Showing 17853 results

Authority record

Συνοδινού, Άννα

  • Person
  • 1927 - 2016

Η Άννα Συνοδινού γεννήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1927, στο Λουτράκι. Ήταν το όγδοο παιδί του Ιωάννη Συνοδινού, που καταγόταν από την Αμοργό, και της Τζοβάννας Πιστόνο, Ιταλίδας μεγαλωμένης στην Ελλάδα. Τέλειωσε το 4ο Γυμνάσιο Θηλέων στο Παγκράτι (1945), και τον Ιανουάριο του 1947 πέτυχε στις εισαγωγικές εξετάσεις της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου, από όπου αποφοίτησε με βαθμό Άριστα το 1950.
Η πορεία της στο θέατρο ξεκίνησε τον Ιούνιο του 1950, στα Παιδιά του Εδουάρδου του Μαρκ-Ζιλμπέρ Σωβαζόν, που παρουσίασε η Κυβέλη με ηθοποιούς του θιάσου Κοτοπούλη, στο θέατρο Ντο-Ρε. Στο ίδιο θέατρο εμφανίστηκε και δύο μήνες αργότερα, στο Παιχνίδι της ντάμας του Ραούλ Πραξύ. Από το φθινόπωρο του 1950 μέχρι το καλοκαίρι του 1954, η Συνοδινού συνεργάστηκε με τον υπό τον Δημήτρη Μυράτ θίασο του Θεάτρου Κοτοπούλη. Ακολούθησαν συνεργασίες της με τον Μήτσο Λυγίζο, με τον θίασο Μίμη Φωτόπουλου ‒ Ντίνου Ηλιόπουλου, καθώς και με τον Νίκο Χατζίσκο, με τον οποίο ήταν και συνθιασάρχις στο θέατρο Κεντρικόν, την περίοδο 1955-1956.
Τον χειμώνα του 1954 υπέγραψε συμβόλαιο με το Εθνικό Θέατρο και υποδύθηκε την Εστρέλλια στο Αστέρι της Σεβίλλης του Λόπε ντε Βέγκα (σκηνοθεσία του Αλέξη Σολομού) και την Πολυξένη στην Εκάβη του Ευριπίδη (εναρκτήρια παραγωγή του Φεστιβάλ Επιδαύρου, καλοκαίρι 1955, σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή, με την Κατίνα Παξινού στο ρόλο της Εκάβης).
Από το καλοκαίρι του 1956 και για οχτώ χρόνια, η Άννα Συνοδινού συνεργάστηκε αποκλειστικά με το Εθνικό Θέατρο και διακρίθηκε σε πρωταγωνιστικούς ρόλους αρχαίου δράματος, καθώς και κλασικού και σύγχρονου ρεπερτορίου: Αντιγόνη του Σοφοκλή, Φοίνισσαι του Ευριπίδη (σκηνοθεσίες του Αλέξη Μινωτή), Ιφιγένεια η εν Αυλίδι και Ιφιγένεια η εν Ταύροις του Ευριπίδη, Τρισεύγενη του Κωστή Παλαμά (σκηνοθεσίες του Κωστή Μιχαηλίδη), Ορέστεια του Αισχύλου (σκηνοθεσία του Δημήτρη Ροντήρη), Ηλέκτρα του Σοφοκλή, Άλκηστις, Ανδρομάχη και Ελένη του Ευριπίδη, Ρόσμερσχολμ του Ερρίκου Ίψεν (σκηνοθεσίες του Τάκη Μουζενίδη), Λυσιστράτη του Αριστοφάνη, Ο Ανδροκλής και το λιοντάρι του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, Οθέλλος και Αντώνιος και Κλεοπάτρα του Σαίξπηρ, Δόνια Ροζίτα και Γέρμα του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα του Λουίτζι Πιραντέλλο, Το όνειρο του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, Ικέτιδες του Αισχύλου (σκηνοθεσίες του Αλέξη Σολομού).
Αποχώρησε από το Εθνικό Θέατρο το 1964, μετά από σοβαρή καλλιτεχνική διαμάχη με τον Αλέξη Μινωτή, η οποία οδήγησε σε ρήξη της με τη διοίκηση της κρατικής σκηνής. Την ίδια χρονιά ίδρυσε τον θίασο Ελληνική Σκηνή Άννα Συνοδινού κι ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Τάκη Ζενέτο τη μελέτη για την κατασκευή θεάτρου στο νταμάρι του λόφου του Λυκαβηττού. Το θέατρο Λυκαβηττού εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 1965 από την Ελληνική Σκηνή, με την Αντιγόνη του Σοφοκλή (σκηνοθεσία του Γιώργου Σεβαστίκογλου) και τις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη (σκηνοθεσία του Μίνου Βολανάκη). Το φθινόπωρο του ίδιου έτους, η Συνοδινού υποδύθηκε τη Σίβυλλα στο ομότιτλο έργο του Άγγελου Σικελιανού (παραγωγή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, σκηνοθεσία του Σωκράτη Καραντινού).
Από το καλοκαίρι του 1966 μέχρι το φθινόπωρο του 1967, η Ελληνική Σκηνή παρουσίασε την Ελένη του Ευριπίδη και την Παράβαση καθήκοντος του Σωτήρη Πατατζή (σκηνοθεσίες του Γιώργου Θεοδοσιάδη), τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη (σκηνοθεσία του Μίνου Βολανάκη), την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, τον Πόλεμο και Ειρήνη του Λέοντος Τολστόι στη διασκευή των Έρβιν Πισκάτορ, Άλφρεντ Νόυμαν και Γκούντραμ Πρύφερ, την Κυρία Μόρλι του Λουίτζι Πιραντέλλο (σκηνοθεσίες του Αλέξη Σολομού), την Ηλέκτρα του Σοφοκλή (σκηνοθεσία του Θάνου Κωτσόπουλου) και το Πάσχα του Αύγουστου Στρίντμπεργκ (σκηνοθεσία του Λυκούργου Καλλέργη).
Το καλοκαίρι του 1967, η χουντική λογοκρισία ματαίωσε την προγραμματισμένη από την Ελληνική Σκηνή παραγωγή του Προμηθέα δεσμώτη του Αισχύλου και η Συνοδινού εκτοπίστηκε από το θέατρο Λυκαβηττού. Επέστρεψε στο θέατρο το 1972, και μέχρι το 1973 παρουσίασε με την Ελληνική Σκηνή την Ηλέκτρα του Σοφοκλή (επανάληψη της παραγωγής του 1967), τη Μαριάννα Πινέδα του Λόρκα (σκηνοθεσία του Γιάννη Τσιώλη), τα Παιγνίδια του Ζωρζ Μισέλ (σκηνοθεσία του Γιώργου Μιχαηλίδη) και την Αντιγόνη του Μπρεχτ (σκηνοθεσία του Αλέξη Σολομού).
Το 1975 υποδύθηκε την Ηλέκτρα του Σοφοκλή στην πρώτη συμμετοχή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος στο Φεστιβάλ Επιδαύρου (σκηνοθεσία του Μίνου Βολανάκη). Τα επόμενα χρόνια συνεργάστηκε εκ νέου με το Εθνικό Θέατρο, αλλά και με το Σύγχρονο Θέατρο Αθήνας, με το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας, με το Κέντρο Διεθνών και Ευρωπαϊκών Ανταλλαγών Κοσμόπολις, ενώ παρουσίασε και παραγωγές της Ελληνικής Σκηνής (Η γυναίκα της Ζάκυθος του Διονυσίου Σολωμού, Πηνελόπη Στεφ. Δέλτα: από τη ζωή και το έργο της, Ευμενίδες του Αισχύλου σε δική της σκηνοθετική επιμέλεια, Το μυστικό της κοντέσσας Βαλέραινας σε σκηνοθεσία του Λάμπρου Τσάγκα κ.ά.).
Στον κινηματογράφο συνεργάστηκε με τον Αλέκο Σακελλάριο (Θανασάκης ο πολιτευόμενος 1954), τον Ίωνα Νταϊφά (Δολάρια και όνειρα 1956), τον Ντίνο Δημόπουλο (Ο άνθρωπος του τραίνου 1958), τον Ρούντολφ Ματέ (Ο Λέων της Σπάρτης 1962). Εμφανίστηκε επίσης σε τηλεοπτικές σειρές και σε θεατρικές παραγωγές της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου.
Βραβευμένη δύο φορές με το έπαθλο Μαρίκας Κοτοπούλη (1955 και 1959), η Άννα Συνοδινού τιμήθηκε επανειλημμένα για την καλλιτεχνική προσφορά της στην Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταξύ άλλων με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος Ελληνικής Ευποιΐας, το Παράσημο Κέδρων του Λιβάνου, το Παράσημο του Τάγματος των Ιπποτών της Ιταλικής Δημοκρατίας, το Παράσημο του Τάγματος των Ιπποτών Ντάνεμπρω Δανίας.
Στο χώρο της πολιτικής εισήλθε το 1974, ως υποψήφια βουλευτής στην Α΄ Περιφέρεια Αθηνών με το κόμμα Νέα Δημοκρατία. Διετέλεσε βουλευτής (1974-1977, 1981-1985, 1989), υφυπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών (1977-1980), πρόεδρος του Τμήματος Γυναικείων Θεμάτων της Ν.Δ. (1981-1985), πρόεδρος της Ομάδας Κοινοβουλευτικού Ελέγχου Πολιτισμού και σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων (1986-1989). Το 1990 παραιτήθηκε από το βουλευτικό αξίωμα. Με την υπουργική και βουλευτική της ιδιότητα εισηγήθηκε σχέδια νόμου και νομοθετικές ρυθμίσεις στους τομείς του οικογενειακού δικαίου και της πρόνοιας για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, ίδρυσε δημόσιους παιδικούς σταθμούς, ενώ ασχολήθηκε με την ισότητα των φύλων, την καλλιτεχνική εκπαίδευση, τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα των καλλιτεχνών, τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας, με εκκλησιαστικά ζητήματα και με ζητήματα του απόδημου ελληνισμού.
Πέθανε στις 7 Ιανουαρίου 2016. Σύζυγός της και αγαπημένος σύντροφος της ζωής της για πενήντα εννέα χρόνια ήταν ο πρωταθλητής στίβου Γιώργος Μαρινάκης (1921‒2009).

