Fonds - Αρχείο Νεοελληνικής Τέχνης Αλέξανδρου Γ. Ξύδη

Identity area

Reference code

Title

Αρχείο Νεοελληνικής Τέχνης Αλέξανδρου Γ. Ξύδη

Date(s)

Level of description

Fonds

Extent and medium

Context area

Name of creator

(1918-2004)

Biographical history

Ο Αλέξανδρος Γ. Ξύδης (Λίβερπουλ 1918-Αθήνα 2004) ήταν γιος του Γεωργίου Ξύδη και της Αλεξάνδρας Δραγούμη, κόρης του πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη. Σπούδασε Νοµικά, Πολιτικές Επιστήµες και Φιλολογία στο Παρίσι και Ιστορία της Τέχνης στο Μόναχο. Εκτός από τη συνεχή και συστηµατική του δραστηριότητα, ως τεχνοκρίτης, εργάστηκε στο Υπουργείο Τύπου (Αθήνα, Μέση Ανατολή (1940-1945)) και στη συνέχεια στο Υπουργείο Εξωτερικών, από όπου απολύθηκε από τη δικτατορία το 1968, για να επιστρέψει την περίοδο 1974-1976. Στο Λονδίνο, τη δεκαετία του 1950, υπηρέτησε μαζί με τον Γιώργο Σεφέρη, με τον οποίο συνδέθηκε με στενή φιλία και του οποίου επιμελήθηκε την έκδοση του Πολιτικού Ημερολογίου (1979, 1985).
Υπήρξε µέλος της αντιδικτατορικής οργάνωσης Δηµοκρατική Άµυνα, ενώ στη µεταπολίτευση ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση (υποψήφιος βουλευτής της Συµµαχίας και του Συνασπισµού). Έχει δηµοσιεύσει πολλές µελέτες για την νεοελληνική τέχνη, ενώ στην ογκώδη πολιτική του αρθρογραφία σηµαντική θέση καταλαµβάνουν το Κυπριακό και η ελληνική εξωτερική πολιτική.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Τεχνοκριτικών, της οποίας διετέλεσε για πολλά χρόνια γραμματέας και πρόεδρος. Διατηρούσε σημαντική συλλογή με έργα χαρακτικής και ζωγραφικής, τα οποία δώρισε το 2001 στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Μέρος του πολιτικού αρχείου του είχε δωρίσει στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Ήταν εκδότης του περιοδικού Τετράδιο 1945-1947. Είχε δημοσιεύσει πολυάριθμα άρθρα και μονογραφίες για Έλληνες καλλιτέχνες (Θεοτοκόπουλος, Καπράλος, Παρθένης, Μπουζιάνης, Τσαρούχης, Εγγονόπουλος, Χατζηκυριάκος-Γκίκας κ.ά.) καθώς και μελέτες σχετικά με τη νεοελληνική τέχνη (Προτάσεις για την Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης, 1976) και παράλληλα επιμελήθηκε σημαντικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Εξέδωσε επίσης μια μελέτη για το Κυπριακό (1993). Με τα κείμενα και τη δράση του σφράγισε τη φυσιογνωμία της ελληνικής εικαστικής κριτικής και συνέβαλε στη διαμόρφωση της νεωτερικής τέχνης στην Ελλάδα την περίοδο 1940-1990.

Archival history

Τον Οκτώβριο του 2014 ξεκίνησε το έργο της καταλογογράφησης και ψηφιοποίησης του αρχειακού υλικού από μεταπτυχιακούς φοιτητές του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ιστορία της Τέχνης του Τμήματος Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το έργο βρίσκεται υπό εξέλιξη.

Immediate source of acquisition or transfer

Το 2000 η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης αγόρασε τη Βιβλιοθήκη και τμήμα του αρχείου του τεχνοκρίτη Α.Γ. Ξύδη (1918-2004).

Content and structure area

Scope and content

Το αρχείο αφορά στην ιστορία της νεοελληνικής τέχνης και διαιρείται σε δύο επιμέρους συλλογές: Έλληνες και Κύπριοι Καλλιτέχνες και Εκθέσεις των Ελληνικών Γκαλερί.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Notes area

Note

Η καταλογογράφηση και ψηφιοποίηση του υλικού ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2014 στα πλαίσια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ιστορία της Τέχνης του Τμήματος Ιστορίας - Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης με επιστημονικό υπεύθυνο τον καθηγητή κ. Ευγένιο Δ. Ματθιόπουλο. Τον σχεδιασμό, την εποπτεία και καθοδήγηση του έργου σε θέματα καλογογράφησης και ψηφιοποίησης, καθώς και τη διόρθωση και καταχώρηση των δεδομένων στην ΑΝΕΜΗ είχε η κ. Ελένη Κωβαίου, υπεύθυνη των Κλειστών Συλλογών του Παν. Κρήτης.

Για τη δημιουργία της ψηφιακής συλλογής εργάστηκαν στην καταλογογράφηση και ψηφιοποίηση οι μεταπτυχιακοί φοιτητές:

Οκτώβριος 2014-Ιούνιος 2015
Άννα Αδρασκέλα
Μαριλένα Μαραγκάκη
Μαργαρίτα Μαρκάκη
Ίλια Μοτάκη
Στέλιος Ραπτάκης
Φεβρουάριος 2015-
Γιώργος Καραταράκης
Δήμητρα Πετρουλάκη
Δημήτρης Τσατσαρώνης
Ιούνιος 2015-
Δέσποινα Μαγγίνα
Σεπτέμβριος 2015-
Μυρτώ Γερουλάνου
Ιωάννου Σαββίνα
Γιώργος Παπαργυρίου
Βασιλική Χούχλια

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Accession area