Βασική επικοινωνία
Καλάβρυτα, Αχαΐα 250 01
Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων
Η Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της υπέστη πολλαπλές επιδρομές και πυροπολήσεις. Οι επανειλημμένες πυρκαγιές, ήδη από του έτους 1585 υπό των Τούρκων μέχρι και της τελευταίας το 1943 υπό των Γερμανών, επηρέασαν σημαντικά την τύχη του Αρχείου, πολλά έγγραφα του οποίου απωλέσθησαν. Το παλαιότερο σωζόμενο στο Αρχειοφυλακείο της Μονής έγγραφο είναι το συνοδικό συγγιλιώδες γράμμα του Πατριάρχου Τιμοθέου Β' (1615), με το οποίο αναγνωρίστηκ ε η Μονή ως πατριαρχικό σταυροπ΄γηιο. Παραλλήλως προς τα έγγραφα, διασώζεται επίσης Κώδικας της Μονής, χρονολογούμενος από του 1703. Αυτός περιέχει ειδήσεις περί της ιστορίας της ως άνω Μονής, ως επί το πολύ βασιζόμενες στην παράδοση.
Το αρχείο έτυχε παλαιότερης ταξινόμησης υπό του Χ. Ηλιοπούλου κατά το έτος 1898. Καταγραφή της ταξινόμησης αυτής κατά φακέλους βρίσκεται στο χειρόγραφο ευρετήριο της Μονής. Η νέα συστηματική ταξινόμηση έγινε βάσει χρονολογικών και ειδολογικών κριτηρίων. Έτσι τα έγγραφα του αρχείου διαχωρίσθησαν σε τρεις κυρίως ενότητες, οι οποίες ανταποκρίνονται σε γενικές γραμμές στις αντίστοιχες περιόδους της ιστορίας της Πελοποννήσου.
Αναλυτικότερα:
Ελληνικά:
Φακ. Α', Εκκλησιαστικά (πατριαρχικά, μητροπολιτικά, μοναστηριακά), ως τα επισημότερα και εν πολλοίς τα παλαιότερα της Μονής
Φακ. Β', Δικαιοπρακτικά έγγραφα Βενετοκρατίας (1691-1715)
Φακ. Γ', Δικαιοπρακτικά έγγραφα των ετών 1717-1799 (ομολογίες, διαθήκες, κλπ)
Φακ. Δ', Δικαιοπρακτικά έγγραφα των ετών 1801-1835 (ομολογίαι, διαθήκες, κλπ)
Φακ. Ε', Έγγραφα των ετών 1804-1832 (δημόσια έγγραφα και μονόφυλλα, επιστολές, σημειώματα, κλπ)
Φακ. ΣΤ', Έγγραφα των ετών 1833-1906 (δημόσια έγγραφα και μονόφυλλα, επιστολές, οικονομικού περιεχομένου έγγραφα)
Φακ. Ζ', Έγγραφα μετοχίου Αγ. Γεωργίου του Κωδωνά (1813-1890)
Φακ. Η', Κατάστιχα οικονομικού περιεχομένου του ΙΗ' και ΙΘ' αιώνα
Βενετικά:
Φακ. Θ', Βενετικά έγγραφα των ετών 1688-1715
Τουρκικά:
Φακ. Ι', Τουρκικά έγγραφα (φιρμάνια)
Φακ. ΙΑ', Τουρκικά έγγραφα (φιρμάνια)
Φακ. ΙΒ', Τουρκικά έγγραφα ΙΗ' αιώνος
Φακ. ΙΓ', Τουρκικά έγγραφα ΙΘ' αιώνος
Ποικίλα:
Φακ. ΙΔ', Ποικίλα [ένα Ρωσικό (1831/32), δύο Βλαχικά (1832), σχεδιαγράμματα, κλπ]
Έντυπα:
Φακ. ΙΕ', Έντυπα (εφημερίδες, αποκόμματα εφημερίδων)
Επισήμανση.
Το αρχείον της Ιεράς Μονής Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων/Δρούλια, Λ., Μαλτέζου, Χ., Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών-Κέντρον Βυζαντινών Ερευνών, Σύμμεικτα, τ. 2ος, Εν Αθήναις, 1970 (Ανάτυπο)