Εμφανίζει 16 αποτελέσματα

Αρχειακή περιγραφή
Κρήτη Κρητικό ζήτημα
Προεπισκόπηση εκτύπωσης Προβολή:

Αρχείο Αθανασίου Ψαλίδα και Σταματίου Κρίνου (Κ71)

  • GRGSA-CA- PRI028.04
  • Αρχείο
  • 1771-1829, 1866-1869

Τμήμα του αρχείου του Αθανάσιου Ψαλίδα:

  1. Χειρόγραφα (σχολικά σχεδιάρια και άλλα μικρά τεύχη, κατάστιχα λογαριασμών, ιατροσόφια, συνταγές μαγειρικής. ζαχαροπλαστικής και χρωμάτων).
  2. Αλληλογραφία του Αθανάσιου Ψαλίδα με διάφορους παραλήπτες.
  3. Τμήμα του αρχείου του Σταματίου Κρίνου αναφερόμενο, κυρίως, στην Κρητική Επανάσταση (1866-1869).

Ψαλίδας, Αθανάσιος

Αρχείο Γ. Δασκαλάκη

  • GR HESG-NHM/1980/11-2
  • Αρχείο
  • 1845-1968

Έγγραφα σχετικά με τη δράση της οικογένειας Δασκαλάκη. Συγκεκριμένα περιλαμβάνονται: Διπλώματα, διαβατήριο, πωλητήρια, συμβολαιογραφικές πράξεις, διατάγματα Γ.Σ. Κρητών, αλληλογραφία, πιστοποιητικά κ.ά.

Δασκαλάκη, οικογένεια

Αρχείο Γεωργίου και Μιχαήλ Τσόντου Βάρδα (Κ129α)

  • GRGSA-CA- PRI149.01
  • Αρχείο
  • 1864 - 1915

Αρχείο Γεωργίου και Μιχαήλ Τσόντου Βάρδα:
Οθωμανικά έγγραφα.
Δίπλωμα Γενικού Αρχηγείου Σφακίων προς Σταύρο Καπριδάκη (1868).
Αντίγραφα συμβολαιογραφικών πράξεων (Χανιά, 1886, 1890).
Προκήρυξις των αντιπροσώπων των Μεγάλων Δυνάμεων προς τους Κρήτας βουλευτάς και Νέος Πολιτειακός Οργανισμός Κρήτης (Λιθογραφημένα χειρόγραφα. Χανιά, 1896).
Επιστολές Γεώργιου Τσόντου Βάρδα (1907).
Έγγραφο Νομαρχίας Σφακίων προς τους δημάρχους του Νομού Σφακίων (1913, υπογρ. Γ. Μοάτσος).
Έγγραφα Γ΄ Τάγματος Κορυτσάς (Κορυτσά, 1914).
Χειρόγραφο σημείωμα Γ. Τσόντου Βάρδα προς Μιχαήλ (Κορυτσά, 1914).
Αιτήσεις προς ταγματάρχη Γ. Τσόντο Βάρδα (Κορυτσά, 1914).
Φύλλο πορείας των Μιχαήλ Τσόντου, Γεώργιου Λεονταράκη, Ευστράτιου Τρουλάκη, Ανδρέα Κατσουλάκη, Μιχαήλ Τσινιαράκη (εκδ. αρχή Μοιραρχία Χανίων, 1915).
Αναμνηστικό δίπλωμα Κοινότητας Ελούντας προς Γενικό Διοικητή Κρήτης Παναγιώτη Ε. Σφακιανάκη (χ.χ.). Χειρόγραφο σημείωμα με υπογραφή Α.Κ. 20 και σφραγίδα του Ελληνομακεδονικού Κομιτάτου (χ.χ.).