[Το βιογραφικό σημείωμα βασίστηκε στο υλικό του αρχείου και στις εκδόσεις: Άννα Συνοδινού, Πρόσωπα και προσωπεία. Αυτοβιογραφικό χρονικό (Αθήνα, αδελφοί Γ. Βλάσση, 1998) και Μαρίνος Κουσουμίδης, Γυναικοκρατία στο θέατρο (Αθήνα, Γιάννης Β. Βασδέκης, 1984), 244–259]

Γεωργουσόπουλος, Κώστας

  • Person
  • 1937 - 2024

Ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, γιος της αγρότισσας Ευαγγελής Κυριαζή και του φιλολόγου Χρήστου Γεωργουσόπουλου, γεννήθηκε στη Λαμία, όπου μεγάλωσε και τέλειωσε το Γυμνάσιο.
Σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ (1955–1961) και στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών (με δασκάλους τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Γιάννη Σιδέρη, 1958–1960). Δίδαξε φιλολογικά μαθήματα στη δημόσια και την ιδιωτική μέση εκπαίδευση (1964–1999). Το 1978 ανέλαβε με ανάθεση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων την επιμέλεια του βιβλίου Δραματική ποίηση, που ήταν για περισσότερο από δυο δεκαετίες διδακτέα ύλη στα ελληνικά Γυμνάσια. Από το 1990 μέχρι το 2004 δίδαξε θεατρική κριτική, αρχαίο δράμα και νεοελληνική δραματουργία στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, του οποίου αναγορεύτηκε και επίτιμος διδάκτωρ (2006).
Ως θεατρικός κριτικός, δοκιμιογράφος και επιφυλλιδογράφος συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Το Βήμα (1971–1980) και Τα Νέα (από το 1980 έως τη δεκαετία του 2020), ενώ άρθρα, μελέτες και δοκίμιά του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά λόγου και τέχνης, εκδόθηκαν σε αυτοτελείς και συλλογικούς τόμους, σε λεξικά, εγκυκλοπαίδειες και πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων.
Με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Κ. Χ. Μύρης μετέφρασε σειρά αρχαίων τραγωδιών και κωμωδιών (που δοκιμάστηκαν επανειλημμένα στη σκηνή από σημαντικούς θιάσους και σκηνοθέτες του θεάτρου), έγραψε διηγήματα, ποιήματα και ποιητικές συλλογές, καθώς και στίχους που μελοποιήθηκαν από τον Γιάννη Μαρκόπουλο, την Ελένη Καραΐνδρου, τον Νίκο Ξυδάκη και άλλους σημαντικούς συνθέτες.
Έλαβε μέρος σε πολλές επιστημονικές και επιμορφωτικές εκδηλώσεις και διετέλεσε μέλος και πρόεδρος ΔΣ του Εθνικού Θεάτρου και διευθυντής της Δραματικής Σχολής του, πρόεδρος της Επιτροπής Επιχορηγήσεων Θεάτρου του Υπουργείου Πολιτισμού, μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, ιδρυτικό μέλος της Καλλιτεχνικής Εταιρείας «Δεσμοί» και πρόεδρος του Κέντρου Έρευνας και Πρακτικών Εφαρμογών του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος, πρόεδρος του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου – Θεατρικού Μουσείου, μέλος της Εταιρείας Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας της Σχολής Μωραΐτη και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Τιμήθηκε με το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών (2000) και με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας του Υπουργείου Πολιτισμού (2009).
Παντρέυτηκε τη φιλόλογο Ναυσικά Μάργαρη († 2012) με την οποία απέκτησαν τη μοναχοκόρη τους Εύα.

[Το βιογραφικό σημείωμα συντάχτηκε με στοιχεία από το αρχείο του και από το άρθρο του Ιωσήφ Βιβιλάκη «Βίος και έργα Κώστα Γεωργουσόπουλου», Φρέαρ 15 (Απρίλιος 2025): https://mag.frear.gr/vios–kai–erga–kosta–georgoysopoyloy/)]

Βιδάλης, Ορέστης

  • Person
  • 1917-2001

Γιος του στρατιωτικού Ευθύμιου Βιδάλη και της Ανθής Αριστοτέλη Καστρίτη, γεννήθηκε στο Άργος το 1917, αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ανθυπολοχαγός του πυροβολικού το 1937. Έλαβε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941, ενώ μετά την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς κατέφυγε στην Παλαιστίνη (1942), όπου πολέμησε με τον αγγλικό στρατό. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, πολέμησε με την πλευρά της κυβέρνησης τους κομμουνιστές. Ως συνταγματάρχης ανέλαβε τη διεύθυνση του γραφείου του Α/ΓΕΕΘΑ και διαχειρίστηκε με επιτυχία το ζήτημα της οικονομικής αμυντικής βοήθειας του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα (δράση για την οποία του αποδόθηκε εύφημος μνεία το 1962). Το 1950 φοίτησε στις Η.Π.Α. στη Σχολή του Πυροβολικού της Οκλαχόμα και στη Σχολή Διοίκησης και Γενικού Επιτελείου.
Το διάστημα 1954-1957 ήταν ο πρώτος έλληνας αξιωματικός που υπηρέτησε στο ανώτατο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στο Πεντάγωνο (Ουάσιγκτον). Παράλληλα σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Georgetown University από όπου πήρε τον μεταπτυχιακό του τίτλο το 1957.
Στη συνέχεια γύρισε στην Ελλάδα και ανέλαβε επιτελάρχης του Γ' Σώματος Στρατού. Αντιτάχθηκε στο στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 και έλαβε μέρος στο βασιλικό κίνημα της 13ης Δεκεμβρίου 1967. Μετά την αποτυχία του κινήματος τέθηκε υπό περιορισμό, αλλά κατάφερε να διαφύγει στις Η.Π.Α. τον Οκτώβριο 1968 και να ξεκινήσει αντιδικτατορική δράση. Κατόπιν τούτου, οι δικτάτορες του αφαίρεσαν την ιθαγένεια το 1970.
Στις Η.Π.Α. του προσφέρθηκε διευθυντική θέση στην εταιρεία Owens Corning Fiberglass στο Τολέδο, όπου πρόεδρος ήταν ο πρώην στρατιωτικός αρχηγός του ΝΑΤΟ, ο αμερικανός στρατηγός Νόρσταντ, με τον οποίο τον συνέδεε στενή φιλία από τα χρόνια που υπηρετούσαν μαζί στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Κατά τη διάρκεια της οκταετούς παραμονής του στις Η.Π.Α., ανέπτυξε σημαντική αντιδικτατορική δράση, έχοντας επαφές με προσωπικότητες του ελληνοαμερικανικού και αμερικανικού πολιτικού, δημοσιογραφικού και ακαδημαϊκού κόσμου. Ταυτόχρονα, διατήρησε αλληλογραφία με τον βασιλιά Κωνσταντίνο και με έλληνες αξιωματικούς στους οποίους είχε εμπιστοσύνη.
Το 1976 γύρισε στην Ελλάδα, δημιουργώντας έδρα της εταιρείας του στην Αθήνα με στόχο την εξάπλωση των δραστηριοτήτων της στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Παράλληλα το ελληνικό κράτος αναγνώρισε την αντιδικτατορική του δράση και του έδωσε πίσω την ιθαγένειά του και τη σύνταξή του. Παραιτήθηκε από την Owens Fiberglass το 1988 με τη θέση του αντιπροέδρου.
Ως το 1993 κατείχε τη θέση του προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου Πολιτικής Έρευνας και Επιμόρφωσης (ΚΠΕΕ). Το 1992 διορίστηκε πρόεδρος της Α.Ε. «Αμφικτιονία 1992», της οποίας στόχος ήταν η οικονομική ανάπτυξη της Θράκης.
Τιμήθηκε με το μετάλλιο της ανδρείας και μετάλλια (15) από τη Βρετανία τη Γαλλία και τη Λιβύη και δίδαξε στην Ανώτερη Σχολή του Πυροβολικού, στη Σχολή Πολέμου και στη Σχολή Εθνικής Αμύνης.
Αρθρογραφούσε τακτικά στον Τύπο και συνέγραψε τα βιβλία
1) Το σύγχρονο γεωπολιτικό περιβάλλον και η Εθνική μας πολιτική, Ευρωεκδοτική, Αθήνα, 1988 (βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών)
2) Ιστορικό ημερολόγιο (2 τόμ.) Χρόνια εκπατρισμού: 1968-1975, εκδ. Libro, 1997.
3) Confronting the greek dictatorship in the U.S. Years of exile: a personal diary (1968-1975)
4) Προσήλωση στη Δημοκρατία και επιμονή στην Ανάπτυξη. Δημοσιεύματα τριάντα ετών 1970-2000 Αθήνα, 2002
Παντρεύτηκε τη Ματίνα Βαμβακάρη με την οποία απέκτησαν ένα γιο, τον Ευθύμιο Βιδάλη, το 1954. Απεβίωσε στις 20 Δεκεμβρίου 2001.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου]

Βρεττός, Επαμεινώνδας

  • Person
  • 1900-;

Ο Επαμεινώνδας Βρεττός γεννήθηκε στην Ιθάκη το 1900. Αξιωματικός του Πυροβολικού, έλαβε μέρος στο ελληνοβουλγαρικό επεισόδιο του 1925-1926 και διετέλεσε διευθυντής του 2ου Επιτελικού Γραφείου της ΧΙΙ Μεραρχίας στην Αθήνα μεταξύ 1.10.1938 και 30.5.1940 (αρχικά ως λοχαγός κι έπειτα ως ταγματάρχης). Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου (1940-1941) έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες μέχρι τον Απρίλιο του 1941.
Το 1942 διέφυγε στη Μέση Ανατολή και στις 3.1.1943 διορίστηκε διοικητής της Ι Μεραρχίας Μ.Α.. Στις 17.1.1943 μετατέθηκε στο ΙΙ Σώμα Πυροβολικού Μ.Α. και στις 21.3.1944 στο ΓΕΣ (Μ.Α.). Στο ΓΕΣ ανέλαβε διαδοχικά τις θέσεις του διοικητή στο Γραφείο Μελετών, στο ΙΙ Γραφείο και στο ΙΙ/β τμήμα (21.3.1944-15.8.1944).
Στις 18.11.1944 επέστρεψε στην Αθήνα όπου συνέχισε να ασκεί τα καθήκοντά του στο ΓΕΣ. Την περίοδο του εμφυλίου πολέμου διετέλεσε γραμματέας του Α8 γραφείου του Γ.Ε.Σ. (διεύθυνση Πυροβολικού), διοικητής του 101 συντάγματος πεδινού πυροβολικού (1947-1948), καθώς και επιτελάρχης της ΙΙ Μεραρχίας (1949). Μετά τη λήξη του Εμφυλίου διετέλεσε στρατιωτικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας στο Βελιγράδι (1951-1954), επιτελάρχης της 1ης Στρατιάς, (1954-1956), διοικητής Στρατηγείου Κεντρικής Ελλάδος (1956-1957) και υπαρχηγός Γ.Ε.Ε.Θ.Α. (1958-1959). Τέλος, υπήρξε πρόεδρος του Συνδέσμου Απομακρυσθέντων Αξιωματικών Στρατού μετά την 16η Νοεμβρίου 1952 (Σ.Α.Α.Σ.). Τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα παράσημα και μετάλλια.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Who is Who, 1965, υλικό του αρχείου]

Γαργαλίδης, Παναγιώτης

  • Person
  • 1870-1942

Ο υποστράτηγος Παναγιώτης Γαργαλίδης (Μεσσήνη, 1870 - Καλαμάτα, 1942) πήρε μέρος σε όλους τους πολέμους από το 1897 έως τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Στη διάρκεια της Ουκρανικής Εκστρατείας ήταν διοικητής της β΄ μεραρχίας πεζικού και διακρίθηκε στη διάσωση της συμμαχικής φρουράς Χερσώνας. Το 1922 ήταν διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού στον Έβρο. Τον Οκτώβριο του 1923 έλαβε μέρος στο φιλομοναρχικό κίνημα του Λεοναρδόπουλου και καταδικάστηκε σε θάνατο χωρίς όμως η ποινή να εκτελεστεί. Αποκαταστάθηκε το 1935.

Γερμανός, μητροπολίτης Ηλείας

  • Person

Γιος του Παναγή Γκούμα, εμπόρου καυσοξύλων στον Πειραιά. Διετέλεσε μητροπολίτης Ναυπακτίας-Ευρυτανίας (1939-1945) και Ηλείας (1945-1968;). Υπήρξε μέλος της Ιεράς Συνόδου και του Κεντρικού Συμβουλίου της Αποστολικής Διακονίας (κατά το διάστημα 1948-1949 ήταν διευθυντής της Σχολής της Αποστολικής Διακονίας στην Αθήνα). Ήταν επίσης πρόεδρος του παραρτήματος Ηλείας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση πολλών εκκλησιαστικών σχολών, ορφανοτροφείου, νηπιαγωγείου, παιδικού σταθμού και φιλόπτωχων ταμείων. Έγραψε τα φυλλάδια “Σταγόνες αγάπης” (1956) και “Χριστιανική οικογένεια” (1959).

Γούναρης, Δημήτριος

  • Person
  • 1867-1922

Ο Δημήτριος Γούναρης ( Πάτρα 1867-Αθήνα 1922 ) σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Γερμανία, το Παρίσι και το Λονδίνο. Το 1893 άρχισε να δικηγορεί στην Πάτρα. Στις εκλογές του 1902 ο Γούναρης πρωτοεκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας, απέτυχε ωστόσο στις εκλογές του 1905, ενώ στις εκλογές του 1906 επανεκλέχτηκε. Τον Οκτώβριο του 1906 εμφανίστηκε στη Βουλή το «κόμμα των Ιαπώνων», με κύριο εμψυχωτή τον Γούναρη. Τον Ιούνιο του 1908, έγινε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Θεοτόκη, με αποτέλεσμα τη διάλυση της ομάδας των «Ιαπώνων». Ο ίδιος παραιτήθηκε από την κυβέρνηση Θεοτόκη στις αρχές του Φεβρουαρίου του 1909. Στις εκλογές του 1910 δεν υπέβαλε υποψηφιότητα, ενώ στις εκλογές του 1912 εκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας με ρητή δήλωση ότι θα είναι «αντιπολιτευόμενος». Τον Φεβρουάριο του 1915, όταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος διαφώνησε με την εισήγηση του Βενιζέλου να λάβει μέρος η Ελλάδα στην επιχείρηση των Αγγλογάλλων στα Δαρδανέλια, ύστερα από την παραίτηση του Βενιζέλου ο Γούναρης σχημάτισε στις 25 Φεβρουαρίου την πρώτη του κυβέρνηση.
Στις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 ως ιδρυτής του κόμματος των «εθνικοφρόνων» που το μετονόμασε αργότερα (1920) σε «Λαϊκό κόμμα» ο Γούναρης έχασε και υπερίσχυσε με μειωμένη δύναμη ο Βενιζέλος. Στις εκλογές του Δεκεμβρίου 1915 το κόμμα των Φιλελευθέρων δεν έλαβε μέρος. Στη δεύτερη διάλυση της Βουλής τον ίδιο χρόνο ο Γούναρης βγήκε νικητής στις εκλογές με αποχή μεγάλου τμήματος του λαού. Ως αντιβενιζελικός εκτοπίστηκε τον Ιούνιο του 1917 στο Αιάκειο της Κορσικής. Το 1919 διέφυγε από την Κορσική και ζήτησε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία. Ξαναγύρισε στην Ελλάδα όταν προκήρυξε ο Βενιζέλος εκλογές για την 1 Νοεμβρίου του 1920. Αυτές οι εκλογές έδωσαν την πλειοψηφία στην Ηνωμένη Αντιπολίτευση με ισχυρότερο κόμμα στη Βουλή το «Λαϊκό κόμμα» του Γούναρη. Ο Γούναρης καταδικάστηκε - χωρίς ο ίδιος να απολογηθεί- από έκτακτο στρατοδικείο (στην γνωστή δίκη των έξι), στις 15 Νοεμβρίου του 1922 στην ποινή του θανάτου ως ένοχος «εσχάτης προδοσίας» για την Μικρασιατική καταστροφή.

Δήμου, Δημήτριος

  • Person

Ο Δημήτριος Σταύρου Δήμου γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1904 στην Επανωμή. Το 1921 τελείωσε το 2ο εξατάξιο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης. Το 1922 έφυγε για σπουδές φαρμακευτικής στο Μάρμπουργκ. Συνέχισε τις σπουδές του στο Γκρατς από όπου πήρε πτυχίο το 1931. Τον Δεκέμβριο του 1933 διορίσθηκε «φαρμακοποιός, γραμματεύς Β/» στο Δήμο Θεσσαλονίκης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1939. Στη συνέχεια εργάστηκε στη Bayer, αρχικά στο υποκατάστημα της Θεσσαλονίκης και έπειτα, από το 1950 ως το 1972 ως διευθυντής στο επιστημονικό της τμήμα, στην Αθήνα. Πέθανε το Σεπτέμβριο του 1990.

Ασχολήθηκε με τη μετάφραση και τον σχολιασμό σημαντικών εκπροσώπων της γερμανικής και της κεντροευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Είναι ο πρώτος μεταφραστής του Κάφκα στην Ελλάδα. Εκτός από Κάφκα μετέφρασε Γέοργκ Τρακλ, Πάουλ Τσέλαν, Ούγκο φον Χόφμανσταλ, Χέρμαν Έσσε, Τόμας Μαν και κείμενα του συμπεριλήφθηκαν σε λογοτεχνικά και φιλολογικά περιοδικά (κυρίως στη Νέα Πορεία). Ο Δήμου ήταν τακτικό μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, η οποία εξέδωσε εκτός εμπορίου το πρωτότυπο έργο του Ονειρολόγιο.

Δουατζής, Γιάννης

  • Person
  • 1912-1990

Ο Γιάννης Δουατζής (Λαμία, 1912 - Αθήνα, 1990) ήταν αδελφός του Γιώργου Δουατζή (καπετάν Όθρυ), από τους πρώτους καπετάνιους του Ε.Λ.Α.Σ. στην Εύβοια.
Ήταν μεταλλοπλάστης γλύπτης και ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα για την ανάδειξη του επαγγέλματος τόσο στο Μεσοπόλεμο όσο και μεταπολεμικά. Μεταξύ άλλων υπήρξε ιδρυτής και πρόεδρος για δεκαοχτώ χρόνια της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοτεχνών Λαϊκής Τέχνης, οργανωτής της πρώτης Πανελλήνιας Έκθεσης Καλλιτεχνικής Βιοτεχνίας (1958), μέλος του συμβουλίου του Ελληνικού Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας (Ε.Ο.Ε.Χ.), της διοίκησης της Ομοσπονδίας Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας κ.ά. Για τη δράση του τιμήθηκε με πολλά διπλώματα και μετάλλια.
Ο Γιάννης Δουατζής εντάχθηκε από νωρίς στο κομμουνιστικό κίνημα. Στο Μεσοπόλεμο διετέλεσε μέλος της Ο.Κ.Ν.Ε. και του Κ.Κ.Ε. (1927-1946) και ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική δράση. Την περίοδο της Κατοχής εντάχθηκε στο Ε.Α.Μ. (μέλος της Λαϊκής Επιτροπής Κολωνού) και πρωτοστάτησε στην οργάνωση αντιστασιακών ομάδων στο Περιστέρι και στην Κολοκυνθού. Πήρε μέρος στα Δεκεμβριανά, στη διάρκεια των οποίων τραυματίστηκε στον αριστερό πνεύμονα.
Ο Γιάννης Δουατζής ασχολήθηκε με την έρευνα για τη ζωή και τη δράση του αδελφού του, Γιώργου Δουατζή και του 7ου Συντάγματος του Ε.Λ.Α.Σ. στην Εύβοια και εξέδωσε δύο βιβλία. Είχε τρία παιδιά.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: βιογραφικό σημείωμα στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του Ημερολόγιο καπετάν Όθρυ και πληροφορίες του γιου του Γιώργου.]

Δρακάτος, Στέφανος

  • Person

Ο Στέφανος Δρακάτος ήταν στρατιωτικός γιατρός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901 και κατοικούσε στη Λάρισα. Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-1941 ενώ στον Μεσοπόλεμο φαίνεται ότι δραστηριοποιήθηκε υπέρ της παλινόρθωσης της μοναρχίας.

Δράκος, Γεώργιος

  • Person

Ο Γεώργιος Δράκος (Αθήνα, 1916-) είναι πρωτοπόρος της ελληνικής βιομηχανίας. Διετέλεσε πρόεδρος του ομίλου εταιρειών ΙΖΟΛΑ και του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (1958-1968). Υπό τη διοίκησή του η επιχείρηση προχώρησε στην παραγωγή προϊόντων προηγμένης τεχνολογίας (κυρίως οικιακές ηλεκτρικές συσκευές), θέσπισε πρωτοποριακές σχέσεις με το προσωπικό (συμβούλια προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της διοίκησης, συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη της εταιρείας, επιμόρφωση των εργαζομένων στο χώρο δουλειάς) και χρησιμοποίησε συστηματικά τη διαφήμιση για την προώθηση των προϊόντων της. Ο Δράκος υπήρξε συντάκτης πολλών άρθρων σχετικά με την ελληνική οικονομία και παράλληλα εξέδωσε τα παρακάτω βιβλία:

Διοικών και διοικούμενος, Αθήναι 1977

Οι Εύθυνοι, Αθήναι 1978

Κακία σιωπηθείσα, Αθήναι 1979

Η βιομηχανία στην Ελλάδα όπως την έζησε ένας βιομήχανος, Αθήναι 1980

Η Εθνική Τράπεζα και η ΙΖΟΛΑ. Συμπαράσταση και Δολιοφθορά, 2η έκδοση, Αθήναι 1981.

Αποστάγματα μιας ζωής, Αθήναι 1983

Στον αστερισμό της δημιουργίας. Η ιστορία μιας προσπάθειας, Αθήναι 1989

Καλόν το γήρας, Αθήναι 1991

Χαμένα Χρόνια, Αθήναι 1993

Αντικρίζοντας το θάνατο, Αθήναι 1997

Ο Παναγιώτης Δράκος (Θήβα, 1879 - Αθήνα, 1966) άνοιξε το 1906 ένα εμπορικό κατάστημα υδραυλικών ειδών. Σταδιακά η επιχείρηση μεγάλωσε και το 1936 μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία Παναγιώτης Γ. Δράκος. Εν τω μεταξύ το 1934 ο Παναγιώτης Δράκος κατείχε το 20% της εταιρείας Ιζόλα που ιδρύθηκε το 1930 από μικρασιάτες και κατασκεύαζε ηλεκτρικούς σωλήνες και σιδηροσωλήνες. Το 1937 η οικογένεια Δράκου αγόρασε όλα τα μερίδια των συνεταίρων στην εταιρεία. Έκτοτε το όνομα των Δράκων συνδέθηκε με την εταιρεία, την οποία διηύθυνε ο γιος του Παναγιώτη, Γεώργιος Δράκος (Αθήνα 1916 - ). Το 1974 είχε δημιουργηθεί με συγχωνεύσεις, επανειλημμένες αυξήσεις του μετοχικού της κεφαλαίου κλπ. ένας όμιλος πέντε βιομηχανιών εξειδικευμένων στην παραγωγή οικιακών συσκευών. Τη χρονιά αυτή, η εταιρεία άρχισε την κατασκευή ενός μεγάλου εργοστασίου στην Θήβα. Ωστόσο η κρίση του πετρελαίου, ο ανταγωνισμός με ξένες επιχειρήσεις και οι αντεγκλήσεις με την Εθνική Τράπεζα, ματαίωσαν τα σχέδια της εταιρείας και παράλληλα οδήγησαν σε δραματική αύξηση των χρεών της, με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσει.

Δρούλιας, Κωνσταντίνος

  • Person
  • 1896-1976

Κωνσταντίνος Δρούλιας (Πάτρα, 1896-Αθήνα, 1976). Γιος του Ανδρέα Δρούλια, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και οικονομικές επιστήμες στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του εξαγωγικού οίκου σταφίδας που διατηρούσε ο πατέρας του στην Πάτρα και το Αίγιο. Το 1920 ίδρυσε την “Ανώνυμον Σταφιδική Εταιρεία" με υποκαταστήματα στην Αγγλία, τη Γερμανία και τις Η.Π.Α. Μετείχε επίσης στην ίδρυση των εταιρειών: “Α. Δρούλιας Α.Ε." (1921) και “Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρεία Ξυλείας" (Α.Β.Ε.Ξ.) (υπήρξε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της από το 1922-1927). Παράλληλα, την περίοδο αυτή, πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού. Το 1926 παντρεύτηκε την Ντόρα Ρετσίνα και έγινε γενικός διευθυντής της κλωστοϋφαντουργίας “Αφοί Ρετσίνα Α.Ε.". Το 1935 μετείχε στην ίδρυση της εταιρείας “Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων". Το 1965 μετά τη διάλυση του “Αλκίνοου", ο Δρούλιας αποσύρθηκε από την επιχειρηματική δράση. Ο Δρούλιας διετέλεσε πρόεδρος της Πανελληνίου Ενώσεως Βιομηχάνων (1936-1937) και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (1937). Είχε τρεις αδελφούς: τον Δημήτριο, τον Γεώργιο και τον Αναστάσιο.

Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά τις παρακάτω εταιρείες:

“Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων".

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1935. Σκοπός της ήταν η αγοραπωλησία κτημάτων, οι οικοδομικές επιχειρήσεις καθώς και η καλλιέργεια και εμπορία διαφόρων αγροτικών προϊόντων που παράγονταν στο κτήμα του Δρούλια στην Κηφισιά (κυρίως φυστίκια). Το 1940 περιόρισε τις δραστηριότητές της στον τομέα της γεωργίας. Κύριος μέτοχος, με 500 μετοχές, και εντεταλμένος σύμβουλος της εταιρείας ήταν ο Κωνσταντίνος Δρούλιας, ο οποίος προσέφερε στην επιχείρηση το κτήμα και τον εξοπλισμό. Στην ίδρυση της εταιρείας μετείχε επίσης και ο αδελφός του Γεώργιος μαζί με άλλους. Η αποτυχία της επιχείρησης, η οποία μεταξύ άλλων οφειλόταν και στις ακατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες, οδήγησε στην εκκαθάρισή της το 1950. Έκλεισε το 1965.

“Α. Δρούλιας Α.Ε.".

Ιδρύθηκε το 1921 από τον Κωνσταντίνο και Δημήτριο Δρούλια με σκοπό την εμπορία σταφίδας. Το 1927 ο Κωνσταντίνος αποσύρθηκε ενώ η εταιρεία τέθηκε υπό εκκαθάριση το 1930, μετά από συμβιβασμό με τις Τράπεζες Ιονική, Εμπορική και Αθηνών. Το 1936 η επιχείρηση υπολειτουργούσε.

Ειρήνη Αθηναία

  • Person

Η Ειρήνη Αθηναία γεννήθηκε στην Αθήνα περί το 1885 από φτωχούς και πολύτεκνους γονείς. Υιοθετήθηκε από την οικογένεια Μεγαπάνου, το επίθετο της οποίας φέρει. Μετά τον χωρισμό με τον σύζυγό της, Πολύβιο Δημητρακόπουλο, συνδέθηκε με τους Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη και Ίωνα Δραγούμη. Ξεκίνησε τις δημοσιεύσεις της από το 1903 στο περιοδικό Νουμάς. Δημοσίευσε σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Έγραψε ποιήματα, αφηγήματα, βιογραφίες ποιητών και πεζογράφων, βιβλιοκρισίες, μελέτες, δοκίμια και χρονογραφήματα. Το 1907 εξέδωσε το πρώτο της έργο Νύχτες. Τα έργα της Το σφυρί. Δραμάτιον μονόπρακτον (1910) και Η υιοθετημένη. Κοινωνικόν μυθιστόρημα (1914), πριν την αυτοτελή τους έκδοση, δημοσιεύθηκαν σε συνέχειες αντιστοίχως στο περιοδικό Παναθήναια και την εφημερίδα Σκριπ. Οι τόμοι Εποχές (1934), Σιωπηλά (1938) και Τελευταία Άνοιξη (1953) περιλαμβάνουν αφηγήματά της. Αδημοσίευτα παρέμειναν τα μυθιστορήματα Ημερολόγιο της Εμίνας και Ζωή στο λόφο. Κατά την μεταξική δικτατορία εργάστηκε στο υπουργείο Τύπου. Άρρωστη και σε δύσκολη οικονομική θέση, πέθανε στην Αθήνα το 1955.

[Πηγή: Α. Κατσιγιάννη, «Ειρήνη η Αθηναία. Παρουσίαση-ανθολόγηση», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τομ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1992, σσ. 372-409. Σάββας Καράμπελας, «Τα Νέα Γράμματα στην περίοδο της δικτατορίας Μεταξά: Στοιχεία της πολιτικής ταυτότητας του περιοδικού», http://www.eens-congress.eu/ ]

Ευθυμίου, Νίκος

  • Person
  • 1917- ;

