Περιοχή αναγνώρισης
Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής
Τίτλος
Χρονολογία(ες)
- 1871;-1899, 1947-1972 (Δημιουργία)
Επίπεδο περιγραφής
Αρχείο
Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)
4 αρχειακά κουτιά
Περιοχή πλαισίου παραγωγής
Όνομα του παραγωγού
Βιογραφικό σημείωμα
Η Μέλπω Αξιώτη γεννήθηκε το 1905. Γόνος επιφανούς οικογένειας Μυκονιατών με καλλιτεχνικές ανησυχίες (ο παππούς της Π.Α. Αξιώτης ήταν διηγηματογράφος και μελετητής της ρωσικής λογοτεχνίας και ο πατέρας της Γεώργιος Αξιώτης μουσικός, ιδρυτής του Ωδείου Πειραιώς και συνεκδότης με τον Γεώργιο Λαμπελέτ του καλλιτεχνικού και φιλολογικού περιοδικού Κριτική το 1903), φοιτά εσωτερική στη Σχολή Ουρσουλινών της Τήνου (1918-1922). Ύστερα από έναν αποτυχημένο γάμο με τον θεολόγο και πρώην δάσκαλό της Βασίλη Μάρκαρη, εγκαθίσταται στην Αθήνα στις αρχές της δεκαετίας του 1930, όπου, μέσω της εξαδέλφης και φίλης της Λουκίας Φωτοπούλου, γνωρίζεται με πολλούς διανοουμένους της εποχής (Ν. Εγγονόπουλος, Γ. Θεοτοκάς, Ν. Καββαδίας, Τ. Μαλάνος, Γ. Σεφέρης, κ.ά.). Παράλληλα, γράφει τα πρώτα της διηγήματα (δημοσιεύονται στο περιοδικό Μυκονιάτικα Χρονικά το 1933-1934), ενώ το 1938 εκδίδει το πρώτο της μυθιστόρημα Δύσκολες Νύχτες, που θα της χαρίσει το πρώτο βραβείο του Γυναικείου Συλλόγου Γραμμάτων και Τεχνών (18 Μαρτίου 1939). Από το 1936 θα ενταχθεί στο ΚΚΕ και θα έχει έντονη αγωνιστική δράση στη διάρκεια της Κατοχής. Το 1947 θα αυτοεξοριστεί στη Γαλλία και επί μία δεκαπενταετία περίπου, μέχρι το 1965, θα ζήσει σε πόλεις του πρώην Ανατολικού Μπλοκ (Βαρσοβία, Σόφια, Α. Βερολίνο). Στη Γερμανία διδάσκει Νέα Ελληνικά και Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ως Επισκέπτρια Λέκτωρ (Gastlektorin) στο Ινστιτούτο Επιστημών των Αρχαιοτήτων της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Humboldt (1958-1964), ενώ περνά τα καλοκαίρια της στην Ιταλία (1959-1962). Στην Ελλάδα επιστρέφει τον Νοέμβριο 1965 και το 1973 πεθαίνει σε οίκο ευγηρίας από προϊούσα αμνησία και σωματική καχεξία.
Έργα της: Δύσκολες Νύχτες (1938,21964,31977), Θέλετε να χορέψομε Μαρία; (1940), Εικοστός αιώνας (1946,21966), Σύντροφοι καλημέρα! (1963), Το σπίτι μου (1965), Η Κάδμω (1972) και οι ποιητικές συλλογές Σύμπτωση (1939), Κοντραμπάντο (1959,21966), Θαλασσινά (1962,21966). Μετέφρασε από τα γαλλικά έργα των Τσέχωφ, Ραντιγκέ, Ιονέσκο, ενώ σε συνεργασία με τον Δημήτρη Χατζή επιμελήθηκε κι εξέδωσε την ανθολογία νεοελληνικού διηγήματος Antigone lebt (Η Αντιγόνη ζει, 1960,21961).
Πηγή: Μάρω Δούκα – Βασίλης Λαμπρόπουλος, «Βιογραφικό σημείωμα», στο: Μέλπω Αξιώτη, Δύσκολες Νύχτες, Αθήνα, Κέδρος 1999, σ. 7-16.
Φορέας διατήρησης του αρχείου
Ιστορικό της ενότητας περιγραφής
Το αρχείο είχε ταξινομηθεί, αρχικά, ειδολογικά (η αλληλογραφία καταχωρήθηκε, ανά έτος, σε 25 φακέλους) και συντάχθηκε χειρόγραφος δελτιοκατάλογος των τεκμηρίων από τη Μ. Μικέ.
Διαδικασία πρόσκτησης
Αγορά, σε συμβολική τιμή, από τις εκδόσεις «Θεμέλιο», ύστερα από μεσολάβηση του Δημ. Σπάθη (αρχές δεκαετίας 1990).
Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης
Παρουσίαση περιεχομένου
Χειρόγραφες και δακτυλόγραφες επιστολές και δελτάρια των ετών 1947-1971 (συνολικά 761 τεκμήρια), δακτυλόγραφα και χειρόγραφα έργα (πεζά και ποιήματα), συμβόλαια, έγγραφα και χειρόγραφες σημειώσεις, αποκόμματα δημοσιεύσεων και κριτικογραφίας, χειρόγραφα διηγήματα και εκδόσεις του Π. Α. Αξιώτη (1840-1918). Βλ. κατάλογο τεκμηρίων.
Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση
Προσθήκες υλικού
Δεν αναμένονται προσθήκες
Σύστημα ταξινόμησης
Η ειδολογική κατάταξη των τεκμηρίων διατηρήθηκε, αναταξινομήθηκε όμως η σειρά της αλληλογραφίας (ανά αποστολέα). Ειδολογική, αλφαβητική-χρονολογική
Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης
Όροι πρόσβασης
Ύστερα από έγγραφη άδεια του Τομέα ΜΝΕΣ (Τμήμα Φιλολογίας, Α.Π.Θ.).
Όροι αναπαραγωγής
Όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό Λειτουργίας του Αρχείου.
Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων
Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων
Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων
Ελληνική, γαλλική, ιταλική, γερμανική, πολωνική
Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις
Εργαλεία έρευνας
Διατίθεναι αναλυτική περιγραφή σε επίπεδο φακέλου ή / και τεκμηρίου:
Ηλεκτρονικά: http://www-old.lit.auth.gr/index.php?page=30000
Έντυπο: Δημοπούλου, Κική (επιμ.), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αρχείο Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Αναλυτικός κατάλογος, Παράρτημα της επιστημονικής επετηρίδας της Φιλοσοφικής Σχολής, Τμήμα Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 2007
Περιοχή συμπληρωματικών πηγών
Εντοπισμός πρωτοτύπων
Εντοπισμός αντιγράφων
Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής
Περιοχή παρατηρήσεων
Σημείωση
Σημείωση
Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης
Σημεία πρόσβασης
Τόποι
Ονόματα
- Αξιώτης, Παναγιώτης Α. (Θέμα)
Είδη
Περιοχή ελέγχου της περιγραφής
Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής
Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής
Κανόνες και/ή συμβάσεις
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση