Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1863-1870 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
1 αρχειακός φάκελος
Context area
Name of creator
Biographical history
Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1817 από γονείς Χιώτες και ήταν ο μεγαλύτερος αδερφός του Καθηγητή της Ιατρικής Δημήτριου Ορφανίδη. Μετά το ξέσπασμα της Ελληνική Επανάστασης, η οικογένειά του αναγκάστηκε να μετακομίσει και να εγκατασταθεί αρχικά στο Ναύπλιο και έπειτα στη Σύρο, όπου ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του.
Το 1835, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα όπου διορίστηκε Υπουργικός Γραφέας στο Υπουργείο Εσωτερικών και επιδόθηκε - μιμούμενος τον Αλέξανδρο Σούτσο - στην πολιτική σάτιρα, εκδίδοντας την ποιητική συλλογή "Ο Μένιππος" (1836) και το περιοδικό "Ο Τοξότης" (1840). Ωστόσο, επειδή ασκούσε δριμεία κριτική κατά της βαυαρικής αντιβασιλείας με τα γραπτά του, απολύθηκε από τη θέση του στο Υπουργείο και φυλακίστηκε για τρείς ημέρες.
Το 1844, με προσωπική παρέμβαση του Πρωθυπουργού, Ιωάννη Κωλέττη - ο οποίος ήθελε να τον απομακρύνει από την Αθήνα - πήγε με υποτροφία της Ελληνικής Κυβέρνησης στο Παρίσι όπου σπούδασε Φυτολογία κοντά στους διακεκριμένους Καθηγητές Adrien de Jussieu, Adolphe - Théodore Brogniart, Joseph Decaisne και Achille Richard.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα διορίζεται, στις 11 Μαρτίου 1850, Έκτακτος Καθηγητής της Βοτανικής στο Πανεπιστήμιο και στις 18 Αυγούστου 1854 Τακτικός Καθηγητής, θέση στην οποία παρέμεινε για περισσότερο από τριάντα χρόνια.
Το 1862 συμμετείχε ως Πληρεξούσιος του Πανεπιστημίου στη Β’ Εθνική Συνέλευση των Αθηνών, ενώ κατά το ακαδημαϊκό έτος 1867 - 1868 χρημάτισε Πρύτανης.
Σε όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής του σταδιοδρομίας συνέχισε να ασχολείται με τη λογοτεχνία και την ποίηση δημοσιεύοντας έργα του στο περιοδικό "Πανδώρα" και συμμετέχοντας είτε ως υποψήφιος είτε ως εισηγητής σε ποιητικούς διαγωνισμούς σε τρείς από τους οποίους διακρίθηκε.
Υπήρξε ακούραστος ερευνητής της ελληνικής χλωρίδας (chloris hellenica) από το 1848, συλλέγοντας, καταγράφοντας και περιγρά- φοντας τα διάφορα είδη της, με αποτέλεσμα να διαθέτει μια ιδιαίτερα αξιόλογη συλλογή αποξηραμένων φυτών που αριθμούσε 45.000 είδη, η οποία το 1873 αγοράστηκε από τον ομογενή εθνικό ευεργέτη Θεόδωρο Π. Ροδοκανάκη για να παραχωρηθεί στη συνέχεια στο νεοσύστατο Βοτανικό Μουσείο του Πανεπιστημίου. Ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα μελετώντας συστηματικά τον φυτικό της πλούτο και δημοσίευσε τα πορίσματα των ερευνών του στο έργο του "Flora Graeca Exciccata". Οι μελέτες του αξιοποιήθηκαν από αρκετούς ευρωπαίους επιστήμονες και τον καθιέρωσαν στον επιστημονικό χώρο. Με την ιδιότητα του Εφόρου του Βοτανικού Κήπου και του Δημόσιου Δενδροκομείου εισήγαγε στην Ελλαδα άγνωστα ως τότε καλλωπιστικά και άλλα φυτά (π.χ. ευκάλυπτος, φυστικιά κ.ά.) και δραστηριοποιήθηκε στο σχεδιασμό και τη δημιουργία δημόσιων πάρκων, προεξάρχοντος του Βασιλικού (Εθνικού) Κήπου. Ανακάλυψε πενήντα περίπου είδη ελληνικών βοτάνων και έθεσε τις βάσεις της ελληνικής ονοματολογίας τους, μελετώντας τους αρχαίους (Λατίνους) συγγραφείς και εντοπίζοντας τις αρχαίες ονομασίες που εκείνοι έδιναν στα βότανα. Ασχολήθηκε με την ελληνική αμπελουργία και διέκρινε 111 ποικιλίες που καλλιεργούνταν στην Αττική από τις 480 και πλέον που καλλιεργούνταν σε όλη την Ελλάδα. Πήρε μέρος σε πολλά επιστημονικά συνέδρια και εξέδωσε το επιστημονικό περιοδικό «Γεωπονικά» (1872 – 1876), του οποίου κυκλοφόρησαν έξι τόμοι. Κληροδότησε στο Πανεπιστήμιο μια πολύτιμη συλλογή του από ξύλα εκατόν πενήντα, περίπου, ελληνικών ειδών δέντρων. Απεβίωσε στην Αθήνα στις 5 Αυγούστου του 1886.
Πηγή: http://www.biol.uoa.gr/istorika-stoixeia/8eodwros-orfanidhs.html [τελευταία επίσκεψη: 20/5/2020].
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά Κ. Γκανιάτσου (Νοέμ. 1976)
Content and structure area
Scope and content
Επιστολές για παραγγελία φυτών, χειρόγραφα προσχέδια εγγράφων για θέματα του Πανεπιστημίου Αθηνών, χειρόγραφες σημειώσεις για Ποιητικούς Διαγωνισμούς.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Ειδολογική, χρονολογική
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
- French
- Greek
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Dates of creation revision deletion
Script(s)
Sources
Έντυπο: Δημοπούλου, Κική (επιμ.), Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Αρχείο Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: Αναλυτικός κατάλογος, Παράρτημα της επιστημονικής επετηρίδας της Φιλοσοφικής Σχολής, Τμήμα Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 2007.