Εμφανίζει 4761 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή
Φυσικό Πρόσωπο

Φλώρος, Γιάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Γιάννης Φλώρος σπούδασε στην Πάντειο Σχολή. Υπήρξε μέλος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος και συμμετείχε ενεργά στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Στη Μεταπολίτευση εργάστηκε ως δημοσιογράφος οργανώνοντας και ο ίδιος σημαντικά αφιερώματα στον αντιδικτατορικό αγώνα.

Μαλλιάς, Αλέξανδρος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς ως φοιτητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ πήρε μέρος στις κινητοποιήσεις για ελεύθερες εκλογές στα πανεπιστήμια. Τον Μάρτιο του 1972 υπέγραψε την προσφυγή στο Πρωτοδικείο Αθηνών των «42» φοιτητών κατά του διορισμένου φοιτητικού συμβουλίου. Εντάχθηκε στη «Δημοκρατική Άμυνα».

Καπερνάρος, Βασίλειος

  • Φυσικό Πρόσωπο

βλ. Διοικητική Ιστορία "Βιομηχανικής Εταιρείας Καπνών Αγρινίου" και "Καπνοβιομηχανίας Βασιλείου Σ. Καπερνάρου"

Ξύδης, Αλέξανδρος Γ.

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1918-2004

Ο Αλέξανδρος Γ. Ξύδης (Λίβερπουλ 1918-Αθήνα 2004) ήταν γιος του Γεωργίου Ξύδη και της Αλεξάνδρας Δραγούμη, κόρης του πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη. Σπούδασε Νοµικά, Πολιτικές Επιστήµες και Φιλολογία στο Παρίσι και Ιστορία της Τέχνης στο Μόναχο. Εκτός από τη συνεχή και συστηµατική του δραστηριότητα, ως τεχνοκρίτης, εργάστηκε στο Υπουργείο Τύπου (Αθήνα, Μέση Ανατολή (1940-1945)) και στη συνέχεια στο Υπουργείο Εξωτερικών, από όπου απολύθηκε από τη δικτατορία το 1968, για να επιστρέψει την περίοδο 1974-1976. Στο Λονδίνο, τη δεκαετία του 1950, υπηρέτησε μαζί με τον Γιώργο Σεφέρη, με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία και του οποίου επιμελήθηκε την έκδοση του Πολιτικού Ημερολογίου (1979, 1985).
Υπήρξε µέλος της αντιδικτατορικής οργάνωσης Δηµοκρατική Άµυνα, ενώ στη µεταπολίτευση ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση (υποψήφιος βουλευτής της Συµµαχίας και του Συνασπισµού). Έχει δηµοσιεύσει πολλές µελέτες για την νεοελληνική τέχνη, ενώ στην ογκώδη πολιτική του αρθρογραφία σηµαντική θέση καταλαµβάνουν το Κυπριακό και η ελληνική εξωτερική πολιτική.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Τεχνοκριτικών, της οποίας διετέλεσε για πολλά χρόνια γραμματέας και πρόεδρος. Διατηρούσε σημαντική συλλογή με έργα χαρακτικής και ζωγραφικής, τα οποία δώρισε το 2001 στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μέρος του πολιτικού αρχείου του είχε δωρίσει στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Ήταν εκδότης του περιοδικού Τετράδιο 1945-1947. Είχε δημοσιεύσει πολυάριθμα άρθρα και μονογραφίες για Έλληνες καλλιτέχνες (Θεοτοκόπουλος, Καπράλος, Παρθένης, Μπουζιάνης, Τσαρούχης, Εγγονόπουλος, Χατζηκυριάκος-Γκίκας κ.ά.) καθώς και μελέτες σχετικά με τη νεοελληνική τέχνη (Προτάσεις για την Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης, 1976) και παράλληλα επιμελήθηκε σημαντικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εξέδωσε επίσης μια μελέτη για το Κυπριακό (1993). Με τα κείμενα και τη δράση του σφράγισε τη φυσιογνωμία της ελληνικής εικαστικής κριτικής και συνέβαλε στη διαμόρφωση της νεωτερικής τέχνης στην Ελλάδα την περίοδο 1940-1990.

Φιλιππούλη, Ελισάβετ

  • Φυσικό Πρόσωπο

Η Ελισάβετ Φιλιππούλη είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας και κοινωνική επιχειρηματίας. Έχει σπουδάσει Γερμανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Διεθνείς Σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Στρατηγική και Καινοτομία στο Said Business School της Οξφόρδης, Διακρατικά ΜΜΕ και Παγκοσμιοποίηση στο City University στο Λονδίνο (ΜΑ).

Η αρχή της καριέρας της στην έντυπη και ραδιοτηλεοπτική δημοσιογραφία στην Ελλάδα και στα διεθνή μέσα (ΕΡΤ, CNN, Al Jazeera English) ήταν το πρελούδιο για μια δεκαετία ακτιβισμού και σειριακής επιχειρηματικότητας με κοινωνικό αντίκτυπο.

Από το 2011 έχει ιδρύσει και διευθύνει το Global Thinkers Forum, έναν πολιτικά και οικονομικά ανεξάρτητο οργανισμό που επωάστηκε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, έχει έδρα το Λονδίνο και τα μη κερδοσκοπικά προγράμματά του έχουν αγγίξει τις ζωές ανθρώπων σε περισσότερες από 70 χώρες.

Το 2018 δημιούργησε το Athena40, μια σειρά πρωτοβουλιών που προωθούν τη γυναικεία ηγεσία δημιουργώντας ευκαιρίες για τις γυναίκες, με σκοπό την επαγγελματική αναγνώρισή τους και τη σύνδεσή τους με δίκτυα εκμάθησης και ανάπτυξης ανά τον κόσμο.

Υπηρετεί επίσης στο Παγκόσμιο Συμβούλιο του Prince’s Trust International.

Το πρώτο βιβλίο της, The Invisible Reality (Η αόρατη πραγματικότητα), εκδόθηκε στην Ελλάδα το 2004. Το 2020 συνέγραψε με τον δρα Μαρκ Τζ. Βεντρέσκα το Kindness in Leadership in Times of Crisis (Η καλοσύνη στην ηγεσία σε καιρούς κρίσης), αποτυπώνοντας νέες τάσεις στην παγκόσμια κοινότητα που οδηγούν στην αναθεώρηση των καθιερωμένων ηγετικών δομών.

Το πιο πρόσφατο βιβλίο της, From Women to the World: Letters for a New Century (2021), που αποτελεί μια συλλογή πρωτότυπων επιστολών καταξιωμένων γυναικών από όλο τον κόσμο, ένα συλλογικό έργο που έχει στόχο να δώσει κίνητρο και δύναμη σε άλλες γυναίκες να διεκδικούν άφοβα τα δικαιώματα και τους στόχους τους, εκδόθηκε το 2022 στα ελληνικά με τον τίτλο Οι Γυναίκες προς την Ανθρωπότητα – Ιστορίες Επιβίωσης και Επιτυχίας, εμπλουτισμένο με επιστολές σημαντικών ελληνίδων.

Weitzmann, Kurt

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1904-1993

Ο Kurt Weitzmann (1904-1993), καθηγητής στο τμήμα Αρχαιολογίας και Τέχνης του Πανεπιστημίου Princeton, είχε σημαντικότατη συμβολή στην ιστορία της μεσαιωνικής τέχνης και συγκεκριμένα στη μελέτη της εικονογράφησης των βυζαντινών χειρογράφων. Σε συνεργασία με τον μαθητή του και βυζαντινολόγο, Γεώργιο Γαλάβαρη, δημοσίευσαν μια μονογραφία για τους εικονογραφημένους ελληνικούς κώδικες της μονής της Αγίας Αικατερίνης του Σινά.

Βουρλούμης, Ανδρέας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1910- 1999

Έλληνας ζωγράφος. Ξεκίνησε να ασχολείται με τη ζωγραφική από τα νεανικά του χρόνια, αν και δεν την σπούδασε ποτέ συστηματικά. Το 1934 αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών ως χημικός. Έπειτα πήγε στο Παρίσι (1934-1935) για να συνεχίσει τις σπουδές του, κατέληξε όμως να ζωγραφίζει και να επισκέπτεται μουσεία καθημερινά. Ασχολήθηκε και με την Βυζαντινή ζωγραφική. Κύριο ενδιαφέρον του ήταν η ζωγραφική απεικόνιση του αττικού τοπίου. Τα σχέδια, οι ζωγραφικές του σημειώσεις σχετικά με τον άνθρωπο, οι προσωπογραφίες του απαντώνται κυρίως στα μπλοκ ζωγραφικής του. Θέματα που συχνά εντοπίζονται στο έργο του είναι οι κατοικίες της Αθήνας, οι τοπογραφίες (από την Αίγινα, που υπήρξε αγαπημένος του τόπος, καθώς και άλλα μέρη της Ελλάδας), η απεικόνιση εσωτερικών χώρων και προσώπων που κατοικούσαν σε αυτούς, ο πόλεμος του ’40, οι στρατιώτες και η Κατοχή. Ζωγράφισε το ημερολόγιο της ΑΓΕΤ Ηρακλής και εικονογράφησε παιδικά βιβλία. Συμμετείχε σε αρκετές εκθέσεις, μεταξύ αυτών στην έκθεση Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας το 1957. Το φθινόπωρο του 2023 διοργανώθηκε στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος μεγάλη αναδρομική έκθεση για να τιμηθεί το έργο του, με τη συμβολή του γιου του Παναγή Βουρλούμη. Η έκθεση συνοδευόταν από αναλυτικό κατάλογο που επιμελήθηκε ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της ΕΒΕ. Τρία έργα από την έκθεση αυτή δωρήθηκαν κατόπιν στην Εθνική Βιβλιοθήκη.

Δεστούνης, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • ;-1826

Ο Ιωάννης Δεστούνης του Παναγή, αδελφός του Γεωργίου (Τζώρτζη), ήταν Κεφαλλονίτης έμπορος και Δήμαρχος της Οδησσού.
Από νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε στη Ρωσία και σπούδασε με δική του δαπάνη τους ανιψιούς του, Σπυρίδωνα και Κωνσταντίνο στη Μόσχα. Στη Ρωσία διορίσθηκε Σύμβουλος του Κράτους και διετέλεσε από το 1802 Γενικός Πρόξενος της Ιονίου Πολιτείας. Άσκησε καθήκοντα δημάρχου της Οδησσού κατά τα έτη 1796-1799. Το 1808 υπήρξε συνιδρυτής και διευθυντής της Γραικορωσικής Συντροφίας των Ασφαλειών (Greko-russkoe strahovoe obščestvo), μαζί με τους Έλληνες εμπόρους Θεόδωρο Σεραφινό και Ιωάννη Πεταλά. Σύμφωνα με το καταστατικό της εταιρείας ποσοστό της τάξης του 10% των κερδών της οριζόταν να αποδίδεται στο ελληνικό σχολείο και τα νοσοκομεία της πόλης.
Αναφέρεται ότι εισέφερε ικανά ποσά για την ανοικοδόμηση της ελληνικής εκκλησίας της Οδησσού (1808), καθώς και υπέρ των αναγκών της πατρίδας το 1821.

[Πηγές
• Υλικό του αρχείου
• Λήμμα «Ασφαλιστικές Εταιρείες Οδησσού» στην Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού. Βλ. http://www.ehw.gr/asiaminor/Forms/fLemmaBody.aspx?lemmaid=11154#noteendNote_7. Τελευταία πρόσβαση στις 3/10/2022.
• Λειβαδά, Ευρυδίκη. «Κεφαλλονίτες & Θιακοί τον 19ο & 20ο αι. στην βόρεια Παρευξείνια περιοχή» στο KefaloniaMagazine.gr, 9/3/2022. Βλ. https://kefaloniamagazine.gr/topika-mme/eyrydiki-leivada-kefallonites-amp-thiakoi-ton-19o-amp-20o-ai-stin-voreia-pareyxeinia-periochi/. Τελευταία πρόσβαση στις 3/10/2022.
• Λήμμα «Γιαννικέσης Άγγελος» στο Βοβολίνης, Σπύρος Α., Βοβολίνης, Κωνσταντίνος Α. (διεύθυνση). Μέγα Ελληνικόν Βιογραφικόν Λεξικόν, τόμ. Β΄. Αθήνα, Βιομηχανική Επιθεώρηση, [1958-1963], σ. 452-454.]

Μαργέλου (ή Μαριέλου), Ειρήνη

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1848-1928

Η Ειρήνη Μαργέλου (ή Μαριέλου), ανιψιά του Αλέξανδρου Λυκούργου, υπήρξε φίλη και συνεργάτιδα της Καλλιρόης Παρρέν και της Σεβαστής Καλλισπέρη, μετείχε στο ελληνικό φεμινιστικό κίνημα και διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ενώσεως Ελληνίδων. Είναι εκείνη η οποία ουσιαστικά διέσωσε το αρχείο των οικογενειών Λυκούργου Λογοθέτη και Σακελλαρίου.

Λυκούργος, Αλέξανδρος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1827-1875

Γιος του Γεωργίου Λογοθέτη Λυκούργου (1772-1850), ο Αλέξανδρος Λυκούργος διετέλεσε καθηγητής Θεολογίας του Οθωνείου Πανεπιστημίου και Αρχιεπίσκοπος Σύρου και Τήνου. Υπήρξε επίσης ένας από τους πρωτεργάτες της διευθέτησης του Βουλγαρικού Σχίσματος, πολέμιος του Πανσλαβισμού και υπέρμαχος της προσέγγισης της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας με την Αγγλικανική.

Γαϊτάνου-Γιαννιού, Αθηνά

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1880 - 1952

Γεννήθηκε στο Μακροχώρι (Μπακίρκιοϊ) της Κωνσταντινούπολης, τον Αύγουστο του 1880. Το επώνυμό της ήταν Γαϊτάνογλου, το οποίο μόλις πήγε σχολείο εξελληνίστηκε σε Γαϊτανοπούλου (του αδελφού της αντίστοιχα έγινε Γαϊτανίδης). Όταν ήρθε στην Ελλάδα, άρχισε να χρησιμοποιεί κανονικά το επώνυμο του πατέρα της, Παναγιώτη Γαϊτάνου. Τέλειωσε το Ζωγράφειο Παρθεναγωγείο της Κωνσταντινούπολης και συμπλήρωσε τις σπουδές της επί τρία χρόνια στην Αθήνα. Το 1901 έγινε βοηθός διευθύντρια του Παρθεναγωγείου του Μακροχωρίου, τη διεύθυνση του οποίου ανέλαβε πλήρως το 1903 και τη διατήρησε μέχρι το 1907. Από το 1897 άρχισε να δημοσιεύει διηγήματα και άλλα κείμενα σε περιοδικά, ετήσια ημερολόγια και άλλα έντυπα. Το 1908 εξέδωσε στην Αθήνα τόμο διηγημάτων με τίτλο Οράματα υπό το ψευδώνυμο Σίβυλλα. Την περίοδο 1909-1911 υπήρξε συνεργάτιδα και, εν συνεχεία, διευθύντρια του εβδομαδιαίου περιοδικού της Κωνσταντινούπολης Νέον Πνεύμα. Το 1911 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Εργάστηκε αρχικά ως δασκάλα και το 1914 διορίστηκε (κατόπιν συμμετοχής σε διαγωνισμό) στο Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας. Το 1916 εξέδωσε τη μελέτη Η καταγωγή του ανθρώπου και η εξέλιξίς του στην Κοινωνία. Lamarck, Darwin, Marx. Την ίδια εποχή συμμετέσχε ενεργά —μέχρι και με παράνομες αφισοκολλήσεις— στον αγώνα για αβασίλευτη δημοκρατία, ενώ τη διάρκεια των «Νοεμβριανών» τραυματίστηκε από σφαίρα στο πόδι, καθώς βοηθούσε στη νοσηλεία τραυματισμένων Γάλλων στρατιωτών στον λόφο του Φιλοπάππου. Το 1919 ίδρυσε τον «Σοσιαλιστικό Όμιλο Γυναικών» και το 1921 τον «Διεθνή Σύνδεσμο Γυναικών», δημιουργήματα του οποίου ήταν το «Σπίτι του Κοριτσιού» (1921), ο «Ξενώνας της Γυναίκας» (1932), η «Νυχτερινή Σχολή Αγραμμάτων» και η «Σχολή διά Νηπιοκόμους» (1933). Το 1921, η Αθηνά Γαϊτάνου υπήρξε ιδρυτικό μέλος του «Συνδέσμου των Δικαιωμάτων Γυναικός» (με τον οποίον αργότερα ήρθε σε αντίθεση με αφορμή τη στάση του στο ζήτημα της ψήφου στις γυναίκες), του «Συνδέσμου Αναγεννήσεως», του «Συνδέσμου Προστασίας Μεταναστών» και του «Συνδέσμου Προστασίας Γυναικών και Ανηλίκων Κρατουμένων». Το 1925 πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Συνδέσμου «Λαϊκόν Πανεπιστήμιον», ενώ την ίδια χρονιά εξέδωσε στην Αθήνα το Γυναίκα και πολιτική. Υπήρξε τακτική συντάκτρια του Ριζοσπάστη από το 1916 και πολλών σοσιαλιστικών εντύπων, όπως ο Εργάτης, τα Εργατικά δίκαια, ο Σοσιαλισμός, τα Σοσιαλιστικά φύλλα, η Εργατική Άμυνα και το Δελτίον του Ελληνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Από το 1919 ήταν τακτική συντάκτρια και ρεπόρτερ της καθημερινής εφημερίδας Κοινωνία και συνεργάτιδα του Ελεύθερου Τύπου και της Πολιτείας (1930-1932) για φεμινιστικά θέματα. Το 1921 συνίδρυσε το περιοδικό Ελληνίς, του οποίου υπήρξε διευθύντρια μέχρι τον Δεκέμβριο του 1932. Συνέταξε λήμματα για οικονομικά, πολιτικά και φεμινιστικά θέματα στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία και στο Λεξικό Ελευθερουδάκη. Άρθρα και μελέτες δημοσιεύτηκαν σε πολλά ξένα περιοδικά, όπως το Femme Socialiste και το Pour les Femmes. Πρότεινε και επιμελήθηκε το αφιέρωμα του πολωνικού περιοδικού Kobieta Współczesna (Σύγχρονη Γυναίκα) στην Ελληνίδα γυναίκα (Φεβρουάριος 1930). Το καλοκαίρι του 1931 πήρε μέρος στην Δ΄ Διεθνή Σοσιαλιστική Συνδιάσκεψη Γυναικών στη Βιέννη ως εκπρόσωπος του «Σοσιαλιστικού Ομίλου Γυναικών» και συνδέθηκε φιλικά με τη γερμανίδα σοσιαλίστρια Λουίζα Κάουτσκι, με την οποία άρχισε να αλληλογραφεί, καθώς και με άλλες σοσιαλίστριες και φεμινίστριες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 και κυρίως από την επιβολή της δικτατορίας Μεταξά (1936) ανεστάλη η λειτουργία του Σοσιαλιστικού Ομίλου καθώς και των περισσότερων Συνδέσμων και η Γιαννιού στράφηκε κυρίως στο συγγραφικό της έργο, με έμφαση στην τοπική και πολιτιστική ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας της («Από την Ανατολικήν Θράκην, η επαρχία Δέρκων», περιοδικό Θρακικά, 1940· «Τα φιλολογικά σαλόνια της Πόλης», περιοδικό Νέα Εστία, 1948· Το πνευματικό Μακροχώρι του καιρού μου, Κωνσταντινούπολη 1951). Στη διάρκεια της Κατοχής χώρισε με τον Νίκο Γιαννιό κι έζησε με την κόρη τους Μυρτώ, διατηρώντας ωστόσο καλή και στενή σχέση μαζί του. Πέθανε στην Αθήνα, στις 19.2.1952

[Πηγές: βιογραφικά σημειώματα και αυτοβιογραφικές αναφορές στο αρχείο καθώς και: Ίρις Αυδή-Καλκάνη, Μια αντάρτισσα της Πόλης στην ταραγμένη Αθήνα, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα 1997.]

Nelly's

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1899-1998

Η Nelly’s (Έλλη Σεραϊδάρη-Σουγιουλτζόγλου) γεννήθηκε στο Αϊδίνι στις 10/23 Νοεμβρίου 1899, κόρη του εμπόρου Σουγιουλτζόγλου και της Μάρθας Βαγιανού από τη Μυτιλήνη. Είχε τρεις αδελφές και ένα αδελφό, τον Νίκο. Το 1920 πήγε στη Δρέσδη και μαθήτευσε δίπλα στον Hugo Erfurth και τον Franz Fiedler, γνωστούς φωτογράφους. Πήρε το δίπλωμά της το Δεκέμβριο του 1923. Τέλη του 1924 ήρθε στην Ελλάδα, όπου στο μεταξύ είχαν εγκατασταθεί οι γονείς της, και άνοιξε ένα στούντιο στην οδό Ερμού 49. Τρία χρόνια αργότερα ξεκίνησε περιοδείες στην ελληνική ύπαιθρο, φωτογραφίζοντας τόπους, ανθρώπους, και μνημεία, δημιουργώντας ένα πλούσιο αρχείο της Ελλάδας του Μεσοπολέμου. Πραγματοποίησε δύο ρεπορτάζ, φωτογράφησε τους μικρασιάτες πρόσφυγες με ανάθεση της Near East Foundation, και την παληά Αθήνα σε συνεργασία με τον Δημήτρη Καμπούρογλου. Το 1929 παντρεύτηκε τον Άγγελο Σεραϊδάρη, με την οικογένεια του οποίου είχε συνδεθεί στη Δρέσδη. Ο Άγγελος ήταν γιος του καπνεμπόρου Κωνσταντίνου Σεραϊδάρη από την Καβάλα και της Μαριάνθης Ζερβουδάκη της γνωστής οικογένειας της Κωνσταντινούπολης. Είχε τέσσερις αδελφούς, τον Νίκο, τον Ιωάννη, τον Κλέωνα και τον Πάρι. Όλα τα αγόρια μαθήτευσαν σε σχολεία στη Λωζάννη, όπου είχε καταφύγει η οικογένεια κατά τον πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο. Μετά τον πόλεμο η οικογένεια Σεραϊδάρη επέστρεψε στη Δρέσδη. Ο Άγγελος διδάχθηκε πιάνο, όμως εγκατέλειψε μία πολλά υποσχόμενη μουσική καριέρα και εργάστηκε μαζί με την Έλλη. Το 1931 μετέφεραν το στούντιο στην Ερμού 18. Εκεί εδραιώθηκε η φήμη της ως πορτραιτίστα και όλη η καλή κοινωνία των Αθηνών πέρασε από το ατελιέ. Σημαντική δραστηριότητα ήταν και η φωτογράφιση νυφών στο σπίτι τους. Το περιοδικό VOILA έκανε, εν αγνοία της Έλλης, εξώφυλλο τον Ιούνιο του 1934 την εμβληματική φωτογραφία της ρωσίδας χορεύτριας Nikolska που απαθανάτισε η Έλλη να ίπταται με το πέπλο της ανάμεσα σε κίονες στον Παρθενώνα. Την περίοδο αυτή πουλούσε φωτογραφίες της στο Υπουργείο Τύπου και Τουρισμού για δημοσίευση στο περιοδικό En Grèce και γενικά για την τουριστική προώθηση της χώρας. Η τυπογραφική αρτιότητα του περιοδικού ανέδειξε τη δουλειά των φωτογράφων της εποχής, όπως των Β. και Ν. Τομπάζη, Λέοντα Φραντζή, Γιώργου Βαφιαδάκη, Βούλας Παπαϊωάννου, Μαρίας Χρουσάκη, κ. ά. Το 1939 το ζευγάρι Σεραϊδάρη ταξίδεψε στη Νέα Υόρκη για να επιμεληθεί το ελληνικό περίπτερο της Διεθνούς Έκθεσης. Η κήρυξη του πολέμου τους βρήκε στη Νέα Υόρκη όπου και παρέμειναν για 27 χρόνια. Το Δεκέμβριο του 1940 το περιοδικό LIFE έκανε εξώφυλλο τη φωτογραφία του Εύζωνα σαλπιγκτή. Το 1946 άνοιξαν ένα στούντιο στο 19 της 57ης οδού. Εκεί συνέχισε να εργάζεται ως πορτραιτίστα της ελληνικής ομογένειας και να πουλά φωτογραφίες της σε αμερικανικά περιοδικά. Μαθήτευσε σε σχολή ρεπορτάζ και έμαθε την περίπλοκη τεχνικής της Carbro print για έγχρωμες φωτογραφίες.
Παράλληλα ασχολήθηκε με τη διακοσμητική τέχνη κατασκευάζοντας κεραμικά πλακάκια και αντικείμενα.
Το φωτογραφείο της στην Αθήνα συνέχισε να το λειτουργεί ο αδελφός της Νίκος Σουγιουλτζόγλου μέχρι το 1953. Η Έλλη και ο Άγγελος επέστρεψαν στην Αθήνα το 1965 και ζούσαν αποσυρμένοι στη Νέα Σμύρνη.
Η Έλλη πέθανε στην Αθήνα στις 17 Αυγούστου 1998.
Τη δεκαετία του 1980 το έργο της έγινε ξανά γνωστό στο κοινό με πολλά δημοσιεύματα, εκδόσεις και τιμητικές διακρίσεις. Στα μέσα της δεκαετίας δώρισε το σύνολο του έργου της στο Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη. Τον Μάιο του 1987 τιμήθηκε μαζί με τον Σπύρο Μελετζή από την υπουργό πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη, και το 1995 οι δύο παλαίμαχοι φωτογράφοι τιμήθηκαν από τον πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο. Την Άνοιξη του 2023 έγινε η μεγάλη αναδρομική έκθεση Nelly’s στο μουσείο Μπενάκη και εκδόθηκε ομότιτλος κατάλογος.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, Nelly’s Αυτοπροσωπογραφία, επ. Εμμανουήλ Κάσδαγλη, Αθήνα, 1989, Κατάλογος έκθεσης NELLY’S το έργο της φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη 1899-1998, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2023.

Παξινού, Κατίνα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1900-1973

Η Κατίνα Παξινού (Αικατερίνη Κωνσταντοπούλου) γεννήθηκε το 1900 στον Πειραιά. Ήταν κόρη του αλευροβιομηχάνου Βασιλείου Κωνσταντόπουλου και της συζύγου του Ελένης Μαλανδρίνου κι είχε έξι αδέρφια.

Η Κατίνα Παξινού πέρασε τα μαθητικά της χρόνια στη Σχολή Χιλ, στη Σχολή Καλογραιών της Τήνου και εσωτερική σε σχολείο της Ελβετίας. Το 1917 αποφοίτησε από το Κονσερβατουάρ της Γενεύης (Conservatoire de musique de Genève), ενώ είχε ήδη εμφανιστεί σε μουσικές εκδηλώσεις στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών και στο Βασιλικό Θέατρο. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον επιχειρηματία Γιάννη Παξινό, με τον οποίο απέκτησε δύο κόρες, την Έθελ και την Ιλεάνα (Ελένη). Το ζευγάρι χώρισε το 1923. Στη διάρκεια του γάμου της κι ώς το 1926 η Παξινού έλαβε μέρος σε παραγωγές λυρικού θεάτρου στην Αθήνα και συνέχισε τις μουσικές σπουδές της στην Κωνστάντζα της Ρουμανίας, τη Βιέννη και το Βερολίνο. Στη σκηνή εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1920, ερμηνεύοντας το ρόλο της Βεατρίκης στο ομότιτλο, γραμμένο ειδικά για την Παξινού, μελόδραμα του Δημήτρη Μητρόπουλου.

Ο Αλέξης Μινωτής κι η Κατίνα Παξινού γνωρίστηκαν το 1928. Το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, η Παξινού ξεκίνησε τη συνεργασία της με το θίασο Κοτοπούλη, στο έργο του Ανρύ Μπατάιγ Η γυμνή γυναίκα. Το 1931, εν αναμονή της έναρξης λειτουργίας του Εθνικού Θεάτρου, η Παξινού κι ο Μινωτής συνεργάστηκαν με τον Αιμίλιο Βεάκη. Στην κρατική σκηνή ανέλαβαν πρωταγωνιστικούς ρόλους από την πρώτη παραγωγή της (Αγαμέμνων του Αισχύλου 1932) ως το 1941. Μάρτιο του 1940 παντρεύτηκαν στην Αθήνα κι η Παξινού έφυγε για το Λονδίνο, όπου υποδύθηκε την κυρία Άλβιγκ στους Βρικόλακες του Ίψεν (Duchess Theatre, θίασος του Charles Cochran).

Το 1941 ο Μινωτής συνελήφθη από τους Γερμανούς, οδηγήθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, δραπέτευσε και κατέφυγε στη Χίο, συνελήφθη εκ νέου και φυλακίστηκε. Το 1942 διέφυγε στην Τουρκία, στο Κάιρο και από εκεί, με διπλωματικό διαβατήριο, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε εγκατασταθεί μετά από περιπέτειες η Παξινού.

Έως το 1950 ζήσανε στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, έλαβαν μέρος σε αντιπολεμικές και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις κι ενέργειες κι εμφανίστηκαν στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Το 1943 η Κατίνα Παξινού υποδύθηκε την Πιλάρ στην κινηματογραφική ταινία του Σαμ Γουντ Για ποιον χτυπά η καμπάνα, ερμηνεία για την οποία τιμήθηκε τον επόμενο χρόνο με το Όσκαρ δεύτερου γυναικείου ρόλου. Το 1949 τιμήθηκε με το βραβείο Κοκτώ για την ερμηνεία της στην κινηματογραφική απόδοση του έργου του Ευγένιου Ο’Νηλ Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα, σε σκηνοθεσία του Ντάντλεϋ Νίκολς. Το 1951 υποδύθηκε τη Μπερνάρντα Άλμπα στη Νέα Υόρκη (The American National Theatre and Academy Playhouse). Το καλοκαίρι του ίδιου χρόνου το Εθνικό Θέατρο παρουσίασε τον Οιδίποδα τύραννο του Σοφοκλή στο αρχαίο θέατρο Δελφών, σε σκηνοθεσία του Αλέξη Μινωτή, με τον ίδιο στο ρόλο του Οιδίποδα και την Παξινού στο ρόλο της Ιοκάστης. Ακολούθησαν περιοδεία του κρατικού θιάσου στις ΗΠΑ και παράλληλη ανεξάρτητη κινηματογραφική και θεατρική δραστηριότητα των Παξινού και Μινωτή στην Αγγλία και την Αμερική.

Το 1953 το ζευγάρι ήρθε σε ρήξη με το Γιώργο Θεοτοκά. Από το 1955 –όταν ο Αιμίλιος Χουρμούζιος ανέλαβε τη διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου– ως το 1968 διατήρησαν μόνιμη συνεργασία με την κρατική σκηνή ως πρωταγωνιστές, ο Μινωτής και ως σκηνοθέτης, σε έργα του παγκόσμιου σύγχρονου και κλασικού ρεπερτορίου και τα καλοκαίρια σε αρχαίες τραγωδίες, στο πλαίσιο των φεστιβάλ Επιδαύρου και Αθηνών.

Τον Αύγουστο του 1968 ο Μινωτής κι η Παξινού ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από το Εθνικό Θέατρο και δημιούργησαν δικό τους θίασο, με τον οποίο έδωσαν παραστάσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ως το 1973. Ο τελευταίος ρόλος της Κατίνας Παξινού ήταν η Μάνα Κουράγιο στο ομότιτλο έργο του Μπρεχτ. Πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου 1973.

Κορυφαίες μορφές του ελληνικού θεάτρου του 20ού αιώνα, η Κατίνα Παξινού κι ο Αλέξης Μινωτής είχαν διεθνή αναγνώριση κι ακτινοβολία και τιμήθηκαν επανειλημμένως για την καλλιτεχνική προσφορά τους.

[Η σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος βασίστηκε στο: Πλάτων Μαυρομούστακος, «Χρονολόγιο», στο Πλάτων Μαυρομούστακος (επιμ.), Παξινού – Μινωτής. Μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1997, σ. 19-60].

Αποτελέσματα 4701 έως 4761 από 4761