, να διορθώσει τον κόσμο, ενώ ο Αλέκος Γρίμπας εξακολουθεί να δικηγορεί υπερασπιζόμενος συνήθως διωκόμενους φοιτητές και άλλους «άτακτους» πολίτες.

Ρεκλείτης, Χρήστος

Ο Χρήστος Ρεκλείτης, οικοδόμος από τα μαθητικά του χρόνια, στέλεχος της Ν.ΕΔΑ και της ΔΝΛ, δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα των “μαθητών της νύχτας”, όπου υπήρξε πρόεδρος του ΣΕΜΜΕ. Στέλεχος του ΠΑΜ και της νεολαίας του στην περίοδο της δικτατορίας, μετά από δύο χρόνια παρανομίας συνελήφθη από την ασφάλεια και αφού βασανίστηκε σκληρά δικάστηκε και έμεινε φυλακή ώς το 1973.

Γρίμπας, Αλέκος

Η συλλογή είναι αποτέλεσμα συνεργασίας των δύο φίλων, στελεχών της Ν.ΕΔΑ και της ΔΝΛ. Ο πρώτος, σηροτρόφος από το Σουφλί, ανταρτοεπονίτης της Κατοχής, κατάδικος για 4 χρόνια με το Γ΄ Ψήφισμα του Εμφυλίου, και επί δέκα χρόνια πολιτικός εξοριστος επί μετεμφυλιοπολεμικής «δημοκρατίας», χρημάτισε μέλος του Κ.Σ. των δύο οργανώσεων της νεολαίας της Αριστεράς την περίοδο 1961–1965 και μέλος της Δ.Ε. της ΕΔΑ από το 1962. Ο δεύτερος, γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε νομικά στο εκεί Πανεπιστήμιο, δουλεύοντας συγχρόνως και δραστηριοποιούμενος στις γραμμές της Αριστεράς, υπήρξε μέλος του Γραφείου Σπουδάζουσας και της Ε.Π. Θεσσαλονίκης των οργανώσεων αυτών (1960–1965), καθώς και δημοτικός σύμβουλος της πόλης μετά τις δημοτικές εκλογές του 1964 ώς το 1967. Και τους δύο τούς συνέλαβε η ασφάλεια από τις πρώτες μέρες της δικτατορίας και κρατήθηκαν, στη Γυάρο και στο Παρθένι της Λέρου ο πρώτος, στη Γυάρο και στο Λακκί Λέρου ο δεύτερος, για μία περίπου τετραετία. Σήμερα ο Στέφανος Στεφάνου εξακολουθεί να εργάζεται ως επιμελητής εκδόσεων, διορθώνοντας βιβλία, αφού δεν μπόρεσε, όπως συνηθίζει να λέει, να διορθώσει τον κόσμο, ενώ ο Αλέκος Γρίμπας εξακολουθεί να δικηγορεί υπερασπιζόμενος συνήθως διωκόμενους φοιτητές και άλλους «άτακτους» πολίτες.

Αγγελάκη, Μαρία

Ο Γιάννης Αντ. Καούνης γεννήθηκε στην Πάτρα το 1944 και μεγάλωσε στην Καλαμάτα, όπου τελείωσε και το εξατάξιο γυμνάσιο. Το 1963 πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις και σπούδασε νομικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σήμερα ασκεί το επάγγελμα του δικηγόρου και έχει δικηγορικό γραφείο στην Αθήνα. Μέλος της Νεολαίας ΕΔΑ αρχικά και στη συνέχεια της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΛ), με την επιβολή της δικτατορίας εντάχθηκε αρχικά και έδρασε στις γραμμές του Πατριωτικού Μετώπου (ΠΑΜ). Ήταν ο επικεφαλής της ομάδας των φοιτητών στην αντιδικτατορική διαδήλωση της Αθήνας, στην οδό Ερμού, τον Αύγουστο του 1967. Τον Δεκέμβριο του 1967 πρωτοστάτησε, μαζί με τα στελέχη της ΔΝΛ που οργανώθηκαν στον αντιδικτατορικό αγώνα, στην ίδρυση της “Πανελλήνιας Αντιδικτατορικής Οργάνωσης Σπουδαστών (ΠΑΟΣ) Ρήγας Φεραίος” και το 1969 ανέλαβε, μετά τη σύλληψη του Λευτέρη Τσίλογλου, τη θέση του γραμματέα της Οργάνωσης μέχρι τη σύλληψή του στις 16 Οκτωβρίου 1969.Στο διάστημα της παράνομης δράσης του οργάνωσε και συμμετείχε σε πολλές αντιστασιακές πράξεις, ενώ χρημάτισε και μέλος της συντακτικής επιτροπής του παράνομου εντύπου του Ρήγα Φεραίου Θούριος. Για τη δράση του κρατήθηκε στα κρατητήρια της Ασφάλειας Προαστίων και στη συνέχεια ως προφυλακισμένος και κατάδικος στον Κορυδαλλό από τη χούντα κατά το χρονικό διάστημα από 16 Οκτωβρίου 1969 έως 21 Αυγούστου 1973.Στις 25 Οκτωβρίου 1973 στρατεύθηκε, υπηρέτησε στο πεζικό και απολύθηκε τον Μάρτιο του 1975, ενώ στη μεταπολίτευση συνέχισε την πολιτική του δράση ως στέλεχος του ΚΚΕ Εσωτερικού (μέλος της Κ.Ε. του ΚΚΕ Εσ., οργανωτικός γραμματέας Κρήτης, 1975–76, κατόπιν οργανωτικός γραμματέας και στη συνέχεια γραμματέας της περιοχής Ανατολικής Αττικής και Ανατολικής Αττικής-Ανατολικής Στερεάς-Εύβοιας). Χρημάτισε επί εικοσαετία περίπου μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Φυλακισθέντων-Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967–74 (ΣΦΕΑ) και πάνω από 15 έτη αντιπρόεδρός του. Σήμερα είναι μέλος του Δ.Σ. της ΕΜΙΑΝ και γραμματέας του Κέντρου Σοσιαλιστικών Μελετών (ΚΣΜ).

Βεντουράτος, Σπύρος

  1. Ο Φιλοποίμην (Μάκης) Παπούλιας (γεν. στο χωριό Ψάρι Τρικολώνων Γορτυνίας το 1942) είναι σήμερα επιχειρηματίας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας εισαγωγής δώρων και ειδών χαρτοπωλείου “Κ. Φ. Παπούλιας Α.Ε.” Είναι επίσης πρόεδρος του Συλλόγου Ψαραίων και της εταιρείας αγροτουριστικής κατεύθυνσης “Αρκαδιανή” στο Ψάρι της Γορτυνίας. Απόφοιτος της Μέσης Εμπορικής Σχολής Εμποροϋπαλλήλων Αθηνών, από το 1961 κ.ε. σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ). Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 συμμετείχε ενεργά, από διάφορες θέσεις σε φοιτητικά συμβούλια και ενώσεις, στους αγώνες του 1–1-4 και του 15% για την παιδεία ως στέλεχος της σπουδαστικής οργάνωσης της ΕΔΑ. Για το λόγο αυτό το 1966 κρατήθηκε επί δίμηνο στις Φυλακές Αβέρωφ για συμμετοχή του σε συγκέντρωση της ΕΦΕΕ και, με απόφαση της Συγκλήτου, αποβλήθηκε για δύο χρόνια από την ΑΣΟΕΕ, στρατεύθηκε αναγκαστικά και με την απόλυσή του, το 1969, συνελήφθη και εξορίστηκε στο στρατόπεδο Λακκί της Λέρου. Στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης ασχολήθηκε με την τοπική αυτοδιοίκηση και δραστηριοποιήθηκε στο Δήμο Αγίου Δημητρίου, όπου διαμένει, εκδίδοντας επί πενταετία την τοπική εφημερίδα Ελεύθερη Γνώμη.2. Ο Σπύρος Βεντουράτος γεννήθηκε το 1942 στους Αγίους Αναργύρους Αττικής. Μετά την αποφοίτησή του από μέση εμπορική σχολή (Νυκτερινό Αλυκάκου), εποχή κατά την οποία εργαζόταν παράλληλα ως εμποροϋπάλληλος, σπούδασε οικονομικά στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών (ΑΣΟΕΕ). Από τα μέσα της δεκαετίας του ’60 εργάσθηκε σε εταιρείες πληροφορικής και από το 1983 είναι επιχειρηματίας, συνιδιοκτήτης της εταιρείας πληροφορικής “Συστήματα ΕΠΕ”.

