Fonds - Αρχείο Αργύρη Χιόνη

Identity area

Reference code

Title

Αρχείο Αργύρη Χιόνη

Date(s)

Level of description

Fonds

Extent and medium

Context area

Name of creator

(1943-2011)

Biographical history

Γεννημένος στην Αθήνα στις 22 Απριλίου 1943, ο Αργύρης Χιόνης έφυγε ανήμερα τα Χριστούγεννα του 2011 σε ηλικία 68 χρονών. Ποιητής, πεζογράφος, μεταφραστής και ερασιτέχνης ζωγράφος, εμφανίστηκε στα γράμματα σε ηλικία 20 χρονών. Με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας έφυγε στο εξωτερικό και έζησε σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις, μαθαίνοντας τη γλώσσα τους και κάνοντας αρχικά διάφορες εργασίες βιοπορισμού. Ουσιαστικά αυτοδίδακτος, αφοσιώθηκε στην ποίηση, ενώ παρακολούθησε, με κρατική υποτροφία, τη Σχολή Ιταλικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. Το 1977 επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου εργάστηκε ως μεταφραστής ως το 1982. Την ίδια χρονιά προσλήφθηκε, κατόπιν διαγωνισμού, ως μεταφραστής, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Βρυξέλλες, όπου έζησε επί μια δεκαετία. Το 1992 αποσύρθηκε στο Θροφαρί Κορινθίας, όπου αφοσιώθηκε ως το τέλος της ζωής του στη γραφή στη ζωγραφική και και στην καλλιέργεια της γης. Πολύγλωσσος μεταφραστής (από αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ισπανικά και ολλανδικά), πολυγραφότατος ποιητής και πεζογράφος, ο Χιόνης βραβεύτηκε με το Βραβείο του περιοδικού Διαβάζω το 2007 για το βιβλίο του Όντα και μη όντα και με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος το 2009 για το βιβλίο του Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες. Ποιήματα και αφηγήματά του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες. Πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του η εκδότρια Γιώτα Κριτσέλη επιμελήθηκε και εξέδωσε τα τελευταία του αφηγήματα με τίτλο Έχων σώας τας φρένας και άλλες τρελές ιστορίες (2016).

Ο θάνατος, η alma mater φύση, το παράλογο της ύπαρξης, η ασάφεια των ορίων μεταξύ λογικής και τρέλας είναι βασικές πηγές έμπνευσης της μυθολογίας του. Το σημαντικότερο ίσως χαρακτηριστικό της ποιητικής του είναι η ευρηματική ειρωνική του γλώσσα. Πέρα από την παιγνιώδη του διάθεση που εκφράζεται κυρίως με λογοπαίγνια τα οποία διευρύνουν το σημασιολογικό πεδίο των λέξεων, με παρετυμολογήσεις και ομόηχες λέξεις, ο αυτοσαρκασμός του ποιητικού εγώ, η αντίληψη ότι ο άνθρωπος είναι μια μαριονέτα στα χέρια ενός σκληρού θιασάρχη, η παιγνιώδης και αποστασιοποιημένη ενατένιση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και του αναπόδραστου ανθρώπινου τέλους είναι μόνο κάποιες πτυχές της δραστικής του ειρωνείας. Παράλληλα, η έγνοια του ποιητή για τη λέξη, η οικονομία του λόγου του, η ενάργεια της εικονοποιίας του, η δεξιοτεχνία του στη χρήση της ειρωνείας και του παράδοξου τον καθιστούν έναν από τους πιο ιδιότυπους και αναγνωρίσιμους συγγραφείς της εποχής μας.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κίχλη ένα βιβλίο με αθησαύριστα κείμενα του Χιόνη από τον περιοδικό τύπο και το αρχείο του: Η πολιτεία Λαβύρινθος και άλλες αθησαύριστες ιστορίες. Επιλογή-πρόλογος-σημειώσεις: Κυριάκος Ραμολής. Φιλολογική επιμέλεια: Γιώτα Κριτσέλη. Με σχέδια της Εύης Τσακνιά, Αθήνα 2020. Το βιβλίο εντάχθηκε στη σειρά του ΕΑΤΤ Εξ αρχείων.

Archival history

Δικαιούχοι του Αρχείου Αργύρη Χιόνη είναι η κυρία Χρυσούλα Κοντοθεοδώρου, η οποία ασκεί και το ηθικό δικαίωμα διαχείρισής του, και η κυρία Χαρίκλεια Χιόνη-Ζαμάνου. Το αρχείο αναταξινομήθηκε και ο κατάλογος του υλικού είναι προσβάσιμος ηλεκτρονικά. Το υλικό έχει ήδη τεθεί στη διάθεση των ερευνητών.

Immediate source of acquisition or transfer

Το Αρχείο του Αργύρη Χιόνη είναι το πρώτο αρχείο που παραχωρήθηκε στο ΕΑΤΤ τον Μάιο του 2017.
Τον Φεβρουάριο του 2020 ο Arnold van Gemert χάρισε στο ΕΑΤΤ το υλικό της προσωπικής του συλλογής για τον Αργύρη Χιόνη τον οποίο γνώρισε και με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά το διάστημα της διαμονής του δεύτερου στο Άμστερνταμ (1968-1973).

Content and structure area

Scope and content

Περιοδικά, αποκόμματα εφημερίδων, ποιήματα, σημειώματα για ποιήματα, αλληλογραφία, μεταφράσεις.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related descriptions

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Accession area