Σωματεία

Ταξονομία

Κώδικας

Σημείωση περιεχομένου

Σημείωση(εις) πηγής

Display note(s)

Ιεραρχημένοι όροι

Σωματεία

Equivalent terms

Σωματεία

Σχετικοί όροι

Σωματεία

2 Αρχειακή περιγραφή results for Σωματεία

2 results directly related Exclude narrower terms

Αρχείο Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών

  • Αρχείο
  • 1866 - 2007

Το αρχείο της ΕΣΗΕΑ περιλαμβάνει οκτώ αρχειακές σειρές: α) Διοίκηση. β) Μέλη. γ) Αλληλογραφία. δ) Όργανα και Σωματεία Ε.Σ.Η.Ε.Α. ε) Άλλα Σωματεία. στ) Βιβλιοθήκη. ζ) Εκδηλώσεις – Δραστηριότητες. η) Σύμμικτα.

Στην πρώτη σειρά, «Διοίκηση», περιλαμβάνονται έγγραφα σχετικά με την ίδρυση της Ένωσης (1914-5) και τα πρώτα καταστατικά της (1918, 1920, 1924 κ.λπ.), βιβλία πρακτικών του Δ.Σ. (1915 κ.έ.), εκθέσεις εξελεγκτικής επιτροπής από το 1918 έως το 1965, υποψηφιότητες–οργανωτικά–αποτελέσματα των αρχαιρεσιών για την ανάδειξη Δ.Σ. κατά τα χρόνια 1925-1969, λογοδοσίες–εκθέσεις πεπραγμένων–απολογισμοί καθώς και θέματα οικονομικής διαχείρισης και κτιριολογικά της περιόδου 1920-1950.

Στη δεύτερη σειρά, «Μέλη», ανάμεσα σε άλλα συγκαταλέγονται κατάλογοι μελών της Ένωσης (1919-1920), αιτήσεις, εγγραφές–επανεγγραφές–πιστοποιητικά μελών (1935-1946), διαγραφές μελών (1915-1979), συνδρομές (1915-1935), μητρώα με προσωπικά στοιχεία των μελών (1927-1940), καταστάσεις με δάνεια και οικονομικά βοηθήματα προς μέλη στην Κατοχή, μισθολογικά ζητήματα (1938-1946) και φωτογραφίες μελών.

Η τρίτη σειρά, «Αλληλογραφία», περιλαμβάνει ποικίλα έγγραφα που καλύπτουν όλο το εύρος των αρμοδιοτήτων της Ένωσης κατά την περίοδο 1916-1949: πρωτόκολλα αλληλογραφίας (εισερχόμενα–εξερχόμενα), τηλεγραφήματα, επιστολές, πιστοποιητικά, αποδείξεις, εντάλματα πληρωμών, ψηφίσματα και εγκύκλιους.

Στη τέταρτη σειρά, «Όργανα και Σωματεία», συγκεντρώνονται ιδρυτικά, διοικητικά και οικονομικά έγγραφα διαφόρων οργάνων της Ένωσης (π.χ. Ταμείο Αλληλοβοήθειας, Ταμείο Πρόνοιας, Ταμείο Συντάξεων κ.ά.) και σωματείων υπό την δικαιοδοσία της (π.χ. Προμηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισμός, Εστία Τύπου, Δημοσιογραφική Σχολή κ.λπ.)

Στην πέμπτη σειρά, «Άλλα Σωματεία», εντάσσονται ποικίλα έγγραφα από τα τέλη του 19ου έως τα μέσα του 20ού αιώνα που αφορούν σωματεία χωρίς οργανική σχέση με την Ένωση, όπως ο Σύνδεσμος Δημοσιογράφων Αθηναϊκών Εφημερίδων, η Διεθνή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων/Fédération Internationale des Journalistes και άλλα σωματεία (ενδεικτικά: Δημοσιογραφική Εταιρία, Εταιρία Τύπου, Σύνδεσμος Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου, Συνδικάτο Εργατών Τύπου Αθηνών, Ομοσπονδία Τύπου κ.ά.).