Τσόντος - Βάρδας, Γεώργιος

Αρχείο Γεωργίου Τσόντου Βάρδα (Κ59α)

  • GRGSA-CA- PRI149.02
  • Αρχείο
  • 1867-1930

Αρχείο του Μακεδονομάχου Καπετάν Τσόντου Βάρδα. Περιλαμβάνει ημερολόγια, υπομνήματα, επιστολές, έγγραφα, εφημερίδες, αποκόμματα εφημερίδων, πρακτικά, πρωτόκολλα, σημειωματάρια και πλήθος άλλων στοιχείων αναφερόμενα κυρίως στη δράση του Τσόντου Βάρδα κατά τον Μακεδονικό, τον Βορειοηπειρωτικό αγώνα και τον Εθνικό Διχασμό. Αναλυτικότερα:

  1. Κρητικά (1867-1912).
  2. Μακεδονικός Αγών (1903-1905).
    3-4. Μακεδονικός Αγών (1906-1913).
  3. Μακεδονικός Αγών (1916-1917): Αλληλογραφία.
  4. Μακεδονικός Αγών. Σημειώσεις – Επιστολές.
  5. Ηπειρωτικός Αγών (1913-1914).
  6. Ηπειρωτικός Αγών (1914).
  7. Ηπειρωτικός Αγών (1914).
  8. Ηπειρωτικός Αγών. Αλληλογραφία με διάφορους (Μητροπολίτες, Καπεταναίους, Αξιωματικούς), Νοσοκομείο, Τηλεγραφείο, Πυρομαχικά, Οικονομικά, Πρωτόκολλα Αλληλογραφίας, Ημερήσιες Διαταγές.
  9. Ηπειρωτικός Αγών (1915-1916).
  10. Προσωπικά στοιχεία.
    17-19. Αυτόγραφα Ημερολόγια.
    20-22. Ευρετήρια αγωνιστών, βιβλία πράξεων Μακεδονικού Κομιτάτου (1877-1878).
  11. Διάφορα βιβλία.
  12. Αποκόμματα Εφημερίδων.
  13. Αποκόμματα Εφημερίδων.
    26-27. Αποκόμματα Εφημερίδων (1914-1917).
    28-30. Αποκόμματα εφημερίδων, Πολιτική δράση Τσόντου Βάρδα, αγώνες κατά Βενιζέλου.

Τσόντος - Βάρδας, Γεώργιος

Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου

  • Αρ.Εισ. 173
  • Αρχείο
  • π. 1891-1936

Το αρχείο είναι ταξινομημένο σε δύο γενικές κατηγορίες: δημόσια και ιδιωτικά έγγραφα.
Δημόσια έγγραφα
α) Έγγραφα ανωτάτων αρχών και δημοσίων υπηρεσιών.
Ανώτατος Άρχοντας (1911-1932), Πρόεδρος Κυβέρνησης (1910-1930), Υπουργείο Εξωτερικών (1898-1931), Υπουργείο Οικονομίας (1917-1934), Υπουργείο Στρατιωτικών (1897-1935), Υπουργείο Δικαιοσύνης (1904-1929), Υπουργείο Εσωτερικών (1914-1933), Υπουργείο Παιδείας (1891-1928), Υπουργείο Δημοσίων Έργων (1925-1931), Υπουργείο Γεωργίας (1932-1933), Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και Υγιεινής (1918-1927), Βουλή - Γερουσία (1892-1933), Προσωρινή Κυβέρνηση Θεσσαλονίκης (1916-1917).
β) Έγγραφα και υπομνήματα Νομικών Προσώπων, προς τον πρωθυπουργό και προς τα επί μέρους υπουργεία (1907-1935).
γ) Αναφορές και επιστολές ιδιωτών προς την κυβέρνηση και προς τις δημόσιες αρχές (1911-1934).
δ) Έγγραφα Κρητικής Πολιτείας (1898-1906): αλληλογραφία Ελευθερίου Βενιζέλου με τον πρίγκιπα Γεώργιο και άλλους σχετικά με ζητήματα που αφορούν την Κρήτη.
Ιδιωτικά έγγραφα
α) Αλληλογραφία: επιστολές Ελευθερίου Βενιζέλου προς τους συνεργάτες του, προς έλληνες και ξένους πολιτικούς και προσωπικές σημειώσεις του ίδιου (1897-1935)ˑ επιστολές πολιτικών προσώπων και συνεργατών απευθυνόμενες στον ίδιο (1891, 1896-1935).
β) Επιστολές ιδιωτών προς τον Ελευθέριο Βενιζέλο (1910-1935).
γ) Αλληλογραφία ανάμεσα σε τρίτους (1897-1936).
Χάρτες πολιτικοί, στατιστικοί, εθνογραφικοί, της Ελλάδας, της Μικράς Ασίας, των Βαλκανίων και της Ευρώπης (π. 1877-1925).
Έντυπα, εφημερίδες, αποκόμματα τύπου, μονόφυλλα.

