Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1919-1980 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
16 αρχειακά κουτιά
43 φωτογραφικά τεκμήρια
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος-Γκρέκας παραθέτει τα πιο κάτω στοιχεία, σε αυτοβιογραφικό σημείωμα του 1976: «Συγγραφέας, συνθέτης και μουσικολόγος. Γεν. στον Πειραιά το 1897. Από πολύ μικρός –4 χρόνων– πήγε στο Σχολείο και άρχισε να διαβάζει πιάνο με τη μητέρα του, Τσέχα στην καταγωγή. Ο πατέρας του Επτανήσιος – από τα Κύθηρα. Το 1912 με προτροπή του Σπύρου Σαμάρα έγινε μαθητής του Γεωργίου Λαμπελέτ, διευθυντού του “Πειραϊκού Ωδείου”. Την ίδια εποχή του ανέθεσαν να διδάξει σε 7 μαθητές του Ωδείου, τα προκαταρκτικά της μουσικής, σολφέζ κλπ. Το 1920 έλαβε δίπλωμα Ανωτέρων θεωρητικών. Υπηρέτησε στη μουσική του Πολεμικού Ναυτικού ως βοηθός του αρχιμουσικού Μιχ. Σπινέλλη. Συνεπλήρωσε τις σπουδές του στη Λειψία της Γερμανίας. Το 1916 ιδρύει την ανδρική χορωδία στο Ωδείο Πειραιώς – Πειραϊκού Συνδέσμου. Προξενεί κατάπληξη η εμφάνισή της. Τον επόμενο χρόνο γίνεται μέλος του Διοικ. Συμβουλίου του Πειρ. Συνδέσμου. Διευθύνει τη χορωδία στο Δημοτικό Θέατρο. Γίνεται ιδρυτής της Μελοδραματικής. Είχε γράψει πολλά Σχολικά τραγούδια, γράφει και ένα μονόπρακτο μελόδραμα του Λαέρτη Λάρμη. Φεύγει για τη Γερμανία. Επιστρέφει και γράφει μουσική στην ηθογραφική επιθεώρηση: “Βάλτου ρίγανη” του Χάρη Σταματίου. Το 1927 γίνεται ιδρυτής της Ενώσεως Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών. Το 1929 ιδρυτής της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας και διευθυντής των Λαϊκών Συμφωνικών Συναυλιών του Πειραιώς. Παρουσιάζει όλους τους Έλληνες συνθέτες να διευθύνουν έργα τους: Γεώρ. Λαμπελέτ, Διον. Λαυράγκας, Μάριος Βάρβογλης, Θ. Σπάθης κ.ά. Το 1932 ιδρυτής και διευθ. Σύμβουλος του Ελληνικού Μελοδράματος. Στο διάστημα αυτό γράφει τη μουσική στον “Κύκλωπα” για το θέατρο Β. Ρώτα. Επίσης την μουσική στο δράμα “Στη μέση του δρόμου” του Γιάννη Σιδέρη, “Μοντερνισμός” του Ευαγ. Λισμάνη, διδάσκει στη Δραματική Σχολή του Μιχ. Κουνελάκη, παίζει στο Κουκλοθέατρο του Σωκράτη Καραντινού, διδάσκει στην Κινηματογραφική Ακαδημία κλπ, κλπ. Συνολικά έγραψε για το θέατρο 20 έργα και εδίδαξε 60 χρόνια σε διάφορα Ωδεία δωρεάν θεωρητικά, Ιστορία, Μορφολογία και Αισθητική της Μουσικής. Έγραψε διάφορα έργα για συμφωνική ορχήστρα, μουσική δωματίου, μπαλλέτα και μουσική στην κινηματογραφική ταινία Ανδρ. Παπαγιαννόπουλου – Παπαδούκα: “Αρχαιότητες των Αθηνών”. Ιδιαίτερα τον απασχόλησε η δημοσιογραφία, η ποίηση και η ιστορία. Σε ηλικία 12 χρόνων έγραφε σατυρικούς στίχους, που είναι δημοσιευμένοι σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Πολλά ποιήματά του είναι μελοποιημένα από τον ίδιο ή και άλλους συνθέτες. Προσέφερε τη συνεργασία του πολλά χρόνια στον “Χρονογράφο”. Μετά από διαγωνισμό ήλθε πρώτος και έγινε συντάκτης το 1917 της εφημ. “Ακρόπολις” του Βλ. Γαβριηλίδη. Μετά στην “Πρωία” και άλλες εφημερίδες. Έγραψε εκατοντάδες άρθρων. Διευθ. του περιοδικού “Μουσικά Χρονικά”, τόμοι 6. Του περιοδ. “Ραδιόφωνο” κλπ, κλπ. Ίδρυσε το “Μουσικό Ιστορικό Φωνητικό Αρχείο” και το συντηρεί 65 ολόκληρα χρόνια».
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά Ουρανίας Παπαδοπούλου, 1993.
Content and structure area
Scope and content
Αλληλογραφία, προσωπικά έγγραφα, χειρόγραφες σημειώσεις και δελτία, μουσικά τεμάχια, αποκόμματα Τύπου κ.ά.
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγινε καμία εκκαθάριση.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες.
System of arrangement
Θεματική και χρονολογική ταξινόμηση.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Αναλυτική περιγραφή φακέλου/υποφακέλου σε ηλεκτρονική μορφή.
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Χρυσή Παρπαρά, «Η πολεμική του περιοδικού Μουσικά Χρονικά (1925, 1928-33) εναντίον του Μανώλη Καλομοίρη», Πολυφωνία 10, άνοιξη 2007, 65-93.Γιώργος Λεωτσάκος, «Ιωσήφ Παπαδόπουλος-Γκρέκας (1896;-1981)», Επίλογος (Ετήσια Πολιτιστική Έκδοση) 2006, 65-88.
Notes area
Note
– Από τις αρχές της δεκαετίας του 1910 και μέχρι το τέλος της ζωής του, ο Ιωσήφ Παπαδόπουλος-Γκρέκας συγκέντρωνε αρχειακό και έντυπο υλικό για ποικίλα θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Το υλικό αυτό ονόμασε «Μουσικόν Ιστορικόν Φωνητικόν Αρχείον» και προσπάθ
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Αύγουστος 2010
Script(s)
Sources
Archivist's note
Κωνσταντίνα Σταματογιαννάκη