Εμφανίζει 16948 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή

Μητρόπουλος, Δημήτρης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1896 - 1960

Ο Δημήτρης Μητρόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 18 Φεβρουαρίου του 1896. Το 1910 γράφτηκε στο Ωδείο Αθηνών όπου σπούδασε πιάνο με τον Ludwig von Wassenhoven και σύνθεση με τον Armand Marsick. Πολύ νωρίς και πριν ακόμη πάρει το δίπλωμα του έγραφε τραγούδια και συνέθετε κομμάτια για πιάνο. Η πρώτη δημόσια εμφάνιση του σε συναυλία έγινε στις 22 Μαρτίου 1913, στο πρόγραμμα της οποίας περιλαμβανόταν και η σύνθεση του Μητρόπουλου Un morceau de concert. Το 1915 σε συναυλία της Συμφωνικής Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών, ο Δημήτης Μητρόπουλος διηύθυνε ένα δικό του έργο την Ταφή. Σε ηλικία 22 χρονών έγραψε μιά όπερα Soeur Beatrice, σε κείμενο του M. Maeterlinck, που παίχτηκε το 1920 στο τότε Δημοτικό Θέατρο με την Κατίνα Παξινού στον πρώτο ρόλο. Ως το 1937 συνέθετε διάφορα έργα για πιάνο, ορχήστρα, έγραφε μουσική δωματίου, τραγούδια και έκανε διάφορες διασκευές. Από το 1938 αφιερώθηκε αποκλειστικά στην διεύθυνση ορχήστρας.

Το 1920, με υποτροφία του Ωδείου Αθηνών, παρέμεινε για ένα χρόνο στις Βρυξέλες και μετά στο Βερολίνο, όπου έζησε τρία χρόνια. Το 1924 ήρθε στην Αθήνα όπου και αποφάσισε να μείνει οριστικά. Το 1925-1927 διηύθυνε την Ορχήστρα του Συλλόγου Συναυλιών, ενώ την περίοδο 1927-1937 υπήρξε αρχιμουσικός της Συμφωνικής Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών. Παράλληλα, στα χρόνια αυτά διηύθυνε ορχήστρες, σε έκτατες εμφανίσεις, και σε άλλες ευρωπαικές πόλεις.
Το 1936 διηύθυνε με μεγάλη επιτυχία τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης, ενώ το 1937 και πάλι τη Συμφωνική Ορχήστρα της Βοστώνης όπως και της Μιννεάπολης. Το 1938 διορίστηκε μόνιμος μαέστρος της Συμφωνικής Ορχήστρας της Μιννεάπολης, θέση που διατήρησε ως το 1949, ενώ παράλληλα διηύθυνε μεγάλες συμφωνικές ορχήστρες των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 1949-1950 προσελήφθη ως συνδιευθυντής, μαζί με τον Leopold Stokowsky, της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης. Τον επόμενο χρόνο ο Stokowsky αποσύρθηκε και ως εκ τούτου ο Μητρόπουλος παρέμεινε μόνος ως το 1958. Τον ίδιο χρόνο παραιτήθηκε από καλλιτεχνικός διευθυντής της Φιλαρμονικής της Νέας Υόρκης και τη θέση του κατέλαβε ο Leonard Bernstein, ενώ ο Μητρόπουλος παρέμεινε ως έκτακτος μαέστρος, διευθύνοντας παράλληλα και τη Μητροπολιτική Όπερα.

Το 1953 υπέστη το πρώτο καρδιακό επεισόδιο, ενώ το 1959 το δεύτερο και σοβαρότερο. Στις 2 Νοεμβρίου του 1960, ενώ διηύθυνε μια δοκιμή της Τρίτης Συμφωνίας του Mahler, υπέστη μία ακόμη καρδιακή προσβολή, οπότε και πέθανε με τη μπαγκέτα στο χέρι. Όσο ζούσε, αλλά και στη διαθήκη του, είχε εκφράσει την επιθυμία η σορός του να καεί και η τέφρα του να διακομισθεί στην Ελλάδα. Η καύση έγινε στο Lugano και η τέφρα του μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Υστερα από μια επίσημη αλλά και συγκινητική τελετή στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, η τέφρα του Δημήτρη Μητρόπουλου έμεινε για κάποιο διάστημα στο Ωδείο Αθηνών και έπειτα μεταφέρθηκε στο Α’ Νεκροταφείο, σε τάφο που παραχώρησε ο Δήμος Αθηναίων κατασκευασμένο από το γλύπτη Γιάννη Παππά.

[Το παρόν βιογραφικό σημείωμα βασίζεται σε κείμενο το οποίο συνέγραψαν η Χριστίνα Βάρδα και η Σόφη Παπαγεωργίου, για τον κατάλογο της έκθεσης για τον Δημήτρη Μητρόπουλο, στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, το έτος 1993]

Μητροπούλου, Κωστούλα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1933 - 2004

Συγγραφέας, αρθρογράφος και στιχουργός. Γεννήθηκε στον Πειραιά, κόρη του δικηγόρου, πολιτικού και ιστορικού συγγραφέα Γιάννη Μητρόπουλου και αδελφή της κεραμίστριας και ζωγράφου Κάτιας Μητροπούλου. Μετά το Γυμνάσιο γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, διέκοψε όμως τις σπουδές της στο τρίτο έτος. Την πρώτη εμφάνισή της στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1955, με δημοσιεύσεις πεζογραφημάτων στην εφημερίδα «Η Βραδυνή». Τρία χρόνια αργότερα εμφανίστηκε στην πειραϊκή έκδοση «Το περιοδικό μας» και εξέδωσε το μυθιστόρημα «Η χώρα με τους ήλιους». Το 1963 έγραψε τους στίχους των τραγουδιών του δίσκου «Ο Δρόμος» του Μάνου Λοΐζου. Μετά την κήρυξη της δικτατορίας του Παπαδόπουλου αυτοεξορίστηκε στο Παρίσι, προσωπικοί λόγοι ωστόσο την ανάγκασαν να επιστρέψει στην Αθήνα, όπου συνελήφθη λόγω της πολιτικής της ένταξης στην Αριστερά. Εξέδωσε, όσο ζούσε, 46 βιβλία: 21 μυθιστορήματα, 12 συλλογές με διηγήματα, 3 νουβέλες, ένα χρονικό, 8 θεατρικά έργα και μια επιλογή από άρθρα της δημοσιευμένα στην εφημερίδα «Έθνος», όπου συνεργαζόταν δώδεκα χρόνια με δική της στήλη. Της απονεμήθηκε το Βραβείο Πεζογραφίας των Δώδεκα το 1963 για το «Πρόσωπα και φιγούρες», το Βραβείο Καλύτερου Έργου και Παράστασης το 1977 για το «Τέσσερις ερημιές», το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 1984 για τη «Μεγέθυνση» και το Βραβείο European Script Fund το 1989 για το σενάριό της «Το παλαιοπωλείο στην Τσιμισκή». Η ευαισθησία της την έφερε κοντά στα νέα ρεύματα της λογοτεχνίας στην Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, ως πεζογράφο και θεατρική συγγραφέα, και ειδικότερα κοντά στο γαλλικό «Νέο Μυθιστόρημα» ή «Αντι-μυθιστόρημα». Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Γνωστοί συνθέτες όπως ο Μάνος Λοΐζος, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, ο Νίκος Δανίκας, ο Χρήστος Νικολόπουλος κ.ά. έχουν μελοποιήσει στίχους της. Το 1969 συνυπέγραψε τη δήλωση διαμαρτυρίας για τη λογοκρισία, μαζί με άλλους δεκαεπτά λογοτέχνες. Ένα χρόνο αργότερα, μετά την άρση της προληπτικής λογοκρισίας έλυσε τη συγγραφική σιωπή της (που τήρησε από το 1967) και δημοσίευσε το μυθιστόρημα «Αντίστροφη μέτρηση». Το έργο της διδάσκεται στα ελληνικά πανεπιστήμια, στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αυστραλία, στο Μεξικό και στη Σικελία. Κυκλοφορούν μελέτες για τα βιβλία της και το θέατρό της. Διετέλεσε μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. (Βιβλιογραφία: biblionet)