Βενιζέλος, Ελευθέριος

Αρχείο Εμμανουήλ Αντωνιάδη (Κ29, Κ30, Κ31)

  • GRGSA-CA- PRI100.01
  • Αρχείο
  • 1786-1882

Αρχείο του Εμμανουήλ Αντωνιάδη από την Κρήτη, του γένους των Μελισσηνών, που περιλαμβάνει:
Κ29

  1. Ιδιωτικά έγγραφα της οικογένειας Αντωνιάδη (1819-1872)
  2. Εκδοτικά "Ηούς" & "Αθήνας" (1830-1882)
  3. Κρητικά (1786-1840), 6 υ/φ.
    Κ30
    Α' Μέρος: Κρητικά (Ιανουάριος -Απρίλιος 1841)
    B' Μέρος: Κρητικά (Μάιος 1841)
    Γ' Μέρος: Κρητικά (Ιούνιος 1841)
    Κ31
    Α' Μέρος: Κρητικά (Ιούλιος 1841)
    Β' Μέρος: Κρητικά (Αύγουστος-Δεκέμβριος 1841).

Αντωνιάδης, Εμμανουήλ

Αρχείο Πάνου Κορωναίου (Κ3α, Κ3β, Κ3γ)

  • GRGSA-CA- PRI034.01-03
  • Αρχείο
  • 1835-1897
  • Κ3α-1: Αλληλογραφία στρατηγού Πάνου Κορωναίου (1835-1839).
  • Κ3α-2: Αλληλογραφία στρατηγού Πάνου Κορωναίου (1860-1868).
  • Κ3α-3: Αλληλογραφία στρατηγού Πάνου Κορωναίου (1871 - 1897).
  • Κ3β: Βιβλίο αλληλογραφίας στρατηγού Πάνου Κορωναίου, με ανεξάρτητο σημείωμα περί της καταγωγής της οικογένειάς του.
  • Κ3γ: Τετράδια σημειωμάτων, αναφερόμενα στην Επανάσταση της Κρήτης του έτους 1866, αυτόγραφα στρατηγού Πάνου Κορωναίου.

Κορωναίος, Πάνος

Συλλογή εγγράφων από την Κρήτη (Κ145)

  • GRGSA-CA- COL027.192
  • Συλλογή
  • 1889-1898

Δήλωση και κλήση Γεώργιου Στεργιάδου, Ηρακλή Σαπουντζάκη και Ιωάννη Δρακοντίδου κατά Σουλεϊμάν Μεχρή Αρμπατζάκη και Αλή Δουλγεράκη ενώπιον του Πρωτοδικείου Ηρακλείου, πληρεξούσιος δικηγόρος Ελευθέριος Βενιζέλος, (Χανιά 1889).
Επιστολή των πληρεξουσίων των Δυτικών Επαρχιών προς την Κεντρική υπέρ της Κρήτης Επιτροπή (Ακρωτήρι, 1897).
Εμπιστευτική επιστολή του Ιωάννη Κ. Σφακιανάκη προς κα Δεληγιώρη (Πλακούρες, 1897).
Τρεις ιδιόγραφες επιστολές του Ελευθερίου Βενιζέλου (1897) από Ακρωτήρι και Πλακούρες Χανίων σχετικά με τη διοικητική οργάνωση του νησιού, τις εργασίες της Συνέλευσης των Κρητών και το κρητικό ζήτημα.
Λιθογραφημένη εγκύκλιος του Προεδρείου της Συνελεύσεως των Κρητών (Πλακούρες, 1897).

Συλλογή εγγράφων Νικόλαου Λογαριαστάκη (Κ126δ)

  • GRGSA-CA- COL027.161
  • Συλλογή
  • 1891-1950

Αλληλογραφία (1891) του δικηγόρου Νικολάου Σταυράκη με τον Νικόλαο Λογαριαστάκη που είναι φυλακισμένος και εκτοπισμένος από τις οθωμανικές αρχές για τη δράση του, διορισμός του Λογαριαστάκη οπλαρχηγού Δήμου Αγίας Παρασκευής επαρχίας Πεδιάδας (1897), πιστοποιητικά της Επί των Αγωνιστών του Νομού Ηρακλείου Επιτροπής για τη δράση του Λογαριαστάκη και αντίστοιχο του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Αρχανών (1909) καθώς και δίπλωμα απονομής στρατιωτικής σύνταξης από το Υπουργείο Οικονομικών (1953).

