Showing 16948 results

Authority record

Βίλλας, Πέτρος

  • Person

Ο Πέτρος Βίλλας ήταν αρχηγός του περιφερειακού Αρχηγείου Πρωτευούσης του Σώματος Ελλήνων Αλκίμων.

Βοκοβιτς (Βόκας), Νίκος

Ο Στέλιος Βόκοβιτς γεννήθηκε στη Χαρταλιμή της Κωνσταντινούπολης και ήλθε στην Αθήνα το 1922. Αποφοίτησε με άριστα από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου και πραγματοποίησε την πρώτη του επαγγελματική εμφάνιση το 1937, ερμηνεύοντας το ρόλο του Φραγκίσκου στον Άμλετ του William Shakespeare (σκηνοθεσία του Δημήτρη Ροντήρη, με τον Αλέξη Μινωτή στον ομώνυμο ρόλο). Η συνεργασία του με την κρατική σκηνή συνεχίστηκε μέχρι το καλοκαίρι του 1941, σε παραγωγές έργων κλασικού ρεπερτορίου, αρχαίου δράματος και νεοελληνικού θεάτρου, σκηνοθετημένες στην πλειονότητά τους από τον Δημήτρη Ροντήρη, αλλά και από τον Τάκη Μουζενίδη, τον Δημοσθένη Ματσούκη και τον Πέλο Κατσέλη. Από το καλοκαίρι του 1941 μέχρι το καλοκαίρι του 1948 συνεργάστηκε κυρίως με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη και σποραδικά με τους θιάσους Κατερίνας Ανδρεάδη, Μαίρης Αρώνη-Δημήτρη Χορν, Νίκου Χατζίσκου-Μελίνας Μερκούρη και Κώστα Μουσούρη-Ρενάτο Μόρντο-Γιώργου Ανεμογιάννη. Το φθινόπωρο του 1946 επέστρεψε στο Εθνικό Θέατρο, το οποίο υπηρέτησε επί σειρά ετών, μέχρι το 1982 – με ένα σύντομο διάλειμμα κατά τα έτη 1950-1952, οπότε συνεργάστηκε με την Ελληνική Σκηνή του Δημήτρη Ροντήρη και το θίασο Κοτοπούλη. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης θητείας του στο Εθνικό, ο Στέλιος Βόκοβιτς διακρίθηκε σε ρόλους από το σύγχρονο και κλασικό ρεπερτόριο, ιδιαίτερα όμως σε ρόλους αγγελιαφόρων σε αρχαίες τραγωδίες. Το 1973 ερμήνευσε τον Γαλιλαίο στη Ζωή του Γαλιλαίου (Leben des Galilei) του Bertolt Brecht (σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου). Οι τελευταίες θεατρικές εμφανίσεις του σημειώθηκαν την περίοδο 1982-1985, στο Απλό Θέατρο της Καλλιθέας –Τα γούστα του κυρίου Σλόαν (Entertaining Mr Sloan) του Joe Orton και Τα λάθη μιας νύχτας (She stoops to conquer, or The mistakes of a night) του Oliver Goldsmith, σε σκηνοθεσία του Αντώνη Αντύπα– και στο θέατρο Διονύσια: Δόνια Ροζίτα (Dona Rosita la soltera) του Federico Garcia Lorca, με το θίασο «Προσκήνιο» του Αλέξη Σολομού.

Ο Νίκος Βόκοβιτς, αδελφός του Στέλιου, αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου το 1944 και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη σκηνή την ίδια χρονιά, στο Μεγάλο παιχνίδι του Άγγελου Τερζάκη (σε σκηνοθεσία του Πέλου Κατσέλη). Υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Νίκος Βοκάς και για τα επόμενα τρία χρόνια συνεργάστηκε με τους θιάσους Μιχάλη Κουνελάκη, Μαρίκας Κοτοπούλη, Άννας Χριστοφορίδου και «Νεοελληνική Σκηνή». Από το 1947 μέχρι το 1967 συνεργάστηκε κυρίως με το Εθνικό Θέατρο, αλλά και με τους θιάσους Κώστα Μουσούρη (1952), Έλλης Λαμπέτη-Γιώργου Παππά-Δημήτρη Χορν (1953) και «Νέα Σκηνή» του Κωστή Λειβαδέα (1953, 1958). Το 1967 αποχώρησε από τη σκηνή και διετέλεσε, μέχρι το 1982, γραμματέας της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Από το 1937, ο Νίκος Βόκοβιτς ασχολήθηκε, επίσης, με την ποίηση, την πεζογραφία και τη θεατρική συγγραφή. Από το λογοτεχνικό και δραματουργικό του έργο, αναφέρουμε ενδεικτικά τις ποιητικές συλλογές Μουσικοί προάγγελοι (1937), Το τραγούδι του Άγνωστου (1949), Ηλιόβολα και πικραμένα (1963), Εκείνοι που έφυγαν (1980), Αναβίωση (1988), Ελεγειακό υμνητικό για τον αδελφό μου Στέλιο Βόκοβιτς (1991), τη συλλογή διηγημάτων Επιβίωση (1986), το μυθιστόρημα Η αποκατάσταση (1992) και τα θεατρικά έργα Πίσω στην κοινωνία (βραβείο Καλοκαιρίνειου Διαγωνισμού 1943, μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο με τον τίτλο Ο θεός είναι δικός μας) και Το κορίτσι που δε γελούσε (Α΄ βραβείο Πανελλήνιου Διαγωνισμού 1988). Το 1956, το θεατρικό έργο του, Ο φίλος μου απ’ τη Σουηδία, παρουσιάστηκε στο θέατρο Διονύσια στην Καλλιθέα, από το θίασο «Νεοελληνικό Θέατρο» του Γκυ Ζυρώ (με τη συμμετοχή του Νίκου Βόκοβιτς στο ρόλο του Μανώλη Σαράντου).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: 1) Έξαρχος, Θεόδωρος, Έλληνες ηθοποιοί «Αναζητώντας τις ρίζες», Τόμος δεύτερος (Α-Μ). Αθήνα – Γιάννινα, Δωδώνη, 1996, σ. 71-74. 2) Θεατρικά προγράμματα στη Συλλογή Τεκμηρίων Παραστατικών Τεχνών και Μουσικής του Ε.Λ.Ι.Α.-Μ.Ι.Ε.Τ.].

Γανιάρης, Χρυσόστομος

  • Person
  • 1894-1966

Ο εκδότης και ποιητής Χρυσόστομος Γανιάρης γεννήθηκε στην Καλλιμασιά Χίου στις 7 Ιουλίου 1894. Γιος του Παναγιώτη και της Ανθούλας (το γένος Ψαλτάκη) είχε άλλα πέντε αδέλφια. Πήγε στο δημοτικό σχολείο της Καλλιμασιάς, στο γυμνάσιο της Χώρας και συνέχισε τις σπουδές του στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης, από όπου αποφοίτησε το 1913. Αμέσως μετά διορίστηκε δάσκαλος στο Β΄Δημοτικό Σχολείο της Χίου. Τον Φεβρουάριο του 1918 παντρεύτηκε την Ευφημία, κόρη του τραπεζίτη Εμ. Δάνου, και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Την ίδια εποχή ίδρυσε τον εκδοτικό οίκο Χ. Γανιάρη εκδίδοντας στην αρχή για κάποιο διάστημα το περιοδικό Νουμάς και στη συνέχεια πάνω από 150 έργα της ελληνικής και ξένης λογοτεχνίας. Σταμάτησε τις προσωπικές εκδοτικές επιχειρήσεις, που οικονομικά ήταν τελείως ασύμφορες, το 1935. Έκτοτε εργάστηκε στις εκδοτικές εταιρείες «Πυρσός» και «Αετός» μέχρι το 1954 που πήρε σύνταξη.
Στη διάρκεια της Κατοχής φυλακίστηκε για οκτώ μήνες, ενώ οι Γερμανοί σκότωσαν τη γυναίκα του στις 8 Σεπτεμβρίου του 1944. Έγραψε και τύπωσε δύο ποιητικές συλλογές την Ευφημία (1946) και τα Καλλιμασιώτικα (1949) και άλλα πεζά αφηγήματα που δημοσιεύθηκαν στην Χιακή Επιθεώρηση.
Ο Γανιάρης απέκτησε δύο παιδιά, την Ανθούλα και τον Ανδρέα, τα οποία συνέχισαν τη βιβλιοδετική τέχνη που είχε ξεκινήσει πρωτοποριακά η μητέρα τους στη «Βιβλιοφιλική Γωνιά».
Πέθανε στην Αθήνα στις 21 Ιουλίου 1966 ύστερα από μακροχρόνια αρρώστια.

Γεννηματάς, Ιωάννης

  • Person
  • 1910- ;

Ο Ιωάννης Γεννηματάς υπήρξε αντιστράτηγος, αρχηγός Γ.Ε.Σ. το 1964. Μετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-1941 και κατά τη διάρκεια της Κατοχής διέφυγε στη Μέση Ανατολή όπου εντάχθηκε στον ελληνικό στρατό. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ήταν διοικητής τάγματος, διευθυντής του γραφείου επιχειρήσεων της XI Μεραρχίας, και επιτελάρχης της 36ης ταξιαρχίας. Ήταν επίσης διοικητής του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος στην Κορέα, ενώ υπηρέτησε και σε πολλές επιτελικές θέσεις έως το 1965 οπότε και αποστρατεύτηκε. Φιλοβασιλικός, αναγκάστηκε από τη δικτατορία να εγκαταλείψει τη χώρα το 1969. Τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα πολεμικά μετάλλια και παράσημα.

Ελευθεριάδης, Γεώργιος

  • Person

Ο Γεώργιος Ελευθεριάδης ήταν γιος του Βασιλείου Ελευθεριάδη και της Σμαράγδας (το γένος Γεωργίου Αργ. Κοϊμτζόγλου).

Εμπεδοκλής, Γρηγόριος

  • Person

Βλέπε Βιογραφικό Λεξικό Βοβολίνη και Εικονογραφημένη Ελλάς. Τράπεζαι, βιομηχανία, εμπόριον, γεωργία, ναυτιλία, συγκοινωνία, Α΄ τόμος, Αθήνα, 1925.

Ένωσις Υφαντουργών Νίκαιας

  • Corporate body

Η Ένωσις Υφαντουργών Νικαίας ιδρύθηκε το 1945. Σύμφωνα με το καταστατικό που υπάρχει στο αρχείο, η επίσημη ονομασία της ήταν
«Βιοτεχνικός Σύνδεσμος Υφαντουργών Νικαίας Ταμπουρίων κλπ.». Η Ένωση ήταν μέλος της «Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Νικαίας».
Οι παρακάτω τίτλοι πιθανότατα είναι διαφορετικοί τίτλοι της Ένωσης: «Σύνδεσμος Βιοτεχνών Ξυλίνων Αργαλιών Νικαίας,», «Σύνδεσμος Υφαντουργών Νικαίας» «Σύνδεσμος Υφαντουργών Βιοτεχνών Νικαίας». Στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το ίδιο συλλογικό σώμα μας οδηγεί το γεγονός ότι η αρίθμηση της εισερχόμενης αλληλογραφίας (πρωτοκόλληση) είναι συνεχόμενη.

Ζαβιτσιάνος, Κωνσταντίνος

  • Person

Ο Κωνσταντίνος Ζαβιτσιάνος (Κέρκυρα, 1879 - Αθήνα, 1951), ήταν δικηγόρος και πολιτικός. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και μετεκπαιδεύτηκε σε ιταλικά και γαλλικά πανεπιστήμια. Πρωτοεκλέχτηκε ανεξάρτητος βουλευτής Κέρκυρας στις εκλογές της Α΄ Αναθεωρητικής Βουλής (Αύγουστος του 1910). Επανεκλέχτηκε τον Νοέμβριο του 1910, το 1912, τον Μάιο του 1915, το 1923 και το 1928, συνεργαζόμενος με το κόμμα των Φιλελευθέρων (το 1928 ήταν αρχηγός του κόμματος “Προοδευτική Ένωσις"). Διετέλεσε πρόεδρος της Βουλής (1915), υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Βενιζέλου (1928-1929), και εκλέχτηκε αριστίνδην γερουσιαστής το 1933. Την 5η Αυγούστου του 1936, ανέλαβε αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Μεταξά, θέση από την οποία παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1937, διαφωνώντας με την οικονομική πολιτική. Ως υπουργός Εσωτερικών ο Ζαβιτσιάνος κατέβαλε ουσιαστικές προσπάθειες για την πάταξη της ληστείας και συνέδεσε το όνομά του με τη θέσπιση του “ιδιώνυμου" (νόμος 4229 “περί μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών"), που αποσκοπούσε στην καταστολή των δραστηριοτήτων του Κομμουνιστικού Κόμματος. Την περίοδο 1941-1943 εκλέχτηκε σύμβουλος και συνδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, αντικαθιστώντας τον Αλέξανδρο Κορυζή στην διοίκηση της Τράπεζας. Τον Ιανουάριο του παραιτήθηκε από τη θέση αυτή και αντικαταστάθηκε από τον Γεώργιο Μερκούρη. Έγραψε το βιβλίο Αναμνήσεις εκ της ιστορικής διαφωνίας Βασιλέως Κωνσταντίνου και Ελευθερίου Βενιζέλου όπως την έζησα (1914-1922), Αθήνα, 1946-1947, που αποτελεί αξιόλογη πηγή για την περίοδο του Διχασμού και το δοκίμιο Η χρεοκοπία του κεφαλαιοκρατισμού και του σοσιαλισμού και το νεοφιλελεύθερον οικονομικόν σύστημα Αθήνα, 1948. Ήταν παντρεμένος με την Ευαγγελία (Λιλή), το γένος Κωνσταντίνου Τσιτσοπούλου και είχε δύο αδέλφια την Mignion Ζαλοκώστα και τον Αρθούρο Ζαβιτσιάνο.

Ζυγούρης, Χρήστος

  • Person

Ο Χρήστος Ζυγούρης ήταν στρατιωτικός. Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής εκστρατείας ήταν λοχαγός, διευθυντής του 3ου Επιτελικού Γραφείου της V Μεραρχίας (1920-1/1923) και μετά το τέλος των επιχειρήσεων ανέλαβε την σύνταξη της πολεμικής έκθεσης της Μεραρχίας.
Στη διάρκεια του Πολέμου 1940-1941 ο Ζυγούρης ήταν υποστράτηγος διοικητής της IX Μεραρχίας στα ελληνοαλβανικά σύνορα.

Θέμελης, Γιώργος

  • Person

Ο Γιώργος Θέμελης γεννήθηκε στο Κάιρο. Εκ γενετής τυφλός, πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από τη μητέρα του Αικατερίνη και σπούδασε μουσική με τη μέθοδο Braille. Σε ηλικία δέκα ετών εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως σολίστ και ήταν ο πρώτος τυφλός πιανίστας που έγινε δεκτός στο Ωδείο του Παρισιού (με τροποποίηση του καταστατικού του, λόγω εξαιρετικής επίδοσης του υποψηφίου). Μαθητής της Marguerite Long, αποφοίτησε από το Ωδείο με άριστα και πρώτο βραβείο το 1936. Έκτοτε διακρίθηκε ως σολίστ διεθνώς. Στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου πραγματοποίησε συναυλίες στη Μέση Ανατολή και συνεργάστηκε με την ορχήστρα του Τελ-Αβίβ. Το 1947 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο και το 1950 ήταν ο πρώτος Έλληνας που έλαβε μέρος στα Promenade Concerts (στο Royal Albert Hall). Από τις πολυάριθμες εμφανίσεις και συνεργασίες του στο εξωτερικό, ξεχωρίζουν αυτές στη Ρωσία (1954), στη Νότιο Αφρική (1947), στο Βερολίνο (σολίστ της Φιλαρμονικής το 1952), στο Σικάγο (σολίστ της Φιλαρμονικής το 1970). Συνεργάστηκε με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης και από το 1954 και για σειρά ετών λάμβανε ανελλιπώς μέρος στο μουσικό πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών. Το 1979 τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στην Αθήνα.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Καλογερόπουλος, Τάκης, «Θέμελης Γεώργιος», Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, τόμος 2ος. Αθήνα, Γιαλλελής, 1998, 365-366. 2. Υλικό του αρχείου].