Στην ενότητα «Βιβλιοθήκη» περιλαμβάνονται έγγραφα (1922-2009) σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία της Βιβλιοθήκης της Ε.Σ.Η.Ε.Α., κατάλογοι-ευρετήρια βιβλίων, βιβλία επισκεπτών και δωρεές βιβλίων από και προς την Ε.Σ.Η.Ε.Α..

Η έβδομη σειρά, «Εκδηλώσεις – Δραστηριότητες», συγκροτείται από: Τεκμήρια (έγγραφα, φωτογραφίες και άλλο υλικό) που χρησιμοποιήθηκαν σε εκθέσεις, συνέδρια και άλλες εκδηλώσεις που διοργάνωσε η Ένωση κατά τη διάρκεια των ετών 1930-1994. Υλικό για το περιοδικό Φανός κατά την περίοδο 1925-1948 με οικονομικά στοιχεία, πληροφορίες διακίνησης–αγγελίες–διαφημίσεις, καθώς και λίγα φύλλα του περιοδικού. Αρχειακό υλικό σχετικό με την έκδοση, διανομή, κλήρωση και τους τυχερούς του Λαχείου Συντακτών της περιόδου 1931-1967, καθώς και έγγραφα σχετικά με τη διοργάνωση του Χορού των Συντακτών τα έτη 1917-1939. Αρχειακά τεκμήρια για τη διοργάνωση των Καλλιστείων κατά την τετραετία 1929-1932.

Τέλος, η σειρά «Σύμμικτα» περιλαμβάνει ποικίλο υλικό: Αιτήσεις δημοσιογράφων για καταβολή αποζημιώσεων λόγω παύσης της κυκλοφορίας των εφημερίδων τους κατά την περίοδο της Κατοχής. Σκόρπια φύλλα εφημερίδων της περιόδου 1866-1947. Κατάλογοι εφημερίδων-περιοδικών καθώς και καταστάσεις εφημεριδοπωλών και κυκλοφορίας εφημερίδων τη δεκαετία του 1940. Κατάλογοι εφημερίδων επαρχίας (1960-1967) και ελληνικών και ξένων εφημερίδων (1813-1911). Γελοιογραφίες προκειμένου να δημοσιευθούν στο Φανό (1930 κ.έ.). Φωτογραφικό υλικό όπου απεικονίζονται μέλη του Δ.Σ. και άλλοι δημοσιογράφοι σε διάφορες εκδηλώσεις–δραστηριότητες της Ένωσης (1925-1997), εικόνες από το Αλβανικό Μέτωπο και άλλα θέματα (τέλη 19ου – αρχές 20ού αιώνα).

Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA- ADM014
  • Αρχείο
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια ο κύριος όγκος του υλικού αποτελείται από αιτήσεις πολιτών, συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, κοινοτήτων κ.λπ. οι οποίες διεκπεραιώνονταν από το Πολιτικό Γραφείο στα αρμόδια υπουργεία και στις υπηρεσίες, που με τη σειρά τους έστελναν τις σχετικές απαντήσεις στα αιτήματα και στις καταγγελίες αυτές. Τα αιτήματα αφορούσαν κυρίως διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, πληρωμή αποζημιώσεων, διευκολύνσεις σε εμπόρους, εταιρείες και ιδιώτες, ενώ συχνές ήταν οι καταγγελίες για υπερβασίες εκπροσώπων των αρχών. Ανάλογος ήταν και ο ρόλος του Γραφείου στις σχέσεις κεντρικής και τοπικής εξουσίας. Πρόεδροι κοινοτήτων, νομάρχες και γενικοί διοικητές απευθύνονταν στο Πολιτικό Γραφείο ώστε να ασκήσουν πιέσεις στα διάφορα υπουργεία για τη λύση των προβλημάτων των περιοχών δικαιοδοσίας τους.

