Fonds Α.Ε. 258 - Μωραϊτίδης, Αλέξανδρος

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET Α.Ε. 258

Title

Μωραϊτίδης, Αλέξανδρος

Date(s)

  • [1889]-1922 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

1 φάκελος

Context area

Name of creator

(1850-1929)

Biographical history

Ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, πρωτότοκος οχτώ αδελφών, γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1850. Από την πλευρά της μητέρας του καταγόταν από ιερατική οικογένεια και ήταν τρίτος ξάδελφος του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη. Έλαβε την στοιχειώδη μόρφωση στη Σκιάθο και ολοκλήρωσε το γυμνάσιο στο Βαρβάκειο, το 1871. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου έκανε και τη διδακτορική του διατριβή (1872-1881). Από το 1872 ήταν τακτικό μέλος του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός». Εκείνη την εποχή γνώρισε τους εκδότες των εφημερίδων Δ. Κορομηλά και Β. Γαβριηλίδη, και εργάστηκε ως δημοσιογράφος στην Εφημερίδα και την Ακρόπολι. Το διάστημα 1880-1900 δίδαξε στη Μέση Εκπαίδευση στην Αθήνα. Το 1901 παντρεύτηκε την Βασιλική Φουλάκη, η οποία πέθανε το 1914. Έκτοτε ο Μωραϊτίδης έζησε ασκητικά στην Αθήνα και προσανατολίστηκε στη θρησκευτική λογοτεχνία και σε μεταφράσεις αρχαίων κειμένων. Το 1914 του απονεμήθηκε το Εθνικό Αριστείο Γραμμάτων για τον 1ο τόμο των διηγημάτων του. Το έργο του άρχισε να εκδίδεται σε τόμους το 1919. Πέθανε στη Σκιάθο το 1929, από επιπλοκή κήλης, αφού πρώτα εκάρη μοναχός στο Άγιο Όρος. Το ίδιο έτος είχε προταθεί για ακαδημαϊκός.

Η δημοσιογραφική και η λογοτεχνική του πορεία άρχισε το 1874 με τη δημοσίευση στιγμιοτύπων από τα Πρακτικά της Βουλής στην εφημερίδα Εφημερίς και την έκδοση της σατιρικής εφημερίδας Αγορά, όπου διακωμωδούνταν τα Πρακτικά της Βουλής.

Δημοσίευσε τα περισσότερα διηγήματά του στην εφημερίδα Ακρόπολις κατά την περίοδο 1888-1908. Κατά κύριο λόγο τα διηγήματά του έχουν χριστουγεννιάτικο ή πασχαλινό περιεχόμενο και ηθογραφικό χαρακτήρα. Συγκεντρώθηκαν σε έξι τόμους, με τίτλο τα Διηγήματα (1921-28). Οι ταξιδιωτικές του εντυπώσεις αντλούν κυρίως από τα νησιά του Αιγαίου, το Άγιον Όρος, την Κωνσταντινούπολη, τη Μικρά Ασία και τους Αγίους Τόπους. Δημοσιεύτηκαν αρχικά στο Μη χάνεσαι και στη συνέχεια στην Ακρόπολι και την εφημερίδα Αθήναι από το 1889 ως το 1907. Εκδόθηκαν σε 6 τόμους υπό τον τίτλο Με του Βορηά τα κύματα (1922-27).

Έγραψε τα θεατρικά έργα: Βάρδας Καλλέργης (1875), Η καταστροφή των Ψαρών (1876), για το οποίο βραβεύτηκε στο Νικοδήμειο δραματικό αγώνα, Μιχαήλ Κομνηνός, Δεσπότης της Ηπείρου (1872), έργο ανέκδοτο και χαμένο, Πόλεως Άλωσις (1889) και Χαμάρετος (1896). Με τα δύο τελευταία έλαβε μέρος στον Λασσάνειο δραματικό αγώνα. Από τις κωμωδίες του αναφέρουμε δύο ενδεικτικά, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο Αθηναϊκόν Ημερολόγιον το 1875 και 1876 αντιστοίχως: Τις πταίει και Τα δύο δόμινα.

Συνέθεσε επίσης τα ιστορικά μυθιστορήματα Δημήτριος ο Πολιορκητής. Ιδιαίτεραι βιογραφικαί σημειώσεις (1876), Η άλωσις της Κωνσταντινουπόλεως (1903) και Λέων ο Ίσαυρος (1905).

Μετά το 1914 έγραψε και μετέφρασε κυρίως έργα θρησκευτικού περιεχομένου όπως: Του εν Αγίοις πατρός ημών Βασιλείου του Μεγάλου. Ομιλίαι εις τους ψαλμούς (1914)· Γρηγορίου Ναζιανζηνού: Παρθενίας εγκώμιον (1926) και Προφήτου Ελισαίου: Ακολουθία πανηγυρική μετά παρακλητικού κανόνος (1925), το οποίο βραβεύτηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος.

[Πηγές: Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Αθήνα, Σοκόλης, τομ. ΣΤ΄. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 7. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ.10]

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά Γ.Ν. Αιγιαλείδη (1987)

Content and structure area

Scope and content

  • Τετράδιο με τίτλο: Πόλεως Άλωσις– δράμα εις πράξεις πέντε [1889].

  • Χφη επιστολή προς θείο του (1898), χφη επιστολή προς τον Κωνσταντινίδη (περ. Νέα Ζωή, Αλεξάνδρειας) (5.8.1910), χφη επιστολή προς την θεία του, Ζωή Παπα-Αλεξάνδρου (1922).

Appraisal, destruction and scheduling

Δεν έγινε καμία εκκαθάριση.

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνικά

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

Notes area

Note

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα.

Archivist's note

Ελένη Ράμφου

Archivist's note

Ιούλιος 2006

Accession area

Related people and organizations

Related genres

Related places