Ο Ίων Δραγούμης διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στην ελληνική πολιτική σκηνή των αρχών του εικοστού αιώνα. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1878 όπου και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές και πανεπιστημιακές του σπουδές αποφοιτώντας από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Mε την έναρξη του Ελληνοτουρκικού πολέμου ο Δραγούμης υπηρέτησε ως εθελοντής και ολοκλήρωσε στη συνέχεια τη στρατιωτική του θητεία στο πεζικό.

Το 1899 προσελήφθη στη διπλωματική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών. Το 1902 διορίστηκε για πρώτη φορά υποπρόξενος στο Μοναστήρι (σημ.Bitol). Εκεί συνέβαλε αποφασιστικά στην οργάνωση των ορθόδοξων ελληνικών κοινοτήτων της Δυτικής Μακεδονίας με τη συμπαράσταση του πατέρα του Στέφανου Δραγούμη αλλά και του Παύλου Μελά, συζύγου της αδελφής του Ναταλίας. Ο Δραγούμης στη συνέχεια υπηρέτησε σε διάφορα προξενεία στην Ανατολική Μακεδονία, τη Θράκη και την Ανατολική Ρωμυλία (Σέρρες, Πύργο και Φιλιππούπολη). Μετατέθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1905 και στη συνέχεια στο Δεδεαγάτς (σημ. Αλεξανδρούπολη). Υπηρέτησε σε σημαντικές διπλωματικές θέσεις όπως στην Κωνσταντινούπολη, στη Ρώμη, στο Λονδίνο, στην Αγία Πετρούπολη. Στην Κωνσταντινούπολη συνεργάστηκε στενά με τον φίλο του και αξιωματικό του Πεζικού Αθανάσιο Σουλιώτη, γνωστό με το ψευδώνυμο Νικολαΐδης, για την οργάνωση των ελληνικών πληθυσμών της Πόλης. Αποτέλεσμα των προσπαθειών τους ήταν η δημιουργία της μυστικής εθνικής Οργάνωσης Κωνσταντινουπόλεως. Το 1911 κατά την κατάληψη των Δωδεκανήσων από την Ιταλία ο Δραγούμης συμμετείχε στην οργάνωση συνεδρίου με κύριο σκοπό την ένωση των νησιών με την Ελλάδα ή την πλήρη αυτονομία τους.

Με το ξέσπασμα του Πρώτου Βαλκανικού πολέμου διαφώνησε εντονότερα με την πολιτική του Βενιζέλου. Κατατάχθηκε στο στρατό και αμέσως αποσπάσθηκε στο γραφείο του Βασιλέα Κωνσταντίνου. Ήταν παρών και συμμετείχε ενεργά στις διαπραγματεύσεις για την παράδοση της Θεσσαλονίκης το 1912. Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους τοποθετήθηκε πρώτα στην πρεσβεία της Αγίας Πετρούπολης και εν συνεχεία στη Βιέννη και το Βερολίνο. Τον Μάϊο του 1915 αποφασισμένος να αναλάβει ουσιαστικότερο ρόλο στα τεκταινόμενα παραιτήθηκε από το Υπουργείο των Εξωτερικών για να πολιτευθεί. Στις εκλογές του ίδιου χρόνου εκλέχθηκε βουλευτής Φλωρίνης, στον τόπο καταγωγής της οικογένειάς του (Βογατσικό Φλωρίνης). Στη Βουλή ανέπτυξε τις θέσεις του χωρίς όμως να ενταχθεί στις πολιτικές των δύο μεγάλων κομμάτων. Πεποίθησή του ευθύς εξαρχής ήταν πώς η Ελλάδα έπρεπε να εισέλθει στον πόλεμο στην πλευρά των Δυνάμεων της Συνεννοήσεως υπό ορισμένους όμως όρους.

Παράλληλα με τη διπλωματική του σταδιοδρομία αρθρογράφησε επί σειρά ετών σε πολιτικά περιοδικά και εφημερίδες. Από τον Ιανουάριο του 1916 είχε αρχίσει να εκδίδει το εβδομαδιαίο πολιτικό περιοδικό Πολιτική Επιθεώρηση. Από τις σελίδες του περιοδικού και μετά την αναχώρηση του Κωνσταντίνου από την Ελλάδα, τον Ιούνιο του 1917, ο Δραγούμης διαμαρτυρήθηκε έντονα για την επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων στα εσωτερικά της χώρας και την παραβίαση της ουδετερότητας. Άμεση συνέπεια της αντίδρασής του αυτής ενάντια στην πολιτική του Βενιζέλου υπήρξε η εξορία του μαζί με άλλους αντιφρονούντες πολιτικούς στην Κορσική τον Ιούλιο του 1917. Έως τον Μάϊο του 1919 παρέμεινε στην Κορσική και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Σκόπελο από όπου και επέστρεψε τελικά στην Αθήνα το φθινόπωρο του 1919. Στην Κορσική ο Δραγούμης συνέταξε και υπέβαλε στη Συνδιάσκεψη της Ειρήνης στο Παρίσι υπόμνημα για τη συμβολή και τις θέσεις της Ελλάδας. Στη Σκόπελο συνέταξε και απέστειλε δεύτερο υπόμνημα σχετικά με τη θέση της Ελλάδος στο Ανατολικό ζήτημα, τις εδαφικές της διεκδικήσεις καθώς και τη στάση που θα έπρεπε να ακολουθήσει στο ζήτημα της Μικράς Ασίας.

Στις 31 Ιουλίου/13 Αυγούστου 1920, έγινε γνωστή στην Αθήνα η απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι. Στο πλαίσιο αντιδράσεων που οργάνωσαν παρακυβερνητικοί κύκλοι στη Αθήνα ο Δραγούμης συνελήφθη καθοδόν από την Κηφισιά στην Αθήνα. Παραδόθηκε σε απόσπασμα δεκαπέντε ανδρών για να μεταφερθεί στο Φρουραρχείο Αθηνών . Κατά τη διάρκεια όμως της διαδρομής προς το Φρουραρχείο ο Δραγούμης εκτελέστηκε. Άφησε την τελευταία του πνοή στο πεζοδρόμιο της Λεωφόρου Κηφισίας (σημ. Βασιλίσσης Σοφίας).Το ίδιο βράδυ ανακοινώθηκε ο θάνατός του στην οικογένειά του και ο ενταφιασμός του πραγματοποιήθηκε εσπευσμένα το επόμενο πρωί με την παρουσία μόνον λίγων μελών της οικογένειάς του.

