Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1660-1951 κυρίως 1830-1880 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
31 αρχειακά κουτιά
Context area
Name of creator
Biographical history
H οικογένεια Βούρου ήταν μεγάλη και παλαιά οικογένεια της Χίου. Το όνομα εμφανίζεται ήδη από τον 17ο αιώνα στο νησί. Ο κλάδος του Κοζή Δεκόζη, του Ζαννή, προέρχεται από τον κλάδο των Μαλουκάτων μετέπειτα Δεκόζη.
Ο Κοζής γεννήθηκε στη Χίο τη δεκαετία του 1760 και πέθανε το 1822. Παντρεύτηκε τη Ζεννού Ροδοκανάκη η οποία πέθανε στην Αθήνα το 1849.
Απέκτησαν μαζί εννέα (9) παιδιά:
1) την Κοκκώνα (1786-1847) που παντρεύτηκε τον Εμ. Δρομοκαϊτη (άτεκνοι)
2) τον Ζαννή (1788-1851) που παντρεύτηκε την Πηνελόπη Τζίφου. Η κόρη τους Ζεννού παντρεύτηκε τον Αυγουστή Γαλάτη.
3) την Μαριετού (1791-;) που παντρεύτηκε τον Κωνσταντίνο Μαυρογορδάτο και έζησαν στην Οδησσό. Παιδιά τους α) ο Στέφανος, β) η Χαρίκλεια, σύζυγος Δημ.Καπετανάκη και γ) η Μαρία (Μαρί) σύζυγος Λουκά Σκαραμαγκά (;-1881).
4) τον Σταμάτη (Χίος 1792-Αθήνα 1881) που παντρεύτηκε το 1827 την Αικατερίνη (Κατίνγκω) (1807- 1889) κόρη Δημητρίου και Φωτεινής Μαχαίρα από τη Σύρο.
5) τον Ιωάννη (1794-;) που παντρεύτηκε την Αργυρή Σκαναβή και έζησαν στην Κωνσταντινούπολη. Παιδιά τους: α) ο Κοζής και β) η Αμαλία, σύζυγος Ζαρίφη.
6) τον Λεονάρδο (1799 - Μασσαλία 1863) που παντρεύτηκε την Λουκία Σεβαστοπούλου (1817-1883). Παιδιά τους: α) η Ιουλία (1836-;) σύζυγος Δημητρίου Σκαναβή β) η Χαρίκλεια (1837-;) γ) η Ευτέρπη (1839-;) σύζυγος το 1865 του Κ. Νικολαϊδη από τη Βράϊλα της Ρουμανίας δ) η Ζεννού (1841-1863) και ε) ο Κωνσταντίνος (1852-1918).
7) την Φράγκα (1802-;) που παντρεύτηκε τον Ζαννή Άμοιρο. Παιδιά τους: α) ο Περικλής, β) η Λουκία, σύζυγος Ιωάννη Καλογερά και γ) η Αμαλία.
8) την Βατού/Μπετίνα Υπατία (1806-1880) που παντρεύτηκε το 1841 τον Ανδρέα Σαράντη (;-1869) και απέκτησαν μία θυγατέρα που πέθανε νέα, το 1854.
9) την Μαρούκα (1808-1881) που παντρεύτηκε το 1839 τον Ματθαίο Φραγκούλη Μαυρογορδάτο (άτεκνοι).
Σταμάτιος Δεκόζης Βούρος (Χίος 1792-Αθήνα 1881) Δευτερότοκος γιος του Κοζή Βούρου και της Ζεννού (το γένος Ροδοκανάκη) γεννήθηκε στη Χίο, αργότερα μετέβη στην Κωνσταντινούπολη όπου και το 1827 παντρεύτηκε με την Αικατερίνη Δημ. Μαχαίρα (1807-1889). Η Αικατερίνη είχε και μία μικρότερη αδελφή, την Ελένη (Ελέγκω) (1817-1876) που παντρεύτηκε τον Ζαννή Στεφάνοβικ Σκυλίτζη (1806-1886) και ζούσε στην Κωνσταντινούπολη. Ο Σταμάτης Κ. Βούρος ασχολήθηκε με εμπορικές και τραπεζικές δραστηριότητες συστήνοντας ένα οικογενειακό δίκτυο με τους αδελφούς του Ζαννή, Ιωάννη και Λεονάρδο καθώς και με τους γαμπρούς του και άλλους συγγενείς που αποτελούσαν μέλη του “χιώτικου δικτύου” την περίοδο 1830-1860 που άνθησε στο εμπόριο και την ναυτιλία.
Κωνσταντίνος Σταμ. Βούρος (Κων/πολη 1830-Αθήνα 1918)
Ο πρωτότοκος γιος του Σταμάτη και της Κατίνγκως, Κωνσταντίνος, γεννήθηκε στην Κων/πολη το 1830. Στη συνέχεια το ζευγάρι το 1832 ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στη νέα πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, όπου αγόρασαν γή και έκτισαν την οικία τους στο κέντρο της πόλης στην οδό Παππαρηγοπούλου (στη σημερινή πλατεία Κλαυθμώνος). Στην Αθήνα απέκτησαν τα υπόλοιπα δύο παιδιά τους, τον Δημήτριο (1843-1896) που παρέμεινε άγαμος και είχε κάποια νοητική καθυστέρηση και τη Ζηνοβία (1842-1861) που δεν παντρεύτηκε και πέθανε σε ηλικία 21 ετών.
Ο Κωνσταντίνος, στην ουσία ο μοναδικός διάδοχος του Σταμάτη Κ. Βούρου, δεδομένου ότι ο αδελφός του Δημήτριος ήταν σε επιτροπεία, ασχολήθηκε με τις δραστηριότητες του πατέρα του και ανέλαβε το 1867 τη διεύθυνση των εμπορικών και τραπεζικών εργασιών.
Παντρεύτηκε το 1860 την Βασιλική (δεκαετία 1840;- 1922) θυγατέρα του κτηματία στην Πάτρα, Γεωργίου Στρούμπου. Ο πατέρας της Βασιλικής Γεώργιος (πέθανε το 1878) συνεργαζόταν εμπορικά με τον Βούρο και είχε άλλα τρία παιδιά: τον Πέτρο, τον Κώστα, την Ευφροσύνη (Φιφή) και την Καλλιόπη, σύζυγο Σπυρίδωνα Καραβία. Ο Κωνσταντίνος και η Βασιλική Βούρου απέκτησαν έξι παιδιά, δύο αγόρια και τέσσερα κορίτσια: τον Σταμάτη (Αθήνα 1861-1887), την Ζηνοβία (Ζένη ή Τζένη) (Αθήνα 1862-;) που παντρεύτηκε το 1901 σε ηλικία 41 ετών τον δικηγόρο και μετέπειτα διοικητή της Εθνικής Τράπεζας, Ιωάννη Λ. Ευταξία (1845-1927) καταγόμενο από το Δαδί Φθιώτιδας. Η Ζηνοβία και ο Ιωάννης Ευταξίας απέκτησαν δύο γιους τον Κωνσταντίνο (1903-;) και τον Λάμπρο (1905-1996) που παρέμειναν και οι δύο άγαμοι. Απέκτησαν επίσης τον Γεώργιο (1869-1935) που υπηρέτησε στο διπλωματικό σώμα και διετέλεσε πρόξενος στην Αλεξάνδρεια, Ουάσινγκτον κ.ά., τον Αλέξανδρο (1871-1959), την Αικατερίνη (1873-;) που παρέμειναν και οι τρεις άγαμοι και τέλος την Μαρία (1876-1965;) που παντρεύτηκε το 1915 τον ναύαρχο Σοφοκλή Δούσμανη (Κέρκυρα 1868-Αθήνα 1952).
Αλέξανδρος Κωνστ. Βούρος (1871-1959)
Ο τρίτος γιος του Κωνσταντίνου και της Βασιλικής Βούρου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1871 και ήταν ο μακροβιότερος από τα άρρενα μέλη της οικογένειας. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και εισήλθε νεότατος στο υπουργείο Εξωτερικών όπου και σταδιοδρόμησε ως διπλωματικός υπάλληλος. Το 1899 έδωσε επιτυχώς εξετάσεις για θέση ακολούθου και στη συνέχεια υπηρέτησε στο Βερολίνο (1902), στο προξενείο Καϊρου (1903), στο υποπροξενείο Σμύρνης (1904-1906), στην πρεσβεία της Ουάσινγκτων το 1910 όπου επέστρεψε ως τμηματάρχης το 1913, και υπηρέτησε ως επιτετραμμένος το 1915 και σύμβουλος το 1920. Το διάστημα 1911-1912 ήταν γραμματέας στην πρεσβεία του Λονδίνου δίπλα στον πρέσβυ Ιωάννη Γεννάδιο, ο οποίος φαίνεται ότι τον εκτιμούσε ιδιαίτερα. Το 1920 επανήλθε στην Κεντρική Υπηρεσία του υπουργείου στην Αθήνα όπου υπηρέτησε στη Διεύθυνση Συμβατικών Υποθέσεων επί κυβερνήσεων Μιχαλακόπουλου και Βενιζέλου μέχρι το 1931 όταν και παραιτήθηκε. Στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων στην Ουάσινγκτον συνέδεσε το όνομά του με την προμήθεια της ελληνικής κυβέρνησης, από την Αμερική του προέδρου Ουίλσον, δύο καταδρομικών θωρηκτών των “Λήμνος/Idaho » και “Κιλκίς/Mississipi » που μαζί με το “Αβέρωφ” συνετέλεσαν στη ναυτική δύναμη της Ελλάδας. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες όσων τον γνώρισαν από κοντά ήταν ένας άνθρωπος συμπαθητικός, ολιγομίλητος, αξιοπρεπής, σεμνός, ευγενικός, ειλικρινής, αβρός και προσηνής, φίλος και ευπατρίδης.
Έζησε στην οικία Βούρου της οδού Παππαρηγοπούλου 5 με την αδελφή του Αικατερίνη.
Ως εκτελεστής της διαθήκης του πατέρα του, ασχολήθηκε με τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας και τα κληρονομικά της οικογένειας καθώς και με το αρχείο, τη βιβλιοθήκη και τα γενεαλογικά της οικογένειας Βούρου.
Πέθανε στην Αθήνα σε βαθύ γήρας (88 χρονών) στις 14 Μαΐου 1959 και κηδεύτηκε σύμφωνα με την επιθυμία του σε στενό οικογενειακό κύκλο.
[Οι πληροφορίες για τη σύνταξη του γενεαλογικού και των βιογραφικών της οικογένειας Βούρου αντλήθηκαν από το υλικό του αρχείου].
Archival history
Το αρχείο συγκεντρώθηκε και διατηρήθηκε από τον τριτότοκο γιο του Κωνσταντίνου Σταμ. Βούρου, διπλωμάτη Αλέξανδρο Βούρο, ο οποίος έκανε και μερική επεξεργασία του αρχειακού υλικού, κυρίως όσον αφορά τα οικογενειακά έγγραφα. Το αρχείο στη συνέχεια κληρονομήθηκε και διατηρήθηκε από τον ανιψιό του, Λάμπρο Ιωαν. Ευταξία.
Το αρχείο φυλασσόταν τη δεκατία του 1980 στο υπόγειο του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών ενώ όταν έγινε ανακαίνιση του κτιρίου μεταφέρθηκε για να διασωθεί από τον Μάνο Χαριτάτο σε άλλο κατάλληλο χώρο. Στεγάστηκε για αρκετά χρόνια σε διάφορα σημεία στους χώρους του ΕΛΙΑ (αποθήκη Αγίας Φιλοθέης, κεντρικό κτίριο Αγίου Ανδρέου 4).
Στο υπόγειο της Αγίου Ανδρέου καταλάμβανε, το 2015 περίπου 5.5 τρέχοντα μέτρα ραφιών και φυλασσόταν σε διαφορετικά αποθηκευτικά μέσα: 10 μαύρα κουτιά/ντοσιέ, 10 ανοιχτές Ιωνίες, 6 κλειστές, 4 μεγάλα μπλε ντοσιέ με κορδέλα και σε πολλά μικρά έγχρωμα ντοσιέ. Όταν προγραμματίστηκε να γίνουν έργα στεγανοποίησης του υπογείου λόγω υγρασίας και όλο το υλικό εγκιβωτίστηκε για να μεταφερθεί σε αποθήκη στη Μαγούλα Αττικής, το συγκεκριμένο αρχείο μεταφέρθηκε από τον Γιώργο Βαρτή σε 7 αποστολές στη Νέα Σμύρνη (14/1-5/2/2015) για να ταξινομηθεί “κατ’οίκον” από τη Χριστίνα Βάρδα.
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά Λάμπρου Ευταξία με τη μεσολάβηση του Μάνου Χαριτάτου, την εποχή που ο τελευταίος ήταν διευθυντής του Μουσείου της πόλεως των Αθηνών (1987;). Η δωρεά συμπεριελάμβανε τα αρχεία των οικογενειών Βούρου, Ευταξία και Σοφοκλή Δούσμανη.
