Δημοσιογράφος και λογοτέχνης, διευθυντής του περιοδικού "Μπουκέτο" και αδερφός του γνωστού δημοσιογράφου Σταμάτη Σταματίου (Σταμ - Σταμ)

Ο Γεώργιος Ανάργυρου Σταμίρης γεννήθηκε το 1914 στην κοινότητα Υψούντος του νομού Αρκαδίας. Το επίθετο Σταμίρης συναντάται στα μητρώα αρρένων της συγκεκριμένης κοινότητας αλλά και στους εκλογικούς καταλόγους της Ζακύνθου, όπου κλάδος της οικογένειας φαίνεται να είχε εγκατασταθεί. Πέθανε μετά το 1990 (;).

Γεννήθηκε στο Ξυλόκαστρο, σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και μετεκπαιδεύτηκε στη Σορβόνη. Εργάστηκε ως αρχιτέκτονας στη Διεύθυνση Αναστηλώσεως του Υπουργείο Παιδείας στην οποία, αργότερα, διετέλεσε διευθυντής.
Πηγή: Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχείο, 170 χρόνια Πολυτεχνείο. Οι μηχανικοί και η τεχνολογία στην Ελλάδα, τ. Β΄, Αθήνα 2012, σ. 250.

Ο Λάμπρος Σπύρου (Βούνο Χειμάρρας, 1914-Αθήνα ;) ήταν χειρούργος ουρολόγος. Γεννήθηκε στο Βούνο Χειμάρρας αλλά μετά την αποτυχία της Βορειοηπειρωτικής Επανάστασης η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα. Από μικρός ανέπτυξε δραστηριότητα γύρω από την προβολή του Βορειοηπειρωτικού ζητήματος. Στον 2ο Παγκόσμιο πόλεμο υπηρέτησε εθελοντικά ενώ πήρε μέρος στην Αντίσταση στη διάρκεια της Κατοχής. Μετά το τέλος του πολέμου έγινε στέλεχος της Κεντρικής Επιτροπής Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (Κ.Ε.Β.Α.) δίπλα στον μητροπολίτη Αργυροκάστρου Παντελεήμονα και τον μητροπολίτη Ιωαννίνων Σεραφείμ (μετέπειτα Αρχιεπίσκοπο). Παράλληλα ηγήθηκε και άλλων παρόμοιων οργανώσεων. Ο Σπύρου υπήρξε στέλεχος και μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών: της Ελληνικής (και της Διεθνούς) Αστροναυτικής Εταιρείας (θεωρείται ο πρώτος έλληνας γιατρός που ανέπτυξε με τις ομιλίες του την διαστημική ή κοσμική βιολογία στην Ελλάδα), της Εταιρείας Λογοτεχνών Ιατρών, της Αθλητιατρικής Εταιρείας, της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας κ.ά. Παράλληλα μετείχε σε πολλά αθλητικά σωματεία και συλλόγους (Ε.Π.Ο, ΣΕΓΑΣ, Παναθηναϊκός), σε φυσιολατρικές και εκδρομικές οργανώσεις (Όμιλος Φίλων της Ακτής κ.ά.). Πολυγραφότατος, έχει δημοσιεύσει πάνω από 5.000 άρθρα και πολλά βιβλία στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο Κυριάκος Σπηλιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου αποφοίτησε το 1925. Το 1927 εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, με τίτλο «Reeder und Ausruster im heutigen griechishen Rechten» και στην συνέχεια μετέβη στις Βρυξέλλες και ειδικεύτηκε στο Ναυτικό Δίκαιο. Στο διάστημα 1931-1939 διορίζεται υφηγητής του Ναυτικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1940 διορίζεται τ. καθηγητής Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου το 1941 για σύντομο χρονικό διάστημα απολύεται και επαναπροσλαμβάνεται. Το 1952 διορίζεται τ. καθηγητής στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε. και τις χρονιές 1955-1956 και 1962-1963 διατελεί και Πρύτανης. Έως τη δεκαετία του 1950 πιθανόν ασκεί παράλληλα το επάγγελμα του δικηγόρου με ειδικότητα το Ναυτικό Δίκαιο.

Ο Βασίλης Κ. Σπηλιόπουλος γεννήθηκε στο Αίγιο το 1864. Πατέρας του καθηγητή Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου Κ. Β. Σπηλιόπουλου. Διετέλεσε καθηγητής μαθηματικών (1883-1932) σε γυμνάσια της επικράτειας και το 1896 διορίστηκε στη Ριζάρειο Σχολή.

Μουσικοδιδάσκαλος από τη Δημητσάνα

Ο Γεράσιμος Σπαταλάς, γιος του Σπυρίδωνα Σπαταλά και της Μαρίας Βασιλά, γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 7 Ιουλίου 1887. Ο πατέρας του ήταν ναυτικός. Όπως προκύπτει από δήλωση μη αποδοχής κληρονομίας του πατέρα τους (1922), ο Σπυρίδων Σπαταλάς είχε άλλους τρεις γιους, τον Θεόδωρο (λεμβούχος), τον Απόστολο (ναυτικός και αναλφάβητος) και τον Ιωάννη (καφεπώλης). Ο Γεράσιμος το 1908 ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο στην Κέρκυρα (όπου είχε καθηγητές τον Αντρέα Κεφαλληνό, μαθητή του Ι. Πολυλά και τον Αντώνη Τραυλαντώνη). Το 1908-1909 υπηρέτησε στον στρατό. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Αθηνών (1910-1916). Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της «Φοιτητικής Συντροφιάς». Ο ίδιος αναφέρει ότι για κάποιο διάστημα συμμετείχε «σε μια σοσιαλιστική κίνηση, που άρχισε στην Κέρκυρα με τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη και συνεχίστηκε στην Αθήνα με τον Κωστ. Χατζόπουλο, το Σπ. Μελά και το Ν. Γιαννιό», καθώς και ότι έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους. Το 1915-1916 υπηρέτησε στο στρατό, στην Μακεδονία. Την περίοδο 1917-1922 διατηρούσε μαζί με τον αδελφό του Γιάννη το σημαντικό λογοτεχνικό καφενείο «Μαύρος Γάτος» και στα 1919 εξέδιδε το ομώνυμο περιοδικό. Εργάστηκε για μικρό διάστημα (1920-1922;) στο υπουργείο Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως. Εργάστηκε ως μεταφραστής και ως καθηγητής νεοελληνικής λογοτεχνίας και στιχουργικής στο Ωδείο Καλλιθέας (1931-1933), ως υπάλληλος στο ΙΚΑ, ως βιβλιοθηκάριος στο Εθνικό Θέατρο. Το 1942 παντρεύτηκε την Έλδα (Ελπίδα) Λαμπίση. Μαζί ασχολήθηκαν με την καλλιέργεια κτήματος κοντά στο Μεγάλο Πεύκο Αττικής, το οποίο απαλλοτριώθηκε χωρίς αποζημίωση, την περίοδο της δικτατορίας. Ο Σπαταλάς έγραψε ποίηση, πεζογραφία, θέατρο. Μετέφρασε αρχαία ελληνική, λατινική και ιταλική λογοτεχνία. Το πλούσιο δοκιμιακό και κριτικό έργο του επικεντρώνεται στον Δ. Σολωμό, την επτανησιακή λογοτεχνία και ιδιαίτερα την μετρική. Ο Σπαταλάς πέθανε σε ένδεια το 1971.

Το λογοτεχνικό έργο του περιλαμβάνει:
Ποίηση:
Ωδές (1911)
Αιμάτων σταλαχτίτες. Ποιήματα (1915)
Ωδές, μπαλάντες, ελεγείες (1917)
Καθώς αλλάζουν οι εποχές (1919)
Ιτιές και δάφνες (1923)
Ο βίος μιας ψυχής (1930)
Αντίλαλοι (1930)
Ώρα πολέμου (1941)
Ωδή στον κόρακα· κι’ άλλοι δεκαπεντασύλλαβοι (1949)
Καινούργιες παραλλαγές Α΄· Μορφές (1949)
Σ’ ένα δέντρο (1949)
Στο πλοίο μου (1950)
Καινούργιες παραλλαγές Α΄ και Β΄ (1949)
Φραγκμέντα Α΄ (1949-1950)
Δειλινός απόλογος – Πινδαρικά επινίκια (1964)

Πεζογραφία:
Σύγχρονες και παλιές ιστορίες. Διηγήματα (1928)
Περιπέτειες της ζωής. Διηγήματα (1959)

Θέατρο:
Ο κληρονόμος της Τσατσάς. Σάτυρα μονόπραχτη (1930)

Μετάφραση:
Ανθοδέσμη από τη Ρώμη και την Ιταλία (1930)
Ομήρου, Οδύσσεια Α-Ζ (1932)
Σοφοκλή, Οιδίπους Τύραννος (1933)
Σοφοκλή, Οιδίπους επί Κολωνώ (1958)
Ευριπίδη, Φοίνισσες (1960)
Δ. Σολωμού, Ιταλικά ποιήματα (1948)
Ε. ντε Αμίτσι, Το πατρικό σπίτι (1921)
Κ. Γκολντόνι, Ο καλόκαρδος γκρινιάρης (1951)
Κ. Γκολντόνι, Ο υπηρέτης δύο αφεντάδων (1937)
Ι. Βοκκάκιου, Το Δεκαήμερο (εκλογές) (1950)
Λ. Πιραντέλο, Ο μακαρίτης Ματτία Πασκάλ (1953)
Γ. ντ’ Αννούντσιο, Οι δύο Παρθένες (1925)
Γ. ντ’ Αννούντσιο, Ιστορίες της Πεσκάρας (1926)
Δ. Αλικαρνασσέως, Περί συνθέσεως ονομάτων (1963)

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:

Βιογραφικά και εργογραφικά σημειώματα του Γ. Σπαταλά στο αρχείο. Επιστολή της Έλδας Λαμπίση σε αταύτιστο παραλήπτη (υποφ. 7.2)
Γεράσιμος Σπαταλάς, Η Στιχουργική Τέχνη, μελέτες για τη νεοελληνική μετρική, επιμέλεια: Ευριπίδης Γραντούδης – Άννα Κατσιγιάννη, Αθήνα, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 1997.
Λήμμα Γεράσιμος Σπαταλάς στο αρχείο ελλήνων λογοτεχνών του ΕΚΕΒΙ στο διαδίκτυο.
Βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία για τον Γεράσιμο Σπαταλά, αρχείο Τέλλου Άγρα, υποφάκελοι 7.1-7.2.
Κατάλογος των μικρασιατικών αρχείων του ΕΛΙΑ, καταγραφή που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, ερευνητική ομάδα: Μιχάλης Βαρλάς-Έφη Κάννερ-Αιμιλία Σαλβάνου, 1996-1997.

Γεννήθηκε στις 30.7.1906 στην Μικρομάνη-Θουρία Καλαμών. Φοίτησε στη σχολή Ναυτικών Δοκίμων (1921-1926) από όπου αποφοίτησε με το βαθμό του σημαιοφόρου. Υπηρέτησε σε διάφορα πλοία ως το 1929 οπότε και προήχθη σε ανθυποπλοίαρχο. Το 1930 ανέλαβε ως κυβερνήτης το πλοίο «Αρετούσα» και ως το 1934 εκπαιδεύτηκε στο «Αβέρωφ» και στο «Ψαρά». Το 1934 προήχθη σε υποπλοίαρχο και εντάχθηκε ως ύπαρχος στη δύναμη του «Παπανικολής» όπου και εξειδικεύτηκε στις τορπίλες και τις τορπιλάκατους. Το 1937 έγινε κυβερνήτης του «Παπανικολής» και το 1938 στο «Νηρέας» ως ύπαρχος. Μετεκπαιδεύτηκε στη Σχολή Υποβρυχίων στην Αγγλία (1939-1940) και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ανέλαβε ως κυβερνήτης το υποβρύχιο «Κατσώνης». Το ίδιο έτος προήχθη σε πλωτάρχη και το 1941 σε αντιπλοίαρχο. Τον Απρίλιο του 1941 αποστρατεύτηκε και έφυγε για τη Μέση Ανατολή όπου ανέλαβε το «Αβέρωφ». Το 1942 ανέλαβε το «Παπανικολής» και στη συνέχεια το «Έλλη». Το 1943 πήγε με την κυβέρνηση Κριεζή στην Αγγλία και έπειτα ανέλαβε το «Χίος». Το 1944 έγινε κυβερνήτης του «Πάνθηρα». Το 1946 τοποθετήθηκε αρχιεπιστολέας της Ανώτατης Εκπαίδευσης και το 1947 προήχθη σε πλοίαρχο. Στη συνέχεια διορίσθηκε διοικητής της Σχολής Ναυτικού Πολέμου και ανώτερος διοικητής αντιτορπιλικών. Προήχθη σε υποναύαρχο. Υπηρέτησε στο Ανώτ. Αρχηγείο Συμμαχικών Δυνάμεων και έγινε υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ (1952). Το 1954 αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου.
Το 1955 διορίσθηκε πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας. Από το 1965 ως το 1967 ήταν Γενικός Διευθυντής της ΕΡΕ. Την περίοδο της Δικτατορίας τάχθηκε εναντίον των συνταγματαρχών και επέστρεψε στην πολιτική σκηνή με τη μεταπολίτευση. Το 1981 κατέβηκε υποψήφιος στις εκλογές με την ΕΔΗΚ. Από το 1985 υπήρξε μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Πολιτικής Εταιρίας (ΕΛΠΕ) και πρόεδρος της Εταιρίας Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας (Ε.Μ.Ε.ΙΣ.). Συνέγραψε και δημοσίευσε διάφορα βιβλία που αφορούν τη δράση του, όπως το Πώς αυτοκαταλύθηκε η Δημοκρατία του 1944.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου]

Καθηγητής Γυμνασίου από τη Ζάκυνθο.

Νομικός σύμβουλος του Πατριαρχείου και γιος του καθηγητή της Μεγάλης του Γένους Σχολής Ανδρέα Σπαθάρη.

Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων, διδάκτωρ του οποίου ανακηρύχθηκε το 1951. Εργάστηκε σε επιτελικές θέσεις στα υπουργεία Οικονομικών, Συντονισμού και Εμπορίου. Ταυτοχρόνως, σταδιοδρόμησε ως ανώτερο στέλεχος στην Τράπεζα της Ελλάδος, από την οποία αποχώρησε το 1967.

Σημαντική υπήρξε η προσφορά του στην πρώτη απόπειρα εμπειρικού σχεδιασμού της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ελλάδα, της οποίας είχε την οργανωτική ευθύνη ως Γενικός Γραμματέας της Επιτροπής Έρευνας και Οργανώσεως Οικονομικού Προγραμματισμού του Υπουργείου Συντονισμού (1957-1959), τα πορίσματα της οποίας εκδόθηκαν σε σειρά μονογραφιών.

Μετά τη Μεταπολίτευση διετέλεσε αντιπρόεδρος (1974), και πρόεδρος του ΕΛΚΕΠΑ (1975-1977), σύμβουλος της Τραπέζης της Ελλάδος, (1975-1976), πρόεδρος της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (1975) και οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού (1975-1976). Από το 1976 έως το 1981 διετέλεσε διοικητής της ΕΤΒΑ.

Γιος του Αλέξανδρου Σούτσου, φαναριώτη και Ηγεμόνα της Ουγγροβλαχίας.

Ο Μιχαήλ Σούτσος ή Βόδας ήταν μέγας διερμηνέας της Υψηλής Πύλης και ηγεμόνας της Μολδαβίας την περίοδο 1819 - 1821. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία, υποστήριξε την επανάσταση στη Μολδοβλαχία και μετά τη δημιουργία του ελληνικού κράτους διετέλεσε πρέσβης της χώρας στο εξωτερικό.
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1778 ή το 1784. Γονείς του ήταν ο Φαναριώτης Γρηγόριος Σούτσος και η Σεβαστή Τεδέσκου. Σε εφηβική ηλικία εγκαταστάθηκε στην αυλή του παππού του Μιχαήλ Σούτσου, ο οποίος ήταν ηγεμόνας της Βλαχίας ενώ αργότερα υπηρέτησε ως γραμματέας του Μεγάλου Διερμηνέα της Υψηλής Πύλης, Ιωάννη Καρατζά, του οποίου την κόρη, Ρωξάνη ή Λωξάνδρα, παντρεύτηκε το 1812. Το ίδιο έτος, χάρη στη γλωσσομάθειά του και την εύνοια του πεθερού του, διορίστηκε και ο ίδιος στη θέση του Μεγάλου Διερμηνέα.
Το 1819 τοποθετήθηκε από τον σουλτάνο ηγεμόνας της Μολδαβίας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1821. Επίσης, είχε και θέση στο συμβούλιο του σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ και μάλιστα ήταν ένας από τους συμβούλους που το 1820 τάχθηκαν υπέρ της άνευ όρων καταστολής της ανταρσίας του Αλή πασά. Τον Νοέμβριο του 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία από τον ποστέλνικο Ιάκωβο Ρίζο Νερουλό.
Τον Ιανουάριο του 1821, οριστικοποίησε τη συνεργασία του με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και με την εισβολή του Υψηλάντη στη Μολδαβία στις 22 Φεβρουαρίου, ο Μιχαήλ Σούτσος-Βόδας, έθεσε τη φρουρά στις διαταγές των επαναστατών και κατέβαλε σημαντικά χρηματικά ποσά για τις ανάγκες του στρατεύματος. Όταν έπειτα από μικρό χρονικό διάστημα το κίνημα στη Μολδοβλαχία άρχισε να κάμπτεται, ο Σούτσος αναγκάστηκε υπό την πίεση των βογιάρων, που τον κήρυξαν έκπτωτο από τη στιγμή που είχε συνδράμει τους επαναστάτες και είχε αποκηρύξει την οθωμανική επικυριαρχία, να αποχωρήσει από την έδρα του στο Ιάσιο. Αρχικά κινήθηκε στο Σκουλένι και έπειτα (31 Μαρτίου 1821 ) στο Κισινάου της Ρωσίας. Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκε ο αφορισμός του ιδίου και του Υψηλάντη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Αργότερα προσπάθησε να διαφύγει στην Ελβετία μέσω της Αυστρίας, εκεί όμως συνελήφθη με αποτέλεσμα να φυλακιστεί για τρία χρόνια και εννιά μήνες.
Μετά την απελευθέρωσή του κατέφυγε πρώτα στην Ιταλία και στη συνέχεια στην Ελβετία[14]. Εκεί, φιλοξενήθηκε στη Γενεύη από τον Ελβετό φιλέλληνα Εϋνάρδο. Κατά την παραμονή του στην Ευρώπη μερίμνησε για την συγκέντρωση και διάθεση χρημάτων υπέρ του αγώνα της ανεξαρτησίας και ήταν σε επαφή με την «Επιτροπή Ζακύνθου» του Διονυσίου Ρώμα. Πριν την ανάληψη της κυβέρνησης της Ελλάδας από τον Ιωάννη Καποδίστρια, ο Σούτσος ήταν μια από τις πιθανές υποψηφιότητες για την κατάληψη αυτής της θέσης.
Επί Καποδίστρια διορίστηκε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Γαλλία, έπειτα από εισήγηση του Εϋνάρδου. Αργότερα ορίστηκε από τον βασιλιά Όθωνα, πρεσβευτής της Ελλάδας στη Γαλλία, τη Ρωσική Αυτοκρατορία, τη Σουηδία και τη Δανία. Το 1839 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα και χρημάτισε μέχρι το 1840 μέλος του συμβουλίου της Επικρατείας ενώ αποτέλεσε έναν από τους πρώτους οικιστές της παλιάς αθηναϊκής συνοικίας Βάθης ή Βάθειας.
Απεβίωσε στις 12 Ιουνίου του 1864 στην Αθήνα. Από τον γάμο του με την κόρη του Ιωάννη Καρατζά, Ρωξάνη, απέκτησε τρία παιδιά, τους: Γρηγόριο Σούτσο (φημισμένο ζωγράφο της εποχής), Ιωάννη Σούτσο και Μαρία Σούτσου.

Αξιωματικός της Χωροφυλακής, διοικητής τμήματος Ασφαλείας Χαλκίδος και Ακαρνανίας

Έλληνας οικονομολόγος, τραπεζίτης, πολιτικός και πανεπιστημιακός καθηγητής. Γεννήθηκε στη Σάμο και μεγάλωσε στην Αθήνα. Στα μαθητικά και φοιτητικά του χρόνια υπήρξε δραστήριο στέλεχος του αριστερού νεολαιίστικου κινήματος, και στη διάρκεια της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών καταδικάστηκε ως ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Άμυνας και φυλακίστηκε. Για πολλά χρόνια εργάστηκε ως οικονομικός συντάκτης στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, το Βήμα και τα Νέα. Αφιέρωσε σημαντικό χρόνο στη μετάφραση επιστημονικών οικονομικών εγχειριδίων που αποτέλεσαν το θεμέλιο της νεοθετικής οικονομικής σκέψης στη χώρα μας και συνέβαλε με πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες του προς την ίδια κατεύθυνση. Μετά τη δικτατορία βρέθηκε φιλοξενούμενος επιστημονικός ερευνητής στην Οικονομική Σχολή της Στοκχόλμης και στη συνέχεια δίδαξε ως καθηγητής της έδρας George Miller στο Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις. Διετέλεσε Υποδιοικητής της Κτηματικής Τράπεζας και στη συνέχεια Διοικητής της ΕΤΒΑ, αφού προηγουμένως είχε περάσει για αρκετό διάστημα από τη Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης (ΔΕΠΟΣ) ως βοηθός Γενικός Διευθυντής. Το 1984 ανέλαβε Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Πανεπιστημίου Αιγαίου και επί πέντε χρόνια ασχολήθηκε με την οργάνωσή του. Διετέλεσε Βουλευτής του Νομού Σάμου κατά την τριετία 1993-1996.
Έφυγε από τη ζωή στις 23 Ιανουαρίου 2020, σε ηλικία 83 ετών.

[Τα στοιχεία από την βάση https://biblionet.gr]

Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης (Βαθύ Σάμου, 1860 - Αθήνα, 24 Ιουνίου 1949) ήταν Έλληνας πολιτικός, ο οποίος διετέλεσε Πρωθυπουργός της χώρας την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου.

Ο Εμμανούηλ Κ. Σοφούλης γεννήθηκε το 1892 στο Άνω Βαθύ Σάμου από γονείς αγρότες. Σπούδασε νομικά και εξάσκησε τη δικηγορία στη γενέτειρά του. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα εκτέλεσε χρέη δημοδιδασκάλου στην Ικαρία. Στενά συνδεδεμένος από παιδί με τον θείο του Θεμιστοκλή Π. Σοφούλη και εμπνεόμενος από το παράδειγμά του, αφοσιώθηκε στην ιδέα της ένωσης της Σάμου με την Ελλάδα από τα 16 χρόνια του. Μετά τη συνθήκη των Σεβρών και τη Μικρασιατική Καταστροφή, κατέβηκε στον ελληνικό πολιτικό στίβο για πρώτη φορά στις εκλογές του 1928 με το κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε βουλευτής Σάμου. Το 1943 διορίστηκε υπουργός Κοινωνικής Προνοίας και Αντιλήψεως της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κάιρο και το διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου του ίδιου έτους βρέθηκε στη Σάμο ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης μετά την παράδοση του νησιού από τους Ιταλούς στις ελληνικές αρχές. Έφυγε από τη Σάμο στο τέλος Νοεμβρίου όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν και κατέλαβαν το νησί ως την οριστική απελευθέρωσή του το 1944. Με το τέλος του Πολέμου ανέλαβε υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου, υπεύθυνος για τον επαναπατρισμό των προσφύγων, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την εγκατάσταση της κυβέρνησης στην Αθήνα. Εκλέχτηκε βουλευτής στις εκλογές του 1946.
Μετά τον θάνατό του εκδόθηκε το πολεμικό ημερολόγιό του, το οποίο είχε παραδώσει στα παιδιά του, με τίτλο: Ημερολόγιο Πολέμου, 1906-1941: Σάμος, Βαλκανικοί πόλεμοι, μακεδονικό μέτωπο, μικρασιατική εκστρατεία, Αθήνα, εκδόσεις Γρηγόρη, 2007.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: http://www.biblionet.gr, http://www.psarasbooks.gr/eshop/bio.php.]

