Πρόσφυγες, Μικρασιάτες

Ταξονομία

Κώδικας

Σημείωση περιεχομένου

Σημείωση(εις) πηγής

Display note(s)

Ιεραρχημένοι όροι

Πρόσφυγες, Μικρασιάτες

Equivalent terms

Πρόσφυγες, Μικρασιάτες

Σχετικοί όροι

Πρόσφυγες, Μικρασιάτες

12 Αρχειακή περιγραφή results for Πρόσφυγες, Μικρασιάτες

12 results directly related Exclude narrower terms

Αρχείο Μάνου Ελευθερίου

  • GRGSA-CYC COL005.07
  • Αρχείο
  • 1900-1970

Περιέχει:
1) 3 χειρόγραφα ποιήματα του ποιητή Γ. Υφαντή χαρισμένα στο Μ. Ελευθερίου 1993

2) 2 επιστολές και 1 χειρόγραφο ποίημα του ποιητή Π. Θεοδωρίδη προς το Μ. Ελευθερίου 1979-1980

3) 2 carte postales προς την συγγραφέα Αθηνά Ταρσούλη 1919

4) Αλληλογραφία του Δ. Γιάλαμα με το Μ. Ελευθερίου 1979-1996 και
3 χειρόγραφα ποιήματα του Δ. Γιάλαμα 1979-1981

5) Παλαιά συλλεκτικά έντυπα της δεκαετίας ’60 που αφορούν τον ποιητή Τ. Σινόπουλο και το ποίημα του Τ. Σινόπουλου «Νεκροδείπνος»όπως εκδόθηκε στην ιδιωτική έκδοση του Α. Θ. Κίτσου –Μυλωνά 1970 το ποίημα τυπώθηκε σε 100 αντίτυπα.

6) Αλληλογραφία του ποιητή Α. Ευαγγέλου της Θεσσαλονίκης με το Μ. Ελευθερίου , ευχετήριες κάρτες 1972-1980 και επιστολές 1972-1991.

7) Περιέχει: φωτογραφίες ποιητών
1) Χ. Λιοντάκης 1981
2) Ο γιος της Ελένης Ιωάννης Αλταιμύρος
3) Θάλεια Αγγελίδου 1909-1986
4) Δώρα Μπάτσα –Βάρναλη 1950
5) Φωτεινή Οικονομίδου 1856-1883
6) Μαρία Μακρή 1906-1941
7) Λίλα Καρακάλου –Καρανικόλα 1906-1986
8) Ελένη Σβορώνου 1879-1918
9) Μελλισάνθη 1948
10) Γιάννα Βέρα 1948
11) Γιώργος Θέμελης
12) Κώστας Ουράνης
13) Ανθούλα Σταθοπούλου Βαφοπούλου 1909-1935
14) Χρυσάνθη Οικονομίδου 1902
15) Λιλή Ιακωβίδη
Γιάννης Ρίτσος κ.α

8)Αναπαραγωγή φωτογραφιών από τη Μικρά Ασία
14 ασπρόμαυρες φωτογραφίες από τη Σμύρνη, διαφόρων στρατιωτών του 1921 με επιστολές σε φωτοαντίγραφο στο πίσω μέρος της φωτογραφίας.
Φωτοτυπημένες φωτογραφίες από τη Σμύρνη 1910-1921
1 διανομητήριο από το Βασ. Γεν. Προξενείο της Ελλάδος 188.. ενός εμπόρου.

