Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- [1889]-1922 (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
1 φάκελος
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, πρωτότοκος οχτώ αδελφών, γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1850. Από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από ιερατική οικογένεια και ήταν τρίτος ξάδελφος του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Έλαβε την στοιχειώδη μόρφωση στη Σκιάθο και ολοκλήρωσε το γυμνάσιο στο Βαρβάκειο, το 1871. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου έκανε και τη διδακτορική του διατριβή (1872-1881). Από το 1872 ήταν τακτικό μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Εκείνη την εποχή γνώρισε τους εκδότες των εφημερίδων Δ. Κορομηλά και Β. Γαβριηλίδη, και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Εφημερίδα και την Ακρόπολι. Το διάστημα 1880-1900 δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση στην Αθήνα. Το 1901 παντρεύτηκε την Βασιλική Φουλάκη, η οποία πέθανε το 1914. Έκτοτε ο Μωραϊτίδης έζησε ασκητικά στην Αθήνα και προσανατολίστηκε στη θρησκευτική λογοτεχνία και σε μεταφράσεις αρχαίων κειμένων. Το 1914 του απονεμήθηκε το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων για τον 1ο τόμο των διηγημάτων του. Το έργο του άρχισε να εκδίδεται σε τόμους το 1919. Πέθανε στη Σκιάθο το 1929, από επιπλοκή κήλης, αφού πρώτα εκάρη μοναχός στο Άγιο Όρος. Το ίδιο έτος είχε προταθεί για ακαδημαϊκός.
Η δημοσιογραφική και η λογοτεχνική του πορεία άρχισε το 1874 με τη δημοσίευση στιγμιοτύπων από τα Πρακτικά της Βουλής στην εφημερίδα Εφημερίς και την έκδοση της σατιρικής εφημερίδας Αγορά, όπου διακωμωδούνταν τα Πρακτικά της Βουλής.
Δημοσίευσε τα περισσότερα διηγήματά του στην εφημερίδα Ακρόπολις κατά την περίοδο 1888-1908. Κατά κύριο λόγο τα διηγήματά του έχουν χριστουγεννιάτικο ή πασχαλινό περιεχόμενο και ηθογραφικό χαρακτήρα. Συγκεντρώθηκαν σε έξι τόμους, με τίτλο τα Διηγήματα (1921-28). Οι ταξιδιωτικές του εντυπώσεις αντλούν κυρίως από τα νησιά του Αιγαίου, το Άγιον Όρος, την Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και τους Αγίους Τόπους. Δημοσιεύτηκαν αρχικά στο Μη χάνεσαι και στη συνέχεια στην Ακρόπολι και την εφημερίδα Αθήναι από το 1889 ως το 1907. Εκδόθηκαν σε 6 τόμους υπό τον τίτλο Με του Βορηά τα κύματα (1922-27).
Έγραψε τα θεατρικά έργα: Βάρδας Καλλέργης (1875), Η καταστροφή των Ψαρών (1876), για το οποίο βραβεύτηκε στο Νικοδήμειο δραματικό αγώνα, Μιχαήλ Κομνηνός, Δεσπότης της Ηπείρου (1872), έργο ανέκδοτο και χαμένο, Πόλεως Άλωσις (1889) και Χαμάρετος (1896). Με τα δύο τελευταία έλαβε μέρος στον Λασσάνειο δραματικό αγώνα. Από τις κωμωδίες του αναφέρουμε δύο ενδεικτικά, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο Αθηναϊκόν Ημερολόγιον το 1875 και 1876 αντιστοίχως: Τις πταίει και Τα δύο δόμινα.
Συνέθεσε επίσης τα ιστορικά μυθιστορήματα Δημήτριος ο Πολιορκητής. Ιδιαίτεραι βιογραφικαί σημειώσεις (1876), Η άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως (1903) και Λέων ο Ίσαυρος (1905).
Μετά το 1914 έγραψε και μετέφρασε κυρίως έργα θρησκευτικού περιεχομένου όπως: Του εν Αγίοις πατρός ημών Βασιλείου του Μεγάλου. Ομιλίαι εις τους ψαλμούς (1914)· Γρηγορίου Ναζιανζηνού: Παρθενίας εγκώμιον (1926) και Προφήτου Ελισαίου: Ακολουθία πανηγυρική μετά παρακλητικού κανόνος (1925), το οποίο βραβεύτηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.
[Πηγές: Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Αθήνα, Σοκόλης, τομ. ΣΤ΄. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 7. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ.10]
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά Γ.Ν. Αιγιαλείδη (1987)
Content and structure area
Scope and content
-
Τετράδιο με τίτλο: Πόλεως Άλωσις– δράμα εις πράξεις πέντε [1889].
-
Χφη επιστολή προς θείο του (1898), χφη επιστολή προς τον Κωνσταντινίδη (περ. Νέα Ζωή, Αλεξάνδρειας) (5.8.1910), χφη επιστολή προς την θεία του, Ζωή Παπα-Αλεξάνδρου (1922).
Appraisal, destruction and scheduling
Δεν έγινε καμία εκκαθάριση.
Accruals
System of arrangement
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Notes area
Note
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα.
Archivist's note
Ελένη Ράμφου
Archivist's note
Ιούλιος 2006