Βέβαια, το Πολιτικό Γραφείο αποτελούσε και τμήμα του κομματικού μηχανισμού της πολιτικής παράταξης που κάθε φορά βρισκόταν στην εξουσία, προωθώντας τις υποθέσεις των «ημετέρων» ή φροντίζοντας για την εκκαθάριση των αντιφρονούντων από τη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα. Άλλωστε, το Πολιτικό Γραφείο ιδρύθηκε σε μια περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός βρισκόταν στο απόγειό του. Το Σεπτέμβριο του 1917, οπότε και ψηφίστηκε ο ιδρυτικός νόμος της υπηρεσίας, ο Βενιζέλος μόλις είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη επιτυγχάνοντας –με την απαραίτητη βοήθεια των συμμαχικών στρατευμάτων– την ενοποίηση του ελληνικού κράτους. Οι οπαδοί των Φιλελευθέρων ζητούσαν πλέον εκδίκηση και αποκατάσταση για τις διώξεις που υπέστησαν κατά τα Νοεμβριανά ή από τις φιλοβασιλικές οργανώσεις των Επιστράτων. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την ήττα του Βενιζέλου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος αντιστράφηκαν. Οι φάκελοι του αρχείου απεικονίζουν πλήρως το κλίμα του Εθνικού Διχασμού στη χώρα, περιέχοντας πληθώρα υποθέσεων με διώξεις και απελάσεις «αντιδραστικών» πολιτών, υπαλλήλων και στρατιωτικών.

Παράλληλα, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργούσε και ως ένα είδος προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό πολίτες, σύλλογοι και σωματεία έστελναν τηλεγραφήματα και ψηφίσματα με τα οποία εξέφραζαν την επιδοκιμασία τους σε ενέργειες της κυβέρνησης, τη στήριξή τους στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και του εκάστοτε καθεστώτος και την αποδοκιμασία τους σε ενέργειες πολιτικών αντιπάλων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των φακέλων του αρχείου με τα τηλεγραφήματα καταδίκης της απόπειρας δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι ή με τα τηλεγραφήματα στήριξης του καθεστώτος του Θ. Πάγκαλου.

Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου, όπως για παράδειγμα, εκείνοι που συγκεντρώνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας για το βομβαρδισμό της Κέρκυρας από τους Ιταλούς ή την απέλαση του Οικουμενικού Πατριάρχη από την τουρκική κυβέρνηση.

Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φάκελοι εκείνοι που συγκεντρώνουν πληροφορίες για τη δράση κομμουνιστικών ομάδων, αντιφρονούντων, μειονοτικών ομάδων και κάθε είδους προπαγάνδας στο εσωτερικό της χώρας. Άλλωστε, στο πλαίσιο του Πολιτικού Γραφείου λειτουργούσαν υπηρεσίες που αποτελούσαν στην ουσία τους προδρόμους της ΕΥΠ, όπως η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους.

Η ενασχόληση με ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και η αντικομμουνιστική υστερία της περιόδου διασώζουν στα έγγραφα του αρχείου σημαντικά στοιχεία για τη δράση και την πολιτική σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ομάδων, εργατικών ενώσεων και συνδικάτων, ενώ δίνουν μια εικόνα για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και για την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην εργατική τάξη και την πολιτική της εκπροσώπηση. Στο αρχείο λοιπόν φυλάσσονται σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά έντυπα, προκηρύξεις του ΚΚΕ, ψηφίσματα και υπομνήματα της ΓΣΕΕ, Εργατικών Κέντρων, συνδικάτων, σωματείων και άλλο παρόμοιο υλικό.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία.

Το αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού καλύπτει ακόμη ζητήματα οικονομικής και τοπικής ιστορίας, της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου, ενώ παρέχει κάποιες πληροφορίες για τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Εκτός από τα έγγραφα, οι παραπάνω πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από διάφορα έντυπα, φυλλάδια, περιοδικά, εφημερίδες και φωτογραφικό υλικό.

Πολιτικό Γραφείο Πρωθυπουργού (1917-1928)