Η Elise ήταν αγγλικής καταγωγής, κόρη του William και της Jane Rose. Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Hubert James d’ Este και απέκτησε μαζί του δύο παιδιά: τον Charles Hubert και την Helene Jeanne. Όταν έμεινε χήρα παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο, στην Κέρκυρα, το λοχαγό του Μηχανικού, Νικόλαο Μ.Σοφιανό. Ο Μιχαήλ, γιος του Νικολάου -δεν διαπιστώθηκε ποιά ήταν η μητέρα του-, ήταν γραμματέας του πρίγκιπος Νικολάου.
Ο Νικόλαος (1872-1938) ήταν ο τριτότοκος γιος του βασιλέως Γεωργίου Α΄ και της Όλγας (αδέλφια του οι: Κωνσταντίνος, Γεώργιος, Χριστόφορος, Ανδρέας, Μαρία, Αλεξάνδρα). Φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως αρχηγός του Τμήματος Στρατιάς Μακεδονίας. Ακολούθησε τον Κωνσταντίνο και στις δύο απομακρύνσεις του από την Ελλάδα, και επανήλθε μετά την παλινόρθωση της βασιλείας, το 1935. Παντρεύτηκε το 1902 στην Πετρούπολη, τη μεγάλη δούκισσα της Ρωσίας Ελένη, και απέκτησε μαζί της τρεις κόρες: την Όλγα (σύζυγο του Παύλου της Σερβίας), την Ελισάβετ (σύζυγο του κόμη Toerring-Jettenbach) και τη Μαρίνα. (σύζυγο του δουκός του Kent). Ο Νικόλαος ασχολήθηκε με το θέατρο και τη ζωγραφική. Έγραψε κωμωδίες με το ψευδώνυμο Μάρκος Μαρής και εξέθεσε έργα ζωγραφικής σε εκθέσεις στην Αθήνα και στο εξωτερικό.
Η οικογένεια του Νικολάου κατοικούσε στο γνωστό ως Petit Palais (Μέγαρο Ψύχα στη γωνία των οδών Σέκερη και λεωφόρο Κηφισίας), το οποίο ήταν δώρο του αυτοκράτορος Νικολάου της Ρωσίας προς την πριγκίπισα Ελένη. Το κτίριο είχε μετασκευασθεί επί σχεδίων Α.Μεταξά και αργότερα αγοράστηκε και στεγάζει σήμερα ακόμα την Ιταλική πρεσβεία.

Ο Αντώνης Σουρούνης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1942. Με το τέλος των γυμνασιακών του σπουδών μετανάστευσε στη Δυτική Γερμανία όπου είχαν εγκατασταθεί οι γονείς του. Σπούδασε για λίγο κοινωνιολογία και πολιτικές επιστήμες σε πανεπιστήμια της Γερμανίας και της Αυστρίας αλλά διέκοψε τις σπουδές του και άρχισε να ταξιδεύει δουλεύοντας. Άσκησε διάφορα επαγγέλματα, από τραπεζικός υπάλληλος έως ναυτικός και από hotelboy έως επαγγελματίας παίκτης ρουλέτας.Εμφανίζεται στα γράμματα το 1969 με το έργο του Ένα αγόρι γελάει και κλαίει. Έκτοτε παρουσίασε μυθιστορήματα και διηγήματα και συνεργάστηκε με εφημερίδες και περιοδικά. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του, στο οποίο υπάρχουν έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία, είναι από τα λίγα της νεοελληνικής λογοτεχνίας που ασχολήθηκε εκτεταμένα με την εμπειρία του γκασταρμπάιτερ. Το 1995 βραβεύθηκε για το βιβλίο του Ο Χορός των Ρόδων, Καστανιώτης, Αθήνα 1994, με το Κρατικό Βιβλίο Μυθιστορήματος. Βιβλία του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τσεχικά, ιταλικά, τουρκικά και εβραϊκά. Πέθανε το 2016 μετά από μακρά ασθένεια.

Πηγή σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, βιογραφικό στη βάση Βιβλιονέτ

Από την Εισαγωγή του Καταλόγου της Ελένης Φουρναράκη [επιμ.], Αρχείο Αθανασίου Σουλιώτη-Νικολαίδη (1878-1945), Αθήνα 1992.

Το όνομα του Αθανασίου Σουλιώτη - Νικολαϊδη είναι στενά συνυφασμένο με μια άλλη πνευματική και πολιτική προσωπικότητα της νεοελληνικής ιστορίας, πολύ πιο γνωστή αυτή, τον Ίωνα Δραγούμη. Αν και δεν γνώρισε την υστεροφημία του στενού του φίλου, ο Α. Σουλιώτης στάθηκε στον καιρό του μια “αφανής” αλλά έντονη μορφή. Είναι χαρακτηριστική η μαρτυρία του Κ.Θ. Δημαρά (Βήμα, 25-9-1959) ότι, πριν τον γνωρίσει και προσωπικά, είχε ήδη επηρεαστεί από το “θρύλο” γύρω από το όνομα του. Σήμερα, βέβαια, τη θέση του θρύλου παίρνει ολοένα και περισσότερο το ιστορικό πρόσωπο του Α. Σουλιώτη, ιδιαίτερα γνωστό για τους μελετητές του Μακεδονικού Αγώνα, της εποχής του και της γενιάς που τον εξέθρεψε.

Αν και αξιωματικός του στρατού (απόφοιτος της Σχολής Ευελπίδων) ο Α. Σουλιώτης μετείχε στο Μακεδονικό Αγώνα ως μυστικός πράκτορας, ιδιότητα που διατήρησε και αργότερα, μέχρι το 1916. Από τη δράση του αυτή τρεις εμπειρίες είναι σήμερα ευρύτερα γνωστές, καθώς έχουν δημοσιευτεί από τα κατάλοιπα του οι σχετικές του αναμνήσεις (Ο Μακεδονικός Αγών. Η “Οργάνωσις Θεσσαλονίκης”. Θεσσαλονίκη, 1959, Ημερολόγιον του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου. Θεσσαλονίκη, 1962 και ”Οργάνωσις Κωνσταντινουπόλεως”. Αθήνα, 1984. Βλ. Φάκελο 28, Εκδόσεις έργων του Α. Σουλιώτη). Καθοριστικές για τη ζωή και τη μετέπειτα πορεία του στάθηκαν οι δύο πρώτες: η συγκρότηση και διεύθυνση μυστικής πατριωτικής οργάνωσης στη Θεσσαλονίκη, από το 1906 έως το 1908, με κύριο σκοπό την αντιμετώπιση της βουλγαρικής προπαγάνδας και δράσης και η ίδρυση, σε συνεργασία με τον Ίωνα Δραγούμη, ανάλογης μυστικής οργάνωσης στην Πόλη, με ευρύτερους όμως στόχους και εθνικό πρόγραμμα. Η Οργάνωση Κωνσταντινούπολης βρισκόταν αρχικά υπό την καθοδήγηση ειδικής μυστικής υπηρεσίας του Υπουργείου των Εξωτερικών, της Πανελλήνιας Οργάνωσης. Από το 1909 όμως, όταν ατόνησε η υπηρεσία αυτή, η Οργάνωση Κωνσταντινούπολης διευθύνεται ουσιαστικά από τον ίδιο τον Α. Σουλιώτη, μέχρι την έκρηξη του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου. Τότε ο Α. Σουλιώτης φεύγει για την ελληνική πρεσβεία της Σόφιας και στη συνέχεια για το μέτωπο, με εντολή να παρακολουθεί τις κινήσεις της βουλγαρικής μεραρχίας Θεοδωρώφ, συντελώντας έτσι και εκείνος στη ματαίωση των σχεδίων της να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη πριν από τα ελληνικά στρατεύματα. Ας σημειώσουμε εδώ ότι η μυστική πατριωτική του εργασία στη Θεσσαλονίκη και στην Πόλη επέβαλε την προς τα έξω εμφάνιση του με άλλη ιδιότητα βέβαια από εκείνη του αξιωματικού του στρατού. Ετσι το περισσότερο διάστημα εμφανιζόταν ως έμπορος με το όνομα Νικολαίδης, το οποίο από τότε παρέμεινε ως δεύτερο του επίθετο.

“Αφανής”, λοιπόν, και ως προς την ιδιότητα του αυτή του μυστικού πράκτορα και ως προς την ίδια τη φύση της εργασίας στην οποία αφιέρωσε τα πρώτα δημιουργικά χρόνια της ζωής του. Η πλευρά αυτή ωστόσο δεν είναι μόνο πρόσκαιρη, αλλά ηχεί και κάπως παραπλανητική: οπωσδήποτε δεν πρόκειται για έναν κοινό κρατικό υπάλληλο ή, έστω, για ένα τυπικό παράδειγμα στρατιωτικού που απλώς ευσυνείδητα εκτελούσε εντολές εκ των άνω. Κάτι τέτοιο άλλωστε δύσκολα θα εναρμονιζόταν με το κλίμα του Μακεδονικού Αγώνα και ο Α. Σουλιώτης ανήκει τυπικά και ουσιαστικά στη γενιά - και στον κύκλο των νέων τότε αξιωματικών - που έχοντας βιώσει ιδιαίτερα τραυματικά την ήττα του ‘97 οραματίζεται και ζητά να αναλάβει την “αποστολή” μιας νέας εθνικής αφύπνισης, και να την κάνει πράξη. Αν άλλοι επέλεξαν τον ένοπλο αγώνα, ο Α. Σουλιώτης και ο Ιων Δραγούμης είναι από εκείνους που επιχειρούν να συλλάβουν και να εφαρμόσουν μια δυναμική εθνική πολιτική, απαλλαγμένη - σύμφωνα εξάλλου με αντιλήψεις της εποχής - από τις αδυναμίες, τις αδράνειες ή τη “στείρα μεγαλοστομία” που είχε κληροδοτήσει το παρελθόν, μια πολιτική που να εμπνέεται από ένα καινούργιο “εθνικό ιδανικό”, από έναν εθνικισμό με ανανεωμένο ιστορικό και ιδεολογικό υπόβαθρο.

