Identity area
Reference code
Title
Date(s)
Level of description
Fonds
Extent and medium
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Κωστής Παλαμάς, γιος του Μιχαήλ Παλαμά και της Πηνελόπης Πεταλά, γεννήθηκε στην Πάτρα στις 13 Ιανουαρίου του 1859, δεύτερος μετά τον Χριστάκη (1849-1925) ενώ ακολούθησε ο Νίκος (1861). Πολύ γρήγορα έχασε και τους δύο γονείς του . το 1864 τη μητέρα του από πρόωρο τοκετό και το 1865 τον πατέρα του. Το 1866 εγκαταστάθηκε μαζί με τον αδελφό του Χριστάκη στο σπίτι του θείου τους Δ.Ι.Παλαμά στο Μεσολόγγι. Το 1875 αποφοίτησε από το Γυμνάσιο Μεσολογγίου με βαθμό Κάλλιστα και εγγράφηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1879 συγκατοίκησε για έναν περίπου χρόνο με τον ποιητή Νίκο Καμπά. Το 1880 υπηρέτησε στο στρατό. Το 1882 παρέμεινε για οκτώ περίπου μήνες στην Κυπαρισσία όπου είχε διοριστεί έπαρχος ο αδελφός του Χριστάκης. Το 1887 παντρεύτηκε τη συνομίληκή του Μαρία Βάλβη με κουμπάρο τον Βλάση Γαβριηλίδη. Απέκτησε τρία παιδιά, τη Ναυσικά (1888), τον Λέανδρο (1891) και τον Άλκη (1894) που πέθανε το 1898. Για το θάνατο του παιδιού του έγραψε την ίδια χρονιά το εκτενές ποίημα Ο Τάφος. Το 1897 διορίστηκε γραμματέας του Πανεπιστημίου από όπου συνταξιοδοτήθηκε το 1928. Μετά το γάμο του έζησε συνεχώς στην Αθήνα, σε ενοικιαζόμενο σπίτι στην οδό Ασκληπιού 3, και από το 1935 στην Περιάνδρου 5 στην Πλάκα. Πεθανε στις 27 Φεβρουαρίου 1943. Η πάνδημη κηδεία του ήταν συγχρόνως μία εκδήλωση αντίστασης στη γερμανική κατοχή.
Η ενασχόληση του Παλαμά με την ποίηση μαρτυρείται από την πρώιμη εφηβική του ηλικία. Το 1876 δημοσίευσε το ποίημα Το γιούλι στο Αττικόν Ημερολόγιον του Ασωπίου και υπέβαλε στο Βουτσιναίο ποιητικό διαγωνισμό τη συλλογή του Ερώτων έπη, η οποία απορρίφθηκε. Το 1885 κυκλοφόρησε η συλλογή του Τραγούδια της πατρίδος μου. Το 1889 βραβεύτηκε στον Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό ο Ύμνος εις την Αθηνάν και το 1890 η συλλογή του Τα μάτια της ψυχής μου που κυκλοφόρησε το 1892. Ως το θάνατό του, το 1943, δημιούργησε λογοτεχνικό και κριτικό έργο τεράστιας έκτασης.
Repository
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Content and structure area
Scope and content
Τα χειρόγραφα του Παλαμά, ομαδοποιημένα αρχικά από τον ίδιο, κατόπιν από την κόρη του και ακολούθως από τον Κατσίμπαλη, αριθμούν 470 φακέλους, ενώ ανέρχονται σε χιλιάδες τα λυτά φύλλα. Κυρίως φυλάσσονται χειρόγραφα ποιητικών και πεζών έργων, ομιλίες, σχεδιάσματα απαντητικών επιστολών, επίσημα έγγραφα, συμφωνητικά, λογαριασμοί, σημειωματάρια, ημερολόγια, καθώς και φωτογραφίες.
Ενδεικτικά φυλάσσονται χειρόγραφα ομιλιών του για τον Goethe και τον Hugo και ποιητικών έργων του, όπως Η Φλογέρα του Βασιλιά, Οι Πεντασύλλαβοι, Οι νύχτες του Φήμιου, ο Κρητικός Απρίλης, Το πανηγύρι της Κακάβας. Επίσης σώζεται το χειρόγραφο του Φοιτητικού ύμνου που συνέγραψε ο Παλαμάς το 1897, όταν διορίσθηκε Γενικός Γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, σε ηλικία 38 ετών. Στο Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών σώζεται πολύτιμο υλικό: τόμοι ολόκληροι με τα πρακτικά της Συγκλήτου ή λυτά πρυτανικά έγγραφα της περιόδου 1897-1928 συνταγμένα από τον Παλαμά και γραμμένα από το ίδιο του το χέρι, με τον γνωστό καλλιγραφικό του χαρακτήρα. Το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας για να τιμήσει τη μνήμη του επί τριάντα χρόνια Γραμματέα του, ονόμασε το πνευματικό του κέντρο κτίριο Παλαμά.
Πέρα όμως από τα χειρόγραφα του ίδιου του Παλαμά, φυλάσσονται και επιστολικά κείμενα ομοτέχνων φίλων του, αλλά και πολιτικών ανδρών, καθώς και ανθρώπων του πνεύματος γενικότερα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν δύο επιστολές, ενός λογοτέχνη της προγενέστερης του Παλαμά γενιάς, και ενός νεώτερου. Το 1909, ο νεωτεριστής των γραμμάτων Νίκος Καζαντζάκης έστειλε στον Παλαμά εξίσου θερμή επιστολή. Επίσης, ο Παλαμάς δέχεται θερμές επιστολές και από ομοτέχνους του τού Εξωτερικού, όπως για παράδειγμα από τον ιδρυτή του Φουτουρισμού F. T. Marinetti.
Από τους πολιτικούς επιστολογράφους του Παλαμά, ο Βενιζέλος, ο οποίος με αφορμή τον εορτασμό της πεντηκονταετηρίδας της πνευματικής δημιουργίας του Παλαμά στη Θεσσαλονίκη, του έστειλε ένα θερμό γράμμα στις 24 Δεκεμβρίου 1927 αλλά και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, στις 30 Νοεμβρίου 1921, αποστέλλει από τη Χαϊδελβέργη στον Παλαμά, με ένα συνοδευτικό γράμμα, ορισμένα νεανικά ποιήματά του που σκόπευε να εκδώσει. Για τον λόγο αυτόν ζητάει προηγουμένως τις συμβουλές τού εθνικού ποιητή.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Notes area
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
Dates of creation revision deletion
Script(s)
Sources
Ιστοσελίδα του Φορέα: http://www.kostispalamas.org.gr/file.html (τελευταία επίσκεψη: 19/06/2019)