Μηλιώτικη Σχολή

  • Νομικό Πρόσωπο
  • 1815 - 1821, 1834 - 1844

Οι Διδάσκαλοι του Γένους, Γαζής, Κωνσταντάς και Φιλιππίδης, γεννήθηκαν στις Μηλιές γύρω στα 1750, εποχή που η περιοχή του Πηλίου ανθίζει οικονομικά με την ανάπτυξη της βιοτεχνίας, του εμπορίου και τις οικονομικές σχέσεις με τη Δύση. Με τα ταξίδια και τις σπουδές οι τρεις αυτοί άνδρες έρχονται σε επαφή με τις φιλελεύθερες ιδέες του Διαφωτισμού στην Ευρώπη και γίνονται φορείς της πνευματικής και πολιτικής αναγέννησης του τόπου τους. Ο Γαζής, ο Κωνσταντάς και ο Φιλιππίδης, ιερωμένοι, δάσκαλοι, συγγραφείς, μεταφραστές, εκδότες, μέλη της Φιλικής Εταιρίας και ιδρυτές της Σχολής των Μηλεών, είναι από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του Νεοελληνικού Διαφωτισμού.

Η ίδρυση ανώτερου σχολείου στη γενέτειρά τους υπήρξε ιδέα και διακαής πόθος των τριών λογίων. Από το εξωτερικό, ο Γαζής και ο Φιλιππίδης γράφουν και παρακινούν τους συμπατριώτες τους να συνδράμουν. Ο Γαζής στη Βιέννη εξασφαλίζει οικονομική ενίσχυση από ομογενείς και Φιλέλληνες και αγοράζει συνεχώς και στέλνει στις Μηλιές βιβλία, χάρτες και όργανα φυσικής και χημείας. Ο Κωνσταντάς στις Μηλιές επιβλέπει την ανέγερση του κτιρίου της Σχολής.

Η Μηλιώτικη Σχολή ξεκινά την επίσημη λειτουργία της υπό τη διεύθυνση του Κωνσταντά στις 6 Αυγούστου 1815 Η Σχολή των Μηλεών σύντομα έγινε γνωστή για το υψηλό επίπεδο διδασκαλίας, για το πρόγραμμα σπουδών που περιελάμβανε και τη διδασκαλία των θετικών επιστημών με τη χρήση εποπτικών μέσων, και για την πλουσιότατη βιβλιοθήκη της, ίσως περισσότεροι από 10.000 τόμοι στα χρόνια της ακμής της.

Το 1817 επιστρέφει και ο Γαζής στις Μηλιές και διδάσκει μαζί με τον Κωνσταντά στη Σχολή, ενώ παράλληλα είχε αναλάβει την προετοιμασία της επανάστασης στην περιοχή. Η Σχολή λειτούργησε ως το 1821 που ξέσπασε και στο Πήλιο η επανάσταση με αρχηγό τον Άνθιμο Γαζή στις 7 Μαίου. Μετά την αποτυχία του κινήματος, ο Γαζής και ο Κωνσταντάς έφυγαν για την ελεύθερη Ελλάδα , ενώ η Σχολή υπέστη σοβαρές ζημιές και πολλά βιβλία, χάρτες και όργανα χάθηκαν. Το 1834 ο Κωνσταντάς γύρισε στις Μηλιές και δίδαξε ξανά στη Σχολή, ως το θάνατό του το 1844, οπότε η Σχολή έκλεισε οριστικά. Από το 1881 που απελευθερώθηκε η Θεσσαλία στο κτίριο στεγάστηκε το δημοτικό σχολείο των Μηλεών. Το κτίριο καταστράφηκε το 1943, όταν οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό.

Μηλιούλης, Στυλιανός

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1926 - 2012

Ο Στυλιανός Μηλιούλης γεννήθηκε στις 21/08/1926 στον Τύρναβο. Γιός του Δημοσθένη Μηλιούλη ξυλουργού και της Μαρίας Τσολάκη. Έχασε τον πατέρα του σε ηλικία μόλις πέντε ετών. Σαν απόφοιτος του Α’ εξατάξιου Γυμνασίου Αρρένων Λάρισας το σχολικό έτος 1943-1944 εργάστηκε ως δάσκαλος για δύο χρόνια στο σχολείο του Μαυρολίθου Λάρισας «Σατόμπασι». Επί κατοχής προσχώρησε στην Ε.Π.Ο.Ν Τυρνάβου και ακολούθως «τετραγωνάρχης» της ΕΠΟΝ του συνοικισμού Αγίου Ιωάννου Τυρνάβου. Το 1943 έγινε μέλος του Κ.Κ.Ε. και μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας είχε αναλάβει την έκδοση προκηρύξεων. Τον Μάρτιο του ‘47 σε σχετική έρευνα που έγινε στο σπίτι του, βρέθηκε η γραφομηχανή και παράνομο έντυπο υλικό με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε πενταετή φυλάκιση από το έκτατο στρατοδικείο Λάρισας. Την περίοδο 11/1953 - 06/1955 εργάστηκε ως αγροφύλακας στην αγρονομία Τυρνάβου. Διορίστηκε ως επιτυχών σε διαγωνισμό τον Απρίλη του 1958 στο Δημαρχείο Τυρνάβου στη θέση του ληξίαρχου (διετέλεσε εξάλλου ομιλητής σε πλήθος συνεδρίων επιμόρφωσης δημοτικών και κοινοτικών υπαλλήλων Νομού Λάρισας και παρέμεινε στο πόστο του μέχρι και τη συνταξιοδότησή του τον Αύγουστο του 1990). Έφυγε από τη ζωή στις 26/12/2012 σε ηλικία 86 ετών.

Μετόχι του Παναγίου Τάφου στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης

  • Νομικό Πρόσωπο

Το Μετόχι του Φαναριού είναι ένα από τα τρία μετόχια που διαθέτει στην Πόλη το Ορθόδοξο πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Συστάθηκε πριν τα μέσα του 17ου αι. και το επέκτειναν μετέπειτα διαδοχικοί πατριάρχες. Έγινε έτσι στην πράξη η δεύτερη έδρα τους, μιας και τους επέτρεπε να συνεργάζονται με το γειτονικό τους Οικουμενικό Πατριαρχείο στη διοίκηση της Εκκλησίας, να ασκούν παρεμβάσεις στις οθωμανικές αρχές και να συντονίζουν τις οικονομικές εξορμήσεις των αγιοταφιτών μοναχών στα Βαλκάνια, τη Μικρασία, το Αιγαίο και τη Μολδοβλαχία.

Το Μετόχι επίσης διατηρούσε σχολεία και ονομαστή βιβλιοθήκη. Μετά το 1865 οι πατριάρχες ζούσαν συνηθέστερα στα Ιεροσόλυμα, αλλά οι επίτροποί τους στο Φανάρι διατηρούσαν αρκετή επιρροή. Μάλιστα δύο από αυτούς (ο Γεράσιμος και ο Δαμιανός) έγιναν μετέπειτα πατριάρχες. Τελευταίος πατριάρχης Ιεροσολύμων που εγκαταστάθηκε για κάποιο διάστημα στο Φανάρι (1879-1880) ήταν ο Ιερόθεος. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο και τον αφανισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας το Μετόχι έχασε τη σημασία του και είχε για χρόνια σχεδόν εγκαταλειφθεί. Η φροντίδα της περιουσίας και των αρχείων του κατ' αυτό το διάστημα ανήκε στο δικηγόρο και γνωστό ιστοριοδίφη Βλαδ. Μιρμίρογλου (1875-1966).

