Showing 17181 results

Authority record

Βιδάλης, Ορέστης

  • Person
  • 1917-2001

Γιος του στρατιωτικού Ευθύμιου Βιδάλη και της Ανθής Αριστοτέλη Καστρίτη, γεννήθηκε στο Άργος το 1917, αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ανθυπολοχαγός του πυροβολικού το 1937. Έλαβε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941, ενώ μετά την κατάληψη της χώρας από τους Γερμανούς κατέφυγε στην Παλαιστίνη (1942), όπου πολέμησε με τον αγγλικό στρατό. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου, πολέμησε με την πλευρά της κυβέρνησης τους κομμουνιστές. Ως συνταγματάρχης ανέλαβε τη διεύθυνση του γραφείου του Α/ΓΕΕΘΑ και διαχειρίστηκε με επιτυχία το ζήτημα της οικονομικής αμυντικής βοήθειας του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα (δράση για την οποία του αποδόθηκε εύφημος μνεία το 1962). Το 1950 φοίτησε στις Η.Π.Α. στη Σχολή του Πυροβολικού της Οκλαχόμα και στη Σχολή Διοίκησης και Γενικού Επιτελείου.
Το διάστημα 1954-1957 ήταν ο πρώτος έλληνας αξιωματικός που υπηρέτησε στο ανώτατο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στο Πεντάγωνο (Ουάσιγκτον). Παράλληλα σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Georgetown University από όπου πήρε τον μεταπτυχιακό του τίτλο το 1957.
Στη συνέχεια γύρισε στην Ελλάδα και ανέλαβε επιτελάρχης του Γ' Σώματος Στρατού. Αντιτάχθηκε στο στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 και έλαβε μέρος στο βασιλικό κίνημα της 13ης Δεκεμβρίου 1967. Μετά την αποτυχία του κινήματος τέθηκε υπό περιορισμό, αλλά κατάφερε να διαφύγει στις Η.Π.Α. τον Οκτώβριο 1968 και να ξεκινήσει αντιδικτατορική δράση. Κατόπιν τούτου, οι δικτάτορες του αφαίρεσαν την ιθαγένεια το 1970.
Στις Η.Π.Α. του προσφέρθηκε διευθυντική θέση στην εταιρεία Owens Corning Fiberglass στο Τολέδο, όπου πρόεδρος ήταν ο πρώην στρατιωτικός αρχηγός του ΝΑΤΟ, ο αμερικανός στρατηγός Νόρσταντ, με τον οποίο τον συνέδεε στενή φιλία από τα χρόνια που υπηρετούσαν μαζί στο αρχηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Κατά τη διάρκεια της οκταετούς παραμονής του στις Η.Π.Α., ανέπτυξε σημαντική αντιδικτατορική δράση, έχοντας επαφές με προσωπικότητες του ελληνοαμερικανικού και αμερικανικού πολιτικού, δημοσιογραφικού και ακαδημαϊκού κόσμου. Ταυτόχρονα, διατήρησε αλληλογραφία με τον βασιλιά Κωνσταντίνο και με έλληνες αξιωματικούς στους οποίους είχε εμπιστοσύνη.
Το 1976 γύρισε στην Ελλάδα, δημιουργώντας έδρα της εταιρείας του στην Αθήνα με στόχο την εξάπλωση των δραστηριοτήτων της στη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Παράλληλα το ελληνικό κράτος αναγνώρισε την αντιδικτατορική του δράση και του έδωσε πίσω την ιθαγένειά του και τη σύνταξή του. Παραιτήθηκε από την Owens Fiberglass το 1988 με τη θέση του αντιπροέδρου.
Ως το 1993 κατείχε τη θέση του προέδρου του Δ.Σ. του Κέντρου Πολιτικής Έρευνας και Επιμόρφωσης (ΚΠΕΕ). Το 1992 διορίστηκε πρόεδρος της Α.Ε. «Αμφικτιονία 1992», της οποίας στόχος ήταν η οικονομική ανάπτυξη της Θράκης.
Τιμήθηκε με το μετάλλιο της ανδρείας και μετάλλια (15) από τη Βρετανία τη Γαλλία και τη Λιβύη και δίδαξε στην Ανώτερη Σχολή του Πυροβολικού, στη Σχολή Πολέμου και στη Σχολή Εθνικής Αμύνης.
Αρθρογραφούσε τακτικά στον Τύπο και συνέγραψε τα βιβλία
1) Το σύγχρονο γεωπολιτικό περιβάλλον και η Εθνική μας πολιτική, Ευρωεκδοτική, Αθήνα, 1988 (βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών)
2) Ιστορικό ημερολόγιο (2 τόμ.) Χρόνια εκπατρισμού: 1968-1975, εκδ. Libro, 1997.
3) Confronting the greek dictatorship in the U.S. Years of exile: a personal diary (1968-1975)
4) Προσήλωση στη Δημοκρατία και επιμονή στην Ανάπτυξη. Δημοσιεύματα τριάντα ετών 1970-2000 Αθήνα, 2002
Παντρεύτηκε τη Ματίνα Βαμβακάρη με την οποία απέκτησαν ένα γιο, τον Ευθύμιο Βιδάλη, το 1954. Απεβίωσε στις 20 Δεκεμβρίου 2001.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου]

Βρεττός, Επαμεινώνδας

  • Person
  • 1900-;

Ο Επαμεινώνδας Βρεττός γεννήθηκε στην Ιθάκη το 1900. Αξιωματικός του Πυροβολικού, έλαβε μέρος στο ελληνοβουλγαρικό επεισόδιο του 1925-1926 και διετέλεσε διευθυντής του 2ου Επιτελικού Γραφείου της ΧΙΙ Μεραρχίας στην Αθήνα μεταξύ 1.10.1938 και 30.5.1940 (αρχικά ως λοχαγός κι έπειτα ως ταγματάρχης). Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου (1940-1941) έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες μέχρι τον Απρίλιο του 1941.
Το 1942 διέφυγε στη Μέση Ανατολή και στις 3.1.1943 διορίστηκε διοικητής της Ι Μεραρχίας Μ.Α.. Στις 17.1.1943 μετατέθηκε στο ΙΙ Σώμα Πυροβολικού Μ.Α. και στις 21.3.1944 στο ΓΕΣ (Μ.Α.). Στο ΓΕΣ ανέλαβε διαδοχικά τις θέσεις του διοικητή στο Γραφείο Μελετών, στο ΙΙ Γραφείο και στο ΙΙ/β τμήμα (21.3.1944-15.8.1944).
Στις 18.11.1944 επέστρεψε στην Αθήνα όπου συνέχισε να ασκεί τα καθήκοντά του στο ΓΕΣ. Την περίοδο του εμφυλίου πολέμου διετέλεσε γραμματέας του Α8 γραφείου του Γ.Ε.Σ. (διεύθυνση Πυροβολικού), διοικητής του 101 συντάγματος πεδινού πυροβολικού (1947-1948), καθώς και επιτελάρχης της ΙΙ Μεραρχίας (1949). Μετά τη λήξη του Εμφυλίου διετέλεσε στρατιωτικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας στο Βελιγράδι (1951-1954), επιτελάρχης της 1ης Στρατιάς, (1954-1956), διοικητής Στρατηγείου Κεντρικής Ελλάδος (1956-1957) και υπαρχηγός Γ.Ε.Ε.Θ.Α. (1958-1959). Τέλος, υπήρξε πρόεδρος του Συνδέσμου Απομακρυσθέντων Αξιωματικών Στρατού μετά την 16η Νοεμβρίου 1952 (Σ.Α.Α.Σ.). Τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα παράσημα και μετάλλια.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Who is Who, 1965, υλικό του αρχείου]

Γαργαλίδης, Παναγιώτης

  • Person
  • 1870-1942

Ο υποστράτηγος Παναγιώτης Γαργαλίδης (Μεσσήνη, 1870 - Καλαμάτα, 1942) πήρε μέρος σε όλους τους πολέμους από το 1897 έως τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Στη διάρκεια της Ουκρανικής Εκστρατείας ήταν διοικητής της β΄ μεραρχίας πεζικού και διακρίθηκε στη διάσωση της συμμαχικής φρουράς Χερσώνας. Το 1922 ήταν διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού στον Έβρο. Τον Οκτώβριο του 1923 έλαβε μέρος στο φιλομοναρχικό κίνημα του Λεοναρδόπουλου και καταδικάστηκε σε θάνατο χωρίς όμως η ποινή να εκτελεστεί. Αποκαταστάθηκε το 1935.

Γερμανός, μητροπολίτης Ηλείας

  • Person

Γιος του Παναγή Γκούμα, εμπόρου καυσοξύλων στον Πειραιά. Διετέλεσε μητροπολίτης Ναυπακτίας-Ευρυτανίας (1939-1945) και Ηλείας (1945-1968;). Υπήρξε μέλος της Ιεράς Συνόδου και του Κεντρικού Συμβουλίου της Αποστολικής Διακονίας (κατά το διάστημα 1948-1949 ήταν διευθυντής της Σχολής της Αποστολικής Διακονίας στην Αθήνα). Ήταν επίσης πρόεδρος του παραρτήματος Ηλείας του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση πολλών εκκλησιαστικών σχολών, ορφανοτροφείου, νηπιαγωγείου, παιδικού σταθμού και φιλόπτωχων ταμείων. Έγραψε τα φυλλάδια “Σταγόνες αγάπης” (1956) και “Χριστιανική οικογένεια” (1959).

Γούναρης, Δημήτριος

  • Person
  • 1867-1922

Ο Δημήτριος Γούναρης ( Πάτρα 1867-Αθήνα 1922 ) σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Γερμανία, το Παρίσι και το Λονδίνο. Το 1893 άρχισε να δικηγορεί στην Πάτρα. Στις εκλογές του 1902 ο Γούναρης πρωτοεκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας, απέτυχε ωστόσο στις εκλογές του 1905, ενώ στις εκλογές του 1906 επανεκλέχτηκε. Τον Οκτώβριο του 1906 εμφανίστηκε στη Βουλή το «κόμμα των Ιαπώνων», με κύριο εμψυχωτή τον Γούναρη. Τον Ιούνιο του 1908, έγινε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Θεοτόκη, με αποτέλεσμα τη διάλυση της ομάδας των «Ιαπώνων». Ο ίδιος παραιτήθηκε από την κυβέρνηση Θεοτόκη στις αρχές του Φεβρουαρίου του 1909. Στις εκλογές του 1910 δεν υπέβαλε υποψηφιότητα, ενώ στις εκλογές του 1912 εκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Αχαΐας με ρητή δήλωση ότι θα είναι «αντιπολιτευόμενος». Τον Φεβρουάριο του 1915, όταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος διαφώνησε με την εισήγηση του Βενιζέλου να λάβει μέρος η Ελλάδα στην επιχείρηση των Αγγλογάλλων στα Δαρδανέλια, ύστερα από την παραίτηση του Βενιζέλου ο Γούναρης σχημάτισε στις 25 Φεβρουαρίου την πρώτη του κυβέρνηση.
Στις εκλογές της 31ης Μαΐου 1915 ως ιδρυτής του κόμματος των «εθνικοφρόνων» που το μετονόμασε αργότερα (1920) σε «Λαϊκό κόμμα» ο Γούναρης έχασε και υπερίσχυσε με μειωμένη δύναμη ο Βενιζέλος. Στις εκλογές του Δεκεμβρίου 1915 το κόμμα των Φιλελευθέρων δεν έλαβε μέρος. Στη δεύτερη διάλυση της Βουλής τον ίδιο χρόνο ο Γούναρης βγήκε νικητής στις εκλογές με αποχή μεγάλου τμήματος του λαού. Ως αντιβενιζελικός εκτοπίστηκε τον Ιούνιο του 1917 στο Αιάκειο της Κορσικής. Το 1919 διέφυγε από την Κορσική και ζήτησε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία. Ξαναγύρισε στην Ελλάδα όταν προκήρυξε ο Βενιζέλος εκλογές για την 1 Νοεμβρίου του 1920. Αυτές οι εκλογές έδωσαν την πλειοψηφία στην Ηνωμένη Αντιπολίτευση με ισχυρότερο κόμμα στη Βουλή το «Λαϊκό κόμμα» του Γούναρη. Ο Γούναρης καταδικάστηκε - χωρίς ο ίδιος να απολογηθεί- από έκτακτο στρατοδικείο (στην γνωστή δίκη των έξι), στις 15 Νοεμβρίου του 1922 στην ποινή του θανάτου ως ένοχος «εσχάτης προδοσίας» για την Μικρασιατική καταστροφή.

Δήμου, Δημήτριος

  • Person

Ο Δημήτριος Σταύρου Δήμου γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1904 στην Επανωμή. Το 1921 τελείωσε το 2ο εξατάξιο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης. Το 1922 έφυγε για σπουδές φαρμακευτικής στο Μάρμπουργκ. Συνέχισε τις σπουδές του στο Γκρατς από όπου πήρε πτυχίο το 1931. Τον Δεκέμβριο του 1933 διορίσθηκε «φαρμακοποιός, γραμματεύς Β/» στο Δήμο Θεσσαλονίκης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1939. Στη συνέχεια εργάστηκε στη Bayer, αρχικά στο υποκατάστημα της Θεσσαλονίκης και έπειτα, από το 1950 ως το 1972 ως διευθυντής στο επιστημονικό της τμήμα, στην Αθήνα. Πέθανε το Σεπτέμβριο του 1990.

Ασχολήθηκε με τη μετάφραση και τον σχολιασμό σημαντικών εκπροσώπων της γερμανικής και της κεντροευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Είναι ο πρώτος μεταφραστής του Κάφκα στην Ελλάδα. Εκτός από Κάφκα μετέφρασε Γέοργκ Τρακλ, Πάουλ Τσέλαν, Ούγκο φον Χόφμανσταλ, Χέρμαν Έσσε, Τόμας Μαν και κείμενα του συμπεριλήφθηκαν σε λογοτεχνικά και φιλολογικά περιοδικά (κυρίως στη Νέα Πορεία). Ο Δήμου ήταν τακτικό μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, η οποία εξέδωσε εκτός εμπορίου το πρωτότυπο έργο του Ονειρολόγιο.

Δουατζής, Γιάννης

  • Person
  • 1912-1990

Ο Γιάννης Δουατζής (Λαμία, 1912 - Αθήνα, 1990) ήταν αδελφός του Γιώργου Δουατζή (καπετάν Όθρυ), από τους πρώτους καπετάνιους του Ε.Λ.Α.Σ. στην Εύβοια.
Ήταν μεταλλοπλάστης γλύπτης και ανέπτυξε πλούσια δραστηριότητα για την ανάδειξη του επαγγέλματος τόσο στο Μεσοπόλεμο όσο και μεταπολεμικά. Μεταξύ άλλων υπήρξε ιδρυτής και πρόεδρος για δεκαοχτώ χρόνια της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοτεχνών Λαϊκής Τέχνης, οργανωτής της πρώτης Πανελλήνιας Έκθεσης Καλλιτεχνικής Βιοτεχνίας (1958), μέλος του συμβουλίου του Ελληνικού Οργανισμού Ελληνικής Χειροτεχνίας (Ε.Ο.Ε.Χ.), της διοίκησης της Ομοσπονδίας Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας κ.ά. Για τη δράση του τιμήθηκε με πολλά διπλώματα και μετάλλια.
Ο Γιάννης Δουατζής εντάχθηκε από νωρίς στο κομμουνιστικό κίνημα. Στο Μεσοπόλεμο διετέλεσε μέλος της Ο.Κ.Ν.Ε. και του Κ.Κ.Ε. (1927-1946) και ανέπτυξε πλούσια συνδικαλιστική δράση. Την περίοδο της Κατοχής εντάχθηκε στο Ε.Α.Μ. (μέλος της Λαϊκής Επιτροπής Κολωνού) και πρωτοστάτησε στην οργάνωση αντιστασιακών ομάδων στο Περιστέρι και στην Κολοκυνθού. Πήρε μέρος στα Δεκεμβριανά, στη διάρκεια των οποίων τραυματίστηκε στον αριστερό πνεύμονα.
Ο Γιάννης Δουατζής ασχολήθηκε με την έρευνα για τη ζωή και τη δράση του αδελφού του, Γιώργου Δουατζή και του 7ου Συντάγματος του Ε.Λ.Α.Σ. στην Εύβοια και εξέδωσε δύο βιβλία. Είχε τρία παιδιά.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: βιογραφικό σημείωμα στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του Ημερολόγιο καπετάν Όθρυ και πληροφορίες του γιου του Γιώργου.]

Δρακάτος, Στέφανος

  • Person

Ο Στέφανος Δρακάτος ήταν στρατιωτικός γιατρός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1901 και κατοικούσε στη Λάρισα. Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-1941 ενώ στον Μεσοπόλεμο φαίνεται ότι δραστηριοποιήθηκε υπέρ της παλινόρθωσης της μοναρχίας.

Δράκος, Γεώργιος

  • Person

Ο Γεώργιος Δράκος (Αθήνα, 1916-) είναι πρωτοπόρος της ελληνικής βιομηχανίας. Διετέλεσε πρόεδρος του ομίλου εταιρειών ΙΖΟΛΑ και του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (1958-1968). Υπό τη διοίκησή του η επιχείρηση προχώρησε στην παραγωγή προϊόντων προηγμένης τεχνολογίας (κυρίως οικιακές ηλεκτρικές συσκευές), θέσπισε πρωτοποριακές σχέσεις με το προσωπικό (συμβούλια προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της διοίκησης, συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη της εταιρείας, επιμόρφωση των εργαζομένων στο χώρο δουλειάς) και χρησιμοποίησε συστηματικά τη διαφήμιση για την προώθηση των προϊόντων της. Ο Δράκος υπήρξε συντάκτης πολλών άρθρων σχετικά με την ελληνική οικονομία και παράλληλα εξέδωσε τα παρακάτω βιβλία:

Διοικών και διοικούμενος, Αθήναι 1977

Οι Εύθυνοι, Αθήναι 1978

Κακία σιωπηθείσα, Αθήναι 1979

Η βιομηχανία στην Ελλάδα όπως την έζησε ένας βιομήχανος, Αθήναι 1980

Η Εθνική Τράπεζα και η ΙΖΟΛΑ. Συμπαράσταση και Δολιοφθορά, 2η έκδοση, Αθήναι 1981.

