Δελτίο περιγραφής Φορέα.
Η αναζήτηση των ονομάτων δεν πρέπει να εξαντλείται στα ονόματα που αναφέρονται στον κατάλογο, αλλά να επεκτείνεται και στη χρονολογική ταξινόμηση, όπου περιλαμβάνονται επιστολές αποστολέων που έγραψαν μία φορά αλλά μπορεί να είναι επώνυμοι (συλλογή αυτογράφων προσωπικοτήτων και ευγενών).
Η Σοφία Τρικούπη, κόρη του Σπυρίδωνος Τρικούπη και της Αικατερίνης Μαυροκορδάτου, γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1838. Μεγάλωσε και μορφώθηκε στην αγγλική πρωτεύουσα και συναναστράφηκε τον κύκλο των επιφανών πολιτικών, καθηγητών και ευγενών ανδρών που είχε η οικογένεια. Μετά το θάνατο των γονέων τους αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στον αδελφό της. Δεν υπήρχε επίσημος ξένος που να μην επισκέφθηκε το σπίτι της, το οποίο ήταν κέντρο διπλωματικών, πολιτικών και κοινωνικών συγκεντρώσεων. Μετά το θάνατο του Χαρίλαου Τρικούπη (1896) η Σοφία απομονώθηκε σπίτι της ζώντας με τις αναμνήσεις του «Μεγάλου» αδελφού της.
Πέθανε στην Αθήνα το 1916.
Δημοσιοποιήθηκε
Το αρχείο αποτελείται από την αλληλογραφία της Σοφίας Τρικούπη με ξένους κυρίως διπλωμάτες, πολιτικούς, καθηγητές αλλά και έλληνες επιστολογράφους και αφορά ως επί το πλείστον τις κοινωνικές συναναστροφές της: ευχαριστίες για συλλυπητήρια, για την αποστολή μεταλλίου και φωτογραφίας του Χαριλάου Τρικούπη σε συνεργάτες και φίλους, κοινωνικές ειδήσεις κλπ. Περιλαμβάνονται επίσης η οικογενειακή αλληλογραφία της (επιστολές Χαρίκλειας, Νικολάου, Ελένης Μαυροκορδάτου, Κωνσταντίνου Τρικούπη και άλλων εξαδέλφων και ανηψιών) και αριθμός επιστολών που απευθύνονται στη μητέρα της Αικατερίνη και στον πατέρα της καθώς και ποικίλα έγγραφα σχετικά με βιογραφικά στοιχεία, ποιήματα στη μνήμη του Χ.Τρικούπη κλπ. Η Σ.Τρικούπη έκανε συλλογή αυτογράφων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν στην αλληλογραφία της επιστολές διαφόρων διακεκριμένων προσωπικοτήτων της εποχής.
[Βλέπε επισυναπτόμενο ονομαστικό κατάλογο των κυριοτέρων ξένων και ελλήνων επιστολογράφων].
Κουτί 1 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (Α-J)
Κουτί 2 Αλληλογραφία - Ξένοι επιστολογράφοι (L-W)
Κουτί 3 Αλληλογραφία- Ξένοι επιστολογράφοι (Y)
Κουτί 4 Αλληλογραφία – Έλληνες επιστολογράφοι (A-X)
Κουτί 5 Αλληλογραφία με Έλληνες (1867-1916)– Οικογενειακή αλληλογραφία (1866-1912) και ποικίλα οικογενειακά Σπυρίδωνος, Αικατερίνης και Χαριλάου Τρικούπη (1841-1897).
Αλφαβητική ταξινόμηση κατά αποστολέα της αλληλογραφίας, με κριτήριο τον αριθμό (πάνω από δύο) των επιστολών κάθε επιστολογράφου και παράλληλα χρονολογική ταξινόμηση για όσους επιστολογράφους γράφουν μία φορά.
Σε αρκετές επιστολές λείπει το δεύτερο φύλλο, σε άλλες έχει κοπεί με ψαλίδι κατά την επικόλληση των τεκμηρίων σε λευκώματα. το χαρακτηριστικό τυπωμένο μονόγραμμα των επιστολόχαρτων.
Δεν έγινε καμμία εκκαθάριση.
Αγορά από τον δικηγόρο Χάρη Νιανιάρα το 1985. Δωρεά Κωνσταντίνου Τρικούπη (1988,1989).
Δεν αναμένονται προσθήκες.
Με τη διαθήκη της (1912) η Σοφία Τρικούπη κατέστησε κληρονόμους της τον εξάδελφό της Κωνσταντίνο Θ.Τρικούπη και τον πρώην γραμματέα του αδελφού της Κωνσταντίνο Παπαλουκά, από τους οποίους ζήτησε να συμμορφωθούν με τις προφορικές εντολές της για τη φύλαξη και την παράδοση στην έρευνα των αρχείων του πατέρα και του αδελφού της τα οποία είχε στην κατοχή της. Στα χέρια του Κ.Παπαλουκά περιήλθαν, εκτός από ολόκληρο το αρχείο (5 λευκώματα) του Σπυρίδωνος Τρικούπη, τα 30 λευκώματα/τόμοι του αρχείου Χαριλάου Τρικούπη καθώς και 3 από τα 5 λευκώματα του αρχείου της Σοφίας Τρικούπη. Αργότερα το συγκεκριμένο αρχειακό υλικό βρέθηκε στα χέρια του μικρανηψιού του Παπαλουκά, δικηγόρου Χάρη Νιανιάρα, από τον οποίο το αγόρασε το Ε.Λ.Ι.Α., το 1985. Κάποια λυτά έγγραφα του αρχείου Χαριλάου Τρικούπη και 2 από τα λευκώματα της Σοφίας είχαν περιέλθει στον Κωνσταντίνο Τρικούπη, του οποίου ο εγγονός, ο αείμνηστος βουλευτής Κωνσταντίνος Τρικούπης δώρισε στο Ε.Λ.Ι.Α., σε δύο διαδοχικές φάσεις το 1988 κ΄ 1989.
[Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από την εισαγωγή της Λύντια Τρίχα, Διπλωματία και Πολιτική, Χαρίλαος Τρικούπης-Ιωάννης Γεννάδιος, Αλληλογραφία 1863-1894. Αθήνα Ε.Λ.Ι.Α., 1991.]
Συντήρηση τεκμηρίων
Τα τεκμήρια των αρχείων και των τριών μελών της οικογένειας Τρικούπη αποκολλήθηκαν από τα λευκώματα (στα οποία ήταν επικολλημένα από τη Σοφία Τρικούπη) και συντηρήθηκαν σε δύο φάσεις (1997 και 2000) από τον συντηρητή Ερρίκο Δελλαρόκα. Το αρχείο της Σοφίας συντηρήθηκε το 2000 και επανεγκιβωτίστηκε το 2003.
Χριστίνα Βάρδα
Αρχεία Σπυρίδωνος (Α.Ε. 391) και Χαριλάου Τρικούπη (Α.Ε.494)
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.