Μεταξοϋφαντουργείο «Η Χρυσαλίς»

  • Νομικό Πρόσωπο

Το μεταξοϋφαντουργείο «Η Χρυσαλίς – Σ.Η. Παπαδόπουλος» ιδρύθηκε το 1901 από τον Στυλιανό Παπαδόπουλο στον Πειραιά με δύναμη δύο χειροκίνητων ιστών. Η εξέλιξη της παραγωγής ήταν τέτοια ώστε το 1908 μετέφερε το εργοστάσιό του στο Νέο Φάληρο και εγκατέστησε σε αυτό εκτός των αναπηστηρίων μεταξιού και 35 μηχανικούς ιστούς. Με την πάροδο του χρόνου η παραγωγή αυξήθηκε σημαντικά ποσοτικά και ποιοτικά και η μεταξοϋφαντουργία κατάφερε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κατανάλωσης.

Το 1925 ο Παπαδόπουλος μετέβαλε την επιχείρηση σε ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Μεταξοϋφαντουργείον ‘Η Χρυσαλίς’ Στυλιανός Η. Παπαδόπουλος Α.Ε.» και ίδρυσε νέο εργοστάσιο στον Ποδονίφτη (στις περιοχές Ν. Φιλαδέλφειας και Ν. Χαλκηδόνας) με άλλους 124 ιστούς, συνολικά 159 ιστούς. Το εργοστάσιο στον Ποδονίφτη άρχισε να κατασκευάζεται τον Σεπτέμβριο του 1925 και εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο του 1927. Αργότερα η εταιρεία εγκατέστησε άλλους 24 ιστούς με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των ιστών το 1938 να ανέρχεται στους 183. Το 1927 η «Χρυσαλίς» επιχείρησε συγχώνευση με την Ανώνυμη Εταιρία Τεχνητής Μετάξης Αθηνών (ΕΤΜΑ), που δεν πραγματοποιήθηκε τελικά. Τον ίδιο χρόνο κατασκεύασε εργοστάσιο (αναπηνιστήριο) στην Γουμένισσα του νομού Κιλκίς.

Ως ανώνυμη εταιρεία η «Χρυσαλίς» υπήρξε από τις μεγαλύτερες μεταξοϋφαντουργικές μονάδες της χώρας, με δίκτυο διανομών σε όλη την Ελλάδα και την Αίγυπτο. Το κεντρικό πρατήριο της εταιρείας βρισκόταν στην οδό Μητροπόλεως 48. Η εταιρεία τέθηκε σε εκκαθάριση το 1958.

Ο Στυλιανός Παπαδόπουλος αντιμετώπισε φορολογικούς ελέγχους, κατηγορούμενος δύο φορές για απόκρυψη κερδών, για τα έτη 1916-1917 και τα έτη 1921-1927. Η ψυχική του υγεία κλονίστηκε ανεπανόρθωτα από τη δεύτερη περίπτωση και αυτοκτόνησε στις 30 Σεπτεμβρίου 1927. Συγκεκριμένα, στις 22 Ιουνίου του 1927 μηνύθηκε από τον πρώην υπάλληλό του Ιπποκράτη Ανδρεάδη για απόκρυψη φορολογητέων κερδών ύψους 50 εκ. δραχμών. Ο Παπαδόπουλος, που είχε καταστρέψει το αρχείο της ιδιωτικής του επιχείρησης μετά από υπόδειξη του Ανδρεάδη (σύμφωνα με το υπόμνημα της Κλεονίκης Παπαδοπούλου προς τον έφορο Σταυρινό), έχοντας ήδη διαταραγμένη την ψυχική του υγεία, αυτοκτόνησε τον Σεπτέμβριο του 1927. Ακολούθησαν τέσσερις φορολογικοί έλεγχοι (16/7/1928, 27/10/1928, 29/11/1928, 29/3/1929) από την Α΄ εφορία Πειραιά (έφορος Σταυρινός).

Ήταν παντρεμένος με την Κλεονίκη το γένος Φιλίππου Βασιλειάδου και είχε τέσσερα παιδιά: τον Βασίλειο, τον Φίλιππο, τον Πέτρο και τη Σουνιάδα. Ο Φίλιππος ίδρυσε την εταιρεία «Η Διατοπική» το 1943 με σκοπό το εμπόριο των προϊόντων της «Χρυσαλίδος», εταιρεία που φαίνεται ότι δε λειτούργησε. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αντλούνται από το αρχείο όλα τα άρρενα τέκνα της οικογένειας έλαβαν μέρος στο διοικητικό συμβούλιο της «Χρυσαλίδος».

Η οικογένεια διέθετε ένα ακίνητο στην Αθήνα (στην οδό Ευαγγελιστρίας), τρία στον Πειραιά (δύο στην οδό Καστέλλας και ένα στην οδό Αξελού) ενώ το 1928 έχτιζε δύο κτίσματα στο Σούνιο και στο Μαρούσι.

[Πηγές σύνταξης διοικητικής ιστορίας:

Νικόλαος Δέδες, «Η εξέλιξις της μεταξοϋφαντουργίας», στο Διαρκής έκθεσις ελληνικών προϊόντων, Πυρσός, Αθήνα, 1938, σ. 73.

Διαφημιστική καταχώρηση της εταιρείας, ό.π., σ. 74

Ο Δέδες αναφέρει ως ημερομηνία ίδρυσης της «Χρυσαλίδος» ως ιδιωτικής επιχείρησης του Παπαδόπουλου το έτος 1898 και εγκατάστασης στο Νέο Φάληρο το 1906. Αντίθετα, στη διαφημιστική καταχώρηση της εταιρείας, το 1938, αναφέρεται ως έτος ίδρυσης το 1901 και εγκατάστασης στο Νέο Φάληρο το έτος 1908. Σωστότερη, με βάση τα στοιχεία του αρχείου, φαίνεται να είναι η δεύτερη χρονολόγηση, γεγονός, πάντως, που συνάγεται έμμεσα.

Τα βιογραφικά στοιχεία για τον Στυλιανό Παπαδόπουλο και την οικογένειά του αντλούνται από το υλικό του αρχείου].

Μεταξάς, Σταύρος

Ο Σταύρος Μεταξάς. έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση ως αξιωματικός των Εθνικών Ομάδων Ελλήνων Ανταρτών (Ε.Ο.Ε.Α.). Μετείχε στη Σύσκεψη του Λιβάνου ως αντιπρόσωπος του Ε.Δ.Ε.Σ.

Μεταξάς, Νεόφυτος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Αθηναίος κληρικός και λόγιος. Επίσκοπος Ταλαντίου από το 1803, έδρασε κατά τον Αγώνα πολιτικά στην Ανατολική Στερεά και στη συνέλευση της Επιδαύρου. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών επί Όθωνα.

Μεταξάς, Μενέλαος

  • 1876-1938

Ο Μενέλαος Μεταξάς γεννήθηκε το 1876 στο Αργοστόλι και ήταν γόνος της αριστοκρατικής οικογένειας Μεταξά (και ξάδερφος του Ιωάννη Μεταξά). Σπούδασε στη βελγική στρατιωτική ιππευτική Ακαδημία του Υπρ και υπηρέτησε στο 2ο Ιππικό Σύνταγμα Αθηνών. Πολέμησε στους Βαλκανικούς πολέμους. Αποστρατεύτηκε ως συνταγματάρχης το 1921. Υπήρξε στενός φίλος του πρίγκιπα Ανδρέα, με τον οποίο είχαν υπηρετήσει μαζί ως ανθυπίλαρχοι (το 1902), διαχειριστής της περιουσίας του και υπασπιστής του. Τέλος, διετέλεσε και αντιπρόσωπος γερμανικής εταιρείας αυτοκινήτων στην Ελλάδα.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου

Μεταξάς, Αναστάσιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1862 - 1937

Έλληνας αρχιτέκτονας, σκοπευτής και δύο φορές Ολυμπιονίκης.

Μεταξά, Αργυρώ

Η Αργυρώ Μεταξά με καταγωγή από τον Πόντο σπούδασε πιάνο στο Ωδείο Αθηνών με την Μαρίκα Παπαϊωάννου και αποφοίτησε το 1944 με Άριστα και Δεύτερο Βραβείο. Συνέχισε τις σπουδές της στο Σάλτσμπουργκ από όπου και έλαβε Δίπλωμα από την εκεί Ακαδημία ενώ παρακολούθησε και μαθήματα με τον καθηγητή του Μοζαρτέουμ, Σόλτ. Στην πλούσια καλλιτεχνική της δραστηριότητα συμπεριλαμβάνονται συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ηχογραφήσεις έργων Ελλήνων συνθετών για σόλο πιάνο, μουσική επιμέλεια θεατρικών έργων, καθώς επίσης και παραγωγή προγραμμάτων κλασσικής μουσικής στην Ελληνική Ραδιοφωνία.

Μεταλλουργία Παπαρρήγα

  • Νομικό Πρόσωπο
  • 1887 - 1983

Τα πρώτα εργαστήρια υπό την διεύθυνση του Κων/νου Παπαρήγα ιδρύονται το 1887 στην οδό Κ. Καρτάλη. Το 1911 ο Κων/νος Παπαρήγας και οι τρεις γιοι του, Νίκος, Γιώργος και Αχιλλέας, μεταφέρουν τα εργαστήρια στην οδό Μακρυνίτσης όπου και δημιουργείται το βασικό εργοστάσιο.
Στην αρχή ξεκίνησε σαν μία βιοτεχνία. Στην περίοδο όμως του μεσοπολέμου βελτιώνεται και αναπτύσσεται σημαντικά, κατασκευάζοντας σόμπες πετρελαίου και γκαζιέρες. Το 1960 το εργοστάσιο άρχισε να κατασκευάζει ορειχάλκινα είδη, είδη οικοδομών και υδραυλικά είδη. Τα προϊόντα είχαν εξαιρετική ποιότητα και εξάγονταν στην Τουρκία, Κύπρο, Αίγυπτο, Λίβανο, Συρία, Ιράν και Ιράκ.
Την ίδια περίοδο κατασκευάστηκαν τρία νέα κτίρια σε νέο οικόπεδο στην περιοχή του Πεδίου του Άρεως. Το νέο συγκρότημα του Παπαρήγα περιελάμβανε το μηχανουργείο, το χυτήριο και την αποθήκη υλικών. Το χυτήριο όλο μεταφέρθηκε στις νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις, αλλά διατηρήθηκε και το παλιό κτίριο. Το 1962 το εργοστάσιο άρχισε να κατασκευάζει ραπτομηχανές και εξαρτήματα. Όλο το συγκρότημα
του Παπαρήγα ήταν από τα καλύτερα της Ευρώπης. Το 1983 σταμάτησε η λειτουργία του εργοστασίου.

Μεταλλεία Παγγαίου

  • Νομικό Πρόσωπο

Ο Παναγιώτης Αντωνιάδης ήταν επιχειρηματίας στην Κωνσταντινούπολη. Είχε παντρευτεί τη γαλλίδα Berthe Deschamps.

Ο μηχανικός Αλέξανδρος Αντωνιάδης (δεν έχει συγγένεια με τον Π. Αντωνιάδη)* ήταν βουλευτής Αδριανούπολης, μέλος του υπουργείου εξωτερικών του Βενιζέλου, και συμμετείχε ως διπλωματικός αντιπρόσωπος σε διάφορες αποστολές. Ήταν επίσης μέλος της επιτροπής του Υπουργείου Εξωτερικών που ασχολούνταν με τους πρόσφυγες από τη Βουλγαρία (μετά το 1919) και αντιπρόσωπος των εταιρειών Port de Salonique et Companie Francaise du Levant την εποχή εκείνη. To 1919 είχε συνοδεύσει επίσης τον Σαχτούρη στη Θράκη κατόπιν εντολής του Βενιζέλου ως τεχνικός σύμβουλος του Ανώτατου Συμβουλίου. Πριν ασχοληθεί με τα μεταλλεία Παγγαίου είχε ανοίξει τα ανθρακωρυχεία στην Ποντοηρακλειά, είχε χτίσει ένα εργοστάσιο τσιμέντου και ένα βυρσοδεψείο στο Γεντί Κουλέ και είχε κάνει πολλές μελέτες για μεταλλεία και δάση στην Τουρκία. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου διήυθυνε τα μεταλλεία λιγνίτη της Εύβοιας.

Ιδιοκτήτες των μεταλλείων χαλκοπυρίτου και σιδηροπυρίτου ήταν οι Π. Αντωνιάδης, ο μηχανικός Αλ. Αντωνιάδης, ο Π. Γεωργιάδης και ο Ι. Ιωαννίδης. Μετά το 1923 και το θάνατο του Π. Αντωνιάδη, ανέλαβαν οι αδελφοί του Αλ. Αντωνιάδης (ως το 1927 που πέθανε) και Γεώργιος Αντωνιάδης και αργότερα τα παιδιά του τελευταίου Μαρία (σύζυγος Πλάτωνα Καράβα), Δημήτριος και Σοφία (σύζυγος Σπ. Σολομωνίδου). Μετά το 1928 μεταξύ των ιδιοκτητών συμπεριλαμβάνεται και ο Β. Καζαντζής ενώ απουσιάζει ο μηχανικός Αλ. Αντωνιάδης.

  • Συνωνυμία με τον Αλέξανδρο Αντωνιάδη, αδελφό του Παναγιώτη Αντωνιάδη.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is who, υλικό του αρχείου]

Μεσσηνέζη, οικογένεια

  • Οικογένεια

Η παλαιά εμπορική οικογένεια Μεσσηνέζη έχει καταγωγή από τη Χίο. Από τις αρχές του 18ου αιώνα εγκαταστάθηκε στο Φανάρι της Κωνσταντινούπολης. Εκεί, στα 1780, γεννήθηκε και ο Λέων Ιωάννου Μεσσηνέζης, αγωνιστής του 1821, μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, φίλος -και πελάτης στη συνέχεια- του Γ. Σταύρου. Σε ηλικία τριάντα ετών ο Λέων θα εγκατασταθεί στο Αίγιο, όπου θα αναπτύξει έντονη και κερδοφόρα εμπορική δραστηριότητα μέχρι το ’43, όταν, λόγω διαφόρων συγκυριών, κηρύσσει πτώχευση. Παρά τις οικονομικές δυσχέρειες ενδιαφέρθηκε για την ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και έγινε ένας από τους πρώτους μετόχους της.

Ο τρισέγγονος του Λέοντος, Νύσης (1902-1992), υπήρξε υπάλληλος της Τράπεζας. Το 1950 ανέλαβε την ανασύσταση του Ιστορικού Αρχείου και του Γραφείου Ιστορίας της ΕΤΕ, οι εργασίες των οποίων είχαν διακοπεί το 1940 λόγω του πολέμου. Η συγγραφική και εκδοτική δραστηριότητα του Νύση Μεσσηνέζη περιλαμβάνει και μία έρευνα στα Κρατικά Αρχεία της Βαυαρίας και στα Μυστικά Αρχεία του βασιλικού οίκου των Βίττελσμπαχ, με σκοπό τη συλλογή στοιχείων της ιστορίας της εποχής που ιδρύθηκε η Εθνική Τράπεζα (κυρίως στοιχείων που αφορούν τη συμβολή του βασιλιά Λουδοβίκου Α' της Βαυαρίας στην ίδρυση της Εθνικής) αλλά και της οικονομικής ζωής στην Ελλάδα κατά την οθωνική περίοδο για το λεύκωμα των 125 χρόνων της ΕΤΕ. Το 1950 ο Νύσης Μεταξάς Μεσσηνέζης εξέδωσε το βιβλίο του Ο Γεώργιος Σταύρος από την Επανάσταση έως την ίδρυση της Εθνικής Τραπέζης, ενώ το 1956 εξέδωσε το βιβλίο Γεώργιος Σταύρος και Εθνική Τράπεζα, προϊόν έρευνας στα ανέκδοτα αρχεία του βασιλιά Όθωνα, στα αρχεία της Εθνικής, στο αρχείο Λέοντος Μεσσηνέζη (βρίσκεται στο τοπικό Ιστορικό Αρχείο Αιγίου) κ.α.

Μεσολωράς, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1851-1942

Θεολόγος, καθηγητής Ομιλητικής και Λειτουργικής στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Μερτζέλλος, Χατζηγιάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1791 - 1860

Ο Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης γεννήθηκε περίπου το 1791 στο Σοφικό Κορινθίας και καταγόταν από αγροτική οικογένεια. Νωρίς εγκατέλειψε τη πατρίδα του και μετανάστευσε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, ελπίζοντας να βρει ένα καλύτερο μέλλον. Εκεί κάλεσε και τον αδελφό του, Αθανάσιο Μερτζέλλο, τον όποιο και προσέλαβε στις επιχειρήσεις του. Το 1810 νυμφεύτηκε τη συμπατριώτισσα του Αικατερίνη με την οποία απέκτησε 4 αγόρια και μια θυγατέρα.
Παραμονές της Επαναστάσεως μυήθηκε στη Φιλική εταιρεία και έστειλε με δικά του χρήματα τον αδελφό του Αθανάσιο στην Κορινθία για να προετοιμάσει το έδαφος για την Επανάσταση και τους συγχωριανούς του Σοφικίτες για το Μεγάλο Αγώνα.
Πράγματι μόλις έφτασε η ώρα άφησε πίσω του γυναίκα και παιδιά και έσπευσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό και ανέλαβε την αρχηγία των όπλων ολόκληρης της περιοχής, Η προσφορά του στην Επανάσταση ήταν σημαντική. Ως οπλαρχηγός ο ίδιος εξόπλισε και προετοίμασε δικό του στρατιωτικό σώμα περίπου 600 ανδρών και μαζί με τον επίσκοπο Δαμάλων Ιωνά, τον Παπανίκα με ορεινούς Κορίνθιους, τον Σιναιίτη και Διδασκαλόπουλο με τους Περαχωρίτες, τον Πανούση με Μεγαρείς και άλλους Κορίνθιους κήρυξε την Επανάσταση στη Κορινθία στις 31 Μαρτίου 1821 και την επομένη, 1η Απρίλιου 1821, άρχισαν τη πολιορκία της Ακροκόρινθου η οποία κράτησε έως τις 14 Ιανουαρίου 1822.
Ο Χατζηγιάννης με διαταγή του Νικηταρά πολέμησε επίσης τα στρατεύματα του Δράμαλη το καλοκαίρι του 1822 στο Μετόχι της Φανερωμένης στο Αγιονόρι όπου έδειξε αυταπάρνηση και γενναιότητα. Επίσης έλαβε μέρος ως επικεφαλής 250 στρατιωτών στις μάχες της Στυλίδας της Αγίας Μαρίνας και της Νέας Πάτρας . Η προσφορά του στον Αγώνα ήταν πολύτιμη γι' αυτό και είχε κερδίσει το σεβασμό και τη φιλία όλων. Διοικούσε ανεξάρτητο σώμα από στρατιώτες και συχνά λάμβανε διαταγές από τον ίδιο τον Κολοκοτρώνη.
Αναγνωρίζοντας τη γενναιότητα και τη μετριοπάθεια του στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου η κυβέρνηση τον ορίζει χιλίαρχο και αργότερα στα 1825 οι Κορίνθιοι πρόκριτοι τον προτείνουν για αντιστράτηγο. Πράγματι στις 26 Μαρτίου 1825 η κυβέρνηση Κουντουριώτη τον προήγαγε στο βαθμό της Αντιστρατηγίας.
Έλαβε μέρος σε αναρίθμητες μάχες πιστός στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδος μέχρι την εδραίωση του Αγώνα και τη σύσταση του Ελληνικού κράτους. Ο ίδιος βλέποντας τους αγώνες του να δικαιώνονται αποσύρθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό πάμφτωχος μαζί με την οικογένεια του με την ελπίδα ότι η πατρίδα θα τον ανταμείψει. Μάταια όμως, γιατί το κράτος δεν είχε τη δυνατότητα να τον αποκαταστήσει. Τα υπόλοιπα χρόνια τη ζωής του τα πέρασε στα Εξαμίλια Κορινθίας καλλιεργώντας τα κτήματα του και πέθανε γύρω στα 1860.

Βιβλιογραφία

  • Κουτίβας Σταύρος 1968. Ο Αντιστράτηγος Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης. Οι στρατιωτικές και οι οικονομικές του υπηρεσίες στο αγωνιζόμενον έθνος το 1821.
  • Αποστολίδης Λάμπης 197. Παπανίκας ο Κορίνθιος Κληρικός Πολέμαρχος του 1821.
  • Κουτίβας Σταύρος 1968. Οι Νοταράδες στην υπηρεσία του Έθνους και της Εκκλησίας.

Μερκούρης, Σταμάτης

  • 1895-1967

Ο Σταμάτης Μερκούρης (Αθήνα,1895-Λονδίνο,1967), ήταν ο νεώτερος γιος του δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη. Αξιωματικός του Ιππικού, αναμίχθηκε στην πολιτική και εντάχθηκε στην αντιβενιζελική παράταξη. Έλαβε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και μετά την Καταστροφή απομακρύνθηκε από την επανάσταση του 1922. Το 1923-1934 ήταν γενικός διευθυντής του δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας του πατέρα του. Αργότερα διετέλεσε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση του Γ. Κονδύλη (10/10-30/11/1935), που επανέφερε το καθεστώς της Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας εκτοπίστηκε (1936-1939). Στον πόλεμο του 1940 ανακλήθηκε και ανέλαβε τη διεύθυνση του 2ου γραφείου του Α΄ Σώματος Στρατού. Τον Ιανουάριο του 1942 ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση “Ριζοσπαστική Οργάνωσις" που εξέδιδε ομώνυμη εφημερίδα (μετά την απελευθέρωση μετωνομάστηκε σε “Ριζοσπαστική Ηχώ"). Τμήμα της ανήκε στην οργάνωση Alice που φυγάδευε Άγγλους και Έλληνες στη Μέση Ανατολη και διέθετε δίκτυο ασυρμάτων. Ο Μερκούρης μεταπολεμικά διετέλεσε υπουργός Δημοσίας Τάξεως (22/11/1945-27/2/1946) και Δημοσίων Έργων (27/2-11/3/1946). Αναδείχθηκε βουλευτής το 1950 με την Ε.Π.Ε.Κ., με τον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου το 1952, την Ε.Δ.Α. το 1958, 1963, 1964. Συμμετείχε χωρίς επιτυχία στις εκλογές του 1951 με το Κόμμα Φιλελευθέρων, και το 1956 με την Ε.Ρ.Ε. Το 1950 ορίστηκε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το 1955 έλαβε μέρος στην τριμερή διάσκεψη του Λονδίνου για το Κυπριακό. Την τριετία 1956-1959 ασχολήθηκε με το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από τους Άγγλους. Διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος των ελληνικών αντιπροσωπειών στις δύο υποεπιτροπές που συνέστησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την εξέταση των παραβιάσεων, μετά από αντίστοιχες προσφυγές της Ελλάδας, (7/5/1956, 17/7/1957). Ήταν επίσης πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής δια την Βαλκανικήν Συνεννόησιν το 1961.