Σούλης Χρίστος (1892-1951)

Ο Χρίστος Σούλης (Χουλιαράδες 1892- Αθήνα 1951) ήταν εκπαιδευτικός, επιμελητής αρχαιοτήτων, Διευθυντής Ζωσιμαίας Σχολής και Ζωσιμαίας εν Ηπείρω Βιβλιοθήκης.

Σούλης, Γεώργιος

Ο Γεώργιος Σούλης (Ιωάννινα 1927- Αμερική 1966) ήταν βυζαντινολόγος, Associate Professor University of California, Berkeley .

Πάλλης, Αλέξανδρος (1883-1975)

Ο Αλέξανδρος Πάλλης (Βομβάη 1883-1975) υπηρέτησε στην αγγλική διοίκηση της Αιγύπτου και διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας, μέλος της Μικτής Επιτροπής Ανταλλαγής Ελληνοτουρκικών πληθυσμών της Συνθήκης της Λωζάνης, Βουλευτής και έκτακτος πληρεξούσιος Υπουργός στην Πρεσβεία του Λονδίνου.

Ψημμένος, Νίκος Κ. (1935-)

Ο Νίκος Ψημμένος (1935-) είναι φιλόσοφος, ιστορικός, ποιητής, ιδρυτής του Κέντρου Ερευνών Νεοελληνικής Φιλοσοφίας (ΚΕ.ΝΕ.Φ.), Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Κρυστάλλης, Κώστας (1868 - 1894)

Ο Κώστας Κρυστάλλης (Συρράκο 1868 - ’Αρτα 1894) ήταν Ποιητής και πεζογράφος της Νέας Αθηναϊκής σχολής.

O Γεώργιος Γάγαρης (Γεροπλάτανος Ιωαννίνων 1869 - Αθήνα 1954) Δημοσιογράφος, Εκδότης της «Φωνής της Ηπείρου (15/09/1892-1918) και Βουλευτής Ιωαννίνων.

Κωσταδήμας, Γεώργιος

Ο Γεώργιος Κωσταδήμας είναι Επίτιμος Γενικός Διευθυντής, Καθηγητής Παιδαγωγικών.

Μέρτζιος, Κωνσταντίνος (1886-1971)

Ο Κωνσταντίνος Μέρτζιος ήταν ηπειρώτης λόγιος και ιστοριοδίφης, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, επίτιμος πρόξενος της Ελλάδας στη Βενετία, Πρόεδρος Επιστράτων Ηπείρου

Ρόδιος, Νοβέρτος

Ο Νοβέρτος Ρόδιος ήταν βιβλιοφύλακας και Διευθυντής της Ζωσιμαίας εν Ηπείρω Βιβλιοθήκης

Μινώτου, Μαριέττα

Η Μαριέττα Μινώτου - Παπαδημητρίου γεννήθηκε στην Αθήνα το1964. Πτυχιούχος της σχολής Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών (1987). Απέκτησε διδακτορικό τίτλο από το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, κατεύθυνση Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών το έτος 2002. Διετέλεσε προϊσταμένη του Ιστορικου Αρχείου του ιδρύματος "Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής" την περίοδο 1992 - 2008. Διδάσκει στο Τμήμα Αρχειονομίας - Βιβλιοθηκονομίας του Ιονίου Πανεπιστημίου από το 2002 και σε μεταπτυχιακά τμήματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Είναι μέλος του Δ.Σ. του Διεθνούς Συμβουλείου Αρχείων, τακτικό μέλος της Εφορείας των Γενικών Αρχείων του Κράτους και του Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθηκών, Γενικών Αρχείων και Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης

Λειβαδίτη, Βάσω

Η Βάσω Λειβαδίτη (το γένος Γωργίου Διαούρτα) γεννήθηκε στην Πάτρα. Την προσχολική, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση έλαβε στο Αρσάκειο Πατρών, όπου και αρίστευσε. Πανεπιστημιακές σπουδές έκανε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύτηκε στην παιδιατρική, στην Πανεπιστημιακή κλινική του νοσοκομείου Παίδων "Αγία Σοφία", όπου επίσης εκπόνησε και τη διδακτορική της διατριβή. Άσκησε την παιδιατρική στην Αθήνα και την Καλλιθέα, στον τομέα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιώτικό τομέα, με παράλληλο αξιόλογο επιστημονικό έργο. Στο γυναικείο κίνημα ασχολείται από το 1978 μέσα από γυναικείες επιτροπές και γυναικεία τμήματα αριστερών κομμάτων. Ιδρυτικό μέλος της Επιτροπής Γυναικών ΟΜΕ-ΟΤΕ και της Γραμματείας Γυναικών της ΓΣΕΕ. Μέλος του Φόρουμ Αριστερών Φεμινιστριών, του ΔΣ του Συνδέσμου Ελληνίδων Επιστημόνων, του ελληνικού τμήματος του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών και του Πολιτικού Συνδέσμου Γυναικών. Η συμμετοχή της ήταν ενεργή και ουσιαστική.

Σακκά, Γαλάτεια

H Γαλάτεια Σακκά, ιδρύτρια και ισόβια Πρόεδρος του Συλλόγου Ελληνίδας Νοικοκυράς, γεννήθηκε το 1926 και έφυγε απ' τη ζωή στις3 Ιουλίου 2003, στην Κηφισιά. Στην πολύχρονη θητεία της, αγωνίστηκε να φανερώσει τη μειονεκτική θέση της νοικοκυράς, τις ευθύνες, το φόρτο της, την καταπίεση της και πόσο αυτά δεν αναγνωρίζονται από κανένα. Κάθε δυο μήνες, έβγαζε μια τετρασέλιδη εφημεριδούλα με τίτλο: "Σύλλογος Ελληνίδας Νοικοκυράς, Ενημερωτικό Δελτίο", που μέσα είχε συνοπτικά όλα τα νέα για τις γυναίκες, τα συνέδρια, τις εκδηλώσεις, τις συναντήσεις των γυναικών, τους νέους νόμους, τα πάντα. Για πολλά χρόνια, ήταν μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού, μέσα από το οποίο αγωνιζόταν για τον έλεγχο των γεννήσεων. Ήταν επίσης μέλος στο ελληνικό τμήμα του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών, ενώ συμπεριέλαβε στις δραστηριότητές της και τα Δικαιώματα της Τρίτης Ηλικίας.

Παμπούκη, Ελένη

Η Ελένη Παμπούκη πέρασε τα παιδικά της χρόνια στην επαρχία. Έζησε την ενήλικη ζωή της στην Αθήνα. Τελείωσε την Ανώτερη Σχολή Ξεναγών. Το 1975 άνοιξε μαζί με την Μιμή Γαλανοπούλου, το πρώτο ελληνικό βιβλιοπωλείο για γυναίκες "Το Βιβλίο - Το Παιδί" ή "Σελάνα" όπως μετονομάστηκε αργότερα που λειτούργησε ως το 1993. Παράλληλα, δημιούργησε το Αρχείο της Ιστορίας των Γυναικών "Σελάνα", σημαντικό μέρος του οποίου αποτελεί τη δωρεά στη βιβλιοθήκη της ΓΓΙ. Επίσης ήταν υπεύθυνη της ύλης του ετησίου "Ημερολογίου των Γυναικών" το οποίο κυκλοφόρησε από το 1984 έως το 2002. Ήταν και είναι ενεργό μέλος του αυτόνομου φεμινιστικού κινήματος.