9)Βιβλίο με τίτλο «Η πρώτη επέτειος εορτή του Μικρασιατικού Συλλόγου «Ανατολής» Εν Αθήναις εκ του τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλαρίου 1892.
Σημείωμα στρατιώτη προς την μητέρα του, γραμμένο το μισό στα γαλλικά με την ένδειξη Γ’ Σώμα Στρατού (τέως Σμύρνης.) 1930.
Δελτία ταυτότητας 1941-1943
Οικογενειακά βιβλιάρια προσφύγων 1924- 1925
Γράμμα στρατιώτη του 10ου Λόχου 14-1-1922
1 φωτογραφία της Μικρασίας σε οικισμό των Ελλήνων Αϊβαλί με χειρόγραφες χριστουγεννιάτικες ευχές 1904
Μικρασιατικός Ελληνισμός φωτογραφία με χορό των …. χ.χ.
Υπεύθυνες δηλώσεις αστικής αποκαταστάσεως προσφύγων
Μικτή Επιτροπή επί της ανταλλαγής των ελληνοτουρκικών πληθυσμών «Δήλωσις εκκαθαρίσεως 1922-1925
25 επιστολόχαρτα γραμματέα στην τουρκική γλώσσα πρίν από το 1920, με Entete Εκπαιδευτήρια της ορθοδόξουΚοινότητοςΤαταουλών (Κωνσταντινουπόλεως)
Διαταγή από το Στρατ. Διοικ. Μαγνησίας 1922
Δίπλωμα εμπορικού τμήματος του Ελληνογαλλικού Λυκείου 1911
Ενδεικτικό της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης 1888
Βιβλίο με τίτλο: «Τσάρσια και παζάρια στη Σμύρνη» Ανάτυπον του Φ. Κ. Φλάμπου Αθήναι 1962
Πιστοποιητικό Συλλόγου Αλληλοβοήθειας Προσφύγων 1947 με φωτογραφία οικογένειας.
Αρχειονομικός φάκελος Μικρασιατών Προσφύγων
7 Φωτογραφίες ασπρόμαυρες Πάγος της Σμύρνης1910
24 φωτογραφίες ασπρόμαυρες από τη Μικρασιατική Εκστρατεία περιέχει την κατασκευή γέφυρας στον Σαγγάριο Ποταμό-Φρουρά ανακτόρων – ΧΙΙΙ Μεραρχία
Πρόχειρο υπόστεγο-φρουρά Κωνσταντίνου κ.α
48 Φωτογραφίες παλιών επαγγελμάτων Τούρκων και Μικρασιατών. 1922.
1 τετράδιο πολύ μικρού μεγέθους (τσέπης) με χειρόγραφα ποιήματα και διάφορες σημειώσεις. (1918)
1 συμφωνητικό ενοικίου, 1916.
Οικογενειακό βιβλιάριο του πρόσφυγος Δ. Σαράντη

Ελευθερίου, Μάνος

Αρχείο Οικογένειας Σωτήρη Παπαμαρκάκη

  • GRGSA-MAG PRI88.1
  • Αρχείο
  • 1922-1988

Η Συλλογή περιέχει 20 τεκμήρια που αφορούν 4 γενιές της οικογένειας του δωρητή με αφετηρία τη Σμύρνη.
Οθωμανικό έγγραφο με χειρόγραφη σημείωση στα ελληνικά: «Αναστασία Παναγιώτου, εγεννήθη εν Σμύρνη κατά το έτος 1919», Εκλογικό βιβλιάριο, Βιβλιάριο της οικογένειας χορηγούμενο από τον Ερυθρό Σταυρό, Ληξιαρχικά έγγραφα, έγγραφα των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, έγγραφα αναγνώρισης της αντιστασιακής δράσης του Χαράλαμπου Κ. Παπαμαρκάκη (1926-2004) στην Κατοχή.

Παπαμαρκάκη, Σωτήρη, οικογένεια

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA- ADM014
  • Αρχείο
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια ο κύριος όγκος του υλικού αποτελείται από αιτήσεις πολιτών, συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, κοινοτήτων κ.λπ. οι οποίες διεκπεραιώνονταν από το Πολιτικό Γραφείο στα αρμόδια υπουργεία και στις υπηρεσίες, που με τη σειρά τους έστελναν τις σχετικές απαντήσεις στα αιτήματα και στις καταγγελίες αυτές. Τα αιτήματα αφορούσαν κυρίως διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, πληρωμή αποζημιώσεων, διευκολύνσεις σε εμπόρους, εταιρείες και ιδιώτες, ενώ συχνές ήταν οι καταγγελίες για υπερβασίες εκπροσώπων των αρχών. Ανάλογος ήταν και ο ρόλος του Γραφείου στις σχέσεις κεντρικής και τοπικής εξουσίας. Πρόεδροι κοινοτήτων, νομάρχες και γενικοί διοικητές απευθύνονταν στο Πολιτικό Γραφείο ώστε να ασκήσουν πιέσεις στα διάφορα υπουργεία για τη λύση των προβλημάτων των περιοχών δικαιοδοσίας τους.

Βέβαια, το Πολιτικό Γραφείο αποτελούσε και τμήμα του κομματικού μηχανισμού της πολιτικής παράταξης που κάθε φορά βρισκόταν στην εξουσία, προωθώντας τις υποθέσεις των «ημετέρων» ή φροντίζοντας για την εκκαθάριση των αντιφρονούντων από τη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα. Άλλωστε, το Πολιτικό Γραφείο ιδρύθηκε σε μια περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός βρισκόταν στο απόγειό του. Το Σεπτέμβριο του 1917, οπότε και ψηφίστηκε ο ιδρυτικός νόμος της υπηρεσίας, ο Βενιζέλος μόλις είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη επιτυγχάνοντας –με την απαραίτητη βοήθεια των συμμαχικών στρατευμάτων– την ενοποίηση του ελληνικού κράτους. Οι οπαδοί των Φιλελευθέρων ζητούσαν πλέον εκδίκηση και αποκατάσταση για τις διώξεις που υπέστησαν κατά τα Νοεμβριανά ή από τις φιλοβασιλικές οργανώσεις των Επιστράτων. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την ήττα του Βενιζέλου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος αντιστράφηκαν. Οι φάκελοι του αρχείου απεικονίζουν πλήρως το κλίμα του Εθνικού Διχασμού στη χώρα, περιέχοντας πληθώρα υποθέσεων με διώξεις και απελάσεις «αντιδραστικών» πολιτών, υπαλλήλων και στρατιωτικών.