Μερκούρη, Μελίνα

  • 1920-1994

Η Μελίνα (Αμαλία-Μαρία) Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν κόρη του βουλευτή και υπουργού Σταμάτη Μερκούρη και της συζύγου του Ειρήνης, το γένος Λάππα, και εγγονή του δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Μερκούρη. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου το 1944 και μέχρι το 1960 συνεργάστηκε με τους θιάσους του Γιώργου Παππά, της Κατερίνας Ανδρεάδη, του Νίκου Χατζίσκου (ως συνθιασάρχης), της Μαρίκας Κοτοπούλη, με το Θέατρο Τέχνης και το Εθνικό Θέατρο. Από το 1951 έως το 1953 εργάστηκε και στο Παρίσι, όπου εμφανίστηκε σε έργα του Marcel Achard και του Jacques Deval. Το 1953 τιμήθηκε με το έπαθλο Μαρίκας Κοτοπούλη για την ερμηνεία της στη Δεύτερη γυναίκα του Arthur Wing Pinero (θίασος Κοτοπούλη). Το 1957 παντρεύτηκε, σε δεύτερο γάμο, το σκηνοθέτη Jules Dassin, με τον οποίο μοιράστηκε τη μετέπειτα προσωπική και καλλιτεχνική ζωή της. Σε δική του σκηνοθεσία, η Μελίνα Μερκούρη εμφανίστηκε στο θέατρο στις παραγωγές: Flora των Franco Bruzzati και Fabio Mauri (Theatre des Varietes, 1961), Illya darling του Jules Dassin (O’Keefe Center, Schubert Theatre και Mark Hellinger Theatre, 1967-1968), Η όπερα της πεντάρας του Bertolt Brecht (θίασος Νίκου Κούρκουλου – Μελίνας Μερκούρη, 1975), Συντροφιά με τον Μπρεχτ (Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη, 1978) και Γλυκό πουλί της νιότης του Tennessee Williams (Θέατρο Αθηνά, 1980). Το 1972 υποδύθηκε τη Λυσιστράτη σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη (θέατρο Brooks Atkinson), το 1976 τη Μήδεια σε σκηνοθεσία του Μίνου Βολανάκη (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος), το 1980 την Κλυταιμνήστρα στην Ορέστεια σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν (Θέατρο Τέχνης), ενώ η τελευταία σκηνική εμφάνισή της ήταν το 1992, στην όπερα δωματίου Πυλάδης του Γιώργου Κουρουπού και του Γιώργου Χειμωνά, σε σκηνοθεσία, σκηνικά και κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου. Στον κινηματογράφο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1955, στο ρόλο της Στέλλας στην ομώνυμη ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη. Το 1960 απέσπασε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο φεστιβάλ των Καννών, για τη συμμετοχή της στην ταινία Ποτέ την Κυριακή του Jules Dassin. Μέχρι το 1978 ερμήνευσε πρωταγωνιστικούς ρόλους σε 17 ακόμη ταινίες, κυρίως του Jules Dassin, αλλά και των Joseph Losey, Max Douy, Vittorio de Sica, Claude Autan-Lara, Carl Foreman, Juan Antonio Bardem, Norman Jewison, Guy Green, Michael Lindsay-Hogg, Ronald Neame και Cliff Owen. Στη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών έζησε αυτοεξόριστη στο εξωτερικό, από όπου έδρασε κατά της δικτατορίας. Μετά τη μεταπολίτευση εισήλθε στο χώρο της πολιτικής? το 1978 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το Πα.Σο.Κ. και διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού από το 1981 έως το 1989 και από το 1993 έως το τέλος της ζωής της (1994), με κύριο μέλημά της να επιτύχει την επιστροφή στην Ελλάδα των μαρμάρων του Παρθενώνα. Πέθανε στη Νέα Υόρκη και η σορός της ενταφιάστηκε στην Αθήνα, με τιμές πρωθυπουργού εν ενεργεία.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. «Μερκούρη, Αμαλία-Μαρία (Μελίνα)», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, τόμος τριακοστός πέμπτος. Αθήνα, Πάπυρος, 2007. 2. Φρίντα Μπιούμπι, Μελίνα: μια θεά με το διάβολο μέσα της. Αθήνα, Terzo Books, 1996].

Μερκάτης, Αλέξανδρος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1874 - 1947

Αυλάρχης των βασιλέων Κωνσταντίνου και του Αλεξάνδρου και Μέγας Αυλάρχης και Μέγας Τελετάρχης του Γεωργίου Β΄.

Μερκάτη, οικογένεια

  • Οικογένεια

Οικογένεια με ρίζες στην Ιταλία πριν τον 15ο αι. O πρώτος πρόγονος της οικογένειας που εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο ήταν ο Πέτρος Μερκάτης το 1536. Ο απόγονός του, Κόμης Diodato-Anastasio Μερκάτης (1723-;), παντρεύτηκε την Angela Ρώμα, κόρη του Αναστασίου Ρώμα και απέκτησαν πέντε γιους. Ο ένας από αυτούς ήταν ο Λεονάρδος Μερκάτης (1760-;), από τον οποίο ξεκινά ο κλάδος της οικογένειας που αφορά στο αρχείο.

Ο Λεονάρδος απέκτησε δύο γιους: τον Αναστάσιο (1798-1880), που παντρεύτηκε την Καικιλία Joseph Drexinger και τον Νικόλαο (1801-1873), που παντρεύτηκε την Αντριάννα Αρβανιτάκη. Ο Αναστάσιος υπήρξε βουλευτής του Ιονίου Κοινοβουλίου και γερουσιαστής και απέκτησε επτά παιδιά: την Αναστασία, τον Λεονάρδο, τον Πέτρο, τον Διονύσιο, τον Πέτρο-Παύλο, την Έλενα και τον Σπυρίδωνα. Ο πρωτότοκος γιος του, Λεονάρδος Αν. Μερκάτης (1838-1901), παντρεύτηκε (1867) την Αικατερίνη Παλαιολόγου-Μπενιζέλου (1848-1919) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Tράπεζας στην Αθήνα. Ο Διονύσιος Αν. Μερκάτης (;-1907) παντρεύτηκε την κόμισσα Αβιγαήλ Ερμάννου Λούντζη (1843-1927) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Τράπεζας στη Ζάκυνθο. Ο Σπυρίδων Αν. Μερκάτης (1853-;) ήταν πρόξενος της Ιταλίας στη Ζάκυνθο και διευθυντής των Αρχείων του νησιού.

Ο Λεονάρδος Αν. Μερκάτης απέκτησε τέσσερα παιδιά από τα οποία επέζησαν τα δύο: η Καικιλία (1871-;), σύζυγος του Αντωνίου Πάλλη, και ο Αλέξανδρος (1874-1947), σύζυγος της Harriet Wright και αυλάρχης του βασιλιά Κωνσταντίνου. Παιδιά του Αλέξανδρου και της Harriet ήταν ο Λεονάρδος (1901-1974), η Αταλάντα (1903-1964) και η Ντάρια (1908-1979). Κόρες του Λεονάρδου Αλ. Μερκάτη και της Ιουλίας Σταθάτου είναι η Ελένη (1937-), σύζυγος Κωνσταντίνου Δρακόπουλου, η Harriet (1942-), σύζυγος Ηλία Σιτινά (α΄ γάμος) και Μ. Μίχα (β΄ γάμος), και η Αταλάντα (1938-2005), σύζυγος Κ. Γουλανδρή.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Eugene Rizo-Rangabe, Livre d’or de la noblesse ionienne, vol. III, 1927, υλικό του αρχείου]

Μερεντίτης, Νικόλαος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821 που μετά την απελευθέρωση μετατράπηκε σε ληστής. Επικεφαλής της στασιαστικού κινήματος το 1847 στην Πάτρα.