Τόμπρας, Σπύρος

Ο Σπύρος Τόμπρας γεννήθηκε το 1928. Σπούδασε βιολί και ανώτερα θεωρητικά στο Ωδείο Αθηνών από όπου απεφοίτησε το 1949 με Άριστα και βραβείο. Συνέχισε σπουδές βιολιού στη Βιέννη και στη συνέχεια με υποτροφία της Daad, στην Κρατική Μουσική Ακαδημία της Κολωνίας. Το 1952 πήρε το Α΄ βραβείο στον Πανελλήνιο Μουσικό Διαγωνισμό της Θεσ/νίκης ενώ λίγα χρόνια αργότερα, το 1959, πήρε από το Ωδείο Αθηνών δίπλωμα αντίστιξης και φούγκας, Αργότερα παρακολούθησε και μαθήματα διεύθυνσης ορχήστρας στο "Μοτσαρτέουμ" του Ζάλτσμπουργκ. ‘Ήταν κορυφαίος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, εξάρχων βιολιστής στη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ και καθηγητής βιολιού στο Ωδείο Αθηνών.. Έχει εμφανιστεί με επιτυχία σε ατομικά ρεσιτάλ και ως σολίστ με την ΚΟΑ και την Ορχ. του ΕΙΡ.

Από το 1955 απασχολείται έντονα με τη μουσική δωματίου. Τότε αρχίζει να μελετά σονάτες για βιολί και πιάνο με τη γυναίκα του, εκλεκτή πιανίστα Χαρά Τόμπρα και τον ίδιο χρόνο σημειώνουν επιτυχία στον Διεθνή Διαγωνισμό της Γενεύης παίρνοντας τιμητικό δίπλωμα. Από το 1956 έχουν πραγματοποιήσει πληθώρα επιτυχημένων εμφανίσεων, με προγράμματα αξιοπρόσεκτης ποιότητας και δυσκολίας. Πέθανε το 2011.

Κουνάδης, Αργύρης

Ο Αργύρης Κουνάδης γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη τον Φεβρουάριο του 1924 από γονείς Κεφαλλονίτες. Ερχόμενος στην Ελλάδα σπούδασε στην Αθήνα πιάνο στο Ωδείο Αθηνών με καθηγητή τον Σπ. Φαραντάτο και ανώτερα θεωρητικά στο Ελληνικό Ωδείο με καθηγητή τον Παπαϊωάννου. Συνέχισε τις σπουδές στην τότε Δυτική Γερμανία με υποτροφία που έλαβε από το Ι.Κ.Υ. (1958). Μετά το πέρας των σπουδών του εγκαταστάθηκε μόνιμα στο Φράιμπουργκ της Γερμανίας και η δραστηριότητά του μοιράστηκε ανάμεσα στη διεύθυνση ορχήστρας, στη σύνθεση και στη διδασκαλία αφού υπήρξε για πολλά χρόνια καθηγητής στην ανώτατη ακαδημία της πόλης. Εγραψε πολλά είδη κλασσικής μουσικής όπως μουσική δωματίου, μουσική για όπερες, αλλά και μουσική για θέατρο και κινηματογράφο (σε περισσότερες από δέκα ταινίες), καθώς και την μουσική σύνθεση πολλών ελληνικών τραγουδιών των δεκαετιών του 1970 και 1980. Από το σύνολο των έργων του, ξεχωρίζουν το «Χορικό» για συμφωνική ορχήστρα, τα «Ετεροφωνικά ιδιόμελα» για συμφωνική επίσης ορχήστρα, «Κουϊντέτο για πνευστά», «Κουαρτέτο για έγχορδα» κ.ά. Επίσης οι, περισσότερο με σαρκαστικό χαρακτήρα, όπερες: «Το λαστιχένιο φέρετρο», «Τα μαγεμένα αναλόγια», «Απόδραση», «Τειρεσίας», «Βάκχαι» και αλλού. Πέθανε το 2013