Αποστάγματα μιας ζωής, Αθήναι 1983

Στον αστερισμό της δημιουργίας. Η ιστορία μιας προσπάθειας, Αθήναι 1989

Καλόν το γήρας, Αθήναι 1991

Χαμένα Χρόνια, Αθήναι 1993

Αντικρίζοντας το θάνατο, Αθήναι 1997

Ο Παναγιώτης Δράκος (Θήβα, 1879 - Αθήνα, 1966) άνοιξε το 1906 ένα εμπορικό κατάστημα υδραυλικών ειδών. Σταδιακά η επιχείρηση μεγάλωσε και το 1936 μετατράπηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία Παναγιώτης Γ. Δράκος. Εν τω μεταξύ το 1934 ο Παναγιώτης Δράκος κατείχε το 20% της εταιρείας Ιζόλα που ιδρύθηκε το 1930 από μικρασιάτες και κατασκεύαζε ηλεκτρικούς σωλήνες και σιδηροσωλήνες. Το 1937 η οικογένεια Δράκου αγόρασε όλα τα μερίδια των συνεταίρων στην εταιρεία. Έκτοτε το όνομα των Δράκων συνδέθηκε με την εταιρεία, την οποία διηύθυνε ο γιος του Παναγιώτη, Γεώργιος Δράκος (Αθήνα 1916 - ). Το 1974 είχε δημιουργηθεί με συγχωνεύσεις, επανειλημμένες αυξήσεις του μετοχικού της κεφαλαίου κλπ. ένας όμιλος πέντε βιομηχανιών εξειδικευμένων στην παραγωγή οικιακών συσκευών. Τη χρονιά αυτή, η εταιρεία άρχισε την κατασκευή ενός μεγάλου εργοστασίου στην Θήβα. Ωστόσο η κρίση του πετρελαίου, ο ανταγωνισμός με ξένες επιχειρήσεις και οι αντεγκλήσεις με την Εθνική Τράπεζα, ματαίωσαν τα σχέδια της εταιρείας και παράλληλα οδήγησαν σε δραματική αύξηση των χρεών της, με αποτέλεσμα να χρεοκοπήσει.

Δρούλιας, Κωνσταντίνος

  • Person
  • 1896-1976

Κωνσταντίνος Δρούλιας (Πάτρα, 1896-Αθήνα, 1976). Γιος του Ανδρέα Δρούλια, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και οικονομικές επιστήμες στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας ανέλαβε τη γενική διεύθυνση του εξαγωγικού οίκου σταφίδας που διατηρούσε ο πατέρας του στην Πάτρα και το Αίγιο. Το 1920 ίδρυσε την “Ανώνυμον Σταφιδική Εταιρεία" με υποκαταστήματα στην Αγγλία, τη Γερμανία και τις Η.Π.Α. Μετείχε επίσης στην ίδρυση των εταιρειών: “Α. Δρούλιας Α.Ε." (1921) και “Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρεία Ξυλείας" (Α.Β.Ε.Ξ.) (υπήρξε πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της από το 1922-1927). Παράλληλα, την περίοδο αυτή, πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού. Το 1926 παντρεύτηκε την Ντόρα Ρετσίνα και έγινε γενικός διευθυντής της κλωστοϋφαντουργίας “Αφοί Ρετσίνα Α.Ε.". Το 1935 μετείχε στην ίδρυση της εταιρείας “Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων". Το 1965 μετά τη διάλυση του “Αλκίνοου", ο Δρούλιας αποσύρθηκε από την επιχειρηματική δράση. Ο Δρούλιας διετέλεσε πρόεδρος της Πανελληνίου Ενώσεως Βιομηχάνων (1936-1937) και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Βιομηχάνων (1937). Είχε τρεις αδελφούς: τον Δημήτριο, τον Γεώργιο και τον Αναστάσιο.

Το αρχείο περιέχει υλικό που αφορά τις παρακάτω εταιρείες:

“Αλκίνοος Α.Ε. Γεωργικών και Κτηματικών Επιχειρήσεων".

Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1935. Σκοπός της ήταν η αγοραπωλησία κτημάτων, οι οικοδομικές επιχειρήσεις καθώς και η καλλιέργεια και εμπορία διαφόρων αγροτικών προϊόντων που παράγονταν στο κτήμα του Δρούλια στην Κηφισιά (κυρίως φυστίκια). Το 1940 περιόρισε τις δραστηριότητές της στον τομέα της γεωργίας. Κύριος μέτοχος, με 500 μετοχές, και εντεταλμένος σύμβουλος της εταιρείας ήταν ο Κωνσταντίνος Δρούλιας, ο οποίος προσέφερε στην επιχείρηση το κτήμα και τον εξοπλισμό. Στην ίδρυση της εταιρείας μετείχε επίσης και ο αδελφός του Γεώργιος μαζί με άλλους. Η αποτυχία της επιχείρησης, η οποία μεταξύ άλλων οφειλόταν και στις ακατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες, οδήγησε στην εκκαθάρισή της το 1950. Έκλεισε το 1965.

“Α. Δρούλιας Α.Ε.".

Ιδρύθηκε το 1921 από τον Κωνσταντίνο και Δημήτριο Δρούλια με σκοπό την εμπορία σταφίδας. Το 1927 ο Κωνσταντίνος αποσύρθηκε ενώ η εταιρεία τέθηκε υπό εκκαθάριση το 1930, μετά από συμβιβασμό με τις Τράπεζες Ιονική, Εμπορική και Αθηνών. Το 1936 η επιχείρηση υπολειτουργούσε.

Ειρήνη Αθηναία

  • Person

Η Ειρήνη Αθηναία γεννήθηκε στην Αθήνα περί το 1885 από φτωχούς και πολύτεκνους γονείς. Υιοθετήθηκε από την οικογένεια Μεγαπάνου, το επίθετο της οποίας φέρει. Μετά τον χωρισμό με τον σύζυγό της, Πολύβιο Δημητρακόπουλο, συνδέθηκε με τους Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη και Ίωνα Δραγούμη. Ξεκίνησε τις δημοσιεύσεις της από το 1903 στο περιοδικό Νουμάς. Δημοσίευσε σε πολλά περιοδικά και εφημερίδες. Έγραψε ποιήματα, αφηγήματα, βιογραφίες ποιητών και πεζογράφων, βιβλιοκρισίες, μελέτες, δοκίμια και χρονογραφήματα. Το 1907 εξέδωσε το πρώτο της έργο Νύχτες. Τα έργα της Το σφυρί. Δραμάτιον μονόπρακτον (1910) και Η υιοθετημένη. Κοινωνικόν μυθιστόρημα (1914), πριν την αυτοτελή τους έκδοση, δημοσιεύθηκαν σε συνέχειες αντιστοίχως στο περιοδικό Παναθήναια και την εφημερίδα Σκριπ. Οι τόμοι Εποχές (1934), Σιωπηλά (1938) και Τελευταία Άνοιξη (1953) περιλαμβάνουν αφηγήματά της. Αδημοσίευτα παρέμειναν τα μυθιστορήματα Ημερολόγιο της Εμίνας και Ζωή στο λόφο. Κατά την μεταξική δικτατορία εργάστηκε στο υπουργείο Τύπου. Άρρωστη και σε δύσκολη οικονομική θέση, πέθανε στην Αθήνα το 1955.

[Πηγή: Α. Κατσιγιάννη, «Ειρήνη η Αθηναία. Παρουσίαση-ανθολόγηση», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τομ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1992, σσ. 372-409. Σάββας Καράμπελας, «Τα Νέα Γράμματα στην περίοδο της δικτατορίας Μεταξά: Στοιχεία της πολιτικής ταυτότητας του περιοδικού», http://www.eens-congress.eu/ ]

Ευθυμίου, Νίκος

  • Person
  • 1917- ;

Ο Νίκος Ευθυμίου, ηθοποιός με θεατρική και κινηματογραφική δραστηριότητα, γεννήθηκε το 1917. Φοίτησε στη Νέα Δραματική Σχολή του Σωκράτη Καραντινού (1935) και στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου (1936-1938). Μαθητής στη δραματική σχολή ακόμη, εμφανίστηκε στο θέατρο με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη (1935-1936). Στον ίδιο θίασο εργάστηκε και κατά τις περιόδους 1939-1940 και 1943. Έλαβε μέρος, επίσης, σε παραστάσεις των θιάσων: Παμφίλης Αργυροπούλου & Κώστα Σαντοριναίου (1938-1939), «Νεοελληνικό Θέατρο» Νίκου Δελούδη (1939), Βέρας Δελούδη (1943-1944), «Ελληνικό Θέατρο» Άννας Σταυρίδου & Νώντα Χέλμη (1944), «Νεοελληνική Σκηνή» Κώστα Παπαγεωργίου (1945-1946), «Νέα Σκηνή» Φώτη Μπογράκου (1946-1947), Κρινιώς Παππά & Σπύρου Μουσούρη (1948), Αδαμάντιου Λεμού (1950, 1952-1954), Βασίλη Αργυρόπουλου (1950-1951), Άννας Λώρη & Γιώργου Ολύμπιου (1951). Το 1940, ιδρυτικό μέλος, με τον Αδαμάντιο Λεμό, τη Μαίρη Γιατρά-Λεμού και άλλους νέους τότε ηθοποιούς, του θιάσου «Νεοελληνική Σκηνή», εμφανίστηκε σε σειρά παραστάσεων στο θέατρο «Ζέφυρος» στον Πειραιά, ενώ στη διάρκεια του πολέμου (1940-1941) πραγματοποίησε παραστάσεις στα θέατρα «Λουξ», «Καλιφόρνια» και «Ταμπούρια», με τον θίασο «Θέατρο του Λαού», που ίδρυσε από κοινού με τον ηθοποιό Πέτρο Ντούγκα. Το 1951 ίδρυσε τον θίασο «Οργανισμός Παιδικού Θεάματος» και έδωσε σειρά παραστάσεων για παιδιά στο θέατρο «Κρυστάλ» στην Καλλιθέα ως το 1952. Το 1953 εμφανίστηκε με δικό του θίασο στο θέατρο «Ραντάρ». Από το 1954 εγκαταστάθηκε στη Γερμανία, όπου παρακολούθησε σπουδές σκηνοθεσίας (Nationaltheater Mannheim) και, στη συνέχεια, διοργάνωσε θεατρικές παραστάσεις για ομογενείς.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Έξαρχος, Θόδωρος, «Νίκος Ευθυμίου», Έλληνες ηθοποιοί: Αναζητώντας τις ρίζες. Τόμος δεύτερος (Α-Μ). Αθήνα / Γιάννενα, Δωδώνη, 1996, σ. 137. 2. Υλικό του αρχείου.]

Ζερβουδάκης, Γεώργιος

  • Person
  • 1906- ;

Ο Γεώργιος Ζερβουδάκης γεννήθηκε στην Αθήνα και είχε καταγωγή από τη Σύρο. Πτυχιούχος Ανωτέρων Θεωρητικών του Ελληνικού Ωδείου, ήταν μαθητής του Αντίοχου Ευαγγελάτου και του Μάριου Βάρβογλη. Ιδρυτής της Ελληνικής Χορωδίας μαζί με τον Παναγιώτη Γλυκοφρύδη (1927) και της Χορωδίας του Ελληνικού Ωδείου μαζί με τον Αντίοχο Ευαγγελάτο (1934), ο Ζερβουδάκης ίδρυσε, επίσης, το Μικτό Φωνητικό Συγκρότημα Λαογραφικής και Εκκλησιαστικής Μουσικής (1942), το οποίο διηύθυνε επί σειρά ετών. Με το πιο πάνω σχήμα παρουσίασε, σε συναυλίες και ραδιοφωνικές εκπομπές, έργα δικά του και άλλων Ελλήνων συνθετών, βασισμένα σε παραδοσιακά μοτίβα, καθώς και διασκευές δημοτικών τραγουδιών, για χορωδία με συνοδεία πιάνου ή ορχήστρας. Το εκτενές συνθετικό έργο του περιλαμβάνει, επίσης, σειρά εκκλησιαστικών και βυζαντινότροπων έργων, τραγούδια, μουσική για το θέατρο κ.ά. Διετέλεσε χοράρχης στο ναό του Αγίου Διονυσίου Αρεοπαγίτη και σε άλλους ναούς της Αθήνας (ορθοδόξων, καθολικών και διαμαρτυρομένων). Δημοσίευσε κριτικά άρθρα και μουσικολογικές μελέτες (1943-1956, σε περιοδικά όπως τα: Ραδιόφωνον, Εδώ Αθήναι, Καλλιτέχνης, Καλλιτεχνικός Κόσμος, Ελεύθερος Κόσμος, Κυκλαδικά, Μουσικό Αρχείο κ.ά.). Από το 1948 έως το 1950 ήταν συνεργάτης μουσικολόγος του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, για το οποίο ανέλαβε την ύλη μουσικών εκπομπών και επιμελήθηκε σειρά βιογραφικών σημειωμάτων και αναλύσεις έργων Ελλήνων και ξένων συνθετών. Το 1947, ως μέλος της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, εισηγήθηκε την εκεί δημιουργία Αρχείου Ελλήνων Συνθετών.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Υλικό του αρχείου. 2. Καλογερόπουλος, Τάκης, Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, τόμος 2ος. Αθήνα, Γιαλλέλης, 1998, σ. 305].

Ζώης, Σπυρίδων

  • Person

Ο ιερέας Σπυρίδων Ζώης, γεννήθηκε το 1907 στη Χίνκα Ιωαννίνων και υπηρετούσε ως εφημέριος στο Μεσολόγγι. Ο πατέρας του λεγόταν Θεόδωρος και ήταν παντοπώλης. Ήταν παντρεμένος με τη Βιργινία Σισμάνη (;) και είχε τρία παιδιά τον Γιώργο, την Αλεξάνδρα (Τσάντα) και την Λίτσα. Μετανάστευσε στην Αμερική τον Μάρτιο του 1938 και υπήρξε εφημέριος διαφόρων ορθόδοξων ενοριών στις Η.Π.Α., τουλάχιστον ως το 1961. Τον βρίσκουμε στις περιοχές Grand Rapids Michigan (1938), E.Mollin Illinois (1940), Warren Ohio (1944), Omaha Nebraska (1945-46), New Kensigton (1953), Vandergrift Pennsylvania (1961). Ιδιαίτερη δραστηριότητα φαίνεται ότι ανέπτυξε στην ελληνική κοινότητα της Omaha. To 1957 εμφανίζεται να είναι πρόεδρος της ελληνικής κοινότητας του New Kensigton, ενώ την ίδια χρονιά παύεται από τα εκεί καθήκοντά του και τα μέλη της κοινότητας συγκεντρώνουν υπογραφές για την επαναφορά του. Το 1959 με επιστολή της η αρχιεπισκοπή Αμερικής του απαγορεύει να επισκέπτεται αυτή την πόλη.
Από το 1956 διαπιστώνουμε το ενδιαφέρον του Σπ. Ζώη για το Κυπριακό πρόβλημα.
Όπως προκύπτει από την οικογενειακή του αλληλογραφία, η αρχική του πρόθεση ήταν να μείνει στην Αμερική μόνο για τρία χρόνια, τελικά όμως δεν επέστρεψε παρά μόνο, ενδεχομένως, στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Παρά την επιμονή του, η υπόλοιπη οικογένεια παρέμεινε στην Ελλάδα.
Τον γιο του Γεώργιο, τον οποίο αφορά μικρό μέρος του αρχειακού υλικού, τον βρίσκουμε ανθυπολοχαγό πεζικού στη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας (1955-56), σπουδαστή στη σχολή υπομηχανικών στην Πάτρα, εργαζόμενο στη ΔΕΗ και απεσταλμένο για μετεκπαίδευση στη Γερμανία (1965-1966).

Θεοδοσόπουλος, Αναστάσιος

  • Person

Ο Αναστάσιος Αθανασίου Θεοδοσόπουλος γεννήθηκε το 1920 και σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εντάχθηκε στην Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ) με την είσοδό του στο Πανεπιστήμιο το 1938 ως ενωμοτάρχης και το 1940 προβιβάστηκε σε Δόκιμο Αξιωματικό. Το ίδιο έτος τοποθετήθηκε επιτελής του ΙΙΙ Γραφείου της Διοίκησης Ανωτάτων Σχολών Αρρένων (ΔΑΣΑ) και ίδρυσε το ραδιοφωνικό τμήμα της. Τον Μάρτιο του 1941 τοποθετήθηκε τμηματάρχης Τύπου στο ΙΙΙ Γραφείο της Διοίκησης Ανωτάτων Σχολών Αρρένων (ΔΑΣΑ) της ΕΟΝ.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού:.υλικό του αρχείου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τόμ. 15]

Θεοτόκης, Σπυρίδων

  • Person
  • 1876-1940

Ο Σπυρίδων Θεοτόκης (Κέρκυρα, 1876-1940), ιστορικός συγγραφέας ήταν γιος του αρχειοφύλακα του Αρχείου της Ιονίου Πολιτείας, Μάρκου Θεοτόκη και της Αγγελικής Πολυλά (εξαδέλφη του Ιάκωβου) και αδελφός του γνωστού λογοτέχνη Κωνσταντίνου Θεοτόκη. Το 1912 ανέλαβε τη διεύθυνση του Αρχείου της Ιονίου Πολιτείας, θέση που διατήρησε έως το 1935 εκτός από τα χρόνια που πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913) και όταν ήταν εξόριστος (1917-1920). Το 1935 τοποθετήθηκε ως νομάρχης στο Ηράκλειο Κρήτης, σύντομα όμως αναγκάστηκε να παραιτηθεί εξαιτίας της αντίδρασης των κατοίκων λόγω του αυταρχισμού του.
Τον Μάρτιο του 1920 στάλθηκε από τον υπουργό των Εξωτερικών, Νικόλαο Πολίτη, στη Βενετία για να μελετήσει το περιεχόμενο των εκεί κρατικών αρχείων ως προς την Ελληνική Ιστορία. Η αποστολή του διακόπηκε απότομα και οριστικά τον Απρίλιο του 1923, λόγω των εξαιρετικών συνθηκών που επικράτησαν μετά την Μικρασιατική Καταστροφή. Με βάση την έρευνα των πηγών στη Βενετία δημοσίευσε, το 1926, με δαπάνη του υπουργείου Εξωτερικών τη μελέτη «Εισαγωγή εις την έρευναν των μνημείων της Ελληνικής Ιστορίας και ιδία της Κρήτης εν τω κρατικώ αρχείω της Βενετίας». Η έκδοση, ωστόσο, από την Ακαδημία Αθηνών του μεγαλύτερου μέρους του υλικού που είχε συλλέξει ο Θεοτόκης (χειρόγραφα αντίγραφα των εγγράφων), κατέστη δυνατή μόνο μετά από την οικονομική ενίσχυση της Έλενας Βενιζέλου. Έτσι κατά τα έτη 1933-1937 εκδόθηκαν οι τρεις τόμοι των «Μνημείων της Ελληνικής Ιστορίας». Το 1937 έκανε προσπάθειες να πείσει τον υπουργό Εθνικής Εκπαιδεύσεως να χρηματοδοτήσει την έκδοση του υπόλοιπου μέρους του υλικού καθώς και να συνεχίσει την έρευνά του στη Βενετία, επιδίωξη που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Δημοσίευσε πολλά άρθρα σε περιοδικά και έκανε πολλές επιστημονικές ανακοινώσεις και ομιλίες σε διεθνή συνέδρια και στην Ακαδημία Αθηνών. Συνέβαλε, ως γραμματέας της οργανωτικής επιτροπής Κέρκυρας, στην επιτυχία της μεγάλης Αναμνηστικής Πανιονίου Εκθέσεως του 1914, για τα 50 χρόνια από την ενσωμάτωση της Επτανήσου στην Ελλάδα. Συνέγραψε, με βάση το υλικό της έκθεσης το έργο «Αναμνηστικόν τεύχος της Πανιονίου Αναδρομικής εκθέσεως. Μέρος Α΄. Ενετοκρατία, Κέρκυρα 1914, Μέρος Β΄. Δημοκρατούμενοι Γάλλοι, Κέρκυρα 1917.
Ο Σπυρίδων Θεοτόκης υπήρξε μέλος πολλών κερκυραϊκών επιτροπών, συλλόγων και πολιτιστικών εταιριών, (Φιλαρμονική Εταιρεία, Αναγνωστική Εταιρεία, Επιτροπή Δημοτικού Θεάτρου, Κεντρική Επιτροπή Εκατονταετηρίδας, Σύλλογος Προστασίας Κερκυραϊκών συμφερόντων κ.ά.). Ήταν επίσης μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Θεοτόκης ήταν παντρεμένος με την Μαρίκα (Μαρία) Παλαιολόγου, κόρη του Λέανδρου και της Φωτεινής, το γένος Χριστοδουλίδη, και απέκτησε μαζί της δύο κόρες, τη Ζαΐρα και την Ζηνοβία. Μετά το 1935 φαίνεται ότι παντρεύτηκε την Λουκία Κολιακοπούλου, χήρα του Γεωργίου Κολιακόπουλου και μητέρα δύο παιδιών του Άκη (Αναστάσιου) και του Έκτορα.
Το αρχείο περιέχει υλικό και για άλλα μέλη της οικογένειας Θεοτόκη όπως τον πατέρα του, Μάρκο, τα αδέλφια του Δημήτριο και Όλγα , το σύζυγο της Όλγας, Μίμη Φραγκόπουλο και την οικογένειά του κ.ά. (βλ. γενεαλογικό δέντρο).

Θωμόπουλος, Θωμάς

  • Person

Ο Θωμάς Θωμόπουλος ήταν γλύπτης, ζωγράφος και ακαδημαϊκός. Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1873. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1877 και μετά τις εγκύκλιες σπουδές του παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή των Τεχνών με δάσκαλο τον Γεώργιο Βρούτο στη γλυπτική και τον Νικήφορο Λύτρα στη ζωγραφική. Το 1897 κέρδισε το Θωμαΐδειο και το Χρυσοβέργειο βραβείο, καθώς και υποτροφία για σπουδές στο εξωτερικό. Τότε πήγε στο Μόναχο, όπου σπούδασε στην Ακαδημία των Καλών Τεχνών και αργότερα συνέχισε στη Φλωρεντία, στη Νάπολη και στη Ρώμη. Το 1900 επέστρεψε στην Αθήνα και άνοιξε δικό του εργαστήριο. Την ίδια χρονιά διαδέχτηκε τον Γ. Μπονάνο στην έδρα της γλυπτικής της Σχολής Καλών Τεχνών, όπου και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του. Η εργασία του Θωμόπουλου είναι επηρεασμένη από τα γερμανικά και ιταλικά ρεύματα. Δημιούργησε πολλές προτομές (του Θ. Δεληγιάννη, του Εμμ. Ξάνθου, του Διον. Σολωμού στον Εθνικό Κήπο, του Παπαδιαμάντη), ανδριάντες όπως του Χ. Τρικούπη, το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη και άλλα ταφικά μνημεία. Παρουσίασε τα γλυπτά του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Πέθανε στην Αθήνα το 1937.

Λαμπελέτ, Γεώργιος

  • 1875-1945

Ο Γεώργιος Λαμπελέτ γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Γόνος οικογένειας μουσικών, ήταν γιος του Εδουάρδου Λαμπελέτ (1820-1903) και αδελφός του Ναπολέοντα Λαμπελέτ (1864-1932). Πέρασε τα παιδικά και μαθητικά του χρόνια στην Αθήνα, τον Πειραιά και την Ιταλία (Νάπολη). Διδάχτηκε τα πρώτα στοιχεία της μουσικής (πιάνο, θεωρητικά, αρμονία) από τους γονείς του. Δεκαέξι ετών γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και από το 1895 μέχρι το 1901 φοίτησε στο ωδείο San Pietro a Majella στη Νάπολη, όπου σπούδασε ανώτερα θεωρητικά και σύνθεση με τον Paolo Serrao. Αμέσως μετά την επιστροφή του στην Αθήνα δημοσίευσε στο περιοδικό Παναθήναια το άρθρο «Η εθνική μουσική» (1901), που προκάλεσε αίσθηση, γέννησε αντιδράσεις από τους συντηρητικούς κύκλους της εποχής του και τον ανέδειξε πρωτοπόρο της Εθνικής Σχολής. Θεωρητικός πολέμιος του Γεωργίου Νάζου, αλλά και του Μανώλη Καλομοίρη, ο Λαμπελέτ υποστήριξε με συνέπεια τις απόψεις του μέσα από τις σελίδες περιοδικών, όπως Το περιοδικόν μας (του Γ. Βώκου, 1900-1902), η Κριτική (που εξέδωσε ο ίδιος μαζί με τον Γεώργιο Αξιώτη το 1903), Μουσική Επιθεώρησις (του Νικολάου Γ. Παππά, 1921-1922), τα Μουσικά Χρονικά (του Ιωσήφ Παπαδόπουλου-Γκρέκα, 1925 και 1928-1933). Το 1921 τιμήθηκε με το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Εργάστηκε στο Ωδείο Πειραιώς και στο Πειραϊκό Ωδείο και επί σειρά ετών παρέδιδε ιδιωτικά μαθήματα θεωρίας της μουσικής. Το συνθετικό του έργο παραμένει σε μεγάλο ποσοστό ζητούμενο καταγραφής και έρευνας? από τα γνωστά του έργα, πιο σημαντικά θεωρούνται Η ελληνική δημώδης μουσική. 60 τραγούδια και χοροί. Κριτική μελέτη, μεταγραφή, εναρμόνισις (1930) και η συλλογή παιδαγωγικών τραγουδιών Τα χελιδόνια, σε στίχους του Ζαχαρία Παπαντωνίου (1920). Συνέθεσε, επίσης, συμφωνικά έργα, έργα για πιάνο, για χορωδία, τραγούδια κ.ά. Δημοσίευσε πολλά θεωρητικά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά. Στις αυτοτελείς εκδόσεις έργων του περιλαμβάνονται οι ποιητικές συλλογές Στίχοι (1909) και Παληοί και νέοι ρυθμοί (1930), τα δοκίμια Το δραματικόν θέατρον (το θέατρο του Γαβριήλ δ’Αννούντσιο, η αντίθεσίς του με το ιψενικό) (1929) και Η γένεσις της ομοιοκαταληξίας εις την ποίησιν και η σχέσις αυτής προς την μουσικήν (1932) και η μετάφραση του μονόπρακτου θεατρικού έργου του Gabriele d’Annunzio Sogno di un mattino di primavera (Όνειρο εαρινής πρωίας. Δράμα εις πράξιν μίαν, χ.χ.).

Καραβά, οικογένεια

  • Family

1) Αργύριος Καράβας (1810-1870) Φιλόλογος, εκδότης, γυμνασιάρχης στη Χίο. Παντρεύτηκε την Αργεντού Νομικού από τη Χίο και απέκτησε μαζί της πέντε παιδιά: α) την Καλλιόπη (1836-1916), σύζυγο Γεωργίου Πάντζαρη β) τον Επαμεινώνδα (1838-1911), σύζυγο Ελισάβετ Μασαούτη (1857-1944) γ) την Αικατερίνη (1850-;), σύζυγο Γεωργίου Κοντού δ) τον Θεόδωρο (1852- ;), σύζυγο Ματθίλδης (;) και ε) την Ερατώ.

2) Επαμεινώνδας Α. Καράβας (1838-1911). Τα παιδιά του: α) Αριστείδης (1880-1942), άγαμος β) Πλάτων (1883-1977) σύζυγος Μαρίας Αντωνιάδη γ) Σωκράτης (1886-1953) σύζυγος Ευθαλίας Καράβα δ) Αριέττα (1889-1960) και δ) Ιουλία (1892-1981).

Καρακάσης, Σταύρος

  • Person

Ο Σταύρος Καρακάσης γεννήθηκε το 1903 στην Κωνσταντινούπολη. Μεγάλωσε και έζησε στην Αίγυπτο έως το 1958, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Πτυχιούχος του Εθνικού Ωδείου, συμμετείχε σε συμφωνικές ορχήστρες της Αιγύπτου και δίδασκε βιολί. Στην Αθήνα εργάσθηκε στο Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών (1959-1969), εκτελώντας μουσικές και λαογραφικές αποστολές σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, τα πορίσματα των οποίων δημοσίευσε στην Επετηρίδα του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας (τομ. 11ος -20ός) και στο Δελτίο της Λαογραφικής Εταιρείας. To 1970 εξέδωσε το βιβλίο Ελληνικά μουσικά όργανα.
Ήταν ποιητής, πεζογράφος και μεταφραστής. Το ποιητικό του έργο αποτυπώθηκε στις συλλογές Τα φώτα της πόλης (Κάιρο 1939), Οραματισμοί (Κάιρο 1954), Τα τραγούδια του Ατμάν (Αθήνα 1958), Πρελούντια και φινάλε (Αθήνα 1968) και τα δοκιμιακά έργα: Η ζωή και το έργο του Ν. Νικολαΐδη (Κάιρο 1953), Reflexions sur la poesie francaise (Κάιρο 1956), Μήνυμα αγάπης από την Γαλιλαία (Αθήνα 1960), Ο Καβάφης (Αθήνα 1960) και Ο Μαν. Καλομοίρης και ο Κ. Παλαμάς (Αθήνα 1961). Το 1955 μεταδόθηκε από το ελληνικό τμήμα του Αιγυπτιακού Ραδιοφωνικού Σταθμού το μονόπρακτο έργο του Τζαζ.
Ασχολήθηκε με μεταφράσεις από τα γαλλικά, τις οποίες δημοσίευσε στο βιβλίο Ανθολογία γαλλικής ποιητικής πρόζας (Αθήνα 1967). Μετέφρασε επίσης κείμενα των Λ. Πιραντέλλο και Σ. Κουαζίμοντο. Δημοσίευε μεταφράσεις και μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά.

[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 8]

Καρέλλας, Δημήτριος και υιοί

  • Family

Ο Δημήτριος Καρέλλας ήταν βιομήχανος επιχειρηματίας. Είχε στην κατοχή του κλωστοϋφαντουργείο στη Σύρο καθώς και ατμόπλοια και οικόπεδα. O Νικόλαος Καρέλλας ανέλαβε τη διοίκηση των Κλωστοϋφαντουργείων Σύρου μετά το θάνατο του πατέρα του το 1918. Ίδρυσε την κλωστοϋφαντουργία «ΒΕΛΚΑ» το 1920 και την κλωστοϋφαντουργία «Αιγαίον Α.Ε.» στον Πειραιά το 1924, η οποία απέκτησε ξεχωριστή βιομηχανική μονάδα στο Λαύριο το 1955.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is who, υλικό του αρχείου]

Καρμπαλιώτης, Δημήτριος

  • Person

Ο Δημήτριος Καρμπαλιώτης του Ιωάννη είχε το «Εργοστάσιον πιληκίων, κούκων και μανδηλίων Αδελφών Ι. Καραμπαλιώτη» στην Καλαμάτα. Ήταν σημαίνων συνδικαλιστικός παράγοντας των επαγγελματιών-βιοτεχνών Μεσσηνίας: πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Καλαμών, πρόεδρος του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Καλαμών, μέλος του προεδρείου της Ανωτάτης Πανελληνίου Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών. Την περίοδο 1938-1943 ήταν μέλος του Δ.Σ. του Ταμείου Ασφαλίσεων Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (ΤΕΒΕ).
Ήταν στρατιωτικός, μέλος του Δ.Σ. του Συνδέσμου Αλληλοβοηθείας Αποστράτων Αξιωματικών Καλαμών (ανθυπασπιστής ε.α).

[Πηγή βιογραφικού σημειώματος: Το υλικό του αρχείου]

Καρυδογιάννη, Χριστίνα

  • Person
  • 1926-

Η Χριστίνα Καρυδογιάννη (Αθήνα 1926 - ) σπούδασε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και μελέτησε φιλοσοφία και ξένες γλώσσες. Από το 1950 έζησε στο βελγικό Κογκό (Ζαΐρ) και εργάσθηκε ως ανταποκρίτρια της ελληνικής εφημερίδας Αφρικανίς του Γιοχάνεσμπουργκ. Το 1965, μετά τον θάνατο του δεκαενιάχρονου γιου της Δημήτρη, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Στην μνήμη του κληροδότησε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο το ετήσιο βραβείο "Κάρυ". Τον ίδιο τίτλο έφερε και η πρώτη ποιητική της συλλογή (1966). Εξέδωσε συλλογές διηγημάτων, ποιητικές συλλογές και θεατρικά έργα. Ποιήματα, δοκίμια και κριτικές βιβλίων δημοσίευσε σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Το σύνολο του ποιητικού της έργου κυκλοφόρησε στον τόμο Ποίηση 1966-1998 (1998). Τα έργα της μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες. Ήδη από τα μαθητικά της χρόνια, παράλληλα με την λογοτεχνία, επιδόθηκε και στην ζωγραφική και παρουσίασε το εικαστικό της έργο σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Διετέλεσε μέλος πνευματικών σωματείων, καθώς και της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών. Τιμήθηκε σε διεθνείς διαγωνισμούς με τα βραβεία "Μομφερράτειο" (1969), Lutece (1977), Cavalieri per l' Europa (1978), Pericord (1990) κ.ά.

[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 8. Χριστίνα Καρυδογιάννη, Ποίηση, Αθήνα, Μαυρίδης, 1998. Τα βιογραφικά σημειώματα του αρχείου.]

Κατσικογιάννη, οικογένεια

  • Family

Το αρχείο περιέχει υλικό για τα παρακάτω πρόσωπα

Ευστάθιος (Στάθης) Κατσικογιάννης (ca1770-1836).Γιος του Χρήστου Κατσικογιάννη, από τα πρωτοπαλίκαρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου και του Γκούρα. Πολέμησε μαζί τους στη Γραβιά, στα Βασιλικά, στην Άμφισσα και πήρε μέρος σε μάχες στην Εύβοια, στην Αττική και στην Πελοπόννησο. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης συντηρούσε δικό του στρατιωτικό σώμα. Προήχθη σε στρατηγό (1822) και χιλίαρχο (1828). Μετά την Επανάσταση ο Ευστάθιος Κατσικογιάννης εντάχθηκε στον τακτικό στρατό. Το 1835 ήταν αντισυνταγματάρχης και σύμφωνα με την Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια έφτασε στο βαθμό του συνταγματάρχη. Παράλληλα με το στρατιωτικό επάγγελμα ασχολήθηκε με τις ενοικιάσεις και υπενοικιάσεις γης.

Μίνιος Κατσικογιάννης (; - 1828).Aδελφός και συμπολεμιστής του Ευστάθιου. Είχε το βαθμό του πεντηκόνταρχου. Σκοτώθηκε μαχόμενος το 1828.

Χρήστος Κατσικογιάννης (; - ca 1890). Γιος του Ευστάθιου. Ακολούθησε επαγγελματικά τον πατέρα του και έγινε αξιωματικός του στρατού. Το Φεβρουάριο του 1862 έλαβε μέρος στη Ναυπλιακή επανάσταση και εξορίστηκε μετά την αποτυχία της. Μετά την έξωση του Όθωνα έλαβε μέρος στην Εθνοσυνέλευση και στις πολιτικές διεργασίες της περιόδου. Τιμήθηκε με πολλά μετάλλια.

Κλώνης, Κλεόβουλος

  • Person
  • c. 1907-1988

Ο σκηνογράφος-ενδυματολόγος Κλεόβουλος Κλώνης γεννήθηκε στο νησί Κούταλη της Προποντίδας. Το 1914 εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στον Πειραιά, όπου τελείωσε το Γυμνάσιο. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ελεύθερο σχέδιο και διακοσμητική στο Πολυτεχνείο. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1926, στην παράσταση της οπερέτας του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, Μις Τσάρλεστον, από τον θίασο Παπαϊωάννου. Το λιμπρέτο της οπερέτας είχε γράψει ο Διονύσιος Δεβάρης, ο οποίος πρότεινε στον Κλώνη τη συγκεκριμένη δουλειά. Για την παράσταση ο Κλώνης έκανε τα σκηνικά (από κοινού με τον Θ. Αρμενόπουλο) και τα κοστούμια. Στη συνέχεια συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με τους θιάσους Αλέξη Αρντάτωφ, Κυβέλης Αδριανού, Μαρίκας Κοτοπούλη, Μήτσου Μυράτ, Αιμίλιου Βεάκη κ.ά., ενώ από το 1931 και για τα πενήντα επόμενα χρόνια ως τη συνταξιοδότησή του, εργάστηκε σχεδόν αποκλειστικά στο Εθνικό Θέατρο, όπου αναδείχτηκε σε έναν από τους πλέον σημαντικούς και παραγωγικούς καλλιτέχνες της νεοελληνικής σκηνής. Ασχολήθηκε, επίσης, με τη διακόσμηση και την αρχιτεκτονική, θεατρική και μη. Τιμήθηκε με το Μετάλλιο της πόλης των Αθηνών (1939), το Παράσημο αξίας του Γεωργίου Α΄ (1950) και το Αργυρό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών (1982).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Φεσσά-Εμμανουήλ, Ελένη (επιμ.), «Κλεόβουλος Κλώνης», Έλληνες σκηνογράφοι-ενδυματολόγοι και αρχαίο δράμα. Αθήνα, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών / Υπουργείο Πολιτισμού, 1999, σ. 148-153. 2. Υλικό του αρχείου].

Κοζύρης, Φαίδων

Ο Φαίδων Κοζύρης (γνωστός στις ΗΠΑ ως Phaedon John Kozyris) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1932. Γιος του Ιωάννη Κοζύρη, δικηγόρου από το Τζερμιάδο Λασιθίου, και της Μαρίκας, το γένος Μεταξωτού από την Αδριανούπολη. Απόφοιτος του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης, σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από όπου αποφοίτησε το 1954, χρονιά που έφυγε στις ΗΠΑ για μεταπτυχιακές σπουδές με υποτροφία Φουλμπράιτ. Εκεί σπούδασε στα πανεπιστήμια του Σικάγο, της Πενσυλβάνιας και του Κορνέλ και απέκτησε την άδεια δικηγορίας στην πολιτεία της Νέας Υόρκης (αργότερα απέκτησε άδεια δικηγορίας και στην πολιτεία του Οχάιο).

Το διάστημα 1960-1969 εργάστηκε για τη φίρμα Cahill, Gordon, Reindel & Ohl στη Νέα Υόρκη και το Παρίσι. Το 1969 έγινε καθηγητής του Συγκριτικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο (Ohio State University). Δίδαξε εκεί μέχρι το 1995 όταν και γύρισε στη γενέτειρά του και το ΑΠΘ, όπου δίδαξε μέχρι το 1999. Εκλέχθηκε ομότιμος καθηγητής και στα δύο πανεπιστήμια. Διετέλεσε ακόμη επισκέπτης καθηγητής σε διάφορα πανεπιστήμια, κυρίως των ΗΠΑ. Δίδαξε για πολλά χρόνια σε θερινά σχολεία που οργάνωναν αμερικανικές νομικές σχολές σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα. Υπήρξε ένας από τους ιδρυτές και θερμός υποστηρικτής για πολλά χρόνια του προγράμματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Οχάιο.

Ο Κοζύρης ασχολήθηκε με πολλές πτυχές της νομικής επιστήμης. Άφησε εκτεταμένο έργο στους τομείς του Συγκριτικού Δικαίου, του Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου, του Εταιρικού Δικαίου, της Θεωρίας του Δικαίου, του Ευρωπαϊκού Δικαίου καθώς και του Δικαίου της Θάλασσας. Συγγραφέας και επιμελητής βιβλίων και πολυάριθμων άρθρων σε διεθνή νομικά περιοδικά και μέλος επιστημονικών κέντρων. Πιο γνωστό από τα βιβλία του το Konstantinos D. Kerameus, Phaedon J. Kozyris (eds.), The Greek legal system, Kluwer, 1988, που έκανε πολλές εκδόσεις με τον ελαφρώς αλλαγμένο τίτλο Introduction to Greek Law.

Ο Κοζύρης υπήρξε για χρόνια δραστήριο μέλος οργανώσεων της ελληνικής διασποράς στις ΗΠΑ και υπήρξε το 1963 πρόεδρος της επιτροπής για την ίδρυση Ελληνικού Θεάτρου Αμερικής. Εκφράσθηκε ανοικτά εναντίον της ταύτισης μέρους της ελληνικής διασποράς με το καθεστώς της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών και έδρασε από τις ΗΠΑ για τη στηλίτευση του καθεστώτος και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.

Ο Κοζύρης ήταν παντρεμένος με την Λίτσα (Ευαγγελία) Κοζύρη, το γένος Σπυροπούλου. Από τον πρώτο του γάμο με τη Στέλλα Ντούλη απέκτησε δύο κόρες, τη Μαρία και την Κύνθια.

Το 2008 διαγνώστηκε με λευχαιμία. Πέθανε το 2010 στη Θεσσαλονίκη.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: «Σκέψεις και θύμησες για τον Φαίδωνα Κοζύρη (1932-2010)», υλικό του αρχείου]

Κοτζιάς, Κώστας

  • Person
  • 1892-1951

Ο Κώστας Κοτζιάς γεννήθηκε στην Αθήνα στις 17 Μαΐου του 1892. Υπήρξε πολιτικός και δήμαρχος Αθηναίων. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στη Ρώμη. Επί μία δεκαετία περίπου εργάστηκε ως ανταποκριτής ελληνικών εφημερίδων στην Ιταλία. Υπήρξε οπαδός της πολιτικής του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ κατά την περίοδο του Διχασμού και συμμετείχε στην αντιπολίτευση κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου. Εκτοπίστηκε στην Κρήτη το 1918 - 1919. Μετά τις εκλογές του 1920 ξεκίνησε την έκδοση της εφημερίδας “Τα Χρονικά". Το 1928 έγινε σύμβουλος του Ανωτάτου Οικονομικού Συμβουλίου και εκλέχτηκε πρόεδρος των Παιδικών Εξοχών του Πατριωτικού Ιδρύματος. Στα 1933 - 34 διετέλεσε πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών.Την ίδια χρονιά εκλέχτηκε πρόεδρος της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας .
Το 1934 εκλέχτηκε δήμαρχος Αθηναίων. Διατήρησε το αξίωμα αυτό ως τις 31 Αυγούστου του 1936, οπότε ανέλαβε το Υπουργείο Διοικήσεως Πρωτευούσης στη δικτατορική κυβέρνηση του Ιωάννη Μεταξά. Εισηγήθηκε δημόσια έργα μεγάλης έκτασης, ενώ η δράση του ήταν αξιοσημείωτη στους χώρους της νεολαίας και του αθλητισμού. Το 1941, μετά την αυτοκτονία του πρωθυπουργού Α. Κορυζή, ο βασιλιάς Γεώργιος Β΄ ανέθεσε την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Κοτζιά, την οποία ο τελευταίος δεν δέχτηκε. Ακολούθησε η μετάβασή του στις ΗΠΑ, όπου και διέμεινε μέχρι το 1945. Τα επόμενα χρόνια επανήλθε στην ενεργό πολιτική και τον Απρίλιο του 1951 εκλέχτηκε και πάλι δήμαρχος Αθηναίων. Συνέγραψε πολιτικά άρθρα καθώς και το ιστορικό έργο “ Η Ελλάς, ο πόλεμος και η δόξα της. Ιστορικό χρονογράφημα".
Παντρεύτηκε την Αικατερίνη Στρουμπούλη από το Αίγιο και απέκτησε μαζί της 3 παιδιά. Ο Κώστας Κοτζιάς πέθανε στις 8 Δεκεμβρίου του 1951 από καρδιακή προσβολή.

Κούκος, Βασίλης Ι.

  • Person

Ο Βασίλης Ι. Κούκος γεννήθηκε στη Σπερχειάδα το 1927 και διαμένει στην Αθήνα. Είναι δικαστικός και επίτιμος διευθυντής της Βουλής.
Από το 1959 άρχισε να δημοσιεύει κείμενά του (δοκίμια, ποιήματα, διαλόγους) σε εφημερίδες και περιοδικά.

Κουκουτσάκης, Σταύρος

  • Person

Ο Σταύρος Κουκουτσάκης γεννήθηκε στη Σμύρνη, όπου πριν την Μικρασιατική Καταστροφή εξέδιδε την εφημερίδα Νέα Ζωή. Το 1922 ήλθε πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη, όπου το 1930 εξέδωσε την εβδομαδιαία τοπική εφημερίδα Νέα Σμύρνη.

Κούππας, Γρηγόριος

  • Person

Ο Γρηγόριος Κούππας, γιος του κεφαλονίτη Σπύρου Κούππα και της μυτιληνιάς Αικατερίνης Βασιλείου, γεννήθηκε στην πόλη της Μυτιλήνης προς τα τέλη της δεκαετίας του 1840. Φοίτησε στο εκεί γυμνάσιο και αμέσως μετά μετανάστευσε στα μεγάλα εμπορικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, όπου ήδη εργαζόταν ως εμπορικός υπάλληλος ο πατέρας του. Τις δεκαετίες 1860-1870 ήταν υπάλληλος σε ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά εμπορικά δίκτυα της εποχής, τον οίκο των αδελφών Σεβαστόπουλου. Από τις εμπορικές του δραστηριότητες συγκέντρωσε σημαντικά κεφάλαια, με τα οποία συμμετείχε, το 1882, στην ίδρυση του Μηχανουργείου Κούππα στον Πειραιά, μαζί με τους μικρότερους αδελφούς του Επαμεινώνδα και Αχιλλέα. Την ίδια περίοδο, παντρεύτηκε την Ερατώ Ιωάννου, γόνο αστικής οικογένειας της Μυτιλήνης, με την οποία απέκτησε έναν γιο, τον Στυλιανό, μετέπειτα διευθυντή του μηχανουργείου. Σε ώριμη ηλικία, ο Γρηγόριος Κούππας επέστρεψε στη Μυτιλήνη, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του ως γαιοκτήμονας.

Κουτσουμάρης, Αριστοτέλης

Καταγωγή από το χωριό Ίσαρις της Μεγαλόπολης στην Πελοπόννησο.

Υπηρετεί στη Χωροφυλακή (το 1919 προβιβάζεται σε ανθυπομοίραρχο) και κατατάσσεται από τους πρώτους στην Αστυνομία Πόλεων. Υπηρετεί σε διάφορες υπηρεσίες της Αστυνομίας και για μία τριετία (1929-1932) στο Τμήμα Γενικής Ασφαλείας της Διεύθυνσης Αστυνομίας Πόλεων. Το 1932 παραιτείται για λόγους ηθικής τάξης (δεν υποστηρίχθηκε σε συκοφαντίες εναντίον του). Στη συνέχεια εργάζεται στην Εθνική Τράπεζα (1932-1936) και στην Τράπεζα της Ελλάδος (1936-1947), ενώ παράλληλα διατηρεί δικηγορικό γραφείο. Το 1936 οργανώνει την Υπηρεσία Προστασίας Εθνικού Νομίσματος. Στη διάρκεια της Κατοχής εργάστηκε εθελοντικά στην Υπηρεσία του Διεθνούς Κομιτάτου του Ερυθρού Σταυρού και διετέλεσε διευθυντής της Επιτροπής Διαχειρίσεως Βοηθημάτων εν Ελλάδι (Ε.Δ.Β.Ε.). Επίσης διετέλεσε γενικός γραμματέας του υπουργείου Εφοδιασμού (Ιούνιος-Αύγουστος 1945) επί υπουργίας Κ. Βαρβαρέσσου.

Μέλος Δ.Σ. των Λαϊκών Υπνωτηρίων

Μέλος Δ.Σ. Φιλανθρωπικής Εταιρείας Αθηνών

Μέλος Δ.Σ. Πατριωτικού Ιδρύματος Κοινωνικής Πρόνοιας

Κυριαζόπουλος, Βασίλειος

  • Person

Ο Βασίλειος Κυριαζόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1903. Πέθανε το 1991. Ο πατέρας του διετέλεσε γενικός αρχίατρος του Πολεμικού Ναυτικού και ο παππούς του υπήρξε αγωνιστής του 1821.

Το 1923, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, διορίστηκε τακτικός βοηθός του Εργαστηρίου Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1941 Υφηγητής της Μετεωρολογίας στο ίδιο πανεπιστήμιο. Από το 1942 μέχρι το 1968 διετέλεσε τακτικός καθηγητής της Μετεωρολογίας και της Κλιματολογίας στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι επιστημονικές του εργασίες μπορούν να διακριθούν σε τρεις ενότητες· στις κλιματολογικές, στις μετεωρολογικές και σε αυτές που σχετίζονται με την πειραματική μετεωρολογία. Το 1938 ίδρυσε τον ακτινομετεωρολογικό σταθμό του Σανατόριου Πάρνηθας.

Το 1949 συστήθηκε η Πολεοδομική Επιτροπή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με επικεφαλής τον Κυριαζόπουλο, ο οποίος την ίδια χρονιά κατέθεσε ένα νέο κτιριολογικό και πολεοδομικό πρόγραμμα για την πανεπιστημιούπολη. Το σχέδιό του αποτέλεσε έκτοτε τη βάση για τη δημιουργία του σημερινού συγκροτήματος. Διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Βασιλικού Εθνικού Ιδρύματος και το 1956 ανέλαβε τη δημιουργία των Φοιτητικών Εστιών Θεσσαλονίκης των οποίων υπήρξε και πρώτος πρόεδρος.

Ο Κυριαζόπουλος, παράλληλα με την επιστημονική του πορεία, ανέπτυξε σημαντική δράση και στο χώρο της πολιτισμικής κληρονομιάς. Δημιούργησε μια πλούσια συλλογή νεοελληνικών κεραμικών η οποία φιλοξενείται από το 1975 στο τζαμί Τζισδαράκη του Ελληνικού Μουσείου Λαϊκής Τέχνης έπειτα από δωρεά του ίδιου. Το 1958 ο Κυριαζόπουλος ίδρυσε το Λαογραφικό Μουσείο της Μυκόνου στο οποίο, εκτός των άλλων, παρουσιάζεται η πληρέστερη συλλογή ευρωπαϊκών επιτραπέζιων κεραμικών με θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος. Δημοσίευσε ακόμη σειρά λαογραφικών μελετών για το νησί της Μυκόνου.

Ασχολήθηκε επίσης με την ιστορία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έπειτα από ανάθεση του Πανεπιστημίου έγραψε το βιβλίο Τα πενήντα χρόνια του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 1976.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:

Βιογραφικό σημείωμα στο Φιλολογική Φωνή, παράρτημα λόγου, τέχνης, ιστορίας της εφημερίδος Φωνή της Αχαΐας, τχ. 3 (Αύγουστος 1977), σ. 19.

Αθηνά Βιτοπούλου, Αλεξάνδρα Καραδήμου-Γερόλυμπου, «Ο σχεδιασμός της Πανεπιστημιούπολης της Θεσσαλονίκης. Η σημασία ενός μακρόπνοου σχεδιασμού», Θεσσαλονίκη, τομ. 6 (2002), σσ. 288-289. Υλικό του αρχείου.

Κυριακίδης, Στίλπων

  • Person

Ο Στίλπων Κυριακίδης γεννήθηκε στην Κομοτηνή το 1887. Ήταν μοναχοπαίδι του γιατρού Παρασκευά Κυριακίδη και της δασκάλας Φωτεινής Ψάλτου. Ο πατέρας του πέθανε όταν ο Κυριακίδης ήταν 6 χρονών και την ανατροφή του την ανέλαβε η μητέρα του.

Τελείωσε το σχολείο στις Σέρρες και στη συνέχεια δίδαξε ως δημοδιδάσκαλος στο Σουφλί. Το 1907 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών όπου παρακολουθούσε διαλέξεις λαογραφίας του καθηγητή Νικολάου Πολίτη. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία άρχισε μετά την αποφοίτησή του από το πανεπιστήμιο Αθηνών το 1911. Αρχικά διορίστηκε καθηγητής της Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων ενώ για τα δύο επόμενα χρόνια (1912-1914) διετέλεσε γυμνασιάρχης στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας. Από το 1914 εργάστηκε ως συντάκτης του Ιστορικού Λεξικού της Ελληνικής Γλώσσας της Ακαδημίας Αθηνών ενώ το 1918 έγινε διευθυντής του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών, το οποίο και διηύθυνε μέχρι το 1926, χρονιά που αποφάσισε να εγκατασταθεί μόνιμα στην Θεσσαλονίκη αναλαμβάνοντας την έδρα της Θρησκείας των Αρχαίων Ελλήνων, του Ιδιωτικού αυτών Βίου και της Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο Κυριακίδης συνέβαλε θετικά στην εύρυθμη λειτουργία του νεοϊδρυθέντος ιδρύματος. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης εκλέχθηκε τρεις φορές κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής και δύο φορές πρύτανης (1933-1934, 1942-1943). Το 1957 ο Κυριακίδης εκλέχθηκε Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Διετέλεσε ακόμη πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών από το 1942 έως και τον θάνατό του το 1964.

Θεωρείται ένας από τους πιο διακεκριμένους Έλληνες λαογράφους. Δημοσίευσε φιλολογικές, ιστορικές και λαογραφικές εργασίες, οι οποίες αποτυπώνουν τα επιστημονικά ενδιαφέροντά του. Μέχρι το 1951 εξέδιδε το περιοδικό Αρχείον Λαογραφίας. Ο Κυριακίδης αποτέλεσε αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας και άλλων επιστημονικών εταιρειών και σωματείων.

Παντρεύτηκε την Ευτυχία Εμμανουήλ το 1919 και απέκτησαν τρεις κόρες.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:

Σουλούκος Χ. Σωτήρης, Το αρχείο του Στίλπωνος Π. Κυριακίδη στο Λαογραφικό Μουσείο και Αρχείο της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση του υλικού, ανέκδοτη μεταπτυχιακή εργασία, τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Α.Π.Θ, επιβλέπουσα καθηγήτρια Χρυσούλα Χατζητάκη-Καψωμένου, Θεσσαλονίκη, 2007.

ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ WHO’S WHO, Aθήνα,1962

Μαρκαντώνης, Ευάγγελος

Ο Ευάγγελος Μαρκαντώνης διετέλεσε οικονομικός διευθυντής του περιοδεύοντος κλιμακίου του Εθνικού Θεάτρου, «Άρμα Θέσπιδος», κατά τη διετία 1940-1941.

Μαρκετάκη, Τώνια

  • 1942-1994

Η Τώνια (Αντωνία) Μαρκετάκη του Παναγιώτη και της Άννας, το γένος Κατσιμπίρη, γεννήθηκε το 1942 στον Πειραιά. Από το 1960 έως το 1964 σπούδασε στο Παρίσι, κινηματογράφο στο Institut des Hautes Etudes Cinematographiques (IDHEC) και θέατρο στην Ecole d’art dramatique du Theatre National Populaire (υπό τη διεύθυνση του Georges Wilson). Το 1964 επέστρεψε στην Ελλάδα και μέχρι το 1967 εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου στις εφημερίδες Δημοκρατική Αλλαγή και Το Βήμα και στο περιοδικό Ταχυδρόμος. Το 1967 εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως σκηνοθέτις του κινηματογράφου, με τη μικρού μήκους ταινία Ο Γιάννης και ο δρόμος. Το ίδιο έτος συνελήφθη από το δικτατορικό καθεστώς, καταδικάστηκε με αναστολή και διέφυγε στο εξωτερικό. Από το 1968 έως το 1971 έζησε στο Λονδίνο, το Παρίσι και το Αλγέρι? διετέλεσε βοηθός σκηνοθέτη και βοηθός μοντέρ στις ταινίες One plus one (του Jean-Luc Godard) και What? (του Nicholas Ray) και σκηνοθέτησε τρία εκπαιδευτικά ντοκυμανταίρ για αγρότες, με ανάθεση του Υπουργείου Γεωργίας της Αλγερίας. Το 1977 εργάστηκε στην ΕΡΤ, ως βοηθός γενικού διευθυντή τηλεόρασης, και από το 1979 έως το 1981 διετέλεσε σύμβουλος προγράμματος της ΕΡΤ2. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της, Ιωάννης ο βίαιος, τιμήθηκε με τα βραβεία σκηνοθεσίας, σεναρίου και α΄ ανδρικού ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης το 1973 και το επόμενο έτος εκπροσώπησε την Ελλάδα στα κινηματογραφικά φεστιβάλ του Βερολίνου και του Σαν Ρέμο. Ακολούθησαν οι ταινίες της, Η τιμή της αγάπης (επτά κρατικά βραβεία από το Υπουργείο Πολιτισμού το 1983, βραβείο καλύτερης μεσογειακής ταινίας –Χρυσό Κλαδί Ελιάς– το 1984 και καταχώριση στο International Film Guide ως μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες μετά το 1960) και Κρυστάλλινες νύχτες (πέντε κρατικά βραβεία από το Υπουργείο Πολιτισμού και δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1992, συμμετοχή σε διεθνή φεστιβάλ τον επόμενο χρόνο: δεύτερο βραβείο –Ασημένιο Κλαδί Ελιάς– και βραβείο καλύτερης μουσικής μεσογειακής ταινίας, βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αιθουσών Τέχνης και Δοκιμίου). Σκηνοθέτησε, επίσης, ντοκυμαντέρ (Νίσυρος 1975, Επίδαυρος 1979, συνεργασία με την τηλεοπτική εκπομπή Παρασκήνιο 1976-1980 κ.ά.), την τηλεοπτική σειρά Το λεμονοδάσος (1978, βασισμένη στο μυθιστόρημα του Κοσμά Πολίτη) και τέσσερεις θεατρικές παραγωγές –Το τέλος του Γιώργη Χριστοφιλάκη και Ένα παράξενο απόγευμα του Αντώνη Δωριάδη (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, 1981), Μακαρόνια με κέτσαπ (Spaghetti mit Ketchup) τoυ Rainer Hachfeld (Θεατρικό Εργαστήρι Θεσσαλονίκης, 1981), Ο φονιάς του Μήτσου Ευθυμιάδη (Δημοτικό Θέατρο Πολίχνης, 1987). Η μεταφραστική δραστηριότητα της Τώνιας Μαρκετάκη, τέλος, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων έργα όπως Το κάλεσμα της άγριας φύσης του Jack London, Ο ναζισμός, μυστική εταιρεία του Werner Gerson, Οι κυβιστές ζωγράφοι (Αισθητικοί στοχασμοί) του Guillaume Apollinaire, τις τραγωδίες Επτά επί Θήβας του Αισχύλου, Οιδίπους τύραννος και Αντιγόνη του Σοφοκλή, τα Αργοναυτικά, τους Ύμνους και το Περί λίθων του Ορφέως.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Κυριακίδης, Αχιλλέας (επιμ.), Τώνια Μαρκετάκη. 35ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, 1994, σσ. 11-13. 2. Υλικό του αρχείου].

Ματθαιάσσος , Μάρκος

  • 1903-1970

Ο Μάρκος Ματθαιάσσος γεννήθηκε το 1903 στην Τήνο και οι γονείς του ονομάζονταν Άγγελος και Ελευθερία. Σπούδασε στη Μαράσλειο και το 1928 με εκπαιδευτική άδεια παρακολούθησε μεταπτυχιακό κύκλο παιδαγωγικών και άλλων μαθημάτων. Εργάστηκε ως δάσκαλος στο δημοτικό σχολείο Φαλατάδου Τήνου (1924-1930) και Ερμουπόλεως (1930-1938) ως επιθεωρητής δημοτικών σχολείων στις περιφέρειες Σιντικής (Σιδηρόκαστρο) (1938-1939), Λήμνου (1939-1944), Αλεξανδρούπολης (1945-1949), Λέσβου (1949-1957), ως γενικός επιθεωρητής στοιχειώδους εκπαίδευσης στις περιοχές Χανίων Κρήτης (1957-1961), Εύβοιας-Στερεάς Ελλάδας (1961-1964). Σύζυγός του ήταν η Αγγελική Αλεξάνδρου, επίσης δασκάλα που υπηρέτησε στην εκπαίδευση επί 26 χρόνια ως τη συνταξιοδότησή της το 1962. Απέκτησαν μία θετή κόρη, την Αργυρώ (γεν.1938). Ο Μ. Ματθαιάσσος πέθανε το 1970.

Μελισσάνθη

  • Person
  • 1907-1990

Η Μελισσάνθη (λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Ήβης Κούγια-Σκανδαλάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 7.4.1907. Σπούδασε Γαλλική και Αγγλική Φιλολογία, ενώ τη δεκαετία 1945-1955 εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, όπου παρουσίαζε θεατρικές διασκευές και ελληνική και ξένη ποίηση. Διετέλεσε μέλος της επιτροπής παιδικής λογοτεχνίας της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1961-1972). Τιμήθηκε με επαίνους και βραβεία μεταξύ των οποίων ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Ευποιίας για το σύνολο του έργου της. Το 1932 παντρεύτηκε τον δικηγόρο και πολιτευτή Λακωνίας Ιωάννη Σκανδαλάκη, συγγραφέα φιλοσοφικών δοκιμίων για τον υπαρξισμό.
Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1930 με την ποιητική συλλογή Φωνές Εντόμου. Έγραψε συνολικά 11 ποιητικά βιβλία, συγκεντρωμένα αρχικά στην έκδοση Τα Ποιήματα (Οι εκδόσεις των φίλων, 1975) και αργότερα στο Οδοιπορικό (Καστανιώτης, 1986, συμπληρωμένη έκδοση). Επίσης, ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο (Ο μικρός αδελφός, 1960 και Με τους αρχαίους θεούς, 1986) και το δοκίμιο (Νύξεις, 1985), ενώ είχε και μεταφραστικό έργο (Pierre Garnier, Emily Dickinson, P. Valéry, T.S. Eliot, B. Brecht, Μπ. Πάστερνακ).

Μερκούρης, Σταμάτης

  • 1895-1967

Ο Σταμάτης Μερκούρης (Αθήνα,1895-Λονδίνο,1967), ήταν ο νεώτερος γιος του δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη. Αξιωματικός του Ιππικού, αναμίχθηκε στην πολιτική και εντάχθηκε στην αντιβενιζελική παράταξη. Έλαβε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και μετά την Καταστροφή απομακρύνθηκε από την επανάσταση του 1922. Το 1923-1934 ήταν γενικός διευθυντής του δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας του πατέρα του. Αργότερα διετέλεσε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση του Γ. Κονδύλη (10/10-30/11/1935), που επανέφερε το καθεστώς της Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας εκτοπίστηκε (1936-1939). Στον πόλεμο του 1940 ανακλήθηκε και ανέλαβε τη διεύθυνση του 2ου γραφείου του Α΄ Σώματος Στρατού. Τον Ιανουάριο του 1942 ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση “Ριζοσπαστική Οργάνωσις" που εξέδιδε ομώνυμη εφημερίδα (μετά την απελευθέρωση μετωνομάστηκε σε “Ριζοσπαστική Ηχώ"). Τμήμα της ανήκε στην οργάνωση Alice που φυγάδευε Άγγλους και Έλληνες στη Μέση Ανατολη και διέθετε δίκτυο ασυρμάτων. Ο Μερκούρης μεταπολεμικά διετέλεσε υπουργός Δημοσίας Τάξεως (22/11/1945-27/2/1946) και Δημοσίων Έργων (27/2-11/3/1946). Αναδείχθηκε βουλευτής το 1950 με την Ε.Π.Ε.Κ., με τον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου το 1952, την Ε.Δ.Α. το 1958, 1963, 1964. Συμμετείχε χωρίς επιτυχία στις εκλογές του 1951 με το Κόμμα Φιλελευθέρων, και το 1956 με την Ε.Ρ.Ε. Το 1950 ορίστηκε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το 1955 έλαβε μέρος στην τριμερή διάσκεψη του Λονδίνου για το Κυπριακό. Την τριετία 1956-1959 ασχολήθηκε με το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από τους Άγγλους. Διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος των ελληνικών αντιπροσωπειών στις δύο υποεπιτροπές που συνέστησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την εξέταση των παραβιάσεων, μετά από αντίστοιχες προσφυγές της Ελλάδας, (7/5/1956, 17/7/1957). Ήταν επίσης πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής δια την Βαλκανικήν Συνεννόησιν το 1961.

Μητσόπουλος, Ηρακλής

  • 1816-1892

Ο Ηρακλής Μητσόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα το 1816 και έλαβε την βασική μόρφωση στο κεντρικό σχολείο της Αίγινας με υποτροφία του Ιωάννη Καποδίστρια. Στην συνέχεια σπούδασε φιλοσοφία και φυσική στη Γερμανία, όπου εστάλη με σύσταση του Γεωργίου Γενναδίου και υποτροφία της Ελληνικής Κυβέρνησης. Επτά χρόνια αργότερα, το 1844, επανήλθε στην Αθήνα και το επόμενο έτος διορίστηκε έκτακτος καθηγητής της φυσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το 1847 προήχθη σε τακτικό καθηγητή και δίδαξε για 47 χρόνια ζωολογία, παλαιοντολογία, γεωλογία, και ορυκτολογία. Ίδρυσε επίσης το Ζωολογικό Μουσείο στο κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου. Στο Πανεπιστήμιο χρημάτισε κοσμήτωρ, συγκλητικός και πρύτανης. Παράλληλα δίδαξε φυσική, λογική και ψυχολογία στο Αρσάκειο Παρθεναγωγείο.

Ήταν ο πρώτος που εισήγαγε στην Ελλάδα τις φυσιογνωστικές σπουδές της Ζωολογίας, της Παλαιοντολογίας, της Γεωλογίας, και της Ορυκτολογίας. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση των ξενόγλωσσων επιστημονικών όρων. Πέθανε στην Αθήνα το 1892.

Δημοσίευσε την Εμπειρική ψυχολογία (1887), τον πρυτανικό του λόγο «Περί του ποιού των ουρανίων σωμάτων και ιδίως του ηλίου» (εκφωνήθηκε το 1864) και την μετάφραση από τα γερμανικά του συγγράμματος του τότε διευθυντή του Αστεροσκοπείου Αθηνών Γιούλιους Σμιθ Περί σεισμών Αιγίου και Κεφαλληνίας (1867).

[Πηγές: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία, Αθήνα, Πυρσός, 1931, τομ. ΙΖ]

Ο Χρίστος Μητσόπουλος, γιος του Ηρακλή Μητσόπουλου, γεννήθηκε το 1870 και σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα και το Παρίσι. Ως διπλωμάτης υπηρέτησε στο Παρίσι, την Κωνσταντινούπολη, τη Ρουμανία και την Αίγυπτο. Χρημάτισε επιτετραμμένος στη Ρώμη, βουλευτής Αττικής (1916) και πληρεξούσιος Αττικής και Βοιωτίας (1920-22) στη 3η εθνοσυνέλευση.

[Πηγές: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία, Αθήνα, Πυρσός, 1931, τομ. ΙΖ]

Μισαηλίδης, Αναστάσιος

Ο Αναστάσιος Μισαηλίδης γεννήθηκε το 1904 στην Κωνσταντινούπολη. Εργάστηκε στην αεροπορία του Στρατού Ξηράς, ενώ την περίοδο 1934-1939 ήταν πιλότος του αεροσκάφους της εφημερίδας Ελληνικόν Μέλλον.

Μοσχοβάκης, Αντώνης

  • 1923-2007

Ο Αντώνης Μοσχοβάκης, του Θεόφιλου και της Μαρίας, γεννήθηκε στην Αθήνα. Φοίτησε στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Σε νεαρή ηλικία πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και κατά την περίοδο 1948-1952 έζησε εξόριστος στον Άη Στράτη, στην Ικαρία και στη Μακρόνησο. Κριτικός κινηματογράφου στο περιοδικό Επιθεώρηση Τέχνης από το 1955 έως το 1962, ο Μοσχοβάκης συνεργάστηκε, επίσης, με τις ετήσιες εκδόσεις Θέατρο του Θεόδωρου Κρίτα και Χρονικό του Ασαντούρ Μπαχαριάν, καθώς και με τις εφημερίδες Ανεξάρτητος Τύπος, Νίκη και Αυγή (1958-1967). Στη διάρκεια της δικτατορίας των συνταγματαρχών έζησε αυτοεξόριστος στη Γαλλία. Μετά τη Μεταπολίτευση επέστρεψε στην Αθήνα και μέχρι το 1984 εργάστηκε, ως κριτικός κινηματογράφου και θεάτρου, στις εφημερίδες Ελευθεροτυπία και Αυγή. Κείμενα και κριτικές του έχουν δημοσιευτεί: α) αυτοτελώς (Σινεπιλογή: κριτικές 1958-1982 1994, 33 στιγμές από τη «Σινεπιλογή»: κείμενα για τον κινηματογράφο 2007, Υποκριτική και κριτική: θεατρικές κριτικές 1975-1982 2008), β) σε συλλογικούς τόμους (Μιχάλης Κακογιάννης 1995, Βασίλης Γεωργιάδης 1999, Γιώργος Πανουσόπουλος 2005, Το μοντάζ 1980, 21985, 32003). Ο Αντώνης Μοσχοβάκης ασχολήθηκε και με τη μετάφραση, κυρίως από τη γαλλική γλώσσα. Μεταξύ των τίτλων που κυκλοφόρησαν σε δική του μετάφραση περιλαμβάνονται: Η ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου του Georges Sadoul (χ.χ.), Γη των ανθρώπων του Antoine de Saint-Exupery (1963), Οι κληρονόμοι και Η Ραμπουιγέζα του Honore de Balzac (1967, 1977), Μπουβάρ και Πεκυσέ του Gustave Flaubert (1982), Η ελληνική αντίσταση 1940-1944 του Ανδρέα Κέδρου (1983), Ο μοιρολάτρης και ο αφέντης του και Το όνειρο του Ντ’ Αλαμπέρ του Denis Diderot (1985, 1990), Το ημερολόγιο ενός τρελού, Το παλτό και Το πορτραίτο του Nikolai Gogol (2005).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. ιστοσελίδα Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (http://www.biblionet.gr), 2. Υλικό του αρχείου].

Μπαλάνος, Νικόλαος

  • 1860-1937

Ο Νικόλαος Μπαλάνος (Αθήνα, 1860-1937) ήταν πολιτικός μηχανικός πολιτικός, διδάκτορας του πανεπιστημίου του Βύρτσουμπουργκ, από τους πρώτους διευθυντές αναστήλωσης και συντήρησης των μνημείων της Ακρόπολης. Ως νομομηχανικός Αθηνών έγινε το 1895 μέλος μιας επιτροπής ειδικών και αργότερα ανέλαβε την πρωτοβουλία και ανέλαβε τη διεύθυνση συντήρησης των μνημείων της Ακρόπολης που έγιναν εκεί ως το 1937 περίπου, στα Προπύλαια, το Ερεχθείο, τον πύργο της Αθηνάς Νίκης και τον Παρθενώνα. Επειδή έκανε ευρεία χρήση στηριγμάτων και δοκών από σίδερο προκλήθηκαν σημαντικές ζημιές στα μνημεία με την πάροδο του χρόνου. Παρουσίασε την εργασία του διεθνώς με δημοσιεύματα και ανακοινώσεις. Έγραψε τα έργα Η αναστήλωση της βόρειας κιονοστοιχίας του Παρθενώνα, 1925 και Τα μνημεία της Ακροπόλεως, αποτύπωση και συντήρηση, 1938

Μπαλή, Τίλλα

Η Τίλλα Μπαλή (Ευσταθία το βαφτιστικό της όνομα) γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Καλαμάτα. Παντρεύτηκε τον στρατιωτικό γιατρό Απόστολο Μπαλή και ταξίδεψε στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ποιήματά της δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά Νέα Εστία, Νεοελληνικά Γράμματα, Πνευματική ζωή, Παναθήναια κ.α. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές Ήχος και Απόηχος (1938), Ειρμοί (1940), Πυράκανθος (1943), Λυγρά Σήματα (1946), Ελεγείες (1957) και Εκμαγεία και Ανάγλυφα (1961). Το 1959, στον διαγωνισμό του ιταλικού περιοδικού Omnia διακρίθηκε με χρυσό μετάλλιο.

[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 10]

Νικολούδης, Θεολόγος

  • 1890-1946

Ο Θεολόγος Νικολούδης (Μεσολόγγι, 1890 - Αθήνα, 1946) ήταν δημοσιογράφος, εκδότης πολιτικός και σημαντικό στέλεχος του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Σύρο και στο Κάϊρο. Στην Αίγυπτο ε ργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία. Διετέλεσε συνεργάτης λογοτεχνικών περιοδικών και εφημερίδων και δημοσίευσε το πεζογράφημά του Δειλινές κουβέντες (1914).

Ο Νικολούδης εξέδιδε την εφημερίδα Πολιτεία από το 1917 έως το 1935 από τις στήλες της οποίας πολέμησε τον Ελευθέριο Βενιζέλο και υποστήριξε τον Ιωάννη Μεταξά και το Κόμμα των Ελευθεροφρόνων. Με το κόμμα αυτό, άλλωστε, πήρε μέρος στην πολιτική ζωή: βουλευτής το Νοέμβριο του 1926, και υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων στις κυβερνήσεις συνασπισμού του Αλέξανδρου Ζαΐμη (17/8/1927-4/7/1928). Υπήρξε από τους στυλοβάτες του μεταξικού καθεστώτος, υπεύθυνος για την προπαγάνδα, καθώς διετέλεσε υπουργός Τύπου και Τουρισμού (31/8/1936-29/1/1941) και στη διάδοχη κυβέρνηση Κορυζή (29/1/1941-29/4/1941).

Στη συνέχεια διέφυγε στην Αίγυπτο μαζί με τα υπόλοιπα μέλη της ελληνικής κυβέρνησης και πήρε μέρος στην πρώτη κυβέρνηση του Εμμανουήλ Τσουδερού ως υπουργός Εθνικής Προνοίας και υφυπουργός Τύπου και Τουρισμού (20/4/1941-2/6/1941). Στις 2 Ιουνίου παραιτήθηκε και έλαβε τον τίτλο του έκτακτου απεσταλμένου και πληρεξουσίου υπουργού. Τον Αύγουστο του 1941 διορίστηκε πρεσβευτής στην Πραιτόρια της Νοτίου Αφρικής. Οι σχέσεις του με την κυβέρνηση Τσουδερού ήταν κακές καθώς θεωρούσε τον Τσουδερό ακραιφνή δημοκρατικό, αντιβασιλικό και υπεύθυνο για την πολεμική εναντίον του μεταξικού καθεστώτος. Εξαναγκάστηκε σε παραίτηση το Νοέμβριο του 1942 μετά την εκφώνηση λόγου στο Benoni της Νοτίου Αφρικής στον οποίο έκανε θετικές αναφορές στο μεταξικό καθεστώς. Στις 17 Δεκεμβρίου 1942 τραυματίστηκε σε αυτοκινητιστικό ατύχημα.

Ο Θεολόγος Νικολούδης είχε παντρευτεί την Ειρήνη Μάνου, κόρη του Κωνσταντίνου Μάνου, και πρώτη εξαδέλφη της Ασπασίας Μάνου συζύγου του βασιλιά Αλέξανδρου Α΄.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Βιογραφικό Λεξικό της Εκδοτικής Αθηνών και το υλικό του αρχείου].

Ξύδης, Θεόδωρος

  • 1908-1984

Ο εκπαιδευτικός, λογοτέχνης και κριτικός Θεόδωρος Ξύδης, γιος του Κωνσταντίνου Ξύδη και της Βασιλικής Παπαθεοδώρου, γεννήθηκε το 1908 στον Πύργο Ηλείας. Είχε έναν αδελφό, τον Γεώργιο, και δύο αδελφές τη Μαριγούλα και την Ευγενία, που πέθαναν πολύ νέες. Παντρεύτηκε την Πιπίνα Ζαντέ. Εργάστηκε ως δάσκαλος και στη συνέχεια ως διευθυντής στην δημόσια εκπαίδευση. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 άρχισε να δημοσιεύει ποίηση, εξέδωσε ποιητικές συλλογές και την συγκεντρωτική έκδοση Τα ποιήματα του Θεόδωρου Ξύδη 1932-1982. Από το 1947 ασχολήθηκε συστηματικά με την βυζαντινή υμνογραφία και δημοσίευσε περισσότερα από 40 σχετικά μελετήματα και άρθρα, που συγκεντρώνονται στον τόμο Βυζαντινή Υμνογραφία (1978). Δημοσίευσε πλήθος μελετημάτων και κριτικών για την αρχαία και, κυρίως, τη νεοελληνική γραμματεία. Τα μελετήματά του για τον Σικελιανό και τον Παλαμά δημοσιεύτηκαν και σε αυτοτελείς τόμους, όπως και τα άρθρα του για την ιστορία και μυθολογία της πατρίδας του, Ηλείας. Συνεργάστηκε με επιστημονικά (κυρίως εκπαιδευτικά) και λογοτεχνικά περιοδικά (κυρίως με τη Νέα Εστία). Ήταν μέλος της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, της Λαογραφικής Εταιρείας, της εν Αθήναις επιστημονικής εταιρείας, της Εταιρείας Βυζαντινών σπουδών, της Ελληνικής Μορφωτικής Εταιρείας, του φιλολογικού συλλόγου «Παρνασσός», της Εταιρείας Ηλειακών μελετών, της Εταιρείας Πελοποννησιακών σπουδών, του συλλόγου προς διάδοσιν Ωφελίμων βιβλίων.

Τιμητικές διακρίσεις και βραβεία: χρυσούς σταυρός οικουμενικού Πατριαρχείου για τις μελέτες του στη βυζαντινή υμνογραφία (1963), αργυρούς σταυρός του Φοίνικος (1964), βραβείο ποίησης της ομάδας των Δώδεκα (1966), βραβείο Ακαδημίας Αθηνών 1971 για την ποίησή του, Α΄ κρατικό βραβείο κριτικής-δοκιμίου 1974 για το έργο του Άγγελος Σικελιανός.

Αυτοτελείς εκδόσεις: Αδελφή ψυχή, χ.τ., 1931. Ώρες γαλήνης, Αθήνα 1934. Ανάγλυφα, Αθήνα, έκδοση «Φιλολογικών χρονικών», 1946. Ποιήματα, Αθήνα, Ίκαρος, 1965. Ποιήματα 1966-1968, Αθήνα, Ιωλκός, 1968. Ποιήματα 1969-1970, Αθήνα, Ιωλκός, 1970. Ποιήματα 1971-1974, Αθήνα, Ίκαρος, 1974. Τα ποιήματα του Θεόδωρου Ξύδη 1932-1982, Αθήνα, Οι εκδόσεις των φίλων, 1982. Βυζαντινή υμνογραφία, Αθήνα, εκδόσεις Νικόδημος, 1978. Άγγελος Σικελιανός, Αθήνα, Ίκαρος, 1973. Παλαμάς, Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1983. Ηλειακά, Αθήνα, Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων, 1981.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Βιογραφικά σημειώματα του ίδιου, τεκμήρια του αρχείου.]

Εφημερίδα "Αυγή"

  • Corporate body
  • 1952 -

"Εβδοµαδιαία εφηµερίδα του λαού” όπως υποδήλωνε ο υπότιτλός της, η Αυγή κυκλοφόρησε στις 24 Αυγούστου 1952 και μετεξελίχθηκε σε “καθηµερινή δηµοκρατική εφηµερίδα” από τις 26 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, για να καθιερωθεί στα επόµενα 15 χρόνια ως το δηµοσιογραφικό όργανο του κόµµατος της Ενιαίας Δηµοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ). Η πρώτη φάση λειτουργίας της εφηµερίδας έληξε με την επιβολή της δικτατορίας και το κλείσιµό της από τις αρχές. Στη Μεταπολίτευση η επανέκδοση της εφηµερίδας συνδέθηκε με τις διεργασίες στο χώρο της ανανεωτικής αριστεράς και του ΚΚΕ εσωτερικού και στη συνέχεια της Ε.ΑΡ. και του Συνασπισµού.

Δηµοκρατική Αντίσταση Σπουδαστών 114

  • Corporate body
  • 1962 - ;

Ως δηµοκρατική σπουδαστική οργάνωση, η ΔΑΣ 114 ιδρύθηκε το Μάιο του 1962 εφαρµόζοντας το ψήφισµα της «Διοικούσας Επιτροπής Συλλόγων του Πανεπιστηµίου Αθηνών» (ΔΕΣΠΑ) στις 6 Απριλίου 1962, µε το οποίο αποφασίστηκε η δηµιουργία ενός µαζικού φορέα των σπουδαστών όλων των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυµάτων για την αποκατάσταση των ακαδηµαϊκών ελευθεριών, την υπεράσπιση του πανεπιστηµιακού ασύλου και την προάσπιση της δηµοκρατίας. Το αρχείο αυτό έχει εξ ολοκλήρου ψηφιοποιηθεί και αναρτηθεί στην ιστοσελίδα των ΑΣΚΙ και βρίσκεται στις αρχειακές ψηφιακές συλλογές στο πρόγραµµα «Πολιτικές Νεολαίες» (Ε.Π. ΚτΠ).

Εφηµερίδα "Δηµοκρατική Αλλαγή"

  • Corporate body
  • 1964 - 1967

Ως απογευµατινό καθηµερινό έντυπο της ΕΔΑ, η εφηµερίδα Δηµοκρατική Αλλαγή κυκλοφόρησε από τον Σεπτέµβριο του 1964 έως τις 20 Απριλίου 1967. Τµήµα του κατασχεµένου από τις αρχές αρχείου της αποκαταστάθηκε ως αυτόνοµο τµήµα στο πλαίσιο του Αρχείου ΕΔΑ.

Ένωσις συγγενών των ευρισκοµένων εις το εξωτερικόν πολιτικών προσφύγων (ΕΣΕΕΠΠ)

  • Corporate body
  • 1962 - ;

Το σωµατείο ιδρύθηκε το Μάρτιο του 1962 µε σκοπό «την συνένωσιν των συγγενών, των αναγκαστικώς υπό το κράτος ανωµάλων πολιτικών συνθηκών εγκατασταθέντων και διαβιούντων εκτός της Ελλάδος Ελλήνων» και απέβλεπε στην άρση των απαγορεύσεων επαναπατρισµού, στην προστασία των συµφερόντων των πολιτικών προσφύγων και των οικογενειών τους στην Ελλάδα, καθώς και στην ενίσχυση των δεσµών και της επικοινωνίας των εκπατρισµένων και των οικογενειών τους.

Πανελλήνιος Ένωσις Θυµάτων Γερµανικής Κατοχής «Ο Φοίνιξ»

  • Corporate body
  • 1959 -

H Πανελλήνιος Ένωσις Θυµάτων Γερµανικής Κατοχής «Ο Φοίνιξ» ιδρύθηκε ως σωµατείο το 1959, µε βασικό σκοπό τη δικαίωση και τη αναγνώριση των µελών του ως πληγέντων από τους Γερµανούς κατακτητές και κατ’ επέκταση την ηθική και υλική αποζηµίωση τους. Μέλη του σωµατείου υπήρξαν είτε άµεσα θύµατα της Κατοχής είτε συγγενείς εκτελεσθέντων οµήρων. Ο «Φοίνικας» οργάνωνε εκδηλώσεις και εξέδιδε ενηµερωτικά έντυπα. Παράλληλα συνέλλεγε υλικά που αφορούσαν την Γερµανική Κατοχή στην Ελλάδα. Συνεργαζόταν επίσης µε τις οργανώσεις αντιστασιακών που συγκροτηθήκαν στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 µε βασικό αιτούµενο την αποκατάσταση της Εθνικής Αντίστασης.

Ομοσπονδία Ελληνικών Φοιτητικών Ενώσεων Δυτικής Γερµανίας – Δυτικού Βερολίνου

  • Corporate body

Η Οµοσπονδία Ελληνικών Φοιτητικών Ενώσεων Δυτικής Γερµανίας – Δυτικού Βερολίνου λειτούργησε στο Δυτικό Βερολίνο την δεκαετία του ‘60 και το αρχείο της αποτελεί µια σηµαντική πηγή για το φοιτητικό κίνηµα και την Ελληνική φοιτητική κοινότητα στη Δυτική Γερµανία.

Σύνδεσµος Αντιρρησιών Συνείδησης

  • Corporate body
  • 1988 -

Ο Σύνδεσµος Αντιρρησιών Συνείδησης δηµιουργήθηκε το 1988, ως µετεξέλιξη των επιτροπών συµπαράστασης στους Θανάση Μακρή και Μιχάλη Μαραγκάκη, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι Έλληνες που διακήρυξαν δηµόσια την άρνησή τους να στρατευτούν για µη θρησκευτικούς συνειδησιακούς λόγους. Βασικές επιδιώξεις του συνδέσµου αποτελούν η αναγνώριση της αντίρρησης συνείδησης και της άρνησης στράτευσης ως δικαιωµάτων στην Ελλάδα καθώς και η παύση κάθε δίωξης ενάντια στους αντιρρησίες συνείδησης. Από το 2003, ο Σύνδεσµος Αντιρρησιών Συνείδησης λειτουργεί µε τη νοµική µορφή του Σωµατείου. Επίσης, εκπροσωπεί στην Ελλάδα το European Bureau of Conscientious Objectors και τη War Resisters’ International.

Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων

  • Corporate body
  • 1943 - 1958

Η Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) ιδρύθηκε το Φεβρουάριο του 1943 από παράνοµες αντιστασιακές και κοµµατικές οργανώσεις νέων που δρούσαν εναντίον των δυνάµεων του άξονα από την αρχή της Κατοχής. Αποτελεί την µεγαλύτερη ευρωπαϊκή αντιστασιακή οργάνωση νέων και συνδέεται οργανικά µε το ΕΑΜ. Στις αρχές του εµφυλίου πολέµου διαλύθηκε µε δικαστική απόφαση και συνέχισε τις δραστηριότητές της παράνοµα έως το 1958. Το Αρχείο του Κεντρικού Συµβουλίου της ΕΠΟΝ (1943-1947), έχει τη δική του, ιδιαίτερη ιστορία. Όταν το 1947 άρχισαν οι διώξεις, που οδήγησαν στη διάλυση της ΕΠΟΝ, το Κεντρικό Συµβούλιο της οργάνωσης αποφάσισε να ενταφιαστεί το Αρχείο στον κήπο εξοχικού σπιτιού. Το αρχείο ξεθάφτηκε κυριολεκτικά µετά το πέρας του Εµφυλίου και φυλάχθηκε σε ασφαλές µέρος. Διέφυγε από την κατάσχεση στα χρόνια της δικτατορίας των συνταγµαταρχών και τελικά, έπειτα τις αναγκαίες εργασίες συντήρησης, φυλάσσεται σήµερα στα ΑΣΚΙ.

Βλαντάς, Δηµήτρης

  • Person
  • 1908 - 1985

Ο Δημήτρης (Μήτσος) Βλαντάς γεννήθηκε στον Μάραθο του Ηρακλείου Κρήτης το 1908. Μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και του Γραφείου της ΟΚΝΕ από το 1932, ο Δ. Βλαντάς εκτοπίστηκε από την δικτατορία Μεταξά το 1936 (Ακροναυπλία, Γαύδος). Απέδρασε (Μάιος 1941) και ανέλαβε γραµµατέας της ΚΕ της ΟΚΝΕ (Οκτώβριος 1941). Μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ (Δεκέµβριος 1942) και γραµµατέας του Κεντρικού Συµβουλίου της ΕΠΟΝ (Φεβρουάριος 1943- Ιούλιος 1944). Εθνοσύµβουλος Αθήνας στην ΠΕΕΑ, παρέµεινε στην Κρήτη από τον Ιούλιο του 1944 έως τον Ιούλιο του 1946, όπου διετέλεσε καπετάνιος της 4ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, γραµµατέας της Περιφερειακής Επιτροπής του ΚΚΕ και πρόεδρος της Εθνικοαπελευθερωτικής Επιτροπής Κρήτης (Οκτώβριος-Δεκέµβριος 1944). Γραµµατέας της Κ.Ο. Πειραιά (Ιούλιος 1946 - Νοέµβριος 1947), ορίστηκε αναπληρωµατικό (Σεπτέµβριος 1947) και στη συνέχεια τακτικό μέλος (Ιανουάριος 1949) του ΠΓ του ΚΚΕ. Υπουργός Γεωργίας και Υπουργός Στρατιωτικών στην Προσωρινή Δηµοκρατική Κυβέρνηση. Μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ εγκαταστάθηκε στην Ρουµανία. Το 1953 φοίτησε στην Ανώτατη Κοµµατική Σχολή (Μόσχα), ενώ τον Σεπτέµβριο του 1955 μετέβη στην Τασκένδη. Αποµακρύνθηκε από το Πολιτικό Γραφείο (Μάρτιος 1956) και από την ΚΕ του ΚΚΕ (Φεβρουάριος 1957). Έζησε στα Καρπάθια (1956-1967) και έπειτα στο Παρίσι. Επαναπατρίστηκε το 1975. Το αρχείο του κατατέθηκε από τον ίδιο το 1982 στην Bibliothèque de Documentation Internationale Contemporaine (BDIC) – Nanterre. Πέθανε στην Αθήνα το 1985

Κοµµουνιστικό Κόµµα Ελλάδας Εσωτερικού

  • Corporate body
  • 1968 - 1987

Το Κοµµουνιστικό Κόµµα Ελλάδας (Εσωτερικού) δηµιουργήθηκε µετά τη διάσπαση του ΚΚΕ, το 1968, στη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας, από ηγετικά στελέχη και µέλη του ΚΚΕ. Το 1987 µετεξελίχθηκε στο κόµµα της Ελληνικής Αριστεράς (Ε.ΑΡ.).

Ελευθερίου, Λευτέρης

  • Person
  • 1915 - 1997

Ο Λευτέρης Ελευθερίου (Κάσος 1915 - Πειραιάς 1997) ήταν στέλεχος της ΟΚΝΕ από τα φοιτητικά του χρόνια στο ΕΜΠ και στον Πειραιά. O Λευτέρης Ελευθερίου ανέλαβε το 1943 την καθοδήγηση της ΕΠΟΝ Μακεδονίας-Θράκης. Στον εµφύλιο πόλεµο διετέλεσε υπεύθυνος του Γραφείου Διαφώτισης του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ (1948-1949). Πολιτικός πρόσφυγας στη Ρουµανία, ανέλαβε τη διεύθυνση του ραδιοφωνικού σταθµού «Ελεύθερη Ελλάδα» την περίοδο 1951- 1955. Στην Ανώτατη Κοµµατική Σχολή της Μόσχας το 1956, διαφώνησε µε την παρέµβαση των «αδελφών κοµµάτων» στα εσωτερικά του ΚΚΕ και εξορίστηκε στην Χουνιτσοάρα της Ρουµανίας. Ιδρυτικό στέλεχος του ΚΚΕ εσωτερικού εργάστηκε στο Τµήµα Διαφώτισης και ήταν υπεύθυνος για την έκδοση του περιοδικού Διάλογος στη περίοδο 1972-1974 και του περιοδικού Κοµµουνιστική Θεωρία και Πολιτική (ΚΟ.ΘΕ.Π.) στα χρόνια 1978-1982. Διευθυντής του Κέντρου Μαρξιστικών Σπουδών (ΚΜΑΣ) την περίοδο 1983-1989.

Ανταίος, Πέτρος

  • Person
  • 1920-2002

Ο Πέτρος Ανταίος [Σταμάτης] (ψευδώνυμο του Σταύρου Γιαννακόπουλου) γεννήθηκε στην Προύσα το 1920 και µεγάλωσε στη Μυτιλήνη. Συγγραφέας και λογοτέχνης, ο Π. Ανταίος σπούδασε στην Ανώτατη Εµπορική Σχολή και αρκετά χρόνια αργότερα στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο Γκόγκε της Μόσχας. Το όνοµά του είναι συνυφασµένο µε την ΕΠΟΝ, καθώς υπήρξε από τα ιδρυτικά της στελέχη ενώ η στράτευσή του στις αριστερές νεολαίες αρχίζει από τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Συµµετείχε στην ίδρυση της αντιστασιακής οργάνωσης Φιλική Εταιρεία Νέων και διετέλεσε πρόεδρος του ΕΑΜ Νέων. Μέλος του Κεντρικού Συµβουλίου και του Προεδρείου της ΕΠΟΝ, διετέλεσε στη συνέχεια επικεφαλής των επονιτών ανταρτών του ΕΛΑΣ. Έζησε 25 χρόνια ως πολιτικός πρόσφυγας στη Μόσχα, όπου παρουσίασε έργα τριάντα σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων και έγινε µέλος της Ένωσης Σοβιετικών συγγραφέων. Έγραψε ποιητικά και λογοτεχνικά έργα, ενώ πολλά από αυτά µεταφράστηκαν στη ρωσική γλώσσα. Πέθανε στην Αθήνα το 2002

Αποστόλου, Λευτέρης

  • Person
  • 1904 – 1981

Ο Λευτέρης Αποστόλου (Αθήνα 1904 – 1981) –αδελφός της εµβληµατικής προσωπικότητας της αντίστασης Ηλέκτρας Αποστόλου- γεννήθηκε στην Αθήνα το 1904 και εντάχθηκε στις γραµµές του ΚΚΕ το 1921. Mέλος των αρχειοµαρξιστών το 1922, διαγράφεται από την ΟΚΝΕ, αλλά επιστρέφει ένα χρόνο αργότερα και εκλέγεται στην καθοδήγησή της στα τέλη του 1923. Το 1934 στο 4ο Συνέδριο του ΚΚΕ εκλέγεται αναπληρωµατικό µέλος της ΚΕ. Συλλαµβάνεται το 1935 και έπειτα ακολουθούν έξι χρόνια εξορίας και φυλακής. Το Μάιο του 1941 δραπετεύει από την Κίµωλο που βρίσκεται εξόριστος και στην Αθήνα έρχεται σε επαφή µε άλλα εξόριστα στελέχη του ΚΚΕ που έχουν επίσης δραπετεύσει από νησιά της εξορίας. και αρχίζουν οι διεργασίες για την δηµιουργία αντιστασιακών οµάδων. Στην ιδρυτική συνεδρίαση του ΕΑΜ, ο Λευτέρης Αποστόλου εκλέγεται γραµµατέας θέση που θα διατηρήσει µέχρι τη σύλληψή του το Νοέµβριο του ’40. Φυλακίζεται στο στρατόπεδο της Ακροναυπλίας και µετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών δραπετεύει και εντάσσεται στο Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ. Από τον Αύγουστο του 1944 εργάζεται στον τοµέα διαφώτισης του ΚΚΕ. Δεν εκλέγεται αντιπρόσωπος στο 7ο Συνέδριο του. Από το 1948 εγκαθίσταται στην Ρουµανία, όπου παραµένει ως πολιτικός πρόσφυγας µέχρι το 1959. Εργάζεται στο πρακτορείο του κόµµατος Ελλάς Πρες ως το Σεπτέµβρη του 1950 που διαγράφεται από µέλος του ΚΚΕ. Το 1956 επανεντάσσεται στο κόµµα, ενώ το 1959 ζητά να επιστρέψει στην Ελλάδα. Δραστηριοποιείται στις γραµµές της ΕΔΑ για να διαφωνήσει µε τις επιλογές του κόµµατος και να δηµιουργήσει –το 1964- την Ανανεωτική Οµάδα Δηµοκρατικής Αριστεράς (ΑΟΔΑ). Στη µεταπολίτευση συµπορεύεται µε το ΚΚΕεσ. και συµµετέχει στην ίδρυση της Ενωµένης Εθνικής Αντίστασης. Πέθανε στην Αθήνα στις 18 Νοεµβρίου 1981.

Ζορµπαλάς, Σταύρος

  • Person
  • 1913 - 1999

Μετά την αποφοίτηση του από το Γυµνάσιο Καρπενησίου, ο Σταύρος Ζορµπαλάς (Μικρό Χωριό Ευρυτανίας 1913 - Αθήνα 1999) φοίτησε 4 χρόνια στην Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Μέλος του ΚΣ της ΕΠΟΝ, εργάστηκε στην έκδοση παρανόµων εντύπων. Εξορίστηκε µετά την απελευθέρωση και στη συνέχεια εντάχθηκε στις γραµµές του ΔΣE. Πολιτικός πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση, σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστηµίου της Τασκένδης και στη συνέχεια εργάστηκε στην Ακαδηµία Επιστηµών και στο Πανεπιστήµιο Λοµονόσοφ, στη Μόσχα. Επαναπατρίστηκε το 1975 και ανέλαβε καθήκοντα στον Τοµέα Διαφώτισης του ΚΚΕ ως υπεύθυνος του Κέντρου Μαρξιστικών Μελετών (ΚΜΕ).

Θεοδώρου, Βικτωρία

  • Person
  • 1926 -

Η Βικτωρία Θεοδώρου (Χανιά 1926) σπούδασε κλασσική και νεοελληνική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Για τη συµµετοχή της στην Αντίσταση εκτοπίστηκε στη διάρκεια του εµφυλίου στο Τρίκερι (1947) και στη συνέχεια στη Μακρόνησο (1950). Απολύθηκε από την εξορία (Τρίκερι) το 1953. Γράφει ποίηση και πεζογραφία. Εµφανίστηκε στα γράµµατα το 1957 µε ποιήµατά της που δηµοσιεύτηκαν στην "Επιθεώρηση Τέχνης". Έκτοτε δηµοσίευσε 12 ποιητικές συλλογές και 4 πεζά. Μετέφρασε ξένη ποίηση και ασχολήθηκε µε την λογοτεχνική κριτική. Ζεί στην Αθήνα.

Πολυχρονάκη-Κοκοβλή, Αργυρώ

  • Person
  • 1927-

Η Αργυρώ Πολυχρονάκη-Κοκοβλή (Δρακώνα Κυδωνίας 1927 -) συµµετείχε στην Αντίσταση οργανωµένη στην ΕΠΟΝ. Το 1947 συλλαµβάνεται και κρατείται στη φυλακή. Αποφυλακίζεται ελλείψει στοιχείων. Το 1948 βγαίνει στο βουνό και εντάσσεται στο Δηµοκρατικό Στρατό όπου γνωρίζει και τον Νίκο Κοκοβλή.

Μπέικου - Φέρλα, Μαρία

  • Person
  • ; - 2011

Η Μαρία Μπέικου Φέρλα (Ιστιαία Ευβοίας – Αθήνα 2011) γεννήθηκε στην Εύβοια όπου και οργανώθηκε στην Αντίσταση. Το 1943 µπήκε στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, αλλά αναγκάσθηκε να γυρίσει στην Εύβοια και από κει µε βάρκα πέρασε στη Ρούµελη. Κατατάχθηκε στη Διµοιρία Ανταρτισσών της ΧΙΙΙης Μεραρχίας, της οποίας έγινε καπετάνισσα. Το 1945 παντρεύτηκε τον Γεωργούλα Μπέικο και το 1947 βγήκε στο βουνό, εντάχθηκε στο Δηµοκρατικό Στρατό και πήρε τον βαθµό υπολοχαγού. Πολιτικός πρόσφυγας στην Τασκένδη, εγκαταστάθηκε στη Μόσχα και εργάστηκε ως εκφωνήτρια της ελληνικής εκποµπής του Ραδιοφωνικού Σταθµού Μόσχας. Επαναπατρίστηκε το 1976. Το 2010 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το αυτοβιογραφικό βιβλίο της Αφού µε ρωτάτε, να θυµηθώ …

Μυλωνάς, Γεώργιος

  • Person
  • 1919 - 1998

Ο Γεώργιος Μυλωνάς (Παρίσι 1919 – Αθήνα 1998) γεννήθηκε στο Παρίσι το 1919, έκανε νοµικές σπουδές και άσκησε την δικηγορία στην Αθήνα την περίοδο 1947-1963. Πολιτεύτηκε µε την Ένωση Κέντρου και εξελέγη βουλευτής Ιωαννίνων στις βουλευτικές εκλογές του 1963 και του 1964, ενώ διετέλεσε Υφυπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως και Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας. Στην περίοδο της δικτατορίας συνελήφθη και εκτοπίστηκε στην Αµοργό, από την οποία δραπέτευσε τον Οκτώβρη του 1969 και διέφυγε στο εξωτερικό. Υπήρξε στέλεχος της αντιστασιακής οργάνωσης «Δηµοκρατική Άµυνα» και βασικός εκπρόσωπός της στο εξωτερικό, µετά την απόδραση του από την εξορία. Στην µεταπολίτευση εντάχθηκε πολιτικά στην Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάµεις και στην συνέχεια στην Ένωση Δηµοκρατικού Κέντρου. Διετέλεσε Υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών και Υπουργός Πολιτισµού την περίοδο 1989–1990.

Σαράφης, Στέφανος

  • 1890 - 1957

Τριτοετής φοιτητής της Νοµικής Σχολής στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, ο Στέφανος Σαράφης (Τρίκαλα Θεσσαλίας 1890 - Αθήνα 1957) κατατάχτηκε εθελοντικά στο στρατό το 1912 και έλαβε µέρος στους Βαλκανικούς πολέµους. Στη συνέχεια φοίτησε στη Σχολή Υπαξιωµατικών. Προσχώρησε στο κίνηµα της Θεσσαλονίκης και συµµετείχε στον Α΄ Παγκόσµιο Πόλεµο και στη Μικρασιατική Εκστρατεία προαγόµενος συνεχώς επ’ ανδραγαθία. Το 1920, διώχτηκε από τους "µοναρχικούς" και εξορίστηκε.. Επανερχόµενος στο στράτευµα µετά την επικράτηση της "επανάστασης του 1922" µε το βαθµό του αντισυνταγµατάρχη (1923), µετεκπαιδεύτηκε στη Γαλλία (1924) και φοίτησε στη Σχολή Πολέµου (1925-1926). Στρατιωτικός ακόλουθος στη Γαλλία το 1934, αποτάχθηκε από το στρατό και καταδικάστηκε σε φυλάκιση, µετά το Κίνηµα το 1935. Ιδρυτής το 1941, µαζί µε άλλους στρατιωτικούς, της µυστικής οργάνωσης 3Α, βγήκε στο βουνό το 1943 για να οργανώσει αντάρτικο. Προσχώρησε στον ΕΛΑΣ, µετά τη πρόσκαιρη σύλληψή του, και έγινε ο στρατιωτικός αρχηγός του. Το 1946 εκτοπίστηκε στην Σέριφο και στη συνέχεια στη Μακρόνησο. Το 1951, εξόριστος στον Αη Στράτη, εκλέχτηκε βουλευτής της ΕΔΑ αλλά η εκλογή του ακυρώθηκε. Γραµµατέας της ΕΔΑ και µέλος της Διοικούσας της Επιτροπής από το 1951, εκλέχτηκε βουλευτής Λαρίσης το 1956. Το 1957 σκοτώθηκε στον Άλιµο.

Στάβερης, Ηλίας

  • 1924 - 2010

Μέλος της ΟΚΝΕ από το 1941, ο Ηλίας Στάβερης (Αη Γιώργης Κεφαλλονιάς 1924 - Αθήνα 2010) οργανώθηκε στη συνέχεια στο ΕΑΜ Νέων ως υπεύθυνος νέων εργατών. Ιδρυτικό µέλος της ΕΠΟΝ, µέλος του Κ.Σ. της, ενεργοποιήθηκε στην Εργατική Αχτίνα της ΕΠΟΝ Αθήνας. Συνελήφθη το 1949 και καταδικάστηκε σε θάνατο. Κρατήθηκε επί δέκα χρόνια σε διάφορες φυλακές της χώρας και αποφυλακίστηκε το 1958 από τις φυλακές Αίγινας. Μέλος της Δ.Ε. της ΕΔΑ ασχολήθηκε µε τα συνδικαλιστικά και κυρίως µε τον τοµέα οικοδόµων της ΕΔΑ Αθήνας. Μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1961. Παράνοµος στην Ελλάδα εντάχθηκε στο ΚΚΕ εσωτερικού και εξελέγη µέλος της Κ.Ε. και του Ε.Γ. το 1969. Υπεύθυνος για τις οργανώσεις της Δ. Ευρώπης έφυγε από την Ελλάδα το 1970. Μετά την επιστροφή του τον Σεπτέµβριο του 1974 ορίστηκε υπεύθυνος για την εργατική δουλειά της ΚΟΑ. Γραµµατέας του ΑΕΜ την περίοδο 1979-1985. Πλαισίωσε το Οργανωτικό Γραφείο της Ε.ΑΡ. και µέχρι το 2000 ήταν υπεύθυνος των Γραφείων του Συνασπισµού.

Τζαννετής, Σοφοκλής Σ.

  • Person
  • 1907 - 2001

Ο Σοφοκλής Τζαννετής (Βούρλα Σµύρνης 1907 - Αθήνα 2001) γεννήθηκε το 1907 στα Βούρλα-Σµύρνης, αποφοίτησε από την Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων το 1928 και έγινε Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Το 1940 έλαβε µέρος στο Αλβανικό µέτωπο, ενώ το 1942 διέφυγε στη Μ. Ανατολή και συµµετείχε στη µάχη του Ελ Αλαµέιν και αργότερα στη µάχη του Ρίµινι, ως Διοικητής Τάγµατος. Στον εµφύλιο πήρε µέρος στις επιχειρήσεις του εθνικού στρατού µε το βαθµό του αντιστράτηγου. Το Δεκέµβριο του 1966 διετέλεσε Υπουργός Δηµοσίας Τάξεως. Μετά την 21 η Απριλίου αγωνίστηκε κατά της Δικτατορίας και γι’ αυτό το λόγο φυλακίστηκε και εκτοπίστηκε. Έγραψε τα βιβλία «Εθνική Άµυνα» και «Ταξιαρχία Ελ Αλαµέιν».

Τσακίρης, Κυριάκος

  • Person
  • 1915 - 1998

Ο Κυριάκος Τσακίρης (Μάκρη Μικράς Ασίας 1915 - Αθήνα 1998) µεγάλωσε στον Πειραιά, φοίτησε στην Νοµική Σχολή και ως φοιτητής εντάχθηκε στο ΚΚΕ. Για τη δράση του η δικτατορία του Μεταξά τον εξόρισε στη Σίκινο όπου έµεινε από το 1936 έως το 1941 όπου δραπέτευσε µε την κατάρρευση του Μετώπου. Καθοδηγητικό µέλος του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ συµµετέχει στην ίδρυση της ΕΠΟΝ. Συµµετέχει στην διάρκεια του εµφυλίου πολέµου ως επίτροπος ταξιαρχίας και ως διοικητής της ταξιαρχίας Ιππικού στον Δηµοκρατικό Στρατό. Συλλαµβάνεται ως παράνοµο µέλος του ΚΚΕ το 1954 και φυλακίζεται στις φυλακές Βούρλων, από όπου δραπετεύει, συµµετέχοντας στη µεγάλη απόδραση των Βούρλων τον Ιούλιο του 1955. Ξανασυλλαµβάνεται και 1960 καταδικάζεται σε ισόβια και µένει ως πολιτικός κρατούµενος στις φυλακές ως τον Απρίλη του 1966. Με την επιβολή της δικτατορίας των συνταγµαταρχών συλλαµβάνεται και µένει έγκλειστος στα στρατόπεδα της Γυάρου, της Λέρου και του Ωρωπού για να εκτοπιστεί στη συνέχεια στη Γυάρο όπου έµεινε ως το 1972. Αυτοδίδακτος ζωγράφος, καθιέρωσε την ιδιαίτερη τεχνική της ζωγραφικής πάνω σε πέτρα όντας εξόριστος στην Λέρο. Στο ίδιο µέρος µαζί µε δύο άλλους συνεξόριστούς του, τον Αντώνη Καραγιάννη και τον Τάκη Τζανετέα, φιλοτέχνησαν µε αγιογραφίες την εκκλησία της Αγιάς Κιουράς που αποτελεί πλέον µνηµείο διατηρητέο. Στη διάρκεια της µεταπολίτευσης πολιτικά παρέµεινε στην ΕΔΑ. Παρουσίασε το καλλιτεχνικό του έργο σε διάφορες εκθέσεις και δηµοσίευσε τις µαρτυρίες του καθώς και δυο λευκώµατα µε σχέδια του.

Χατζηβασιλείου, Ορέστης Ε.

  • Person
  • 1933 - 1991

Συνδικαλιστής. Πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζοµένων στο Φωταέριο Αθήνας από το 1947, ο Ορέστης Χατζηβασιλείου (Αϊδίνιο Μ. Ασίας 1915 - Αθήνα 1991) δραστηριοποιήθηκε ταυτόχρονα στο χώρο της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Ηλεκτρισµού και από το 1956 συµµετείχε στη συγκρότηση των Συνεργαζοµένων Σωµατείων, τα οποία απετέλεσαν το πρόπλασµα των 115 Συνεργαζόµενων Εργατοϋπαλληλικών Οργανώσεων ΣΕΟ (1962-1967). Το 1960 εκλέχτηκε εκτελεστικός του Εργατικού Κέντρου Αθηνών (ΕΚΑ). Ιδρυτικό µέλος του ΑΕΜ τον Αύγουστο του 1967. Στη µεταπολίτευση ηγήθηκε πάλι του ΑΕΜ και εκλέχτηκε εκτελεστικός της ΓΣΕΕ, της οποίας διετέλεσε πρόεδρος το 1982-1983. Συµµετείχε στην Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή της ΕΟΚ και διετέλεσε µέλος της πρώτης ΚΕ της Ε.ΑΡ.

Αλαβάνος, Αλέκος Ν.

  • Person
  • 1950 -

Ο Αλέκος Αλαβάνος είναι Έλληνας πολιτικός που διετέλεσε πρόεδρος του ΣυΡιζΑ, του Συνασπισμού της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας, από το Δεκέμβριο του 2004 έως το Φεβρουάριο του 2008.

Ο Αλ. Αλαβάνος κατάγεται από την Τήνο. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1950 και ανήκει σε οικογένεια με πολιτική παράδοση. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στη Νομική Σχολή του Πανεπιστήμιου της Αθήνας. Υπήρξε μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ και αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Από την ίδρυση του ενιαίου Συνασπισμού είναι μέλος της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής. Στο 4ο Συνέδριο του Συνασπισμού της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας εκλέχτηκε Πρόεδρος (Δεκέμβρης 2004). Τη θέση αυτή διατήρησε μέχρι την παραίτησή του, τον Φεβρουάριο του 2008.

Από το 1981 που η Ελλάδα εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μέχρι το 2004 υπήρξε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ως ευρωβουλευτής έχει διατελέσει Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας Coalition of the Left in the European Parliament. Στη διάρκεια της θητείας του στο Ευρωκοινοβούλιο, το 1992, ίδρυσε μαζί με τον ευρωβουλευτές Π. Αυγερινό από το ΠΑΣΟΚ και τον Π. Λαμπρία από τη ΝΔ το "Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης" με σκοπό την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους λαούς της υπό διάλυση Γιουγκοσλαβίας.

Μετά το τέλος της πέμπτης συνεχόμενης θητείας του στο Ευρωκοινοβούλιο (1981-2004), ο Αλ. Αλαβάνος εξελέγη στις 7 Μαρτίου 2004 στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, βουλευτής της Β' εκλογικής περιφέρειας Αθηνών. Στις βουλευτικές εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου 2007 εξελέγη βουλευτής Ηρακλείου του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Σπηλιόπουλος, Κυριάκος Β.

  • Person
  • 1905 - ;

Ο Κυριάκος Σπηλιόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου αποφοίτησε το 1925. Το 1927 εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, με τίτλο «Reeder und Ausruster im heutigen griechishen Rechten» και στην συνέχεια μετέβη στις Βρυξέλλες και ειδικεύτηκε στο Ναυτικό Δίκαιο. Στο διάστημα 1931-1939 διορίζεται υφηγητής του Ναυτικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1940 διορίζεται τ. καθηγητής Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, όπου το 1941 για σύντομο χρονικό διάστημα απολύεται και επαναπροσλαμβάνεται. Το 1952 διορίζεται τ. καθηγητής στην Α.Σ.Ο.Ε.Ε. και τις χρονιές 1955-1956 και 1962-1963 διατελεί και Πρύτανης. Έως τη δεκαετία του 1950 πιθανόν ασκεί παράλληλα το επάγγελμα του δικηγόρου με ειδικότητα το Ναυτικό Δίκαιο.

Κουτσαγγέλη-Μαρούλη, Μίνα

  • Person
  • 1906 - 1984

Εγγονή του Αλέξανδρου Πάντου και κόρη του Άγγελου Κουτσαγγέλου γιατρού, γερουσιαστή και εφόρου του Ανώτατου Παρθεναγωγείου Βόλου, η Μίνα Μαρούλη (Βόλος 1906 - Αθήνα 1984) σπούδασε Νοµικά στο Πανεπιστήµιο της Αθήνας, αλλά δεν πήρε το πτυχίο της. Παντρεύτηκε στη διάρκεια της Κατοχής, τον Γιάννη Μαρούλη, τραπεζικό υπάλληλο. Το 1947 ο σύζυγός της απολύθηκε από την Αγροτική Τράπεζα και το 1948 εξορίστηκε στο Μούδρο και στη συνέχεια στη Μακρόνησο.

Vivier, Fernand

  • Person
  • 1890-1945

O François Ferdinand Vivier (Nancy 1890 – Αθήνα 1945), πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Παρισιού (1909), ήρθε στην Ελλάδα το 1912, όταν κέρδισε ένα ταξίδι σε διαγωνισμό ζωγραφικής. Ήταν. Στην Ελλάδα γνώρισε και παντρεύτηκε, το 1914, την Eva Dedoyard, βελγικής καταγωγής, ο πατέρας της οποίας ήταν υφαντουργός και εργαζόταν στην εταιρεία 3 Άλφα. Με την Εύα απέκτησε δύο παιδιά, τη Ζιζέλ (1915-1999) και τον Ζεράρ (1926). Ο Vivier εργάστηκε ως καθητητής γαλλικών στη σχολή Μακρή και έγραψε πάνω από 12 βιβλία από τα οποία εκδόθηκαν ένα Λεξικό της Γαλλικής Αργκό, ένα Εγχειρίδιο Προφοράς της Γαλλικής και ένα βιβλίο Ψυχολογίας.

[Πηγή βιογραφικού σημειώματος: το βιβλίο: Madame! Αφιέρωμα στη Gisθle Vivier, Opera, Αθήνα, 2003]

Hunter, Mary

Η Mary Hunter ήταν αγγλίδα φιλελληνίδα. Φρόντισε και περιέθαλψε τους έλληνες στρατιώτες στους Βαλκανικούς πολέμους και στον Πρώτο Παγκόσμιο, διοργάνωσε μαζί με τον Φώτιο Πολιέζο εκδηλώσεις συμπαράστασης για τις οικογένειες και τα ορφανά και στη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας ίδρυσε το Σώμα Αδελφών Νοσοκόμων που ονομάστηκε Λευκός Σταυρός Μαίρης Χούντερ.

Δήμος Αθηναίων, Αδελφάτο Κέντρου Νεότητος

  • Corporate body
  • 1937-

Το Κέντρο Νεότητος ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1937 (ΦΕΚ 406/14-10-1937), υπό την άμεση εξάρτηση και εποπτεία του δήμου Αθηναίων. Οι πόροι του προέρχονταν από επιχορήγηση του δήμου Αθηναίων, ενώ για τη διοίκησή του ορίστηκε Αδελφάτο με τετραετή θητεία, αποτελούμενο από τον εκάστοτε Δήμαρχο και επτά δημοτικούς Συμβούλους. Σύμφωνα με το άρθρο 2 του ιδρυτικού διατάγματος, σκοπός του Κέντρου Νεότητος ήταν «η μελέτη, προαγωγή και ανάπτυξις της σωματικής πνευματικής, ηθικής και καλαισθητικής αγωγής των κατοίκων και ιδία της εξωσχολικής νεότητος αμφοτέρων των φύλων της περιφέρειας του Δήμου Αθηναίων» (ΠΔΣ 3063/24-8-1937 "περί ιδρύσεως νομικού προσώπου υπό την επωνυμία Κέντρο Νεότητος για την προαγωγή και ανάπτυξη της πνευματικής και σωματικής αγωγής των κατοίκων του Δήμου", Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου, βιβλίο 87, σ.139-143). Οι άξονες δράσεις του, με επίκεντρο πάντα τη διαπαιδαγώγηση των νέων, περιγράφονταν ακολούθως στα άρθρα 12-15 του ιδρυτικού διατάγματος (ΠΔΣ 3486/25-11-1937 "Έγκρισις Οργανισμού του δια του από 18 Σεπτεμβρίου ε.έ. Β. Δ/τος ιδρυθέντος εν τω Δήμω Αθηναίων Νομικού Προσώπου υπό την επωνυμίαν Κέντρον Νεότητος", Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου, βιβλίο 88, σ. 195-212).

Στη διάρκεια των ετών το Κέντρο ή Αδελφάτο Κέντρου Νεότητος εξελίχθηκε σε Οργανισμό Νεολαίας και Άθλησης (Ο.Ν.Α) και μετέπειτα εντάχθηκε στον Οργανισμό Πολιτισμού Αθλητισμού & Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.). Τον Δεκέμβριο 2015 περιήλθε στο Ιστορικό Αρχείο τμήμα του παλαιότερου έως σήμερα σωζόμενου αρχείου, που εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια του έργου "Χαρτογράφηση αρχειακού υλικού δήμου Αθηναίων", ενώ αναμένεται η πρόσκτηση περισσότερων τεκμηρίων.

Αμερικανική Λεγεώνα, Τμήμα Αθηνών

  • Corporate body
  • 1919-

Η Αμερικανική Λεγεώνα ιδρύθηκε στις 15-17 Μαρτίου 1919 στο Παρίσι από απόμαχους της Αμερικανικής Εκστρατευτικής Δύναμης που συμμετείχε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Το Τμήμα Αθηνών ιδρύθηκε το 1927 από ομογενείς της Αμερικής, απόμαχους του Α' Παγκοσμίου πολέμου. Πρώτο μέλημα του τμήματος το 1930 ήταν η δωρεά στην πόλη της Αθήνας ενός μνημείου στη μνήμη των Αμερικάνων Φιλελλήνων που πολέμησαν στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας το 1821. Το μνημείο, έργο του γλύπτη Γ. Δημητριάδη, βρίσκεται σήμερα στο πάρκο της οδού Παναγή Κυριακού (πάρκο θείας Λένας, πλησίον της Αμερικανικής Πρεσβείας). Λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της αμερικανικής κοινωνίας τα χρόνια μετά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο, ειδικά το 1928-1929, συμπεραίνουμε ότι οι περισσότεροι απόμαχοι επέστρεψαν στην πατρίδα αρκούμενοι στη μηνιαία πολεμική σύνταξη, που τους εξασφάλιζε η Αμερικανική Κυβέρνηση, λόγω της υπηρεσίας τους. Ορισμένοι από αυτούς, με διορατικό και επιχειρηματικό πνεύμα, ίδρυσαν το τμήμα, τόσο για την αποτελεσματικότερη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους, όσο και την προβολή των ιδανικών της τότε Αμερικανικής σκέψης, του φιλελευθερισμού και της δικαιοσύνης. Το καταστατικό του τμήματος αντανακλά τις παραπάνω αντιλήψεις και την προώθηση των δεσμών συναδελφοσύνης μεταξύ των μελών. Ο αριθμός των μελών του τμήματος αυξήθηκε κατακόρυφα με ποικίλες δραστηριότητες, ψυχαγωγικές, φιλανθρωπικές και κοινωνικές. Το 1939 έγινε η αγορά του κτιρίου στην οδό Τζιραίων 9, που αποτέλεσε και έδρα του τμήματος Αθηνών. Ακολούθησε η δημιουργία των τμημάτων της Τρίπολης, της Πάτρας, της Θεσσαλονίκης και των Χανίων. Σήμερα διατηρείται μόνο το τμήμα Αθηνών. Υπάγεται διοικητικά στην Περιφερειακή Διοίκηση Department of France, μεταξύ 30 ακόμη ευρωπαϊκών τμημάτων (Δ. Σιώτας. 2010).

Χατζησωτηρίου, Γεώργιος

  • Person
  • 1919-2000

Ο Γεώργιος Χατζησωτηρίου γεννήθηκε στην Παιανία Αττικής το 1919 και πέθανε στις αρχές της δεκαετίας του 2000.Σπούδασε ιατρική και εργάστηκε στο νοσοκομείο Άγιος Σάββας. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του συγκέντρωσε αρχειακό υλικό που αφορούσε κατά κύριο λόγο την Παιανία και τα Μεσόγεια γενικότερα. Συγκεκριμένα συγκέντρωνε αντίγραφα εγγράφων, φωτογραφιών, ιδιωτικών αρχείων και ηχογραφούσε ηλικιωμένους της περιοχής. Εξέδωσε πολλές μελέτες σχετικά με την ιστορία της Παιανίας και ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελετών Νοτιανατολικής Αττικής. Στη διαθήκη του άφησε όρο την ταξινόμηση του αρχείου του και την πρόσβαση στους ερευνητές.

Αυγέρης, Μάρκος

  • Person
  • 1884 -1973

Μάρκος Αυγέρης (Γιάννενα 1884-Αθήνα 1973). Σπούδασε στην ιατρική σχολή, υπηρέτησε από 1912 ως το 1922 ως έφεδρος γιατρός, μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι και στη Γερμανία, εργάστηκε ως επιθεωρητής επαγγελματικής υγιεινής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας ως το 1947 οπότε απολύθηκε λόγω πολιτικών φρονημάτων. Το θεατρικό του Μπροστά στους ανθρώπους παραστάθηκε από τον Κ. Χρηστομάνο στη Νέα Σκηνή. Δημοσίευσε κυρίως ποίηση και κριτικές μελέτες και μετά τη στροφή του στο μαρξισμό κινήθηκε ως κριτικός στο χώρο της κομματικής ορθοδοξίας. Μετέφρασε επίσης έλληνες κλασικούς.

[Πηγή: Α. Αργυρίου, Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό Εκδοτικής Αθηνών, τομ. 2].

Πάλλης, Αλέξανδρος

Ο Αλέξανδρος Πάλλης, παραλήπτης των επιστολών, ηπειρώτης την καταγωγή, γεννήθηκε στον Πειραιά το 1851. Πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή, μετοίκησε στο Manchester της Αγγλίας, εργαζόμενος στον εμπορικό οίκο Ράλλη, όπου γνώρισε τον Αργύρη Εφταλιώτη. Η φιλία τους συνεχίστηκε και στην Βομβάη των Ινδιών όπου διέμειναν για επαγγελματικούς λόγους. Τέλος, εγκαταστάθηκε στο Liverpool, απέκτησε πέντε παιδιά και πέθανε το 1933.

Ο Πάλλης υπήρξε βασικός πρωτεργάτης του δημοτικισμού. Η προσφορά του συνίσταται κυρίως στο μεταφραστικό του έργο. Μετέφρασε έργα του Ευριπίδη, του Θουκυδίδη, του Shakespeare, του Kant, και άλλων, τα οποία εξέδωσε στον τόμο Κούφια Καρύδια (1915) με το ψευδώνυμο Λέκας Αρβανίτης Μαλλιαρός. Σημαντικές μεταφράσεις του θεωρούνται η Ιλιάδα του Ομήρου και η Νέα Διαθήκη, οι αντιδράσεις για την οποία οδήγησαν στα «Ευαγγελικά» (1901).

Το πρωτότυπο λογοτεχνικό έργο του Πάλλη περιορίζεται στα Τραγουδάκια για παιδιά (1889), την ποιητική συλλογή Ταμπουράς και κόπανος (1907) και το πεζό αφήγημα Μπρουσός (1921), το οποίο αρχικά δημοσιεύθηκε σε συνέχειες στο Νουμά.

Τον δημοτικισμό υποστήριξε και ως κύριος χρηματοδότης των φορέων του κινήματος.

[Πηγές: Λίνος Πολίτης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1985, σσ. 210-214. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 3, 8]

Results 4401 to 4500 of 17181