Μερεντίτης, Αλέξανδρος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1880 - 1964

Αντιστράτηγος και Αρχηγός Γ.Ε.Σ. Ο Αλέξανδρος Μερεντίτης (1880, Θήβα - 15 Ιουλίου 1964) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός. Εκτέλεσε καθήκοντα αρχηγού ΓΕΣ (επισήμως ήταν υπαρχηγός του ΓΕΣ) την περίοδο 1928-29, και έγινε επίσης υπουργός σε διάφορες βραχύβιες κυβερνήσεις.
Γεννήθηκε το 1880 στη Θήβα. Αφού αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων, κατατάχθηκε στο στράτευμα (Πυροβολικό) στις 6 Ιουλίου 1902. Πήρε μέρος στο Μακεδονικό Αγώνα. Τον πρόδωσαν και συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές που τον έκλεισαν στις φυλακές του Μοναστηρίου, παραλίγο δε να τον τυφεκίσουν. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ως υπολοχαγός, διοικητής πυροβολαρχίας στη Μακεδονία και στην Ήπειρο, στις επιχειρήσεις για την κατάληψη των Ιωαννίνων. Μετά τη λήξη τους διορίστηκε καθηγητής Περιγραφικής Γεωμετρίας στη Σχολή Ευελπίδων. Έγραψε και σύγγραμμα με τίτλο «Μαθήματα Περιγραφικής Γεωμετρίας».
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως αντισυνταγματάρχης, διοικητής του πυροβολικού της IV Μεραρχίας. Στις επιχειρήσεις στη Ρωσία (Εκστρατεία της Κριμαίας) υπηρέτησε ως διοικητής πυροβολικού της II Μεραρχίας.
Στη Μικρασιατική Εκστρατεία υπηρέτησε ως διοικητής πυροβολικού του Β΄ Σώματος Στρατού και κατόπιν του Α΄ Σώματος Στρατού, στο οποίο λίγες ημέρες πριν από την κατάρρευση του μετώπου έγινε επιτελάρχης.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή για κάποιο διάστημα με αίτησή του τέθηκε σε διαθεσιμότητα. Ανακλήθηκε στην ενέργεια, έγινε υποστράτηγος και τοποθετήθηκε επιθεωρητής Πυροβολικού. Υπήρξε χρονολογικά ο δεύτερος εμψυχωτής αυτής της νεοσύστατης τότε υπηρεσίας, η οποία οργάνωσε και ανέπτυξε το σύστημα εκπαίδευσης του Πυροβολικού.
Στάλθηκε για εκπαίδευση στη Γαλλία, κι όταν επέστρεψε, τοποθετήθηκε υπαρχηγός του Επιτελείου, εκτελούσε δε καθήκοντα αρχηγού επειδή η θέση αυτή ήταν κενή. Συνέταξε και εισηγήθηκε σχέδιο οργάνωσης του στρατού, που προέβλεπε μειωμένη θητεία. Το σχέδιο αυτό εγκρίθηκε και τέθηκε σε ισχύ.
Επειδή διέκειτο φιλικά προς το Κίνημα Πλαστήρα του Μαρτίου 1933 αποστρατεύτηκε. Στα χρόνια της Κατοχής η κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη τον ανακάλεσε τον Οκτώβριο 1943 στην ενεργό υπηρεσία και τον προήγαγε σε αντιστράτηγο. Διετέλεσε υπουργός-γενικός διοικητής Μακεδονίας και υπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Πέτρου Βούλγαρη τον Απρίλιο και τον Αύγουστο του 1945, και υπουργός Στρατιωτικών και προσωρινά Ναυτικών στην κυβέρνηση του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού την ίδια χρονιά. Επί πρωθυπουργίας Θεμιστοκλή Σοφούλη έγινε υπουργός-γενικός διοικητής Μακεδονίας (1945-1946).
Πέθανε από συγκοπή καρδιάς τον Ιούλιο του 1964 στην Αθήνα και κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη από το Ναό της Μητρόπολης. Ήταν άγαμος.

Πηγές:
Μεγάλη Ναυτική και Στρατιωτική Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 4, σελ. 499
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα", τόμος 44, σελ. 282.

Μερεμέτης, Αθανάσιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1911 -

Ο Αθανάσιος Μερεμέτης γεννήθηκε στο Κρανίδι το 1911. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών [1931 -1934] και εγγράφηκε στη Νομική Σχολή το 1935. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε πρόεδρος του Ομίλου Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών (1933 - 1934) και του Συλλόγου Φοιτητών Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1937 εργάστηκε ως υπάλληλος του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών. Την περίοδο 1937 – 1940 μετέβη στο Βερολίνο, όπου με υποτροφία του γερμανικού κράτους ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα τις Γενικές αρχές του ποινικού και δημοσίου δικαίου σύμφωνα με τον Πλάτωνα στο ομώνυμο Πανεπιστήμιο, ενώ είχε εκλεγεί και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Βερολίνου. Παράλληλα έκανε σπουδές βιβλιοθηκονομίας, ως υπότροφος του Δήμου Αθηναίων. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1940 εργάζεται στον Δήμο Αθηναίων, ως ιδιαίτερος γραμματέας του Δήμου το 1941 και ως έφορος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης το 1942. Το 1946 διορίζεται στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας όπου συμμετέχει στην ίδρυση του Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κύπρου του οποίου είναι και αντιπρόεδρος. Το 1955 επιστρέφει στην Ελλάδα και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολέγιο της Αθήνας και το 1960 ξαναγυρνά στην Κύπρο όπου εργάζεται στην μέση εκπαίδευση ως Γυμνασιάρχης έως το 1972.

Μελισσουργός, Γεώργιος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Νομικός και Πρόεδρος της Ηλεκτρικής Εταιρείας "Power", της οποίας διάδοχο σχήμα αποτέλεσε η Δ.Ε.Η.

Μελισσάνθη

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1907-1990

Η Μελισσάνθη (λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Ήβης Κούγια-Σκανδαλάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 7.4.1907. Σπούδασε Γαλλική και Αγγλική Φιλολογία, ενώ τη δεκαετία 1945-1955 εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, όπου παρουσίαζε θεατρικές διασκευές και ελληνική και ξένη ποίηση. Διετέλεσε μέλος της επιτροπής παιδικής λογοτεχνίας της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1961-1972). Τιμήθηκε με επαίνους και βραβεία μεταξύ των οποίων ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Ευποιίας για το σύνολο του έργου της. Το 1932 παντρεύτηκε τον δικηγόρο και πολιτευτή Λακωνίας Ιωάννη Σκανδαλάκη, συγγραφέα φιλοσοφικών δοκιμίων για τον υπαρξισμό.
Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1930 με την ποιητική συλλογή Φωνές Εντόμου. Έγραψε συνολικά 11 ποιητικά βιβλία, συγκεντρωμένα αρχικά στην έκδοση Τα Ποιήματα (Οι εκδόσεις των φίλων, 1975) και αργότερα στο Οδοιπορικό (Καστανιώτης, 1986, συμπληρωμένη έκδοση). Επίσης, ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο (Ο μικρός αδελφός, 1960 και Με τους αρχαίους θεούς, 1986) και το δοκίμιο (Νύξεις, 1985), ενώ είχε και μεταφραστικό έργο (Pierre Garnier, Emily Dickinson, P. Valéry, T.S. Eliot, B. Brecht, Μπ. Πάστερνακ).