Κάτω από αυτό ακριβώς το πρίσμα θα πρέπει να προσεγγίσει κανείς τη δραστηριότητα του Α. Σουλιώτη στη Θεσσαλονίκη αλλά κυρίως στην Πόλη, όπου οι απροσδιόριστες μέχρι τότε αναζητήσεις του παίρνουν πιο συγκεκριμένη μορφή. Στο κοσμοπολίτικο περιβάλλον της Πόλης, εκεί όπου η συνάντηση των φυλών της Ανατολής είναι έντονη και τα ιστορικά σημάδια της μακρόχρονης συμβίωσης τους ορατά, όπου μουσουλμανισμός και βυζαντινή παράδοση μαζί δημιουργούν μια ξεχωριστή αισθητική, ο Α. Σουλιώτης θα ανασύρει από το παρελθόν και θα οραματιστεί με τον δικό του τρόπο το “ανατολικό ιδανικό”: το ιδανικό ενός πολιτισμού στον οποίο έχουν συνεισφέρει με τα ιδιαίτερα τους χαρακτηριστικά όλες οι εθνότητες των Βαλκανίων και της Μικράς Ασίας, “της καθ’ημάς Ανατολής”, ενός πολιτισμού ιδιαίτερου που ο Α. Σουλιώτης βλέπει να απειλείται με εξαφάνιση από την εισβολή του δυτικού πολιτισμού. Εκεί, ζώντας από κοντά την πανηγυρική ατμόσφαιρα συναδέλφωσης που αυθόρμητα προκάλεσε η είδηση της ανακήρυξης του Συντάγματος, θα συνειδητοποιήσει τη “δύναμη” ενός τέτοιου ιδανικού και θα φανταστεί ένα μεγάλο κράτος ανατολίτικο όπου μουσουλμάνοι και χριστιανοί θα είναι ισότιμοι Οθωμανοί πολίτες. Τόσο η πολιτική συγκυρία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία - οι αρχικές διακηρύξεις των Νεότουρκων ήταν προς την κατεύθυνση της ισοπολιτείας - όσο και η παράδοση της οικουμενικής ιδέας, συνέθεταν ευνοϊκά στοιχεία προς έναν επαναπροσδιορισμό της πολιτικής των Ελλήνων, τους οποίους ο Α. Σουλιώτης έβλεπε να ηγούνται δυναμικά της κίνησης αυτής. Τον ηγετικό αυτό ρόλο επεδίωξε άμεσα, όταν η απροθυμία του κυρίαρχου τμήματος των Νεότουρκων να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους επέβαλε τη συντονισμένη δράση των χριστιανικών εθνοτήτων για τη διεκδίκηση της αρχής της ισοπολιτείας και των δικαιωμάτων τους. Μέσα από αυτήν την προσπάθεια, που τις παραμονές των Βαλκανικών Πολέμων φάνηκε να αποδίδει καρπούς, συντελώντας στη συμμαχία και των βαλκανικών κρατών, ο Α. Σουλιώτης θα πιστέψει έντονα στην ιδέα της συνεννόησης των εθνών της Βαλκανικής. Τάσεις προς την πολιτική συνεννόησης των βαλκανικών κρατών ή της ελληνοτουρκικής συνεννόησης είχαν εκφραστεί και παλιότερα, όπως είναι γνωστό. Ενα ιδιαίτερο όμως και αξιοσημείωτο στοιχείο των τάσεων αυτών μπορεί να ανιχνευθεί στην ιδεολογικοπολιτική τοποθέτηση του Α. Σουλιώτη: η έμφαση που δίνει συνολικότερα στην δυναμική της συμφιλίωσης των βαλκανικών εθνών, σε αντίθεση με τη στενή εθνικιστική - επεκτατική πολιτική των “κρατιδίων”, όπως τα αποκαλούσε. Τη δυναμική αυτή επιχειρεί να τεκμηριώσει και επιστημονικά, μέσα από τις κοινές ιστορικογεωγραφικές ρίζες των λαών “της καθ’ ημάς Ανατολής”.

Τα ίχνη ακριβώς της πολιτικής και ιδεολογικής συγκρότησης του Α. Σουλιώτη είναι το κυρίαρχο σώμα πληροφοριών που προσφέρει το αρχείο του, το οποίο μπορεί να χαρακτηριστεί βασικά ως αρχείο συγγραφέα. Αυτή είναι και η άλλη διάσταση της προσωπικότητας του Α. Σουλιώτη, λιγότερο ίσως γνωστή στο ευρύτερο κοινό όσο ζούσε, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των γραπτών του - όσα είχε προλάβει να επεξεργαστεί περισσότερο - άρχισε να δημοσιεύεται αρκετά χρόνια μετά το θάνατο του. Η πολιτική εξάλλου αρθρογραφία του, αρκετά συστηματική επί σειρά ετών (στο περιοδικό Πολιτική Επιθεώρησις καθώς και στον ημερήσιο τύπο), σε συνδυασμό και με την ενεργητική ένταξη του στο ευρύτερο στρατόπεδο των αντιβενιζελικών, παραπέμπει περισσότερο στην εικόνα του Α. Σουλιώτη ως ανθρώπου της δράσης και της στράτευσης για τις πολιτικές του ιδέες, όσο έντονα προσωπική και να ήταν η στράτευση αυτή.

Πλάι λοιπόν στην εικόνα αυτή του ανθρώπου της δράσης και της πολιτικής ενέργειας, που καλλιεργήθηκε ίσως ιδιαίτερα και από την τάση του Ιωνα Δραγούμη να αντιπαραθέτει το δυναμισμό του φίλου του στις αδράνειες της δικής του στοχαστικής προσωπικότητας , το αρχείο του Α. Σουλιώτη επιτρέπει την ανάδειξη και της άλλης όψης. Πλάι στα ίχνη της πράξης και της πίστης σ’ αυτήν, τα ίχνη του στοχασμού, αλλά και των αμφιβολιών και των δισταγμών, τα ίχνη της απραξίας, της ανίας, της “λυπομανίας” και της “θανατίασης”, όπως χαρακτηριστικά θα ονομάσει ο ίδιος ο Α. Σουλιώτης τα συμπτώματα της δικής του αδράνειας και αγωνίας. Μέσα στις σκόρπιες σημειώσεις του (ή στα “σημειωματάρια”), καθώς και στην τακτική - κατά περιόδους μάλιστα σχεδόν καθημερινή - αλληλογραφία με δύο πολύ στενά φιλικά του πρόσωπα, τον Ιωνα Δραγούμη και την αδελφή του Ιωνα, Ναταλία Μελά, μπορεί να διακρίνει κανείς τα ίχνη αυτά, καθώς και την πιο άμεση και ελεύθερη έκφραση των ιδεών και των πολιτικών του πεποιθήσεων απ’ ότι στα κείμενα των αναμνήσεων του που έχουν δημοσιευτεί.

Ενα νεανικό του δημοσίευμα - και έχει ίσως κάποια σημασία ότι ήταν το πρώτο - αναδεικνύει τον Α. Σουλιώτη ως λογοτέχνη, ταλέντο φανερό και σε άλλα γνωστά του κείμενα. Πρόκειται για τις εντυπώσεις του από περιοδεία που έκανε ως ανθυπολοχαγός στις παραμεθόριες περιοχές, τα Γράμματα από τα Βουνά (Αθήνα, 1905). Ξαναδουλεμένο στη δημοτική, επανεκδόθηκε μόλις το 1971, μαζί με ένα άλλο κείμενο, διαμορφωμένο από αποσπασματικές εντυπώσεις και σκέψεις του της περιόδου της Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης, το Σημειωματάριον. Καθαρότερο όμως δείγμα καλλιτεχνικής έκφρασης του Α. Σουλιώτη μπορούν να θεωρηθούν τα ποιήματα του, που κι’ αυτά όμως εκδόθηκαν μετά το θάνατο του (Αθήνα, 1977). Ετσι δεν είναι τυχαίο που ανάμεσα στα χειρόγραφα του Α. Σουλιώτη, τα λογοτεχνικά του κατάλοιπα αποτελούν μια ιδιαίτερη ενότητα. Κύριο χαρακτηριστικό τους η αποσπασματικότητα και η ειδολογική ποικιλία: εκτός απ’ όσα μόλις αναφέραμε, ο Α. Σουλιώτης επιχειρεί να συνθέσει δράματα, κωμωδίες, μυθιστόρημα, ένα σενάριο για κινηματογράφο. Κανένα απ’ αυτά δεν είναι ολοκληρωμένο, ενώ ορισμένα υπάρχουν στις σημειώσεις του μόνο ως ιδέες με στόχο να τις αναπτύξει στο μέλλον, πράγμα που δεν φαίνεται να έκανε ποτέ.

Θα έλεγε κανείς ότι εδώ αποτυπώνεται περισσότερο η έντονη και συχνά βασανιστική του ανάγκη να εκφράσει καλλιτεχνικά αυτό που αισθάνεται και βιώνει, παρά ένα ολοκληρωμένο και συνθετικό αποτέλεσμα. Από τα γραπτά αυτά έχουμε συχνά την αίσθηση ότι προσπαθεί ταυτόχρονα να ελέγξει με τη λογική τον κόσμο γύρω του και μέσα του, ίσως να περάσει κάποια ιδέα ή κάποιο μήνυμα, κυρίως όμως να κατανοήσει, να φτάσει μέχρι τις ρίζες, να ερμηνεύσει. Μια έντονη ιστορική ευαισθησία και συνείδηση, σε συνδυασμό με την επιθυμία της καλλιτεχνικής έκφρασης, διαπερνά σε γενικές γραμμές τα διάσπαρτα κείμενα ή τις σημειώσεις του. Εξάλλου αυτά είναι συχνά δύσκολο να καταταχθούν σε ένα μόνο είδος γραφής, όπως είναι δύσκολο να αυτονομηθεί μια μόνο πλευρά της πολυσήμαντης προσωπικότητας και των ενδιαφερόντων του Α. Σουλιώτη, χαρακτηριστικής ίσως μορφής της εποχής του. Από το δοκίμιο ιστορίας ή πολιτικής επιστήμης μέχρι το δράμα σε μορφή μακρού ποιήματος ή το σύντομο αλλά έντονα εκφραστικό στιχούργημα, όλα θα τα επιχειρήσει κάποια στιγμή. Ισως η ιστορική του ευαισθησία από τη μια και το χάρισμα της αφήγησης από την άλλη, να ισορροπούν στην συγγραφή των αναμνήσεων του, που όμως κι’ αυτή ήταν αποσπασματική και δεν πήρε ποτέ τη μορφή ολοκληρωμένων απομνημονευμάτων, όπως κάποτε σκέφτηκε. Ούτε το αυτοβιογραφικό του μυθιστόρημα θέλησε να το προχωρήσει.

Στη σημασία, ωστόσο, της αυτοβιογραφίας ως πιο αυθεντικής μορφής ιστορικής βιογραφίας, μαρτυρίας και γραφής θα αναφερθεί συχνά: “[...] η αυτοβιογραφία, η αληθινότερη βιογραφία [...]”. Η αντίληψη αυτή όμως δεν οφείλεται μόνο στη συνειδητοποίηση του ότι όποιοι στάθηκαν μάρτυρες σημαντικών ιστορικών γεγονότων θα πρέπει να γράψουν γι’αυτά. Αναμφίβολα, ο ίδιος για το άτομο του, είχε ανεπτυγμένη αυτή τη συνείδηση, βασικό κίνητρο για να διασώσει και να κοινοποιήσει πράγματα που έζησε και που ένιωσε. Μια τέτοια πράξη όμως έχει γι’ αυτόν ευρύτερο νόημα, που ξεπερνάει την καταγραφή όσων ο κόσμος θεωρεί “εξαιρετικά” και που δεν είναι παρά “ψευτορωμαντικότης”. Η αναζήτηση των προγόνων και η συγγραφή (ή η μελέτη) της οικογενειακής ιστορίας κάθε ανθρώπου συμβάλλει στην κατανόηση του παρελθόντος, αλλά και μιας αλήθειας που συνήθως χάνεται: “[...] και συχνά η πραγματικότητα και η ειλικρίνεια της ιδιαίτερης, της οικογενειακής ζωής, σε κάνει να ιδείς με πόσες ψευτιές παληές και τωρινές είναι νοθεμένη η επίσημη ιστορία” (Φάκελος 18, “Ηλίας” ή “Γιάννης”, μυθιστόρημα).