Αντωνίου, Θόδωρος

Ο Θόδωρος Αντωνίου, από τους πιο διαπρεπείς και πολυγραφότατους σύγχρονους καλλιτέχνες, διάγει λαμπρή καριέρα ως συνθέτης, μαέστρος και καθηγητής πανεπιστημίου, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Σπούδασε βιολί, φωνητική και σύνθεση στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών, με περαιτέρω σπουδές στη διεύθυνση και σύνθεση στη μουσική ακαδημία του Μονάχου και στο Διεθνές Μουσικό Κέντρο του Νταρμστατ. Δίδαξε μουσική στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και της Γιούτα των ΗΠΑ καθώς και στη Μουσική Ακαδημία της Φιλαδέλφειας πριν του ανατεθεί η θέση του καθηγητή σύνθεσης στο πανεπιστήμιο της Βοστόνης το 1978, θέση την οποία κατέχει έως σήμερα. Οι περισσότεροι Έλληνες συνθέτες της νεότερης γενιάς υπήρξαν μαθητές του. Θερμός υποστηρικτής της σύγχρονης μουσικής, έχει ιδρύσει διάφορα σύνολα σύγχρονης μουσικής, μεταξύ αυτών την ALEA II στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, την ALEA III στο πανεπιστήμιο της Βοστόνης, το σύνολο νέας μουσικής της Φιλαδέλφειας, και το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής. Από το 1989 κατέχει τη θέση του προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών.

Αρύβας, Δίων

Ο Δίων Αρύβας γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά τα πρώτα μουσικά μαθήματα τα πήρε στο Δερβένι Κορινθίας όπου μελέτησε βυζαντινή μουσική με δάσκαλο τον Αθανάσιο Ψαρρό. Το 1946 ξεκίνησε παράλληλα και νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών τις οποίες εγκατέλειψε λίγο αργότερα για να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη μουσική. Παράλληλα με τη βυζαντινή μουσική μελέτησε τραγούδι και θεωρητικά στο Ελληνικό Ωδείο και το 1952 αναχώρησε για περαιτέρω σπουδές τραγουδιού στη Γερμανία. Το 1965 επέστρεψε στην Ελλάδα, πήρε το δίπλωμα μονωδίας από το Εθνικό Ωδείο και ξεκίνησε να διδάσκει. Ως συνθέτης υπήρξε πολυγραφότατος και μάλιστα τα έργα του καλύπτουν τα περισσότερα είδη κλασσικής μουσικής. Χαρακτηριστικό των συνθέσεών του είναι ότι χρησιμοποιεί σε πολλά από αυτά εκκλησιαστικό όργανο. Τέλος θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οτ έργο του "Σικελιάνειος Κύκλος" για φωνή και ορχήστρα βραβεύτηκε το 1982 από την Ακαδημία Αθηνών. Πέθανε στην Αθήνα το 2000.

Αστρινίδης, Νίκος

Ο Νικόλαος Αστρινίδης γεννήθηκε στις 6 Μαΐου του 1921 στο Άκκερμαν της Βεσσαραβίας στη Ρουμανία, από έλληνα πατέρα και ρουμανορωσίδα μητέρα. Ήταν το τρίτο αγόρι της οικογένειας και το μόνο που από την εφηβεία του έδειξε μεγάλη κλήση στη μουσική. Αρχικά ξεκίνησε ιδιωτικά μαθήματα με την Xenia Diteatef και λίγο αργότερα γράφτηκε στη μουσική σχολή της πόλης όπου σπούδασε θεωρητικά και πιάνο, ενώ οι πρώτες του συνθετικές προσπάθειες χρονολογούνται στην ίδια περίπου περίοδο. Το 1939 μετέβη στο Βουκουρέστι προκειμένου να σπουδάσει στο τοπικό πανεπιστήμιο χημεία και παράλληλα εγγράφηκε στο Ωδείο της πόλης. Η καλλιτεχνική ανάπτυξη που του προσέφεραν οι σπουδές του στο Ωδείο ήταν τεράστια. Όχι μόνο επειδή πήρε μαθήματα από από σημαντικούς δασκάλους όπως ο Miron Soarec, αλλά και γιατί μέσω αυτών ήρθε σε επαφή με τον διάσημο συνθέτη Dinu Lipatti με τον οποίο ξεκίνησε αμέσως μαθήματα σύνθεσης. Δυστυχώς όμως αυτή η δημιουργική περίοδος για τον Νίκο Αστρινίδη κράτησε ελάχιστα.