Λογαριαστάκης, Νικόλαος

Συλλογή Ιωάννη Μπρισιμιτζάκη (Κ54ε_1-9)

  • GRGSA-CA- COL166.01
  • Συλλογή
  • 1853 - 1913
  1. Τετράδιο με τίτλο "Εν Ημερολόγιον Πολεμικόν της εν Ηρακλείω της Κρήτης εκστρατείας" με πολεμικό σχεδιάγραμμα της Κρητικής Επανάστασης της χρονικής περιόδου 1 Φεβρουαρίου έως 27 Ιουλίου 1897 (Κ54ε_1).
  2. Πολεμική έκθεση που αναφέρεται στην Κρητική Επανάσταση του 1896-1897 με τίτλο "Πολεμικαί αναμνήσεις. Δράσις του ατάκτου Πυροβολικού εν τω τμήματι Ηρακλείου της Κρήτης κατά το 1897" (Κ54ε_2).
  3. Πολεμική έκθεση που αναφέρεται στην Κρητική Επανάσταση του 1896-1897 με τίτλο "Πολεμικαί αναμνήσεις. Μάχαι Α[ρ]χαρνών" (Κ54ε_3).
  4. Πολεμική έκθεση για την Κρητική Επανάσταση 1896-1897 με τίτλο "Δράσις του Επαναστατικού Πυροβολικού εν τω τμήματι Ηρακλείου της Κρήτης κατά το 1897" (Κ54ε_4).
  5. Επιστολές, έγγραφα, καταστάσεις, επισκεπτήρια, αποδεικτικά, εκθέσεις, λογαριασμοί και σημειώματα της περιόδου 16 Δεκεμβρίου 1853 έως 5 Απριλίου 1910 και αχρονολόγητα που αναφέρονται στην ιστορία της Κρήτης (Κ54ε_5).
  6. Υψηλό Αυτοκρατορικό φιρμάνι με χρονολογία 1 Ρεβιούλ-Αχήρ 1307 (1892) (Κ54ε_6).
  7. Κρητικές εφημερίδες και άλλα έντυπα των ετών 1897 - 1913 (Κ54ε_7).
  8. Εφημερίδες Κρητικού Αγώνα 1897 (Κ54ε_8).
  9. Εφημερίδες του 1897 που αναφέρονται στον Ιωάννη Μπρισιμιτζάκη (Κ54ε_9).

Μπρισιμιτζάκης, Ιωάννης

Συλλογή Μ. Μανούσακα

  • GRGSA-IAK COL060.01
  • Αρχείο
  • 1827 - 1829

Επιστολή του Δ. Καλλέργη στους οπλαρχηγούς Δεληγιαννάκη, Μπεκάκη, Κουρτικάκη, Μεγαλοβρησανό και άλλους συμπατριώτες να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της Αθήνας με αντάλλαγμα τη βοήθεια για απελευθέρωση της Κρήτης, αναφορά του διοικητή της γαλέτας «Ασπασία», Ανδριανού Ασωτίρου για τις κινήσεις του τουρκοαιγυπτιακού στόλου, κείμενο υπογεγραμμένο από αρχιερείς, κλήρο, μέλη του Κρητικού Συμβουλίου, επαρχιακούς δημογέροντες, στρατηγούς, οπλαρχηγούς επαρχιών με το οποίο διαμαρτύρονται στους ηγεμόνες της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας για το ότι η Κρήτη δεν αποτέλεσε τμήμα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους με το πρωτόκολλο που υπογράφτηκε τον Μάρτιο του 1829, κείμενο υπογεγραμμένο από αρχιερείς, κλήρο, μέλη του Κρητικού Συμβουλίου, επαρχιακούς δημογέροντες, στρατηγούς, οπλαρχηγούς επαρχιών με το οποίο ζητούν από τον βασιλιά της Γαλλίας, Κάρολο Ι΄ να φροντίσει και να μεσολαβήσει στον ηγεμόνα της Μεγάλης Βρετανίας και της Ρωσίας για την απελευθέρωση της Κρήτης από τον τουρκικό ζυγό

Μανούσακας, Μ.

Συλλογή Νικ. Γ. Παπαδάκη, Βουλευτή

  • GRGSA-IAK COL037.01
  • Αρχείο
  • 1896 – 1921

Επιστολές του Ν. Παπαδάκη προς την Επαναστατική Συνέλευση των Κρητών σχετικά με την άρνηση της Ελληνικής κυβέρνησης να αναγνωρίσει τους Κρήτες βουλευτές, γνωστοποίηση εκλογής Ν. Παπαδάκη ως Βουλευτή της Βουλής των Αθηνών, έγγραφα που αφορούν τους Κρήτες βουλευτές, έγγραφα που αφορούν την επανάσταση του Ακρωτηρίου, αλληλογραφία Ν. Παπαδάκη σχετικά με το κρητικό ζήτημα, βιογραφία Νικόλαου Γ. Παπαδάκη, βιογραφία Θεόδωρου Λιμπρίτο

Παπαδάκης, Νικ.

Σύμμεικτα (1841, 1866, 1868, 1897)

  • Αρ.Εισ. 335
  • Αρχείο
  • 1841, 1866, 1868, 1897

α) Έγγραφο 1
1841, Φεβρουαρίου 17 (9 Μουχαρέμ 1257)
Γνωστοποίηση του Μουσταφά Πασά (Χανιά).
Ο Μουσταφάς Πασάς κοινοποιεί την άφιξη του Δαυΐδ Δών, κυβερνήτη του αγγλικού καπακιού "Βαγκάρδ", ο οποίος έχει διαταγή από τον ναύαρχο Στόπφορδ να ενωθεί με τον οθωμανικό στόλο και να συμπράξει υπό τις διαταγές της Υψηλής Πύλης.
β) Έγγραφο 2
1841, Μαρτίου 6
Προκήρυξη του καπετάνιου του εγγλέζικου καπακιού "Γουαλτεγρέβη" και των προξένων της Γαλλίας, Αγγλίας, Ελλάδας, Αυστρίας, Ρωσίας, καθώς και του Σερασκέρη της Κρήτης Μουσταφά Πασά (Χανιά) προς τους κατοίκους της Κρήτης.
Καλούνται όλοι όσοι έλαβαν μέρος στην επανάσταση, μαζί με τους "νεοφερμένους κρητικούς" να καταθέσουν τα όπλα και να υποταχθούν για να λάβουν συγχώρεση από τον Μουσταφά Πασά. Αν δεν υποταχθούν και δεν αναχωρήσουν αμέσως από το νησί, να ξέρουν ότι θα κατατρεχθούν.
γ) Έγγραφο 3
1866, Μαΐου 2
Προκήρυξη του "σύντεκνου" Παπαδαναγνώστη (Μπουτζουνάρια Κρήτης) προς άλλον "σύντεκνο".
Προκήρυξη κατά την κρητική επανάσταση του 1866. Ο συντάκτης διατυπώνει τις απόψεις του σχετικά με τη θέση της Κρήτης και υποστηρίζει ότι δεν είναι στοχαστικό να "γυρέψουν την ηγεμονία" γιατί έχουν το κακό παράδειγμα της Σάμου. Προτείνει λοιπόν εφόσον είναι αδύνατη η ένωση με την Ελλάδα να ζητήσουν την κηδεμονία της Αγγλίας.
δ) Έγγραφο 4
1868, Απριλίου 6
Προκήρυξη της Προσωρινής Κυβέρνησης Κρήτης (Γωνιές Μαλεβιζίου) προς τους απανταχού Έλληνες.
Καλούν τους Έλληνες να βοηθήσουν τον αγώνα των Κρητών με κάθε τρόπο.
ε) Έγγραφο 5
[1897]
Προκήρυξη του Τιμολέοντος Βάσσου, αρχηγού του στρατού κατοχής προς τον λαό της Κρήτης.
Στο όνομα του βασιλιά Γεωργίου Α' κηρύσσει την κατάληψη της Κρήτης.