Υπέρμαχος της δημοτικής γλώσσας υπήρξε ένας από τους ιδρυτές του ‘Εκπαιδευτικού Ομίλου.’ Συνέγραψε πλήθος πολιτικών μελετών και άρθρων και δημοσίευσε λογοτεχνικά έργα. Ενδεικτικά αναφέρουμε: ‘Μαρτύρων και Ηρώων αίμα’ (1907), ‘Σαμοθράκη’ (1908), ‘Οσοι ζωντανοί’ (1911). Ο αδελφός του Φίλιππος Δραγούμης διαφύλαξε το έργο του και δημοσίευσε μετά το θάνατo του Ίωνος ορισμένα από τα ανέκδοτα έργα του όπως το ‘Μονοπάτι,’ (1902) και το ΄Σταμάτημα’ (1917).

Ο Μάρκος Αθ. Δραγούμης γεννήθηκε στο Βογατσικό της Μακεδονίας στις 12/24 Δεκεμβρίου 1770. Το 1781, σε πολύ νεαρή ηλικία πήγε για σπουδές στην Κωνσταντινούπολη, όπου στη συνέχεια εγκαταστάθηκε, εξασκώντας το επάγγελμα του δασκάλου, και συγγράφοντας παράλληλα θεολογικά και φιλοσοφικά έργα, τα κείμενα των οποίων σώζονται σήμερα στα κατάλοιπα του. Το 1799 ήλθε στη Μολδοβλαχία όπου χρημάτισε γραμματέας των ηγεμόνων Κωνσταντίνου Αλ. Υψηλάντη (1799-1802) και Σκαρλάτου Καλλιμάχη (1805). Αφού διορίστηκε, το 1805, διοικητής των νήσων του Αιγαίου με έδρα τη Νάξο, επέστρεψε το 1806 στην Πόλη και συνέχισε το διδασκαλικό του έργο. Το 1812 υπηρέτησε και πάλι στη Βλαχία ως γραμματέας (άρχων παχάρνικος) του ηγεμόνα Ιωάννη Καρατζά και το 1816 επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1820, προσχώρησε στη Φιλική Εταιρεία και το Φεβρουάριο του 1821, καταδιωκόμενος από τους Τούρκους, κατέφυγε στην Οδησσό και από κει μέσω Τεργέστης και Βιέννης έφτασε στην επαναστατημένη Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα εργάστηκε για την οργάνωση του Κράτους. Το 1827 πήρε μέρος στις εθνικές συνελεύσεις της Ερμιόνης και της Τροιζήνας ως πληρεξούσιος των Μακεδόνων και χρημάτισε δικαστής “επί των εκκλήτων” του Ναυπλίου. Μετά την άφιξη του Καποδίστρια έπαυσε πλέον να ασχολείται με την πολιτική και το 1835 εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Αθήνα, όπου και πέθανε στις 24.12.1854/5.1.1855. Παντρεύτηκε το 1806 στην Κωνσταντινούπολη τη Ζωή Αντ.Σοφιανού-Δεληγιάννη (1778-1846), με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον Ιωάννη (1807-1872) και το Νικόλαο (1809-1879).

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 20 Ιουνίου 1840. Σπούδασε νομικά στο Παρίσι (1857-1862) και αναγορεύτηκε διδάκτωρ με τη διατριβή “De la condition civile de l’étranger en France, Paris 1864”. Παράλληλα, διορίστηκε στο διπλωματικό σώμα, όπου και υπηρέτησε τριάντα περίπου χρόνια, ανεβαίνοντας όλη τη βαθμολογική κλίμακα: Ακόλουθος πρεσβείας στο Παρίσι (1861-1863), γραμματέας πρεσβείας στην Πετρούπολη (1867-1871) και στο Παρίσι (1871-1873), Α’ γραμματέας πρεσβείας στη Βιέννη (1874-1877), γενικός πρόξενος και πολιτικός πράκτορας στην Αλεξάνδρεια (1877-1880), πρόσεδρος υπουργός στο Βουκουρέστι (1880), έκτακτος απεσταλμένος και πληρεξούσιος υπουργός στο Βουκουρέστι (1882-1885) και στη Βιέννη (1887-1890), οπότε η κυβέρνηση Θ.Δηλιγιάννη τον έπαυσε ως τρικουπικό. Επέστρεψε, τότε, στην Αθήνα και ιδιώτευσε μετέχοντας όμως ενεργά σε συλλόγους και επιτροπές. Διορίστηκε πρόεδρος της “Επιτροπής προς ίδρυσιν ανδριάντος Κωνσταντίνου του Παλαιολόγου” (1901-1909) και υπήρξε μέλος της επιτροπής των Μακεδόνων - μαζί με τους καθηγητές Γ.Στρέιτ και Α. Ανδρεάδη - που συνέτασσε και εξέδιδε το “Bulletin d’Orient” (1903-8), στο οποίο και αρθρογραφούσε. Υπήρξε, ακόμη, ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας των Φίλων του Λαού, του Συλλόγου προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων και άλλων σωματείων. Πέθανε στην Αθήνα στις 12 Μαρτίου 1909.
Παντρεύτηκε το 1869 στην Πετρούπολη την Ελίζα Νοβίκωφ. Η Ελίζα, κόρη του Αλέξανδρου Ιακ. Νοβίκωφ και της Χαρίκλειας Ι.Σωτηρίου, γεννήθηκε στην Πετρούπολη στις 26 Απριλίου 1843 και πέθανε, μετά από μακροχρόνια ασθένεια, στην Αθήνα στις 18 Φεβρουαρίου/2 Μαρτίου 1904. Κληροδότησε στο “Ασυλο Ανιάτων” μεγάλο χρηματικό ποσό. Στο ίδρυμα αυτό, εξάλλου, άφησε και ο Μάρκος μετά το θάνατο του σημαντική χρηματική δωρεά.

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 10 Απριλίου 1809 και διδάχτηκε τα πρώτα του γράμματα κοντά στον πατέρα του Μάρκο. Το 1821, μετά την αναχώρηση του πατέρα του, συνελήφθη από τους Τούρκους και μετά την απελευθέρωση του διέφυγε - μαζί με τη μητέρα του Ζωή και τον αδελφό του Ιωάννη - πρώτα στα Ψαρά, και από κει στην Πάρο και στη Νάξο, όπου και συμπλήρωσε τις σπουδές του στη σχολή των Λαζαριστών. Το 1825 ήλθε στο Ναύπλιο και το 1827 διορίστηκε γραμματέας στη συνέλευση της Ερμιόνης και της Τροιζήνας. Εκεί αποφασίστηκε η αποστολή του στην Ευρώπη για μετεκπαίδευση, αλλά το σχέδιο ματαιώθηκε με την παρέμβαση του Βιάρου Καποδίστρια. Το 1828 προσελήφθη στο γραφείο του Ι.Καποδίστρια με διευθυντή τον Σπ.Τρικούπη. Το 1831 διορίστηκε ανώτερος υπάλληλος στο Υπουργείο Εξωτερικών και το 1833 υποδέχτηκε στο Ναύπλιο τον Όθωνα. Κατά την επόμενη δεκαετία κατέλαβε διάφορες δημόσιες θέσεις: υπουργικός γραμματέας στην επί του Βασιλικού Οίκου και επί των Εξωτερικών γραμματεία (1833-1834), διευθυντής του νομού Κυκλάδων (1834-1836), διευθυντής του γραφείου της επί των Ναυτικών γραμματείας (δηλ. υπουργικός σύμβουλος, 1836-1839). Από τη θέση αυτή απολύθηκε το 1839. Ως το 1843 δημοσιογραφούσε στην εφημερίδα Αιών και εργάστηκε για τη συνταγματική μεταπολίτευση. Τότε, επαναδιορίστηκε από την κυβέρνηση Μεταξά στη θέση του, στο Υπουργείο Ναυτικών (1843-1844) και το 1844 τοποθετήθηκε υπουργικός σύμβουλος στο Υπουργείο Εσωτερικών, μετέχοντας έτσι στη διεύθυνση των πρώτων βουλευτικών εκλογών στην Ελλάδα. Τον Ιούλιο του 1845 η κυβέρνηση Κωλέττη τον απέλυσε από τη θέση του, με την κατηγορία ότι ανήκε στο κόμμα του Αλ. Μαυροκορδάτου. Από την εποχή αυτή και ως το τέλος της ζωής του - εκτός από σύντομο διάστημα, όταν ο Όθωνας τον διόρισε υπουργό Εξωτερικών (Αύγουστος-Οκτώβριος 1862)- ο Δραγούμης θα ιδιωτεύσει, στρέφοντας τη δραστηριότητα του κυρίως στη δημοσιογραφία, τις φιλολογικές μελέτες, τις μεταφράσεις και το συγγραφικό έργο.

Αρθρογράφησε στην Αθηνά, συνεργάστηκε με την Ευτέρπη του Γρ. Καμπούρογλου (1847-49) και ίδρυσε την Πανδώρα (1849-1955, μαζί με τον Γ.Σκούφο, τον Α. Ρ. Ραγκαβή, τον Χρ.Δούκα και τον Κ. Παπαρρηγόπουλο) και το Spectateur d’Orient (1853-1856, μαζί με τον Α. Ρ. Ραγκαβή, τον Κ. Παπαρρηγόπουλο, τον Μ. Ρενιέρη και τον Γ. Βασιλείου). Το 1854, κατά τη διάρκεια επιδημίας χολέρας στην Αθήνα, εργάστηκε για την περίθαλψη των πασχόντων. Από το 1855 παρέμεινε ως μόνος ιδιοκτήτης της Νέας Πανδώρας, την οποία και διηύθυνε ως το 1872, οπότε, με την κυκλοφορία του εικοστού δεύτερου τόμου του περιοδικού, σταμάτησε η έκδοση του. Παράλληλα, από το 1856 ως το 1862 διετέλεσε συνεχώς δημοτικός σύμβουλος στην Αθήνα. Το 1874 δημοσιεύτηκε το έργο του Ιστορικαί Αναμνήσεις. Στις 9 Μαρτίου 1879 πέθανε από συμφόρηση, λίγο μετά την κυκλοφορία του πρώτου τόμου της δεύτερης έκδοσης των Ιστορικών Αναμνήσεων.

Ο Νικόλαος Δραγούμης υπήρξε ιδρυτής και μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών, όπως της Εταιρείας των Φίλων του Λαού, της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας κ.ά. Παντρεύτηκε το 1839 την Ευφροσύνη Στ. Γεωργαντά (1818-1915) με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά: το Μάρκο (1840-1909), τον Στέφανο (1842-1923), τη Ζωή (1843-1894) και τη Μαρίκα (1846-1941).

Ο Στέφανος Ν. Δραγούμης, δευτερότοκος γιος του Νικoλάου Μ. Δραγούμη και της Ευφροσύνης, το γένος Στέφ. Γεωργαντά, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1842. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου στην Αθήνα (1855-1857), αλλά τελείωσε το γυμνάσιο στο Παρίσι, όπου σπούδασε Νομικά και πήρε την Licence en Droit (1858-1861). Μετά την επιστροφή του από την Γαλλία το 1861, μπήκε στη δικαστική υπηρεσία και διορίστηκε διαδοχικά πρωτοδίκης στη Σύρο, Τρίπολη, Ζάκυνθο, Κέρκυρα, Μεσολόγγι, Αθήνα, πρόεδρος πρωτοδικών στο Ναύπλιο, Κεφαλονιά, Σύρο και εφέτης στην Αθήνα (1862-1875). Τον Απρίλιο του 1875 διορίστηκε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, απ’ όπου σε έξι μήνες λόγω διαφωνίας του με τον Υπουργό παραιτήθηκε και άρχισε να δικηγορεί.
Η κατοπινή δημόσια πολιτική σταδιοδρομία του Στέφανου Ν. Δραγούμη παρουσιάζει μία σταθερή ανοδική πορεία σε θέσεις και αξιώματα: Υπουργός Εξωτερικών και Εσωτερικών επί κυβερνήσεων Χ. Τρικούπη (1886-1890, 1892-1893), Πρωθυπουργός και Υπουργός Οικονομικών το 1910, αμέσως μετά το κίνημα στο Γουδί, πρώτος Γενικός Διοικητής Κρήτης και Μακεδονίας (1912-1913) και τέλος Υπουργός Οικονομικών (1915-1916) επί κυβερνήσεων Αλ. Ζαίμη και Στ. Σκουλούδη. Πολιτεύτηκε επίσης ως τρικουπικός στην αρχή και κατόπιν ως ανεξάρτητος και εκλέχθηκε επανειλημμένως βουλευτής Μεγαρίδος (1879-1895), Αττικής και Βοιωτίας (1899-1910) και τέλος Θεσσαλονίκης (1915, 1920).