Ετσι, μέσα από την έντονη ανησυχία του να μην προδώσει το πραγματικό, αλλά και να μην υποτάξει την πολυπλοκότητα της πραγματικότητας αυτής σ’ ένα μόνο νόημα, κεντρικό, θα εγκαταλείψει κάποια στιγμή τις απόπειρες για καθιερωμένες μορφές ολοκληρωμένων καλλιτεχνικών συνθέσεων (ακόμα και τη συγγραφή των απομνημονευμάτων του) και θα μείνει πιστός στην καταγραφή σκέψεων, εντυπώσεων, αισθημάτων:

”Ημπορούσα από αυτές τις σημειώσεις να κάνω ένα ή πολλά μυθιστορήματα ή δράματα.
Δεν το κάνω γιατί έτσι πρέπει να βάλω μιά φανταστική υπόθεση που θα με ανάγκαζε σε πολλά άλ¬λα φανταστικά πράγματα. Θα ενόθευα έτσι την αλήθεια. Θα είχε βέβαια τότε το βιβλίο αυτό κάποια γεωμετρικότητα, θα έμοιαζε ένα γνωστό φιλολογικό είδος, θα είχε ίσως περισσότερο και αυτό που λένε θέμα, ίσως και κεντρική ιδέα. Αλλά δεν θέλω να θυσιάσω την αλήθεια επειδή δεν ημπορώ να βάλω μια κεντρική ιδέα στην ζωή, επειδή δεν ημπορώ να βρώ το νόημα της ζωής. Ανόθευτες τέτοιες εικόνες θα βοηθήσουν κάποτε κάποιον άλλον να βρει ίσως το νόημα της ζωής μου, της ζωής γενικά”(Φάκελος 19, Ποικίλα).

“Ανόθευτες” λοιπόν και αποσπασματικές εικόνες, στιγμές σκέψης και έκφρασης καλείται ο ιστορικός, στον οποίο συνειδητά αφήνει τα χαρτιά του ο Α. Σουλιώτης, ν’ ανασυνθέσει και μαζί με τα πιο ολοκληρωμένα δείγματα γραφής, μαζί με τα σχετικά λιγότερα ιστορικά ή επίσημα έγγραφα που διασώζει το αρχείο, μαζί με άλλα τεκμήρια της ιδιωτικής του ζωής όπως είναι η αλληλογραφία του) να βρει το “νόημα της ζωής του”. Εμείς θα μπορούσαμε να προσθέσουμε: να αναζητήσει, μέσα από τα ίχνη των πολλαπλών συνειδήσεων του Α. Σουλιώτη, στοιχεία από τις εθνικές, πολιτικές, κοινωνικές και ευρύτερα ιδεολογικές τάσεις της γενιάς - όπως είθισται να λέγεται - που εκπροσωπεί ή των κοινωνικών ομάδων με τις οποίες συνδέθηκε ή εντάσσεται. Να αναζητήσει, μέσα από κάθε προσωπικό του τεκμήριο, στοιχεία από τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα στον τομέα των φιλικών, των ερωτικών και γενικότερα των διαπροσωπικών σχέσεων ανάμεσα στα άτομα των κοινωνικών αυτών ομάδων. Να συγκεντρώσει ακόμα στοιχεία από μια έντονα μεταβατική και διαφοροποιούμενη ιστορική περίοδο που ξεκινά ουσιαστικά από την εθνική εξόρμηση του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων, για να καταλήξει στα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα που συγκλονίζουν τον ύστερο Μεσοπόλεμο, μια περίοδο η οποία έχει ειδικότερα σφραγιστεί από τη σύγκρουση του βενιζελισμού με τους αντιπάλους του. Κάποιες ιδιαίτερες διαστάσεις της σύγκρουσης αυτής διασώζει το αρχείο του Α. Σουλιώτη: ας σημειωθεί εδώ ότι ο Α. Σουλιώτης, έχοντας ως αφετηρία της κριτικής του τον τρόπο που ο Ε. Βενιζέλος χειρίστηκε τα εθνικά θέματα, ήταν από εκείνους που, τουλάχιστον στο πολιτικό επίπεδο, επιχείρησε να συνδυάσει τον αντιβενιζελισμό με την προσήλωση στις αρχές του κοινοβουλευτισμού και όχι της μοναρχίας.

Γύρω στα τέλη αυτής της περιόδου, λίγο μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Ι. Μεταξά, ο Α. Σουλιώτης - μέσω του αρχείου του πάντοτε - “σιωπά” για λίγα χρόνια. Εχει μόλις θητεύσει Νομάρχης Φλώρινας (1934-1935) και Γενικός Διοικητής Θράκης (1936), υπεύθυνες κρατικές θέσεις σε τομείς πολύ ευαίσθητους, όπως εκείνος της “αφομοιώσεως των σλαβόφωνων” και της παρακολούθησης της δράσης των κομμουνιστών ή των “βουλγαριζόντων”. Στα καθήκοντα που του επιβάλλουν οι θέσεις αυτές θα ανταποκριθεί με την ευσυνειδησία του κρατικού (όχι του κομματικού) οργάνου, αφήνοντας μας όμως ένα αίσθημα αμηχανίας στην ανάμνηση του “ανατολικού” του ιδανικού ή της ιδέας της βαλκανικής συνεννόησης. Το ίδιο περίπου αίσθημα αμηχανίας που, με πρώτη ίσως ματιά, αφήνουν οι ιδεολογικές “αντιφάσεις” στην προσωπικότητα του Α. Σουλιώτη, που δεν είναι βέβαια δυνατόν να αναπτυχθούν εδώ. Η ανάλυση τους όμως θα μπορούσε να συμβάλει επίσης στην μελέτη της ιδεολογίας διανοουμένων της εποχής του, σε σχέση και με την πολιτική ή κομματική τους συμπεριφορά και ένταξη.

Μετά τη σύντομη αυτή “σιωπή” που εντοπίζουμε από το 1937 μέχρι το 1942, τον ξαναβρίσκουμε άρρωστο με φυματίωση να περνά τα τελευταία χρόνια της ζωής του σε σανατόριο στα Μελίσσια, πλάι στη σύζυγο του Σοφία Προβελεγγίου. Πέθανε το 1945. Στη “Διαθήκη” του - όπως ο ίδιος επιγράφει δύο σύντομα σημειώματα, ελαφρώς διαφορετικά, χρονολογημένα το 1943 - μιλά κυρίως για το αρχείο του, το οποίο αφήνει στη σύζυγο του Σοφία, εκφράζοντας πια με σαφήνεια την επιθυμία να δημοσιευτεί μέρος από τα χαρτιά του σε ενιαίο τόμο ή τμηματικά, ιδιαίτερα όσα αναφέρονται στις Οργανώσεις Θεσσαλονίκης και Κωνσταντινούπολης.

ΧΡΟΝΟΛΟΠΟ

6-1-1878 Γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου. Ο πατέρας του Μιλτιάδης καταγόταν από τη σουλιώτικη οικογένεια Κολιοδημήτρη. Ο παππούς του Αθανάσιος, αγωνιστής της Επανάστασης, είχε στη συνέχεια εγκατασταθεί στην Ερμούπολη. Η μητέρα του Μαρία, το γένος Φάσου, καταγόταν από Λευκαδίτες που είχαν μεταναστεύσει στην Ιταλία. Οταν ακόμα ο Θανάσης ήταν παιδί, η οικογένεια του έφυγε για την Αθήνα, όπου ο πατέρας του εργάστηκε αργότερα ως ανώτερος υπάλληλος στην “Εταιρεία Διαχειρίσεως των εις την υπηρεσίαν του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους Υπεγγύων Προσόδων”.

1887 Απολυτήριο δημοτικού (Αθήνα).

1894 Απολυτήριο γυμνασίου - Κατάταξη στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

1895 Εγκαταλείπει τη Νομική και γράφεται στη Σχολή Ευελπίδων.

1900 Ορκίζεται ανθυπολοχαγός.

1902-1905 Μετά από δική του αίτηση μετατίθεται στην επαρχία, κυρίως στα ελληνοτουρκικά σύνορα μεταξύ Θεσσαλίας και Ηπείρου (Τρίκαλα, Μαλακάσι, Καρδίτσα).

1903 Ιδρύεται το Μακεδόνικο Κομιτάτο με πρόεδρο το Δημ. Καλαποθάκη. Ο Θεοτόκης στέλνει το Λάμπρο Κορομηλά γενικό πρόξενο Θεσσαλονίκης.

1903 Εξέγερση του Ίλιντεν.

1904, 13/10: Θάνατος Παύλου Μελά.

1905 Αποσπάται στο Υπουργείο των Στρατιωτικών και επιστρέφει στην Αθήνα - Δημοσιεύει το πρώτο λογοτεχνικό του κείμενο, τα Γράμματα από τα βουνά (με το ψευδώνυμο “Θαλής”). Αποφασίζει να συμμετάσχει στο Μακεδονικό Αγώνα. Συνάντηση με Λ. Κορομηλά.

Μάρτιος 1906 Ξεκινάει με την ιδιότητα του μυστικού πράκτορα για τη Θεσσαλονίκη, όπου εγκαθίσταται ως αντιπρόσωπος εργοστασίου ραπτομηχανών με το όνομα Νικολαϊδης.

1906-1908 Ιδρύει και διευθύνει την Οργάνωση Θεσσαλονίκης, παραμέ¬νοντας έμπορος και, στη συνέχεια, αντιπρόσωπος της ασφαλιστικής εταιρείας “Αμοιβαία”.

1906 Γνωρίζεται με τον 'Ιωνα Δραγούμη στο Δεδέαγατς, όπου ο τελευταίος ασκούσε καθήκοντα προξένου.

1907 Γίνεται υπολοχαγός. Στο πλαίσιο της ειρηνικής δράσης της Οργάνωσης Θεσσαλονίκης, γράφει και τυπώνει στα ελληνικά και στα σλαυο-μακεδόνικα το προπαγανδιστικό φυλλάδιο Προφητείαι του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Φεβρ. 1908 Ερχεται στην Αθήνα: συνάντηση με τον Π. Δαγκλή και συνεννοήσεις για τη σύσταση μυστικής υπηρεσίας του Υπουργείου των Εξωτερικών στη Μακεδονία και Θράκη, της “Πανελληνίου Οργανώσεως”.

1908 Αρχίζει τακτική αλληλογραφία με τον Ιωνα, που θα κρατήσει μέχρι τον θάνατο του τελευταίου.

Ιούν. 1908 Κίνημα Νεότουρκων.

Ιούλ. 1908 Ο Αβδούλ Χαμίτ δέχεται την επαναφορά του συντάγματος του 1876.

Σεπτ. - Οκτ. 1908 Διενέργεια των πρώτων βουλευτικών εκλογών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Τέλη 1908 Ο Α. Σουλιώτης και ο Ι. Δραγούμης ιδρύουν στην Πόλη την Οργάνωση Κωνσταντινούπολης.

31-3-1909 Αντεπανάσταση Παλαιοτούρκων. Καταπνίγεται και επικρατούν και πάλι οι Νεότουρκοι.

1909 Ανακαλείται στην Ελλάδα μαζί με τους άλλους αξιωματικούς του Μακεδόνικου Αγώνα και διορίζεται καθηγητής της στρατιωτικής γεωγραφίας στη Σχολή Ευελπίδων.

Ιαν. 1910 Επιστρέφει οριστικά στην Πόλη ως έμπορος με το ψευδώνυμο Νικολαϊδης και αναλαμβάνει τη διεύθυνση της Οργάνωσης Κωνσταντινούπολης. Δημοσιεύται διάταγμα παραιτήσεως του από το στρατό, προκειμένου να συνεχίσει χωρίς κίνδυνο τη μυστική αποστολή του στην Πόλη.

1910-1912 Διευθύνει μόνος του ουσιαστικά την Οργάνωση, μετά τη μετάθεση του Ιωνα από την ελληνική πρεσβεία της Πόλης ο’ εκείνη του Λονδίνου.

Απρ. 1910 Εκδίδεται στην Πόλη το εβδομαδιαίο φύλλο Πολιτική Επιθεώρησις (διευθ. Γ. Μπούσιος, ιδιοκτήτης Γ. Θεοχαρείδης), την οποία ελέγχει η Οργάνωση και όπου ο Α. Σουλιώτης αρθρογραφεί συστηματικά.

Σεπτ. 1911 - Οκτ. 1912 Ιταλοτουρκικός πόλεμος.