Ο Νίκος Ευθυμίου, ηθοποιός με θεατρική και κινηματογραφική δραστηριότητα, γεννήθηκε το 1917. Φοίτησε στη Νέα Δραματική Σχολή του Σωκράτη Καραντινού (1935) και στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1936-1938). Μαθητής στη δραματική σχολή ακόμη, εμφανίστηκε στο θέατρο με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη (1935-1936). Στον ίδιο θίασο εργάστηκε και κατά τις περιόδους 1939-1940 και 1943. Έλαβε μέρος, επίσης, σε παραστάσεις των θιάσων: Παμφίλης Αργυροπούλου & Κώστα Σαντοριναίου (1938-1939), «Νεοελληνικό Θέατρο» Νίκου Δελούδη (1939), Βέρας Δελούδη (1943-1944), «Ελληνικό Θέατρο» Άννας Σταυρίδου & Νώντα Χέλμη (1944), «Νεοελληνική Σκηνή» Κώστα Παπαγεωργίου (1945-1946), «Νέα Σκηνή» Φώτη Μπογράκου (1946-1947), Κρινιώς Παππά & Σπύρου Μουσούρη (1948), Αδαμάντιου Λεμού (1950, 1952-1954), Βασίλη Αργυρόπουλου (1950-1951), Άννας Λώρη & Γιώργου Ολύμπιου (1951). Το 1940, ιδρυτικό μέλος, με τον Αδαμάντιο Λεμό, τη Μαίρη Γιατρά-Λεμού και άλλους νέους τότε ηθοποιούς, του θιάσου «Νεοελληνική Σκηνή», εμφανίστηκε σε σειρά παραστάσεων στο θέατρο «Ζέφυρος» στον Πειραιά, ενώ στη διάρκεια του πολέμου (1940-1941) πραγματοποίησε παραστάσεις στα θέατρα «Λουξ», «Καλιφόρνια» και «Ταμπούρια», με τον θίασο «Θέατρο του Λαού», που ίδρυσε από κοινού με τον ηθοποιό Πέτρο Ντούγκα. Το 1951 ίδρυσε τον θίασο «Οργανισμός Παιδικού Θεάματος» και έδωσε σειρά παραστάσεων για παιδιά στο θέατρο «Κρυστάλ» στην Καλλιθέα ως το 1952. Το 1953 εμφανίστηκε με δικό του θίασο στο θέατρο «Ραντάρ». Από το 1954 εγκαταστάθηκε στη Γερμανία, όπου παρακολούθησε σπουδές σκηνοθεσίας (Nationaltheater Mannheim) και, στη συνέχεια, διοργάνωσε θεατρικές παραστάσεις για ομογενείς.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Έξαρχος, Θόδωρος, «Νίκος Ευθυμίου», Έλληνες ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες. Τόμος δεύτερος (Α-Μ). Αθήνα / Γιάννενα, Δωδώνη, 1996, σ. 137. 2. Υλικό του αρχείου.]

Ζερβουδάκης, Γεώργιος

  • Person
  • 1906- ;

Ο Γεώργιος Ζερβουδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα και είχε καταγωγή από τη Σύρο. Πτυχιούχος Ανωτέρων Θεωρητικών του Ελληνικού Ωδείου, ήταν μαθητής του Αντίοχου Ευαγγελάτου και του Μάριου Βάρβογλη. Ιδρυτής της Ελληνικής Χορωδίας μαζί με τον Παναγιώτη Γλυκοφρύδη (1927) και της Χορωδίας του Ελληνικού Ωδείου μαζί με τον Αντίοχο Ευαγγελάτο (1934), ο Ζερβουδάκης ίδρυσε, επίσης, το Μικτό Φωνητικό Συγκρότημα Λαογραφικής και Εκκλησιαστικής Μουσικής (1942), το οποίο διηύθυνε επί σειρά ετών. Με το πιο πάνω σχήμα παρουσίασε, σε συναυλίες και ραδιοφωνικές εκπομπές, έργα δικά του και άλλων Ελλήνων συνθετών, βασισμένα σε παραδοσιακά μοτίβα, καθώς και διασκευές δημοτικών τραγουδιών, για χορωδία με συνοδεία πιάνου ή ορχήστρας. Το εκτενές συνθετικό έργο του περιλαμβάνει, επίσης, σειρά εκκλησιαστικών και βυζαντινότροπων έργων, τραγούδια, μουσική για το θέατρο κ.ά. Διετέλεσε χοράρχης στο ναό του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτη και σε άλλους ναούς της Αθήνας (ορθοδόξων, καθολικών και διαμαρτυρομένων). Δημοσίευσε κριτικά άρθρα και μουσικολογικές μελέτες (1943-1956, σε περιοδικά όπως τα: Ραδιόφωνον, Εδώ Αθήναι, Καλλιτέχνης, Καλλιτεχνικός Κόσμος, Ελεύθερος Κόσμος, Κυκλαδικά, Μουσικό Αρχείο κ.ά.). Από το 1948 έως το 1950 ήταν συνεργάτης μουσικολόγος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, για το οποίο ανέλαβε την ύλη μουσικών εκπομπών και επιμελήθηκε σειρά βιογραφικών σημειωμάτων και αναλύσεις έργων Ελλήνων και ξένων συνθετών. Το 1947, ως μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, εισηγήθηκε την εκεί δημιουργία Αρχείου Ελλήνων Συνθετών.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Υλικό του αρχείου. 2. Καλογερόπουλος, Τάκης, Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, τόμος 2ος. Αθήνα, Γιαλλέλης, 1998, σ. 305].

Ζώης, Σπυρίδων

  • Person

Ο ιερέας Σπυρίδων Ζώης, γεννήθηκε το 1907 στη Χίνκα Ιωαννίνων και υπηρετούσε ως εφημέριος στο Μεσολόγγι. Ο πατέρας του λεγόταν Θεόδωρος και ήταν παντοπώλης. Ήταν παντρεμένος με τη Βιργινία Σισμάνη (;) και είχε τρία παιδιά τον Γιώργο, την Αλεξάνδρα (Τσάντα) και την Λίτσα. Μετανάστευσε στην Αμερική τον Μάρτιο του 1938 και υπήρξε εφημέριος διαφόρων ορθόδοξων ενοριών στις Η.Π.Α., τουλάχιστον ως το 1961. Τον βρίσκουμε στις περιοχές Grand Rapids Michigan (1938), E.Mollin Illinois (1940), Warren Ohio (1944), Omaha Nebraska (1945-46), New Kensigton (1953), Vandergrift Pennsylvania (1961). Ιδιαίτερη δραστηριότητα φαίνεται ότι ανέπτυξε στην ελληνική κοινότητα της Omaha. To 1957 εμφανίζεται να είναι πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας του New Kensigton, ενώ την ίδια χρονιά παύεται από τα εκεί καθήκοντά του και τα μέλη της κοινότητας συγκεντρώνουν υπογραφές για την επαναφορά του. Το 1959 με επιστολή της η αρχιεπισκοπή Αμερικής του απαγορεύει να επισκέπτεται αυτή την πόλη.
Από το 1956 διαπιστώνουμε το ενδιαφέρον του Σπ. Ζώη για το Κυπριακό πρόβλημα.
Όπως προκύπτει από την οικογενειακή του αλληλογραφία, η αρχική του πρόθεση ήταν να μείνει στην Αμερική μόνο για τρία χρόνια, τελικά όμως δεν επέστρεψε παρά μόνο, ενδεχομένως, στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Παρά την επιμονή του, η υπόλοιπη οικογένεια παρέμεινε στην Ελλάδα.
Τον γιο του Γεώργιο, τον οποίο αφορά μικρό μέρος του αρχειακού υλικού, τον βρίσκουμε ανθυπολοχαγό πεζικού στη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας (1955-56), σπουδαστή στη σχολή υπομηχανικών στην Πάτρα, εργαζόμενο στη ΔΕΗ και απεσταλμένο για μετεκπαίδευση στη Γερμανία (1965-1966).

Θεοδοσόπουλος, Αναστάσιος

  • Person

Ο Αναστάσιος Αθανασίου Θεοδοσόπουλος γεννήθηκε το 1920 και σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εντάχθηκε στην Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ) με την είσοδό του στο Πανεπιστήμιο το 1938 ως ενωμοτάρχης και το 1940 προβιβάστηκε σε Δόκιμο Αξιωματικό. Το ίδιο έτος τοποθετήθηκε επιτελής του ΙΙΙ Γραφείου της Διοίκησης Ανωτάτων Σχολών Αρρένων (ΔΑΣΑ) και ίδρυσε το ραδιοφωνικό τμήμα της. Τον Μάρτιο του 1941 τοποθετήθηκε τμηματάρχης Τύπου στο ΙΙΙ Γραφείο της Διοίκησης Ανωτάτων Σχολών Αρρένων (ΔΑΣΑ) της ΕΟΝ.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού:.υλικό του αρχείου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. 15]

