Φυσικό Πρόσωπο

Καρέλλη, Ζωή

• Αργυριάδου Χρυσούλα

1901-1998

Η Ζωή Καρέλλη, ψευδώνυμο της Χρυσούλας Αργυριάδου, το γένος Πεντζίκη, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1901. Προερχόμενη από μία πολύ συντηρητική οικογένεια και ταλαιπωρούμενη από ασθένειες, δεν πήγε σχολείο αλλά παρακολούθησε μαθήματα στο σπίτι. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την εκμάθηση ξένων γλωσσών και τη μουσική. Σε μικρή ηλικία παντρεύτηκε τον Θεόδωρο Αργυριάδη, γεωπόνο, που διετέλεσε για χρόνια διευθυντής του Αγροκτήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με τον οποίο απέκτησαν δύο γιους, τον Γαβριήλ και τον Κωνσταντίνο.
Η Καρέλλη εμφανίστηκε στα γράμματα το 1935, δημοσιεύοντας στο περιοδικό Το 3ο Μάτι το πεζογράφημα «Διαθέσεις». Το 1937 πρωτοδημοσίευσε ποίημά της (με τίτλο «Φετερπουσικρί») στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες. Η Καρέλλη ασχολήθηκε κυρίως με την ποίηση, δημοσιεύοντας ποιητικές συλλογές από το 1940 έως το 1973, όταν εξέδωσε το σύνολο της ποιητικής της παραγωγής σε δύο τόμους με τίτλο Τα Ποιήματα της Ζωής Καρέλλη. Τιμήθηκε με το Β΄ Βραβείο Κρατικής Ποίησης για την ποιητική συλλογή Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα και με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συγκεντρωτική έκδοση της ποίησής της. Ασχολήθηκε ακόμη με το θέατρο γράφοντας θεατρικά έργα, τον δοκιμιακό λόγο, την πεζογραφία και τη μετάφραση, μεταφράζοντας κυρίως θεατρικά του Έλιοτ.
Συνεργάστηκε εκτεταμένα με πλήθος περιοδικών όπως ο Κοχλίας, στον κύκλο του οποίου συμμετείχε μαζί με τον αδελφό της, Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη, τα Μακεδονικά Γράμματα, οι Μορφές, η Νέα Εστία, ο Αιώνας μας, η Νέα Πορεία, η Ευθύνη. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες ενώ ανθολογήθηκε εκτεταμένα. Θεωρείται μία από τις σημαντικότερες ελληνίδες ποιήτριες. Τιμήθηκε επανειλημμένα, με αποκορύφωμα την εκλογή της ως αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών το 1982 (η πρώτη γυναίκα που έγινε μέλος της Ακαδημίας). Υπήρξε μέλος σε εταιρείες λογοτεχνών καθώς και μέλος του Δ.Σ. του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Πέθανε το 1998.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού:
Υλικό του αρχείου.
Βιογραφικό στο Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών του ΕΚΕΒΙ στη διεύθυνση http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=212, ημερομηνία πρόσβασης 26-08-2015.

Δελτίο περιγραφής ΕΛΙΑ Θεσσαλονίκης