Content and structure area
Scope and content
Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία του Σταμάτη και Κωνσταντίνου Βούρου με το συγγενικό δίκτυο και μέλη του χιώτικου εμπορικού δικτύου στην Ευρώπη και στη Μαύρη θάλασσα (Λεονάρδος, Ζαννής, Ιωάννης Βούρος, Μαυρογορδάτοι, Ροδοκανάκη, Ζαρίφη, Σεβαστόπουλοι, Νεγρεπόντη, Στεφάνοβικ, Σκαραμαγκά, Σκαναβή, Σαράντη, Γαλάτη κ.ά. καθώς και με γαλλικές, ιταλικές και οθωμανικές τράπεζες που καλύπτει το δεύτερο μισό 19ου αιώνα. Τραπεζικές και χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, αγορές και μεταφορές συναλλάγματος, εμπορευμάτων, πληρωμές, λογαριασμοί, μεσιτείες που καλύπτουν τις δραστηριότητες ενός από τους πρώτους εμπόρους-τραπεζίτες στην Αθήνα, ήδη από τη δεκαετία του 1830.
Η αλληλογραφία περιλαμβάνει αρκετά ονόματα εμπόρων στην Πελοπόννησο, στα Ιόνια νησιά, στη Θεσσαλονίκη με τους οποίους ο Βούρος συναλλασσόταν για την εμπορία και μεταφορά κυρίως μεταξιού, κουκουλιών, σιτηρών, υφασμάτων δερμάτων, ζάχαρης, καφέ, κεριών, σπαρματσέτων κλπ.
Περιλαμβάνονται επίσης έγγραφα δικαστικά, φορολογικά, συμβόλαια αγοραπωλησιών που σχετίζονται με τη διαχείριση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του στην Αθήνα, που κληρονομήθηκε από την οικογένεια του.
Σώζονται επίσης κάποια προσωπικά έγγραφα που αφορούν μέλη της οικογένειας, κυρίως τον γιο του Αλέξανδρο Βούρο που ήταν πρεσβευτής και αφιέρωσε τη ζωή του στη σταδιοδρομία του αλλά και στην οικογένεια του, φροντίζοντας τα περιουσιακά και κληρονομικά θέματα καθώς και την ιστορία και γενεαλογία της οικογένειας των Βούρων.
Appraisal, destruction and scheduling
Επιλέχθηκε το αρχειακό υλικό που αφορούσε τα μέλη της οικογένειας, το γένος Βούρου, ενώ το υλικό που αφορούσε τους Ιωάννη Ευταξία και τα τέκνα του Κωνσταντίνο και Λάμπρο, εντάχθηκαν στο αρχείο της οικογένειας Ευταξία που δεν έχει ταξινομηθεί ακόμη. Επίσης το υλικό που αφορούσε τον ναύαρχο Σοφοκλή Δούσμανη και τη σύζυγό του Μαρία το γένος Βούρου εντάχθηκε στο οικείο αρχείο, επίσης δωρεά Λάμπρου Ευταξία, που βρίσκεται στο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ.
Accruals
Δεν αναμένονται προσθήκες στο αρχείο της οικογένειας Βούρου
System of arrangement
- Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία ταξινομημένη χρονολογικά, κατά όνομα του αποστολέα μέσα στο έτος και κατά γεωγραφική περιοχή προέλευσης των επιστολών. Αναφέρονται τα ονόματα όταν υπάρχουν πάνω από επιστολές (2). Δεν αναφέρονται ονόματα όταν οι επιστολές είναι 1-2 και εντάσσονται στην κατηγορία “διάφοροι επιστολογράφοι”.
- Τα υπόλοιπα τεκμήρια του αρχείου είναι ταξινομημένα κατά πρόσωπο, θεματικά και κατά είδος των εγγράφων.