Σύμμεικτη συλλογή (K56ζ_1-9)

  • GRGSA-CA- COL027.208
  • Συλλογή
  • 1889, 1897, 1902
  1. Διάφορες γαλλικές εφημερίδες και περιοδικά (1897) (Κ56ζ_1).
  2. Σπάραγμα της Journal Officiel, που περιέχει τα Πρακτικά των Συζητήσεων της Γαλλικής Βουλής της 22ας Φεβρουαρίου 1897, σελ. 489-505 και της 15ης Μαρτίου 1897 σελ. 759-780, επίσης τα Πρακτικά των Συζητήσεων της Γαλλικής Γερουσίας της 16ης Μαρτίου 1897 σελ. 439-462. (Κ56ζ_2)
  3. Έντυπο μονόφυλλο "Πρόγραμμα των αποκαλυπτηρίων του ανδριάντος του ναυάρχου Μιαούλη", τυπωμένο στην Ερμούπολη στις 21 Απριλίου 1889 (Κ56ζ_3).
  4. Έντυπο μονόφυλλο "Πρόγραμμα Εορτών επί τοις αποκαλυπτηρίοις του εν Ερμούπολει ανδριάντος του Ναυάρχου Μιαούλη τη 23, 24 και 25 Απριλίου 1889" (Κ56ζ_4).
  5. Καταστατικό της Εθνικής Εταιρείας και αποκόμματα ελληνικών εφημερίδων για την επανάσταση στην Κρήτη του 1897 (Κ56ζ_5).
  6. Έντυπο μονόφυλλο "Πρόγραμμα εορτών επί τοις αποκαλυπτηρίοις ανδριάντος του εθνικού ποιητού Διον. Σολωμού εν Ζακύνθω τη 30 Μαΐου 1902" (Κ56ζ_6).
  7. Έντυπο μονόφυλλο "Ύμνος εις τον Διονύσιο Σολωμό επί τοις αποκαλυπτηρίοις αυτού γενομένοις εν Ζακύνθω του έτους 1902" (Κ56ζ_7).
  8. Έντυπο μονόφυλλο με τίτλο "Η προς άμυνα της Κρήτης Επιτροπή, Έκκλησις υπέρ των Κρητών προς τους εν τη ελευθέρα Ελλάδι Έλληνας, προς τους εν τη αλλοδαπή ομογενείς και προς άπαντα τον πεπολιτισμένον και χριστιανικόν κόσμον, εν Αθήναις τη 27 Σεπτεμβρίου 1889 (Κ56ζ_8).
  9. Χάρτης της πόλης της Ρώμης, κλίμακας 1: 12.000 (ιταλικά) (Κ56ζ_9).