Θεοτόκης, Σπυρίδων

  • Person
  • 1876-1940

Ο Σπυρίδων Θεοτόκης (Κέρκυρα, 1876-1940), ιστορικός συγγραφέας ήταν γιος του αρχειοφύλακα του Αρχείου της Ιονίου Πολιτείας, Μάρκου Θεοτόκη και της Αγγελικής Πολυλά (εξαδέλφη του Ιάκωβου) και αδελφός του γνωστού λογοτέχνη Κωνσταντίνου Θεοτόκη. Το 1912 ανέλαβε τη διεύθυνση του Αρχείου της Ιονίου Πολιτείας, θέση που διατήρησε έως το 1935 εκτός από τα χρόνια που πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) και όταν ήταν εξόριστος (1917-1920). Το 1935 τοποθετήθηκε ως νομάρχης στο Ηράκλειο Κρήτης, σύντομα όμως αναγκάστηκε να παραιτηθεί εξαιτίας της αντίδρασης των κατοίκων λόγω του αυταρχισμού του.
Τον Μάρτιο του 1920 στάλθηκε από τον υπουργό των Εξωτερικών, Νικόλαο Πολίτη, στη Βενετία για να μελετήσει το περιεχόμενο των εκεί κρατικών αρχείων ως προς την Ελληνική Ιστορία. Η αποστολή του διακόπηκε απότομα και οριστικά τον Απρίλιο του 1923, λόγω των εξαιρετικών συνθηκών που επικράτησαν μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Με βάση την έρευνα των πηγών στη Βενετία δημοσίευσε, το 1926, με δαπάνη του υπουργείου Εξωτερικών τη μελέτη «Εισαγωγή εις την έρευναν των μνημείων της Ελληνικής Ιστορίας και ιδία της Κρήτης εν τω κρατικώ αρχείω της Βενετίας». Η έκδοση, ωστόσο, από την Ακαδημία Αθηνών του μεγαλύτερου μέρους του υλικού που είχε συλλέξει ο Θεοτόκης (χειρόγραφα αντίγραφα των εγγράφων), κατέστη δυνατή μόνο μετά από την οικονομική ενίσχυση της Έλενας Βενιζέλου. Έτσι κατά τα έτη 1933-1937 εκδόθηκαν οι τρεις τόμοι των «Μνημείων της Ελληνικής Ιστορίας». Το 1937 έκανε προσπάθειες να πείσει τον υπουργό Εθνικής Εκπαιδεύσεως να χρηματοδοτήσει την έκδοση του υπόλοιπου μέρους του υλικού καθώς και να συνεχίσει την έρευνά του στη Βενετία, επιδίωξη που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Δημοσίευσε πολλά άρθρα σε περιοδικά και έκανε πολλές επιστημονικές ανακοινώσεις και ομιλίες σε διεθνή συνέδρια και στην Ακαδημία Αθηνών. Συνέβαλε, ως γραμματέας της οργανωτικής επιτροπής Κέρκυρας, στην επιτυχία της μεγάλης Αναμνηστικής Πανιονίου Εκθέσεως του 1914, για τα 50 χρόνια από την ενσωμάτωση της Επτανήσου στην Ελλάδα. Συνέγραψε, με βάση το υλικό της έκθεσης το έργο «Αναμνηστικόν τεύχος της Πανιονίου Αναδρομικής εκθέσεως. Μέρος Α΄. Ενετοκρατία, Κέρκυρα 1914, Μέρος Β΄. Δημοκρατούμενοι Γάλλοι, Κέρκυρα 1917.
Ο Σπυρίδων Θεοτόκης υπήρξε μέλος πολλών κερκυραϊκών επιτροπών, συλλόγων και πολιτιστικών εταιριών, (Φιλαρμονική Εταιρεία, Αναγνωστική Εταιρεία, Επιτροπή Δημοτικού Θεάτρου, Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδας, Σύλλογος Προστασίας Κερκυραϊκών συμφερόντων κ.ά.). Ήταν επίσης μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Θεοτόκης ήταν παντρεμένος με την Μαρίκα (Μαρία) Παλαιολόγου, κόρη του Λέανδρου και της Φωτεινής, το γένος Χριστοδουλίδη, και απέκτησε μαζί της δύο κόρες, τη Ζαΐρα και την Ζηνοβία. Μετά το 1935 φαίνεται ότι παντρεύτηκε την Λουκία Κολιακοπούλου, χήρα του Γεωργίου Κολιακόπουλου και μητέρα δύο παιδιών του Άκη (Αναστάσιου) και του Έκτορα.
Το αρχείο περιέχει υλικό και για άλλα μέλη της οικογένειας Θεοτόκη όπως τον πατέρα του, Μάρκο, τα αδέλφια του Δημήτριο και Όλγα , το σύζυγο της Όλγας, Μίμη Φραγκόπουλο και την οικογένειά του κ.ά. (βλ. γενεαλογικό δέντρο).

Θωμόπουλος, Θωμάς

  • Person

Ο Θωμάς Θωμόπουλος ήταν γλύπτης, ζωγράφος και ακαδημαϊκός. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1873. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1877 και μετά τις εγκύκλιες σπουδές του παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή των Τεχνών με δάσκαλο τον Γεώργιο Βρούτο στη γλυπτική και τον Νικήφορο Λύτρα στη ζωγραφική. Το 1897 κέρδισε το Θωμαΐδειο και το Χρυσοβέργειο βραβείο, καθώς και υποτροφία για σπουδές στο εξωτερικό. Τότε πήγε στο Μόναχο, όπου σπούδασε στην Ακαδημία των Καλών Τεχνών και αργότερα συνέχισε στη Φλωρεντία, στη Νάπολη και στη Ρώμη. Το 1900 επέστρεψε στην Αθήνα και άνοιξε δικό του εργαστήριο. Την ίδια χρονιά διαδέχτηκε τον Γ. Μπονάνο στην έδρα της γλυπτικής της Σχολής Καλών Τεχνών, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του. Η εργασία του Θωμόπουλου είναι επηρεασμένη από τα γερμανικά και ιταλικά ρεύματα. Δημιούργησε πολλές προτομές (του Θ. Δεληγιάννη, του Εμμ. Ξάνθου, του Διον. Σολωμού στον Εθνικό Κήπο, του Παπαδιαμάντη), ανδριάντες όπως του Χ. Τρικούπη, το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και άλλα ταφικά μνημεία. Παρουσίασε τα γλυπτά του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πέθανε στην Αθήνα το 1937.

Λαμπελέτ, Γεώργιος

  • 1875-1945

Ο Γεώργιος Λαμπελέτ γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Γόνος οικογένειας μουσικών, ήταν γιος του Εδουάρδου Λαμπελέτ (1820-1903) και αδελφός του Ναπολέοντα Λαμπελέτ (1864-1932). Πέρασε τα παιδικά και μαθητικά του χρόνια στην Αθήνα, τον Πειραιά και την Ιταλία (Νάπολη). Διδάχτηκε τα πρώτα στοιχεία της μουσικής (πιάνο, θεωρητικά, αρμονία) από τους γονείς του. Δεκαέξι ετών γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1895 μέχρι το 1901 φοίτησε στο ωδείο San Pietro a Majella στη Νάπολη, όπου σπούδασε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση με τον Paolo Serrao. Αμέσως μετά την επιστροφή του στην Αθήνα δημοσίευσε στο περιοδικό Παναθήναια το άρθρο «Η εθνική μουσική» (1901), που προκάλεσε αίσθηση, γέννησε αντιδράσεις από τους συντηρητικούς κύκλους της εποχής του και τον ανέδειξε πρωτοπόρο της Εθνικής Σχολής. Θεωρητικός πολέμιος του Γεωργίου Νάζου, αλλά και του Μανώλη Καλομοίρη, ο Λαμπελέτ υποστήριξε με συνέπεια τις απόψεις του μέσα από τις σελίδες περιοδικών, όπως Το περιοδικόν μας (του Γ. Βώκου, 1900-1902), η Κριτική (που εξέδωσε ο ίδιος μαζί με τον Γεώργιο Αξιώτη το 1903), Μουσική Επιθεώρησις (του Νικολάου Γ. Παππά, 1921-1922), τα Μουσικά Χρονικά (του Ιωσήφ Παπαδόπουλου-Γκρέκα, 1925 και 1928-1933). Το 1921 τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Εργάστηκε στο Ωδείο Πειραιώς και στο Πειραϊκό Ωδείο και επί σειρά ετών παρέδιδε ιδιωτικά μαθήματα θεωρίας της μουσικής. Το συνθετικό του έργο παραμένει σε μεγάλο ποσοστό ζητούμενο καταγραφής και έρευνας? από τα γνωστά του έργα, πιο σημαντικά θεωρούνται Η ελληνική δημώδης μουσική. 60 τραγούδια και χοροί. Κριτική μελέτη, μεταγραφή, εναρμόνισις (1930) και η συλλογή παιδαγωγικών τραγουδιών Τα χελιδόνια, σε στίχους του Ζαχαρία Παπαντωνίου (1920). Συνέθεσε, επίσης, συμφωνικά έργα, έργα για πιάνο, για χορωδία, τραγούδια κ.ά. Δημοσίευσε πολλά θεωρητικά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Στις αυτοτελείς εκδόσεις έργων του περιλαμβάνονται οι ποιητικές συλλογές Στίχοι (1909) και Παληοί και νέοι ρυθμοί (1930), τα δοκίμια Το δραματικόν θέατρον (το θέατρο του Γαβριήλ δ’Αννούντσιο, η αντίθεσίς του με το ιψενικό) (1929) και Η γένεσις της ομοιοκαταληξίας εις την ποίησιν και η σχέσις αυτής προς την μουσικήν (1932) και η μετάφραση του μονόπρακτου θεατρικού έργου του Gabriele d’Annunzio Sogno di un mattino di primavera (Όνειρο εαρινής πρωίας. Δράμα εις πράξιν μίαν, χ.χ.).

