Φυσικό Πρόσωπο

Πεσμαζόγλου, Ιωάννης (Γιάγκος)

1918-2003

Ο Ιωάννης (Γιάγκος) Πεσμαζόγλου, γιος του τραπεζίτη Στέφανου Πεσμαζόγλου, σπούδασε νομικές, πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο St John’s Collegeτου Πανεπιστημίου Cambridge. Το 1950 αναγορεύθηκε υφηγητής Πολιτικής Οικονομίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1964 εξελέγη εντεταλμένος υφηγητής και τον Μάρτιο του 1967 εξελίχθηκε στη βαθμίδα του καθηγητή• με μία παύση το 1968-1969, οπότε και τέθηκε σε διαθεσιμότητα, δίδαξε μέχρι την οικειοθελή του αποχώρηση το 1970 λόγω της αντίθεσής του προς το δικτατορικό καθεστώς.
Κατά το διάστημα 1951-1955 υπηρέτησε ως Γενικός Διευθυντής Οικονομικής Πολιτικής και Προγράμματος στο Υπουργείο Συντονισμού και στη συνέχεια (1955-1960) ως Οικονομικός Σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδος. Την περίοδο 1957-1961 ηγήθηκε της ελληνικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις με την ΕΖΕΣ και την ΕΟΚ και κατόπιν (1962-1965) της Επιτροπής Ευρωπαϊκής Συνεργασίας. Στο μεταξύ, το 1960, διορίστηκε Υποδιοικητής στην Τράπεζα της Ελλάδος, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι την παραίτησή του το 1967.
Την περίοδο 1967-1974 ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση, στο πλαίσιο της οποίας ίδρυσε την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων (ΕΜΕΠ)• αποτέλεσμα της δράσης αυτής ήταν αρχικά η εκτόπιση και έπειτα η κράτησή του σε απομόνωση από το ΕΑΤ-ΕΣΑ.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική. Διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του 1974 και στις εκλογές του ίδιου έτους εξελέγη βουλευτής του κόμματος Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις (ΕΚ-ΝΔ) που μετονομάστηκε αργότερα σε Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου (ΕΔΗΚ)• επανεξελέγη το 1977 με την ΕΔΗΚ, ενώ το 1985 εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής (συνεργαζόμενος με τη Νέα Δημοκρατία). Παράλληλα, συνέχισε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ ως πρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελλάδας - Ευρωπαϊκής Κοινότητας(1975-1978). Από τα ιδρυτικά στελέχη του Κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (ΚΟΔΗΣΟ) διετέλεσε πρόεδρός του από το 1979 έως το 1984, οπότε και αποχώρησε από αυτό. Με το ΚΟΔΗΣΟ αρχικά και έπειτα ως ανεξάρτητος με την υποστήριξη της Νέας Δημοκρατίας,εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1981-1984 και 1989-1994).Μεταξύ άλλων, τον απασχόλησαν η οικονομική πολιτική, η δημόσια υγεία, το γλωσσικό ζήτημα, η εκπαίδευση, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς και οι πολιτικές εξελίξεις στα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη.
Καθοριστικός ήταν ο ρόλος του στην ίδρυση του Βασιλικού (μετέπειτα Εθνικού) Ιδρύματος Ερευνών το 1958, όπου και διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου μέχρι το 1968.Το 1992 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, την προεδρία της οποίας ανέλαβε το 1996.
Στις μελέτες και τις ομιλίες του διαπραγματεύεται θέματα σχετικά με την οικονομία, την ευρωπαϊκή ενοποίηση, την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά.

[Πηγές: Το υλικό του αρχείου• Ν. Λουλέ-Θεοδωράκη, Γιάγκος Πεσμαζόγλου, Αθήνα 1996• Γ. Κουμάντος κ.ά., Γιάγκος Πεσμαζόγλου. Εκδήλωση τιμής και μνήμης, Αθήνα 2006•Γ. Σ. Δονάτος κ.ά., Ιωάννης Σ. Πεσμαζόγλου: Πανεπιστημιακός, ευρωπαϊστής, διαπραγματευτής, επιμ. Μ. Ψαλιδόπουλος, Αθήνα 2010].

Δελτίο περιγραφής Ιστορικού Αρχείου Τράπεζας της Ελλάδος