Ιερά Σύνοδος, εγκύκλιοι

Με βασιλικό διάταγμα που εκδόθηκε στις 23 Ιουλίου/4 Αυγούστου 1833 ανακηρύχθηκε η ανεξαρτησία της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και δημοσιεύθηκε ο ιδρυτικός Καταστατικός της Χάρτης. Σύμφωνα με αυτόν, η Αυτοκέφαλη Εκκλησία του Ελληνικού Βασιλείου διοικείται από την Ιερά Σύνοδο, πενταμελές όργανο στο οποίο μετέχουν κληρικοί εγκεκριμένοι από το βασιλιά. Με νεότερα διατάγματα που εκδόθηκαν στο τέλος του 1833 και τους πρώτους μήνες του 1834 αποφασίστηκε η κατάργηση των ανδρικών μοναστηριών με λιγότερους από έξι μοναχούς και το κλείσιμο όλων των γυναικείων (πλην τριών). Τέλος, προβλεπόταν ότι η μοναστηριακή περιουσία θα περιέλθει στο κράτος.

Λεβίδη, οικογένεια

  • Family

1) Ο Γεώργιος Λεβίδης, γιός του Δημητρίου Λεβίδη (1808-1893) και της Αικατερίνης Γεωργαντά (†1905), γεννήθηκε στην Αθήνα το 1857. Σπούδασε Νομικά και υπηρέτησε ως διπλωματικός υπάλληλος στο υπουργείο Εξωτερικών στις παρακάτω θέσεις: γραμματέας στο προξενείο Χανίων (Μάιος 1882), στην Αλεξάνδρεια -υπό τις διαταγές του Δ. Στεφάνου αντιπροσώπου της κυβέρνησης στη Διεθνή Επιτροπή Αποζημιώσεων (Φεβρ.1883). Στις 3/10/1883 μετατέθηκε στο γενικό προξενείο Ιωαννίνων, στις 27/4/1884 στο προξενείο Θεσσαλονίκης, στις 16/11/1884 στη Φιλιππούπολη και στις 19/3/1886 διορίστηκε Β΄ γραμματέας στην ελληνική πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη. Στις 14/11/1890 διορίστηκε Α΄ γραμματέας στην πρεσβεία στην Πετρούπολη και το 1891 διετέλεσε για μερικούς μήνες προσωρινός επιτετραμμένος στην πρεσβεία στη Μαδρίτη. Το 1893 υπηρετούσε στο υπουργείο στην Αθήνα ενώ στις 2/7/1894 έγινε δεκτή η παραίτησή του.

Αδέλφια του ο βουλευτής και υπουργός Νικόλαος Δ. Λεβίδης (πρωτότοκος), ο Στέφανος, ο Μιχαήλ, ο Κωνσταντίνος και η Ελένη που πέθανε το 1881. Ο Γεώργιος Λεβίδης παντρεύτηκε το 1894 την Καλλιόπη Τραπάντζαλη και απέκτησε μαζί της δύο παιδιά: τον Αλέκο και την Ελένη.

2) Η Καλλιόπη ήταν κόρη του Αλεξάνδρου Τραπάντζαλη (1824-1869) από τη Σμύρνη, εγκατεστημένου στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Αδέλφια της ο Γεώργιος που γεννήθηκε το 1867 και η Όλγα που γεννήθηκε το 1868 και πέθανε σε ηλικία μόλις δύο χρόνων. Πρέπει να έχασε και τους δύο γονείς της σε μικρή ηλικία.

Λεκατζάς, Θεόδωρος

  • 1880-

Γεννήθηκε το 1880 στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά και φυσικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού με πολύ καλές γνώσεις οικονομικών επιδόθηκε στη μελέτη οικονομικών συστημάτων και συνέβαλε στην ίδρυση και αναδιοργάνωση του Ταμείου Εθνικού Στόλου, του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου, του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και των Ταχυδρομικών Ταμιευτηρίων. Διετέλεσε διευθυντής του Γενικού Λογιστηρίου και γενικός διευθυντής της Ιονικής Τράπεζας στην Ελλάδα καθώς και πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Ελλάδι Ανωνύμων Εταιρειών. Διακρίθηκε για τη συμβολή του στη διευθέτηση παγκοσμίων και ελληνικών οικονομικών προβλημάτων και τιμήθηκε με διπλώματα και μετάλλια.

1898-1901 Βοηθός καθηγητής Χημείας στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων

1901 Οργάνωσε το Ταμείο του Εθνικού Στόλου και με τη συνεργασία του Γ.Σακκαλή αναδιοργάνωσε το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο

1911-1914 Εστάλη στην Αγγλία ύστερα από πρόταση της Αγγλικής Ναυτικής Αποστολής και στη συνέχεια προσελήφθη στο Επιτελείο του αρχηγού της ναυάρχου Καρρ

1917-1920 Διευθυντής του Γενικού Λογιστηρίου

1918-1919 Αρχηγός της Ελληνικής Οικονομικής Αποστολής στο Συνέδριο Ειρήνης στο Παρίσι (με Ε.Τσουδερό και Γ.Κέπετζη)

1920 Συμμετοχή στη Διεθνή Οικονομική Διάσκεψη στις Βρυξέλλες (με Ι. Κορομηλά και Αλ.Διομήδη)

1921-1950 Γενικός Διευθυντής Ιονικής Τραπέζης

[Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από τον Ν.Ιγγλέση, Οδηγός Ανωνύμων Εταιρειών 1937-1938. Αι Ελληνικαί Τράπεζαι. Τα Ιδρύματα, Ιονική Τράπεζα Limited. Αθήναι, 1938 και από τη Μ.Ε.Β του Βοβολίνη.]

Λυμπεράκη, Μαργαρίτα

  • 1919-2001

Η Μαργαρίτα Λυμπεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919 και ανατράφηκε από τον παππού της, τον εκδότη Γ. Φέξη. Σε μικρή ηλικία έμαθε γαλλικά και ασχολήθηκε με την ζωγραφική. Απόφοιτος του Αρσακείου, σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών, από όπου έλαβε το πτυχίο της το 1943. Παντρεύτηκε τον Γ. Καραπάνο με τον οποίο απέκτησε μία κόρη, την Μαργαρίτα Καραπάνου. Το πρώτο της μυθιστόρημα, Τα δέντρα, εκδόθηκε το 1945 και ακολούθησαν τα Ψάθινα καπέλα (1946), οπότε, διαζευγμένη, εγκαταστάθηκε με την κόρη της στο Παρίσι. Το 1950 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα Ο άλλος Αλέξανδρος και το 1976 το Μυστήριο. Από το 1952 ασχολήθηκε με την συγγραφή θεατρικών έργων και σεναρίων καθώς και με τη μετάφραση έργων δικών της και άλλων. Το 1975 αρθρογράφησε στην εφημερίδα Τα Νέα. Πέθανε στην Αθήνα τον Μάιο του 2001.

Πηγή: Γ. Φαρίνου-Μαλαματάρη, «Μαργαρίτα Λυμπεράκη. Παρουσίαση-ανθολόγηση», Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67, τομ. Ε΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σσ. 130-177.

Λοπρέστης, Σπυρίδων

  • Person

Ο Σπυρίδων Λοπρέστης (1900-;), γιος του Πέτρου, ήταν μηχανολόγος-μηχανικός και εντάχθηκε στο στρατό στο Σώμα του Πυροβολικού. Ταγματάρχης Πυροβολικού από το 1938, δίδασκε φυσική στη Σχολή Εκπαιδεύσεως Ανθυπασπιστών αρχιτεχνίτων το 1934, ενώ το 1937-1938 ήταν μέλος της Επιτροπής παραλαβής των όλμων Brandt 81 χιλ. όπου και ήρθε σε σύγκρουση με τον πρόεδρο της Επιτροπής Αντισυνταγματάρχη (ΠΖ) Αλέξανδρο Τσιγγούνη. Το 1940 εργαζόταν στην Επιθεώρηση Υλικού και Τεχνικών Υπηρεσιών του Πυροβολικού για την κατασκευή αντιαρματικών υπονομίσκων από παλιά βλήματα και το 1949 ήταν διοικητής της «301 Εργοστασίων Βάσεως». Διετέλεσε μέλος της Επιτροπής Σιδηρομεταλλουργίας του Ανωτάτου Συμβουλίου Ανασυγκροτήσεως για τη μελέτη του οίκου Mackenzie σχετικά με ίδρυση μεταλλουργίας σιδήρου στην Ελλάδα (1950). Το 1952 προσλήφθηκε στην ΠΥΡΚΑΛ ως Διευθυντής του Οβιδουργείου, σύνδεσμος με τις στρατιωτικές αρχές, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1953. Την περίοδο 1957-1974 εργάστηκε στην εταιρεία "Γκλαβάνης Τεχνική Βιομηχανία Γεωργικών Μηχανημάτων και Βιδοποιΐας ΑΕ". Το 1974 ανακηρύχθηκε ομότιμο μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος.

Καλλιμασιώτης, Δημήτριος

  • Person
  • 1869-1929

Ο Δημήτριος Καλλιμασιώτης (Σύρος, 1869 - Αθήνα, 1929), γιος του Ιωάννη Καλλιμασιώτη (διευθυντή λογιστηρίου της «Πανελληνίου Ατμοπλοΐας») και της Πολυξένης το γένος Δημητρίου Παλαιολόγου, σπούδασε νομικά (διδάκτορας του Δικαίου) και ανέπτυξε πολύμορφη οικονομική δραστηριότητα: εφοπλιστής, ναυτιλιακός πράκτορας, έμπορος γαιανθράκων. Διετέλεσε πρόεδρος της Επιτροπείας Λιμένος Πειραιώς και βουλευτής Αττικοβοιωτίας του κόμματος των Εθνικοφρόνων. Με την ιδιότητά του ως προέδρου της Επιτροπείας Λιμένος Πειραιώς (1911-1914, 1921-1924 και 1926-1928) εργάστηκε με ζήλο για την πραγματοποίηση των διαρρυθμίσεων που συνέβαλαν στον εκσυγχρονισμό του λιμανιού του Πειραιά. Αντιβενιζελικών πεποιθήσεων, κατηγορήθηκε τον Οκτώβριο του 1916 από την εφημερίδα Πατρίς ότι διεξήγε λαθρεμπόριο πετρελαίου για λογαριασμό των γερμανικών υποβρυχίων που επιχειρούσαν στο Αιγαίο. Μετά την επικράτηση του Βενιζέλου, το 1917, υπέστη διώξεις και εξορίστηκε στη Σκόπελο, με αποτέλεσμα να κλονιστεί η υγεία του, γεγονός που οδήγησε στον πρόωρο θάνατό του.
Ο Δημήτριος Καλλιμασιώτης παντρεύτηκε την Αικατερίνη, το γένος Ιωάννου Καλαντζή, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά: την Πόλυ, τον Ιωάννη και την Ελένη.

[Πλήρες βιογραφικό σημείωμα στο Βοβολίνη, Μέγα Ελληνικόν Βιογραφικόν Λεξικόν, τόμος πέμπτος, Αθήναι 1962, σ. 266-400, όπου καλύπτεται και το έργο της Επιτροπείας Λιμένος Πειραιώς. Μια περιεκτική περιγραφή του έργου της Επιτροπείας υπάρχει στο Βάσιας Τσοκόπουλος, Μεγάλα τεχνικά έργα στην Ελλάδα. Τέλη 19ου-Αρχές 20ού αιώνα, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1999, σ.133-137].

Καραγάτσης, Μ.

  • Person
  • 1908-1960

Ο Μ. Καραγάτσης (φιλολογικό ψευδώνυμο του Δημήτρη Ροδόπουλου) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908, σπούδασε Νομικά στην Αθήνα και το Παρίσι, δεν εξάσκησε όμως ποτέ την δικηγορία. Πέθανε στην Αθήνα το 1960.
Ασχολήθηκε με το εμπόριο, αλλά κυρίως αφοσιώθηκε στη λογοτεχνία. Πολυγραφότατος μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος, ανήκει στη γενιά του 1930.
Σημαντικά μυθιστορήματά του είναι: Ο Συνταγματάρχης Λιάπκιν (1933), Γιούγκερμαν (1936), Χίμαιρα (1936 και ξαναπλασμένη το 1953), Ο κόσμος που πεθαίνει (1944-49, ανολοκλήρωτο), Ο μεγάλος ύπνος (1946), Άμρι α μούγκου (1954), Κίτρινος φάκελος (1956), Σέργιος και Βάκχος (1959).
Εξέδωσε επίσης τις συλλογές διηγημάτων Πυρετός (1945) και Λιτανεία των ασεβών (1940). Συνέγραψε την τρίτομη Ιστορία των Ελλήνων, τα θεατρικά έργα Μπαρ Ελντοράντο (1946) και Κάρμεν (1948), καθώς και το σενάριο για την κινηματογραφική ταινία Καταδρομή (1946).

[Πηγές: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 4, Λίνος Πολίτης, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1985, σ. 311-13, Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 8 ]

Καραπάνος, Πύρρος

  • Person

Ο Πύρρος Καραπάνος, γιος του Κωστή Καραπάνου και της Μαρίας Χρηστάκη Ζωγράφου, ήταν έμπορος, στέλεχος του κόμματος των Φιλελευθέρων και γερουσιαστής το 1933. Η καταγωγή του ήταν από την περιοχή της Άρτας.

Καρβέλης, Τάκης

  • Person

O Τάκης Καρβέλης γεννήθηκε στις 20 Νοεμβρίου του 1925 στο Αιτωλικό του Μεσολογγίου, όπου έζησε ως το 1943, οπότε εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να σπουδάσει στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και κατόπιν στον Παιδαγωγικό τομέα του Μαρασλείου Διδασκαλείου Μέσης Εκπαίδευσης. Εργάσθηκε στη Μέση Εκπαίδευση από το 1953 ως το 1984, οπότε συνταξιοδοτήθηκε. Δίδαξε στην Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή (1965-1971), ενώ από το 1971 ως το 1976 διετέλεσε γυμνασιάρχης και στη συνέχεια (1976-1979) λυκειάρχης στην Πρότυπο Ευαγγελική Σχολή Νέας Σμύρνης. Έκτοτε χρημάτισε γενικός επιθεωρητής (1979-1983) και σχολικός σύμβουλος (1983-1984). Παράλληλα δίδαξε Ερμηνεία Κειμένων Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στη Σχολή επιμορφώσεως Λειτουργών Μέσης Εκπαιδεύσεως (Σ.Ε.Λ.Μ.Ε.) Αθήνας, τα έτη 1977/78 και 1982/83-1987/88. Στα ελληνικά γράμματα πρωτοεμφανίστηκε στο περιοδικό Φιλολογική πρωτοχρονιά, το 1950, με το ποίημα «Ενεδρεύοντας το θάνατο». Η πρώτη του ποιητική συλλογή, με τον τίτλο Σήματα, εκδόθηκε το 1956, ενώ έκτοτε ακολούθησαν ακόμη 10 συλλογές. Ασχολήθηκε επίσης με την κριτική, το δοκίμιο και τη μετάφραση αρχαίων λυρικών (Αρχίλοχου, Μίμνερμου, Αλκαίου, Σιμωνίδη του Κείου). Ποιήματα και άρθρα του δημοσίευσε στα περιοδικά Το Δέντρο, Διαβάζω, Η Λέξη, Νέα Εποχή, Φιλολογική Πρωτοχρονιά, Νέα Εστία, Νέα Πορεία (Θεσσαλονίκης), Νέα Παιδεία, Νεοελληνική Παιδεία, Πόρφυρας, Τομές, Ελίτροχος, Το τραμ, Θέματα λογοτεχνίας κ.ά. καθώς και τις εφημερίδες Η Αυγή και Η Καθημερινή. Το 1999 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο δοκιμίου - κριτικής. Από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρίας Συγγραφέων και γενικός γραμματέας της (1986-1992), συμμετείχε στην εκδοτική ομάδα των περιοδικών Ενδοχώρα (Ιωαννίνων) και Δοκιμασία και στη συντακτική επιτροπή που επιμελήθηκε τα Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Γυμνασίου και Λυκείου (1977-1983). Συνεργάστηκε με τις εκδόσεις Σοκόλη για την σύνταξη των ανθολογιών Η μεσοπολεμική πεζογραφία και Η μεταπολεμική πεζογραφία και συνέταξε λήμματα στην εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς Μπριτάννικα.
Ποιητικό έργο:
Σήματα (1956), Κατάθεση (1966), Μετάφραση (1972), Γραφή παρανόμων (1977), Η μνήμη μισοφέγγαρο (1983), Δεν είναι ο περσινός καιρός (1988), Αλλαγή σκηνικού (1991), Τα ποιήματα της μικρής Ρεζεντά (1995), Στην άβυσσο της λήθης (2002), Κατάθεση, 1956-2002 (2004 συγκεντρωτική έκδοση), Των Αφανών (2011).Μελέτες και Δοκίμια:
Η νεότερη ποίηση. Θεωρία και πράξη (1983), Δεύτερη ανάγνωση 3 τόμοι (1984-2001), Κωνσταντίνος Χατζόπουλος Ο πρωτοπόρος (1998, Κρατικό Λογοτεχνικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής το 1999), Μίνως Ζώτος. Εισαγωγή, ανθολόγηση, χρονολόγιο (2000), Η γενιά του 1880 (2003), Η πολύτροπος αρμονία (2007).Μεταφράσεις: Πραγματείαι Ιωάννου του Χρυσοστόμου (1974) και Λουκιανού, Λούκιος ή όνος (εισαγωγή, μετάφραση και σχόλια, 1982).