Φεβρ. 1912 Γίνεται “διαγγελεύς” στο Υπουργείο των Εξωτερικών, θέ¬ση που δημιουργήθηκε για να διευκολύνει τις μετακινήσεις του, χωρίς να προκαλεί υποψίες στις τουρκικές αρχές: με έδρα την Πόλη, ο Α. Σουλιώτης μεταφέρει οδηγίες από το υπουργείο προς τις ελληνικές πρεσβείες στα Βαλκάνια. Την ιδιότητα αυτή διατήρησε (με διακοπές) ως το 1916.

26-6-1912 Με Βασιλικό Διάταγμα ανακαλείται η παραίτηση του από το στρατό και προβιβάζεται σε λοχαγό.

4-7-1912 Δημοσιεύεται και δεύτερο διάταγμα παραιτήσεως του από το στρατό, πάντοτε για λόγους ασφάλειας.

Ιούλ. 1912 Πραξικόπημα από την αντιπολίτευση που ρίχνει τους ενωτικούς Νεότουρκους.

Οκτώβρ. 1912 Κήρυξη Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Ο Α. Σουλιώτης φεύγει από την Πόλη με μυστική αποστολή να πάει στη Βουλγαρία, για να παρακολουθήσει τις κινήσεις της Μεραρχίας Θεοδωρώφ.

16-10-1912 Φτάνει στη Σόφια.

19-10-1912 Φεύγει από τη Σόφια σε αναζήτηση της Μεραρχίας Θεοδωρώφ. Λίγες μέρες αργότερα, φέρνει σε πέρας την αποστολή του: μόλις μαθαίνει θετικά τις κινήσεις της Μεραρχίας προς τη Θεσσαλονίκη με στόχο την κατάληψη της, τηλεγραφεί σχετικά στον έλληνα πρέσβη στην Σόφια Δ. Πανά.

27-10-1912 Τα ελληνικά στρατεύματα απελευθερώνουν τη Θεσσαλονίκη, λίγες μόλις ώρες πριν φθάσει η Μεραρχία Θεοδωρώφ.

Νοέμβρ. 1912 Ο Α. Σουλιώτης βρίσκεται στις Σαράντα Εκκλησιές και ενημερώνει το Δ. Πανά σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί εκεί και τα προβλήματα του ελληνικού πληθυσμού.

20-11-1912 Υπογραφή ανακωχής στην Τσατάλτζα.

16-12-1912 Αρχίζει η Συνδιάσκεψη του Λονδίνου.

Δεκ. 1912 Ταξιδεύει στο Βελιγράδι: από εκεί στέλνει στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου ένα υπόμνημα σχετικά με το διακανονισμό των δικαιωμάτων των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Επιστρέφει στη Σόφια, όπου παραμένει μέχρι τα μέσα του 1913.

22-2-1913 Πτώση των Ιωαννίνων.

30-5-1913 Υπογραφή οριστικής συνθήκης στο Λονδίνο.

17/30-6-1913 Αρχίζει επίσημα ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος.

Ιούλιος 1913 Συνδιάσκεψη και Συνθήκη Βουκουρεστίου.
Ιούλ. - Σεπτ. 1913 Ο Α. Σουλιώτης βρίσκεται στην Πόλη για υπηρεσία.

Οκτ.1913 Φεύγει για το Παρίσι, όπου διορίζεται attache στο Ελληνικό Προξενείο με φανερό σκοπό να βοηθήσει τους έλληνες αντιπροσώπους στη Βαλκανική Οικονομική Συνδιάσκεψη. Παράλληλα όμως, έχει αναλάβει μυστική αποστολή με στόχο τη συνεννόηση με τους εξόριστους στο Παρίσι και στην Αίγυπτο τούρκους πολιτικούς, που αντιπολιτεύονταν τους Νεότουρκους.

Νοέμβρ. 1913 Γράφεται στην Ecole Libre des Sciences Politiques.

Απρ.- Μάιος 1914 Βρίσκεται και πάλι στην Πόλη με αποστολή. Επιστρέφει μέσω Αθήνας στο Παρίσι.

Αύγ. 1914 Επιστροφή και πάλι στην Αθήνα. Δύο μήνες παραμένει άρρωστος στο ξενοδοχείο “Πριγκηπικό”.

Οκτ. - Νοέμβρ. 1914 Ταξιδεύει στην Αίγυπτο (Αλεξάνδρεια-Κάιρο) για την ίδια υπόθεση επαφών με τούρκους εξόριστους. Στο Παρίσι και στην Αίγυπτο τον συνοδεύει η αδελφή του Ελένη.

Δεκ. 1914 - Ιαν. 1915 Αναχωρεί για Κωνσταντινούπολη μέσω Θεσσαλονίκης και Δεδέαγατς, πάντα με μυστική αποστολή.

Μάρτ. 1915 Επιστροφή στην Αθήνα. Κυβερνητική κρίση και παραίτηση Ε. Βενιζέλου.

31-5-1915 Εκλογές. Νίκη των Φιλελευθέρων.

Σεπτ. 1915 Η Βουλγαρία κηρύσσει γενική επιστράτευση Ακολουθεί και η Ελλάδα για λόγους άμυνας. Ο Α. Σουλιώτης αναχωρεί για το Φρουραρχείο της Δράμας και στη συνέχεια για Καβάλα.

Οκτ. 1915 - Ο Ε. Βενιζέλος εξαναγκάζεται σε παραίτηση. Κυβέρνηση συνασπισμού με Αλ. Ζαΐμη Καταψήφιση του σχήματος, διάλυση Βουλής και προκήρυξη εκλογών.

6-12-1915 Εκλογές με αποχή των βενιζελικών. Κυβέρνηση Σ. Σκουλούδη.

Δεκ. 1915 - Αύγ. 1916 Ο Α. Σουλιώτης διορίζεται Νομάρχης Ιωαννίνων.

Ιαν. 1916 Επανεκδίδεται η Πολιτική Επιθεώρησις στην Αθήνα, ως “εβδομαδιαίον πολιτικόν και κοινωνιολογικόν περιοδικόν”.

Ιούνιος 1916 Κυβέρνηση Ζαίμη

17/30 Αύγ. 1916 Κίνημα βενιζελικών στη Θεσσαλονίκη

Σεπτ. 1916 Προσωρινή Κυβέρνηση Θεσσαλονίκης.

Αύγ. - Σεπτ. 1916 Σειρά αντιβενιζελικών άρθρων του Α.Σουλιώτη στην εφημερίδα Νέα Ημέρα.

Νοέμβριος 1916 Μάχη της Αθήνας. Κύμα διωγμών κατά των βενιζελικών.

Δεκ. 1916 Ξαναδιορίζεται “διαγγελεύς” του Υπουργείου των Εξωτερικών στην Πόλη.

1916-1917 Εργάζεται με στόχο τη σύνταξη μελέτης περί της “Καθ’ ημάς Ανατολής”.

Ιούνιος 1917 Επέμβαση Συμμάχων και παραίτηση Κωνσταντίνου. Διάδοχος ο Αλέξανδρος.

11-6-1917 Παραίτηση Αλ. Ζαΐμη και ανάθεση εντολής στον Ε. Βενιζέλο. Εχει ήδη συγκροτηθεί κατάλογος “γερμανοφίλων, από τους οποίους άλλοι εξορίζονται και άλλοι τελούν υπο περιορισμό. Ο Ιων Δραγούμης εξορίζεται στην Κορσική.

15-6-1917 Επίσημη ένταξη της Ελλάδας στον πόλεμο. Εκτατα μέτρα και εκκαθαρίσεις στην εκκλησία στη διοίκηση και στο στρατό.

Φεβρ. 1918 Ο Α. Σουλιώτης εξορίζεται στην Κρήτη (Ηράκλειο,Χανιά).

Φεβρ.- Ιούλ. 1920 Αντιβενιζελική αρθρογραφία του Α. Σουλιώτη στην εφημερίδα Πολιτεία.

Ιούνιος 1920 Εκδίδεται για τρίτη φορά η Πολιτική Επιθεώρησις, στην Αθήνα: ο Α. Σουλιώτης είναι διευθυντής και ιδιοκτήτης, και αρθρογραφεί συχνά.

30-7-1920 Απόπειρα δολοφονίας Ε. Βενιζέλου στη Λυών.

31-7-1920 Δολοφονία Ιωνα Δραγούμη

28Ιούλ./10Αύγ.1920 Συνθήκη Σεβρών.

Οκτ. 1920 Αρση στρατιωτικού νόμου.

1/14-11-1920 Εκλογές: ήττα Φιλελευθέρων. Ο Α. Σουλιώτης εκλέγεται πληρεξούσιος Θεσσαλονίκης με το συνδυασμό της “Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως”.

22-11-1920 Δημοψήφισμα και επιστροφή Κωνσταντίνου.

Μάρτ. 1921 Ο Α. Σουλιώτης αναχωρεί για Κωνσταντινούπολη με το θωρηκτό “Αβέρωφ”.

Μάιος 1921 Ανακαλείται το δεύτερο διάταγμα παραιτήσεως του από το στρατό, που είχε γίνει για υπηρεσιακούς λόγους το 1912.

Ιούν. 1921 Προβιβάζεται σε ταγματάρχη.

Αύγ. 1921 Προβιβάζεται σε αντισυνταγματάρχη.

1921 Κυκλοφορεί η μελέτη του Οι κάτοικοι της Μικράς Ασίας.

Δεκ. 1921 Αναχώρηση για Λονδίνο, όπου συμμετέχει στη Διασυμμαχική Συνδιάσκεψη.

Ιούλ. 1922 Αποστρατεύεται με αίτηση του.

13-8-1922 Κατάρρευση μικρασιατικού μετώπου.

Σεπτ. 1922 Κίνημα Πλαστήρα.

Οκτ. 1922 Ο Α. Σουλιώτης φεύγει για το Μόναχο, όπου παραμένει μέχρι τον Απρίλιο του 1923.

15/28-11-1922 Εκτέλεση των Εξ.

Απρ. 1923 Πηγαίνει στο Βερολίνο. Γράφεται στην "Deutsche Hochschule fur Politik" για ένα εξάμηνο.

Ιούλ. 1923 Η αδελφή του Ελένη αναχωρεί για Βερολίνο.

27-11-1923 Θάνατος Ελένης στο Βερολίνο.

Ιαν. 1924 Ξεκινάει από Βερολίνο για Αθήνα μεταφέροντας την τέφρα της αδελφής του. Στο μεταξύ, έχει ταξιδέψει στην Πράγα και στη Βουδαπέστη.

30-6-1924 Θάνατος του πατέρα του Μιλτιάδη Σουλιώτη.

Καλοκαίρι 1925 Βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, όπου πρωτοστατεί σε απόπειρα να ιδρυθεί κόμμα δημοκρατικό - αντιβενιζελικό. Σειρά άρθρων του για το θέμα αυτό στην εφημερίδα Φως.

Σεπτ. - Οκτ. 1926 Ταξίδι στο Βελιγράδι.

Οκτ. -Νοέμβρ. 1926 Δημοσιεύει σειρά άρθρων στην εφημερίδα Πρωινός Τηλέγραφος, με τον τίτλο “Γράμματα από το Βελιγράδι”.

Οκτ. 1927 Διορίζεται εκτιμητής της Εθνικής Κτηματικής Τράπεζας στην Αθήνα.

24-4-1931 Παντρεύεται τη Σοφία Προβελεγγίου, κόρη του ποιητή Αριστομένη Προβελέγγιου και φεύγουν για τη Σίφνο, ιδαίτερη πατρίδα της Σοφίας.

1931 Αρθρογραφία του σχετικά με το Βαλκανικό Συνασπισμό στο περιοδικό Les Balkans και στην εφημερίδα Απογευματινή.

5-12 Νοεμβρ. 1933 Συμμετέχει στη Δ’ Βαλκανική Διάσκεψη στη Θεσσαλονίκη.

Ιούλ. 1934 Προβιβασμός στο βαθμό του συνταγματάρχη. Διορίζεται Νομάρχης Φλώρινας.

1 Μαρτίου 1935 Κίνημα βενιζελικών που αποτυγχάνει.

9-6-1935 Εκλογές. Νίκη μετριοπαθών αντιβενιζελίκών.

