Showing 113 results

Archival description
Μικρασιατική εκστρατεία, 1919-1922
Print preview View:

Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας

  • GR NPAN FO 06
  • Fonds

Προσωπικά τεκμήρια (πιστοποιητικά, ταυτότητες, κλπ) , οικογενειακή αλληλογραφία και 66 φωτογραφίες με θέμα την Μικρασιατική Εκστρατεία, οι οποίες δημιουργήθηκαν από το atelier του Γ. Προκοπίου.

Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας

Ποιμενίδης, Κωνσταντίνος

  • GR ELIA-MIET -
  • Fonds
  • 1921-1922

30 φωτογραφίες από τη δράση της Γ΄ Μοίρας Αεροπλάνων στη Μικρά Ασία.

Ποιμενίδης, Κωνσταντίνος

Γλυκοφρύδης, Στυλιανός

  • GR ELIA-MIET Α.Ε.10/98
  • Fonds
  • 1893-1952

Το αρχείο περιλαμβάνει πιστοποιητικά γεννήσεως, σπουδών, διορισμών, στρατολογικής κατάστασης, ασθενείας του, μητρώα υπαλλήλων, καταστάσεις τροφοδοσίας φυλακών, υποδείγματα έντυπα φυλακών (δελτία ποινικού μητρώου, δελτία εγκληματικότητος, ποινικά δελτία ταυτότητος, δακτυλοσκοπικά δελτία ανδρών και γυναικών, ποινικές καταστάσεις κ.ά.) αποδείξεις, συμβολαιογραφικά έγγραφα, αλληλογραφία, χειρόγραφα δημοσιευμάτων κ.ά. Αφορά κυρίως την υπηρεσία του Γλυκοφρύδη (ιδιαίτερα στις φυλακές Συγγρού και Σμύρνης), τους διορισμούς του, την στρατολογική του κατάσταση, τις κληρονομικές υποθέσεις της οικογένειας Γκιών, την υπόθεση κληρονομίας του Τζεβηζαδέ Χουσνή Βέη (νομάρχη Μαγνησίας Μ. Ασίας, κατά την περίοδο της ελληνικής κατοχής), και τέλος το περιοδικό “Σωφρονιστική Επιθεώρησις" και την αρθρογραφία του Γλυκοφρύδη σε αυτό.

Γλυκοφρύδης, Στυλιανός

Καραβίδας, Κωνσταντίνος

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 155
  • Fonds
  • 1922-1981

Το τμήμα αυτό του αρχείου Καραβίδα περιλαμβάνει αυτοσχέδια τεύχη του Καραβίδα με χειρόγραφα ποιημάτων του, δακτυλόγραφα κείμενά του, αλληλογραφία της Επιτροπής με τους διοικητές της Αγροτικής Τράπεζας και της Εθνικής Τράπεζας και τη Ζωή Καλλιγά-Καραβίδα σχετικά με χρηματοδότηση της προσπάθειας επανέκδοσης των έργων του Καραβίδα και την κάλυψη της οικονομικής δαπάνης για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη της συζύγου του, Τούλας Καραβίδα. Επίσης περιέχεται αλληλογραφία της Ζωής Καλλιγά με τη διοίκηση του Ταμείου Υπαλλήλων Αγροτικής Τραπέζης σχετικά με το θέμα της μητέρας της Τούλας.
Περιέχονται επίσης φωτοτυπημένα αντίγραφα βιβλίων του Καραβίδα. Τέλος υπάρχει φωτοτυπία μίας επιστολής του Καραβίδα προς τον Παπαναστασίου από τη Σμύρνη (30/6/1922) με ενδιαφέρουσες επισημάνσεις για την κατάσταση στο μέτωπο.
• Δακτυλόγραφα κείμενα
-«Το μέλλον των επί της Ιωνίας Ελληνικών κοινοτήτων» (σελίδες 4 + 18, λείπουν σελ. )
-«Πρακτική άποψις περί της θέσεως της αυτονόμου κοινότητος εν τω πλαισίω του νεωτέρου κράτους περί της μελλοντικής χρησιμοποιήσεως της κοινότητος και της ενδεικνυομένης πολιτικής χειραγωγήσεως αυτής» (σελ. 14).
• Χειρόγραφες συλλογές κειμένων - αυτοσχέδια τεύχη

  • «Σάτυρα» (1914-1921)
  • «Πολλά και αθάνατα τραγούδια 1917»
  • «Σοννέτα» (1909-1916)
  • «Οι χαιρετισμοί της Παναγιάς, Βαρδάρι 1913»
    • Αυτοσχέδιο τεύχος με σειρά άρθρων του Καραβί-δα που δημοσιεύτηκαν πιθανόν σε τοπική εφημερίδα Μακεδονίας:
    «Η ελληνοτουρκική συνεννόησις είναι ουτοπία. Δοκίμιο κριτικής επί του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού του τελευταίου αιώνος». «Σιδηρόκαστρον Μακεδονίας, Αύγουστος 1921» (άρθρα του σε εφημερίδα του Σιδηροκάστρου?)
    • Φωτοτυπημένα αντίγραφα βιβλίων του
    -Τα παλαιά μικρά κατά κοινότητα εγγειοβελτιωτικά έργα της ΑΤΕ και τα νέα μεγάλα καπετανάτα, Ανατύπωση από τον Αγροτικό Ταχυδρόμο, Ιούνιος – Ιούλιος 1956
    -Ποιητικά έργα. Μυρμηγκοί Καρκαντζοί και άλλα θηρία και ζούμπερα μικρά και μεγάλα, Αθήνα 1940
    -Μακεδονικοί ύμνοι. Δεύτερη έκδοση. Συνοδευόμενη με αναλυτική έκθεση πάνω στα θέματα Λυρισμός δημοτικισμός και κοινοτισμός. Κομμουνισμός και μικροαστισμός.

Καλλιγά-Καραβίδα, Ζωή

Τσιλιόπουλος – Ημερολόγιο εκστρατείας 1918-1919

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 48/01
  • Fonds
  • 1918-1923

Συνοπτικό ημερολόγιο (22 αριθμημένες σελίδες + 6 σελίδες) του επιλοχία Τσιλιόπουλου στο οποίο σημειώνει κυρίως τις ημερομηνίες, ώρες αναχώρησης και άφιξης στις διάφορες πόλεις, χωριά και τοποθεσίες από την 1 Ιουλίου 1918 που φεύγει από την Τρίπολη μέχρι τις 19 Δεκεμβρίου 1919 που επιστρέφει. Οι αναφορές του είναι συχνά σε μορφή στίχων με ομοιοκαταληξία. Στις τελευταίες σελίδες (χ.α) σημειώνει λιγοστά στοιχεία για την επιστράτευση του 1921 που τελειώνει τον Αύγουστο του 1923.

Τσιλιόπουλος (επιλοχίας)

Δευτέρα Μάχη Ινέονου

  • GR ELIA-MIET Α.Ε. 246
  • Fonds
  • π. 1960 (1921)

Δακτυλόγραφο έκτασης 285 σελίδων που περιλαμβάνει τη μετάφραση στα ελληνικά τουρκικού κειμένου σχετικά με τη δεύτερη μάχη του Ινονού («Ινέονου» στο κείμενο, «Ιν Εϋνού» στην έκδοση της Δ.Ι.Σ. [βλ. παρακάτω]). Η μάχη αυτή στα περίχωρα του Εσκί Σεχίρ από τις 23/3 μέχρι την 1/4 192 ήταν κρίσιμη για την ανακοπή της προέλασης του ελληνικού στρατού προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας και την καθήλωση του μετώπου. Η μετάφραση έγινε από τον Ι. Παπαδόπουλο. Το πρωτότυπο έργο και ο δημιουργός του δεν κατονομάζονται. Πιθανότατα πρόκειται για κείμενο που γράφτηκε όχι νωρίτερα από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, μιας και στον πρόλογο γίνεται αναφορά στην πολύτομη έκδοση της Δ.Ι.Σ. του ελληνικού Γ.Ε.Σ. με τίτλο Η εκστρατεία εις την Μικράν Ασίαν (1919-1922), με την επισήμανση ότι «άρχισε πρόσφατα» (η έκδοση της Δ.Ι.Σ. ξεκίνησε το 1957 ενώ ο τόμος που αναφέρεται στην εν λόγω μάχη εκδόθηκε το 1963).

Παπαδόπουλος, Ι.

Στεργίου, Στέργιος

  • GR ELIA-MIET Α.Ε.(Φ.Α.) 16.10
  • Fonds
  • 1920-1925

Πρόκειται για τριακόσια πενήντα (350) αρνητικά. Τα ενενήντα (90) σχετίζονται με την παραμονή του Στέργιου Στεργίου ως πεζοναύτη στην Προποντίδα.

Στεργίου, Στέργιος

Συλλογή Δημητρίου Μερτζεμέκη

  • GRGSA-SER AUV043.01
  • Fonds
  • 1921 - 1937

Φωτογραφίες στρατιώτη εκστρατευτικού σώματος Θράκης, Ραιδεστός 1921, προσφυγικής οικίας με σκαλωσιά κλπ

