Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου

• Βιβλιοθήκη

Η Κοργιαλένειος Βιβλιοθήκη Αργοστολίου ιδρύθηκε το 1924, σε εκτέλεση της διαθήκης του μεγάλου ευεργέτη της Κεφαλληνίας Μαρίνου Κοργιαλένιου, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονταν στο άρθρο 27 της διαθήκης του από 15-6-1910 ("Κληροδότημα προς ίδρυσιν Δημοσίας Βιβλιοθήκης εν Αργοστολίω"). Ο Κοργιαλένιος είχε αφήσει συνολικό ποσό 10.000 λιρών για την ανέγερση της βιβλιοθήκης (4.000 λίρες), για την αγορά βιβλίων (1.000 λίρες) και για τη συντήρηση της Βιβλιοθήκης (5.000 λίρες). Κληροδότησε επίσης και τη συλλογή των βιβλίων του.

Η Βιβλιοθήκη ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1925, ενώ το 1926 με απόφαση του Υπουργείου Παιδείας συγχωνεύθηκε με αυτήν η παλαιότερη Δημοσία Βιβλιοθήκη Κεφαλληνίας, που λειτουργούσε στο Αργοστόλι από το 1887. Το πρώτο υλικό της Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης αποτέλεσαν τα βιβλία της παλιάς Βιβλιοθήκης, και η συλλογή του Μαρίνου Κοργιαλένιου. Πρώτος και μοναδικός σε όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα διευθυντής της Βιβλιοθήκης ήταν ο Γεράσιμος Χ. Μοσχόπουλος, άνθρωπος με ευρύτατη μόρφωση και εξαιρετικό ζήλο για το ίδρυμα, ο οποίος πρόσφερε τις υπηρεσίες του στη Βιβλιοθήκη για περίπου 4 δεκαετίες και μέσα από αντίξοες συνθήκες. Η Βιβλιοθήκη με τον Μοσχόπουλο στο τιμόνι και υπό την διοίκηση του Κοργιαλενείου Κληροδοτήματος, στεγασμένη στο πολυτελές κτίριό της, είχε αναδειχθεί ήδη από τη δεκαετία του 1930 σε πνευματικό φάρο της πόλεως του Αργοστολίου.

Ο πόλεμος του 1940, η κατοχή και η εξανέμιση των κεφαλαίων του Κληροδοτήματος όμως οδήγησαν τη Βιβλιοθήκη σε σοβαρή κρίση. Οι σεισμοί του 1953, που κατέστρεψαν το κτίριο ήταν το τελειωτικό χτύπημα. Το βιβλιακό υλικό ευτυχώς περισώθηκε χάρη στην αυταπάρνηση των υπαλλήλων του κληροδοτήματος, και το κράτος καθιέρωσε με το Νόμο 2823/1954 την τακτική επιχορήγηση της Βιβλιοθήκης, για να εξασφαλιστεί η συνέχιση της λειτουργίας της.

Μετά τους σεισμούς του 1953 το υλικό της βιβλιοθήκης μεταφέρθηκε στα γιουγκοσλαβικά "τολ" που είχαν στηθεί πρόχειρα στην πόλη και κατόπιν στο κτίριο του Χαροκοπείου Ιδρύματος.
Με επίμοχθη προσπάθεια του Κοργιαλενείου Διοικητικού Συμβουλίου και με την ευγενική χορηγία των μεγάλων ευεργετών Γεωργίου Βεργωτή και Ευαγγέλου Τυπάλδου - Μπασιά, αλλά και την προσφορά της μελέτης από τον αρχιτέκτονα Δημήτριο Παυλάτο, το κτίριο της Βιβλιοθήκης ανοικοδομήθηκε σε δύο φάσεις. Το πρώτο μέρος ολοκληρώθηκε το 1963 και η Βιβλιοθήκη μετεγκαταστάθηκε στο σημερινό της κτίριο, που σχεδιάστηκε ώστε να θυμίζει την τεχνοτροπία του προσεισμικού κτιρίου. Στη συνέχεια κατασκευάστηκε η νέα πτέρυγα του κτιρίου (Πτέρυγα Μπασιά) που στα υπόγειά της στέγασε και στεγάζει μέχρι σήμερα το Τοπικό Ιστορικό Αρχείο Κεφαλληνίας (σήμερα ΓΑΚ- Αρχεία Νομού Κεφαλληνίας).

Η προσωπικότητα που χαρακτηρίζει την ανάπτυξη και τη δραστηριότητα της μετασεισμικής περιόδου της Βιβλιοθήκης είναι αυτή του Αντιπροέδρου του Κοργιαλενείου Συμβουλίου και μετέπειτα Δημάρχου Αργοστολίου Μαρίνου Κοσμετάτου, ο οποίος, σε συνεργασία με όλο το Συμβούλιο, από τις τάξεις του οποίου παρήλασαν τα επιφανέστερα μέλη της τοπικής κοινωνίας, αλλά και τον από το 1947 ακάματο γραμματέα του Συμβουλίου Γεράσιμο Ι. Σταματάτο δημιούργησαν μια βιβλιοθήκη που αποτέλεσε πρότυπο περιφερειακής βιβλιοθήκης, με πρωτοποριακά για την εποχή τους εγχειρήματα (παιδικό τμήμα, σημαντικές εκδηλώσεις, προβολές, ομιλίες και συνέδρια με εθνική και διεθνή εμβέλεια).

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν η Βιβλιοθήκη επανδρώθηκε με εξειδικευμένο προσωπικό, εξοπλίστηκε με τη βοήθεια και άλλων δωρητών αλλά και του Ελληνικού Κράτους σε βιβλιακό υλικό και μηχανήματα, και συνέβαλε τα μέγιστα στην πολιτιστική ζωή, τη γενικότερη πνευματική ανάπτυξη της πόλης του Αργοστολίου, αλλά και στην προώθηση και ενθάρρυνση της επιστημονικής έρευνας που αφορά τον επτανησιακό χώρο.

Η Βιβλιοθήκη διαθέτει συλλογές χειρογράφων, αλλά και μεμονωμένα χειρόγραφα.

Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα μουσικά αρχεία της Κοργιαλενείου Βιβλιοθήκης (βυζαντινής και επτανησιακής μουσικής των Χ. Μοσχόπουλου, Μ. Ραζή, Κ. Μποχάγιερ). Από τα μεμονωμένα χειρόγραφα το παλαιότερο είναι ένα ακέφαλο τετραβάγγελο του 13 ου αιώνα.

Πέρα από τα περιγραφόμενα παραπάνω, η Βιβλιοθήκη διαθέτει 2 αρχεία υπό ταξινόμηση (Αρχείο Μπάμπη Άννινου, Αρχείο Μικέλη Άβλιχου) καθώς και το Μουσικό Αρχείο Πλάτωνος Ρούγκα.

Επισήμανση.