Η σοβαρότητα, η εργατικότητα, ο πατριωτισμός, σε συνδυασμό με την ευρύτατη μόρφωση και τα ποικίλα ενδιαφέροντα του, χαρακτηρίζουν τη συμμετοχή και τη δράση του στην πολιτική ζωή της χώρας.
Η ευαισθησία του στα εθνικά θέματα και κυρίως στο μακεδονικό τον οδήγησαν ήδη από το 1878 να λάβει ενεργό μέρος στη Μακεδονική επιτροπή και δεν σταμάτησε να προπαγανδίζει και να συντονίζει τις πολιτικές ενέργειες για την προετοιμασία και τη διεξαγωγή του Μακεδονικού αγώνα (1903-1909).Υπήρξε μέλος σημαντικών επιτροπών (Πάγκειος επιτροπή, επιτροπή Ολυμπίων, Συνταγματική Επιτροπή), και πολυάριθμων εταιρειών και συλλόγων. Παράλληλα με τις πολιτικές του δραστηριότητες, που συνοδεύονταν από αγορεύσεις στη Βουλή, μελέτες και αρθρογραφία γύρω από τα μεγάλα εξωτερικά και οικονομικά θέματα, ο Στέφανος Ν. Δραγούμης ασχολήθηκε σοβαρά με θέματα φιλολογικά και αρχαιολογικά.
Μέλος της Αρχαιολογικής και Γλωσσικής εταιρείας, αρθρογράφησε στην Αρχαιολογική Eφημερίδα, στην Αθηνά, στο Mittheilungen des Deutschen Archäologischen Instituts και σε άλλα επιστημονικά περιοδικά με μία πλούσια επιγραφική και φιλολογική θεματολογία. Η σημαντική μελέτη του, με τίτλο Χρονικών Μορέως (τοπωνυμικά-τοπογραφικά-ιστορικά) που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1921 και πραγματεύεται προβλήματα Ιστορικής Γεωγραφίας, αποτελεί το λαμπρό επιστέγασμα των επιστημονικών δραστηριοτήτων του.

Ο Στέφανος Ν. Δραγούμης παντρεύτηκε το 1872 την Ελισάβετ (1851-1931), κόρη του Ιωάννη Κοντογιαννάκη, τραπεζίτη και επίτιμου γενικού προξένου της Ελλάδος στην Πετρούπολη και απέκτησε μαζί της έντεκα παιδιά: τη Ναταλία (1872-1973) σύζυγο Π. Μελά, το Νικόλαο (1874-1933), την Έφη (1875-1964) σύζυγο Ι. Καλλέργη, τη Χαρίκλεια (1876-1966) σύζυγο Ι. Κοκκώνη, τον ΄Ιωνα (1878-1920), την Αλεξάνδρα (1880-1976) σύζυγο Γ. Ξύδη και Α. Κριεζή, τη Ζωή (1882-1964) σύζυγο Julio Palencia, το Μάρκο (1884-1888), τη Μαρία (1866-1939) σύζυγο Μ. Καζούλη, το Φίλιππο (1890-1980) και τον Αλέξανδρο (1891-1977).

Πέθανε σε βαθιά γεράματα, στις 17/30 Σεπτεμβρίου 1923, στην Κηφισιά.

Ο Φίλιππος Στ. Δραγούμης, τέταρτος γιος και προτελευταίο από τα έντεκα παιδιά του Στέφανου Ν. Δραγούμη και της Ελίζας, το γένος Ιωαν. Κοντογιαννάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2/14 Ιανουαρίου 1890. Παρακολούθησε τα μαθήματα του Ελληνικού Εκπαιδευτηρίου (1899-1902) και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1906-1910). Επιστρατεύθηκε τον Σεπτέμβριο του 1912 ως έφεδρος δεκανέας του Πεζικού. Στη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου τραυματίστηκε στη μάχη του Σαρανταπόρου (χτυπήθηκε με βόλι στον αγκώνα) και νοσηλεύθηκε στην Ελασσώνα. Αποσπάσθηκε κατόπιν στο Γενικό Στρατηγείο ως κρυπτογράφος και ακολούθησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο στην θριαμβευτική είσοδο του στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα και στην εκστρατεία κατά των Βουλγάρων (1913). Τον Φεβρουάριο του 1914, μετά από διαγωνισμό μπήκε στο υπουργείο Εξωτερικών και αργότερα υπηρέτησε ως υποπρόξενος στο Γενικό Προξενείο Αλεξανδρείας (Απρίλιος-Οκτώβριος 1916). Το 1917 όμως, απολύθηκε από το υπουργείο για πολιτικούς λόγους, διώχθηκε ως αντιβενιζελικός και εξορίσθηκε (1917-1918) στην Κρήτη, Θήρα και Αμοργό.

Μετά τη δολοφονία του αδελφού του Ίωνα, ο Φίλιππος Δραγούμης ύστερα από πολλές και ποικίλες πιέσεις φίλων και συγγενών, αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική. Στις εκλογές της 1/14 Νοεμβρίου 1920, εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής Μακεδονίας, στην εκλογική περιφέρεια Φλώρινας-Καστοριάς. ΄Ελαβε μέρος στις περισσότερες από τις εκλογικές αναμετρήσεις, με επιτυχίες αλλά και με αποτυχίες, ως ανεξάρτητος υποψήφιος, συνεργαζόμενος άλλοτε με τους αγροτικούς και άλλοτε με τους λαϊκούς. Εξελέγη βουλευτής Φλώρινας-Καστοριάς το 1920-1922, 1926-1928, 1932-1933, 1933-1935, και το 1946-1949 στην εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης. Το φθινόπωρο του 1952, ο Φίλιπππος Δραγούμης αποχώρησε από την ενεργό πολιτική.

Στο διάστημα της πολιτικής του σταδιοδρομίας διετέλεσε: 1) υπουργός Γενικός Διοικητής Μακεδονίας (1932-34) στη κυβέρνηση Π.Τσαλδάρη 2) υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γ.Παπανδρέου (Μάϊος 1944-Ιανουάριος 1945) 3) υφυπουργός Εξωτερικών, στην κυβέρνηση Κ.Τσαλδάρη (Διάσκεψη Ειρήνης, Απρίλιος-Οκτώβριος 1946) 4) υπουργός Στρατιωτικών, στην ίδια κυβέρνηση (Νοέμβριος 1946-Ιανουάριος 1947). Συμμετείχε ακόμη, αργότερα, ως υπουργός Εξωτερικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Δ. Κιουσόπουλου (Οκτώβριος-Νοέμβριος 1952) και ως υπουργός Στρατιωτικών στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Π.Πιπινέλη (Ιούνιος-Σεπτέμβριος 1963).