Η έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η εισβολή των Σοβιετικών στη Ρουμανία το 1940 στιγμάτισαν την οικογενειακή του ζωή και κατ΄ επέκταση την επαγγελματική του πορεία. Η οικογένεια χωρίστηκε στα δύο. Ο Νίκος με τους γονείς του παρέμειναν αποκλεισμένοι στη Βεσσαραβία για περισσότερο από έναν χρόνο, χάνοντας κάθε επαφή με τους δύο μεγαλύτερους αδελφούς του, που βρίσκονταν στην ελεύθερη Ρουμανία. Μετά από διάφορες περιπλανήσεις και περιπέτειες κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στη Μέση Ανατολή. Ο Αστρινίδης κατατάχθηκε ως εθελοντής στην Βασιλική Αεροπορία, εκπαιδεύτηκε και στη συνέχεια στάλθηκε να υπηρετήσει στην έρημο της Λιβύης.

Ένας ελαφρύς τραυματισμός στο πόδι το 1943 αποτέλεσε την αιτία της απόσπασής του στο Υπουργείο Αεροπορίας στο Κάιρο, αλλά και την αφορμή για να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική. Το Κάιρο ήταν εκείνη την εποχή η πιο κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα του κόσμου με πολλά μουσικά ερεθίσματα. Έτσι ξεκίνησε την μουσική του σταδιοδρομία αρχικά παίζοντας πιάνο στα μουσικά κέντρα της πόλης και συνέχισε συμπράττοντας με μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες και συμμετέχοντας σε διεθνείς διαγωνισμούς. Μάλιστα το 1944 έλαβε το Πρώτο Βραβείο Πιανιστικής Ερμηνείας και Σύνθεσης στο φημισμένο Eisteddfod Festival με το έργο του «Κυπριακή Ραψωδία», ενώ τον επόμενο χρόνο διηύθυνε στην Όπερα του Καΐρου το συμφωνικό του έργο «Οιδίπους Τύραννος».

Η θητεία του στη Αεροπορία έληξε το 1946. Στο Κάιρο παρέμεινε όμως έναν ακόμη χρόνο, έως τον Οκτώβριο του 1947, οπότε μετέβη στο Παρίσι προκειμένου να παρακολουθήσει μαθήματα πιάνου στην Schola Cantorum με καθηγήτρια της Marie Gourgue-Magnam. Μετά την αποφοίτησή του ξεκίνησε περιοδείες ως πιανίστας σχεδόν σε όλο τον κόσμο έως τις αρχές της δεκαετίας του 1960. Στην διάρκεια αυτής της περιόδου επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα για συναυλίες αλλά και για να δει την οικογένειά του που εντωμεταξύ είχε εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη. Την περίοδο 1959-1962 εγκαταστάθηκε μόνιμα στις Γαλλικές Αντίλλες, όπου ύστερα από εντολή της γαλλικής κυβέρνησης, μαζί με την Colette Frantz ίδρυσαν στην περιοχή και διηύθυναν μουσική σχολή και ορχήστρα δωματίου.

