Χαροκόπειος Σχολή

Περιοχή αναγνώρισης

Τύπος της οντότητας

Νομικό Πρόσωπο

Καθιερωμένες μορφές του ονόματος

Χαροκόπειος Σχολή

Παράλληλες μορφές του ονόματος

Μορφές του ονόματος σύμφωνα με άλλους κανόνες

Άλλες μορφές του ονόματος

Κωδικοί καταχώρισης νομικών προσώπων

Περιοχή περιγραφής

Χρονολογίες ύπαρξης/δραστηριότητας

Ιστορικό

Η διαδικασία ίδρυσης της Σχολής απέβη χρονοβόρος, λόγω της εμπλοκής της κρατικής γραφειοκρατίας. Η επιμονή τελικά του Π. Χαροκόπου αλλά και η στήριξη της κοινής γνώμης και του τύπου οδήγησαν σε αίσιο αποτέλεσμα.

Το 1908 συντάσσεται το καταστατικό, ο κανονισμός και το πρόγραμμα της σχολής, όπου ρυθμίζονται με κάθε λεπτομέρεια τα θέματα της διοίκησης, της λειτουργίας, του εκπαιδευτικού έργου και των οικονομικών της Σχολής. Ειδικότερα και ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής:
Η σχολή τίθεται «υπό την υψηλήν προστασίαν και ανωτάτην εποπτείαν και διοίκησιν της Α.Β.Υ. της Πριγκηπίσσης Σοφίας». Περιλαμβάνει τρία τμήματα: ένα Οικοκυρικό με σκοπό την κατάρτιση της οικοδέσποινας, ένα Επαγγελματικό με σκοπό την κατάρτιση για βιοποριστικό επάγγελμα και ένα τμήμα «προς ειδική μόρφωση υπηρετριών». Επίσης, προβλέπεται η λειτουργία απογευματινών μαθημάτων για τις εργαζόμενες γυναίκες και η ίδρυση διδασκαλείου για τη δημιουργία διδασκαλισσών του κλάδου. Η διοίκηση της σχολής ανατίθεται σε δύο σώματα, ένα πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, αρμόδιο για τα οικονομικά του Ιδρύματος και μία εξαμελή Κοσμητεία, η οποία «επισκοπεί ειδικώς τα της διδασκαλίας, αγωγής και διαίτης εν γένει των εν τη Σχολή διδασκομένων». Η διεύθυνση της Σχολής ανατίθεται σε μια διευθύντρια και μια υποδιευθύντρια. Το υπόλοιπο διδακτικό προσωπικό διακρίνεται σε «εσωτερικό» (δασκάλες) και «εξωτερικό» (και τα δύο φύλα). Επίσης, ορίζεται η ύπαρξη οικονόμου, ιματιοφύλακα, υπηρετικού προσωπικού, ιατρού και νοσοκόμου. Οι μαθήτριες διακρίνονται σε «εσωτερικές» («συσσίτους»), που διαμένουν στο οικοτροφείο, «ημισυσσίτους» και «εξωτερικές». Παρέχεται δωρεάν φοίτηση στα τμήματα που απευθύνονται στις οικονομικά ασθενέστερες τάξεις, διευκόλυνση στη φοίτηση μαθητριών που προέρχονται από φτωχές οικογένειες αλλά και χορήγηση υποτροφιών. Αυτό είναι συνδεδεμένο με την εξασφάλιση των οικονομικών πόρων της Σχολής. Ο Π. Χαροκόπος εξασφάλισε οικονομική αυτοδυναμία της Σχολής του, γεγονός που τη διαφοροποιούσε από άλλες Σχολές που είχαν γίνει στην Ελλάδα και συνετέλεσε καθοριστικά στην διατήρηση και εξέλιξή της στο μέλλον. Σύμφωνα με το καταστατικό, ορίζονται 40.000 δρχ. ετησίως (στη διαθήκη αυξήθηκε το ποσό σε 50.000 δρχ.), ως κληροδότημα του ιδρυτή, ο οποίος «διέθετε εσαεί» και άλλες 6.000 δρχ. ετησίως. Ως επιπλέον πόροι της σχολής ορίζονται και «τα εισπραττόμενα τροφεία και δίδακτρα» από τις εσωτερικές και εξωτερικές μαθήτριες, δωρεές και συνδρομές ομογενών, επιχορηγήσεις εκ μέρους του Δημοσίου και των Δήμων και έσοδα από τις πωλήσεις εργόχειρων και εδεσμάτων που θα κατασκευάζονται από τις μαθήτριες της Σχολής.

Η ανέγερση του κτιρίου της «Χαροκοπείου Σχολής» γίνεται υπό την επίβλεψη του αδελφού του Π. Χαροκόπου, Σπυρίδωνα, μετά από σχετικό βασιλικό διάταγμα «περί εγκρίσεως της ανεγέρσεως κλπ της Χαροκοπείου Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής των θηλέων» που εκδίδεται στις 28 Φεβρουαρίου 1914 (ΦΕΚ 53/τ.Α΄/4-3-1914). Πρόκειται για ένα διώροφο κτίριο με υπόγειο, στο οποίο υπήρχαν, κυρίως εργαστήριο χημείας, μαγειρείο, τραπεζαρία, αποθήκες, πλυντήριο και δωμάτιο υπηρεσίας. Στο ισόγειο λάμβανε χώρα η διδασκαλία και ο όροφος χρησίμευε ως οικοτροφείο. Οι διαδικασίες έχουν διάρκεια από το 1915 έως το 1920. Το Μάρτιο του 1926 το προσφυγικό ορφανοτροφείο θηλέων «Εθνική Στέγη», αυτοτελές σωματείο αναγνωρισμένο από το κράτος, το οποίο στεγαζόταν και λειτουργούσε στο Χαροκόπειο ίδρυμα παρέχοντας πλήρη δημοτική μόρφωση, υπέβαλε στον Υπουργό Παιδείας αίτημα συγχώνευσης με το Χαροκόπειο ίδρυμα ώστε να καταστεί δυνατή η λειτουργία και του Οικοκυρικού διδασκαλείου και της Οικοκυρικής Σχολής.

Από τα τρία τμήματα που προβλέπονταν στο νέο καταστατικό της Σχολής, Οικοκυρικό, Επαγγελματικό και Διδασκαλείο λειτούργησε για οικονομικούς λόγους μόνο το τελευταίο, ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Η λειτουργία του ξεκίνησε το 1929 σύμφωνα με το νόμο 4360/1929 «περί ιδρύσεως Διδασκαλείου Οικοκυρικής Εκπαιδεύσεως» (ΦΕΚ, 290/τ.Α΄/ 17-8-1929). Η φοίτηση στο Διδασκαλείο ήταν τριετής, βρισκόταν υπό την εποπτεία του υπουργού Παιδείας και ελεγχόταν από διοικητικό συμβούλιο, εκπαιδευτικό συμβούλιο και εκπαιδευτικούς επιθεωρητές σύμφωνα με το διάταγμα «περί καθορισμού των εν τω Χαροκοπείω Διδασκαλείω Οικοκυρικής Εκπαιδεύσεως διδασκομένων μαθημάτων, κατανομής της διδακτέας ύλης κλπ» που εκδόθηκε στις 27 Νοεμβρίου 1930 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 394/ τ. Α΄ /17-12-1930. Μπορούσαν να φοιτήσουν μόνο οι απόφοιτες της τετάρτης τάξης του παλαιού Γυμνασίου σύμφωνα με το διάταγμα «περί τρόπου προαγωγής κλπ. των μαθητριών του Διδασκαλείου Οικοκυρικής Εκπαιδεύσεως» που εκδόθηκε στις 22 Ιουλίου 1930 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 256/ τ. Α΄ /29-7-1930. Το Χαροκόπειο Διδασκαλείο ανέδειξε ηγετικές φυσιογνωμίες του κλάδου, όπως οι εκπαιδευτικοί Μαριάνθη Ματσούκη και Ελένη Σδριν, που υπήρξαν και διευθύντριες της, από το 1933, Ανωτέρας Χαροκοπείου Σχολής. Το 1931 η Σχολή αποκτά δημόσιο χαρακτήρα και αρχίζει να λειτουργεί σύμφωνα με τα αναλυτικά προγράμματα που καθόριζε το Υπουργείο Παιδείας ενώ οι απόφοιτες είχαν δικαίωμα διορισμού στη δημόσια εκπαίδευση. Τότε απεφοίτησαν εκατόν σαράντα δασκάλες της Οικοκυρικής για την Ελλάδα. Όμως λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, το κράτος δεν ήταν δυνατόν να προβεί σε διορισμούς. Συνεπώς, η διεύθυνση της Σχολής με τη συγκατάθεση του Υπουργείου Παιδείας ανέστειλε τη λειτουργία του διδασκαλείου με σκοπό να μη δημιουργηθεί μια νέα τάξη ανέργων.