Μελετόπουλος, Τάσος

  • 1908-;

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908. Πραγματοποίησε γυμνασιακές σπουδές στη Λεόντειο Σχολή (Lycee Leonin) στην Αθήνα και στη Theresianische Akademie στη Βιέννη.

Από τους πρωτεργάτες του ελληνικού κινηματογράφου, διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής στην Αστέρω του Δημήτρη Γαζιάδη (1929), τεχνικός διευθυντής στο Δάφνις και Χλόη του Ορέστη Λάσκου (1931), συνεργάτης του Δημήτρη Μεραβίδη, ενώ εμφανίστηκε και ως ηθοποιός, σε μικρό ρόλο, στον Μάγο της Αθήνας του Αχιλλέα Μαδρά (1931).

Σκηνοθέτης και σεναριογράφος στις ταινίες, Ανοιχτή θάλασσα (1954) και Αλλού τα κακαρίσματα (1960), υπέγραψε, επίσης, ως σκηνοθέτης, δύο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, ένα από την ιστορική παράσταση της Ηλέκτρας του Σοφοκλή στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου (1938, Εθνικό Θέατρο, σκηνοθεσία Δημήτρης Ροντήρης), και ένα με τίτλο Κώς, το νησί του Ιπποκράτη (1958).

Το 1955 ίδρυσε τον Κινηματογραφικό Οργανισμό Αρχαίου Δράματος, με σκοπό «την παραγωγήν και διάδοσιν αρχαίων ελληνικών τραγωδιών εις την εσωτερικήν και εξωτερικήν αγοράν». Την ίδια χρονιά ολοκλήρωσε κινηματογραφική διασκευή της τραγωδίας του Σοφοκλή, Οιδίπους τύραννος, με σκοπό την κινηματογραφική της παρουσίαση. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν το 1959, με τον Δημήτρη Μυράτ και την Αλέκα Κατσέλη στους ρόλους του Οιδίποδα και της Ιοκάστης αντίστοιχα, ωστόσο η ταινία δεν ολοκληρώθηκε.

Ασχολήθηκε, επίσης, με την αρθρογραφία (κατά την περίοδο 1929-1932 συνεργάστηκε με τα Νέα του Κωστή Μπαστιά, καθώς και με τα περιοδικά Το Παρλάν και Πρωτοπόροι), ενώ το 1931 του ανατέθηκε η διεύθυνση του αθηναϊκού γραφείου Τύπου της κινηματογραφικής εταιρείας Metro-Goldwyn-Mayer.

Σημαντικότατη υπήρξε και η σταδιοδρομία του Τάσου Μελετόπουλου ως θεατρικού φωτογράφου. Η αγάπη του για την τέχνη της φωτογραφίας χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του 1920. Πρώτος φωτογράφος του Εθνικού Θεάτρου, προσέφερε αναντικατάστατα τεκμήρια υψηλής αισθητικής από παραστάσεις της κρατικής σκηνής αλλά και ελεύθερων θιάσων, κατά την περίοδο 1932-1955.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1) Λούπας, Στάθης, «Τάσσος Μελετόπουλος», Το Παρλάν 26, 24/10/1931, σσ. 771-772. 2) Γούτος, Κώστας Δ. / Νούλας, Κωνσταντίνος Δ., Λεξικό σκηνοθετών του ελληνικού κινηματογράφου. Αθήνα, Αιγόκερως, 1996. 3) Μητροπούλου, Αγλαΐα, Ελληνικός κινηματογράφος. Αθήνα, 1980. 4) Υλικό του αρχείου.]

Μελετόπουλος, Δημήτριος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Δημήτριος Α. Μελετόπουλος ήταν σταφιδέμπορος από την Αιγιαλεία και συγγενής των οικογενειών Χαραλάμπη, Λόντου και Δεληγιάννη· σταδιοδρόμησε ως στρατιωτικός στον Αγώνα και αργότερα έγινε δήμαρχος Αιγίου, νομάρχης Αττικής κλπ.

Μελετοπούλου, οικογένεια

  • Οικογένεια

Νικόλαος Δ. Μελετόπουλος (Άργος 1814- Πειραιάς 1878) παντρεύτηκε την Μαριάννα (1825- ;) το γένος Αναστασίου Μπόνη. Από τους πρώτους οικιστές και σημαντικός οικονομικός παράγων του Πειραιά. Το 1844 ίδρυσε την πρώτη τράπεζα, το 1865 την ιδιωτική Σχολή Απόρων Παίδων Ν.Μελετόπουλου και το 1869 δώρισε οικόπεδο στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο για την ανέγερση Ναυτικού Ασύλου. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος (1852-1866) πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου (1855-1858, 1874-1878), μέλος του Αδελφάτου Τζανείου Δημοτικού Νοσοκομείου.

Τα παιδιά τους:

1) Δημήτριος (1842-1920) σύζυγος Ιουλίας το γένος Ιωσήφ Μοράρη, γιος Νικόλαος Δ. Μελετόπουλος (1898- ;).

2) Αικατερίνη (1843-1844)

3) Αναστάσιος (1845-1882) σύζυγος Ελένης (;) παιδιά τους Νικόλαος και Στέφανος

4) Πολυξένη (1846- ;) σύζυγος Κωνστ. Βερσή

5) Ιωάννης ή Μπατίκος (1848-1894)

6) Ελένη (1850-1871) σύζυγος Χ. Σταμόπουλου

7) Ελισάβετ (1853- ;) σύζυγος Αλ. Ρετσίνα

8) Αλέξανδρος (1855- 1927) σύζυγος Μαρίας το γένος Λορέντζου Καμπάνη από τη Μύκονο. Σπούδασε αρχαιολογία και νομισματική στο Παρίσι και ανέπτυξε έντονη επιστημονική, κοινωνική και πολιτική δράση. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος (1883-1887, 1912-1914), πολιτικός σύμβουλος του δημάρχου Θ. Ρετσίνα (1889-1895) και δημιούργησε σημαντική συλλογή αρχαίων νομισμάτων και επιγραφών, τμήμα της οποίας δώρησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Ο γιος του Ιωάννης Αλεξ. Μελετόπουλος (1903-1980) εργάστηκε ως δικηγόρος και ανέπτυξε κοινωνική και συγγραφική δραστηριότητα. Χρημάτισε γενικός γραμματέας της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας (1967-1976) και έφορος του Εθνικού και Ιστορικού Μουσείου. Διετέλεσε πρόεδρος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου των δημοσίων Πειραϊκών Σχολών, δημοτικός σύμβουλος (1947-1950) και μέλος του Αδελφάτου του Τζανείου. Τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό Γεωργίου Α΄ και με το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών.

9) Θεόδωρος (1856- ;)

10) Ολυμπία (1859- ;) σύζυγος Δ. Σούτζου

11) Σωτήριος και Γεώργιος

[Τα στοιχεία αντλήθηκαν από αυτόγραφη επιστολή του Δημ. Μελετόπουλου προς το νεογέννητο γιο του το 1899, όπου καταγράφει την ιστορία της οικογενείας τους και η οποία βρίσκεται στο αρχείο, υποφάκ.1.3, και από την έκδοση του Ιστορικού Αρχείου Δήμου Πειραιά Συλλογή Ιωάννη Αλεξ. Μελετόπουλου. Επιμέλεια Ελένη Αναγνωστοπούλου – Λίτσα Μπαφούνη. Πειραιάς, 1992.]

Αποτελέσματα 5901 έως 6000 από 16948