Παράλληλα, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργούσε και ως ένα είδος προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό πολίτες, σύλλογοι και σωματεία έστελναν τηλεγραφήματα και ψηφίσματα με τα οποία εξέφραζαν την επιδοκιμασία τους σε ενέργειες της κυβέρνησης, τη στήριξή τους στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και του εκάστοτε καθεστώτος και την αποδοκιμασία τους σε ενέργειες πολιτικών αντιπάλων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των φακέλων του αρχείου με τα τηλεγραφήματα καταδίκης της απόπειρας δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι ή με τα τηλεγραφήματα στήριξης του καθεστώτος του Θ. Πάγκαλου.

Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου, όπως για παράδειγμα, εκείνοι που συγκεντρώνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας για το βομβαρδισμό της Κέρκυρας από τους Ιταλούς ή την απέλαση του Οικουμενικού Πατριάρχη από την τουρκική κυβέρνηση.

Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φάκελοι εκείνοι που συγκεντρώνουν πληροφορίες για τη δράση κομμουνιστικών ομάδων, αντιφρονούντων, μειονοτικών ομάδων και κάθε είδους προπαγάνδας στο εσωτερικό της χώρας. Άλλωστε, στο πλαίσιο του Πολιτικού Γραφείου λειτουργούσαν υπηρεσίες που αποτελούσαν στην ουσία τους προδρόμους της ΕΥΠ, όπως η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους.

Η ενασχόληση με ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και η αντικομμουνιστική υστερία της περιόδου διασώζουν στα έγγραφα του αρχείου σημαντικά στοιχεία για τη δράση και την πολιτική σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ομάδων, εργατικών ενώσεων και συνδικάτων, ενώ δίνουν μια εικόνα για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και για την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην εργατική τάξη και την πολιτική της εκπροσώπηση. Στο αρχείο λοιπόν φυλάσσονται σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά έντυπα, προκηρύξεις του ΚΚΕ, ψηφίσματα και υπομνήματα της ΓΣΕΕ, Εργατικών Κέντρων, συνδικάτων, σωματείων και άλλο παρόμοιο υλικό.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία.

Το αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού καλύπτει ακόμη ζητήματα οικονομικής και τοπικής ιστορίας, της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου, ενώ παρέχει κάποιες πληροφορίες για τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Εκτός από τα έγγραφα, οι παραπάνω πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από διάφορα έντυπα, φυλλάδια, περιοδικά, εφημερίδες και φωτογραφικό υλικό.

Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού (1917-1928)

Αρχείο Προφορικής Παράδοσης

  • Αρχείο

Το πλούσιο πληροφοριακό υλικό αναφέρεται στην ειρηνική – την προ της καταστροφής – περίοδο και περιγράφει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των μικρασιατικών πληθυσμών στη γενέτειρα.
Η διερεύνηση κάθε οικισμού, λαογραφική στη αρχική της σύλληψή της, είναι πολύπλευρη και λεπτομερής, ενώ τα στοιχεία που συλλέχθηκαν καλύπτουν ευρύτατο θεματικό πεδίο: γλώσσα, γεωγραφία, οικονομία, κοινωνική και θρησκευτική ζωή, εκπαίδευση, τοπική ιστορία κ.ά. Η καταγραφή έγινε βάσει λεπτομερούς ερωτηματολογίου, το οποίο εκπονήθηκε μετά από διαβούλευση με κορυφαίους έλληνες και αλλοδαπούς μελετητές της Μικράς Ασίας.

