Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- 1941-1944 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
2 φάκελοι και 1 φάκελος με βιβλία Αθανασίου Χρυσοχόου
Context area
Name of creator
Biographical history
Archival history
Τα έγγραφα του αρχείου προέρχονται από τη Διεύθυνση Υπηρεσίας Αλλοδαπών του Υφυπουργείου Δημοσίας Ασφαλείας του Υπουργείου Εσωτερικών και πρόκειται για κοινοποιήσεις (προς το γραφείο του πρωθυπουργού) εγγράφων σχετικών με τις ενέργειες των βουλγαρικών αρχών κατοχής σε βάρος του ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας και Θράκης που συντάσσονται και στέλνονται από διάφορες ελληνικές υπηρεσίες της περιοχής.
Immediate source of acquisition or transfer
Αγορά το 1991 (;). Απόκειται στο Ε.Λ.Ι.Α. Θεσσαλονίκης.
Content and structure area
Scope and content
Το υλικό του αρχείου αποτελείται από αναφορές, υπομνήματα, εκθέσεις, μαρτυρικές καταθέσεις προσφύγων από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και αποσπάσματα από φύλλα βουλγαρικών εφημερίδων, που στέλνονται από το Κέντρο Υπηρεσίας Αλλοδαπών Θεσσαλονίκης (από όπου και η πλειοψηφία των εγγράφων), τη Γενική Επιθεώρηση Νομαρχιών Μακεδονίας, τις νομαρχίες Έβρου, Φλώρινας, Κιλκίς, διάφορες διοικήσεις και υποδιοικήσεις χωροφυλακής (Ανωτέρα Διοίκησις Χωροφυλακής Δυτικής Μακεδονίας, Διοίκησις Χωροφυλακής Θεσσαλονίκης, Ανωτέρα Διοίκησις Χωροφυλακής Ηπείρου, διοκήσεις χωροφυλακής Κιλκίς, Έδεσσας, Βέροιας, Φλώρινας, Καστοριάς, Θεσπρωτίας, Τρικάλων, Κοζάνης, υποδιοικήσεις Βισαλτίας, Κηπουριού, Πρεσπών, Αγίου Όρους, Παιονίας) καθώς και από εκκλησιαστικούς φορείς.
Τα θέματα στα οποία αναφέρονται τα έγγραφα είναι οι ενέργεις των αρχών βουλγαρικής κατοχής, η δράση της ρουμανικής και αλβανικής προπαγάνδας και των μουσουλμάνων της Θεσπρωτίας.
Βουλγαρική προπαγάνδα
Δράση της Βουλγαρικής Λέσχης Θεσσαλονίκης (διανομή τροφίμων σε «βουλγαρόφρονες», ενέργειες εναντίον Ελλήνων κ.α.), τέλεση λειτορυγιών από τους Βούλγαρους στο ναό του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, δράση της Βουλγαρικής Σχολής και προπαγάνδα μέσω της Βουλγαρικής Κλινικής και της Χριστιανικής Αδελφότηττας, ίδρυση Βουλγαρικού κομιτάτου, εορταστικές εκδηλώσεις Βουλγάρων, δημοσιεύματα των εφημερίδων Ζόρα, Βουλγαρικός Νότος, Ούτρο, Μπαλκάνσκυ Γιουγκ, Ούσρεμ, Νέα Εσπέρα,. Περιλαμβάνονται επίσης έγγραφα με οδηγίες για την αντιμετώπιση της βουλγαρικής προπαγάνδας.
Ενέργειες των αρχών βουλγαρικής κατοχής
Συνθήκες διαβίωσης ελληνικού πληθυσμού, διώξεις, εκτελέσεις Ελλήνων και πυρπολήσεις χωριών (κυρίως σφαγές στην ανατολική Μακεδονία το 1941, πυρπολήσεις χωριών στην περιοχή της Φλώρινας, πυρπόλησης Κλεισούρας το 1944), αποστολή Ελλήνων σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας, ανάληψη της πολιτικής διοίκησης Μακεδονίας και Θράκης από τους Γερμανούς και της στρατιωτικής από τους Βούλγαρους, νόμος για την επιλογή της βουλγαρικής υπηκόοτητας, εποικισμός κατεχομένων περιοχών, ενέργειες βουλγαρικών στρατιωτικών τμημάτων εναντίον της Χωροφυλακής, κινήσεις βουλγάρων αξιωματικών, συνεργασία βουλγαρικών και γερμανικών αρχών, διαβήματα διαμαρτυρίας των ελληνικών αρχών προς τις γερμανικές για τις βουλγαρικές ενέργειες, κ.α..
Δράση ρουμανικής και αλβανικής προπαγάνδας καθώς και αυτονομιστικές κινήσεις μουσουλμάνων Θεσπρωτίας.
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγινε καμία εκκαθάριση
Accruals
System of arrangement
Η ταξινόμηση είναι χρονολογική με βάση την ημερομηνία που αναγράφεται στην κοινοποίηση και τον αριθμό πρωτοκόλλου όταν προκειται για κοινοποιήσεις της ίδιας ημέρας. Το αρχείο είχε ταξινομηθεί παλιότερα από τον Γιάννη Στεφανίδη και τα έγγραφα είχαν καταγραφεία και αριθμηθεί (βλ. επισυναπτόμενη καταγραφή). Αυτή η αρίθμηση των εγγράφων έχει σχετική μόνο ισχύ στην παρούσα ταξινόμηση. Τα έγγραφα των οποίων δεν βρέθηκε η κοινοποίηση έχουν τοποθετηθεί στο τέλος του μήνα, στον οποίο αναφέρονται.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά, γερμανικά.
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Με το υλικό του αρχείου σχετίζονται βιβλία του Αθανασίου Χρυσοχόου (Γενικού Επιθεωρητή Νομαρχιών Μακεδονίας) που εκδόθηκαν από την Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών την περίοδο 1949-1952. Πρόκειται για τα βιβλία.:
- Η Κατοχή εν Μακεδονία.Βιβλίον πρώτον. Η δράσις του Κ.Κ.Ε., Θεσσαλονίκη, 1949
- Η Κατοχή εν Μακεδονία. Βιβλίον δεύτερον. Η δράσις της βουλγαρικής προπαγάνδας. Τεύχος Α΄1941 και 1942, Θεσσαλονίκη, 1950.
- Η Κατοχή εν Μακεδονία. Βιβλίον δεύτερον. Η δράσις της βουλγαρικής προπαγάνδας. Τεύχος Β΄1943 και 1944, Θεσσαλονίκη, 1950.
- Η Κατοχή εν Μακεδονία.Βιβλίον τρίτον. Η δράσις της ιταλορουμανικής προπαγάνδας, Θεσσαλονίκη, 1951
- Η Κατοχή εν Μακεδονία. Βιβλίον τέταρτον. Οι Βούλγαροι εν Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Τεύχος Α΄ 1941 και 1942, Θεσσαλονίκη, 1951.
- Η Κατοχή εν Μακεδονία. Βιβλίον τέταρτον. Οι Βούλγαροι εν Ανατολική Μακεδονία και Θράκη. Τεύχος Β΄1943 και 1944, Θεσσαλονίκη, 1952.
Τα βιβλία αυτά (εκτός από το υπ’αριθμ. 4 που δεν υπάρχει στο Ε.Λ.Ι.Α.) περιέχονται σε έναν τρίτο φάκελο που συνοδεύει το αρχείο.
Notes area
Note
- Στο αρχείο υπάρχει μια συλλογή εκθέσεων και υπομνημάτων της Επιτροπής Μακεδόνων και Θρακών εν Αθήναις δεμένων σε τόμο με τίτλο: Διαμαρτυρίαι, εκθέσεις και υπομνήματα περί των βουλγαροκρατούμενων ελληνικών επαρχιών Ιούνιος 1942- Νοέμβριος 1942 (στον υποφάκελο 2.1). Επίσης υπάρχει ένα χειρόγραφο σημείωμα που αναφέρεται στη δράση του Κ.Κ.Ε. το 1944.
- Συνιστάται η μελέτη του αρχείου σε συνδυασμό με τα βιβλία του Χρυσοχόου.
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Dates of creation revision deletion
10/5/2001
Script(s)
Sources
Archivist's note
Γιώργος Χαρωνίτης