Ταξινομικό διάγραμμα
Ι. Ενότητα
Αλληλογραφία - Οικονομικά
Φακ. 1 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1828-1852)
Φακ. 2 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1853)
Φακ. 3 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1854)
Φακ. 4 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1855-1863)
Φακ. 5 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1864)
Φακ. 6 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1865)
Φακ. 7 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1866-1869)
Φακ. 8 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1870-1872)
Φακ. 9 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1873)
Φακ. 10 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1874)
Φακ. 11 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1875)
Φακ. 12 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1876-1878)
Φακ. 13 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1879)
Φακ. 14 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1873-1879)
Φακ. 15 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1880)
Φακ. 16 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1880-1884)
Φακ. 17 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1884)
Φακ. 18 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1885-1887)
Φακ. 19 Εμπορική και τραπεζική αλληλογραφία, οικονομικά (1888-1899)
Φακ. 20 Συνεταιρικά συμβόλαια, ναυλοσυμφωνη-τικά και άλλα συμφωνητικά (1817-1874)
Φακ. 21 Οικονομικά (1842-1900)
Φακ. 22 Οικονομικά (1774-1873)
ΙΙ. Ενότητα
Περιουσιακά – Κληρονομικά - Οικογενειακά
Φακ. 23 Δικαστικά (1845-1951)
Φακ. 24 Διαχείριση ακίνητης περιιουσίας (1832-1939)
Φακ. 25 Οικογενειακά- προσωπικά (1834-1918)
Φακ. 26 Γενεαλογικά Βούρων (1660-1941)
Φακ. 27 Αλέξανδρος Κ. Βούρος (1899-1934)
Φακ. 28 Αλέξανδρος Κ. Βούρος (1898-1956)
Φακ. 29 Αλέξανδρος Κ. Βούρος (1880-1959)
Φακ. 30 Αλέξανδρος Κ. Βούρος (1943-1963)
Φακ. 31 Ζηνοβία Βούρου-Ευταξία (1870-1953)
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά, ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά, γερμανικά
Physical characteristics and technical requirements
Χαρτώο υπόστρωμα τεκμηρίων
Finding aids
Αναλυτική περιγραφή φακέλου / υποφακέλου σε ηλεκτρονική μορφή
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Note
Το αρχείο παρουσιάζει ενδιαφέρον για την ονομαστική και τοπογραφική διάρθρωση του “χιώτικου δικτύου”. Επίσης για την οικιστική ιδιοκτησιακή κατάσταση και τοπογραφία της Αθήνας στα μέσα του 19ου αιώνα. Η αλληλογραφία του Σ. Βούρου με τους πλοιάρχους των δύο συνεταιρικών καραβιών του είναι αξιόλογη πηγή για την ιστορία της εμπορικής ναυτιλίας της εποχής.
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
- Υπουργείο Εξωτερικών (Subject)
- Δεκόζης, Σταμάτιος (Subject)
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Ιανουάριος 2015-Ιανουάριος 2017, Μάιος 2018
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα
Archivist's note
-
Το αρχείο μπορεί να χαρακτηριστεί ως “πολύπαθο” με την έννοια ότι έχει υποστεί αρκετές μεταφορές και μεταστεγάσεις και μερικές απόπειρες επιλεκτικής ταξινόμησης από διαφόρους στο παρελθόν.
-
Υπάρχουν αρκετά κενά αρχειακού υλικού χρονολογικά κυρίως στα πρώτα χρόνια καθώς άνισος όγκος εγγράφων σε κάποιες δεκαετίες, που μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το υλικό υπέστη ζημιές κατά τις διαδοχικές μεταφορές ή λανθάνει.
-
Μεγάλος όγκος της αλληλογραφίας ήταν σε δεσμίδες (επιστολές διπλωμένες στη μέση) με λωρίδες χάρτινες όπου υπήρχε η αρχική ένδειξη του ονόματος του αποστολέα και του τόπου. Άλλες είχαν ανοιχτεί και ισιωθεί, άγνωστο πότε και από ποιόν και αποδελτιωθεί σε ειδικά τυπωμένα δελτία. Η διαθέσιμη αποδελτίωση κάλυπτε τα έτη 1847-1866 με την αντίστοιχη αρίθμηση των εγγράφων, αλλά με διάφορα κενά. Δηλαδή στην αντιπαραβολή αποδελτίωσης / αρίθμησης εγγράφων διαπιστώθηκαν αριθμημένα έγγραφα αλλά όχι τα αντίστοιχα δελτία και αντίστροφα. Είναι προφανές ότι υπήρξε απόπειρα αξιολόγησης και ταξινόμησης μέρους του αρχειακού υλικού χωρίς να υπάρχει συνολική εποπτεία και έλεγχος του αρχείου. Τα δελτία εκκαθαρίστηκαν και η όποια αρίθμηση εγγράφων δεν ισχύει σήμερα.
-
Αρκετά από τα οικογενειακά έγγραφα (επιστολές κ.ά.) είχαν συγκεντρωθεί και ταξινομηθεί από τον Αλεξ. Βούρο προς χρήση της γενεαλογικής και οικογενειακής ιστορίας.
Χριστίνα Βάρδα