Το 1962 επέστρεψε στο Παρίσι και τρία χρόνια αργότερα το 1965 πήρε την απόφαση να εγκατασταθεί μόνιμα στη Θεσσαλονίκη, διαμορφώνοντας με τις πολυποίκιλες δραστηριότητες του την μουσική ζωή της πόλης. Συγκεκριμένα ανέλαβε τη διεύθυνση της Φιλαρμονικής και της μικτής χορωδίας του δήμου, υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Μουσικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδος, κατέβαλε προσπάθειες για την δημιουργία της Όπερας Θεσσαλονίκης και της Όπερας Δωματίου Βορείου Ελλάδος ενώ τέλος διετέλεσε διευθυντής του Μακεδονικού Ωδείου Θεσσαλονίκης από το 1980.

Αυτή η περίοδος της ζωής του Νίκου Αστρινίδη στη Θεσσαλονίκη ήταν πολύ γόνιμη και συνθετικά καθώς εμπνεύστηκε και δημιούργησε πολλά από τα μεγάλα συμφωνικά του έργα μεταξύ των οποίων τα ορατόρια «Κύριλλος και Μεθόδιος» και «Ψαλμοί», η «Συμφωνία 1821» και το «Κοντσέρτο-Ραψωδία». Πολλά από αυτά μάλιστα εκτελέστηκαν για πρώτη φορά στην πόλη υπό την διεύθυνση του ιδίου. Για την προσφορά του στη διαμόρφωση του μουσικού τοπίου στην Θεσσαλονίκη ο Νίκος Αστρινίδης τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό Γεωργίου Α’. Πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 2010, λίγο πριν συμπληρώσει τα 90 έτη.

Ζαχαρίου, Νίκος

Ο Νίκος Ζαχαρίου γεννήθηκε στον Πειραιά το 1923. Στη νεανική του ηλικία έγινε μέλος διαφόρων χορωδιών, μεταξύ άλλων και της χορωδίας Πειραιώς υπό τον Μενέλαο Παλλάντιο. Η ενασχόλησή του με το τραγούδι ξεκινά από τις τελευταίες τάξεις του γυμνασίου παρακολουθώντας μαθήματα φωνητικής με τον Μίλτο Βιθηνό. Συνεχίζει με πιό συστηματικό τρόπο τις σπουδές του στο Εθνικό Ωδείο απ' όπου αποφοίτησε με άριστα παμψηφεί και με τιμητική διάκριση. Το 1943 προσλαμβάνεται στη χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και από το 1950 συμμετέχει σποραδικά ως σολίστ σε διάφορες όπερες και οπερέτες, με αποκορύφωμα το 1953, όταν εμφανίζεται σε συναυλίες στο αρχαίο θέατρο της Πάτρας και στο Ηρώδειο. Τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς ο Νίκος Ζαχαρίου μεταβαίνει στην Ιταλία για σπουδές. Αντ' αυτού όμως εντάσεται στο δυναμικό της Σκάλας ως σολίστ. Στις 16 Δεκεμβρίου 1953 ο Nicola Zaccaria όπως ήταν το ψευδώνυμο που υιοθέτησε έκτοτε, κάνει το ντεμπούτο του στη σκάλα του Μιλάνου ως Σπαραφουτσίλε στο "Ριγκολέτο" του Βέρντι. Οι εμφανίσεις του στη Σκάλα και στα σημαντικότερα λυρικά θέατρα όλου του κόσμου πυκνώνουν. Πλέον, καθιερώνεται ως ένας από τους σπουδαιότερου βαθύφωνους του κόσμου με ένα ευρύ ρεπερτόριο. Ξεχωριστή θέση στη καριέρα του αποτελεί το γεγονός της συνεργασίας του με τη Μαρία Κάλλας σε 14 όπερες, με τη πρώτη τους κοινή εμφάνιση να γίνεται το 1955 στη Σκάλα του Μιλάνου με την όπερα "Λουτσία ντι Λαμεμούρ" του Ντονιτσέτι υπό τη διεύθυνση του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν. Πέθανε στις 24 Ιουλίου 2007.

Αποτελέσματα 1 έως 100 από 16628