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών

Αρχείο Τμήματος Κοινωνικής Πρόνοιας Αγρινίου

  • GRGSA-AIT ADM. 17.2
  • Αρχείο
  • 1922-2007

Στεγαστική αποκατάσταση προσφύγων του Πόντου και Μικράς Ασίας στους προσφυγικούς συνοικισμούς Αγρινίου και αποκατάσταση πληθυσμών των μεταφερόμενων οικισμών περιοχής Αγρινίου. Πιο συγκεκριμένα: Ατομικοί φάκελοι προσφύγων αιτούντων στεγαστική αποκατάσταση στους συγκροτούμενους οικισμούς της πόλεως Αγρινίου στην περιοχή Αγίου Κωνσταντίνου κατά οικοδομικό τετράγωνο. Σχεδιαγράμματα και εκτιμητικοί πίνακες των οικισμών των οικοπέδων και των οικημάτων. Στοιχεία σχετικά με τους 4 συνοικισμούς Αγρινίου:1) Παλαιός Άγιος Κωνσταντίνος Αγρινίου, 2) Νέος Άγιος Κωνσταντίνος Αγρινίου, 3) Συνοικισμός Αγρινίου τέως Ε.Α.Π. (Νέα Ερυθραία), 4) Αστικός Συνοικισμός Αγρινίου Β΄ (Καπέλλα). Φάκελοι κοινόχρηστων χώρων. Διοικητική αλληλογραφία, εγκύκλιοι, νομοθεσία περί αστικής αποκατάστασης προσφύγων. Βιβλία καταγραφής προσφύγων, παραχωρήσεων, δανείων κ.λπ.

Τμήμα Κοινωνικής Πρόνοιας Αγρινίου

Γιαννίκης, Ιωάννης

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 23/16
  • Αρχείο
  • 1919-1937

Τρία επιστολόχαρτα της εμπορικής εταιρίας J.B. Yannikis & Cie με έδρα τη Σμύρνη και το λογότυπο της εταιρίας στα γαλλικά, δεκαετία 1910.
Αναγγελία της κηδείας της Παναγούλας Γιαννίκη, μητέρας του Ιωάννη και του Χριστόφιλου Γιαννίκη, στη Σμύρνη στις 14 Μαΐου 1919.
Ένα επιστολόχαρτο του Πρακτικού Λυκείου Σμύρνης, πρώην Ελληνογερμανικού, δεκαετία 1920.
9 πιστοποιητικά φοιτήσεως στο Ελληνογερμανικόν / Πρακτικόν Λύκειον Σμύρνης και 1 πιστοποιητικό διδασκαλίας στο ανωτέρω σχολείο. Τα πιστοποιητικά έχουν εκδοθεί από τον Ι. Γιαννίκη στον Πειραιά, μεταξύ 1924 και 1937 (ένα είναι αχρονολόγητο)

Γιαννίκης, Ιωάννης Β.

Ηχογραφημένες συνεντεύξεις με μικρασιάτες της Σάμου

  • Αρχείο
  • 1992

1η κασέτα: Μαρτυρίες μικρασιατών προσφύγων από το Τσαγκλί και τα Δωμάτια.
2η και 3η κασέτα: Αφήγηση Στέλιου Σοφούλη από τους Νενέδες για τον Μικρασιατικό πόλεμο.
4η κασέτα: Αφήγηση Μαρίας Κελεμπεσιώτη από το Γέροντα Μικράς Ασίας.
5η κασέτα: Ημερίδα "Λογοτεχνία και Μικρασιατική καταστροφή".

Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Ν. Σάμου

Μαυρομμάτη, οικογένεια

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 614
  • Αρχείο
  • 1924-1942

Το αρχείο περιλαμβάνει έγγραφα σχετικά με τα κληρονομικά της οικογένειας Μαυρομμάτη (βεβαιώσεις, ληξιαρχικές πράξεις θανάτου, δηλώσεις φόρου κληρονομίας κ.ο.κ.) και με τις αποζημιώσεις που απαιτούσαν από το τουρκικό κράτος (τίτλους ιδιοκτησίας, αιτήσεις, δικαστικές αποφάσεις κ.ο.κ.). Στον υποφάκελο 2 περιλαμβάνονται οθωμανικοί τίτλοι ιδιοκτησίας της Ερμιόνης Καραπάνου, κόρης Κωνσταντίνου Μαυρομμάτη.

Μαυρομμάτη, οικογένεια

Συλλογή Νικολάου Αντωνόπουλου (Κ428)

  • Αρχείο
  • 1924 - 1926
  1. Δύο πιστοποιητικά συλλόγου Ατταλιωτών «Η Παμφυλία» του έτους 1925
  2. Ένα πιστοποιητικό άφιξης του πρόσφυγα Παναγιώτη Σαββόγλου που εξέδωσε η Γενική Μικρασιατική Επιτροπή στην Αθήνα το έτος 1924
  3. Ένα βιβλιάριο υγείας του Π. Σαβόγλου του έτους 1926

Αντωνόπουλος, Νικόλαος

Συλλογή Χειρογράφων

  • Αρχείο

Σήμερα υπάρχουν στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών κατατεθειμένα 504 χειρόγραφα από όλες τις περιοχές της Μικράς Ασίας, καταταγμένα και αυτά κατά την γεωγραφική έννοια που διέπει το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης.
Στο σύνολο περιλαμβάνονται περίπου 40 χειρόγραφα που χρονολογούνται προ του 1922, ορισμένα από τα οποία συντάχθηκαν το 19ο αιώνα από λόγιους Μικρασιάτες και τοπικούς ιστοριοδίφες.

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών