Φυσικό Πρόσωπο

Κουμαριανού, Αικατερίνη

1919 - 2012

Ιστορικός, ειδικευμένη σε θέματα του Νεότερου Ελληνισμού. Τελείωσε το Γυμνάσιο στο Μαράσλειο, όπου είχε καθηγήτριες τη Ρόζα Ιμβριώτη και τη Μαρία Πολυμενάκου, τις δύο πρώτες γυναίκες που έγιναν γυμνασιάρχες. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ακολούθησε στο Παρίσι μεταπτυχιακές σπουδές στην École des Hautes Études en Sciences Sociales (EHESS, 1969-1974). Έλαβε τον τίτλο της καθηγήτριας Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Universite Paris – Sorbonne, Paris IV) και της διευθύντριας του Institut Neoellenique (1978-1983) του ιδίου Πανεπιστημίου. Πρωταγωνίστησε σε πολύ καίρια ερευνητικά πεδία: συμμετείχε στη συγκρότηση του Ομίλου Μελέτης Ελληνικού Διαφωτισμού, μελέτησε το έργο του Αδαμάντιου Κοραή, το φαινόμενο του περιηγητισμού, την ελληνική βιβλιοπαραγωγή, τη σχέση της ευρωπαϊκής με την ελληνική παιδεία. Κυρίως συνέδεσε το όνομά της με τη μελέτη του ελληνικού Τύπου: ήδη το 1971 δημοσίευσε τρίτομο έργο για τον «Τύπο του Αγώνα», ενώ το 2010, εξέδωσε νέο τόμο με τίτλο «Η ιστορία του ελληνικού Τύπου, 18ος-19ος αι.». Οι εργασίες της για τον Τύπο, που ξεκινούν από το 1784 και φτάνουν μέχρι τον 20ό αιώνα, έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά πολύτιμες για τη μελέτη της διακίνησης των ιδεών στην Ελλάδα, ένα πεδίο ανεξερεύνητο πριν από αυτές. Η Αικατερίνη Κουμαριανού διαδέχθηκε στην έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας της Σορβόνης έναν άλλο σπουδαίο άνθρωπο των ελληνικών γραμμάτων, τον Κ. Θ. Δημαρά, τον οποίο πρωτογνώρισε στη Γεννάδειο το 1947 και του οποίου τη βαθιά γνώση αλλά και τη γενναιοδωρία στη σχέση του με τους νεότερους πάντοτε συνήθιζε να υπογραμμίζει. Υπήρξε μάλιστα διευθύντρια του Νεοελληνικού Ινστιτούτου του ίδιου πανεπιστημίου από το 1978 μέχρι το 1983. Πέραν της Σορβόνης, η Αικατερίνη Κουμαριανού δίδαξε ως επισκέπτρια καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στο τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών. Συνεργάστηκε με το περιοδικό «Ο Ερανιστής» αλλά και με τις «Εποχές», το περιοδικό που εξέδιδε (1963-1967) ο Χρήστος Λαμπράκης με διευθυντή τον Άγγελο Τερζάκη και συμβούλους έκδοσης τον Γιώργο Σεφέρη, τον Κ. Θ. Δημαρά και άλλες σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων. Έχοντας διατελέσει μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών και επί μακρόν πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χαρτογραφίας, εξέδωσε αρκετά ακόμη έργα όπως «Η νεωτερική γεωγραφία των Δημητριέων» (εκδ. Ζήτη), «Καϊρικά μελετήματα» (εκδ. Καΐρειος Βιβλιοθήκη), «Αθήνα, η πόλη – οι άνθρωποι» (εκδ. Ποταμός) ενώ είχε συμμετάσχει με άρθρα και ανακοινώσεις και σε πολλά συλλογικά έργα.

Βιογραφικό σημείωμα στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Αικατερίνης Λαζαρίδη: https://laskaridisfoundationarchives.org/archive-descriptions/20 [τελευταία επίσκεψη: 26/05/2020]