Μερτζεμέκης, Δημήτριος

Αρχείο Πολιτικού Γραφείου Πρωθυπουργού

  • GRGSA-CSA- ADM014
  • Fonds
  • 1917-1928

Στις αρμοδιότητες του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού εντασσόταν κυρίως η διευκόλυνση της επικοινωνίας των πολιτών με τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των υποθέσεών τους. Κατά συνέπεια ο κύριος όγκος του υλικού αποτελείται από αιτήσεις πολιτών, συλλόγων, σωματείων, ενώσεων, κοινοτήτων κ.λπ. οι οποίες διεκπεραιώνονταν από το Πολιτικό Γραφείο στα αρμόδια υπουργεία και στις υπηρεσίες, που με τη σειρά τους έστελναν τις σχετικές απαντήσεις στα αιτήματα και στις καταγγελίες αυτές. Τα αιτήματα αφορούσαν κυρίως διορισμούς, μεταθέσεις και προαγωγές δημοσίων υπαλλήλων και στρατιωτικών, πληρωμή αποζημιώσεων, διευκολύνσεις σε εμπόρους, εταιρείες και ιδιώτες, ενώ συχνές ήταν οι καταγγελίες για υπερβασίες εκπροσώπων των αρχών. Ανάλογος ήταν και ο ρόλος του Γραφείου στις σχέσεις κεντρικής και τοπικής εξουσίας. Πρόεδροι κοινοτήτων, νομάρχες και γενικοί διοικητές απευθύνονταν στο Πολιτικό Γραφείο ώστε να ασκήσουν πιέσεις στα διάφορα υπουργεία για τη λύση των προβλημάτων των περιοχών δικαιοδοσίας τους.

Βέβαια, το Πολιτικό Γραφείο αποτελούσε και τμήμα του κομματικού μηχανισμού της πολιτικής παράταξης που κάθε φορά βρισκόταν στην εξουσία, προωθώντας τις υποθέσεις των «ημετέρων» ή φροντίζοντας για την εκκαθάριση των αντιφρονούντων από τη δημόσια διοίκηση και το στράτευμα. Άλλωστε, το Πολιτικό Γραφείο ιδρύθηκε σε μια περίοδο που ο Εθνικός Διχασμός βρισκόταν στο απόγειό του. Το Σεπτέμβριο του 1917, οπότε και ψηφίστηκε ο ιδρυτικός νόμος της υπηρεσίας, ο Βενιζέλος μόλις είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη επιτυγχάνοντας –με την απαραίτητη βοήθεια των συμμαχικών στρατευμάτων– την ενοποίηση του ελληνικού κράτους. Οι οπαδοί των Φιλελευθέρων ζητούσαν πλέον εκδίκηση και αποκατάσταση για τις διώξεις που υπέστησαν κατά τα Νοεμβριανά ή από τις φιλοβασιλικές οργανώσεις των Επιστράτων. Με τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την ήττα του Βενιζέλου οι ρόλοι του θύτη και του θύματος αντιστράφηκαν. Οι φάκελοι του αρχείου απεικονίζουν πλήρως το κλίμα του Εθνικού Διχασμού στη χώρα, περιέχοντας πληθώρα υποθέσεων με διώξεις και απελάσεις «αντιδραστικών» πολιτών, υπαλλήλων και στρατιωτικών.

Παράλληλα, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργούσε και ως ένα είδος προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης της εκάστοτε κυβέρνησης. Στο πλαίσιο αυτό πολίτες, σύλλογοι και σωματεία έστελναν τηλεγραφήματα και ψηφίσματα με τα οποία εξέφραζαν την επιδοκιμασία τους σε ενέργειες της κυβέρνησης, τη στήριξή τους στο πρόσωπο του πρωθυπουργού και του εκάστοτε καθεστώτος και την αποδοκιμασία τους σε ενέργειες πολιτικών αντιπάλων. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις των φακέλων του αρχείου με τα τηλεγραφήματα καταδίκης της απόπειρας δολοφονίας του Ε. Βενιζέλου στο Παρίσι ή με τα τηλεγραφήματα στήριξης του καθεστώτος του Θ. Πάγκαλου.

Επιπλέον, το Πολιτικό Γραφείο λειτουργώντας επικουρικά στο έργο του πρωθυπουργού διεκπεραίωνε και υποθέσεις που σχετίζονταν με την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους. Έτσι, στο αρχείο έχουν διασωθεί σημαντικά έγγραφα που σκιαγραφούν τις ενέργειες της ελληνικής διπλωματίας, ιδιαίτερα της περιόδου 1917-1923. Υπενθυμίζεται ότι κατά την παραπάνω περίοδο σημειώθηκαν γεγονότα-ορόσημα για τη σύγχρονη ιστορία του ελληνικού κράτους: η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εδαφική επέκταση στη Θράκη και τη Μικρά Ασία, η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, η στρατιωτική ήττα στο Μικρασιατικό Μέτωπο, ο ξεριζωμός του ελληνικού πληθυσμού και η υπογραφή της Σύμβασης ανταλλαγής των πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης στη Λωζάννη. Το Πολιτικό Γραφείο ήταν επίσης μέρος του προπαγανδιστικού μηχανισμού στήριξης των διεκδικήσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται φάκελοι του αρχείου, όπως για παράδειγμα, εκείνοι που συγκεντρώνουν τηλεγραφήματα διαμαρτυρίας για το βομβαρδισμό της Κέρκυρας από τους Ιταλούς ή την απέλαση του Οικουμενικού Πατριάρχη από την τουρκική κυβέρνηση.