Καραβά, οικογένεια

  • Family

1) Αργύριος Καράβας (1810-1870) Φιλόλογος, εκδότης, γυμνασιάρχης στη Χίο. Παντρεύτηκε την Αργεντού Νομικού από τη Χίο και απέκτησε μαζί της πέντε παιδιά: α) την Καλλιόπη (1836-1916), σύζυγο Γεωργίου Πάντζαρη β) τον Επαμεινώνδα (1838-1911), σύζυγο Ελισάβετ Μασαούτη (1857-1944) γ) την Αικατερίνη (1850-;), σύζυγο Γεωργίου Κοντού δ) τον Θεόδωρο (1852- ;), σύζυγο Ματθίλδης (;) και ε) την Ερατώ.

2) Επαμεινώνδας Α. Καράβας (1838-1911). Τα παιδιά του: α) Αριστείδης (1880-1942), άγαμος β) Πλάτων (1883-1977) σύζυγος Μαρίας Αντωνιάδη γ) Σωκράτης (1886-1953) σύζυγος Ευθαλίας Καράβα δ) Αριέττα (1889-1960) και δ) Ιουλία (1892-1981).

Καρακάσης, Σταύρος

  • Person

Ο Σταύρος Καρακάσης γεννήθηκε το 1903 στην Κωνσταντινούπολη. Μεγάλωσε και έζησε στην Αίγυπτο έως το 1958, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Πτυχιούχος του Εθνικού Ωδείου, συμμετείχε σε συμφωνικές ορχήστρες της Αιγύπτου και δίδασκε βιολί. Στην Αθήνα εργάσθηκε στο Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών (1959-1969), εκτελώντας μουσικές και λαογραφικές αποστολές σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, τα πορίσματα των οποίων δημοσίευσε στην Επετηρίδα του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας (τομ. 11ος -20ός) και στο Δελτίο της Λαογραφικής Εταιρείας. To 1970 εξέδωσε το βιβλίο Ελληνικά μουσικά όργανα.
Ήταν ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής. Το ποιητικό του έργο αποτυπώθηκε στις συλλογές Τα φώτα της πόλης (Κάιρο 1939), Οραματισμοί (Κάιρο 1954), Τα τραγούδια του Ατμάν (Αθήνα 1958), Πρελούντια και φινάλε (Αθήνα 1968) και τα δοκιμιακά έργα: Η ζωή και το έργο του Ν. Νικολαΐδη (Κάιρο 1953), Reflexions sur la poesie francaise (Κάιρο 1956), Μήνυμα αγάπης από την Γαλιλαία (Αθήνα 1960), Ο Καβάφης (Αθήνα 1960) και Ο Μαν. Καλομοίρης και ο Κ. Παλαμάς (Αθήνα 1961). Το 1955 μεταδόθηκε από το ελληνικό τμήμα του Αιγυπτιακού Ραδιοφωνικού Σταθμού το μονόπρακτο έργο του Τζαζ.
Ασχολήθηκε με μεταφράσεις από τα γαλλικά, τις οποίες δημοσίευσε στο βιβλίο Ανθολογία γαλλικής ποιητικής πρόζας (Αθήνα 1967). Μετέφρασε επίσης κείμενα των Λ. Πιραντέλλο και Σ. Κουαζίμοντο. Δημοσίευε μεταφράσεις και μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά.

[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 8]

Καρέλλας, Δημήτριος και υιοί

  • Family

Ο Δημήτριος Καρέλλας ήταν βιομήχανος επιχειρηματίας. Είχε στην κατοχή του κλωστοϋφαντουργείο στη Σύρο καθώς και ατμόπλοια και οικόπεδα. O Νικόλαος Καρέλλας ανέλαβε τη διοίκηση των Κλωστοϋφαντουργείων Σύρου μετά το θάνατο του πατέρα του το 1918. Ίδρυσε την κλωστοϋφαντουργία «ΒΕΛΚΑ» το 1920 και την κλωστοϋφαντουργία «Αιγαίον Α.Ε.» στον Πειραιά το 1924, η οποία απέκτησε ξεχωριστή βιομηχανική μονάδα στο Λαύριο το 1955.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is who, υλικό του αρχείου]

Καρμπαλιώτης, Δημήτριος

  • Person

Ο Δημήτριος Καρμπαλιώτης του Ιωάννη είχε το «Εργοστάσιον πιληκίων, κούκων και μανδηλίων Αδελφών Ι. Καραμπαλιώτη» στην Καλαμάτα. Ήταν σημαίνων συνδικαλιστικός παράγοντας των επαγγελματιών-βιοτεχνών Μεσσηνίας: πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Καλαμών, πρόεδρος του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Καλαμών, μέλος του προεδρείου της Ανωτάτης Πανελληνίου Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών. Την περίοδο 1938-1943 ήταν μέλος του Δ.Σ. του Ταμείου Ασφαλίσεων Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (ΤΕΒΕ).
Ήταν στρατιωτικός, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Αλληλοβοηθείας Αποστράτων Αξιωματικών Καλαμών (ανθυπασπιστής ε.α).

[Πηγή βιογραφικού σημειώματος: Το υλικό του αρχείου]

Καρυδογιάννη, Χριστίνα

  • Person
  • 1926-

Η Χριστίνα Καρυδογιάννη (Αθήνα 1926 - ) σπούδασε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μελέτησε φιλοσοφία και ξένες γλώσσες. Από το 1950 έζησε στο βελγικό Κογκό (Ζαΐρ) και εργάσθηκε ως ανταποκρίτρια της ελληνικής εφημερίδας Αφρικανίς του Γιοχάνεσμπουργκ. Το 1965, μετά τον θάνατο του δεκαενιάχρονου γιου της Δημήτρη, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Στην μνήμη του κληροδότησε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το ετήσιο βραβείο "Κάρυ". Τον ίδιο τίτλο έφερε και η πρώτη ποιητική της συλλογή (1966). Εξέδωσε συλλογές διηγημάτων, ποιητικές συλλογές και θεατρικά έργα. Ποιήματα, δοκίμια και κριτικές βιβλίων δημοσίευσε σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Το σύνολο του ποιητικού της έργου κυκλοφόρησε στον τόμο Ποίηση 1966-1998 (1998). Τα έργα της μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες. Ήδη από τα μαθητικά της χρόνια, παράλληλα με την λογοτεχνία, επιδόθηκε και στην ζωγραφική και παρουσίασε το εικαστικό της έργο σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Διετέλεσε μέλος πνευματικών σωματείων, καθώς και της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών. Τιμήθηκε σε διεθνείς διαγωνισμούς με τα βραβεία "Μομφερράτειο" (1969), Lutece (1977), Cavalieri per l' Europa (1978), Pericord (1990) κ.ά.

[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 8. Χριστίνα Καρυδογιάννη, Ποίηση, Αθήνα, Μαυρίδης, 1998. Τα βιογραφικά σημειώματα του αρχείου.]

Results 4501 to 4600 of 17853