Φωτογραφικό Αρχείο

  • -
  • Αρχείο
  • π. 1850-2000

Φωτογραφίες, επιστολικά δελτάρια και λευκώματα. Τα λευκώματα, πολυτελέστατα, περίτεχνα, συνήθως δερματόδετα, περιέχουν κυρίως πορτραίτα προσωπικοτήτων που ανήκουν σε επώνυμες οικογένειες όπως των Κριεζή, Φωτιάδη, Βικέλα, Οικονόμου, κ.ά. Μερικά περιλαμβάνουν απεικονίσεις διαφόρων ελληνικών περιοχών και πόλεων όπως της Αθήνας, της Κρήτης, της Κέρκυρας, της Θεσσαλίας, της Τραπεζούντας και είναι δημιουργήματα σπουδαίων φωτογράφων, των αδελφών Ρωμαΐδη, J. Berrinda, B. Borri, Δ. Μιχαηλίδη, Κ. Κακουλή και άλλων.
Το φωτογραφικό υλικό, ταξινομημένο σε παράλληλες με τα ιστορικά γεγονότα ενότητες ή σε θεματικές κατηγορίες, καλύπτει το τμήμα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας από τις αρχές του δεύτερου μισού του 19ου αι. έως τις πρόσφατες δεκαετίες. Οι φωτογραφίες, έργα των πρωτοπόρων της ελληνικής φωτογραφικής τέχνης οι παλαιότερες (Φ. Μαργαρίτη, Δ. Κωνσταντίνου, Π. Μωραΐτη, Ι. Λαμπάκη, Κ. Δημητρίου, Γ. Κολόμβου, Γ. Δαμιανού, Σπ. Βενιού, Αυγ. Κόλλα, Αδελφών Ρωμαΐδη, Π. Διαμαντόπουλου, κ.ά) και καταξιωμένων επαγγελματιών οι μεταγενέστερες (Ν. Ζωγράφου, Γ. Μπούκα, Π. Πουλίδη, Μ. Μεγαλοκονόμου, Σπ. Μελετζή, Nelly’s κ.ά.) αλλά και παραγωγές χωρίς ταυτότητα, παρέχουν στοιχεία για την εξελικτική πορεία της νεοελληνικής φωτογραφίας από την πρώτη εμφάνισή της στην Ελλάδα.
Αξιοσημείωτος είναι ο αριθμός των φωτογραφιών καταξιωμένων ξένων φωτογράφων (Beck, E. Lester, Boeringer, Bergamasco κ.ά.), που εμπλουτίζει τη συλλογή του Φωτογραφικού Αρχείου.
Η προσπέλαση στην πολιτική, στρατιωτική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή του 19ου αι. γίνεται μέσα από ομάδα φωτογραφιών προσωπικοτήτων, από στιγμιότυπα των αλυτρωτικών εξεγέρσεων, της επτανησιακής ενσωμάτωσης, απεικονίσεις του πολέμου του 1897, από φωτογραφίες συλλόγων, πνευματικών ιδρυμάτων κ.ά.
Το ιστορικό πλαίσιο του 20ού αι. διαγράφεται με μεγάλες φωτογραφικές ομάδες που αναφέρονται στην Κρητική Πολιτεία, στο Μακεδονικό Αγώνα, στους Βαλκανικούς πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας, στον πόλεμο του 1940, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, την ένωση της Δωδεκανήσου, την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Πλούσια αντικατοπτρίζεται και η ελληνική πολιτική δραστηριότητα. Αναφέρονται ορισμένα χαρακτηριστικά σύνολα και μεμονωμένες φωτογραφίες:

  • Το δαγγεροτυπικό πορτραίτο του Όθωνα αποδιδόμενο στον Φ. Μαργαρίτη, 1848-1850.
  • Η σειρά φωτογραφιών των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 (σύγχρονη δωρεά του Δ. Βικέλα) καθώς και της Μεσολυμπιάδας του 1906.
  • Πλούσιο σύνολο φωτογραφιών που μεταφέρουν την εικόνα της αλλοτινής Αθήνας.
  • Ικανός αριθμός απεικονίσεων διαφόρων άλλων πόλεων ή τοποθεσιών. Ενδεικτικά αναφέρεται η συλλογή φωτογραφιών της Κύπρου (πόλεις, αρχαιότητες, ηθογραφικές και λαογραφικές εικόνες) προσφορά προς την ΙΕΕΕ του Πατριωτικού Συνδέσμου των Κυπρίων, ύστερα από την Παγκύπρια Έκθεση στην Αθήνα το 1901.
  • Ενότητα φωτογραφιών που απεικονίζουν βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία. Πραγματικά καλλιτεχνήματα Γερμανών φωτογράφων, είχαν εκτεθεί στο ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Έκθεσης της Ρώμης το 1911.
  • Σώμα φωτογραφιών από τη Μικρασιατική Εκστρατεία (περισσότερες από 6.000), μέρος του οποίου είναι προϊόν οργανωμένων φωτογραφικών συνεργείων οπλιτών της ελληνικής στρατιάς. Οι τελευταίες, τραβηγμένες και τυπωμένες (πολλές μεγάλων διαστάσεων) από το Δεκέμβριο του 1920 έως τον Ιανουάριο του 1922, αποδίδουν όχι μόνο τις φάσεις των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο Μικρασιατικό Μέτωπο αλλά και την ανθρώπινη διάσταση της καθημερινής ζωής του Έλληνα στρατιώτη. Τεκμηριώνουν ακόμη την έντονη ελληνική παρουσία στη Μικρά Ασία (ελληνικοί οικισμοί, ελληνικές αρχαιότητες, βυζαντινά μνημεία κ.ά.).
  • Έντυπα φωτογραφικά λευκώματα, παλαιότερα ή νεότερα, όπως το σύνολο σχεδόν της έντυπης δημιουργίας του Fr. Boissonnas, που με ρομαντισμό καταγράφει την Ελλάδα της πρώτης εικοσαετίας του 20ού αι.

Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος