Showing 4761 results

Authority record
Person

Χρηστίδης, Δημήτριος

  • Person
  • 1799-1877

Πολιτικός από την Πόλη. Στον Αγώνα έδρασε κυρίως σε θέσεις διοικητικές και οικονομικές. Υπήρξε γραμματέας του Κωλέττη και αργότερα βασικός παράγοντας του γαλλικού κόμματος. Έγινε νομάρχης επί Όθωνα, βουλευτής και επανειλημμένα υπουργός.

Ασώπιος, Κωνσταντίνος

  • Person
  • 1785-1872

Ο Κωνσταντίνος ήταν Ηπειρώτης λόγιος. Σπούδασε στην Ιταλία και τη Γερμανία κι έγινε καθηγητής και πρύτανης στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Χώτζης, Ιωάννης

  • Person
  • 1860-1934

Ο Ιωάννης Χώτζης ήταν λόγιος Κωνσταντινουπολίτης, μέλος του Αυτοκρατορικού Συμβουλίου Επικρατείας, του Ινστιτούτου Ιστορίας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμβουλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και φιλίστορας.

Τσουκαλάς, Κωνσταντίνος

  • Person
  • 1878 - 1947

Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς (Μεσολόγγι, 1878 – Αθήνα, 1947) θεωρείται από τους κορυφαίους έλληνες ποινικολόγους. Διορίστηκε δικηγόρος το 1900 και εισήλθε στο δικαστικό κλάδο. Το 1907 προήχθη σε εισαγγελέα πρωτοδικών, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1911 για να δικηγορήσει. Αναμίχθηκε στην πολιτική και εξελέγη δύο φορές βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα: το Σεπτέμβριο του 1932 και το Μάρτιο του 1933. Το 1935 εξελέγη καθηγητής της ποινικής δικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έργα του: Ερμηνεία πολιτικής δικονομίας, Τα ορκωτά δικαστήρια κ.ά. Το δικηγορικό του γραφείο ήταν στην οδό Βησσαρίωνος στην Αθήνα. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς παντρεύτηκε το 1904 την Καλλιόπη Κουτσογιάννη με την οποία απέκτησαν ένα γιο, τον Άγγελο αλλά το 1917 το ζευγάρι χώρισε.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Who is Who (1965), Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Λαρούς (1964), Αλκιβιάδης Προβατάς, Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος 1821-1930. Νομοθετικά και εκτελεστικά σώματα, Αθήναι 1980, και το υλικό του αρχείου.]

Χάγερ - Μπουφίδης, Νικόλαος

  • Person

Ο Νίκος Μπουφίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1899. Η μητέρα του ήταν γερμανικής καταγωγής. Μεγάλωσε και σπούδασε στο Κάϊρο. Μετά επέστρεψε στην Αθήνα. Ήταν υπάλληλος της Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος μέχρι το 1950. Υπήρξε ποιητής, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο ήταν “Ίσαντρος Άρις”. Μερικά από τα έργα του που έχουν εκδοθεί είναι: Τραγούδια σε μοντέρνους σκοπούς (1918), Μοντέρνα (1919), Ιωνικά (1922), Δέκα ποιήματα (1930), Τρείς νύχτες ηδονής (διήγημα). Θεατρικά έργα: Παραμονή Πρωτοχρονιάς (μονόπρακτο), Το δράμα της κοκαΐνης (1928). Τελευταίο του έργο “Τα παράλληλα” (1946).

Φωτιάδης, Δημήτρης

  • Person
  • 1898-1988

Ο Δημήτρης Φωτιάδης, γιος του γαιοκτήμονα και λογοτέχνη Αλέκου Φωτιάδη (1869-1943) και της συζύγου του Ιφιγένειας το γένος Αμηρά, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1898. Είχε μία αδελφή, την Αικατερίνη. Φοίτησε στο Ελληνογερμανικό Λύκειο Κυριάκου Γιαννίκη, υπηρέτησε εθελοντής στη Μικρασιατική Εκστρατεία από το 1918 και μετά την Καταστροφή του 1922 ήλθε πρόσφυγας στην Αθήνα. Στο χώρο των γραμμάτων εμφανίστηκε για πρώτη φορά με το θεατρικό έργο Μάνια Βιτρόβα, που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον Καλοκαιρίνειο δραματικό διαγωνισμό το 1931, παρουσιάστηκε από το Λαϊκό Θέατρο του Βασίλη Ρώτα και κυκλοφόρησε αυτοτελώς το 1932 από τον εκδοτικό οίκο Δημητράκου. Το ίδιος έτος, το δράμα του Το μαγεμένο βιολί βραβεύτηκε στο διαγωνισμό μονοπράκτων έργων της Λέσχης Καλλιτεχνών «Ατελιέ». Το 1938 κυκλοφόρησε σε δική του μετάφραση και επιμέλεια το Συμπόσιο του Πλάτωνα, εργασία για την οποία τιμήθηκε το 1939 με το «αργυρούν μετάλλειον» της Εταιρείας Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Από το 1936 ώς το 1940 ήταν διευθυντής του περιοδικού Νεοελληνικά Γράμματα. Το 1941, λίγο πριν από τη γερμανική εισβολή, διέφυγε στη Μέση Ανατολή και από εκεί στο Λονδίνο, όπου διετέλεσε διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού της αυοτεξόριστης ελληνικής κυβέρνησης και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Ενότητας. Στην Ελλάδα επέστρεψε μετά την Απελευθέρωση και από το 1945 ώς το 1948 ήταν διευθυντής του περιοδικού Ελεύθερα Γράμματα. Από το 1948 ώς το 1951 εξορίστηκε διαδοχικά στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και μετά την απελευθέρωσή του ήταν μέλος της διοικούσας επιτροπής της ΕΔΑ. Από το 1953 στράφηκε κυρίως στην ιστοριογραφία, με πρώτο έργο το Μεσολόγγι, το έπος της μεγάλης πολιορκίας (Αθήνα, Ορίζοντες, 1953). Ακολούθησαν τα βιβλία του: Καραϊσκάκης (1956), Κανάρης (1960), Κολοκοτρώνης, η δίκη του (1962), Όθωνας, η μοναρχία (1963), και Όθωνας, η έξωση (1964), το τετράτομο Η Επανάσταση του Εικοσιένα (1971-1972), Σαγγάριος, εποποιία και καταστροφή στη Μικρά Ασία (1974) και Τρίτη Σεπτεμβρίου 1843 (1975). Μέλος, πρόεδρος και αντιπρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, του Συνδέσμου Ιστορικών, της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης και πολλών άλλων συλλόγων, ο Φωτιάδης ανέπτυξε πολύπλευρη συγγραφική και κοινωνική δραστηριότητα. Τη δεκαετία του 1920, απέκτησε μια κόρη εκτός γάμου, την Έφη. Σύζυγός του από το 1940 και αγαπημένη σύντροφός του μέχρι το τέλος της ζωής του, ήταν η γεννημένη το 1912 στο Κάιρο Κατίνα το γένος Λάσκαρη (του Γεωργίου και της Φλώρενς).
Άλλα έργα του Δημήτρη Φωτιάδη:
Θέατρο: Ο κόσμος ανάποδα (θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη 1937), Θεοδώρα (Ενωμένοι Καλλιτέχνες 1945), Ο Μακρυγιάννης (Ενωμένοι Καλλιτέχνες 1946), Καραϊσκάκης (Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη 1957), Εθνεγερσία (ορατόριο 1971), έργα που δεν έχουν παρουσιαστεί στη σκηνή (Ο άσπρος σατανάς, Είχε μπάρμπα στην Κορώνη, Ένας Αθηναίος στη Σπάρτη, Κατακτητές, Κάτω από το ίδιο φως, Ο πολιτικάντης, Ρωμανός Βοΐλας, Τζιλιπουτί κ.ά.), μεταφράσεις (Αριστοφάνη Ιππής 1938, George Bernard Shaw Πάνω στα βράχια, θίασος Αιμίλιου Βεάκη – Γιώργου Παππά 1947 κ.ά.)
Ποίηση, μεταφράσεις, απομνημονεύματα κ.ά.: Δημοσθένους Κατά Φιλίππου Γ΄ (1940), Πλάτωνος Φαίδρος (1966), Η ακτή των σκλάβων (1950), Ζωή και τέχνη (1958), Errata (1976), Ενθυμήματα Α΄-Γ΄ (1981-1985, κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας).
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Φωτιάδης, Δημήτρης: Ενθυμήματα Α΄-Γ΄, Αθήνα, Κέδρος, 1981, 1983, 1985. 2. Αυτοβιογραφικά σημειώματα του Δημήτρη Φωτιάδη στο αρχείο].

Χατζηαναστασίου, Τάσος

  • Person

Ο Τάσος Χατζηαναστασίου γεννήθηκε στην Λευκωσία της Κύπρου το 1965 και σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το 1998 υποστήριξε την διατριβή του η οποία είχε θέμα Ένοπλες ομάδες αντίστασης κατά της βουλγαρικής Κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Δυτ. Θράκης, 1941-1944. Το μεγαλύτερο μέρος της δημοσιεύθηκε το 2003 με τίτλο Αντάρτες και Καπετάνιοι, Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης, 1942-1944. Ειδικά για τα γεγονότα της Δράμας συνέγραψε με τον Δ. Πασχαλίδη την μονογραφία Τα γεγονότα της Δράμας Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 1941, εξέγερση ή προβοκάτσια; η οποία τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και μελετών. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια Κρήτης, Παλέρμο και Κύπρου. Από το 2009 ζει και εργάζεται ως φιλόλογος στο Ναύπλιο.
[Πηγές : www.biblionet.gr]

Χατζηλαζάρου, Μάτση

  • Person
  • 1914 - 1987

Η Μάτση-Λουκία Χατζηλαζάρου, κόρη του Κλέωνα και της Βιργινίας Χατζηλαζάρου, γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1914. Έζησε στην Νότια Γαλλία, την Ιταλία και την Θεσσαλονίκη. Το 1934 έχασε και τους δύο της γονείς. Παντρεύτηκε τρεις φορές, την τελευταία (1940) με τον Α. Εμπειρίκο. Ο γάμος τους διήρκεσε ως το 1944. Το 1940 δημοσίευσε την πρώτη συλλογή ποιημάτων με το ψευδώνυμο Μάτση Ανδρέου. Το διάστημα 1948-1957 έζησε στο Παρίσι και δημοσίευε τα ποιήματά της στη γαλλική γλώσσα. Στα έργα αυτής της περιόδου συγκαταλέγεται και το La frange des mots (1954). Τα δύο τελευταία χρόνια της διαμονής της στο Παρίσι συμβίωσε με τον Κ. Καστοριάδη. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1958. Μερικά από τα ποιητικά της έργα είναι: Έρως μελαχρινός, 50.000.000 πεθαμένοι κάθε χρόνο, Μια χαλκογραφία του Javier Vilato, Αυτός που βλέπει αλήθειες, Φαύνος. Πέθανε στις 16 Ιουνίου 1987 σε ηλικία 73 ετών.
[Πηγές: «Σχολίαζοντας την Επικαιρότητα», Μακεδονία Θεσσαλονίκη, 15 Ιουνίου 1996, στην ιστοσελίδα http://www.hyper.gr/makthes]

Χατζόπουλος, Κωνσταντίνος

  • Person

Ο Κ. Χατζόπουλος γεννήθηκε στις 11.5.1868 στο Βραχώρι Αγρινίου, πρώτος από τα επτά παιδιά του Ιωάννη Χατζόπουλου και της Θεοφανής Στάικου. Η μητέρα του ήταν θετή κόρη του κτηματία Σωτήρη Στάικου με τον οποίο μεγάλωσε ο Κωνσταντίνος. Ο Σωτήρης Στάικος και η αδελφή του Ελένη είχαν αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους στην πολιορκία του Μεσολογγίου, ο ένας απέδρασε και η άλλη κατέληξε σε χαρέμι στο Μοναστήρι, από όπου την απελευθέρωσε ο αδελφός της. Έζησαν μαζί ως τον θάνατό τους, μετά τον οποίο ο Κωνσταντίνος κληρονόμησε τον παππού του και η μητέρα του, Θεοφανή, την αδελφή του και νονά της (το κτήμα Λυκορράχια που κληρονόμησε ο Χατζόπουλος αγοράστηκε αργότερα από τους αδελφούς Παπαστράτου που το δώρισαν στον δήμο Αγρινίου ως πάρκο). Από τους αδελφούς του ο Δημήτρης ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία, και ο Ζαχαρίας επίσης με τη δημοσιογραφία. Ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος σπούδασε νομικά σε πολύ νεαρή ηλικία (1882-1888), αλλά άσκησε ελάχιστα το επάγγελμα του δικηγόρου στο Αγρίνιο. Υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στα 1889-1891 και έλαβε μέρος στον πόλεμο του 1897. Δημοσίευσε ποιήματά του ήδη από τα 1884. Το 1898 κυκλοφόρησαν οι δύο πρώτες ποιητικές συλλογές του με το ψευδώνυμο Πέτρος Βασιλικός που χρησιμοποιούσε ως το 1910. Στα 1898-99 εξέδωσε το πρωτοποριακό περιοδικό Τέχνη. Αργότερα στράφηκε στην πεζογραφία με κορυφαίο επίτευγμα το μυθιστόρημα Φθινόπωρο (1917), ενώ τη χρονιά του θανάτου του εκδόθηκαν δύο ακόμα ποιητικές συλλογές του. Το 1900 ταξίδεψε για ένα χρόνο στη Γερμανία (Μόναχο, Βερολίνο, Δρέσδη), όπου γνώρισε και παντρεύτηκε τη φινλανδή ζωγράφο Sunny Haggmann. Το 1902 γεννήθηκε η κόρη τους, Σέντα. Από το 1905 ως το 1914 έζησαν στη Γερμανία. Την περίοδο αυτή ο Χατζόπουλος επιδόθηκε –και για βιοποριστικούς λόγους- στη μετάφραση έργων, κυρίως θεατρικών, καθώς και στην κριτική λογοτεχνίας, κυρίως από τις στήλες του περιοδικού Ο Νουμάς. Συγχρόνως οικειώθηκε την σοσιαλιστική ιδεολογία. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, με την έναρξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, και έχοντας ήδη διακόψει τη σύμπραξή του με το Σοσιαλιστικό Κέντρο Αθηνών και άλλες σοσιαλιστικές ομάδες, έγινε μέλος της Εταιρείας Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, με επικεφαλής τον Α. Παπαναστασίου. Συντάχθηκε με τον Βενιζέλο και έλαβε τη θέση του διευθυντή Λογοκρισίας από την οποία παραιτήθηκε το 1919. Πέθανε τον Αύγουστο του 1920, ταξιδεύοντας με την οικογένειά του προς το Μπρίντιζι, προκειμένου, ύστερα από αναψυχή στο Τυρόλο, να μεταφέρουν την οικοσκευή τους από το Μόναχο. Τάφηκε στο Μπρίντιζι και τα οστά του μεταφέρθηκαν αργότερα στην Ελλάδα.
Ποιητικές συλλογές: Τραγούδια της ερημιάς (1898), Τα ελεγεία και τα ειδύλλια (1898), Απλοί τρόποι (1920), Βραδινοί θρύλοι (1920).
Διηγήματα: Αγάπη στο χωριό (1910), Ο Πύργος του Ακροπόταμου (1915), Υπεράνθρωπος (1915), Τάσω, Στο σκοτάδι κι άλλα διηγήματα (1915). Η Αννιώ κι άλλα διηγήματα (1923).
Μυθιστόρημα: Φθινόπωρο (1917).
Η Sunny Haggmann-Χατζοπούλου πέθανε στις 16.7.1952, στη Στοκχόλμη. Η τέφρα της τοποθετήθηκε στον τάφο του Κ. Χατζόπουλου το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου. Η Σέντα Χατζοπούλου, σε πρώτο γάμο παντρεύτηκε τον φινλανδό αξιωματικό Σλέερ, με τον οποίο απέκτησε μία κόρη που πέθανε πολύ νέα στη Στοκχόλμη, και σε δεύτερο γάμο τον δικηγόρο Περικλή Δρίβα. Μετέφρασε ελληνική λογοτεχνία στα σουηδικά και έγραψε ποίηση και διηγήματα στα σουηδικά με ψευδώνυμο Ελένη Κωνσταντίνου.
Ο Χατζόπουλος για κάποια περίοδο προτιμούσε τη γραφή Κωσταντίνος. Ωστόσο, σε όλα σχέδια εκδόσεων έργων του που ετοίμαζε το 1920, χρονιά του θανάτου του, αναγράφει Κωνσταντίνος, μορφή που τηρήθηκε στην παρούσα περιγραφή ως τελική επιλογή του.
Πηγές: Τεκμήρια του αρχείου. Ε. Σταυροπούλου, «Εισαγωγή» στο Κ. Χατζόπουλος, Τα διηγήματα, Αθήνα, Συνέχεια-Σοκόλης, 1989, σσ. 9-52. Γ. Βελουδής, «Εισαγωγή» στο Κ. Χατζόπουλος, Τα ποιήματα, Αθήνα, Νεοελληνική Βιβλιοθήκη Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, 1992, σσ. 9-43. Σ. Χωραφάς, Συμβολή στη βιβλιογραφία του Κ. Χατζόπουλου, Αθήνα, Φιλιππότης, 1983. Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, «Ο Χατζόπουλος και η πνευματική ιδιοκτησία», απόκομμα χωρίς στοιχεία δημοσίευσης [1957] (υποφ. 6.1).

Στρέϊτ, Γεώργιος

  • Person

1) Ο Στέφανος Ιωαν. Στρέιτ γεννήθηκε στην Πάτρα το 1837. Σπούδασε νομικά στην Ελλάδα και στη Γερμανία. Όταν επέστρεψε διορίστηκε πρωτοδίκης, εφέτης και δικηγόρος στην Πάτρα και στη συνέχεια διευθυντής του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στη Λαμία. Στις 28 Φεβρουαρίου 1889 διορίστηκε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας και στις 25 Οκτωβρίου 1896 διοικητής της. Το 1897 διετέλεσε υπουργός Οικονομικών και διεξήγαγε τις διαπραγματεύσεις του διακανονισμού των χρεών της Ελλάδας με το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο. Με δική του πρωτοβουλία ίδρυσε την Τράπεζα Κρήτης και την Τράπεζα Ανατολής, συγχώνευσε την Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας και πέτυχε να αποκτήσει η Εθνική Τράπεζα, αντί της Ιονικής, το ενιαίο εκδοτικό δικαίωμα στην Ελλάδα. Στις επιδέξιες διαπραγματεύσεις του οφείλεται η έκδοση του δανείου της Αμύνης και σε δική του πρωτοβουλία το δάνειο της παλινοστήσεως των Θεσσαλών και η ύδρευση των Αθηνών μέσω της Στυμφαλίας. Εκτός από τη μέριμνα για τα δημόσια οικονομικά δεν παρέλειψε να ασχοληθεί και με τη νομική επιστήμη. Ως καθηγητής του Διεθνούς Δικαίου δίδαξε στο Εθνικό Πανεπιστήμιο από το 1887 έως το 1897, οπότε και παραιτήθηκε διατελώντας σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών. Από τη θέση του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας παραιτήθηκε για λόγους υγείας το 1911. Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Απριλίου 1920.
[Οι πληροφορίες προέρχονται από νεκρολογία στην εφημερίδα Εμπρός, 14/4/1920].
2) Ο Γεώργιος Στρέιτ, γιος του Στέφανου Ιωαν. Στρέιτ και της Βικτωρίας Λόντου, κόρης του αγωνιστή της Επανάστασης Ανδρέα Χριστόδουλου Λόντου, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13/25 Σεπτεμβρίου 1868. Παρακολούθησε τα μαθήματα στοιχειώδους και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο Παιδαγωγείο του Συλλόγου προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, στο Ελληνικό Λύκειο του Σιμόπουλου και στο Βασιλικό Γυμνάσιο της Λειψίας, από το Πανεπιστήμιο της οποίας ανακηρύχθηκε διδάκτορας το 1892. Υφηγητής του Δημοσίου και Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή το 1894, τακτικός καθηγητής το 1897 και επίτιμος το 1938, αναδείχθηκε σε μια από τις διαπρεπέστερες προσωπικότητες της ελληνικής νομικής επιστήμης, προσφέροντας παράλληλα πολύπλευρες δημόσιες υπηρεσίες. Μεταξύ άλλων, μετέσχε επανειλημμένα σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές για την εκπόνηση και αναθεώρηση του Αστικού Κώδικα, διετέλεσε νομικός σύμβουλος του υπουργείου Εξωτερικών και αντιπροσώπευσε επανειλημμένα τη χώρα σε διεθνείς συναντήσεις. Ήταν μέλος της Ακαδημίας του Διεθνούς Δικαίου και μέλος του Διαρκούς Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου στη Χάγη.
Τον Ιούλιο του 1910 εστάλη ως έκτακτος απεσταλμένος και πληρεξούσιος υπουργός στη Βιέννη και συνέβαλε στη βελτίωση των ελληνοαυστριακών σχέσεων. Τον Δεκέμβριο του 1912 διορίστηκε έκτακτος απεσταλμένος πληρεξούσιος υπουργός της Ελλάδος στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης στο Λονδίνο, οι εργασίες της οποίας κράτησαν μέχρι τον Ιούνιο του 1913. Τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Βενιζέλου, θέση από την οποία παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 1914, υποστηρίζοντας την πολιτική ουδετερότητας του βασιλιά Κωνσταντίνου. Κατά την περίοδο του Διχασμού ήταν σύμβουλος του βασιλιά, τον οποίο και ακολούθησε στην εξορία μετά το 1917, αναπτύσσοντας δραστηριότητα για την προβολή των θέσεων της βασιλικής παράταξης στο εξωτερικό. Το 1922, ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Κοινωνία των Εθνών, ανέλαβε πρωτοβουλίες για τη σωτηρία των προσφύγων. Έκτοτε απέφυγε την ανάμιξη με την πολιτική και τη σύνδεσή του με τον βασιλιά, αναπτύσσοντας διάφορες ακαδημαϊκές δραστηριότητες στο εξωτερικό που κατέστησαν το όνομά του σεβαστό στους ευρωπαϊκούς πανεπιστημιακούς κύκλους.
Εκτός από τις δημόσιες θέσεις που κατείχε σε διάφορες επιτροπές και συμβούλια υπουργείων, ο Στρέιτ υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ναυτικής Ενώσεως, νομικός σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, της Ανώνυμης Εταιρείας Υδάτων Αθηνών-Πειραιώς-Περιχώρων και της εταιρείας Lake Copais Cο.
Το 1929 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1931 πρόεδρός της, χωρίς να ασκήσει ποτέ τα καθήκοντά του, ενώ το 1933 εξελέγη αριστίνδην γερουσιαστής. Διετέλεσε μέλος των επιτροπών των Ολυμπιακών Αγώνων από το 1896 έως το 1906, μέλος πολλών άλλων συλλόγων και εταιρειών και τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις. Η συγγραφική του παραγωγή -γνωμοδοτήσεις και αρθρογραφία- υπήρξε μεγάλη και οι σχέσεις του με τον Τύπο πολύ στενές. Σημαντικότερα νομικά έργα του θεωρούνται το Σύστημα Διεθνούς Ιδιωτικού Δικαίου τ. 1, βιβλίο Α΄ Αθήνα, εκδ. Σακελλαρίου 1906 και Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο σε συνεργασία με τον Π. Γ. Βάλληνδα, 2 τόμοι. Αθήνα, Πυρσός, 1937.
Ο Γ. Στρέιτ παντρεύτηκε το 1898 την Ιουλία (Λιλή) Καραθεοδωρή (Βρυξέλλες 1878-Αθήνα 1945), κόρη του Στέφανου Καραθεοδωρή, πρεσβευτή της Τουρκίας στο Βέλγιο, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, την Δέσποινα (1903-;), σύζυγο Ιωάννη Γερουλάνου, και τον Στέφανο (1910-1974;), σύζυγο Λουκίας Μαυρομμάτη. Πέθανε στην Αθήνα το 1948.
[Η σύνταξη του παραπάνω βιογραφικού σημειώματος οφείλεται στον Γ.Χαρωνίτη].

Σωτηρίου, Διδώ

  • Person

Η Διδώ Σωτηρίου, κόρη του Ευάγγελου Παππά και της Μαριάνθης Παππαδοπούλου, γεννήθηκε το 1909 στο Αϊδίνι της Μ. Ασίας. Ήταν το τρίτο από τα πέντε παιδιά της οικογέ­νειας (Ηρώ, Δέσποινα, Γιώργος, Έλλη). Το 1917 η οικογένειά της, για λόγους οικονομικούς, μετακόμισε στη Σμύρνη και μετά την καταστροφή του 1922 στον Πειραιά. Η Δ. Σωτηρίου μεγάλωσε με τους εύπορους θείους της Γιώργο και Μαρία Νικολοπούλου, που ωστόσο δεν ευνοούσαν τη μόρφωση και την επίδοσή της στο γράψιμο. Φοίτησε στη Σχολή Αηδονοπούλου με καθηγητή τον Κώστα Παρορίτη που ενθάρρυνε τη συγγραφική της έφεση και την γνώρισε στον Ψυχάρη. Συνέχισε με μαθήματα κατ’ οίκον με καθηγήτρια τη λογοτέχνη Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη. Τα πρώτα λογοτεχνικά κείμενά της, από την περίοδο της φοίτησής της στο σχολείο, δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά της εποχής με τη μεσολάβηση του λογοτέχνη και οικογενειακού φίλου της Ντόλη Νίκβα. Πήρε δίπλωμα καθηγήτριας γαλλικής έχοντας τελειώσει το Γαλλικό Ινστιτούτο. Το 1928 ταξίδεψε στη Βιέννη και στην Ιταλία. Το 1933 παντρεύτηκε τον καθηγητή μαθηματικών Πλάτωνα Σωτηρίου. Από το 1933 συνεργάστηκε στο περιοδικό Νέοι Πρωτοπόροι και ήρθε σε επαφή με το αντιφασιστικό κίνημα και με εκπροσώπους της αριστερής διανόησης όπως τον Δ. Γληνό, τον Ν. Καρβούνη, τον Κ. Βάρναλη, τη Γ. Καζαντζάκη, τη Μ. Αξιώτη κ.ά. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Νέος Κόσμος και στην αρχισυνταξία του περιοδικού Γυναίκα του Α. Νικολόπουλου από το 1936. Το 1935 συμμετείχε μαζί με την Ηλέκτρα Αποστόλου στο Πρώτο παγκόσμιο συνέδριο γυναικών στο Παρίσι, ως εκλεγμένη εκπρόσωπος γυναικείων οργανώσεων και την ίδια χρονιά μίλησε στη Γενεύη, στην Κοινωνία των εθνών, για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Το 1937 παρακολούθησε μαθήματα γαλλικής λογοτεχνίας στη Σορβόννη καθώς και το Παγκόσμιο συνέδριο λογοτεχνών. Στην Κατοχή δούλεψε στον παράνομο τύπο της Αντίστασης και λίγο πριν την απελευθέρωση στην αρχισυνταξία του Ριζοσπάστη. Το 1945 συμμετείχε και πάλι στο Παγκόσμιο συνέδριο γυναικών στο Παρίσι, μαζί με την Χρύσα Χατζηβασιλείου. Ως το 1947 αρθρογραφούσε στον Ριζοσπάστη και στον Ρίζο της Δευτέρας με ειδίκευση σε διεθνή θέματα και με ψευδώνυμο Σ. Δέλτα. Η δημοσιογραφική αποκάλυψη της παραχώρησης της κυριαρχίας στην Ελλάδα από την Αγγλία στις ΗΠΑ είχε ως αποτέλεσμα της διαγραφή της από το ΚΚΕ (1947). Στη μετεμφυλιακή περίοδο συνεργάστηκε με την εφ. Αυγή. Το 1963 συμμετείχε στο Παγκόσμιο συνέδριο γυναικών στη Μόσχα όπου ταξίδεψε άλλες δύο φορές για τη διεθνή συνάντηση βετεράνων πολέμου και καλεσμένη σοβιετικών συγγραφέων. Επισκέφθηκε επίσης τη Ρουμανία, τη Δυτική Γερμανία και την Τουρκία. Αδελφή της Έλλης Παππά, η Διδώ Σωτηρίου φρόντισε την ανατροφή του ανιψιού της Νίκου Μπελογιάννη κατά την μακροχρόνια φυλάκιση της μητέρας του (1950-1964, 1967-1968). Ο Πλάτων Σωτηρίου πέθανε το 1985 και η Διδώ το 2004. Έργα της: Οι νεκροί περιμένουν (1959), Ηλέκτρα (1961), Ματωμένα Χώματα (1962), Εντολή (1976), Μέσα στις φλόγες (1978), Επισκέπτες (1979), Κατεδαφιζόμεθα (1982), Η μικρασιατική καταστροφή και η στρατηγική του ιμπεριαλισμού στην Ανατολική Μεσόγειο (1975). Διηγήματά της δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά κυκλοφόρησαν σε τόμο το 2004 με τίτλο Τυχαίο συναπάντημα και άλλες ιστορίες. Τα έργα της γνώρισαν αλλεπάλληλες επανεκδόσεις και μεταφράσεις σε πολλές ξένες γλώσσες. Βραβεύτηκε και τιμήθηκε από πολλούς φορείς, συλλόγους και δήμους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έλαβε επίσης το Α΄ κρατικό βραβείο για το σύνολο του λογοτεχνικού έργου της το 1989 και το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1990.
[Πηγή: φάκελος 22 του αρχείου]

Τζώτζης, Δημήτριος (Τσότσης ή Τζώρτζης ή Τζόρτζης)

  • Person

Ο Ψαριανός υποπλοίαρχος Δημήτριος Τζώτζης ήταν γιος του πλοιάρχου και ιδιοκτήτη του πλοίου «Λεωνίδα» Αναγνώστη Τζώτζη. Πατέρας και γιος έλαβαν μέρος στη πολιορκία της Εύβοιας το 1822. Ο Αναγνώστης Τζώτζης συμμετείχε στον αποκλεισμό των παραλίων της Μ. Ασίας, Θράκης, και Μακεδονίας και σε όλες τις ναυμαχίες του στόλου των Ψαρών. Στάλθηκε από τη Βουλή των Ψαρών ως πληρεξούσιος με τον Ιωάννη Μ. Μιλαήτη στην κεντρική Διοίκηση της Ελλάδας.Ο γιος του Δημήτριος Τσότσης διορίστηκε σημαιοφόρος το 1836, προβιβάστηκε σε υποπλοίαρχο στην κορβέτα «Αμαλία» το 1839 και ετέθη σε διαθεσιμότητα το 1846. Ο Κωνσταντίνος Δημητρίου Τζώτζης, μαθητής της Σχολής Ευελπίδων τη δεκαετία του 1860 ήταν ανιψιός του Δημητρίου Χατζή Ιωάννη Κοντζιά.
[Στοιχεία αντλήθηκαν από τον Δημ. Σπανό, Η συμβολή των Ψαρών κατά το 1821. Αθήναι 1958.]

Τριαντάκης, Κωνσταντίνος

  • Person

Ο υποστράτηγος Κωνσταντίνος Τριαντάκης (Κεράσοβο Ευρυτανίας, 1860 - ;) πήρε μέρος στον πόλεμο του 1897, και τους Βαλκανικούς Πολέμους, στη διάρκεια των οποίων ήταν διοικητής του 3ου Ανεξάρτητου Τάγματος Ευζώνων, το οποίο διακρίθηκε στη μάχη της Αετοράχης (7/1/1913) στο ηπειρωτικό μέτωπο.
[Πηγή σύνταξης του βιογραφικού σημειώματος: το υλικό του αρχείου]

Τριανταφυλλίδης, Αθανάσιος

  • Person

Ο Αθανάσιος Τριανταφυλλίδης γεννήθηκε στην Προσοτσάνη το 1886 και πέθανε το 1967. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Γυμνάσιο Σερρών το 1904 και σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από το οποίο αποφοίτησε το 1912. Έλαβε μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα και φυλακίστηκε από τους Τούρκους, ενώ κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου, το 1912, κρατήθηκε όμηρος των τουρκικών αρχών.
Ο Τριανταφυλλίδης αναμίχθηκε στην πολιτική με το Λαϊκό Κόμμα του Δημητρίου Γούναρη και, μετά το 1922, προσχώρησε στο κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά, του οποίου υπήρξε προσωπικός φίλος. Ήταν εκδότης της φιλομεταξικής εφημερίδας Αγώνας στη Δράμα. Διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος της κοινότητας Προσοτσάνης, βουλευτής Δράμας (1935) και δήμαρχος Δράμας (1940-1945). Τον Ιανουάριο του 1945 συνελήφθη και κρατήθηκε όμηρος από άνδρες του Ε.Λ.Α.Σ. Το 1947 διορίστηκε δήμαρχος Προσοτσάνης. Εκλεγόταν στο ίδιο αξίωμα συνεχόμενα από το 1950-1959. Πραγματοποίησε αρδευτικά και αντιπλημμυρικά έργα μεγάλης έκτασης (φράγμα Μααρά) στην περιοχή.

Τρικούπης, Σπυρίδων

  • Person
  • 1788-1873

Ο Σπυρίδων Τρικούπης, γιος του Ιωάννη και της Αλεξάνδρας Παλαμά, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1788. Μαθητής της Σχολής των Παλαμάδων, έμαθε ιταλικά, αγγλικά και γαλλικά στην Πάτρα, όπου εργάστηκε ως υπάλληλος του αγγλικού προξενείου. Φίλος του λόρδου Guilford, ταξίδεψε με την προτροπή του στην Ευρώπη, για να παρακολουθήσει σπουδές φιλολογίας και φιλοσοφίας. Τους πρώτους μήνες του 1822 επέστρεψε στην Ελλάδα και τάχθηκε στο πλευρό του Αλ.Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1824-1828 εκλεγόταν πληρεξούσιος της επαρχίας Μεσολογγίου. Συνεργάστηκε με τον Ι.Καποδίστρια ως γενικός γραμματέας της Επικρατείας και επί των Εξωτερικών υποθέσεων με τον οποίον όμως διαφώνησε για θέματα εσωτερικής πολιτικής και τον αντιπολιτεύθηκε. Επί Αντιβασιλείας (1833) ανέλαβε την προεδρία της κυβερνήσεως καθώς και τη γραμματεία επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών. Από το 1834 ως το 1837 διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδος στο Λονδίνο, ενώ επιστρέφοντας στην Ελλάδα τέθηκε επικεφαλής της συνταγματικής αντιπολίτευσης. Το 1841 και μέχρι την κατάργηση των πρεσβειών το 1843 ξαναβρέθηκε στο Λονδίνο. Έλαβε μέρος ως υπουργός επί των Εξωτερικών και Εκκλησιαστικών στην πρώτη μετά την Εθνοσυνέλευση κυβέρνηση του Αλ. Μαυροκορδάτου, ενώ από το 1844 μέχρι το 1849 παρέμεινε εκτός εξουσίας αλλά μέλος της Γερουσίας. Το 1849 ο Τρικούπης επέστρεψε στην πρεσβεία του Λονδίνου όπου παρέμεινε μέχρι το 1862, όταν αποχώρησε πλέον για λόγους υγείας και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα για να ιδιωτεύσει.
Ο Τρικούπης εκτός από πολιτικός υπήρξε σπουδαίος λόγιος, ρήτορας και ιστοριογράφος. Εκφώνησε μεταξύ πολλών άλλων τον περίφημο επικήδειο λόγο στο λόρδο Βύρωνα (1824) και το λόγο «περί ομονοίας» (1825). Το σπουδαιότερο όμως έργο του είναι η συγγραφή της τετράτομης Ιστορίας της Ελληνικής Επαναστάσεως, η οποία εκδόθηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο το 1856.
Ο Τρικούπης παντρεύτηκε το 1826 την Αικατερίνη Μαυροκορδάτου (Κων/πολη, 1800-Αίγινα, 1871), αδελφή του Αλέξανδρου, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Χαρίλαο (1832-1896) και τη Σοφία (1838-1916).
Ο Σπυρίδων Τρικούπης πέθανε στην Αθήνα, πλήρης ημερών, το 1873.

Τσιγγούνης, Αλέξανδρος

  • Person
  • 1893-1978

Ο Αλέξανδρος Τσιγγούνης (Ποταμός Κυθήρων, 1893 - Αθήνα , 1978-) ήταν στρατιωτικός. Το επώνυμο συναντάται και ως Τσιγκούνης. Ως αντισυνταγματάρχης υπήρξε πρόεδρος της Επιτροπής παραλαβής όλμων Brandt 81χιλ. (1937). Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού και ελληνογερμανικού πολέμου ήταν συνταγματάρχης διοικητής του 34ου Συντάγματος Πεζικού της VIII Μεραρχίας Πεζικού (διοικητής υποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος). Υπό την ιδιότητά του αυτή κατηγορήθηκε από τον Κατσιμήτρο ότι εγκατέλειψε τη θέση του στην Κακκαβιά επειδή λιποψύχησε απέναντι στους Γερμανούς την 21/4/1941. Ο Τσιγγούνης υπέβαλε μήνυση κατά του Κατσιμήτρου (1942) ενώ ακολούθησε πειθαρχική δίωξη του Τσιγγούνη (όπως συνάγεται από το υλικό του αρχείου) και τελικά τιμωρήθηκε τον Φεβρουάριο του 1943 με 20ήμερη κράτηση εξ’αιτίας απρεπών εκφράσεων για τον ανώτερό του στην απολογία του. Τον Ιούλιο του 1944 ο Τσιγγούνης διέφυγε στη Μέση Ανατολή όπου και κρατήθηκε, μέχρι τον Ιανουάριο του 1945, στο προσφυγικό στρατόπεδο Νουζεϊράτ, χωρίς να μπορέσει να ενταχθεί στον Στρατό Μέσης Ανατολής, όπως ο ίδιος επανειλημμένα ζήτησε. Από τον Απρίλιο ως τον Δεκέμβριο του 1948 διετέλεσε διοικητής της IX Μεραρχίας στην Πελοπόννησο. Ο Τσιγγούνης ανήλθε στα ανώτατα αξιώματα του στρατεύματος καθώς διετέλεσε αρχηγός του Β΄ Σώματος Στρατού (8/9/1949-21/3/1952) (δυτ. Μακεδονία, έδρα Κοζάνη), της 1ης Στρατιάς από τη σύστασή της (21/3/1952-4/12/1952) (ήταν η πρώτη μονάδα που εντάχθηκε στη Νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ), και αρχηγός Γενικού Επιτελείου Στρατού (4/12/1952-30/11/1954). Αποστρατεύτηκε το 1954.
Έγραψε τα βιβλία:: Ο συμμοριτοπόλεμος στην Πελοπόννησο (1961) και Η μεταπολεμική II Μεραρχία Αθηνών και ο συμμοριτοπόλεμος (1966).
[Πηγή βιογραφικού σημειώματος: το υλικό του αρχείου. Η πληροφορία ότι ήταν πρόεδρος της Επιτροπής παραλαβής των όλμων Brandt 81χιλ αντλήθηκε από το αρχείο του Σπυρίδωνα Λοπρέστη κωδ.αναγν. 4/01]

Τσίμπης, Πέτρος

  • Person

Το γενικό ναυτικό πρακτορείο Κωνσταντίνου Τσίμπη ιδρύθηκε το 1896 με έδρα τον Πειραιά (στην Πλατεία Καραϊσκάκη), και ήταν από τα παλαιότερα γραφεία του είδους. Στο λογότυπο των επιστολόχαρτων του γραφείου συναντάμε το 1926 «Π. και Κ. Τσίμπης. Ναυτικοί πράκτορες. Αντιπροσωπείαι – προμήθειαι. Εν Πειραιεί - Πλατεία Καραϊσκάκη. Οίκος ιδρυθείς το 1896» και το 1929 «Κωνστ.Τσίμπης. Γραφείον υπερωκεανίων ταξειδίων. Έτος ιδρύσεως 1896. Πλατεία Καραϊσκάκη - Πειραιεύς. Γενικός αντιπρόσωπος εν Ελλάδι του εν Παρισίοις και Μασσαλία οίκου L.Desbois και A.Cabaud, A.Cabaud successeur.»

Πολυδούρη, Μαρία

  • Person

Η Μαρία Πολυδούρη γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1902. Μεγάλωσε στο Γύθειο και τα Φιλιατρά, όπου είχε μετατεθεί ο πατέρας της ως γυμνασιάρχης και τελείωσε το γυμνάσιο στην Καλαμάτα το 1918. Στην συνέχεια, κατόπιν διαγωνισμού, προσλήφθηκε ως υπάλληλος στη Νομαρχία Μεσσηνίας.
Το 1922, δύο χρόνια μετά τον θάνατο των γονέων της, η Μαρία Πολυδούρη εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Νομική για δύο χρόνια και παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού και τη Σχολή Κουνελάκη. Στη Νομαρχία Αττικής όπου εργαζόταν, γνώρισε τον Κ. Γ. Καρυωτάκη, με τον οποίο συνδέθηκε.
Το 1925 πήγε στο Παρίσι, όπου φοίτησε στη Σχολή Ραπτικής Pigier. Η υγεία της όμως είχε κλονιστεί από τις δυσμενείς συνθήκες της ζωής της και το 1928 επέστρεψε στην Αθήνα με φυματίωση. Πέρασε στο σανατόριο Η Σωτηρία τα δυο τελευταία χρόνια της ζωής της. Πέθανε τον Απρίλιο του 1930 στην κλινική Καρυοφίλη στα Πατήσια.
Τα πρώτα ποιήματά της δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Οικογενειακός αστήρ το 1916. Πολύ αργότερα εξέδωσε δύο συλλογές ποιημάτων: Οι τριλογίες που σβύνουν (1928) και Ηχώ στο χάος (1929).
[Πηγές: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 8. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 11.]

Ρωκ, Φωκίων (Γλύπτης)

  • Person
  • 1891-1945

Ο γλύπτης Φωκίων Ρωκ (Αργοστόλι 1891–Αθήνα 1945) αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό Έλληνα καλλιτέχνη των αρχών του 20ού αιώνα. Απόγονος του Γάλλου Pierre-Nicolas Roque (Πέτρος Ρωκ), που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1789, ο Φωκίων Ρωκ σπούδασε στο Σχολείο των Τεχνών στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα στην Académie Julian και στην École nationale supérieure des beaux-arts στο Παρίσι. Το 1919, μαζί με τους ζωγράφους Περικλή Βυζάντιο και Παύλο Καλλιγά, νοίκιασε ατελιέ στην οδό Διογένους 4 στην Πλάκα, το οποίο λειτούργησε ως επαγγελματικό-καλλιτεχνικό εργαστήριο, όπου δέχονταν παραγγελίες, και παράλληλα ως τόπος συνάντησης για καλλιτέχνες και συγγραφείς. Το 1927 συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος στη Λέσχη Καλλιτεχνών «Ατελιέ», που το 1936 μετονομάστηκε «Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών», μια πρωτοβουλία καλλιτεχνών και φιλοτέχνων με στόχο την ανάπτυξη της καλλιτεχνικής κίνησης του τόπου. Το 1931 ανέλαβε και εκτέλεσε το ανάγλυφο του Άγνωστου Στρατιώτη για το Μνημείο του Συντάγματος, συνεργαζόμενος στενά με τον γλύπτη Κώστα Δημητριάδη. Εκτέλεσε δημόσιες και ιδιωτικές παραγγελίες, κυρίως προτομές, καθώς και ελεύθερα έργα. Από το 1927 ασχολήθηκε συστηματικά με την ξυλογλυπτική, ακολουθώντας έναν δρόμο κοντά στη λαϊκή παράδοση. Υπήρξε πολύ δραστήριος σε όλες τις καλλιτεχνικές και κοινωνικές εκδηλώσεις της εποχής του. Εργάστηκε ως έφορος και δάσκαλος στο Τμήμα Γλυπτικής της ΑΣΚΤ και συνέγραψε πλήθος άρθρα για θέματα της σύγχρονης τέχνης και επικαιρότητας σε πολλές εφημερίδες. Στο πλαίσιο του διδακτικού του οράματος εξέδωσε το 1944 το βιβλίο Μαθήματα τέχνης των Ενγκρ, Ροντέν, Μπουρντέλ, που επιμελήθηκε και μετέφρασε ο ίδιος. Έκανε δύο γάμους, τον πρώτο με τη Νίνα Παπαζαφειροπούλου, ιδρύτρια της γκαλερί Studio στην πλατεία Καρύτση, όπου εξέθεσαν πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες, και τον δεύτερο με τη Σοφία Μελά, με την οποία απέκτησαν τον γιο τους Νικόλαο Ρωκ-Μελά.

Σβορώνος - Κατσίγερας, Γεράσιμος

  • Person

Ο Γεράσιμος Σβορώνος - Κατσίγερας ήταν συνιδιοκτήτης του ατμόμυλου «Ανατολή» στην Κεφαλονιά, ασχολιόταν με το εμπόριο ελαιοπυρήνων ως αντιπρόσωπος της εταιρείας «Παλλάς Αθηνά», και του έμπορου Ιωάννη Ζερβού, ενώ παράλληλα ενοικίαζε σπίτια και αποθήκες στο νησί. Συμμετείχε σε επιτροπές του δήμου Κεφαλονιάς. Ήταν παντρεμένος με την Ευανθία Άννινου (για περισσότερες λεπτομέρειες γύρω από την οικογένεια και τα πρόσωπα του αρχείου βλ. το επισυναπτόμενο γενεαλογικό δέντρο).

Σοφούλης, Εμμανουήλ

  • Person
  • 1892-1948

Ο Εμμανούηλ Κ. Σοφούλης γεννήθηκε το 1892 στο Άνω Βαθύ Σάμου από γονείς αγρότες. Σπούδασε νομικά και εξάσκησε τη δικηγορία στη γενέτειρά του. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα εκτέλεσε χρέη δημοδιδασκάλου στην Ικαρία. Στενά συνδεδεμένος από παιδί με τον θείο του Θεμιστοκλή Π. Σοφούλη και εμπνεόμενος από το παράδειγμά του, αφοσιώθηκε στην ιδέα της ένωσης της Σάμου με την Ελλάδα από τα 16 χρόνια του. Μετά τη συνθήκη των Σεβρών και τη Μικρασιατική Καταστροφή, κατέβηκε στον ελληνικό πολιτικό στίβο για πρώτη φορά στις εκλογές του 1928 με το κόμμα των Φιλελευθέρων και εκλέχτηκε βουλευτής Σάμου. Το 1943 διορίστηκε υπουργός Κοινωνικής Προνοίας και Αντιλήψεως της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κάιρο και το διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου του ίδιου έτους βρέθηκε στη Σάμο ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης μετά την παράδοση του νησιού από τους Ιταλούς στις ελληνικές αρχές. Έφυγε από τη Σάμο στο τέλος Νοεμβρίου όταν οι Γερμανοί επιτέθηκαν και κατέλαβαν το νησί ως την οριστική απελευθέρωσή του το 1944. Με το τέλος του Πολέμου ανέλαβε υπουργός άνευ Χαρτοφυλακίου, υπεύθυνος για τον επαναπατρισμό των προσφύγων, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την εγκατάσταση της κυβέρνησης στην Αθήνα. Εκλέχτηκε βουλευτής στις εκλογές του 1946.
Μετά τον θάνατό του εκδόθηκε το πολεμικό ημερολόγιό του, το οποίο είχε παραδώσει στα παιδιά του, με τίτλο: Ημερολόγιο Πολέμου, 1906-1941: Σάμος, Βαλκανικοί πόλεμοι, μακεδονικό μέτωπο, μικρασιατική εκστρατεία, Αθήνα, εκδόσεις Γρηγόρη, 2007.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: http://www.biblionet.gr, http://www.psarasbooks.gr/eshop/bio.php.]

Τσουκαλάς, Άγγελος

  • Person
  • 1906 – 1996

Ο Άγγελος Τσουκαλάς (Αθήνα, 1906 – 1996) ήταν γιος του Κωνσταντίνου. Ακολούθησε το επάγγελμα του πατέρα του και συνέχισε τη λειτουργία του δικηγορικού γραφείου: δικηγόρος παρά τω Πρωτοδικείω (1926), παρ’ Εφέταις (1927) και παρ’ Αρείω Πάγω (1930). Έλαβε επίσης ενεργό μέρος στην πολιτική: υποψήφιος βουλευτής στις εκλογές του 1946 με το κόμμα του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, βουλευτής του κόμματος των Φιλελευθέρων (1956-1958), δήμαρχος Αθηναίων (1959-1964), υποψήφιος της Ε.Ρ.Ε. στις εκλογές που είχαν προκηρυχθεί για το Μάιο του 1967, υπουργός Δικαιοσύνης επί δικτατορίας συνταγματαρχών (29/6/1970-11/5/1973). Διετέλεσε επίσης Γενικός Γραμματέας της Διοικήσεως Νήσων Ιονίου Πελάγους και υφυπουργός Γενικός Διοικητής των Ιονίων Νήσων (1945).
Ο Άγγελος Τσουκαλάς ήταν μέλος της Εταιρείας Ποινικού Δικαίου, συνεργάτης της Εφημερίδος των Ελλήνων Νομικών και πήρε μέρος σε διεθνή συνέδρια.

Δούκας, Στρατής

  • Person
  • 1895 - 1983

Ο Σ. Δούκας, γιος του Κωνσταντίνου Δούκα και της Αιμιλίας Χατζαποστόλη, γεννήθηκε το 1895 στα Μοσχονήσια. Είχε τέσσερα αδέλφια: τον Δούκα (γεν. 1893), τον Δημήτρη (γεν. 1896), την Ελένη (γεν. 1898) και τον Αλέκο (1900-1962). Αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Κυδωνιών (1912) και γράφτηκε στη Νομική Σχολή, χωρίς να την τελειώσει. Υπηρέτησε ως εθελοντής στην Εθνική Άμυνα (1916-1923) και ως έφεδρος αξιωματικός (1940-1941). Ασχολήθηκε με την προβολή της βιοτεχνίας της Ανατολής (Αγγειοπλαστική Κιουτάχειας, ταπητουργία), οργάνωσε εκθέσεις των φίλων του ζωγράφων Φώτη Κόντογλου και Σπύρου Παπαλουκά, με τους οποίους και σύστησε την εταιρία «Διακοσμητικής Τέχνης». Λίγο νωρίτερα είχε ιδρύσει τον Σύλλογο Μουσικών Τεχνών στη Μυτιλήνη με τον Σ. Μυριβήλη. Από το 1928 έως το 1930 πραγματοποίησε δύο μεγάλες περιοδείες στη Δυτική Μακεδονία, που διήρκεσαν 4 μήνες και 1 χρόνο, αντίστοιχα. Καρπός των περιοδειών αυτών ήταν Η ιστορία ενός αιχμαλώτου (1929), η δημοσιογραφική έρευνα Ορεινή Ελλάδα (δημοσιεύθηκε σε 9 συνέχειες στην εφ. Πρωία με τίτλο του εκδότη Ληστρική κοινωνία), διάφορα ζωγραφικά έργα, ημερολόγια και σημειώσεις. Το 1930 παρουσίασε δική του έκθεση ζωγραφικής. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (1934). Υπηρέτησε ως γραμματέας της Τουριστικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης (1937-1939) και στα Ιατρεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού (1945-1946). Στην Κατοχή εντάχθηκε στο ΕΑΜ και στο ΚΚΕ, συνελήφθη και κακοποιήθηκε από τους Γερμανούς. Παντρεύτηκε (1942) την Δήμητρα Μαγκανά (γεν. 1903). Το 1962 μετέβη στη Μόσχα για εγχείρηση προστάση που τελικά δεν πραγματοποιήθηκε. Έκτοτε ζούσε κατάκοιτος στο σπίτι του στην οδό Ορμηνίου 3 στην Αθήνα. Πέθανε το 1983.

Ο Στρατής Δούκας δημοσίευσε αισθητικά, τεχνοκριτικά και λογοτεχνικά κείμενα σε εφημερίδες και περιοδικά. Στη δεκαετία του 1920 συνεργάστηκε με το περιοδικό Φραγγέλιο του Νίκου Βέλμου, ενώ αναμίχθηκε στην έκδοση του περιοδικού Φιλική Εταιρεία του Φώτη Κόντογλου και επιμελήθηκε μόνος του τα τελευταία τεύχη. Στα 1935-1937 εξέδωσε μαζί με άλλους το καλλιτεχνικό περιοδικό Το Τρίτο Μάτι, στα 1948-1950 ήταν συνεργάτης και αργότερα διευθυντής του περιοδικού Ελεύθερα Γράμματα και στα 1965-1969 ήταν τακτικός συνεργάτης του περιοδικού Διαγώνιος.

Ο αδελφός του Στρατή Αλέκος (1900-1962) μετανάστευσε από το 1927 στην Αυστραλία, όπου αναδείχθηκε σε σημαντική μορφή των ελληνικών γραμμάτων και του εκεί εργατικού κινήματος. Σκοτώθηκε επιστρέφοντας από διαδήλωση υπέρ της ειρήνης. Στην Αυστραλία εγκαταστάθηκε τουλάχιστον από το 1938 και η αδελφή του Ελένη Δούκα-Ανδρονίκου με την οικογένειά της.

Η σύζυγός του Δήμητρα (γενν. 1903) είχε δύο παιδιά από τον πρώτο της γάμο, εξορίστηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στη Χίο και στράφηκε στη λογοτεχνία, ύστερα από προτροπή του Στρατή. Απόσπάσματα των έργων της δημοσιεύτηκαν στον τόμο Δεσμός με επιμέλεια του Σ. Δούκα.

Έργα του: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ: Ιστορία ενός αιχμαλώτου (1929, 1932, 1958, 1962, 1969, 1977, 1980), Εις εαυτόν (1930, 1981), Γράμματα και συνομιλίες (1965, 1975), Ο βίος ενός αγίου, Γιαννούλης Χαλεπάς (1967), Οδοιπόρος (1968, 1975, 1981), Δεσμός (1970, 1978), Ο μικρός αδελφός (1972, 1975), Μαρτυρίες και κρίσεις (1972, 1977), Ενώτια (1974, 1978, 1981), Ενθυμήματα από δέκα φίλους μου (1976), Οι δώδεκα μήνες (1982), Θερμοκήπιο (1982), καθώς και διάφορα λογοτεχνικά, ταξιδιωτικα και δημοσιογραφικά κείμενα δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά. ΤΕΧΝΟΚΡΙΤΙΚΑ: Το εικονογραφικό έπος της Ανατολικής Εκκλησίας (1948), Γιαννούλης Χαλεπάς, Νέα βιογραφικά (1952), Γιαννούλης Χαλεπάς, κατάλογος των έργων του (1962), Ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς (1966), Υποθέσεις και λύσεις πάνω σε προβλήματα της ζωής και του έργου του Γιαννούλη Χαλεπά (1970), Γιαννούλης Χαλεπάς (1978). ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ: Σχέδια του Στρατή Δούκα (1979). – Επίσης, επιμελήθηκε τόμους τρίτων.

Πηγή: Τ. Κόρφης, «Στρατής Δούκας. Παρουσίαση-ανθολόγηση», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τ. Γ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1992, σσ. 322-371.

Θεοδωράκης, Μίκης

  • Person
  • 1925 -2021

Ο Μίκης Θεοδωράκης γεννήθηκε στη Χίο στις 29 Ιουλίου 1925. Σπούδασε στο ωδείο Αθηνών και το Conservatoire του Παρισιού. Το 1957 κέρδισε χρυσό μετάλλιο σύνθεσης στο παγκόσμιο φεστιβάλ νεολαίας στη Μόσχα, το 1959 το βραβείο Copley και το 1963 το βραβείο Sibelius. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία για τη προσφορά του στη δημοκρατία και τον πολιτισμό και έχει αναγορευτεί επίτιμος διδάκτωρ στα πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Μακεδονίας, Κρήτης και Θεσσαλίας. Ασχολήθηκε με όλα τα είδη μουσικής, αλλά και με τομείς πέραν της κύριας τέχνης του, όπως ποίηση, πεζογραφία, φιλοσοφία, πολιτική.

Γαρίδης, Μίλτος

  • Person
  • 1926 - 1996

Ο Μίλτος Γαρίδης ήταν καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιo των Ιωαννίνων

Χουρμούζιος, Αιμίλιος

  • Person

Ο Αιμίλιος Χουρμούζιος γεννήθηκε στη Λεμεσό και από το 1925 έζησε στην Αθήνα. Με το ψευδώνυμο Αντρέας Ζεβγάς δημοσίευσε άρθρα και μεταφράσεις και εξέδωσε τα περιοδικά Λογοτεχνική Επιθεώρηση (1927) και Νέα Επιθεώρηση (1928-1929, 1933-1934). Από το 1930 εργάστηκε στην εφημερίδα Η Καθημερινή, της οποίας διετέλεσε αρχισυντάκτης και διευθυντής σύνταξης από το 1945 μέχρι το 1967. Την περίοδο 1955-1964 ήταν διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, θέση από την οποία καθιέρωσε το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Στα δημοσιευμένα κείμενά του περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι τόμοι: Ο φουτουρισμός στο φως του Μαρξισμού, Ο Παλαμάς και η εποχή του Α΄-Γ΄ (1944, 1959, 1960), Κωνσταντίνος Θεοτόκης, ο εισηγητής του κοινωνικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα (1945), Ευγένιος Ο’Νηλ, ένας εικονοκλάστης του θεάτρου (1945), Η δοκιμασία του πνεύματος, ηθικός απόλογος (1950), Η περιπέτεια μιας γενεάς (1976), Νίκος Καζαντζάκης (1977), Στράτευση κι ελευθερία (1977), Το αρχαίο δράμα (1978), Ο αφηγηματικός λόγος (1979), Παλιά και νέα ποίηση (1980), Ειδωλολάτρες και ειδωλομάχοι (1983), Ερωτήματα προς τη Σφίγγα (1986) κ.ά. Μετέφρασε έργα των: Johan Bojer (Κάτω απ’ τον άδειο ουρανό), Lawrence Durrell (Πικρολέμονο, Αλεξανδρινό κουαρτέτο), Α. Ντεμπόριν (Β. Σπινόζα), Panait Istrati (Κυρά Κυραλίνα), André Gide (Ο ανηθικολόγος), Jean-Paul Sartre (Η αναστολή, Η ηλικία της λογικής, Η θεωρία των συγκινήσεων κ.ά.), Bertrand Russel (Ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας), Hippolyte Taine (Φιλοσοφία της τέχνης) κ.ά.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. «Χουρμούζιος, Αιμίλιος», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, τόμος πεντηκοστός δεύτερος. Αθήνα, Πάπυρος, 2007. 2. Ιστοσελίδα Εθνικού Κέντρου Βιβλίου].

Βαφόπουλος, Γεώργιος

  • Person
  • 1903-1996

Ο Γ. Θ. Βαφόπουλος γεννήθηκε στη Γευγελή το1903. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Έδεσσα, στην Γουμένισσα και τέλος στην Θεσσαλονίκη, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό του, το 1996. Το 1923 γράφεται στη Μαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως, λόγω υγείας, αναγκάζεται να εγκαταλείψει και να επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη. Εργάζεται για λίγο καιρό στο λογιστήριο του ΣΕΚ και το 1932 διορίζεται στο Δήμο Θεσσαλονίκης. Το 1938 ιδρύει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, όπου θα δουλέψει ακούραστα, για την όσο γίνεται καλύτερη οργάνωση και λειτουργία της, μέχρι το 1964, οπότε αποσύρεται από την Διεύθυνσή της. Διορίστηκε Γενικός Γραμματέας και αργότερα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

Η πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα, έγινε το 1921 με δημοσιεύσεις ποιημάτων στα περιοδικά "Σφαίρα" και "Νουμάς". Υπήρξε διευθυντής των "Μακεδονικών Γραμμάτων" και μέλος της ομάδας που εξέδιδε τις "Μακεδονικές Ημέρες". Η πρώτη του ποιητική συλλογή ήταν "Τα ρόδα της Μυρτάλης" (1931) κι ακολουθούν η "Προσφορά" (1938), "Η Προσφορά και τα Αναστάσιμα" (1948), "Το δάπεδο και άλλα ποιήματα" (1951), "Η Μεγάλη Νύχτα και το Παράθυρο" (1959), "Επιθανάτια και Σάτιρες" (1966), "Τα Νέα Σατιρικά Γυμνάσματα" (πρωτοεκδόθηκαν το 1975 με το ψευδώνυμο Λουκίλιος Γιουβενάλης), "Τα Επιγενόμενα" (1977) και "Το Τέλος" (1985). επίσης έχει γράψει μία έμμετρη βιβλική τραγωδία με τίτλο "Εσθήρ" (1934) και την αυτοβιογραφία του σε πέντε (5) τόμους με τίτλο "Σελίδες Αυτοβιογραφίας" (1970 - 1991). Ακόμη έχει εκδσει διηγήματα, μελέτες και δοκίμια, καθώς και πολλά άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά.

Τιμήθηκε με το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1967), με το βραβείο "Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών" (1972), ανακηρύχθηκε "Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών" (1980) και "Επίτιμος Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης" (1988).

Πέθανε το 1996 στη Θεσσαλονίκη.

Galanis, James

  • Person
  • 1910 - 1970

Ο James Galanis γεννήθηκε στο Sydney της Αυστραλίας στις 13 Απριλίου 1910. Οι γονείς του κατάγονταν από τα Κύθηρα και ήταν από τους πρώτους μετανάστες στη Νέα Νότια Ουαλλία. Τον Φεβρουάριο του 1914 ο πατέρας του, που είχε κάνει ήδη αρκετά χρήματα στην Αυστραλία, αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του, τα Κύθηρα, και να εγκατασταθεί μόνιμα στο χωριό Αρωνιάδικα. Ο J.G. πήγε στο Δημοτικό σχολείο στα Κύθηρα (1915-1921) και στη συνέχεια στο Σχολαρχείο (1921-1924). Ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος όμως, δημιούργησε σοβαρά οικονομικά προβλήματα στην οικογένεια που είδε να υποτιμάται δραματικά η αξία της περιουσίας της, γι’αυτό και τον Νοέμβριο του 1924 πατέρας και γιος αποφάσισαν να γυρίσουν στην Αυστραλία. Εγκαταστάθηκαν στο Macksville, όπου άνοιξαν ένα γαλακτοπωλείο. Μετά τον θάνατο του πατέρα του ο J.G πούλησε την οικογενειακή επιχείρηση και το 1935 πήγε στο Sydney όπου βρήκε δουλειά ως αντιπρόσωπος της εταιρείας καφέ των αδελφών Ανδρόνικου. Το 1937 και για τα επόμενα χρόνια εργάστηκε ως μεταφραστής στα επιβατικά πλοία της Pacific & Orient Co στη γραμμή Ευρώπης-Αυστραλίας.Το 1941 κατετάγη στον αυστραλιανό στρατό και υπηρέτησε στη Ν.Γουινέα και στα νησιά του Ειρηνικού, ενώ το 1943 μετατέθηκε στο Bathurst και στο Wollongong της Νέας Νότιας Ουαλλίας. Για τη στρατιωτική του υπηρεσία διακρίθηκε με διάφορα μετάλλια. Μετά τον πόλεμο εγκαταστάθηκε στο Newcastle, όπου μαζί με τα αδέλφια του ξεκίνησε νέα επιχείρηση τροφίμων και εισαγωγής ελληνικών προϊόντων, το δε Μάϊο του 1959 μετακόμισε στο Sydney, όπου μέχρι το τέλος της ζωής του ασχολήθηκε με παρόμοια επιχείρηση.

Το 1941 κατετάγη στον αυστραλιανό στρατό και υπηρέτησε στη Ν.Γουινέα και στα νησιά του Ειρηνικού, ενώ το 1943 μετατέθηκε στο Bathurst και στο Wollongong της Νέας Νότιας Ουαλλίας. Για τη στρατιωτική του υπηρεσία διακρίθηκε με διάφορα μετάλλια. Μετά τον πόλεμο εγκαταστάθηκε στο Newcastle, όπου μαζί με τα αδέλφια του ξεκίνησε νέα επιχείρηση τροφίμων και εισαγωγής ελληνικών προϊόντων, το δε Μάϊο του 1959 μετακόμισε στο Sydney, όπου μέχρι το τέλος της ζωής του ασχολήθηκε με παρόμοια επιχείρηση. Ο J.G. ασχολήθηκε παράλληλα με τη λογοτεχνία, γράφοντας, με την ίδια ευκολία και άνεση στα αγγλικά και στα ελληνικά, κυρίως διηγήματα και αρθρογραφώντας σε εφημερίδες και περιοδικά της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας. Πρωτάρχισε να γράφει το 1933, ενώ η λογοτεχνική του σταδιοδρομία ξεκίνησε το 1941, όταν στο στρατό γνώρισε τον Frank Hardy με τον οποίο οργάνωσαν μία Λέσχη συγγραφέων. Έγραψε διηγήματα, ταξιδιωτικά κείμενα, κριτικές, μεταφράσεις, άρθρα, βιβλιοπαρουσιάσεις σε εφημερίδες και περιοδικά της Αυστραλίας, τα οποία ήταν εμπνευσμένα κυρίως από τη ζωή και τα προβλήματα των Ελλήνων μεταναστών στην Αυστραλία ή την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα. Φαίνεται ότι παραμένουν ανέκδοτες οι συλλογές διηγημάτων του North of the Atebrin Line και Crosses without Names. Το 1954 βραβεύθηκε στο διαγωνισμό του περιοδικού Κρίκος (Greek Anecdotes Competition), ενώ συμμετείχε σε διάφορες κριτικές επιτροπές όπως στο διαγωνισμό διηγήματος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Ορθοδόξων Κοινοτήτων το 1964. Ο J.G. ήταν μέλος της Australian Society of Authors και της Australian Writer’s Guild.

Πέθανε στην Αυστραλία στις 26 Ιουνίου 1970, σε ηλικία εξήντα χρόνων.

Πηγή: [Βλέπε βιογραφικό του J.Galanis γραμμένο από τον G.Kanarakis στο «Greek Voices in Australia » (ANU Press, 1987) που ευγενικά μας γνωστοποίησε ο αυστραλός ερευνητής στο ΕΛΙΑ, Tony Gormann και που ,φωτοτυπία του, βρίσκεται στο πρώτο φάκελο του αρχείου.]

Αμίρ, Μωύς

  • Person

Ο Μωύς Αμίρ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1912. Ήταν κλινοποιός και διατηρούσε δικό του κατάστημα στην οδό Βαλαωρίτου 19. Εκτοπίστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές στις 21 Απριλίου 1943 και φυλακίστηκε στα στρατόπεδα Άουσβιτς ΙΙ-Μπιρκενάου, Άουσβιτς Ι, Μαουτχάουσεν και Γκούζεν, όπου απελευθερώθηκε από αμερικανικά στρατεύματα. Ήταν παντρεμένος με την Μπιννί ή Μπιενβενίδα Σαλτιέλ, η οποία εξοντώθηκε στα στρατόπεδα του Γ΄ Ράιχ. Η ετεροθαλής αδελφή του επιβίωσε καθώς την έκρυψε ένας πελάτης του.

Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη όπου από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 εγκαταστάθηκε σε σπίτι της οδού Ζαλίκη. Από το υλικό του αρχείου συνάγεται ότι ο Αμίρ διαχειρίζεται το φωτογραφικό υλικό από διάφορες εκδηλώσεις της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης. Από υλικό του αρχείου φαίνεται ακόμη ότι ο Αμίρ διετέλεσε ταμίας της Μακαμπή και ότι δούλεψε για την Ένωση Περιθάλψεως και Αποκαταστάσεως Ισραηλιτών Θεσσαλονίκη. Προφορικές μαρτυρίες επιβεβαιώνουν τον πολυπράγμονα ρόλο του Αμίρ στις διάφορες υποθέσεις της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Έρικα Κούνιο-Αμαρίλιο, Αλμπέρτος Ναρ, Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα, Ίδρυμα Έτς Αχαΐμ και Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1998, μαρτυρία του Μωύς Αμίρ, σσ. 231-240. Υλικό του αρχείου

Αμπατζόγλου, Πέτρος

  • Person
  • 1931-2004

Ο Πέτρος Αμπατζόγλου γεννήθηκε στο Νέο Ηράκλειο το 1931. Ο πατέρας του Ιωάννης Αμπατζόγλου καταγόταν από το Κέρκαγατς της Μικράς Ασίας και η μητέρα του, Αφροδίτη Δελαγραμμάτικα, από την Κωνσταντινούπολη. Το 1939 η οικογένειά του μετακόμισε στην οδό Ακαδημίας. Ο πατέρας του μετά από κάποιες αποτυχημένες επαγγελματικές προσπάθειες –δημιουργία επιχείρησης κέντρου διασκεδάσεως, θεάτρου και αργυροχρυσοχοείου–, την περίοδο της Κατοχής άνοιξε ένα γραφείο μεταφράσεων και δακτυλογραφήσεων. Την ίδια περίοδο, η υγεία του, μαθητή τότε, Πέτρου Αμπατζόγλου, διέτρεξε σοβαρό κίνδυνο, λόγω αβιταμίνωσης. Αποφοίτησε το 1950 και κατόπιν διαγωνισμού προσλήφθηκε από την Ηλεκτρική Εταιρία Αθηνών-Πειραιώς ως βοηθός τεχνίτη, για να προβιβασθεί σε κλητήρα και τέλος σε υπάλληλο του τμήματος δημοσίων σχέσεων. Εκεί εργάσθηκε για 15 χρόνια (1950-1966), οπότε για λόγους υγείας έλαβε πρόωρη σύνταξη. Παράλληλα και για σύντομο χρονικό διάστημα εργάσθηκε ως κειμενογράφος στη διαφημιστική Εταιρεία ΕΡΓΟΝ. Το 1964 παντρεύτηκε την αρχιτέκτονα Καίτη Παπανικολάου, η οποία ζούσε στο Λονδίνο, όπου εγκαταστάθηκε και ο ίδιος από το 1966 ως το 1974. Ταξίδεψε στην Ευρώπη και την Αμερική όπου με την υποτροφία Φορντ (Ford Foundation Grant) επισκέφθηκε το Πανεπιστήμιο της Αϊόβας στο πλαίσιο του Διεθνούς Προγράμματος Συγγραφέων. Ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή, και δευτερευόντως με τη φωτογραφία και το video film. Χρονογράφησε στον Τύπο και στο ραδιόφωνο.

Η πρώτη του δημοσίευση που σώζεται στο αρχείο ήταν το διήγημα «Το τελευταίο θαύμα», στο περιοδικό Αξιός, το 1950 και στη συνέχεια το διήγημα «Ο λύκος» στο περιοδικό Δρόμος, το 1957. Η έκδοση της πρώτης του συλλογής διηγημάτων Με τον Μινώταυρο κυκλοφόρησε το 1962. Το 1964 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος και το 1988 με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος. Υπήρξε επίτιμος Εταίρος των Γραμμάτων του Πανεπιστημίου της Αϊόβα (USA). Πολλά έργα του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά και ανθολογήθηκε στα ολλανδικά, τα ιταλικά και τα ουγγρικά, ενώ ο ίδιος μετέφρασε στα ελληνικά τον Λευκό θόρυβο του Ντελλίλο. Πέθανε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2004, μετά από πολύμηνη θεραπεία στο νοσοκομείο λόγω κίρρωσης του ήπατος από την οποία έπασχε χρόνια.

Πρώτες Δημοσιεύσεις:

Νεανικές, χειρόγραφες εφημερίδες με τίτλο: Η μελέτη (1946) και Να γυρίσεις νικητής.

«Το εξάχρονο αγόρι», ποίημα που δημοσιεύθηκε στο Το φως της νεότητος (1949).

Εικοσιπέντε εκθέσεις μαθητών (έκδοση της Ηλεκτρικής Εταιρείας Πειραιώς, 1950).

«Το τελευταίο θαύμα», διήγημα στο περ. Αξιός (1950).

«Ο λύκος», διήγημα στο περ. Δρόμος (1957).

Έργο:

Με τον Μινώταυρο (διηγήματα, 1962), Ισορροπία τρόμου (μυθιστόρημα, 1964), Θάνατος μισθωτού (μυθιστόρημα, 1971), Η γέννηση του Σούπερμαν (μυθιστόρημα, 1972), Παραμύθια του Πέτρου (διηγήματα, 1974), Προσωπική αποκάλυψη (διηγήματα, 1978), Σημεία και τέρατα (μυθιστόρημα, 1981), Η αυτοκρατορία της Βροχίτσας (παιδικό μυθιστόρημα, 1982), Τι θέλει η κυρία Φρίμαν (μυθιστόρημα, 1987), Παύλος και Ελένη (μυθιστόρημα, 1990), Μια συνηθισμένη μέρα (μυθιστόρημα, 1992), Στη σιωπή του έρωτα (μυθιστόρημα, 1997), Περιπλάνηση στο παρελθόν (1999) και Πύργος των αινιγμάτων (μυθιστόρημα, 1999).

[Βιογραφικά στοιχεία από το αρχείο Φ.4.3? Ζήρας Αλέξης, «Πέτρος Αμπατζόγλου», Η μεταπολεμική πεζογραφία, τόμ. Β΄, εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα 1988? Γιαλουράκης Μανώλης, «Αμπατζόγλου Πέτρος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Χάρη Πάτση, τόμ. 1, Αθήνα 1968, και ο ιστότοπος http://www.biblionet.gr/author/11916/].

Πυρομάγλου, Κομνηνός

  • Person
  • 1899-1980

Ο Κομνηνός Πυρομάγλου γεννήθηκε το 1899 στην Πλάκα Λήμνου. Σπούδασε Γαλλική φιλολογία στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Εργάστηκε ως καθηγητής στην Αναργύρειο Σχολή Σπετσών (1931-1932), στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο στο Παρίσι (1932-1934) και στο Πειραματικό Σχολείο των Αθηνών (1934-1938). Ήταν Πρόεδρος του Ενιαίου Αντιδικτατορικού Μετώπου(1936-1938) και Γραμματέας της Επιτροπής Πρωτοβουλίας των Κομμάτων εναντίον της Δικτατορίας της 4ης Αυγούστου (1936-1938). Κατά την Κατοχή διετέλεσε Γενικός Γραμματέας και Οργανωτής του Ε.Δ.Ε.Σ. και Γενικός Υπαρχηγός των Εθνικών Ομάδων Ελλήνων Ανταρτών Ε.Ο.Ε.Λ. που ήταν το αντάρτικο τμήμα του Ε.Δ.Ε.Σ. Εκπροσώπησε τις οργανώσεις αυτές στην Διάσκεψη του Καΐρου το 1943 και στην Διάσκεψη του Λιβάνου το 1944. Μετά το 1947 και μέχρι το 1955 έμεινε στο Παρίσι και ασχολήθηκε με το εμπόριο. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα υπήρξε Πρόεδρος της Διακομματικής Ενώσεως για την διεξαγωγή των εκλογών του 1956. Εξελέγη Βουλευτής Β΄ Περιφέρειας Αθηνών το 1958, συνεργαζόμενος με την Ε.Δ.Α. και εν συνεχεία ίδρυσε με τον Ηλία Τσιριμώκο την Δημοκρατική Ένωση. Από το 1961 ασχολήθηκε με την συγγραφή της σύγχρονης ιστορίας των κατοχικών χρόνων. Διετέλεσε μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντιστασιακών και της Διεθνούς Επιτροπής για την συγγραφή της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια της επταετίας ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα ως συντονιστής των αντιχουντικών οργανώσεων. Για την δράση του αυτή έλαβε το Παράσημο του Πολεμικού Στρατού Γ΄ τάξεως. Κύρια συγγράμματά του είναι: ''Εθνική Αντίσταση'' Αθήναι 1947, ''Αι Εκλογαί της 19ης Φεβρουαρίου 1956'' ''Ο Δούρειος Ίππος. Πολιτική και Εθνική Κρίσις κατά την Κατοχή'' Αθήναι 1958. Τόμος Α΄. ''Ο Γεώργιος Καρτάλης και η Εποχή του 1934-1957'' Αθήναι 1965, τόμος Α΄. Υπήρξε ιδρυτής και εκδότης του τριμηνιαίου περιοδικού ''Ιστορική Επιθεώρησις'' που εκδίδονταν στην Αθήνα από το 1963. Πέθανε το 1980.

Λουριώτης, Ανδρέας

  • Person
  • 1789-1854

Ο Ανδρέας Λουριώτης (Ιωάννινα 1789 – Αθήνα 1854) ήταν αγωνιστής του 1821 και πολιτικός. Έλαβε στοιχειώδη μόρφωση στα Ιωάννινα και συνέχισε με σπουδές οικονομικών και πολιτικών επιστημών στη Γερμανία και στη Γαλλία. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και, με την κήρυξη της Επανάστασης, επέστρεψε στην Ελλάδα για να υπηρετήσει τον Αγώνα. Επειδή διακρίθηκε για τις γνώσεις και τη φιλομάθειά του, εστάλη μαζί με τον Ιωάννη Ορλάνδο και Ιωάννη Ζαίμη στο Λονδίνο, το 1822, με σκοπό τη σύναψη δανείου για τις ανάγκες του Αγώνα γραμματέας ήταν ο μετέπειτα αποκληθείς "εθνικός δικαστής"Αναστάσιος Πολυζωίδης. Διετέλεσε μεσολαβητής για την αποδοχή του ελληνικού στέμματος από τον Λεοπόλδο πρίγκιπα της Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα. Διευκόλυνε την κάθοδο πολλών φιλελλήνων στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων ήταν ο λόρδος Βύρων και ο Σανταρόζα. Πολιτικός, στενός φίλος και συνεργάτης του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου.Παντρεύτηκε τη Λουκία Κομνηνού και απέκτησε έναν γιο (Θεόδωρος) που απεβίωσε νέος άνευ κατιόντων. Κατιόντες της οικογένειας Λουριώτη υπάρχουν μόνον εκ της αδελφής του Ελένης.

Χατζηνίκος, Γεώργιος

  • Person
  • 3 Μαΐου 1923 – 29 Νοεμβρίου 2015

Ο Γιώργος Χατζηνίκος (3 Μαΐου 1923 Βόλος – 29 Νοεμβρίου 2015 Αθήνα) ήταν ένας διακεκριμένος Έλληνας σολίστ του πιάνου, ορχηστρικός και χορωδιακός διευθυντής, δάσκαλος και συγγραφέας, επονομαζόμενος και "Φιλόσοφος της Μουσικής", με διεθνή καριέρα που εκτάθηκε για περισσότερα από 70 χρόνια. Οι μουσικές του σπουδές τον πήγαν από το Βόλο στο Ωδείο Αθηνών και από εκεί στο Mozarteum του Σαλτσμπουργκ, στο Μόναχο, στο Αμβούργο, στη Γαλλία και στην Ελβετία προτού αναλάβει την Θέση του στο Northern College of Music του Μάντσεστερ, όπου και παρέμεινε για το υπόλοιπο της επαγγελματικής του διαδρομής. Απεβίωσε το Νοέμβριο του 2015.

Νούσιας, Ιωάννης

  • Person
  • 1904-1971

Ο Γιάννης Νούσιας γεννήθηκε στην Πρέβεζα το 1904 και έζησε τα παιδικά του χρόνια στα Γιάννενα όπου φοίτησε στη Ριζάρειο Σχολή και στη συνέχεια σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μουσική στο "Μουσικό Λύκειο Αθηνών". Ίδρυσε το 1932 και διηύθυνε ως το θάνατό του, το ιδιωτικό Εκπαιδευτήριο "Ελληνογαλλικόν Λύκειον Αθηνών" και την παιδική χορωδία "Γιάννη Νούσια", που αργότερα μετονομάστηκε σε "Χορωδία Ελληνογαλλικού Λυκείου Αθηνών". Πέθανε στην Αθήνα το 1971.

Πετρίδης, Πέτρος

  • Person
  • 1892-1977

Ο Πέτρος Πετρίδης γεννήθηκε στη Νίγδη της Καππαδοκίας το 1892. Φοίτησε στο Ζωγράφειο Γυμνάσιο και στο Ροβέρτειο Κολλέγιο της Κωνσταντινούπολης, ενώ παράλληλα ξεκίνησε και ιδιωτικά μαθήματα πιάνου. Το 1911 μετέβη για σπουδές στο Παρίσι όπου διέμεινε αρκετά χρόνια της ζωής του και παράλληλα εργάστηκε ως μουσικοκριτικός συνεργαζόμενος με αρκετές ελληνικές εφημερίδες. Το 1958 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών και ένα χρόνο αργότερα εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε στην Κηφισιά το 1977.

Τσουδερός, Εμμανουήλ

  • Person
  • 1882 - 1956

Σπούδασε νομικά στο παν/μιο Αθηνών. Το 1906 εκλέχθηκε βουλευτής για πρώτη φορά στην Κρητική Βουλή και το ’11 έγινε αντιπρόεδρος της συνέλευσης των Κρητών. Διετέλεσε πρωθυπουργός της εξόριστης κυβερνήσεως κατά τα έτη 1941-1944. Μέλη της οικογένειας Τσουδερού διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στις υποθέσεις της Κρήτης κατά τη διάρκεια 19ου – 20ου. Ήταν παντρεμένος με την Μαρία Θεοφανάκη και είχε αποκτήσει τρία παιδιά, την Αθηνά, τον Γιάννη και τη Βιργινία

Αθηνογένης, Ιωάννης, Γ.

  • Person
  • 1878-1953

Ο Ιωάννης Γ.Αθηνογένης (1878-1953) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, αλλά πολύ μικρός ήρθε στην Αθήνα, όταν ο πατέρας του ανέλαβε το 1881 τη διεύθυνση του υποκαταστήματος της Τραπέζης Κωνσταντινουπόλεως. Πήγε σχολείο στην Αθήνα, γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο (1894) και συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή (1896-1899) στο Παρίσι. Εργάστηκε στο γραφείο του πατέρα του από το 1901 ως το 1908 και δυό χρόνια αργότερα εξετέθη υποψήφιος βουλευτής στη Λακωνία. Επί κυβερνήσεως Στ.Σκουλούδη διορίστηκε νομάρχης Θεσσαλονίκης, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι τον Ιούνιο του 1917. Στα χρόνια 1921-1922 αντιπροσώπευσε την Ελλάδα, ως πληρεξούσιος υπουργός στη Διεθνή Επιτροπή Επανορθώσεων στο Παρίσι και στη συνδιάσκεψη της Χάγης. Διετέλεσε πρόεδρος του Συνδέσμου των εν Παρισίοις Ελλήνων φοιτητών, πρόεδρος της Ενώσεως των εν Αττική Λακεδαιμονίων, σύμβουλος και πρόεδρος του Δ.Σ. της Εμπορικής Τραπέζης Ελλάδος και της Εταιρείας Διαχείρισης Υπεγγύων Προσόδων καθώς και μέλος του συμβουλίου της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής. Παντρεύτηκε την Αικατερίνη Κανακάρη-Ρούφου, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά: τον Γεώργιο, σύζυγο Βεατρίκης Verity και τη Μαρία, σύζυγο Μιχαήλ Κοντολέφα.

Παραβάντης, Γεώργιος

  • Person
  • 1898-1971

Γεννήθηκε στην Αργολίδα. Σπούδασε νομικά και άσκησε τη δικηγορία. Εξελέγη βουλευτής στις εκλογές του 1932, 1933 και 1936 με το Λαϊκό Κόμμα. Επανεξελέγη το 1946, οπότε και υπηρέτησε ως υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση Τσαλδάρη από τον Απρίλιο έως τον Νοέμβριο του 1946. Υπήρξε πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά.

Τσαλδάρη, Λίνα

  • Person
  • 1887-1981

Πολιτικός, με πλούσιο κοινωνικό έργο, η πρώτη γυναίκα στην Ελλάδα που ανέλαβε υπουργικό αξίωμα. Γεννήθηκε στην Αθήνα και το 1919 συζεύχθηκε τον Παναγή Τσαλδάρη, μετέπειτα πρωθυπουργό. Ανέπτυξε σημαντική κοινωνική δράση, ιδιαίτερα στις δύσκολες ώρες της Κατοχής, αλλά και αργότερα, μέχρι την είσοδό της στην πολιτική. Εξελέγη βουλευτής με την ΕΡΕ υπό τον Κ. Καραμανλή το 1956, στις πρώτες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα κατά τις οποίες ψήφισε και ο γυναικείος πληθυσμός. Ως Υπουργός Κοινωνικής Προνοίας, ανέπτυξε σημαντική δραστηριότητα, τόσο για την βελτίωση της κοινωνικής μέριμνας, όσο και για την αναβάθμιση του ρόλου της γυναίκας στην ελληνική κοινωνία. Διετέλεσε μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας στον ΟΗΕ το 1955 και το 1958. Εξελέγη επίσης βουλευτής το 1958, και πάλι με την ΕΡΕ.

Σπέντζας, Γεώργιος

  • Person
  • 1910-1988

Σπούδασε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων, διδάκτωρ του οποίου ανακηρύχθηκε το 1951. Εργάστηκε σε επιτελικές θέσεις στα υπουργεία Οικονομικών, Συντονισμού και Εμπορίου. Ταυτοχρόνως, σταδιοδρόμησε ως ανώτερο στέλεχος στην Τράπεζα της Ελλάδος, από την οποία αποχώρησε το 1967.

Σημαντική υπήρξε η προσφορά του στην πρώτη απόπειρα εμπειρικού σχεδιασμού της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης στην Ελλάδα, της οποίας είχε την οργανωτική ευθύνη ως Γενικός Γραμματέας της Επιτροπής Έρευνας και Οργανώσεως Οικονομικού Προγραμματισμού του Υπουργείου Συντονισμού (1957-1959), τα πορίσματα της οποίας εκδόθηκαν σε σειρά μονογραφιών.

Μετά τη Μεταπολίτευση διετέλεσε αντιπρόεδρος (1974), και πρόεδρος του ΕΛΚΕΠΑ (1975-1977), σύμβουλος της Τραπέζης της Ελλάδος, (1975-1976), πρόεδρος της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου (1975) και οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού (1975-1976). Από το 1976 έως το 1981 διετέλεσε διοικητής της ΕΤΒΑ.

Μπούτος, Ιωάννης

  • Person
  • 1925-2004

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925. Τελείωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στον Μελιγαλά Μεσσηνίας και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και οικονομικά στη σχολή Οικονομικών Επιστημών του Λονδίνου. Εξελέγη διαδοχικά βουλευτής Μεσσηνίας του Κόμματος των Φιλελευθέρων (1950, 1956), της Ριζοσπαστικής Ενώσεως – ΕΡΕ (1961, 1963, 1964) της Νέας Δημοκρατίας – Ν.Δ. (1974, 1977, 1981). Το 1984 εξελέγη ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και τον Ιούνιο του 1985 βουλευτής και πάλι Μεσσηνίας της Νέας Δημοκρατίας.

Διετέλεσε μέλος πολλών κυβερνήσεων: υφυπουργός Συντονισμού (1961 – 1963 και 1967), υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας αμέσως μετά τη μεταπολίτευση και στη συνέχεια υπουργός Εμπορίου (1974), αναπληρωτής υπουργός Συντονισμού (1975-1976) και υπουργός Γεωργίας (από τον Σεπτέμβριο του 1976) στην κυβέρνηση της Ν. Δ. υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ως τις εκλογές του 1977, υπουργός Οικονομικών (Νοέμβριος 1977 – Μάιος 1978) και Γεωργίας (ως τον Μάιο του 1980) υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, υπουργός Συντονισμού (από τον Μάιο του 1980 ως την παραίτησή του στις 10 Οκτωβρίου 1981) στην κυβέρνηση Ν.Δ. υπό τον Γεώργιο Ράλλη.

Στις 15 Ιουλίου 1985, ο Ι. Μπούτος αποχώρησε από την Ν.Δ., διαφωνώντας με την απόφαση της ηγεσίας του κόμματός του να παραιτηθεί από την ιδιότητα του ευρωβουλευτή μετά την εκλογή του το 1985 ως βουλευτή Μεσσηνίας και διατήρησε την έδρα στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ως ανεξάρτητος μέχρι το 1989. Ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προσχώρησε στην Ομάδα του Δημοκρατικού Ευρωπαϊκού Συνασπισμού, της οποίας εξελέγη αντιπρόεδρος.

Στις εκλογές του Ιουνίου 1989 δεν πήρε μέρος. Κατά τις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου 1989 και της 8ης Απριλίου 1990 αναδείχθηκε βουλευτής Επικρατείας ως υποψήφιος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, με το ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ. Τον Σεπτέμβριο του 1990 προσχώρησε στο ΠΑΣΟΚ και εξελέγη από το Συνέδριό του μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του. Τέλος, διετέλεσε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος από 1/12/1993 έως 26/10/1994.

Άρθρα και συνεντεύξεις του, πολιτικού και οικονομικού περιεχομένου, έχουν δημοσιευθεί στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο.

Αβέρωφ – Τοσίτσας, Ευάγγελος

  • Person
  • 1910-1990

Επιφανής πολιτικός, πρόεδρος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας (1981-84) και λογοτέχνης. Γόνος ιστορικής οικογένειας από το Μέτσοβο, σπούδασε νομικά και οικονομικά στην Ελβετία. Το 1940-41, κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, υπηρέτησε σε επιχειρήσεις δολιοφθοράς κατά του ιταλικού στρατού. Μετά την κατάληψη της Ελλάδος από τους Γερμανούς, το 1941, συμμετέσχε στην Εθνική Αντίσταση, συνελήφθη και μεταφέρθηκε στην Ιταλία, απέδρασε και εξακολούθησε να αναπτύσσει αντιστασιακή δραστηριότητα.

Εξελέγη βουλευτής το 1946, με το Κόμμα Φιλελευθέρων και το 1952 υπηρέτησε για σύντομο χρονικό διάστημα ως υφυπουργός Εξωτερικών. Μετά την ανάδειξη στην πρωθυπουργία του Κ. Καραμανλή, προσχώρησε στην ΕΡΕ, με την οποία εκλεγόταν συνεχώς ως το 1967. Το 1956 ανέλαβε το υπουργείο Γεωργίας, και από τον Μάιο 1956 ως το 1963 χρημάτισε υπουργός Εξωτερικών. Σημαντικό μέρος των προσπαθειών του εντοπίστηκε στη ενίσχυση του κυπριακού αγώνα (1955-59): εκτός από τη διπλωματική δραστηριότητα που ανέπτυξε, επέβλεψε τον ανεφοδιασμό της ΕΟΚΑ με όπλα και υπήρξε εκ των πρωτεργατών των συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου, που απέδωσαν στη Μεγαλόνησο την ανεξαρτησία της. Το 1967 έγινε υπουργός Γεωργίας στην κυβέρνηση Π. Κανελλόπουλου, η οποία ανατράπηκε στις 21 Απριλίου. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας (1967-74), διατήρησε στενή επαφή με τον Κ. Καραμανλή, που βρισκόταν στο Παρίσι, αναμίχθηκε στο κίνημα του Ναυτικού το 1973 και συνελήφθη. Κατά τις κρίσιμες συσκέψεις που, τον Ιούλιο του 1974, οδήγησαν στη Μεταπολίτευση, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο, ιδιαίτερα στην απόφαση να κληθεί στην πρωθυπουργία ο Κ. Καραμανλής.

Ως σημαίνον στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας και υπουργός Εθνικής Αμύνης, το 1974-81, συνέβαλε αποφασιστικά στην αποκατάσταση της νομιμότητας στο στράτευμα, καθώς και στην ισχυροποίηση των Ενόπλων Δυνάμεων, σε μία εποχή που ο πόλεμος με την Τουρκία φαινόταν πιθανός. Τον Μάιο του 1980 διεκδίκησε την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας και την πρωθυπουργία. Μετά την επικράτηση του Γ. Ράλλη, εξακολούθησε να κατέχει το αξίωμα του υπουργού Αμύνης και το επόμενο έτος ανέλαβε και την αντιπροεδρία της κυβερνήσεως. Τον Δεκέμβριο του 1981, εξελέγη πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας. Μετά όμως την ήττα της ΝΔ στις ευρωεκλογές του 1984, και καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, αποφάσισε να παραιτηθεί. Παρέμεινε επίτιμος πρόεδρος του κόμματος ως τον θάνατό του, στις αρχές Ιανουαρίου 1990. Παράλληλα με την πολιτική του δραστηριότητα, συνέγραψε σειρά ιστορικών και λογοτεχνικών έργων. Επίσης, επιτέλεσε σημαντικό κοινωνικό έργο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μέτσοβο.

Βαλαωρίτης, Αριστοτέλης Ιωάν.

  • Person
  • 1824-1879

Ο ποιητής Αριστοτέλης Βαλαωρίτης γεννήθηκε το 1824 στη Λευκάδα. Γονείς του ήταν ο Ιωάννης Βαλαωρίτης που ασχολήθηκε με το εμπόριο και τις ναυτικές επιχειρήσεις και έλαβε ενεργό μέρος στην πολιτική ως βουλευτής και γερουσιαστής στα Επτάνησα, και η Αναστασία Τυπάλδου Φορέστη. Η οικογένεια Βαλαωρίτη ή Βαλαώρα, καταγόταν από το χωριό Βαλαώρα της Ευρυτανίας. Εκεί σε εξέγερση εναντίον των Τούρκων το 1684-1715 μαρτυρείται η συμμετοχή του Χρήστου Βαλαωρίτη και του μοναδικού γιου του Μόσχου. Την ίδια περίοδο η Βενετία βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με την Τουρκία, οπότε μετά τη λήξη της εξέγερσης οι πρωτοστάτες της που είχαν καταφύγει στην ενετοκρατούμενη Λευκάδα, ανταμείφθηκαν με την παραχώρηση κτημάτων και τίτλων ευγενείας και την εγγραφή της οικογενείας στο Libro d’ oro. Προπάππος του ποιητή ήταν ο Αθανάσιος Βαλαωρίτης, γιος του Μόσχου. Ο πάππος του ποιητή Χαράλαμπος, ήταν ο μοναδικός γιος του Αθανασίου που επέζησε. Απέκτησε με τη σειρά του τρεις γιους: τον Αθανάσιο που έγινε ιερομόναχος, τον Ευστάθιο που αφού σπούδασε στη Γαλλία και την Ιταλία κατέλαβε σημαντικές πολιτικές θέσεις στα Επτάνησα, και τον Ιωάννη, πατέρα του ποιητή.
Ο Αριστοτέλης Βαλαωρίτης μαθήτευσε στο Λύκειο Λευκάδας και φοίτησε στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας. Το 1842 ταξίδεψε με τον πατέρα του στην Ευρώπη περνώντας από την Ιταλία στη Γενεύη όπου και παρέμεινε για σπουδές ως το 1844. Συνέχισε στο Παρίσι με σπουδές στη Νομική Σχολή (1844-1846), τις οποίες τελικά ολοκλήρωσε στην Πίζα (1846-1848). Στο τελευταίο αυτό διάστημα συμμετείχε στα απελευθερωτικά κινήματα εναντίον των Αυστριακών, και έλαβε μέρος σε επαναστατική εξέγερση στην Ουγγαρία. Το 1852 παντρεύτηκε στη Βενετία την Ελοϊσία, κόρη του Αιμιλίου Τυπάλδου και δύο χρόνια αργότερα εγκαταστάθηκαν στη Λευκάδα. Απέκτησαν επτά παιδιά που -εκτός από τον Ιωάννη- δεν ευτύχησαν να ζήσουν αρκετά. Με τη σειρά της γέννησής τους ήταν: η Μαρία (1853-1855), ο Ιωάννης (1855-1914), ο Αιμίλιος (1857-1882), η Μαρία (; -1866), ο Ανδρέας (1867-1887), η Όλγα (1869-1897) και η Ναταλία (1870-1875). Στο διάστημα 1860-1864 ο Βαλαωρίτης έκτισε την έπαυλη της οικογένειας στο ιδιόκτητο νησάκι Μαδουρή. Έζησε κυρίως στη Λευκάδα από τις έγγειες προσόδους της κτηματικής περιουσίας του που καλλιεργούσε ή υπενοικίαζε, χωρίς να αποφεύγει τις οικονομικές δυσχέρειες, κυρίως λόγω της συμμετοχής του στον απελευθερωτικό αγώνα των αλύτρωτων περιοχών και στις εκλογικές αναμετρήσεις. Από το 1857 ως το 1868 συμμετείχε στην πολιτική ως βουλευτής Λευκάδας, αρχικά στην Ιόνιο Βουλή και μετά την ένωση της Επτανήσου στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Όπως φαίνεται είχε καλή σχέση με τον βασιλέα Γεώργιο και με τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο που ως πρωθυπουργός του είχε κατ’ επανάληψη προτείνει το υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς εκείνος να το δεχτεί. Ως το τέλος της ζωής του συμμετείχε ενεργά στα απελευθερωτικά κινήματα της Ηπείρου και της Κρήτης, σε συνεργασία με ανάλογα κινήματα των Βαλκανίων όπως του Μαυροβουνίου, παίρνοντας μέρος στις σχετικές οργανώσεις, διακινώντας πολεμοφόδια, περιθάλποντας γυναικόπαιδα. Πέθανε στη Λευκάδα στις 24 Ιουλίου 1879 σε ηλικία μόλις πενήντα πέντε ετών.
Ο Βαλαωρίτης εμφανίστηκε στα γράμματα το 1847 με τα Στιχουργήματα ενώ δέκα χρόνια αργότερα κυκλοφόρησε η συλλογή Μνημόσυνα και ακολούθησαν η Κυρά Φροσύνη (1859), ο Αθανάσιος Διάκος και ο Αστραπόγιαννος (1867), ο ανδριάς του αοιδίμου Γρηγορίου Ε΄, Πατριάρχου Κωνστανστινουπόλεως (1872), ο ημιτελής Φωτεινός (1879). Το έργο του είχε σημαντική απήχηση, κυρίως στην καλούμενη γενιά του 1880, καθώς θεωρήθηκε ότι εξέφραζε την εθνική ταυτότητα και το ηρωϊκό ιδανικό σύμφωνα με το πρότυπο του κλέφτικου δημοτικού τραγουδιού που επίμονα προβαλλόταν ως παράδειγμα προς μίμηση. Οπωσδήποτε ο Βαλαωρίτης, και παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς του στους προλόγους των έργων του, υπήρξε ένας ρομαντικός ποιητής της εποχής του, τον οποίο πάντως ομόφωνα η κριτική διαχωρίζει από τον κύκλο των μαθητών και επιγόνων του Σολωμού. Καλλιέργησε με πάθος και ως τη λεξιθηρική εκζήτηση τη δημοτική γλώσσα, γι’ αυτό και η πρόσκλησή του από το Πανεπιστήμιο να προσφωνήσει τον ανδριάντα του Πατριάρχη το 1872, και η εξαιρετική υποδοχή του ποιήματός του θεωρήθηκαν, πιθανώς περισσότερο από όσο δικαιολογούσαν τα ίδια τα πράγματα, μία νίκη της δημοτικής. Ο Βαλαωρίτης παρέμεινε σε όλη του τη ζωή προσανατολισμένος σε ένα ηρωικό απελευθερωτικό συλλογικό όραμα, παρ' όλες τις προσωπικές του δυσχέρειες και τις αναπόφευκτες απογοητεύσεις. Το ίδιο όραμα εξέφρασε ενιαία με το λογοτεχνικό του έργο, με τη συμμετοχή του στην πολιτική και στα απελευθερωτικά κινήματα του δικού του τόπου ή άλλων ελληνικών περιοχών, του δικού του λαού ή άλλων λαών της Ευρώπης και των Βαλκανίων.

Βαλαωρίτης, Σπυρίδων, Ευστ.

  • Person
  • 1820-1887

Γιος του Ιππότη Ευσταθίου Χαρ. Βαλαωρίτη και της Μαρίας Τουρληνό γεννήθηκε το 1820 στη Λευκάδα. Διδάκτωρ Νομικής της Ιονίου Ακαδημίας συμπλήρωσε τις σπουδές του στο Παρίσι.
Ο Σπυρίδων Βαλαωρίτης είχε εκλεγεί πληρεξούσιος Λευκάδος στην Ιόνιο Βουλή το 1849. Μετά την ένωση της Επτανήσου εξελέγη και πάλι βουλευτής το 1868 και διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών στις κυβερνήσεις Μπ. Ρούφου (1866) και Θρ. Ζαΐμη 1869) και υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση Δ.Βούλγαρη (1868). Το 1874 διορίστηκε πρεσβευτής της Ελλάδος στο Λονδίνο με ειδική αποστολή να πείσει την αγγλική κυβέρνηση να συγκατατεθεί στη μεταβολή του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, περιορίζοντας τις ελευθερίες του λαού, αλλά στη συνέχεια ανακλήθηκε από τον πρωθυπουργό Χ. Τρικούπη. Επανεξελέγη βουλευτής τον Δεκέμβριο του 1881, ακολουθώντας τον Τρικούπη μετά το θάνατο του Κουμουνδούρου, και διετέλεσε πρόεδρος της Βουλής την περίοδο 1882-1883.
Είχε παντρευτεί την Μαρία Ρόζα, το γένος Παναγιώτη Στεφάνου, με την οποία είχαν αποκτήσει τρία παιδιά: την Ονορίνα, τον Ευστάθιο-Ερρίκο και τον Περικλή.
Πέθανε και ετάφη στην Αθήνα το 1887.

Δρακοπούλου, Θεώνη (Μυρτιώτισσα)

  • Person
  • 1885 - 4 Αυγούστου 1968

Η Θεώνη Δρακοπούλου ήταν Ελληνίδα ηθοποιός και ποιήτρια, γνωστή και με το ψευδώνυμο Μυρτιώτισσα.

Τριάντης, Γεώργιος

  • Person
  • 1875 - 1954

Ο Γεώργιος Ν. Τριάντης, Πατρινός σταφιδέμπορος, διετέλεσε μουσικός, Πρόεδρος του «Ορφέως» και Δημοτικός Σύμβουλος.

Τριανταφύλλου, Κώστας

  • Person
  • 15 Αυγούστου 1912 - Πάτρα, 23 Φεβρουαρίου 2002

Ο Κωνσταντίνος Ν. Τριανταφύλλου ήταν δικηγόρος και ιστορικός. Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1912 και καταγόταν από την Τολοφώνα Φωκίδος. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ιδιώτευσε ως δικηγόρος στην Πάτρα. Συνδέθηκε με στενή φιλία με τον ιστορικό Στέφανο Θωμόπουλο, ολοκληρώνοντας μάλιστα την επιμέλεια της β΄ έκδοσης της «Ιστορίας της πόλεως Πατρών» και διασώζοντας το αρχείο του Θωμόπουλου μετά τον θάνατο του τελευταίου, το οποίο και αγόρασε εν συνεχεία ο Δήμος Πατρέων. Παράλληλα με την δικηγορία ασχολήθηκε με την τοπική ιστορία των Πατρών, για την οποία και εξέδωσε δεκάδες μελέτες και μονογραφίες.

«Ο ιστορικός και συγγραφέας Κ. Τριανταφύλλου αποτελεί ένα αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ιστορίας της πόλης των Πατρών. Μια ιστορία που λάμπρυνε με το έργο του, με την έρευνά του, τη συγγραφή και την έκδοση των βιβλίων του και μέσω της οποίας δε συνέβαλε μόνο στο να μας κάνει γνώστες της, αλλά και να κεντρίσει το ενδιαφέρον άλλων μελετητών να αφοσιωθούν σε αυτή»[1]. Η πιο γνωστή του εργασία είναι το «Ιστορικόν λεξικόν των Πατρών», η οποία γνώρισε μέχρι σήμερα τρεις εκδόσεις (1959, 1980 και 1995) και βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Από 1937 έως το 1943 ήταν διευθυντής έκδοσης του επιστημονικού περιοδικού «Αχαϊκά».

Διετέλεσε πρόεδρος της Διακίδειου σχολής, του Ροταριανού Ομίλου Πατρών και της Αχαϊκής Εταιρείας ενώ εκλεγόταν για πολλά χρόνια δημοτικός σύμβουλος. Είχε τιμηθεί πλείστες φορές από θεσμούς και ιδρύματα και είχε τιμηθεί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως με το οφίκιο του «Άρχοντος Εκδίκου». Είχε πραγματοποιήσει δωρεές στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Πάτρας ενώ ως δικηγόρος είχε αναλάβει την εκτέλεση της διαθήκης του Δημητρίου Δαμίρη, η οποία όριζε την ανέγερση του νοσοκομείου «Άγιος Ανδρέας».

Απεβίωσε στην Πάτρα στις 23 Φεβρουαρίου 2002. Ο Δήμος Πατρέων τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε μια πλατεία της πόλης.

Βλαχογιάννης, Γιάννης

  • Person
  • 1867-1945

Ο Γιάννης Βλαχογιάννης γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1867. Ο πατέρας του Οδυσσέας Βλαχογιάννης καταγόταν από τη Ρούμελη και η μητέρα του Αναστασία Γκώνη από το Σούλι. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα στη Ναύπακτο και φοίτησε στα Γυμνάσια της Ζακύνθου, της Κορίνθου και της Πάτρας. Το 1886 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του, τις οποίες δεν ολοκλήρωσε, εξασφάλιζε τα προς το ζην ως οικοδιδάσκαλος και ως διορθωτής στην Εφημερίδα του Κορομηλά.
Πολυγραφότατος λογοτέχνης και ιστοριοδίφης, από νωρίς αφιέρωσε τη ζωή του στη συλλογή αρχειακού υλικού για την Επανάσταση και τους πρώτους χρόνους του νεοελληνικού κράτους. Με τη συμβολή ομογενών κεφαλαιούχων όπως ο Εμμ. Μπενάκης και ο Λ. Ράλλης δημοσίευσε σημαντικότατα τεκμήρια νεοελληνικής ιστορίας, όπως τα Απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη, του Κασομούλη και του Σπυρομήλιου, το Χιακό αρχείο, το Αθηναϊκό αρχείο και την ανατύπωση της βιογραφίας του Καραϊσκάκη από τον γραμματέα του Γ. Αινιάν.
Με προσωπική του εισήγηση προς τον τότε Πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο, ιδρύθηκαν στα τέλη του 1914 τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπου διετέλεσε διευθυντής μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1937. Από τη θέση αυτή, συνέχισε το έργο ζωής του, που υπήρξε η διάσωση της εθνικής αρχειακής κληρονομιάς.
Πέθανε το 1945 στην Αθήνα.
[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: www.ekebi.gr, με δικές μας προσθήκες και διορθώσεις]

Χαριτάτος, Μάνος

  • Person
  • 1944 - 2012

Ο Μάνος Χαριτάτος γεννήθηκε το 1944 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το 1953, η οικογένεια Χαριτάτου εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ο Μάνος ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Κολέγιο και στη συνέχεια φοίτησε στο Οικονομικό Τμήμα της Νομικής Σχολής Αθηνών.
Τη δεκαετία του 1960, μαζί με τον φίλο του ιστορικό Δημήτρη Πόρτολο, ο Μάνος Χαριτάτος άρχισε να συλλέγει αρχεία, έντυπα και άλλα τεκμήρια. Το 1980 ίδρυσαν το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο. Χάρη στο πάθος τους για τη νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία και λογοτεχνία, στο ΕΛΙΑ διασώθηκαν αρχεία ιστορικών προσωπικοτήτων και λογοτεχνών, σπάνια βιβλία, περιοδικά και εφημερίδες, φωτογραφίες, χάρτες, παρτιτούρες, θεατρικά προγράμματα, αντικείμενα, εφήμερο υλικό. Υπερβαίνοντας, ωστόσο, τον ρόλο του «μανιώδους συλλέκτη», ο Μάνος Χαριτάτος επέλεξε εξαρχής τη δημιουργία ενός φορέα ανοιχτού στην έρευνα και προσέφερε έτσι ανεκτίμητη υπηρεσία στην ιστορική γνώση, που εντέλει συμβάλλει στην εθνική μας αυτογνωσία.
Μέχρι τον θάνατό του, στις 27 Δεκεμβρίου του 2012, ο Μάνος υπήρξε η ψυχή και η κινητήρια δύναμη του ΕΛΙΑ και παραμένει πηγή έμπνευσης για τους φίλους και τους συνεργάτες του.

Results 3701 to 3800 of 4761