Το 1933 η σχολή ονομάζεται «Χαροκόπειος Ανωτέρα Οικοκυρική Σχολή» (ΧΑΟΣ), τριετούς φοιτήσεως, σύμφωνα με το νόμο 6205/ 1934 «περί μετατροπής εις Ανωτέραν Οικοκυρική Σχολή του Διδασκαλείου Οικοκυρικής Εκπαιδεύσεως» (ΦΕΚ 242/ τ. Α΄/ 27-7-1934). Το 1937 προστέθηκε σε αυτή και ένα διτάξιο διδασκαλείο οικοκυρικής εκπαιδεύσεως. Προϋπόθεση για τη φοίτηση αποτελεί «το ενδεικτικό προαγωγής εκ της δευτέρας τάξεως του εξαταξίου Γυμνασίου ή πρακτικού λυκείου ή ημιγυμνασίου» σύμφωνα με το διάταγμα «περί εγγραφών και εισιτηρίων εξετάσεων εν τη Χαροκοπείω Ανωτέρα Οικοκυρική Σχολή Καλλιθέας» που εκδόθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1934 και δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 407/τ.Α΄/22-11-1934. Τα μαθήματα που διδάσκονται διακρίνονται σε θεωρητικά και πρακτικά αλλά και σε οικοκυρικά και γενικά, όπως Μαγειρική, Διαιτητική, Οικιακή Οικονομία, Διακοσμητική, Ανθοκομία, Χημεία, Φυσική, Υγιεινή, Λογιστική, Νεοελληνική και ξένη λογοτεχνία, ξένες γλώσσες κλπ. Ο στόχος ήταν να εφοδιαστούν οι μαθήτριες της Σχολής όχι μόνο με τα προσόντα της καλής νοικοκυράς αλλά και με την απαραίτητη διοικητική ικανότητα ώστε να μπορούν να στραφούν προς άλλα επαγγέλματα της αγοράς αν χρειαζόταν.

Το 1951 η σχολή ονομάζεται «Χαροκόπειος Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονομίας» (ΧΑΣΟΟ), στην ουσία Ανωτέρα Σχολή τριετούς φοιτήσεως, με σκοπό τη μόρφωση καθηγητριών Οικιακής Οικονομίας, σύμφωνα με το νόμο 1785 «περί ιδρύσεως και λειτουργίας Ανωτάτης Σχολής Οικιακής Οικονομίας και τροποποιήσεως του νόμου 6205/1934» (ΦΕΚ 124/τ. Α΄/25-4-1951) Η λειτουργία της ανεστάλη κατά τα ακαδημαϊκά έτη 1978-1980 και επαναλειτούργησε μετά από ενέργειες της οικογένειας Χαροκόπου και του Συνδέσμου των καθηγητριών Οικιακής Οικονομίας, το 1981.

Το 1981 ιδρύεται το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο σύμφωνα με το άρθρο 9 του νόμου 1894/90 και όπως αυτό τροποποιήθηκε με το άρθρο 17 του νόμου 1966/91. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σταδιακή παύση της λειτουργίας της Σχολής, η οποία είχε ολοκληρώσει ένα κύκλο μακρόχρονης και σημαντικής προσφοράς τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην ελληνική οικογένεια, ιδιαίτερα στην αγροτική.

Τόποι

Νομικό καθεστώς

Λειτουργίες/αρμοδιότητες, ασχολίες και δραστηριότητες

Νομικό/κανονιστικό πλαίσιο

Εσωτερική δομή/γενεαλογία

Γενικό πλαίσιο

Περιοχή σχέσεων

Περιοχή σημείων πρόσβασης

Θέματα

Τόποι

Ασχολίες

Περιοχή ελέγχου

Κωδικός αναγνώρισης καθιερωμένης εγγραφής

Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής

Κανόνες και/ή συμβάσεις

Κατάσταση επεξεργασίας της εγγραφής

Επίπεδο λεπτομέρειας της περιγραφής

Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής

Γλώσσα(ες)

Αλφάβητο(α)

Πηγές

Δελτίο περιγραφής ΓΑΚ-ΚΥ

Πληροφορίες για τη σύνταξη/ενημέρωση της περιγραφής

  • Clipboard

  • Εξαγωγή

  • EAC

Σχετιζόμενα θέματα

Σχετιζόμενοι τόποι