Οι πολιτικοί προβληματισμοί και οι προτάσεις του Φ. Δραγούμη για ανανέωση των πολιτικών δυνάμεων και θεσμών στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου εκφράστηκαν μέσα από τη συγγραφή πολυάριθμων άρθρων και μελετών στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο γύρω από θέματα αποκέντρωσης, τοπικής αυτοδιοίκησης, κομματικής νοοτροπίας και γύρω από θέματα εθνικά. Οι εθνικές διεκδικήσεις της Ελλάδας σ’όλη αυτήν την περίοδο πολιτικής δράσης και παρέμβασης του Φ.Δραγούμη, τα προβλήματα της Β.Ηπείρου και της Μακεδονίας διαπερνούν και διαποτίζουν κάθε πολιτική του σκέψη και πράξη. Τα κυριότερα δημοσιευμένα έργα του είναι: α) “Εκλογή πολιτικών δημοσιευμάτων” Α΄1922-25, Β΄1925-28, Γ΄1945 β) “Προσοχή στη Βόρειαν Ελλάδα”, (1948) γ) “Τα Εθνικά Δίκαια στη Διάσκεψη Ειρήνης”, (1949) δ) “Απολογία του κοινοβουλευτισμού”, (1950) ε) “Επί του Κυπριακού ζητήματος”, (1950). ΄Εγραψε και πολλά άλλα άρθρα και έργα, τα οποία παραμένουν αδημοσίευτα. Επιμελήθηκε επίσης με ιδιαίτερη φροντίδα την επανέκδοση των έργων του αδελφού του ΄Ιωνα Δραγούμη.

Παράλληλα με τις πολιτικές του δραστηριότητες, ο Φ.Δραγούμης ασχολήθηκε με θέματα επιστημονικά, ιστορικά και πολιτιστικά. Εντύπωση προκαλεί το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για τη γενεαλογία και την ιστορία της οικογένειας του. Διαδέχθηκε τον πατέρα του ως ισόβιο ιδιωτικό μέλος στην Πάγκειο Επιτροπή και στην προεδρία της Γλωσσικής Εταιρείας, την οποία κράτησε για πενήντα περίπου χρόνια. Διετέλεσε επίσης μέλος διοικητικών συμβουλίων σε πολυάριθμους συλλόγους, εταιρείες και ιδρύματα όπως: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ελληνικών Γραμμάτων, Ελληνική Γεωγραφική Εταιρεία, Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, Μουσικός και Δραματικός Σύλλογος του Ωδείου Αθηνών, Εταιρεία Βυζαντινών Σπουδών, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, Αναγνωστοπούλειος Σχολή Κονίτσης, Ελληναλβανικός Σύνδεσμος, Ροταριανός ΄Ομιλος και πολλούς άλλους.

Ο Φίλιππος Δραγούμης παντρεύτηκε το 1931, την Ελένη Βαλαωρίτη (1902-1985), κόρη του Ιωάννη Α.Βαλαωρίτη και εγγονή του ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, και απέκτησε μαζί της δύο παιδιά: την Ζωή, σύζυγο Ιωάννη Κ.Μαζαράκη, και τον Μάρκο, σύζυγο Αλεξάνδρας Ρ. Χρίστου.

Πέθανε σε βαθιά γεράματα, στις 2 Ιανουαρίου 1980, στην Αθήνα.

Ο Στέφανος Δρακάτος ήταν στρατιωτικός γιατρός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901 και κατοικούσε στη Λάρισα. Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-1941 ενώ στον Μεσοπόλεμο φαίνεται ότι δραστηριοποιήθηκε υπέρ της παλινόρθωσης της μοναρχίας.

Η Θεώνη Δρακοπούλου ήταν Ελληνίδα ηθοποιός και ποιήτρια, γνωστή και με το ψευδώνυμο Μυρτιώτισσα.

Ο Μπάμπης Δρακόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1917 και φοίτησε στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα και από το 1934 γίνεται μέλος της ΟΚΝΕ. Στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά συνελήφθη και εξορίστηκε στη Φολέγανδρο από τον Νοέμβριο του 1938 ως και τον Μάιο του 1941, όπου απέδρασε από το νησί. Ορίζεται γραμματέας της ΟΚΝΕ το 1941 και λίγο μετά συλλαμβάνεται από την Ειδική Ασφάλεια. Αποφυλακίζεται για λόγους υγείας το 1942. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ΕΠΟΝ. Από το καλοκαίρι του 1943 αρρωσταίνει από φυματίωση και νοσηλεύεται στο σανατόριο του Ασβεστοχωρίου Θεσσαλονίκης. Στην διάρκεια του εμφυλίου πολέμου περνά στην παρανομία και συλλαμβάνεται το 1949 όπου και καταδικάζεται από το Στρατοδικείο σε θάνατο. Έμεινε στην φυλακή 11 χρόνια και μετά την αποφυλάκισή του το 1960, δραστηριοποιείται στην ΕΔΑ. Γραμματέας της ΕΔΑ Αθήνας και κατόπιν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής και γραμματέας της. Παράλληλα, εκλέγεται μέλος της ΚΕ του ΚΕ στο 8ο Συνέδριο του (1961) και από το 1963 τοποθετείται γραμματέας του Γραφείου Εσωτερικού της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη δικτατορία αρχικά διαφεύγει την σύλληψη, περνά στην παρανομία και συμμετέχει στην ίδρυση του Πατριωτικού Μετώπου (ΠΑΜ). Στη διάσπαση
του ΚΚΕ (1968) συντάσσεται με το Γραφείο Εσωτερικού και 1969 εκλέγεται γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ εσ. Το 1971 συλλαμβάνεται και αποφυλακίζεται το 1973 με την γενική αμνηστεία. Εκλέγεται βουλευτής το 1974 και παραμένει γραμματέας του ΚΚΕεσ. ως το 1982. Ήταν παντρεμένος με την Τούλα Δρακοπούλου. Πέθανε στην Αθήνα τον Μάιο του 1991.

Ο Κωνσταντίνος Δροσόπουλος του Ηλία γεννήθηκε στην Αθήνα το 1870. Σπούδασε στη Σχολή Ευελπίδων και κατετάγη στο Μηχανικό Σώμα του ελληνικού στρατού το 1892. Το 1897 έλαβε μέρος στην εκστρατεία της Κρήτης υπό τον στρατηγό Τιμολέοντα Βάσο. Το 1899 εφηύρε την πτυοσκαπάνη (φορητό σκαπτικό εργαλείο του πεζικού) που φέρει το όνομά του. Το 1906 τοποθετήθηκε στο Γ.Ε.Σ. και διορίστηκε καθηγητής της Οχυρωτικής στη Σχολή Ευελπίδων. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους. Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στο στράτευμα μονομάχησε τρεις φορές με συναδέλφους του — κατά την πρώτη μονομαχία (1897) σκότωσε τον αντίπαλό του, ανθυπολοχαγό Νικόλαο Πρινιάρη. Αποστρατεύθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1922, αργότερα αποκαταστάθηκε και αποστρατεύθηκε οριστικά στις 23 Οκτωβρίου 1930 με τον βαθμό του Αντιστράτηγου. Τιμήθηκε με πολλά παράσημα, μεταξύ των οποίων ο Ανώτατος Ταξιάρχης του Φοίνικος. Συνέγραψε μονογραφίες και άρθρα για στρατιωτικά θέματα.

Στις εκλογές του 1920 εξελέγη βουλευτής Αττικοβοιωτίας. Χρημάτισε υπουργός Συγκοινωνιών στη βραχύβια κυβέρνηση Ν. Στράτου (Μάιος 1920). Τον Δεκέμβριο του 1944 τραυματίστηκε από χειροβομβίδα κατά τη διάρκεια οδομαχίας, πολεμώντας εναντίον των δυνάμεων του ΕΛΑΣ. Το 1948 εξελέγη Πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Αποστράτων Αξιωματικών. Πέθανε στην Αθήνα, στις 22 Μαρτίου 1956.

[Πηγή: το βιογραφικό σημείωμα που περιλαμβάνεται στο αρχείο του στο ΕΛΙΑ].

Κωνσταντίνος Δρούλιας (Πάτρα, 1896-Αθήνα, 1976). Γιος του Ανδρέα Δρούλια, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και οικονομικές επιστήμες στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του εξαγωγικού οίκου σταφίδας που διατηρούσε ο πατέρας του στην Πάτρα και το Αίγιο. Το 1920 ίδρυσε την “Ανώνυμον Σταφιδική Εταιρεία" με υποκαταστήματα στην Αγγλία, τη Γερμανία και τις Η.Π.Α. Μετείχε επίσης στην ίδρυση των εταιρειών: “Α. Δρούλιας Α.Ε." (1921) και “Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρεία Ξυλείας" (Α.Β.Ε.Ξ.) (υπήρξε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της από το 1922-1927). Παράλληλα, την περίοδο αυτή, πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού. Το 1926 παντρεύτηκε την Ντόρα Ρετσίνα και έγινε γενικός διευθυντής της κλωστοϋφαντουργίας “Αφοί Ρετσίνα Α.Ε.". Το 1935 μετείχε στην ίδρυση της εταιρείας “Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων". Το 1965 μετά τη διάλυση του “Αλκίνοου", ο Δρούλιας αποσύρθηκε από την επιχειρηματική δράση. Ο Δρούλιας διετέλεσε πρόεδρος της Πανελληνίου Ενώσεως Βιομηχάνων (1936-1937) και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (1937). Είχε τρεις αδελφούς: τον Δημήτριο, τον Γεώργιο και τον Αναστάσιο.

Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά τις παρακάτω εταιρείες:

“Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων".

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1935. Σκοπός της ήταν η αγοραπωλησία κτημάτων, οι οικοδομικές επιχειρήσεις καθώς και η καλλιέργεια και εμπορία διαφόρων αγροτικών προϊόντων που παράγονταν στο κτήμα του Δρούλια στην Κηφισιά (κυρίως φυστίκια). Το 1940 περιόρισε τις δραστηριότητές της στον τομέα της γεωργίας. Κύριος μέτοχος, με 500 μετοχές, και εντεταλμένος σύμβουλος της εταιρείας ήταν ο Κωνσταντίνος Δρούλιας, ο οποίος προσέφερε στην επιχείρηση το κτήμα και τον εξοπλισμό. Στην ίδρυση της εταιρείας μετείχε επίσης και ο αδελφός του Γεώργιος μαζί με άλλους. Η αποτυχία της επιχείρησης, η οποία μεταξύ άλλων οφειλόταν και στις ακατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες, οδήγησε στην εκκαθάρισή της το 1950. Έκλεισε το 1965.

“Α. Δρούλιας Α.Ε.".

Ιδρύθηκε το 1921 από τον Κωνσταντίνο και Δημήτριο Δρούλια με σκοπό την εμπορία σταφίδας. Το 1927 ο Κωνσταντίνος αποσύρθηκε ενώ η εταιρεία τέθηκε υπό εκκαθάριση το 1930, μετά από συμβιβασμό με τις Τράπεζες Ιονική, Εμπορική και Αθηνών. Το 1936 η επιχείρηση υπολειτουργούσε.

Ο Γεώργιος Δρυς είναι Έλληνας πολιτικός και φυσικός. Γεννήθηκε το 1944 στην Κέρκυρα. Σπούδασε Φυσική στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του με μεταπτυχιακό στην Αγγλία. Εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Υπήρξε: Δημοτικός Σύμβουλος στην Κέρκυρα, Ο πρώτος γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ Κέρκυρας, Υπεύθυνος Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ, Πρόεδρος της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Κέρκυρας (1982), Μέλος του Δ.Σ. της Πανελλήνιας Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΠΑΣΕΓΕΣ) (1993), Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Γεωργίας, Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ (1990-), Βουλευτής Κέρκυρας με το ΠΑΣΟΚ (1989-), Υφυπουργός Οικονομικών (1996-2001), Υπουργός Γεωργίας (2001-2004).

Ο Νικόλαος Δρόσος γεννήθηκε στη Θήρα το 1929. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1956. Διάκονος χειροτονήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1958 και Πρεσβύτερος την 1 Ιανουαρίου 1959. Στις 28 Ιανουαρίου 1979 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Καρπενησίου. Στις 3 Φεβρουαρίου 2016 παραιτήθηκε. Εκοιμήθη στις 15 Ιανουαρίου 2019.

Η Καίτη Δρόσου γεννήθηκε στη Σμύρνη, στις 7 Ιουνίου 1922. Ήταν κόρη του δημοσιογράφου Άγγελου (Ευάγγελου) Δρόσου (είχε και το επώνυμο Καλούδας, γεν. το 1896 στην Ιστιαία Εύβοιας) και της Αναστασίας Αργυροπούλου (γεν. το 1903 στην Μικρά Ασία, με καταγωγή από τα Κύθηρα). Είχε μία αδελφή, την Αύρα που γεννήθηκε το 1924. Η Καίτη Δρόσου εργάστηκε λίγα χρόνια ως υπάλληλος στο υπουργείο Οικονομικών (1941-1944) και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος. Ήταν στενή φίλη του Γιάννη Ρίτσου. Το 1943 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Φάνη Καμπάνη (1916-1982) και απέκτησαν έναν γιο, τον Άγγελο (1944-2001). Χώρισαν λίγα χρόνια αργότερα. Μετά από πολύχρονη σχέση παντρεύτηκε τον Άρη Αλεξάνδρου το 1959. Μαζί έφυγαν στη Γαλλία λόγω της δικτατορίας του 1967. Μετά τον θάνατο του Άρη, η Καίτη Δρόσου μοίραζε τη ζωή της μεταξύ Παρισιού και Αθήνας. Πέθανε στο Παρίσι, στις 3.2.2016.
Έργα:
Ποίηση: Ποιήματα, Αθήνα, Λογοτεχνική γωνιά, 1950. Φύλλα φωτιάς, Αθήνα 1953. Οι τοίχοι τέσσερις, Αθήνα, Κείμενα, 1985.
Μελέτες-μεταφράσεις:
Άρη Αλεξάνδρου, Διάλεξα. Συγκένντωση υλικού, βιογραφικά σημειώματα, σχόλια, Καίτη Δρόσου, Αθήνα, Κείμενα, 1984.
Ιωσήφ Μπρόντσκι. Ο ποιητής και η Κα-Γκε-Μπε, Αθήνα, Ύψιλον, 1988. Ο «αποστάτης» Μαγιακόβσκη και η Οκτωβριανή Επανάσταση, Αθήνα, Ύψιλον, 1990.
Αναμνήσεις απ’ το σπίτι των πεθαμένων κατά Κλωντ Σιμόν. Ανάγνωση του βιβλίου του Κλωντ Σιμόν Η πρόσκληση, Αθήνα, Γκοβόστης, χ.χ.

[Πηγές βιογραφικών: υλικό του αρχείου και οι εκδόσεις: Κατερίνα Καμπάνη, Άρης Αλεξάνδρου, ο παππούς μου, Αθήνα, Ύψιλον, 2006. Δημήτρης Ραυτόπουλος, Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος, Αθήνα, Σοκόλης, 1996. Γιάννης Ρίτσος, Τροχιές σε διασταύρωση. Επιστολικά δελτάρια της εξορίας και γράμματα στην Καίτη Δρόσου και τον Άρη Αλεξάνδρου. Πρόλογος: Καίτη Δρόσου. Επιμέλεια-εισαγωγή-σημειώσεις: Λίζυ Τσιριμώκου, Αθήνα, Άγρα, 2008.]

Από τους σημαντικότερους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821. Επί Καποδίστρια διορίστηκε διοικητής της Δ΄ χιλιαρχίας και επί Όθωνα πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη και το 1844 αυτόν του υποστράτηγου. Το 1851 έγινε μέλος της Γερουσίας και το 1868 του απονεμήθηκε ο βαθμός του αντιστράτηγου.

Δήμαρχος Άργους (1944-1945).

Η οικογένεια των Δόκων ήταν προεστοί από τη Βίτσα Ζαγορίου.

Κόρη των ηθοποιών Αναστασίου και Χρυσούλας Δόξα, η Μπέμπα (Κική) Δόξα γεννήθηκε στον Πειραιά. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη σκηνή σε παιδική ηλικία (το 1928, στο θέατρο Μικρό Ζάππειο) και τη δεκαετία του 1930 καθιερώθηκε ως επαγγελματίας του μουσικού θεάτρου στη Μάντρα του Αττίκ. Από τότε και μέχρι την αποχώρησή της από τη σκηνή, το 1973, η Μπέμπα Δόξα συνεργάστηκε, ως πρωταγωνίστρια, με πολλούς θιάσους οπερέττας και επιθεώρησης που έδρασαν στην Αθήνα και στην επαρχία, ενώ από τα πρώτα χρόνια της καριέρας της συνέστησε και προσωπικούς θιάσους. Εμφανίστηκε, μεταξύ άλλων, στα θέατρα: Απόλλων, Ακροπόλ, Περοκέ, Άλσος Παγκρατίου, Δημοτικό Πειραιώς και Ολύμπια (στο Πασαλιμάνι). Αδελφός της ήταν ο σκηνογράφος Στέλιος Δόξας.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Καλογερόπουλος, Τάκης, «Δόξα, Μπέμπα (Αγγελική)», Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, τόμος 2ος. Αθήνα, Γιαλλελής, 1998, 113-114]. 2. Έξαρχος, Θεόδωρος, «Δόξα, Μπέμπα-Αγγελική», Έλληνες ηθοποιοί. «Αναζητώντας τις ρίζες». Έτος γέννησης από 1900 μέχρι 1925. Τόμος δεύτερος (Α-Μ). Αθήνα / Γιάννενα, Δωδώνη, 1996, 129].

Ο Τάκης Δόξας (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Τάκη Λαμπρινόπουλου) έγραψε μυθιστορήματα, νουβέλες και ποιήματα. Γεννήθηκε στον Πύργο του νομού Ηλείας. Ορφάνεψε στην παιδική του ηλικία. Φοίτησε στη Σχολή Συνεταιριστών Αθηνών και εργάστηκε αρχικά ως υπάλληλος στο Πρωτοδικείο του Πύργου και από το 1954 ως διευθυντής στη δημόσια βιβλιοθήκη της πόλης. Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε από τις σελίδες του περιοδικού Εβδομάς σε μαθητική ηλικία και το 1932 κυκλοφόρησε η συλλογή πεζογραφημάτων του Ίδιες πάντα ιστορίες. Ασχολήθηκε επίσης με την ποίηση, το θέατρο και την κριτική και τη λογοτεχνική μελέτη. Διετέλεσε διευθυντής των τοπικών εφημερίδων και περιοδικών Βήμα των Νέων, Οδυσσέας και Βωμός, ενώ διατήρησε για μεγάλο χρονικό διάστημα συνεργασία με τη εφημερίδα του Πύργου Αυγή, όπου κράτησε τη στήλη της λογοτεχνικής κριτικής. Τιμήθηκε με πρώτο βραβείο Πελοποννησιακής Πεζογραφίας από την Ακαδημία Αθηνών (1957), με το Δίπλωμα Τιμής της πόλεως του Πύργου και άλλα βραβεία. Έργα του μεταφράστηκαν στα γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, αγγλικά και τουρκικά. Πηγή: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (τελευταία πρόσβαση 17/5/2021).