14-10-1935 Απαλλάσσεται από Νομάρχης Φλώρινας.

Ιαν. - Ιουλ. 1936 Γενικός Διοικητής Θράκης.

24-6-1936 Υποβάλλει την παραίτηση του από Γενικός Διοικητής Θράκης.

1942-1945 Αρρωστος με φυματίωση σε σανατόριο στα Μελίσσια.

22-3-1945 Θάνατος του Α. Σουλιώτη.

Ο Γεώργιος Β. Σουβατζόγλου είχε εμπορική επιχείρηση στην Αθήνα κατά τα έτη 1932-1967. Ήταν αντιπρόσωπος αγγλικών επιχειρήσεων που προμήθευαν μηχανολογικό εξόπλισμο στις κλωστοϋφαντουργικές ελληνικές επιχειρήσεις. Αρχικά ξεκίνησε ως αντιπρόσωπος των αγγλικών εργοστασίων κατασκευής κλωστοϋφαντουργικών μηχανημάτων "Platt Bros" ενώ αργότερα ανέπτυξε σχέσεις και με άλλες επιχειρήσεις του εξωτερικού (αγγλικές). Επίσης από το 1949 δρούσε ως μεσίτης- παραγγελειοδόχος για την πώληση βάμβακος της αγγλικής εταιρείας λίμνης Κωπαϊδος

Ο Αλέξης (Αλέξανδρος) Σολομός, μοναχογιός του κεφαλληνιακής καταγωγής μεταλλειολόγου μηχανικού Ιωάννη Σολομού και της συζύγου του Ασπασίας, το γένος Ηλιοπούλου, γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου/9 Αυγούστου 1918 στην Αθήνα. Φοίτησε στο Κολλέγιο Αθηνών (απόφοιτος του Πρακτικού Λυκείου 1936), στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1936-1940), στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου (απόφοιτος 1942), στη Βασιλική Δραματική Ακαδημία του Λονδίνου (Royal Academy of Dramatic Art 1946), στο Δραματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Yale (Division of the Arts – School of Fine Arts 1947) και στο δραματικό εργαστήριο (Dramatic Workshop of the New School for Social Research) του Έρβιν Πισκάτορ, στη Νέα Υόρκη (1948). Στην τέχνη του θεάτρου μυήθηκε στα μαθητικά του χρόνια στο Κολλέγιο Αθηνών από τον Κάρολο Κουν. Στην επαγγελματική σκηνή εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1937, ως ενδυματολόγος στον Μακμπέθ του Σαίξπηρ (θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη). Με την ίδια ιδιότητα συνεργάστηκε και με το Θέατρο Αθηνών του Κωστή Μπαστιά (1942). Από το 1942 ώς το 1945 εργάστηκε επίσης ως ηθοποιός (Θέατρο Αθηνών Κωστή Μπαστιά, Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν, θίασος Βάσως Μανωλίδου, Αιμίλιου Βεάκη, Γιώργου Παππά και Νίκου Δενδραμή, θίασος Κατερίνας) και ως μεταφραστής. Το 1944 δύο θεατρικά έργα του είδαν το φως της σκηνής: το Μονοπάτι της λευτεριάς (Ελεύθερο Θέατρο Γιώργου Παππά, σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη) και ο Τελευταίος Ασπροκόρακας (Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν). Στη διάρκεια της παραμονής του στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες (1946-1949), σκηνοθέτησε σπουδαστικές και επαγ-γελματικές θεατρικές παραγωγές, ενώ από το 1965 ώς το 1966 ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του θεατρικού οργανισμού Ypsilanti Greek Theatre στο Μίτσιγκαν, όπου σκηνοθέτησε την Ορέστεια και τους Όρνιθες. Στην Ελλάδα, το σκηνοθετικό έργο του ξεκίνησε με τους θιάσους Κώστα Μουσούρη (1949-1950) και Βάσως Μανωλίδου – Γιώργου Παππά (1950). Από το 1950 ώς το 1992 σκηνοθέτησε 103 παραγωγές στο Εθνικό Θέατρο, στο οποίο υπηρέτησε και δύο διευθυντικές θητείες (1980–1982, 1990–1992). Το 1964 ίδρυσε το Προσκήνιο, θίασο ρεπερτορίου που παρουσίασε 26 σκηνικές παραγωγές ώς το 1987. Στις παραστάσεις του Προσκηνίου, ο Σολομός αναλάμβανε συχνά, εκτός από τη σκηνοθεσία, και τη σκηνογραφία. Ο Αλέξης Σολομός έγραψε θεατρικά έργα, φιλοτέχνησε σειρά θεατρικών μεταφράσεων και διασκευών, δημοσίευσε θεατρικά άρθρα και εξέδωσε μελέτες και δοκίμια για το θέατρο και τον κινηματογράφο (Ο ζωντανός Αριστοφάνης 1961, Θεατρικό τετράδιο 1962, Ο Άγιος Βάκχος 1964, Τι προς Διόνυσον 1972, Ηλικία του θεάτρου 1973, Το Κρητικό Θέατρο 1973, Καλή μου Θάλεια 1984, Εστί θέατρον 1986, Θεατρικό λεξικό 1990, Το πολύχρωμο θέατρο 1997, Παγκόσμιος κινηματογράφος 1900-2000 2000, Η γυναίκα στο θέατρο 2004 κ.ά.). Διετέλεσε αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (1975). Για το πολύπλευρο έργο του τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον Σταυρό του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος (1966), το αργυρό παράσημο της Ακαδημίας Αθηνών (1979) και το έπαθλο «Φώτος Πολίτης» (1997), ενώ αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1997). Το 1952 παντρεύτηκε την Κίττη (Αικατερίνη) Σπάθη, που είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Άνω Αίγυπτο και αποκλείστηκε στην Αθήνα με το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου. Τη μεταπολεμική περίοδο, χάρη στη μουσική παιδεία της και με τη βοήθεια οικογενειακών φίλων, η Κίττη Σπάθη εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1965, για να μετεγκατασταθεί με τον σύζυγό της στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Αλέξης Σολομός και η Κίττη Σολομού απέκτησαν δύο κόρες, τη Νίνια (Αικατερίνη) και τη Σίση (Αλεξάνδρα). Η Κίττη Σολομού πέθανε στις 12 Ιουλίου 2012, δύο μήνες πριν από τον θάνατο του Αλέξη Σολομού (25 Σεπτεμβρίου 2012).

[Η σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος βασίστηκε στο υλικό του αρχείου και στην έκδοση Αλέξης Σολομός, Βίος και παίγνιον. Σκηνή, προσκήνιο, παρασκήνια, Αθήνα, εκδόσεις Δωδώνη, 1980. Οι πληροφορίες για την Κίττη Σολομού προήλθαν από τη Νίνια Κασσαβέτη].

Έλληνας οικονομολόγος, διατέλεσε Γεν. Διευθυντής Υπ. Οικονομικών και Υφυπουργός Οικονομικών στην Κυβέρνηση Πλαστήρα.

Βαυαρός στρατηγός, υπουργός Στρατιωτικών της Ελλάδας τρεις φορές μεταξύ του 1833 και του 1835.

Γεννήθηκε στη Σμύρνη, ασχολήθηκε με το εμπόριο στη Μασσαλία, ενώ αργότερα μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία. Ενεπλάκη στο σχηματισμό της προσωρινής κυβέρνησης στο Άργος, στο σχηματισμό της προσωρινής πολιτείας της Κρήτης και στην έλευση του Καποδίστρια ως κυβερνήτη της Ελλάδας. Διετέλεσε ειρονηδίκης Σπετσών, πρόεδρος δικαστηρίων Βορείων Κυκλάδων και μέλος του Δικαστηρίου Εφετών. Ο Πέτρος Ομηρίδης Σκυλίτσης διέτελεσε δήμαρχος Πειραιά.
Πηγή: http://pireorama.blogspot.com/2013/10/blog-post.html [τελευταία επίσκεψη 29/7/2020]

Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια το 1886, ο Alec Scouffi ήταν λυρικός καλλιτέχνης, ποιητής και συγγραφέας. Μετακόμισε στο Παρίσι περίπου το 1920. Εξέδωσε ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και μια βιογραφία του τραγουδιστή Caruso. Δολοφονήθηκε στη Rue de Rome του Παρισιού το 1932.

Ο Γιώργος Σκούρτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1940 από γονείς εργάτες. Ξεκίνησε να δουλεύει από 7 χρονών. Δουλεύοντας τελείωσε το γυμνάσιο και πέρασε σε δύο πανεπιστημιακές σχολές, τις οποίες εγκατέλειψε «προτιμώντας να είναι αυτοδίδακτος». Άρχισε να γράφει από τα 19 του χρόνια διηγήματα και θέατρο. Μέχρι τα 27 του είχε εκδώσει ένα βιβλίο με διηγήματα και είχε τελειώσει εφτά μονόπρακτα και δύο τρίπρακτα έργα, τα οποία όμως δεν έδωσε να παιχτούν γιατί «ήθελε να μάθει τα μυστικά της θεατρικής γραφής». Μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών έφυγε στο εξωτερικό. Έζησε σε Λονδίνο, Βρυξέλλες, Μόναχο, Παρίσι και ταξίδεψε στις Ανατολικές Χώρες. Άλλαξε διάφορες δουλειές για να ζήσει αυτός, η γυναίκα του Αγγελική Ελευθερίου (αδερφή του Μάνου Ελευθερίου) και ο γιός τους. Πρωτοεμφανίστηκε στο θέατρο το 1970 με το εμβληματικό έργο Οι Νταντάδες, το οποίο ανέβηκε από το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, σε σκηνοθεσία Γιώργου Λαζάνη. Το 1974 επέστρεψε στην Αθήνα όπου και έμεινε πλέον μόνιμα έως τον θάνατό του.

Από το Θέατρο Τέχνης ανέβηκαν ακόμη τα έργα: Οι μουσικοί (1972), Ο καραγκιόζης παρά λίγο βεζίρης (1973), Κομμάτια και θρύψαλα (1976), Πού πάει το λεωφορείο (1978, συλλογικό), Οι εκτελεστές (1988 και 2001). Κάποια από τα έργα του λογοκρίθηκαν από την Χούντα, ανάμεσά τους και Η Θηλειά, η οποία ανέβηκε τελικά από το Εθνικό Θέατρο το 1975. Την ίδια εποχή συγκρότησε δύο φορές θιάσους που διαλύθηκαν για λόγους οικονομικούς. Άλλα θεατρικά του είναι τα εξής: Κομμέντια (Ανοιχτό Θέατρο, 1973), το συλλογικό έργο/ επιθεώρηση …Και συ χτενίζεσαι (Ελεύθερο Θέατρο, 1973), η θεατρική ιστορική τριλογία Η κωμωδία του Βασιλιά Ιουγούρθα (1979), Η δίκη του Σωκράτη (1993) και Υπόθεση Κ.Κ.(1993) κ.ά.

Ο Σκούρτης έγραψε ακόμα στίχους και σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ενώ από το 1976 έως το 2005 αρθρογραφούσε στην εφημερίδα Τα Νέα και για ένα χρόνο στην Αυγή. Διασκεύασε και μετέφρασε θεατρικά έργα (Σαίξπηρ, Αριστοφάνη, Ευριπίδη), ενώ σκηνοθέτησε πολλά από τα έργα του στη σκηνή, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Σημαντικό είναι και το πεζογραφικό έργο του. Έγραψε διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα και ποίηση. Μεταξύ άλλων: Το ημερολόγιο του D.S (1966), Μπάρμπα-Τζωρτζ… Μια φορά ήταν ένας μόνος του (1980), Ιστορίες με πολλά στρας (1989), Το συμπόσιο της Σελήνης (1993), Ο Κίλερ (2004), Εκποίηση (2004). Συμμετείχε ως μέλος στην ‘Ενωση Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων της οποίας διετέλεσε και πρόεδρος από το 2001 έως το 2003, στο Σωματείο Ελλήνων Σκηνοθετών και στο Σωματείο Ελλήνων Σεναριογράφων. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 2018, σε ηλικία 78 ετών.

