Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1858 - 2014 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
12 φάκελοι, 1 βιβλίο
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Ρούσος Α. Κούνδουρος γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης. Μετά τις γυμνασιακές σπουδές του στη Νεάπολη και στο Ηράκλειο, σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο των Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1914.
Παντρεύτηκε το 1921 και εγκαταστάθηκε στην Νεάπολη Λασιθίου, όπου είχε και το δικηγορικό του γραφείο. Η σύζυγός του Μαρία Παντερμαράκη ήταν δασκάλα, ανιψιά του μητροπολίτη Κρήτης Τίτου Ζωγραφίδη.
Ο Ρούσος Κούνδουρος αγωνίστηκε στο Μακεδονικό Mέτωπο το 1915 - 17 εθελοντικά, με το βαθμό του ανθυπολοχαγού, μαζί με τον Σοφοκλή Βενιζέλο και άλλους Κρητικούς.
Πολιτεύτηκε και εκλέχτηκε βουλευτής Λασιθίου το 1926 με το κόμμα των Φιλελευθέρων και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου το 1928.
Το 1935 έλαβε μέρος στο κίνημα του Βενιζέλου, μαζί με τον εξάδελφό του Σήφη Ρ. Κούνδουρο και για το λόγο αυτό φυλακίστηκε.
Κατά τον πόλεμο του 1940 δεν στρατεύτηκε αλλά με άρθρα στις εφημερίδες, με ομιλίες και γράμματα προς τους αγωνιζόμενους στη Αλβανία αλλά και με αποστολές τροφίμων και ρουχισμού εξύψωνε τον πατριωτισμό των μαχητών. Την περίοδο της γερμανικής και ιταλικής κατοχής ήταν ηγέτης τη εθνικής αντίστασης ανατολικής Κρήτης, πρόεδρος της νομαρχιακής Επιτροπής του Ε.Α.Μ και παρείχε βοήθεια στους αντάρτες του βουνού αλλά και στους φυλακισμένους αγωνιστές, ενώ βρισκόταν σε επικοινωνία με την εξόριστη κυβέρνηση στην Αίγυπτο.
Συνελήφθη από τους ναζί στο σπίτι του στη Νεάπολη τα ξημερώματα της 4η Αυγούστου 1944 και, αφού βασανίστηκε στα μπουντρούμια της γκεστάπο στο Ηράκλειο, μεταφέρθηκε την 27η Αυγούστου στις φυλακές της Αγυιάς Χανίων όπου και εκτελέστηκε στις 29/8/1944.
Η μετακομιδή των οστών του στον οικογενειακό τάφο στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου έγινε στις 2/10/1948. Έτυχε τιμητικών διακρίσεων και του απονεμήθηκε, μετά θάνατον, μετάλλιο εθνικής αντίστασης.
Για να τιμηθεί η μνήμη του, ιδρύθηκε στον Άγιο Νικόλαο, με μέριμνα της αδερφής του Χρυσούλας Ξανθουδίδου, η Κουνδούρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη και στήθηκαν ανδριάντας του στον Άγιο Νικόλαο και προτομή του στη Νεάπολη. Δόθηκε το όνομά του σε δρόμους των πόλεων του νομού Λασιθίου και στα Χανιά, στη συνοικία Λενταριανά.
Στη μνήμη του, επίσης, εκδόθηκε το βιβλίο του καθηγητή Γιάννη Παυλάκη με τίτλο «ΡΟΥΣΟΣ ΑΝΔΡΕΟΥ ΚΟΥΝΔΟΥΡΟΣ 1891 - 1944».
[πηγή: Κούνδουρος, Γιάννης, Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας των Κουνδούρων, εκδότης Αργ. Καραμήτσος, 2013]
Name of creator
Biographical history
Ο Τίτος Κούνδουρος, γιος του Ρούσου Κούνδουρου, γεννήθηκε στη Νεάπολη Κρήτης το 1931 και σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο της Αθήνας. Δικηγόρησε στην Αθήνα από το 1957 μέχρι το 1963 οπότε εισήχθη στο Συμβούλιο της Επικρατείας εξελιχθείς μέχρι του βαθμού του Αντιπροέδρου του Δικαστηρίου. Αποχώρησε “επί τιμή” το 1998.
Διετέλεσε Νομικός Σύμβουλος του Προέδρου της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου σε όλη την περίοδο της δεκαετούς θητείας του και έτυχε πολλών τιμητικών διακρίσεων.
[πηγή: Κούνδουρος, Γιάννης, Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας των Κουνδούρων, εκδότης Αργ. Καραμήτσος, 2013]
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Το αρχείο και η συλλογή κατατέθηκαν στα ΓΑΚ από τον Τίτο Κούνδουρο, ως παρακαταθήκη, στις 30/05/2014 και 13/3/2015.
ΑΒΕ 1925 και ΑΒΕ 1962
Content and structure area
Scope and content
Το αρχείο Ρούσου Κούνδουρου περιλαμβάνει υλικό από τη μαθητική και φοιτητική περίοδο του Ρούσου Κούνδουρου, υλικό που αφορά στη σταδιοδρομία του ως δικηγόρο, την πολιτική του δραστηριότητα, τη συμμετοχή του στο Μακεδονικό μέτωπο στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη δράση του στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και στη διάρκεια της ιταλικής και γερμανικής κατοχής. Περιλαμβάνει, επίσης, τεκμήρια που αφορούν τη βουλευτική του θητεία, μελέτες, σχέδια άρθρων του, σημειώσεις και αλληλογραφία σχετικά με διάφορες δραστηριότητές του, τοπικού κυρίως ενδιαφέροντος.
Η συλλογή Τίτου Κούνδουρου περιέχει υλικό που αφορά στην εκτέλεση του Ρούσου Κούνδουρου από τους ναζί, δημοσιεύματα και ομιλίες σχετικά με τον θάνατό του.
Appraisal, destruction and scheduling
Διατηρήθηκε το σύνολο του υλικού
Accruals
System of arrangement
Διατηρήθηκε η αρχική ταξινόμηση του υλικού.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Περιγραφή αρχείου σε ΔΙΠΑΠ σε επίπεδο φακέλου
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Κούνδουρος, Γιάννης, Το γενεαλογικό δένδρο της οικογένειας των Κουνδούρων, εκδότης Αργ. Καραμήτσος, 2013
Notes area
Note
Η συντομογραφία Ρ.Α.Κ. η οποία συναντάται στους τίτλους των φακέλων και υποφακέλων παραπέμπει στον παραγωγό του αρχείου: Ρούσος Ανδρέου Κούνδουρος.
Alternative identifier(s)
Access points
Place access points
Name access points
- Κόμμα Φιλελευθέρων (Subject)