[Πηγές: Φ. 10.4 του αρχείου? Α. Ζήρας, «Καρβέλης, Τάκης» στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Πατάκης? Δ. Γιάκος, «Καρβέλης Τάκης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τόμ. 8, Χάρη Πάτση.]

Καστόρχης, Ευθύμιος

  • Person
  • 1815-1889

Ο Ευθύμιος Καστόρχης (Δημητσάνα, 1815- Αθήνα, 1889) υπήρξε καθηγητής της λατινικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο. Σπούδασε στην Ελλάδα και στο Βερολίνο και η πανεπιστημιακή του σταδιοδρομία άρχισε το 1846, όταν διορίστηκε υφηγητής της λατινικής φιλολογίας. Ιδρυτής του «Ροδοκανάκειου Φιλολογικού Αγώνος», μερίμνησε για την επαναλειτουργία της Αρχαιολογικής Εταιρίας, τη σύσταση βιβλιοθήκης και αναγνωστηρίου στη Φιλοσοφική Σχολή ως κοσμήτορας αυτής και ίδρυσε μαζί με τον Στέφανο Κουμανούδη το επιστημονικό περιοδικό Αθήναιον. Έγραψε πολλές μελέτες για τη λατινική φιλολογία και την ελληνική αρχαιολογία. Ασχολήθηκε τέλος και με την ανοικοδόμηση των σχολείων στη γενέτειρά του, Δημητσάνα.

Βασιλειάδη, οικογένεια

  • Family

1) Ο Γεράσιμος Βασ. Βασιλειάδης, γιος του στρατιωτικού Βασιλείου Π. Βασιλειάδη και της Ιφιγένειας Ξαβερίου Λάνδερερ (†1926), γεννήθηκε στην Αθήνα το 1888. Σπούδασε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και στην Ανωτέρα Σχολή Πολέμου. Υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό από το 1903 μέχρι το 1928. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως υποπλοίαρχος στο θωρηκτό «Αβέρωφ» και το 1916 προσχώρησε στην Εθνική Άμυνα. Παραιτήθηκε το 1920 και επανήλθε το 1922 ως κυβερνήτης του θωρηκτού «Λήμνος». Στη συνέχεια υπηρέτησε ως υπασπιστής του Προέδρου της Δημοκρατίας ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη (1923-1925) και ως ναυτικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας στο Λονδίνο (Οκτώβριος 1925-Ιούνιος 1927). Το 1928 αποστρατεύθηκε με το βαθμό του πλοιάρχου και πολιτεύθηκε, όπως ο πατέρας του στην περιφέρεια Λοκρίδας. Έλαβε μέρος στις εκλογές του 1928 και εξελέγη με το Κόμμα των Φιλελευθέρων. Επανεξελέγη βουλευτής του ίδιου κόμματος στην περιφέρεια Φθιώτιδας-Φωκίδας το 1932, 1936, 1946 και 1950. Διετέλεσε υπουργός Ναυτικών και Αεροπορίας στην κυβέρνηση Βενιζέλου (1932), υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας στην κυβέρνηση Καΐρου (1944), υπουργός Ναυτικών στις κυβερνήσεις Θ.Σοφούλη και Αλ.Διομήδη (1949-1950) και υπουργός Τύπου στην κυβέρνηση Σοφοκλή Βενιζέλου (1950). Μετείχε στο Συνέδριο του Λιβάνου (1944), στο Συμαχικό Συνέδριο Εμπορικής Ναυτιλίας στο Λονδίνο (1944) και στο Συνέδριο Πανευρώπης στη Χάγη το 1951. [Τα βιογραφικά στοιχεία αντλήθηκαν κυρίως από το Who is who, εκδ.1965].

Παντρεύτηκε την Ελένη Γ. Λεβίδη το 1917 και το 1918 απέκτησε ένα γιό, τον Γεώργιο, δικηγόρο και εκδότη της εφημερίδας Express.

2) Βασίλειος Π. Βασιλειάδης (1842-1909). Πατέρας του προηγούμενου. Αξιωματικός του Πεζικού, το 1868 βρισκόταν στο Παρίσι για μετεκπαίδευση και το 1871 υπηρετούσε στο πρώτο σύνταγμα των Ζουάβων. Το 1891 είχε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη, ενώ στη συνέχεια πολιτεύθηκε στην εκλογική περιφέρεια της Λοκρίδας. Διετέλεσε βουλευτής τις περιόδους 1895-1898, 1899-1902 και 1906-1910. Τιμήθηκε με πολλά ελληνικά και ξένα παράσημα, μεταξύ των οποίων με τον Αργυρό και Χρυσό Σταυρό του Σωτήρος, το Σταυρό των Ταξιαρχών και τη γαλλική Legion d` Honneur. Πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1909.

Κεχαγιά, οικογένεια

  • Family

Ο Χρήστος και η γυναίκα του, Μαρία Κεχαγιά ήταν δάσκαλοι. Σύμφωνα με τα έγγραφα που υπάρχουν στο αρχείο υπηρέτησαν στην Λέσβο, τη Σάμο και τη Λιβαδειά. Ο Χρήστος Κεχαγιάς διετέλεσε επίσης επιθεωρητής δημοτικών σχολείων. Για τον γιο τους Πλάτωνα γνωρίζουμε ότι την περίοδο 1952-1955 ήταν φοιτητής Ιατρικής.

Κοκοτίνης, Ιωάννης

  • Person

Ο Ιωάννης Κοκοτίνης γεννήθηκε στους Δομιανούς Ευρυτανίας το 1896. Κατατάχθηκε στη Χωροφυλακή ως εθελοντής τριετούς υποχρέωσης το 1916. Παρέμεινε στη Χωροφυλακή και ανέβηκε την ιεραρχία υπηρετώντας σε διάφορα μέρη της Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας και της Θράκης, Αποστρατεύθηκε το 1947 με τον βαθμό του Μοίραρχου. Διακρίθηκε πολλές φορές για την δράση του, κυρίως για συλλήψεις και διώξεις ληστών.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου.

Κουγέας, Σωκράτης

  • Person
  • 1877-1966

Ο Σωκράτης Κουγέας γεννήθηκε το 1877 στους Δολούς της Λακωνίας. Σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1894-1899), όπου και αναγορεύθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφίας με την διατριβή: «De novo Xijilineo codice Iberitico». Μαθητής του Σπυρίδωνος Λάμπρου, συμμετείχε στο παλαιογραφικό φροντιστήριό του, με εξορμήσεις στην Πάτμο και το Άγιον Όρος. Ως πτυχιούχος έλαβε μέρος σε γερμανικές παλαιογραφικές έρευνες σε βιβλιοθήκες της Ανατολής, ενώ δίδασκε και στη Μέση Εκπαίδευση. Από το 1904 μέχρι το 1909, ως υπότροφος του ελληνικού κράτους, συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια του Βερολίνου, του Μονάχου, της Χάλης και του Παρισιού.
Καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση από το 1910, το 1915 διορίσθηκε στο Πρότυπο Γυμνάσιο του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαίδευσης (1915-1918), ενώ από το 1916 ως το 1918 διετέλεσε γραμματέας των Ιστορικών Αρχείων του Κράτους και καθηγητής των ελληνικών στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το 1915 εξελέγη έκτακτος και το 1918 τακτικός καθηγητής Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου δίδαξε ως το 1947 με μικρή διακοπή κατά την περίοδο 1920-1922. Δίδαξε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών (1931-1947) και στην Πάντειο Σχολή (1943-50). Από το 1926 ανέλαβε την διεύθυνση του Τμήματος χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην οποία παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του. Το 1929 εξελέγη μέλος του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Βερολίνου και της Ακαδημίας Αθηνών, της οποίας από το 1953 διετέλεσε και πρόεδρος. Ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας των Πανεπιστημίων Γκέττινγκεν (1937) και Θεσσαλονίκης (1958). Διετέλεσε αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου του Βερολίνου, σύμβουλος της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, μέλος του Αρχαιολογικού Συμβουλίου, του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου, του εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, της επιτροπής των Τοπωνυμίων της Ελλάδος, της Ιστορικής και Λαογραφικής Επιτροπής, του Συλλόγου προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων κ.ά. Παντρεύτηκε την Σοφία Ανέζη, με την οποία απέκτησε τρία παιδιά: την Ειρήνη, την Αγγελική και τον Βενέτη. Πέθανε στην Αθήνα το 1966.

Παρήγαγε πλούσιο επιστημονικό έργο πάνω στην αρχαία ελληνική, βυζαντινή και νεοελληνική λογοτεχνία και ιστορία, την επιγραφική και την βυζαντινή φιλολογία, καθώς και την ιστορία και τον λαϊκό πολιτισμό της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Μάνης. Συνέγραψε περισσότερες από 250 μελέτες, πολλές από τις οποίες δημοσίευε στα Ελληνικά, το περιοδικό που από το 1928 ως το 1939 εξέδιδε με τον Κ. Άμαντο, ενώ συνεργάστηκε και με τα περιοδικά: Ελληνομνήμων, Ηπειρωτικά Χρονικά, Λαογραφία, Νέα Εστία κ.ά. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά του έργα είναι: Ο Καισαρείας Αρέθας και το έργον αυτού. Συμβολή εις την ιστορίαν της πρώτης αναγεννήσεως των νεοελληνικών γραμμάτων εν Βυζαντίω (1913), Η ιδέα της Κοινωνίας των Εθνών παρά τοις Έλλησι (1928), Μανιάτικα ιστορικά στιχουργήματα εκδιδόμενα εκ χειρογράφων κωδίκων (Νικήτα Νηφάκη) (1984) κ.ά.

Κρανάκη, Μιμίκα

  • Person
  • 1922-

Η Μιμίκα (Δήμητρα) Κρανάκη γεννήθηκε το 1922 στη Λαμία. Πατέρας της ήταν ο αξιωματικός Ιωάννης Κρανάκης και μητέρα της η Δέσποινα Μακροπούλου, αδελφή του Ιωάννη Μακρόπουλου, υπουργού της αντιβενιζελικής παράταξης, και Δημητρίου Μακρόπουλου, μεγαλοεπιχειρηματία. Σε ηλικία τεσσάρων ετών η συγγραφέας έχασε τη μητέρα της και μεγάλωσε κοντά στους αδελφούς της. Φοίτησε στο Παρθεναγωγείο του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συνδέσμου και στο Αρσάκειο και σπούδασε νομική και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Επίσης, σπούδασε μουσική (πιάνο και αρμονία) στο Ωδείο Αθηνών (1942-1945). Στη διάρκεια της μεταξικής δικτατορίας συνελήφθη για συμμετοχή σε αντιδικτατορικές εκδηλώσεις (1937, 1939), ενώ στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής οργανώθηκε στο ΕΑΜ και στη συνέχεια στο ΚΚΕ, από όπου διαγράφηκε το 1947. Από το τέλος του 1945 ζει στο Παρίσι με γαλλική υπηκοότητα. Εκεί σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης, πραγματοποίησε έρευνα στο C.R.N.S. (1949-1957), εκπόνησε διδακτορική διατριβή με τίτλο Emil Lask et le neocantisme και εργάστηκε ως καθηγήτρια γερμανικής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της Nanterre (1967-1985). Συνεργάστηκε με τον τηλεοπτικό σταθμό France-Culture. Παντρεύτηκε το συγγραφέα και καθηγητή φιλοσοφίας Yvon Belaval, από τον οποίο χώρισε το 1967.
Πρωτοεμφανίστηκε με δημοσιεύσεις ποιημάτων στο περιοδικό Διάπλασις των Παίδων το 1933, το 1944 και το 1945 δημοσίευσε δύο κοινωνιολογικές μελέτες στο Αρχείο Κοινωνιολογίας και Θεωρίας των Επιστημών. Το 1947 εκδόθηκε στην Αθήνα το μυθιστόρημά της Contre temps, και το 1950 τη συλλογή από νουβέλες Τσίρκο. Το τελευταίο έργο της στα ελληνικά είναι το μυθιστόρημα Φιλέλληνες (είκοσι τέσσερα γράμματα μιας Οδύσσειας). Επίσης έχει σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων και μεταφράσεων στη γαλλική γλώσσα.

Σημ: Τα βιογραφικά στοιχεία προέρχονται από το ηλεκτρονικό αρχείο των ΕΚΕΒΙ-ΕΛΙΑ «Έλληνες λογοτέχνες από τον νεοελληνικό Διαφωτισμό έως το 1940» ( Έρευνα-επιμέλεια Κωνσταντίνα Σταματογιαννάκη).

Κρίνος, Σταμάτιος

  • Person
  • 1815-1886

1) Ο Σταμάτιος Δ. Κρίνος γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1815, όπου διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα. Το 1829 πήγε στη Χίο, όπου ο αδελφός του Αθανάσιος διατηρούσε ιδιόκτητο φαρμακείο και ασκήθηκε εκεί για πέντε χρόνια στη φαρμακευτική τέχνη. Συγχρόνως διδάχθηκε φιλοσοφία από τον Νεόφυτο Βάμβα και αρχαία ελληνικά από τον Οικονομίδη Πεζάρο. Το 1835 πήγε στην Αθήνα και αφού παρακολούθησε μαθήματα στο αρτισύστατο φαρμακευτικό σχολείο, υποβλήθηκε σε εξετάσεις από το Ιατροσυνέδριο, και πήρε το δίπλωμα του φαρμακοποιού. Για να συμπληρώσει τις σπουδές του γράφτηκε στο Γυμνάσιο και το 1837 ίδρυσε φαρμακείο που έφερε το όνομά του. Το 1841 πήγε στην Πίζα όπου έμεινε δύο χρόνια παρακολουθώντας μαθήματα βοτανικής και χημείας και από εκεί στο Παρίσι όπου έμεινε μέχρι το 1846 συμπληρώνοντας τις γνώσεις του. Όταν επανήλθε στην Αθήνα έγινε υφηγητής της οργανικής χημείας και το 1861 διορίστηκε τακτικός καθηγητής φαρμακολογίας και φαρμακευτικής στην Ιατρική Σχολή. Δίδαξε επίσης και στο Σχολείο των Τεχνών.
Διετέλεσε μέλος του Iατροσυνεδρίου από το 1853 μέχρι το 1886, μέλος του αδελφάτου του νοσοκομείου «Η Ελπίς» (1854-1858, 1863), ελλανοδίκης της επί της Εμψυχώσεως της Εθνικής Βιομηχανίας Επιτροπής (1858, 1863, 1865) και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής δια την Παγκόσμιον Έκθεσιν (1862).
Ήταν παντρεμένος με τη Βικτωρία Ζενεβράκη με την οποία είχε δύο παιδιά: τη Μαρία, σύζυγο του στρατιωτικού γιατρού Παναγιώτη Διαμαντόπουλου και τον Αθανάσιο που ήταν επίσης φαρμακοποιός.
Δημοσίευσε 1) Περί στύρακος (1881) και 2) Περί επιστημονικού προσδιορισμού των αρχαίων ελληνικών φυτών δια των ονομάτων του λαού κατά τόπους και χρόνους και της εκ τούτων ωφελείας εις την ετυμολογίαν και λεξικογραφίαν της ελληνικής γλώσσης (1881). Εξέδωσε το περιοδικό Ασκληπιός την περίοδο 1856-1859.

[Οι πληροφορίες προέρχονται από την ΜΕΕ και από τεκμήρια του αρχείου].

Κύρης, Βασίλειος

  • Person

Ο Βασίλειος Κύρης (Αθήνα 1899 – 1954) ήταν αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού. Σπούδασε στη Σχολή Δοκίμων και στην Ακαδημία Ναυτικού Πολέμου. Ανέβηκε όλη την κλίμακα της ιεραρχίας: σημαιοφόρος (1920), ανθυποπλοίαρχος (1921), υποπλοίαρχος (1925), πλωτάρχης (1934), αντιπλοίαρχος (1938), πλοίαρχος (1943), υποναύαρχος (1949) και αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου (1953). Το 1954 ανέλαβε διευθυντής ναυτιλιακών επιχειρήσεων στο Λονδίνο.
Υπηρέτησε στο θωρηκτό «Λήμνος» (1920), ήταν διοικητής του ναυτικού αγήματος Σάμου (1922), αρχηγός επιστασίας ηλεκτρισμού και τορπιλών στο καταδρομικό «Έλλη» (1924). Το 1926 αποφοίτησε από τη Γαλλική Σχολή Υποβρυχίων και έκανε πρακτική εκπαίδευση στην 1η μοίρα γαλλικών υποβρυχίων και το 1927-1930 ήταν μέλος της επιτροπής παραλαβής του υποβρύχιου «Νηρεύς» στη Χάβρη της Γαλλίας. Την περίοδο 1930-1936 υπηρέτησε ως κυβερνήτης σε υποβρύχια και στη Σχολή Υποβρυχίων. Το 1936 διορίστηκε εφεδρικός κυβερνήτης υποβρυχίων και αποχώρησε από το όπλο. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο ήταν κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Ιέραξ» το οποίο και οδήγησε στην Αλεξάνδρεια μετά τη γερμανική επίθεση. Το 1942 ήταν κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Πίνδος» και παράλληλα διετέλεσε Αρχηγός Αποστολής Αντιτορπιλλικών Αγγλίας. Τότε έγινε κυβερνήτης του πρώτου πλοίου τύπου «Hunt» που δόθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό. Πήρε μέρος σε επιχειρήσεις στο Ιόνιο την Κρήτη, τη Μεσόγειο, τον Ατλαντικό Ωκεανό και στη Βόρειο Θάλασσα και σε αποστολές συνοδείας νηοπομπών. Το 1943 ανέλαβε προσωπάρχης του υπουργείου Ναυτικών και ένα τρίμηνο μετά διετέλεσε κυβερνήτης του αντιτορπιλικού «Κουντουριώτη». Συνέβαλε στην καταστολή του κινήματος της Μέσης Ανατολής (6-23 Απριλίου 1944) καθώς ήταν διοικητής της ομάδας κατάληψης των αντιτορπιλικών «Ιέραξ» και «Σαχτούρης». Μετά τα γεγονότα διετέλεσε προσωπάρχης και αρχηγός υποβρυχίων στη Μάλτα. Στα Δεκεμβριανά ήταν γενικός προσωπάρχης αρχηγός αμύνης υπουργείου Ναυτικών, και έλαβε μέρος στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στο κέντρο της Αθήνας. Στη συνέχεια διετέλεσε ναυτικός ακόλουθος στις πρεσβείες του Παρισιού και του Λονδίνου (1947-1949) και πρόεδρος του δικαστηρίου εκδίκασης ναυτιλιακών υποθέσεων που εκκρεμούσαν μεταξύ αγγλικού και ελληνικού Δημοσίου και ελλήνων πλοιοκτητών. Ως υποναύαρχος διετέλεσε Αρχηγός Στόλου, Ναυστάθμου και αντιπρόσωπος του ΝΑΤΟ στην βρετανική κυβέρνηση. Ήταν μέλος του Ινστιτούτου Ναυτικών Μηχανικών Μ. Βρετανίας.
Ο Κύρης συνέγραψε μελέτες για τη διώρυγα του Σουέζ,, για τα τεχνικά θέματα των υποβρυχίων και εμπορικού ναυτικού, και τιμήθηκε με ελληνικά και ξένα παράσημα.
Παντρεύτηκε το 1942 την Ελένη Χατζηαποστόλου-Νικολαΐδη και απέκτησαν ένα παιδί.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού σημειώματος: Who is Who, 1965 και το υλικό του αρχείου.]

Κυριαζή, Αδελφοί

  • Corporate body

Η εταιρεία Kyriazi Frères ιδρύθηκε το 1885 στην Αίγυπτο μετά από συνεταιρισμό των αδελφών Ιωάννη, Ευσταθίου και Επαμεινώνδα Κυριαζή.
Το 1897, έκτισαν στη συνοικία Τεουφίκ μεγάλο καπνεργοστάσιο, που απασχολούσε πάνω από 500 εργάτες με αντικείμενο την κατασκευή χειροποίητων τσιγάρων. Εξαιτίας της καλής ποιότητας των προϊόντων της η εταιρεία απέσπασε τιμητικές διακρίσεις σε διάφορες Εκθέσεις του εξωτερικύ. Οι προσπάθειες αδελφών Κυριαζή επικεντρώθηκαν στις εξαγωγές. Με ενδιάμεσο σταθμό την Καβάλα εξήγαν τσιγάρα στη Γερμανία, Αγγλία, Αυστρία, Ουγγαρία και Ελβετία.
Συνεχιστές της καπνοβιομηχανίας μετά τον θάνατο του Ιωάννη (1916) ήταν γιοί του Δαμιανός (αποσύρθηκε το 1932) και Κωνσταντίνος (1891-1962), Ίδρυσαν δύο καινούρια εργοστάσια στην Ευρώπη: στο Άμστερνταμ (1922) για την αγορά της Ολλανδίας και στο Αμβούργο (1925) για την αγορά της Γερμανίας και των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών.
Στο υλικό του αρχείου εμφανίζονται τα παρακάτω μέλη της οικογένειας που φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο την περίοδο που καλύπτει το αρχείο (δεν κατέστη δυνατή η περαιτέρω διερεύνηση των οικογενειακών σχέσεων) :

  • Δημήτριος (Δέμης) Κυριαζής (ανιψιός των Ιωάννη και Ευστάθιου)
  • Ηφαιστίων Κυριαζής: ανιψιός Ευστάθιου
  • Γεώργιος Αποστ. Παπαγιάννης: εξάδελφος του Δημητρίου και του Ηφαιστίωνα. (δεν κατέστη δυνατό να εξακριβωθεί αν υπογράφει ως Γεώργιος στις επιστολές που στέλνει στον «αδελφό» του Ιωάννη)

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού σημειώματος / Διοικητικής ιστορίας: http://www.laikilibrary.gr (επίσκεψη: 2 Ιουνίου 2006, όπου και περισσότερα στοιχεία για την οικογένεια) και το υλικό του αρχείου].

Κυριαζής, Δαμιανός

  • Person
  • 1890-1948

Ο νομομαθής και πολιτικός Δαμιανός Κυριαζής σπούδασε στα πανεπιστήμια Αθηνών και Ζυρίχης και το 1914 πήρε το δίπλωμα της Φιλοσοφικής Σχολής της Λειψίας. Όταν επανήλθε στην Ελλάδα, διορίστηκε ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και του ανετέθη η διεύθυνση του τμήματος βιομηχανίας. Διετέλεσε για μικρό χρονικό διάστημα υπουργός Οικονομίας στην κυβέρνηση Αλ. Παπαναστασίου (1932). Έγραψε στα γερμανικά μελέτη με τίτλο « Η εξέλιξις της χειροτεχνίας εις την σημερινήν Ελλάδα». Παντρεύτηκε την Αγγέλα, το γένος Συννεφιά (πρώην σύζυγο Κωνσταντίνου) με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Μαρία Σπέντζα.

Μάνεσης, Κώστας

  • 1917-2002

Ο στιχουργός, δημοσιογράφος και εκδότης Κώστας Μάνεσης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1917. Η στιχουργική του δραστηριότητα εκτείνεται χρονικά από τη δεκαετία του 1930 μέχρι τη δεκαετία του 1970 και περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό έργων, κυρίως από το χώρο του ελαφρού και λαϊκού τραγουδιού. Ο Μάνεσης συνεργάστηκε με τους περισσότερους έλληνες λαϊκούς συνθέτες, ενώ εξέδωσε τα περιοδικά Το καινούργιο τραγούδι (1949-1955) και Μοντέρνο τραγούδι (1947-1975), στα οποία και αρθρογραφούσε σε τακτική βάση.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. http://www.rebetiko.gr/news /papistas/manesis.htm. 2. Υλικό της Συλλογής Τεκμηρίων Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ].

Μαντζάρας, Αναστάσιος

Ο Αναστάσιος Μαντζάρας ήταν αξιωματικός της χωροφυλακής. Μεταπολεμικά ανέπτυξε πολιτική δράση στο χώρο του Κέντρου (Ε.Π.Ε.Κ., Ένωση Κέντρου).

Μαρινάτος, Σπυρίδων

  • 1901-1974

Ο Σπυρίδων Μαρινάτος (Κεφαλονιά 1901-Σαντορίνη 1974) υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους έλληνες αρχαιολόγους, ευρύτερα γνωστός για τις ανασκαφές του στη Σαντορίνη. Άρχισε την επαγγελματική του σταδιοδρομία στην Κρήτη όπου σύντομα εξελίχθηκε σε έφορος Αρχαιοτήτων (1925) και διευθυντής του αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου. Ο Μαρινάτος διεξήγε πλήθος ανασκαφών στην Κρήτη, την Πελοπόννησο (ανάκτορο του Νέστορος στην Πύλο), τη Στερεά Ελλάδα (Πλαταιές, Μαραθώνας) και τη Σαντορίνη. Διετέλεσε πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών και υπήρξε μέλος πολλών ελληνικών και ξένων επιστημονικών συλλόγων.

Μεταξάς, Μενέλαος

  • 1876-1938

Ο Μενέλαος Μεταξάς γεννήθηκε το 1876 στο Αργοστόλι και ήταν γόνος της αριστοκρατικής οικογένειας Μεταξά (και ξάδερφος του Ιωάννη Μεταξά). Σπούδασε στη βελγική στρατιωτική ιππευτική Ακαδημία του Υπρ και υπηρέτησε στο 2ο Ιππικό Σύνταγμα Αθηνών. Πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους. Αποστρατεύτηκε ως συνταγματάρχης το 1921. Υπήρξε στενός φίλος του πρίγκιπα Ανδρέα, με τον οποίο είχαν υπηρετήσει μαζί ως ανθυπίλαρχοι (το 1902), διαχειριστής της περιουσίας του και υπασπιστής του. Τέλος, διετέλεσε και αντιπρόσωπος γερμανικής εταιρείας αυτοκινήτων στην Ελλάδα.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου

Μιχαλακόπουλος, Ανδρέας

  • 1875-1938

Ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος (Πάτρα,1875-Αθήνα,1938), υπήρξε επιφανής πολιτικός της βενιζελικής παράταξης. Διετέλεσε πρωθυπουργός (7/10/1924-25/6/1925) και υπήρξε πολλές φορές υπουργός: Εθνικής Οικονομίας (1912-1915), Δημοσίων Κτημάτων και Εσωτερικού Εποικισμού στην προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης (1916), Γεωργίας (1917-1919, Σεπτέμβριος 1920), άνευ Χαρτοφυλακίου (1919-1920) και Εξωτερικών από τον Δεκέμβριο του 1926 ως τον Φεβρουάριο του 1933 (τα έτη 1929-1932 ήταν και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Βενιζέλου). Για ένα χρόνο (από τον Ιούλιο του 1928 ως τον Ιούλιο 1929), ασχολήθηκε με την μελέτη της αναδιοργάνωσης της Μακεδονίας. Την περίοδο 1934-1935 ήταν γερουσιαστής. Στα τέλη του 1937 εξορίστηκε από τον Μεταξά στην Πάρο, παρότι ήταν άρρωστος, με αποτέλεσμα την επιδείνωση της υγείας του και τον θάνατό του στις 28/3/1938.

Ο Μιχαλακόπουλος υπήρξε καινοτόμος πολιτικός. Σε αυτόν οφείλονται πολλοί από τους νόμους κοινωνικής πολιτικής της πρώτης Βενιζελικής περιόδου, όπως οι νόμοι για τα εργατικά ατυχήματα, τους συνεταιρισμούς κ.ά. Έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις ειρήνης με τους συμμάχους που οδήγησαν στη Συνθήκη των Σεβρών. Ως πρωθυπουργός έλυσε το πρόβλημα της ύδρευσης των Αθηνών και του Πειραιά υπογράφοντας τη σύμβαση με την αμερικάνικη εταιρεία Ulen, αντιμετώπισε με επιτυχία το πατριαρχικό ζήτημα και συνήψε το πρώτο προσφυγικό δάνειο. Ανατράπηκε από τον Πάγκαλο, τον Ιούνιο του 1925. Ως υπουργός Εξωτερικών συνέβαλε στην εξομάλυνση, με θετικό για τα ελληνικά συμφέροντα τρόπο, των σχέσεων με τη Γιουγκοσλαβία και τη Βουλγαρία, ενώ παράλληλα ο ρόλος του υπήρξε καθοριστικός στη σύναψη των συμφώνων φιλίας με την Ιταλία και την Τουρκία. Εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Κοινωνία των Εθνών και σε πολλές διεθνείς συνδιασκέψεις. Ο Μιχαλακόπουλος ήταν ένας διανοούμενος της πολιτικής και διατηρούσε σχέσεις με πολλούς υπουργούς, καθηγητές πανεπιστημίων, δημοσιογράφους, και πνευματικούς ανθρώπους, Έλληνες και ξένους.

[Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία βλέπε Δ.Γατόπουλος, Ανδρέας Μιχαλακόπουλος (1875-1938). Η βιογραφία και το έργον του. Αθήναι 1947.]

Μιχαλιτσιάνου - Κερασσώτη, Μαρία

Η Μαρία-Πηνελόπη Μιχαλιτσιάνου γεννήθηκε στο Κάιρο στις 28/7/1913. Γονείς της ήταν ο μηχανικός Δημήτριος Μιχαλιτσιάνος και η Ελένη Β. Μεταξά που κατάγονταν από την Κεφαλλονιά. Παντρεύτηκε το 1938 τον Κρίτωνα Κερασσώτη, γιο του γιατρού Ιωάννη Κερασσώτη, που είχε γεννηθεί το 1911. Σύμφωνα με πιστοποιητικό του ελληνικού προξενείου Καΐρου, υπήρξε μόνιμη κάτοικος Αιγύπτου από τη γέννησή της ως τις 26/2/1960 ενώ ο σύζυγός της φέρεται ως μόνιμος κάτοικος ως το 1958. Σύμφωνα με βεβαίωση του συνδέσμου Αιγυπτιωτών έφτασε στην Ελλάδα το 1961. Από πιστοποιητικό του ελληνικού προξενείου της Γενεύης εξάγεται ότι το 1969 κατοικούσε στη Λωζάνη και φέρεται εγγεγραμμένη στα μητρώα του από το 1958. Από πιστοποιητικά και διαβατήρια μαρτυρούνται ταξίδια και παραμονή της στη Νότια Αφρική μεταξύ 1947 και 1950 ενώ βρίσκονται άδειες παραμονής και οδήγησης από την Αίγυπτο μεταξύ 1960 και 1970.

Ο Ιωάννης Κερασσώτης, πεθερός της Μαρίας Μιχαλιτσιάνου-Κερασσώτη, γεννήθηκε στην Ηράκλεια της Ανατολικής Θράκης το 1875 (στα μεταγενέστερα πιστοποιητικά ως ημερομηνία γέννησής του φέρεται η 1/11/1877). Σπούδασε ιατρική στο πανεπιστήμιο του Nancy. Φαίνεται ότι από το 1904 άσκησε το ιατρικό επάγγελμα στο Κάιρο. Το 1913, σε ηλικία 38 ετών ταξίδεψε στην Ελλάδα για να καταταγεί στο στρατό, φαίνεται όμως ότι επέστρεψε μετά από λίγους μήνες. Μεταξύ 1934 και 1937 ίσως έζησε για κάποιο διάστημα στην Ελλάδα, πάντως πιστοποιητικό του προξενείου Καΐρου βεβαιώνει ότι άσκησε ιατρική εκεί μέχρι το 1947.

Μουλλάς, Παναγιώτης

  • 1935-2010

Ο Παναγιώτης Μουλλάς, γιος του Γεωργίου Μουλλά και της Κυριακής Παπαδοπούλου, γεννήθηκε το 1935 στο Κιλκίς όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές. Ο πατέρας του ήταν ράφτης και πέθανε μόλις το 1951 (όπως προκύπτει από τα έγγραφα που αφορούν τη φοίτηση του Π. Μουλλά στο Γυμνάσιο, ο πατέρας του ήταν σοβαρά άρρωστος από το 1945 και η οικογένεια αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες). Ο Π. Μουλλάς σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Η μαθητεία του κοντά στον Λίνο Πολίτη επηρέασε αποφασιστικά τη στροφή του στα νεοελληνικά γραμματα, όπως σημειώνει ο ίδιος. Εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, κοντά στον Κ.Θ. Δημαρά. Το 1966 με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης εγκαταστάθηκε αρχικά στη Λυών (1966-1967) και στη συνέχεια στο Παρίσι (1967-1977) όπου παρακολούθησε μαθήματα γαλλικής λογοτεχνίας και ιστορίας, υπηρέτησε ως λέκτορας των ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Nanterre (Paris X). Συνεργάστηκε με το Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης του οποίου τη διεύθυνση είχε αναλάβει από το 1970 ο Κ.Θ. Δημαράς και ασχολήθηκε με τη μελέτη αρχειακού υλικού (Λ. Βροκίνη, Ε. Λεγκράν, Α. Περνό) που φυλάσσεται εκεί. Το 1976 υποστήριξε τη διδακτορική διατριβή του (Doctorat d’ etat) στη Σορβόννη (Paris IV) με θέμα «Οι ποιητικοί διαγωνισμοί του Πανεπιστημίου Αθηνών, 1851-1877» (με εισηγητή τον Κ.Θ. Δημαρά). Το 1977 εκλέχθηκε έκτακτος και το 1980 τακτικός καθηγητής νεοελληνικής φιλολογίας στο ΑΠΘ από όπου συνταξιοδοτήθηκε το 2002. Το 1966 παντρεύτηκε την αρχαιολόγο Μιράντα Τσιώμη (γεν. το 1937, κόρη του Παύλου Τσιώμη και της Αθηνάς Πετρωτού). Η Μιράντα Μουλλά πέθανε το 2008 και ο Π. Μουλλάς το 2010.

Το έργο του περιλαμβάνει «φιλολογικές εκδόσεις κειμένων, γραμματολογικές μελέτες, βιβλιοκρισίες, ανθολογίες, μεταφράσεις».

Μετέφρασε αρχαία ελληνική και γαλλική λογοτεχνία:

Λουκιανού, Νεκρικοί και Εταιρικοί διάλογοι (1967), Γκ. Φλωμπέρ, Η αισθηματική αγωγή (1971, 1981), Αισχύλου, Πέρσες (1965, 2000), Αισχύλου, Προμηθέας Δεσμώτης και άλλα.

Βιβλιοκρισίες και άρθρα του έχουν δημοσιευτεί από το 1959 και εξής στα περιοδικά Διαγώνιος, Κριτική, Ενδοχώρα, Ερανιστής, Επιθεώρηση Τέχνης, Διάλογος, Εποχές, Δεκαπενθήμερος Πολίτης, Εντευκτήριο. Έχει γράψει πλήθος λημμάτων για τη νεοελληνική λογοτεχνία στα Kindlers Literatur Lexicon, Encyclopaedia Universalis, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό της Εκδοτικής Αθηνών.

Έχει συμμετάσχει με μελέτες του σε συλλογικούς τόμους, αφιερώματα, πρακτικά συνεδρίων, ανθολογίες, προλόγους σε εκδόσεις.

Συνέγραψε τα κεφάλαια που αφορούν τη λογοτεχνία (1669-1941) στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους της Εκδοτικής Αθηνών, τόμοι ΙΑ΄, ΙΓ΄, ΙΔ΄, ΙΕ΄, καθώς και τις Εισαγωγές στους τόμους της Ανθολογίας Σοκόλη για τη μεσοπολεμική και παλαιότερη πεζογραφία (1993, 1998).

Στις εκδόσεις μελετών του περιλαμβάνονται:

Α. Παπαδιαμάντης αυτοβιογραφούμενος (1974)

Γ.Μ. Βιζυηνός, Νεοελληνικά διηγήματα (1980)

Για τη μεταπολεμική μας πεζογραφία, Κριτικές καταθέσεις, Αθήνα, Στιγμή, 1989.

Les concours poetiques de l’ Universite d’ Athenes, 1851-1877, Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας, 1989.

Ο λόγος της απουσίας. Δοκίμιο για την επιστολογραφία με σαράντα ανέκδοτα γράμματα του Φώτου Πολίτη (1908-1910), Αθήνα, ΜΙΕΤ, 1992.

Παλίμψηστα και μη. Κριτικά δοκίμια, Αθήνα, Στιγμή, 1992.

Ρήξεις και συνέχειες. Μελέτες για τον 19ο αιώνα, Αθήνα, Σοκόλης, 1993.

Σελίδες για την Ελλάδα του 20ού αιώνα: ανθολογία με κείμενα Γάλλων ταξιδιωτών, επιμέλεια Π. Μουλλάς και Βάσω Μέντζου, Αθήνα, Ολκός, 1995.

Τρία κείμενα για τον Μανόλη Αναγνωστάκη, Αθήνα, Στιγμή, 1998.

Η δέκατη μούσα. Μελέτες για την κριτική, Αθήνα, Σοκόλης, 2004.

Γεράσιμος Βώκος, Ο κύριος Πρόεδρος. Πρωτότυπoν πολιτικο-κοινωνικόν μυθιστόρημα, φιλολογική επιμέλεια και προλεγόμενα Π. Μουλλάς, Αθήνα, Σοκόλης, 2004.

Εμμ. Ροΐδης, Αθησαύριστα κείμενα, φιλολογική επιμέλεια Π. Μουλλάς, Αθήνα, ΜΙΕΤ, 2005.

Ο χώρος του εφήμερου. Στοιχεία για την παραλογοτεχνία του 19ου αιώνα, Αθήνα, Σοκόλης, 2007.

Α. Ανδρεάδης, Ροϊδικά μελετήματα (1911-1934), φιλολογική επιμέλεια Π. Μουλλάς, ΜΙΕΤ, 2010.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: φάκελος 35 του αρχείου]

Μπαμιέρος, Εμμανουήλ

Ο Εμμανουήλ Μπαμιέρος ήταν γενικός επιθεωρητής Σωματικής Αγωγής του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Μπατρίνος, Λεωνίδας

  • Person
  • 1893-;

Αντιπρόεδρος της Βουλής, γιος του Μακεδονομάχου ιατρού Μενέλαου Μπατρίνου από την Καστοριά. Γεννήθηκε το 1893 στην Καστοριά και σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή, νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι. Μετείχε ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους και στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και επέστρεψε στην Καστοριά, όπου εξάσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου από το 1926. Το 1935 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα στον νομό Φλωρίνης. Μέλος της Επιτροπής Μακεδόνων και Θρακών (1941-43) μαζί με τον Αλ. Σβώλο και άλλους, διορίστηκε σε διάφορες σημαντικές θέσεις από τις κατοχικές κυβερνήσεις (στη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας, γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών και στην Προεδρία της Κυβερνήσεως). Μετείχε ως εθελοντής στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και επανεξελέγη με τον Ελληνικό Συναγερμό στις εκλογές του 1952 ως βουλευτής Καστοριάς και με την ΕΡΕ το 1956 ως βουλευτής Καστοριάς-Φλωρίνης και το 1958 ως βουλευτής Καστοριάς. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της Βουλής το 1956-1958.

Του απονεμήθηκε ο Αργυρούς Σταυρός του Γεωργίου Α΄ και άλλα πολεμικά μετάλλια.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is Who 1965

Μωραϊτίδης, Αλέξανδρος

  • 1850-1929

Ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, πρωτότοκος οχτώ αδελφών, γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1850. Από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από ιερατική οικογένεια και ήταν τρίτος ξάδελφος του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Έλαβε την στοιχειώδη μόρφωση στη Σκιάθο και ολοκλήρωσε το γυμνάσιο στο Βαρβάκειο, το 1871. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου έκανε και τη διδακτορική του διατριβή (1872-1881). Από το 1872 ήταν τακτικό μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Εκείνη την εποχή γνώρισε τους εκδότες των εφημερίδων Δ. Κορομηλά και Β. Γαβριηλίδη, και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Εφημερίδα και την Ακρόπολι. Το διάστημα 1880-1900 δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση στην Αθήνα. Το 1901 παντρεύτηκε την Βασιλική Φουλάκη, η οποία πέθανε το 1914. Έκτοτε ο Μωραϊτίδης έζησε ασκητικά στην Αθήνα και προσανατολίστηκε στη θρησκευτική λογοτεχνία και σε μεταφράσεις αρχαίων κειμένων. Το 1914 του απονεμήθηκε το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων για τον 1ο τόμο των διηγημάτων του. Το έργο του άρχισε να εκδίδεται σε τόμους το 1919. Πέθανε στη Σκιάθο το 1929, από επιπλοκή κήλης, αφού πρώτα εκάρη μοναχός στο Άγιο Όρος. Το ίδιο έτος είχε προταθεί για ακαδημαϊκός.

Η δημοσιογραφική και η λογοτεχνική του πορεία άρχισε το 1874 με τη δημοσίευση στιγμιοτύπων από τα Πρακτικά της Βουλής στην εφημερίδα Εφημερίς και την έκδοση της σατιρικής εφημερίδας Αγορά, όπου διακωμωδούνταν τα Πρακτικά της Βουλής.

Δημοσίευσε τα περισσότερα διηγήματά του στην εφημερίδα Ακρόπολις κατά την περίοδο 1888-1908. Κατά κύριο λόγο τα διηγήματά του έχουν χριστουγεννιάτικο ή πασχαλινό περιεχόμενο και ηθογραφικό χαρακτήρα. Συγκεντρώθηκαν σε έξι τόμους, με τίτλο τα Διηγήματα (1921-28). Οι ταξιδιωτικές του εντυπώσεις αντλούν κυρίως από τα νησιά του Αιγαίου, το Άγιον Όρος, την Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και τους Αγίους Τόπους. Δημοσιεύτηκαν αρχικά στο Μη χάνεσαι και στη συνέχεια στην Ακρόπολι και την εφημερίδα Αθήναι από το 1889 ως το 1907. Εκδόθηκαν σε 6 τόμους υπό τον τίτλο Με του Βορηά τα κύματα (1922-27).

Έγραψε τα θεατρικά έργα: Βάρδας Καλλέργης (1875), Η καταστροφή των Ψαρών (1876), για το οποίο βραβεύτηκε στο Νικοδήμειο δραματικό αγώνα, Μιχαήλ Κομνηνός, Δεσπότης της Ηπείρου (1872), έργο ανέκδοτο και χαμένο, Πόλεως Άλωσις (1889) και Χαμάρετος (1896). Με τα δύο τελευταία έλαβε μέρος στον Λασσάνειο δραματικό αγώνα. Από τις κωμωδίες του αναφέρουμε δύο ενδεικτικά, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο Αθηναϊκόν Ημερολόγιον το 1875 και 1876 αντιστοίχως: Τις πταίει και Τα δύο δόμινα.

Συνέθεσε επίσης τα ιστορικά μυθιστορήματα Δημήτριος ο Πολιορκητής. Ιδιαίτεραι βιογραφικαί σημειώσεις (1876), Η άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως (1903) και Λέων ο Ίσαυρος (1905).

Μετά το 1914 έγραψε και μετέφρασε κυρίως έργα θρησκευτικού περιεχομένου όπως: Του εν Αγίοις πατρός ημών Βασιλείου του Μεγάλου. Ομιλίαι εις τους ψαλμούς (1914)· Γρηγορίου Ναζιανζηνού: Παρθενίας εγκώμιον (1926) και Προφήτου Ελισαίου: Ακολουθία πανηγυρική μετά παρακλητικού κανόνος (1925), το οποίο βραβεύτηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.

[Πηγές: Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Αθήνα, Σοκόλης, τομ. ΣΤ΄. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 7. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ.10]

Μωρέτης, Δημήτριος & Αλεξάνδρα

  • 1911-2002 (Δημ. Μωρέτης), 1912- (Αλεξάνδρα Πασχαλίδου–Μωρέτη)

Ο Δημήτρης Μωρέτης (Αθήνα 1911-2002) σπούδασε φυσικομαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο.

Η Αλεξάνδρα Πασχαλίδου–Μωρέτη (Κωνσταντινούπολη 1912- ) σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Οι δύο αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν την περίοδο 1936–1939 για τη μελέτη και αποτύπωση σπιτιών ελληνικής παραδοσιακής λαϊκής αρχιτεκτονικής 18ου–19ου αιώνα υπό την εποπτεία του Δημήτρη Πικιώνη. Το 1939 παντρεύτηκαν. Από το 1939 έως το 1969 οργάνωσαν τα ελληνικά περίπτερα στις παγκόσμιες και διεθνείς εκθέσεις (135 περίπτερα σε 21 κράτη και 40 πόλεις). Παραιτήθηκαν από το Δημόσιο το 1969 επί δικτατορίας.

Την περίοδο της Κατοχής ανέπτυξαν αντιστασιακή δράση και συνέγραψαν ειδικές μελέτες για τις διεθνείς και παγκόσμιες εκθέσεις με ιστορικά στοιχεία από τα αρχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας. Μετά τον πόλεμο ανέλαβαν την καταγραφή και φωτογράφηση των καταστροφών για λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού. Από το 1951 ανέλαβαν την ανασυγκρότηση της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης. Εργάστηκαν επίσης στη μελέτη και κατασκευή πολλών αρχιτεκτονικών έργων. Ο Δημήτρης Μωρέτης, εκτός από πολλά άρθρα και μελέτες σε εφημερίδες και περιοδικά εξέδωσε πέντε ποιητικές συλλογές. Η Αλεξάνδρα Μωρέτη, έχει δώσει πολλές διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ασχολείται με τη μικρογλυπτική σε πηλό και μπρούτζο.

Νικολός, Βασίλειος

Ο Βασίλειος Νικολός (Βασιλικό Πωγωνίου 1927-Αθήνα 199?), γιος του αγρότη Γεωργίου και της Ευγενείας Νικολού ήταν αρτοποιός με ενεργητική συμμετοχή στα συνδικαλιστικά δρώμενα του κλάδου. Ήταν στέλεχος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (Ε.Κ.Θ), (αναπληρωτής πρόεδρος το 1971), πρόεδρος του τμήματος Θεσσαλονίκης του Ταμείου Ασφαλίσεως Αρτεργατών Μυλεργατών και Μακαρονοτεχνιτών (Τ.Α.Α.Μ.), του Ενωτικού Συνδέσμου Αρτεργατών Θεσσαλονίκης «Η Αναγέννησις» (1962-1968) και του Συνδέσμου Αρτεργατών της πόλης.

Αδέλφια του Βασιλείου ήταν η Δημητρούλα και ο Σπυρίδων (σκοτώθηκε στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου).

Η οικογένεια είχε κτήματα στην περιοχή του Βασιλικού.

Οικονόμου - Γκούρας, Χριστόφορος

  • 1899-

Ο Χριστόφορος Οικονόμου-Γκούρας (Γκούρα, Κορινθίας,1899-) ήταν απόγονος επιφανούς οικογένειας η οποία έδρασε κατά την διάρκεια της Επανάστασης του 1821. Αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, από το 1914 έως το 1917 σπούδασε στη σχολή του Πολεμικού Ναυτικού. Από το 1917 έως το 1940, ήταν μέλος της αντιπροσωπείας για την κατασκευή πολεμικών πλοίων στη Γαλλία, παρακολούθησε το σχολείο πολέμου, ήταν διευθυντής της ναυτικής αντικατασκοπείας και υπήρξε διευθυντής στο υπουργείο Ναυτικών. Το 1940 και το 1941 υπηρέτησε ως κυβερνήτης του αντιτορπιλικού ΑΕΤΟΣ. Από το 1943 έως το 1946 ήταν διοικητής του κέντρου προσφύγων Κύπρου. Το 1946 έλαβε μέρος στις εκλογές με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων. Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του ναυάρχου. [Για περισσότερα στοιχεία βλέπε βιογραφικό σημείωμα της οικογένειας στον υποφάκελο 1.7]

Συντονιστική Επιτροπή Εργαζοµένων Γυναικών

  • Corporate body
  • 1963 -

Η Συντονιστική Επιτροπή Εργαζοµένων Γυναικών (ΣΕΕΓ) συγκροτήθηκε το 1963 µε βασικό σκοπό να συσπειρώσει τις εργαζόµενες γυναίκες και να προασπίσει τα εργασιακά τους δικαιώµατα. Η ΣΕΕΓ δηµιουργήθηκε µε πρωτοβουλία της Ένωσης Επαγγελµατιών Λογιστών Πρωτευούσης και πρόεδρος της υπήρξε η Μαρία Καρρά. Η Επιτροπή πραγµατοποίησε δύο πανελλήνιες συναντήσεις εργαζόµενων γυναικών και εξέδιδε το Δελτίο της ΣΕΕΓ. Η απριλιανή δικτατορία διέκοψε την πορεία της οργάνωσης που ανασυντάχθηκε στην περίοδο της μεταπολίτευσης. Το αρχείο της ΣΕΕΓ είναι εξ ολοκλήρου ψηφιοποιηµένο και αναρτηµένο στην ιστοσελίδα των ΑΣΚΙ, στο πρόγραµµα «Γυναικείες οργανώσεις εργαζοµένων» στο πλαίσιο της συνεργασίας με το Εργαστήρι Σπουδών Φύλου και Ισότητας του Παντείου Πανεπιστηµίου.

Δηµοκρατική Κίνηση Νέων "Γρηγόρης Λαµπράκης"

  • Corporate body
  • 1963 - 1964

Η Δηµοκρατική Κίνηση Νέων «Γρηγόρης Λαµπράκης» (ΔΚΝΓΛ) δηµιουργήθηκε λίγες µέρες µετά τη δολοφονία του συνεργαζόµενου µε την ΕΔΑ βουλευτή, γιατρού και βαλκανιονίκη Γρηγόρη Λαµπράκη. Την ιδρυτική διακήρυξή της, συνυπέγραψαν διανοούµενοι, καλλιτέχνες και λογοτέχνες ενώ πρόεδρός της ανέλαβε ο Μίκης Θεοδωράκης. Το 1964 συγχωνεύθηκε µε την Νεολαία ΕΔΑ και συναποτέλεσαν την Δηµοκρατική Νεολαία Λαµπράκη.

Ελληνική Επιτροπή για την Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη

  • Corporate body
  • 1955 -

Η Ελληνική Επιτροπή δια την διεθνή Ύφεσιν και την Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ) συγκροτήθηκε το 1955 και είχε ως αφετηρία τη διακήρυξη που απηύθυναν προς οικονοµικής ζωής της χώρας. Διακηρύσσοντας ότι βρίσκεται µακράν των πολιτικών κοµµάτων και ανταγωνισµών, η ΕΕΔΥΕ δήλωσε την προσήλωσή της στις αρχές του ΟΗΕ για την ειρηνική συνύπαρξη των κρατών ανεξαρτήτως πολιτικού, κοινωνικού και οικονοµικού καθεστώτος. Αποτέλεσε την πιο αντιπροσωπευτική και µακροβιότερη οργάνωση στο χώρο του κινήµατος ειρήνης. Η ΕΕΔΥΕ το 1958 εξέδωσε το περιοδικό Δρόµοι της Ειρήνης – που στην αρχή κυκλοφόρησε µε τη µορφή τετρασέλιδης εφηµερίδας- και από το 1963 συνδιοργάνωσε µε άλλες κινήσεις ειρήνης τις πρώτες Μαραθώνιες Πορείες στη δεκαετία του ΄60 (1962-1966). Πραγµατοποίησε δυο πανελλήνια συνέδρια ειρήνης (1962,1965) και παράλληλα συνδέθηκε µε διεθνείς οργανισµούς συµµετέχοντας σε διεθνείς συσκέψεις και πορείες ειρήνης. Η διαδροµή της διακόπηκε προσωρινά το 1967 από την απριλιανή δικτατορία, ενώ στη µεταπολίτευση ανασυντάχθηκε και συνεχίζει να λειτουργεί µέχρι σήµερα.

Ένωσις Τεχνικών Ελληνικού Κινηµατογράφου και Τηλεοράσεως (ΕΤΕΚΤ)

  • Corporate body
  • 1948 -

Η Ένωσις Τεχνικών Ελληνικού Κινηµατογράφου (ΕΤΕΚ) ιδρύθηκε και λειτούργησε από το 1948 αν και το καταστατικό της εγκρίθηκε µόλις το 1950. Πρώτα µέλη ήταν οι λίγοι επαγγελµατίες του κινηµατογράφου εκείνης της εποχής. Η ανάπτυξη του ελληνικού σινεµά στα χρόνια που ακολούθησαν οδήγησε στην οργανωτική έκρηξη του κλάδου των κινηµατογραφιστών και στην πρόσθετη διάκρισή τους σε ειδικότητες. Η είσοδος, τη δεκαετία του 1960, στην Ελλάδα της τηλεόρασης αποτυπώθηκε µε την αντίστοιχη προσθήκη στον τίτλο.

Πανελλήνιος Ένωσις Αναπήρων και Τραυµατιών Εθνικής Αντιστάσεως περιόδου 1941-1944

  • Corporate body
  • 1961 -

H Πανελλήνιος Ένωσις Αναπήρων και Τραυµατιών Εθνικής Αντιστάσεως (ΠΕΑΤΕΑ) συγκροτήθηκε το 1961, διεκδικώντας τα δικαιώµατα των τραυµατιών αντιστασιακών και την εξίσωσή τους µε τους αναπήρους πολέµου. Παράλληλα µε τις άλλες µαζικές οργανώσεις αντιστασιακών που ιδρύθηκαν την ίδια περίοδο και συνδέθηκαν κυρίως µε τη ΕΔΑ, είχαν ως βασικό αίτηµα την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης και τη συγγραφή της Ιστορίας της.

Πανελλήνιος Ένωσις Αξιωµατικών και Υπαξιωµατικών Εθνικής Αντιστάσεως

  • Corporate body
  • 1964 -

H Πανελλήνιος Ένωσις Αξιωματικών και Υπαξιωματικών Εθνικής Αντιστάσεως (Π.Ε.Α.Υ.Ε.Α.) ιδρύθηκε το 1964 με βασικό αίτημα την αναγνώριση και την αποκατάσταση της Εθνικής Αντίστασης. Η συζήτηση για την Εθνική Aντίσταση στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, έχει διττό χαρακτήρα αφ’ ενός αφορά την αναγνώριση της, αφ’ ετέρου την συγκρότηση της Ιστορίας της. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η ίδρυση της ΠΕΑΕΥΑ καθώς και άλλων μαζικών οργανώσεων αντιστασιακών, που συγκροτήθηκαν την ίδια περίοδο, κατά κύριο λόγο υπό την σκέπη της ΕΔΑ.

Πανελλαδική Ένωση Γυναικών

  • Corporate body
  • 1964 -

Η Πανελλαδική Ένωση Γυναικών (ΠΕΓ) υπήρξε µια µαζική γυναικεία οργάνωση που ιδρύθηκε το Μάιο του 1964 µε βασικούς σκοπούς την πλήρη ισοτιµία της γυναίκας σε πολιτικό, κοινωνικό, νοµικό και οικονοµικό επίπεδο, την προστασία της µητρότητας και του παιδιού, την προβολή των αιτηµάτων των εργαζόµενων γυναικών και γενικότερα τη βελτίωση των όρων ζωής, µόρφωσης και ψυχαγωγίας. Τη προγραµµατική διακήρυξη της ΠΕΓ υπογράφουν γυναίκες από τους χώρους της επιστήµης και της τέχνης, της πολιτικής και της τοπικής αυτοδιοίκησης, άλλα και επαγγελµατίες, υπάλληλοι, εργάτριες, νοικοκυρές. Η οργάνωση εξέδιδε το ενηµερωτικό µηνιαίο Δελτίο της ΠΕΓ και ανέπτυξε παραρτήµατα τόσο στις συνοικίες της Αθήνας, όσο και πανελλαδικά στις µεγάλες επαρχιακές πόλεις.

Σύλλογος Εργαζόµενων Φοιτητών – Σπουδαστών (ΣΕΦΣ)

  • Corporate body
  • π. 1955 - 1967

Ο Σύλλογος Εργαζοµένων Φοιτητών Σπουδαστών συγκροτήθηκε στα µέσα της δεκαετίας του ΄50 και εκπροσώπησε τα ζητήµατα των εργαζόµενων, σε µεγάλο ποσοστό εκείνη την εποχή φοιτητών. Διαρθρωµένος σε τρία τµήµατα συνδικαλιστικό, οικονοµικό και εκπολιτιστικό, οργάνωσε τις ειδικές διεκδικήσεις της σπουδάζουσας εργαζόµενης νεολαίας και δραστηριοποιήθηκε µέχρι και την επιβολή της δικτατορίας των συνταγµαταρχών.

Ελληνική Κοµµουνιστική Νεολαία Ρήγας Φεραίος

  • Corporate body
  • 1967 -

Η ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος δηµιουργήθηκε στην διάρκεια της δικτατορίας, τον ∆εκέµβριο του 1967, ως αντιστασιακή νεολαιίστικη οργάνωση µε την ονοµασία Πανελλήνια Αντιδικτατορική Οργάνωση Σπουδαστών (ΠΑΟΣ) "Ρήγας Φεραίος". Στην διάσπαση του ΚΚΕ το 1968, συντάχθηκε µε το ΚΚΕ εσ. και έκτοτε αποτέλεσε τη νεολαία του.

Ελληνική Αριστερά

  • Corporate body
  • 1987 - 1992

Η Ελληνική Αριστερά (Ε.ΑΡ) δηµιουργήθηκε το 1987 ως µετεξέλιξη του ΚΚΕ εσ. Αποτέλεσε µία από τις βασικές συνιστώσες στη δηµιουργία του «Συνασπισµού της Αριστεράς και της προόδου». Αυτοδιαλύθηκε το 1992, όταν ο Συνασπισµός µετεξελίχθηκε σε κόµµα.

Κλεάνθους-Παπαδηµητρίου, Μυρσίνη

  • Person
  • 1892 - 1981

Η παιδαγωγός Μυρσίνη Κλεάνθους – Παπαδηµητρίου γεννήθηκε στην Φιλιππούπολη το 1921 και έκανε τις βασικές σπουδές της στα Ζαρίφεια Διδασκαλεία για να συνεχίσει στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Με υποτροφία συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήµιο της Ζυρίχης, και τις ολοκλήρωσε µε ειδίκευση στην Ψυχολογία, στο Ινστιτούτο Επιστηµών της Αγωγής της Γενεύης. Με την επιστροφή της στην Ελλάδα συµµετείχε στον Εκπαιδευτικό Όµιλο και δίδαξε αρχαία λογοτεχνία στην Ανώτατη Γυναικεία Σχολή που ίδρυσε ο Δηµήτρης Γληνός. Στη συνέχεια ανέλαβε την µετεκπαίδευση νηπιαγωγών και δασκάλων, ενώ το 1921 δίδαξε στην Ανωτέρα Γυναικεία Σχολή. Αργότερα ασχολήθηκε συστηµατικά µε το παιδαγωγικό συγγραφικό της έργο και ταξίδεψε σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες συγκεντρώνοντας στοιχεία για τα εκπαιδευτικά τους συστήµατα.

Μαυρίδης, Βασίλης

  • Person
  • 1928 -

Ο Βασίλης Μαυρίδης (Αθήνα 1928 - ) σπούδασε στην Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών και ολοκλήρωσε τις σπουδές του µε την διδακτορική διατριβή που εκπόνησε στο Πανεπιστήµιο της Κολωνίας. Στην περίοδο της Γερµανικής κατοχής οργανώθηκε στις αντιστασιακές οργανώσεις ΕΚ και ΕΣΑΣ, ενώ µετά την απελευθέρωση υπήρξε µέλος της ΠΟΔΝ, της Σοσιαλιστικής Λέσχης και του Σοσιαλιστικού Κινήµατος για τις Ενωµένες Πολιτείες της Ευρώπης. Από το 1958 άρχισε να δικηγορεί στην Αθήνα. Αµέσως µετά την κήρυξη της δικτατορίας των συνταγµαταρχών ίδρυσε, µαζί µε τον Σπύρο Νικολάου, το Δηµοκρατικό Εθνικό Κίνηµα Αντίστασης (ΔΕΚΑ). Για να αποφύγει την σύλληψη τον Οκτώβρη του 1967, φεύγει για την Γερµανία όπου εργάστηκε στην ελληνική εκποµπή της Deutsche Welle. Την ίδια περίοδο εξέδιδε στην Γερµανία το µηνιαίο δελτίο Griechischen Dokumenten und Informationen. Μετά την πτώση της δικτατορίας διετέλεσε σύµβουλος τύπου στην Ελληνική Πρεσβεία της Βόννης. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα συνέχισε τη δικηγορία, ενώ πολιτικά υπήρξε µέλος της ΚΕ του ΚΟΔΗΣΟ και στη συνέχεια της Ένωσης Κέντρου. Διετέλεσε σύµβουλος τύπου στην Γενική Γραµµατεία Τύπου και στο Υπουργείο Συντονισµού.

Μπριλλάκης, Αντώνης

  • Person
  • 1924 - 1995

O Αντώνης Μπριλλάκης (Χανιά 1924 - Αθήνα 1995) υπήρξε μέλος της ΕΠΟΝ, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο από τις γερµανικές αρχές κατοχής το 1944, αλλά τελικά οδηγήθηκε στις γερµανικές φυλακές Λάντσµπεργκ, από όπου απελευθερώθηκε το 1945. Γραµµατέας της ΕΠΟΝ Κρήτης και µέλος του Κεντρικού Συµβουλίου, εκτοπίστηκε το 1947 στην Ικαρία και στη συνέχεια στη Μακρόνησο. Μετά την απόλυσή του, το 1950, εργάστηκε για την ανασυγκρότηση της Αριστεράς. Υπήρξε ηγετικό στέλεχος της ΕΔΑ (µέλος της Διοικούσας και Εκτελεστικής Επιτροπής και βουλευτής από το 1951 έως το 1964). Στη δικτατορία, ως µέλος του Εθνικού Συµβουλίου του ΠΑΜ, συντόνιζε τις αντιδικτατορικές δραστηριότητες στη Δυτική Ευρώπη. Μέλος του Γραφείου του ΚΚΕ εσωτερικού, µετά τη διάσπαση. Στη µεταπολίτευση διετέλεσε διευθυντής της εφηµερίδας Αυγή (1976 -1978). Ιδρυτικό στέλεχος της Ελληνικής Αριστεράς (Ε.ΑΡ.), βουλευτής και κοινοβουλευτικός της εκπρόσωπος (1987-1989). Το 1989 προσχώρησε στη Δηµοκρατική Συµπαράταξη και συµµετείχε στις βουλευτικές εκλογές στο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ. Η έκδοση "Αντώνης Μπριλλάκης, Διαδροµές και αναζητήσεις της Αριστεράς µετά τον Εµφύλιο, Επιλογή κειµένων, Βιογραφικό σχεδίασµα", που επιµελήθηκαν ο Ηλίας Νικολακόπουλος και η Ευδοκία Ολυµπίτου, στηρίχτηκε σε κείµενα προερχόµενα από το αρχείο.

Πορφυρογένης, Μιλτιάδης

  • Person
  • 1903 - 1958

Ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης (Αγριά Βόλου 1903 - Τσεχοσλοβακία 1958) γεννήθηκε στην Αγριά Βόλου στις 25/2/1903 και φοίτησε στην Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Διορίστηκε δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Βόλου το 1925 και το 1929 µετατέθηκε στην Αθήνα. Έγινε µέλος του ΚΚΕ το 1926 και το 1929 ανέλαβε την ηγεσία της Εργατικής Βοήθειας της οργάνωσης που φρόντιζε τους πολιτικούς κρατούµενους και τις οικογένειές τους. Το 1932 και το 1936 εκλέχθηκε βουλευτής στο Βόλο και το 1934 ήταν υποψήφιος δήµαρχος Βόλου µε το ΚΚΕ. Η δικτατορία της 4 ης Αυγούστου τον εκτόπισε διαδοχικά στην Ανάφη, την Ακροναυπλία και την Κίµωλο, όπου και τον βρήκε ο πόλεµος. Μετά την κήρυξη του πολέµου απέδρασε από την Κίµωλο και βρέθηκε στην Κρήτη, καθοδηγώντας και συντονίζοντας τις αντιστασιακές οργανώσεις. Συµµετείχε στις διαπραγµατεύσεις Λιβάνου και Καζέρτας και το 1944 ανέλαβε Υπουργός εργασίας στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Το 1944 εκλέχθηκε µέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη διάρκεια του εµφυλίου αντιπροσώπευσε το ΚΚΕ στο Συνέδριο του Κ.Κ. Γαλλίας όπου και εξήγγειλε τη σύσταση της Κυβέρνησης του βουνού και παράλληλα ο ίδιος ανέλαβε το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Μετά την υποχώρηση του Δηµοκρατικού Στρατού εκπατρίστηκε στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης ενώ κατέβηκε παράνοµα δύο φορές στην Ελλάδα την περίοδο 1954-1956. Μετά την καθαίρεση του Νίκου Ζαχαριάδη από την αρχηγία του ΚΚΕ το 1956, ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης τέθηκε σε αποµόνωση από την νέα ηγεσία του κόµµατος. Πέθανε το 1958 στην Τσεχοσλοβακία.

Πρωτοπαππάς, Χαράλαµπος

  • Person
  • 1920 - 2011

Ιστορικό στέλεχος της σοσιαλδηµοκρατικής Αριστεράς, ο Χαράλαµπος Πρωτοπαππάς (Αθήνα 1920-2011) γεννήθηκε στην Αθήνα και φοίτησε στην Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Έλαβε µέρος στην Εθνική Αντίσταση στην διάρκεια της Γερµανικής Κατοχής, υπήρξε στέλεχος των αντιστασιακών οργανώσεων Ιερά Ταξιαρχία, ΠΕΑΝ και Μαχόµενη Ιερά Ταξιαρχία. Το 1944 συλλαµβάνεται από τους Γερµανούς και φυλακίζεται στις φυλακές Αβέρωφ. Μέλος της Εθνικής Ενωτικής Νεολαίας του Π. Κανελλόπουλου, από όπου αποχωρεί το 1947 µε άλλα µέλη της για να συγκροτήσουν την Πανελλήνια Οργάνωση Δηµοκρατικής Νεολαίας ΠΟΔΝ (1947-1953). Στην συνέχεια υπήρξε ιδρυτικό µέλος και βασικό στέλεχος του Σοσιαλιστικού Συνδέσµου (1954-1961), της Σοσιαλιστικής Ένωσης (1961-1964) και της Σοσιαλιστικής Δηµοκρατικής Ένωσης (1964-1967) στην προδικτατορική περίοδο. Στην διάρκεια της δικτατορίας των συνταγµαταρχών υπήρξε στέλεχος της Δηµοκρατικής Άµυνας και για τη δράση του διώχθηκε και φυλακίστηκε. Το 1974 έγινε υπουργός Βιοµηχανίας στην Κυβέρνηση εθνικής ενότητας, ενώ υπήρξε ιδρυτικό µέλος του Κόµµατος Δηµοκρατικού Σοσιαλισµού (ΚΟΔΗΣΟ), στο οποίο µετέπειτα διετέλεσε και πρόεδρος. Είχε εκλεγεί δύο φορές βουλευτής και υπήρξε επίσης µέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Συνασπισµού από το 1991 ως το 2004.

Σαµπατακάκης, Μιχάλης

  • Person
  • 1949 -

Ο Μιχάλης Σαμπατακάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Είναι οδοντίατρος στο Νοσοκοµείο Παίδων. Το 1968 εντάχθηκε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Στη δικτατορία ήταν εκπρόσωπος της σχολής του στο Διασχολικό των Φοιτητικών Επιτροπών Αγώνα. Στην εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν πρόεδρος της Γ.Σ. Ιατρικής-Οδοντιατρικής. Φυλακίστηκε το 1972 και το 1973 στην Ασφάλεια, τον Κορυδαλλό και την ΕΣΑ. Στρατεύτηκε υποχρεωτικά. Στη µεταπολίτευση ήταν Γραµµατέας Σπουδάζουσας του Ρήγα και αργότερα Β΄ Γραµµατέας του Κεντρικού Συµβούλιου. Στέλεχος του ΚΚΕ Εσωτερικού. Μέλος της Πολιτικής Γραµµατείας του Συνασπισµού από το 2000 έως το 2010. Ιδρυτικό στέλεχος της Δηµοκρατικής Αριστεράς.

Δεσύπρη-Σβώλου, Μαρία

  • Person
  • 1892 - 1976

Απόφοιτος του Αρσακείου Διδασκαλείου Λαρίσης, το 1907 και Επιθεωρήτρια Εργασίας στο Υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας, µέχρι τον γάµο της µε τον Αλέξανδρο Σβώλο, το 1923, η Μαρία. Δεσύπρη-Σβώλου (Αθήνα 1892 - 1976) ασχολήθηκε µε την κατοχύρωση των δικαιωµάτων της γυναίκας. Γενική Γραµµατέας του «Συνδέσµου για τα Δικαιώµατα της Γυναίκας» (1920-1932), ιδρύτρια της «Εσπερινής Σχολής Γυναικών Υπαλλήλων» και της «Παπαστρατείου Σχολής Παιχνιδιών και Διακοσµητικής» (1929-1936), διετέλεσε αντεπιστέλλον µέλος του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας για τα γυναικεία ζητήµατα (1932-1936). Στην δικτατορία του Μεταξά ακολούθησε τον Αλέξανδρο Σβώλο στην εξορία. Εθελόντρια νοσοκόµος στον Ελληνο-ιταλικό πόλεµο, εργάστηκε στην διάρκεια της Γερµανικής κατοχής ως επιθεωρήτρια του «Εθνικού Οργανισµού Χριστιανικής Αλληλεγγύης» (1941-1944) και στην συνέχεια ως γραµµατέας και αντιπρόεδρος της «Εθνικής Αλληλεγγύης». Εθνοσύµβουλος Αθηνών στις Κορυσχάδες, φυλακίστηκε για τη δράση της στην «Εθνική Αλληλεγγύη» την περίοδο 1948-1949 και για λίγους µήνες το 1951. Μετά τον θάνατο του Σβώλου, εντάχθηκε στην Ε.Δ.Α. και εξελέγη βουλευτής Αθηνών το 1958 και το 1961. Ιδρυτικό µέλος της Π.Ε.Γ. το 1964.

Μαραβά - Χατζηνικολάου, Άννα

  • Person
  • 1911 - 2005

Η βυζαντινολόγος Άννα Μαραβά Χατζηνικολάου (Καλαμάτα 1911- Αθήνα 2005) σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και η διδακτορική της διατριβή που είχε θέμα τη δουλεία στο Βυζάντιο εκπονήθηκε σε Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Το 1950 προσελήφθη ως επιμελήτρια Μικροτεχνίας στο Βυζαντινό Μουσείο και το 1965 ανέλαβε Έφορος στη νεοσύστατη 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στα Ιωάννινα ως την δικτατορία των συνταγματαρχών που την έπαυσε από τα καθήκοντα της. Μετά την συνταξιοδότησή της ασχολήθηκε με τη μελέτη της βυζαντινής μικρογραφίας εκδίδοντας από κοινού με την Χρ. Πάσχου τον κατάλογο των βυζαντινών χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Διετέλεσε μέλος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας. Ήταν παντρεμένη από το 1935 με τον γεωπόνο Γιάννη Χατζηνικολάου.

Χατζηνικολάου, Γιάννης

  • Person
  • 1899 - 1975

Ο Γιάννης Χατζηνικολάου (Στενήμαχο Ανατολικής Ρωμυλίας 1899 – Αθήνα 1975) σπούδασε στην Ανώτατη Γεωπονική Σχολή της Βιέννης την περίοδο 1920-1927. Εργάστηκε από το 1926 στην Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων, στην Ένωση Συνεταιρισμών Καβάλας και τέλος διορίστηκε στον Αυτόνομο Οργανισμό Ελληνικού Καπνού όπου κατείχε για πολλά χρόνια την διευθυντική θέση. Την περίοδο της Μεταξικής δικτατορίας εκτοπίστηκε στον Άη Στράτη και φυλακίστηκε στην Ακροναυπλία, λόγω πολιτικών φρονημάτων, ενώ υπέστη διώξεις και κατά την περίοδο του εμφυλίου.

Μερεμέτης, Αθανάσιος

  • Person
  • 1911 -

Ο Αθανάσιος Μερεμέτης γεννήθηκε στο Κρανίδι το 1911. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών [1931 -1934] και εγγράφηκε στη Νομική Σχολή το 1935. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε πρόεδρος του Ομίλου Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών (1933 - 1934) και του Συλλόγου Φοιτητών Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1937 εργάστηκε ως υπάλληλος του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών. Την περίοδο 1937 – 1940 μετέβη στο Βερολίνο, όπου με υποτροφία του γερμανικού κράτους ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα τις Γενικές αρχές του ποινικού και δημοσίου δικαίου σύμφωνα με τον Πλάτωνα στο ομώνυμο Πανεπιστήμιο, ενώ είχε εκλεγεί και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Βερολίνου. Παράλληλα έκανε σπουδές βιβλιοθηκονομίας, ως υπότροφος του Δήμου Αθηναίων. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1940 εργάζεται στον Δήμο Αθηναίων, ως ιδιαίτερος γραμματέας του Δήμου το 1941 και ως έφορος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης το 1942. Το 1946 διορίζεται στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας όπου συμμετέχει στην ίδρυση του Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κύπρου του οποίου είναι και αντιπρόεδρος. Το 1955 επιστρέφει στην Ελλάδα και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολέγιο της Αθήνας και το 1960 ξαναγυρνά στην Κύπρο όπου εργάζεται στην μέση εκπαίδευση ως Γυμνασιάρχης έως το 1972.

Κύρκος, Μιχάλης

  • Person
  • 1893 – 1967

Ο πολιτικός και δημοσιογράφος Μιχάλης Κύρκος γεννήθηκε το 1893 στο Σιδηροχώρι (Σαμάκοβο) της Ανατολικής Θράκης. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια σπούδασε στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή (Neuchatel) της Ελβετίας από όπου αποφοίτησε το 1913. Το 1918 παντρεύτηκε την Ιωάννα Θαλασσινού και απέκτησε μαζί της τρεις γιους τον Κύρκο (Τάκη), τον Κώστα και τον Λεωνίδα.
Καθηγητής εμπορικών μαθημάτων και διευθυντής μέσων εμπορικών σχολών (1915-1923), ο Μ. Κύρκος άρχισε να πολιτεύεται από το 1923. Πληρεξούσιος (Κόμμα Φιλελευθέρων) στην Δ΄ Συντακτική Συνέλευση (1923-1925), βουλευτής Θεσσαλονίκης (Κόμμα Ενώσεως Φιλελευθέρων, 1926-1928) και Δράμας (Προοδευτικό Κόμμα Γ. Καφαντάρη, 1933-1935) εξελέγη επίσης πληρεξούσιος Θεσσαλονίκης στην Ε΄ Εθνική Συνέλευση (1935). Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το προσφυγικό ζήτημα και διετέλεσε Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας και Υγιεινής την περίοδο 1926-1928. Αποσχίστηκε από το Λαϊκό Κόμμα λόγω της διαφωνίας του στο πολιτειακό. Στη δικτατορία του Μεταξά εξορίστηκε για την αντιστασιακή του δράση (1938-1940). Ιδρυτής του Δημοκρατικού Ριζοσπαστικού Κόμματος προσχώρησε στον πολιτικό συνασπισμό του ΕΑΜ το 1945 και ανέλαβε τη διεύθυνση της εφημερίδας Ελεύθερη Ελλάδα. Φυλακίστηκε στα χρόνια 1948-1949. Μετά την αποφυλάκισή του το 1951, έγινε διευθυντής της εφημερίδας Δημοκρατική και συμμετείχε στην ίδρυση της ΕΔΑ. Βουλευτής Θεσσαλονίκης της ΕΔΑ το 1951, μετά την ακύρωση της εκλογής των εξόριστων και φυλακισμένων, διαφώνησε και αποχώρησε από τον συνασπισμό της Αριστεράς το 1952. Στη συνέχεια προσχώρησε στην ΕΠΕΚ. Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ενώσεως δια την Διεθνήν Ύφεσιν και την Ειρήνη, συνεργάστηκε ξανά με την ΕΔΑ και εξελέγη βουλευτής Θεσσαλονίκης το 1958 και το 1961 και Αθηνών το 1963. Πέθανε στην Αθήνα το 1967.

Σπηλιόπουλος, Βασίλειος

  • Person
  • 1864 - 19;

Ο Βασίλης Κ. Σπηλιόπουλος γεννήθηκε στο Αίγιο το 1864. Πατέρας του καθηγητή Εμπορικού και Ναυτικού Δικαίου Κ. Β. Σπηλιόπουλου. Διετέλεσε καθηγητής μαθηματικών (1883-1932) σε γυμνάσια της επικράτειας και το 1896 διορίστηκε στη Ριζάρειο Σχολή.

Παληός, Δημήτρης

  • Person
  • 1934 -

Ο Δημήτρης (Τάκης) Παληός γεννήθηκε το 1934 στη Λαμία, όπου και τελείωσε τη γυμνασιακή του φοίτηση. Το 1956 έφυγε παράνομα από την Ελλάδα για την Ιταλία, όπου στην αρχή παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Γκράμσι του Ιταλικού Κομουνιστικού Κόμματος, ενώ στη συνέχεια σπούδασε μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, αλλά δεν πήρε το πτυχίο του.
Συμμετείχε στο πολιτικό και συνδικαλιστικό κίνημα της σπουδάζουσας νεολαίας εκπροσωπώντας τους φοιτητές του εξωτερικού στα συνέδρια της ΔΕΣΠΑ και της ΕΦΕΕ και σε διεθνείς συναντήσεις. Από το 1963 ήταν γραμματέας στη Φθιώτιδα της Δημοκρατικής Κίνησης Νέων “Γρηγόρης Λαμπράκης” (ΔΚΝΓΛ) και στη συνέχεια της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΛ), ενώ συμμετείχε παράλληλα στο μηχανισμό του Κεντρικού Συμβουλίου της οργάνωσης ως διευθυντής και άμεσος συνεργάτης (ιδιαίτερος γραμματέας) του προέδρου της Μίκη Θεοδωράκη.
Για τη δημοκρατική και αντιδικτατορική του δράση πιάστηκε, βασανίστηκε και εκτοπίστηκε από τη χούντα στη Γυάρο, κατά τη διάρκεια της 7χρονης δικτατορίας. Την περίοδο 1982 - 84 διατέλεσε γραμματέας τηw Αδέσμευτης Κίνησης Ειρήνης (ΑΚΕ). Εργάστηκε ως διευθυντικό στέλεχος στον ιδιωτικό τομέα (εταιρεία Inde­sit Service). Από τη μεταπολίτευση ήταν υποψήφιος βουλευτής στη Φθιώτιδα, το 1974 με την Ενωμένη Αριστερά, το 1977 με τη Συμμαχία Προοδευτικών και Αριστερών Δυνάμεων και το 1981 με το ΚΚΕ Εσωτερικού, του οποίου υπήρξε στέλεχος στην κομματική οργάνωση Αθήνας. Στη συνέχεια εργάστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο, στο γραφείο των ευρωβουλευτών του ΚΚΕ Εσ., Λεωνίδα Κύρκου και Κώστα Φιλίνη, καθώς επίσης και στην κοινοβουλευτική ομάδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, μέχρι το 2000. Τα τελευταία χρόνια ζει στο κτήμα του στη Σκάρφεια Λοκρίδας.

Κοντογιώργης, Γιώργης

  • Person
  • 1913 - 1991

Ο Γιώργης Κοντογιώργης [Παύλος] (Εγκλουβή Λευκάδας 1913 - Αθήνα 1991), στέλεχος της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ, συνελήφθη από την δικτατορία του Μεταξά και εξορίστηκε στον Αη Στράτη. Μετά την δραπέτευσή του στους πρώτους µήνες της γερµανικής κατοχής ανάλαβε καθήκοντα στην Επιτροπή Πόλης Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ και στη συνέχεια στην Εθνική Πολιτοφυλακή. Στην Αλβανία από τον Μάρτιο του 1945, ήταν αντιπρόσωπος της ΚΕ του ΚΚΕ στο Κόµµα του Εργαζόµενου Λαού. Από τον Απρίλιο του 1946 έως τον Μάϊο του 1947 συµµετείχε στη Γραµµατεία της Κοµµατικής Επιτροπής του Μπούλκες και στη συνέχεια έγινε Πολιτικός Επίτροπος του Αρχηγείου Κεντρικής Μακεδονίας του ΔΣΕ. Τραυµατίστηκε στη µάχη της Αλεβίτσας το 1949. Από την Αλβανία εγκαταστάθηκε για σύντοµο διάστηµα στην Πολωνία και στην Τσεχοσλοβακία και στη συνέχεια στο Βουκουρέστι όπου εργάστηκε στο Hellas Press. Επαναπατρίστηκε το 1974.

Castellina, Luciana

  • Person
  • 1929 -

Η Λουτσιάνα Καστελίνα γεννήθηκε στις 9 Αυγούστου 1929 στη Ρώμη. Υπήρξε σύζυγος του ιστορικού ηγέτη της Αριστεράς στην Ιταλία Alfredo Reichlin. Είναι γνωστή στην Ελλάδα για τις ανταποκρίσεις της στον Ιταλικό κυρίως Τύπο για την πολιτική κατάσταση τη περίοδο των εκλογών του 1961, των Ιουλιανών και κυρίως για την ανταπόκριση των γεγονότων τη περίοδο του Απριλιανού Πραξικοπήματος. Υπήρξε βουλευτής και ευρωβουλευτής επί σειρά ετών ενώ είναι και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων το ‘’50 χρόνια Ευρώπης, μια αντιρητορική ανάγνωση’’ και ‘’Η ανακάλυψη του κόσμου’’. Ιστορικό στέλεχος της Αριστεράς στην Ιταλία από τα εφηβικά της χρόνια μέχρι και σήμερα. Ειδικεύεται σε θέματα επικοινωνίας και κουλτούρας αλλά και των ευρωπαϊκών πραγμάτων. Έχει τιμηθεί από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με την εκλογή της στη θέση της προέδρου της επιτροπής υποθέσεων κουλτούρας, επικοινωνίας και ΜΜΕ.

Αιλιανού - Τσίγκου, Ντίνα

  • Person

Η Ντίνα Αιλιανού - Τσίγκου είναι δικηγόρος. Διετέλεσε αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής, και υπήρξε δικαστική αντιπρόσωπος σε πολλές εκλογές.

Καζαντζάκη, Γαλάτεια

  • Person
  • 1881-1962

Παντρεύτηκε τον Ν. Καζαντζάκη (1911) και χώρισαν το 1926. Ο δεύτερος γάμος της ήταν με τον Μ. Αυγέρη το 1933. Πέθανε στις 17.11.1962 ύστερα από αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Δημοσίευσε λογοτεχνία και κριτική σε σημαντικά περιοδικά των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα. Εξέδωσε πέντε αναγνωστικά δημοτικού. Από τα θεατρικά έργα της το Ενώ το πλοίο ταξιδεύει παραστάθηκε στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Φ. Πολίτη (1933). Έλαβε μέρος στην έκδοση των πολιτικών εντύπων Δελτίο της Εργατικής Βοήθειας, Πρωτοπόροι, Νέοι Πρωτοπόροι, συνεργάστηκε με την εφημερίδα Ελεύθερη γνώμη και το περιοδικό Ελεύθερα γράμματα.

Διηγήματα: 11 π.μ.-1 μ.μ. (1929), Κρίσιμες στιγμές (1952), Ο κόσμος που πεθαίνει και ο κόσμος που έρχεται (1963).
Μυθιστορήματα: Γυναίκες (1933), Άντρες (1935), Άνθρωποι και υπεράνθρωποι (1957) κ.ά.
Θέατρο: Τη νύχτα τ’ άη Γιάννη (κι άλλα δράματα) (1921), Αυλαία (1959).

[Πηγή: Α. Αργυρίου, Παγκόσμιο βιογραφικό λεξικό Εκδοτικής Αθηνών, τομ. 4. Α. Καστρινάκη, «Γαλάτεια Καζαντζάκη», Η παλαιότερη πεζογραφία μας, τομ. Ι΄ 1900-1914, Αθήνα, Σοκόλης, 1997, σσ. 422-465].

Αλμπάνης , Παναγιώτης

Ο Παναγιώτης Αλμπάνης γεννήθηκε στις 4 Ιανουαρίου του 1917 στην Θεσσαλονίκη. Φοίτησε στο Β΄ Γυμνάσιο Αρρένων από το οποίο αποβλήθηκε λόγω πολιτικών φρονημάτων. Αναγκάστηκε να ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στο εξατάξιο Γυμνάσιο Σιάτιστας. Το 1942 εισήχθη στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την οποία όμως δεν τελείωσε.

Στρατεύτηκε το 1938 και απολύθηκε την άνοιξη του 1940. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους με την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου επιστρατεύτηκε και πολέμησε στην Αλβανία.

Με την επιστροφή του από το μέτωπο ξεκίνησε να εργάζεται στον φούρνο του πατέρα του, Νικόλαου. Στη διάρκεια της κατοχής ο φούρνος τους σίτιζε μέσω των δελτίων χιλιάδες ανθρώπους. Το 1944 ο πατέρας του πέθανε και αναλαμβάνει ο ίδιος τον φούρνο. To 1951 τροποποίησε τις εγκαταστάσεις του αρτοποιείου, απέκτησε άδεια εργαστηρίου ζαχαροπλαστικής και κατασκεύασε τα μπισκότα “RITA”. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 εκσυγχρόνισε περαιτέρω τις εγκαταστάσεις του αρτοποιείου. Εισήγαγε πολλές τεχνικές και εμπορικές καινοτομίες στον κλάδο της αρτοποιίας και δραστηριοποιήθηκε για χρόνια στο Σωματείο Αρτοποιών Θεσσαλονίκης και στην Ομοσπονδία Αρτοποιών Ελλάδας. Συμμετείχε ακόμη στην ίδρυση της βιομηχανικής αρτοποιίας Βίβα. Συνταξιοδοτήθηκε το 1976.

Το 1946 παντρεύτηκε την Άννα Ραϊζοπούλου και ένα χρόνο αργότερα γεννήθηκε η κόρη τους Μαργαρίτα. Το 1950 γεννήθηκε το δεύτερο παιδί τους Νίκος.

Ενταγμένος στο ΚΚΕ από μικρή ηλικία βοήθησε με πολλούς τρόπους το κομμουνιστικό κίνημα και τον αγώνα κατά τη διάρκεια της αντίστασης.

Αγαπούσε από μικρός τη ζωγραφική και ως αυτοδίδακτος ζωγράφος συμμετείχε σε ομαδικές εκθέσεις. Υπήρξε ακόμη για πολλά χρόνια μέλος των «Λεχριτών», παλιάς λαϊκής λέσχης της Θεσσαλονίκης.

Πέθανε τον Μάιο του 2006.

Ο Νικόλαος Αλμπάνης γεννήθηκε το 1878 στη Σιάτιστα. Ανήλικος πήγε στην Προύσα και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη, όπου έμαθε την τέχνη του αρτοποιού. Στα 1909 εμφανίστηκε ως συνέταιρος παντοπωλείου στη Θεσσαλονίκη. Το 1910 νοίκιασε μεγάλο αρτοπωλείο στην Εγνατία Οδό 301 (τότε). Το 1916 εξόπλισε το αρτοποιείο με σύγχρονα μηχανήματα με άδεια ηλεκτροκίνητου εργοστασίου αρτοποιίας. Το 1921 αγόρασε ολόκληρη την οικοδομή που στέγαζε τον φούρνο και το 1938 την ανακατασκεύασε εκ θεμελίων. Το 1940 απέκτησε άδεια μηχανοκίνητου αρτοποιείου (το μοναδικό τότε στην Θεσσαλονίκη). Παντρέμενος από το 1914 με την Άννα Λιούταρη, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά, τον Παναγιώτη, τον Γιάννη, την Αναστασία και την Ειρήνη.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, πληροφορίες της Μαργαρίτας Καλαφάτη]

Ζαχά, Νινή

  • Person
  • 1931-

Σημαντική ερμηνεύτρια και δημιουργός της λεγόμενης «ελαφράς» ελληνικής μουσικής, η Νινή Ζαχά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Το 1936 ο πιανίστας και συνθέτης πατέρας της, Κώστας Ζαχαρόπουλος, οργάνωσε την πρώτη της καλλιτεχνική εμφάνιση, καθώς από πολύ μικρή ηλικία η Ζαχά τραγουδούσε και έπαιζε με άνεση πολλά μουσικά όργανα. Το 1938 πρωτοεμφανίστηκε στη σκηνή της Μάντρας του Αττίκ, όπου σημείωσε πολύ μεγάλη επιτυχία ως παιδί-θαύμα.

Στη συνέχεια, και για σειρά ετών μέχρι τη δεκαετία του 1970, πραγματοποίησε λαμπρή καριέρα με μεγάλες επιτυχίες στον χώρο του τραγουδιού, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 1964 τιμήθηκε με το τρίτο βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Πάλμας (με το τραγούδι της Στην Πάλμα, ερμηνευμένο από την ίδια και τον Τζίμη Μακούλη). Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 πραγματοποίησε επιλεγμένες εμφανίσεις και ηχογραφήσεις.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1) Καλογερόπουλος, Τάκης, Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, τόμος 2ος. Αθήνα, Γιαλλέλης, 1998, σ. 293. 2) Υλικό του αρχείου.]

Θόδωρος, (Παπαδημητρίου), γλύπτης

Ο Θόδωρος Παπαδημητρίου, γνωστός ως γλύπτης Θόδωρος, γεννήθηκε στο Αγρίνιο στις 25 Ιουνίου 1931. Ο πατέρας του, Δημήτριος Θ. Παπαδημητρίου, από τον Άγιο Βλάσιο Τριχωνίδας, ήταν γιατρός και πέθανε όταν ο Θόδωρος ήταν σε ηλικία πέντε ετών. Η μητέρα του, Ευσταθία Β. Χαβέλλα, είχε γεννηθεί στο Αγρίνιο από γονείς αγρότες. Ο Θόδωρος τελείωσε το οκτατάξιο Γυμνάσιο στο Αγρίνιο, στη διάρκεια της Κατοχής και του Εμφυλίου. Στη συνέχεια εργάστηκε στην Αθήνα απασχολούμενος σε διάφορες εργασίες για λόγους βιοπορισμού και σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1952-1958), όπου έλαβε πολλές σπουδαστικές διακρίσεις.

Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι, με υποτροφία του Ι.Κ.Υ., στην Ecole N.S. des Beaux-Arts, στο εργαστήριο Γλυπτικής του Marcel Gimond και στο εργαστήριο Τεχνικών του Μαρμάρου του Collamarini. Στο Παρίσι έμεινε και εργάστηκε μέχρι το 1974. Παράλληλα εργάστηκε στην Ιαπωνία και στις Η.Π.Α., όπου δίδαξε στο California State University (1972).

Από το 1980 ως το 1998 δίδαξε ως καθηγητής Πλαστικής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Από το 2007 είναι ομότιμος καθηγητής του Ε.Μ.Π.

Συμμετείχε σε πολλές ομαδικές εκθέσεις και πραγματοποίησε πολλές ατομικές εκθέσεις και performances στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Αρκετά γλυπτά του εκτίθενται στον δημόσιο χώρο. Συμμετείχε επίσης σε πολλά συνέδρια, έρευνες και μελέτες.

Έλαβε τις εξής διακρίσεις και χορηγίες: Βραβείο Ροντέν στην IV Μπιενάλε Νέων (Παρίσι, 1965), Πρώτο Βραβείο Γλυπτικής της Στέγης Καλών Τεχνών & Γραμμάτων (Αθήνα, 1966), Grand Prix στο 42ème Salon d’Art Contemporain (Montrouge, Paris, 1997), χορηγία του ιδρύματος Ford για μελέτη και εργασία στη Γλυπτική (1972), χορηγία Ι.Β.Μ. για τη Διεθνή Διάσκεψη Design του Aspen (Κολοράντο, Η.Π.Α., 1973).

Εκτός από άρθρα και συνεντεύξεις του καθώς και δημοσιεύματα σε εκδόσεις Τέχνης και στον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο για το έργο του, του έχουν γίνει και αρκετά αφιερώματα τηλεοπτικών εκπομπών. Ο ίδιος έγραψε και παρουσίασε ραδιοφωνικές εκπομπές για το Δεύτερο (1983) και Τρίτο (1988-1989) πρόγραμμα της Ε.Ρ.Τ.

Παντρεύτηκε την γλύπτρια Κατερίνα Αλεξανδρίδου (1935-1999) και απέκτησαν δύο κόρες, την Λυδία που διδάσκει θεατρολογία και κινηματογράφο στο Moore University του Λίβερπουλ και έχει τρία παιδιά, και την Νεφέλη, που είναι αρχιτέκτονας και συντάκτρια περιοδικού κατασκευών και έχει δύο παιδιά.

Εκτός από τους καταλόγους ατομικών και ομαδικών εκθέσεων έχει εκδώσει τα εξής βιβλία με κείμενα στοχασμού:

Ένας γλύπτης στην αγορά, Ύψιλον/βιβλία, 1981

Στίγματα πορείας – ίχνη στην άμμο των λέξεων, Εστία, 1984

Ίχνη, Καστανιώτης, 1988

Ένας γλύπτης στον αέρα, Ύψιλον/βιβλία, 1989

Ανα-κατάληψη, Ύψιλον/βιβλία, 1992

Λόγοι, Αιγόκερως, 1994

Στίγματα πορείας – αναζητήσεις στην τέχνη και στην παιδεία, 2011 (Υπό έκδοση από το Ε. Μ. Πολυτεχνείο)

Results 901 to 1000 of 16948