[πηγή: εισαγωγή από κατάλογο της Β. Αρβανιταντώνη κσι αυτοβιογραφικό σημείωμα του Γ. Σκούρτη που περιέχεται στο αρχείο].

Ο Δημήτριος Γ. Σκουριώτης (Μήτσος) γεννήθηκε στο Ξηροκάμπι Λακωνίας, μάλλον το 1896. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Στη Μικρά Ασία βρέθηκε τουλάχιστον από τις αρχές τού θέρους 1920 ως το τέλος του ίδιου έτους. Μετά την επιστροφή του συνέχισε σπουδές στη Γαλλία και στη Γερμανία (Λειψία), τουλάχιστον ως το τέλος του 1925, και επέστρεψε, ως φαίνεται, με διδακτορικό τίτλο. Απεβίωσε από μηνιγγίτιδα στην γενέτειρά του, μάλλον στο τέλος του 1928. Ο πατέρας του, Γεώργιος Σκουριώτης, ήταν φιλόλογος και κτηματίας και είχε διατελέσει σχολάρχης.
Τις φωτογραφίες διεφύλαξε η αδελφή του Βίλη Στρατηγάκη, στη συνέχεια ο γιος της (και πατέρας της δωρήτριας), Τάσος Στρατηγάκης.

Οι πληροφορίες προέρχονται από σημείωμα της δωρήτριας, η οποία τις άντλησε από αναφορές σε ιδιόχειρες σημειώσεις και επιστολές στο οικογενειακό αρχείο (όχι στο δωρηθέν τμήμα του αρχείου).

Ο Στέφανος Σκουλούδης γεννήθηκε στο Πέραν της Κωνσταντινούπολης στις 23 Νοεμβρίου του 1838. Οι γονείς του, ο Ιωάννης και η Zénou Σκουλούδη, κατάγονταν απο την Κρήτη. Ο πατέρας του ήταν έμπορος. Πέρασε τα μαθητικά του χρόνια στην Κωνσταντινούπολη. Το 1852 οι γονείς του τον έστειλαν στην Αθήνα για να ολοκληρώσει τις γυμνασιακές του σπουδές. Το 1856 πέρασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών αλλά πολύ σύντομα αποφάσισε ν’ ασχοληθεί επαγγελματικά με το εμπόριο στην οικογενειακή επιχείρηση και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1859 προσελήφθη στον περίφημο εμπορικό οίκο Ράλλη. Το 1863 διορίστηκε διευθυντής όλων των καταστημάτων της επιχείρησης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στη συνέχεια επέκτεινε τη δραστηριότητά του στον τραπεζιτικό χώρο. Το 1871 υπήρξε ένας από τους ιδρυτές της Τράπεζας Κωνσταντινουπόλεως μαζί με τον Ανδρέα Συγγρό, τον Γεώργιο Κορωνιό και τον Αντώνιο Βλαστό. Απέκτησε μεγάλη περιουσία και αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Αθήνα το 1876. Πριν ακόμη από την εγκατάστασή του στην Ελλάδα διατηρούσε στενές επαφές με την ελληνική κυβέρνηση και θεωρούνταν ‘ειδικός’ στις διπλωματικές σχέσεις με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Σταδιακά ανέπτυξε ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την πολιτική και το δημόσιο βίο. Το 1877, με το ξέσπασμα της Ανατολικής Κρίσης και το σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης με πρωθυπουργό το ναύαρχο Κανάρη και υπουργό εξωτερικών τον Χαρίλαο Τρικούπη, ο Σκουλούδης διορίστηκε εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης στις διαπραγματεύσεις με τους Αλβανούς. Το διάστημα από 7 έως 14 Δεκεμβρίου 1877 είχε μυστικές διαπραγματεύσεις με τον Αβδούλ Μπέη και τον Μεχμέτ-Αλήβεη στην Κωνσταντινούπολη με στόχο την προετοιμασία για μια ενδεχόμενη συμμαχία των δύο πλευρών σε περίπτωση ελληνοτουρκικής σύρραξης. Οι επίσημες διμερείς διαπραγματεύσεις έγιναν στην Κέρκυρα, τον Ιανουάριο του 1878. Μετά το τέλος του Ρωσοτουρκικού πολέμου, τον Αύγουστο του 1879, ο Σκουλούδης ταξίδεψε στην Κωνσταντινούπολη για να πάρει μέρος, ως εκπρόσωπος της πόλης των Ιωαννίνων, στις διαπραγματεύσεις του Πρωτοκόλλου της Συνθήκης του Βερολίνου, η οποία παραχωρούσε τη Θεσσαλία και μέρος της Ηπείρου στην Ελλάδα.

Παράλληλα με την ‘διπλωματική’ του δραστηριότητα ο Σκουλούδης ανέπτυξε και έντονη επιχειρηματική δράση. Ίδρυσε στην Αθήνα το 1882 την εταιρία που ανέλαβε την αποξήρανση της Λίμνης Κωπαίδας. Το 1880 εξελέγη σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας και παρέμεινε μέχρι το 1883. Σταδιακά εγκατέλειψε κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα και αφοσιώθηκε εξ ολοκλήρου στην πολιτική. Το 1881 εκλέχθηκε πρώτη φορά βουλευτής Σύρου και στη συνέχεια βουλευτής Θηβών με το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη. Απο το Νοέμβριο του 1882 έως το Δεκέμβριο του 1884 ο Σκουλούδης υπηρέτησε ως επιτετραμμένος της Ελλάδας στην πρεσβεία της Μαδρίτης. Το 1886, μετά την Βουλγαρική κατάληψη της Ανατολικής Ρωμυλίας, η κυβέρνηση του Θεόδωρου Δηλιγιάννη διόρισε τον Σκουλούδη εκπρόσωπό της στις διαπραγματεύσεις της Κων/πολης. Το 1892 εκλέχθηκε βουλευτής Θηβών και στη συνέχεια, με την κυβέρνηση του Χαρίλαου Τρικούπη, ανέλαβε για πρώτη φορά υπουργικά καθήκοντα για ένα μικρό χρονικό διάστημα στο Υπουργείο Εκπαιδεύσεως και Εκκλησιαστικών και εν συνεχεία στο Υπουργείο Ναυτικών.

Την περίοδο 1893-1896 ο Σκουλούδης είχε αναλάβει διάφορες αποστολές στο εξωτερικό για τη σύναψη δανείων, συμμετέχοντας στις προσπάθειες της κυβέρνησης Τρικούπη και Δηλιγιάννη, για τη διευθέτηση του οικονομικού προβλήματος. Η επόμενη κυβερνητική θέση που ανέλαβε ο Σκουλούδης το 1897 ήταν το υπουργείο Εξωτερικών, κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του Δημητρίου Ράλλη. Από τη θέση του αυτή βίωσε τον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο και τις διαπραγματεύσεις για την προκαταρκτική συνθήκη ειρήνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το 1905 εξελέγη πάλι βουλευτής Θηβών. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ο Στέφανος Σκουλούδης απομακρύνθηκε απο την πολιτική. Μετά την στρατιωτική επανάσταση στο Γουδί το 1909 το όνομά του ακούστηκε παράλληλα με αυτό του Στέφανου Δραγούμη για την ανάθεση σχηματισμού κυβέρνησης. Επικράτησε η λύση Δραγούμη, με την ‘παρέμβαση’ Βενιζέλου, ο οποίος και σχημάτισε τελικά κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 1910. Εντούτοις, ο Σκουλούδης κλήθηκε απο την κυβέρνηση Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1912 να παραστεί στη Διάσκεψη της Συνθήκης Ειρήνης των Βαλκανικών κρατών με την Τουρκία στο Λονδίνο ως πληρεξούσιος της Ελλάδας.

Τον Οκτώβριο του 1915, μεσούσης της κρίσης στην ελληνική πολιτική σκηνή για την στάση της Ελλάδας στον πόλεμο και μετά την αναχώρηση του Βενιζέλου για τη Θεσσαλονίκη, ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ανέθεσε στον Σκουλούδη την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Το έργο της κυβέρνησης Σκουλούδη αναλώθηκε σε ζητήματα σχετικά με τον πόλεμο και τη διατήρηση της ελληνικής ουδετερότητας, προτάσεις για δάνεια και τα πάγια εξωτερικά ζητήματα. Το 1918, με την επιστροφή του Βενιζέλου, ο Σκουλούδης βρίσκεται κατηγορούμενος επί εσχάτη προδοσία για την ΄σύμπραξή’ του με τον βασιλιά. Προφυλακίστηκε και παραπέμθηκε σε δίκη μαζί με το υπουργικό του συμβούλιο σε Ειδικό Δικαστήριο. Η δίκη διήρκησε μέχρι τον Νοέμβριο του 1920. Οι κατηγορίες ατόνησαν και τελικά εγκαταλείφθηκαν μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 και την εκλογική ήττα του Βενιζέλου. Το 1921 η Εθνική Συνέλευση κήρυξε επίσημα άκυρη την κατηγορία και όλη τη διαδικασία. Η διάρκεια της πρωθυπουργίας του Σκουλούδη ήταν η τελευταία παρουσία του στην ελληνική πολιτική σκηνή. Πέθανε στις 19 Αυγούστου του 1928. Κληροδότησε πολλά περιουσιακά στοιχεία του σε διάφορα ιδρύματα, μεταξύ αυτών έργα τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη.

Με καταγωγή από τις 40 Εκκλησιές της Ανατολικής Θράκης, ο Δημήτρης Σκουλίδης υπήρξε ηγετικό μέλος της ΕΠΟΝ Σερρών, με έντονη αντιστασιακή δράση. Υπήρξε ιδρυτής της βιομηχανίας κλωστοϋφαντοργίς Σκουλίδης ΑΒΕΕ με δύο εργοστάσια στις Σέρρες. Το 1975 διεκδίκησε τη δημαρχία των Σερρών. Πηγή: ΒΙ.Δ.Α. Βιομηχανικά Δελτία Απογραφής https://vida-omada.blogspot.com/2018/06/blog-post_96.html (τελευταία είσοδος 5/11/2021)

Ο Νικόλαος Σκουλάς γεννήθηκε το 1878 στους Λάκκους Κυδωνίας στα Χανιά της Κρήτης. Υπήρξε Δήμαρχος και Νομάρχης Χανίων. Είναι απόγονος του Κόκκου Σκουλή και πρωτότοκος γιος του Ιωάννου Σκουλά. Το 1897, κατατάχτηκε στο Επαναστατικό Σώμα του πατέρα του και πήρε μέρος στην Επανάσταση της Κρήτης του 1897. Το 1899 κατατάχτηκε στη Χωροφυλακή της Κρητικής Πολιτείας και κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους υπηρέτησε στη Μακεδονία. Το 1917, προσχώρησε στην Επανάσταση της Θεσσαλονίκης του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στις 13/12/1917, προήχθη ως Μοίραρχος και προσελήφθη από τον Υποστράτηγο Αρχηγό Χωροφυλακής Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη ως υπασπιστής αυτού το 1918. Διετέλεσε Αστυνομικός Διευθυντής Κεφαλληνίας και το 1928 παραιτήθηκε από τις τάξεις της Χωροφυλακής ως Αντισυνταγματάρχης. Την ίδια χρονιά εκλέχτηκε Δημοτικός Σύμβουλος και κατά τις περιόδους 1937-39, 19141-42, 1951-54 και 1959-63 διετέλεσε Δήμαρχος Χανίων. Μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς, συγκρότησε μαζί με άλλους, την Εθνική Οργάνωση Κρήτης (Ε.Ο.Κ.) και διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος Χανίων, μέχρι την απελευθέρωση της Κρήτης και τη διάλυση της οργάνωσης, οπότε και ανάλαβε τα καθήκοντα του πρώτου Νομάρχη Χανίων.