Η υπηρεσία του Πολιτικού Γραφείου συγκέντρωνε ακόμη και πληροφορίες που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την οργάνωση του ελληνικού στρατεύματος, αλλά και την εσωτερική ασφάλεια της χώρας. Έτσι, υπάρχουν φάκελοι με πληροφορίες για τις επιχειρήσεις των ελληνικών δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία με χάρτες διάταξης των ελληνικών, συμμαχικών και εχθρικών στρατευμάτων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι φάκελοι εκείνοι που συγκεντρώνουν πληροφορίες για τη δράση κομμουνιστικών ομάδων, αντιφρονούντων, μειονοτικών ομάδων και κάθε είδους προπαγάνδας στο εσωτερικό της χώρας. Άλλωστε, στο πλαίσιο του Πολιτικού Γραφείου λειτουργούσαν υπηρεσίες που αποτελούσαν στην ουσία τους προδρόμους της ΕΥΠ, όπως η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού και η Υπηρεσία Γενικής Ασφάλειας του Κράτους.

Η ενασχόληση με ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας και η αντικομμουνιστική υστερία της περιόδου διασώζουν στα έγγραφα του αρχείου σημαντικά στοιχεία για τη δράση και την πολιτική σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών ομάδων, εργατικών ενώσεων και συνδικάτων, ενώ δίνουν μια εικόνα για το εργατικό κίνημα στην Ελλάδα και για την πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων απέναντι στην εργατική τάξη και την πολιτική της εκπροσώπηση. Στο αρχείο λοιπόν φυλάσσονται σοσιαλιστικά και κομμουνιστικά έντυπα, προκηρύξεις του ΚΚΕ, ψηφίσματα και υπομνήματα της ΓΣΕΕ, Εργατικών Κέντρων, συνδικάτων, σωματείων και άλλο παρόμοιο υλικό.
Σημαντικά στοιχεία μπορούν να αντληθούν, επίσης, από το υλικό του αρχείου για την κοινωνική ιστορία της χώρας. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση των προσφύγων μετά το 1922, ο πόνος του χαμού συγγενών τους και η εχθρική διάθεση των ντόπιων απέναντί τους είναι ζητήματα που διαπερνούν το υλικό του αρχείου. Υπάρχουν λοιπόν φάκελοι της Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων και της Ανώτατης Διεύθυνσης Προσφύγων, πληθώρα υπομνημάτων προσφυγικών οργανώσεων, ενώ ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στους φακέλους με αιτήσεις συγγενών ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με τις οποίες ζητούσαν πληροφορίες για την τύχη των δικών τους που δεν είχαν επιστρέψει από τη Μικρά Ασία.

Το αρχείο του Πολιτικού Γραφείου του Πρωθυπουργού καλύπτει ακόμη ζητήματα οικονομικής και τοπικής ιστορίας, της καλλιτεχνικής ζωής του τόπου, ενώ παρέχει κάποιες πληροφορίες για τις ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού. Εκτός από τα έγγραφα, οι παραπάνω πληροφορίες μπορούν να αντληθούν από διάφορα έντυπα, φυλλάδια, περιοδικά, εφημερίδες και φωτογραφικό υλικό.

Untitled

Συλλογή Ιωάννη Ζερβού (Κ45)

  • GRGSA-CSA- COL147.01
  • Collection
  • 1844-1928

Συλλογή του Ιωάννη Ζερβού που αποτελείται από:

  1. Διαβατήριο στο όνομα του Δημητρίου Ν. Ζερβού που εκδόθηκε από τον υποπρόξενο της Ελλάδας στις Κυδωνιές της Μικράς Ασίας (1844).
  2. Διαβατήριο στο όνομα του Δημήτριου Ν. Ζερβού που εκδόθηκε από τον υποπρόξενο της Ελλάδας στις Κυδωνιές της Μικράς Ασίας (1845)
  3. Έγγραφα σχετικά με τη δράση του Ιωάννη Δ. Ζερβού, πολιτικού διοικητή Κυδωνιών, Μοσχονησίων και των πέριξ κατά την Ελληνική Διοίκηση και έντυπο Σ. Κουκουτσάκη, Πανελλήνιο Ημερολόγιο 1928
  4. Δώδεκα (12) γραμματόσημα της Ελληνικής Κατοχής Κυδωνιών.

Untitled

Results 101 to 113 of 113