Ο Νικόλαος Δόσιος (Ιωάννινα 1856 – Παρίσι 1938;) ήταν φιλόλογος και λόγιος.

Ο Χαρίλαος Δώδος υπήρξε Έλληνας δικηγόρος και Νομάρχης. Διορίστηκε Νομάρχης Φλώρινας το 1949 και εργάστηκε για την ανοικοδόμηση του νομού μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Στην συνέχεια διετέλεσε διαδοχικά Νομάρχης στον Έβρο, την Ξάνθη και τα Γρεβενά την περίοδο 1951-1967. Το 1956 εξελέγη μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του κόμματος εργατών και εργαζομένων. Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 1999.

Η Μαρία Δώδου, πτυχιούχος Νομικής, εργαζόταν από το 1936 στο Υποκατάστημα Θεσσαλονίκης της Τραπέζης της Ελλάδος. Στη διάρκεια της κατοχής, εντάχθηκε στο ΕΑΜ και δραστηριοποιήθηκε ιδιαίτερα στον τομέα των τραπεζοϋπαλλήλων. Εκπροσώπησε τους υπαλλήλους της Τραπέζης στο Συμβούλιο του Συνδέσμου Τραπεζικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε επί σειρά ετών Πρόεδρος του Συλλόγου επιχειρηματιών επαγγελματιών Θεσσαλονίκης. Συμμετείχε στην Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών Θεσσαλονίκης και υπήρξε υποψήφια στις βουλευτικές εκλογές toy 1974, με τον συνδυασμό της Ένωσης Κέντρου – Νέες Δυνάμεις.

Ελληνική μυστική οργάνωση που συστήθηκε το 1894 κατά το πρότυπο της Φιλικής Εταιρείας, με σκοπό την αναζωπύρωση του εθνικού φρονήματος.

Παρακολουθεί το σχεδιασμό που αφορά το παγκόσμιο σύστημα επιτήρησης καιρού του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού. Σχεδιάζει τις μεθόδους αξιολόγησης-επαλήθευσης των προγνώσεων του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου. Σχεδιάζει, σε συνεργασία με τα σχετιζόμενα Τμήματα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, τις μεθόδους πρόγνωσης καιρού και φροντίζει για την εφαρμογή τους στην έκταση που απαιτείται από τα Μετεωρολογικά Κέντρα και Μετεωρολογικά Γραφεία. Καθορίζει, σε συνεργασία με τα Τμήματα που σχετίζονται, το έργο του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου και παρακολουθεί την υλοποίηση του. Σχεδιάζει τις μεθόδους αξιολόγησης -επαλήθευσης των προϊόντων αριθμητικής πρόγνωσης και ελέγχει την αξιοπιστία των προϊόντων αριθμητικής πρόγνωσης, σύμφωνα με τις εφαρμοζόμενες μεθόδους και εισηγείται τρόπους βελτίωσής τους.

[πηγή: https://www.ekdd.gr/ekdda/files/ergasies_esdd/12/2/343.pdf]

Αντιστασιακή οργάνωση στην Κρήτη

Η Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας ιδρύθηκε από τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά τον Νοέμβριο 1936 και διαλύθηκε τον Απρίλιο του 1941, μετά τη γερμανική εισβολή. Σκοπός της οργάνωσης ήταν η ανάπτυξη του εθνικού φρονήματος, η πίστη στη θρησκεία, η «δημιουργία πνεύματος συνεργασίας και κοινωνικής αλληλεγγύης...», η δημιουργία νέων πατριωτών και υποστηρικτών του καθεστώτος. Το 1939 στην οργάνωση εντάχθηκαν υποχρεωτικά και οι πρόσκοποι με τον νόμο 1798/1939. Στην περίοδο 1939-1940 στην οργάνωση συμμετείχαν πολλοί νέοι ηλικίας 8 έως 25 ετών (βάσει των στατιστικών της δικτατορίας είχε 300.000 μέλη στις αρχές Ιανουαρίου 1938, 750.000 το 1939, 1.000.607 το 1940). Η εγγραφή των νέων δεν ήταν υποχρεωτική, αλλά γινόταν με επιτυχία συστηματική προσπάθεια με διάφορα μέσα να ενταχθεί στην οργάνωση το μεγαλύτερο τμήμα τους. Όπως αναφερόταν στον εσωτερικό κανονισμό: «Η εγγραφή ολοκλήρου της ελληνικής νεολαίας εις την Ε.Ο.Ν. αποτελεί καθήκον όλων». Οι Νεολαίοι είχαν τους βαθμούς Σκαπανείς και Φαλαγγίτες. Οι νεότεροι (8-14 ετών) χωρίζονταν σε Σκαπανείς και Σκαπάνισσες και οι μεγαλύτεροι (14-25 ετών) σε Φαλαγγίτες και Φαλαγγίτισσες. Η οργάνωση είχε στρατιωτικό χαρακτήρα και τα μέλη της φορούσαν χαρακτηριστικές στολές μπλε σκούρου χρώματος, χαιρετούσαν στρατιωτικά με την παλάμη ανοικτή και το χέρι προτεταμένο όπως και στο φασιστικό χαιρετισμό.
Κάποιες από τις δραστηριότητες της ΕΟΝ ήταν η στρατιωτική εκπαίδευση, οι αθλητικές διοργανώσεις (γυμναστικές επιδείξεις), επιβλητικές παρελάσεις και γιορτές, αναδασώσεις, εκδρομές, κοινωνικό έργο. Το περιοδικό της οργάνωσης ήταν «Η Νεολαία». Κυκλοφορούσε σε εβδομαδιαία βάση. Άρχισε την κυκλοφορία του τον Ιανουάριο του 1938 και το 1939 είχε φτάσει στα 70.000 αντίτυπα.
Μέσα από την ΕΟΝ, γινόταν συστηματική προσπάθεια διαπαιδαγώγησης και προπαγάνδας υπέρ του καθεστώτος. Στην προπαγάνδα συντελούσαν σε μεγάλο βαθμό οι εφημερίδες, τα περιοδικά και τα κινηματογραφικά επίκαιρα.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού:.υλικό του αρχείου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. 15]