Αρχείο αρ.comp 217, 464 - Λυκούδη, οικογένεια

Περιοχή αναγνώρισης

Κωδικός αναγνώρισης της ενότητας περιγραφής

GR ELIA-MIET αρ.comp 217, 464

Τίτλος

Λυκούδη, οικογένεια

Χρονολογία(ες)

  • 1859-1958 (Δημιουργία)

Επίπεδο περιγραφής

Αρχείο

Μέγεθος και υπόστρωμα της ενότητας περιγραφής (ποσότητα, όγκος ή διαστάσεις)

5 φάκελοι

Περιοχή πλαισίου παραγωγής

Όνομα του παραγωγού

Βιογραφικό σημείωμα

Όνομα του παραγωγού

(1849-1925)

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Εμμανουήλ Λυκούδης, αδελφός του Πέτρου, γεννήθηκε και αυτός στο Ναύπλιο το 1849. Πήγε σχολείο στην Χαλκίδα και στον Πειραιά και σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας, από όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ το 1872. Το 1875 εισήλθε στο δικαστικό σώμα υπηρετώντας στην Ερμούπολη, στην Άμφισσα και, από το 1888, στο Εφετείο Αθηνών. Διετέλεσε νομικός σύμβουλος του κράτους (1896-1905) και της Εθνικής Τραπέζης της Ελλάδος μέχρι το θανατό του. Το διάστημα 1905-1917 δικηγορούσε διατηρώντας δικηγορικό γραφείο με τον Τηλέμαχο Κοντό.
Παρακολουθούσε από κοντά την κοινωνική και πολιτική επικαιρότητα αρθρογραφώντας συχνά σε εφημερίδες και περιοδικά και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με θέματα εκλογικά, συμβάλλοντας το 1890, ύστερα από πρόταση του Χ.Τρικούπη, στην εκπόνηση του σερβικού εκλογικού συστήματος με βάση την ελληνική εκλογική νομοθεσία.
Εκτός από νομομαθής ο Λυκούδης ήταν και λογοτέχνης-πεζογράφος. Η λογοτεχνική του παραγωγή, πλούσια σε διηγήματα, αναμνήσεις, ταξιδιωτικές εντυπώσεις κ.ά. συγκεντρώθηκε συστηματικά και εκδόθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Το 1923 του απενεμήθη το Εθνικόν Αριστείον των Γραμμάτων για το λογοτεχνικό του έργο.
Παντρεύτηκε την Δήμητρα Γ.Μπλατσή (1862-1922) με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά: τον Στυλιανό και την Μαρία (σύζυγο Αθ.Μιαούλη).
Ο Εμμανουήλ Λυκούδης πέθανε στην Αθήνα στις 13 Οκτωβρίου 1925.

Όνομα του παραγωγού

(1843-1913)

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Πέτρος Λυκούδης γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1843. Ήταν γιος του Στυλιανού Π. Λυκούδη από την Κέρκυρα και της Μαρίας Εμμ. Κυδωνάκη-Καλλέργη από την Κρήτη. Η ιστορία της οικογένειας Λυκούδη ανέρχεται στα βυζαντινά χρόνια. Απόγονοι της οικογένειας εγκαταστάθηκαν τον 17ο αιώνα στην Κεφαλλονιά και Ζάκυνθο, ενώ κλάδος της οικογένειας Ζακύνθου μετοίκησε στην Κέρκυρα και στη Βενετία.
Ο Πέτρος εισήχθη στη Σχολή Ευελπίδων το 1859 και καταταγόμενος στο σώμα του Μηχανικού το 1865 υπηρέτησε στις Διευθύνσεις Ναυπλίου και Κερκύρας. Το 1869 στάλθηκε στη Γαλλία για εκπαίδευση (σύνταγμα Μηχανικού στο Metz) και για παρακολούθηση μαθημάτων στην Ecole des Ponts et Chaussιes στο Παρίσι, όπου και βρέθηκε στην κήρυξη του γαλλοπρωσικού πολέμου. Αυτόπτης μάρτυρας της πολιορκίας του Παρισιού, την περιγράφει ζωντανά στις επιστολές προς τον πατέρα του (βλ. Φακ.1.2). Το φθινόπωρο του 1870 επέστρεψε στην Ελλάδα και του ανατέθηκε η εκτέλεση έργων οδοποιΐας κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία, ενώ το 1875 διορίστηκε καθηγητής Οχυρωματικής στη Σχολή Ευελπίδων. Συμμετείχε στην προέλαση του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλία τον Ιανουάριο του 1878, ενώ ένα χρόνο αργότερα έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις που διεξήχθησαν στην Πρέβεζα και στην Κωνσταντινούπολη για τις εδαφικές παραχωρήσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα. Το 1880 στάλθηκε από τον Χαρίλαο Τρικούπη στη συνδιάσκεψη του Βερολίνου, ως στρατιωτικός σύμβουλος της ελληνικής αντιπροσωπείας. Το 1881 ο Πέτρος Λυκούδης ήταν μέλος της Διεθνούς Επιτροπής για τη χάραξη των νέων συνόρων και εργάστηκε με τον άγγλο συνταγματάρχη Ardag για τη σύνταξη του χάρτη της νέας οροθετικής γραμμής.
Στο διάστημα 1885-89 ασχολήθηκε με τη μελέτη της μόνιμης οχύρωσης της Αθήνας, του Πειραιά και του Ναυστάθμου, θέμα που τον είχε ήδη απασχολήσει από το 1878. Τον Απρίλιο του 1897 βρέθηκε στη θέση του επιτελάρχη στο Γενικό Επιτελείο Στρατού, αναπληρώνοντας τον Α. Μαγγίνα, ενώ δύο χρόνια αργότερα απορρίπτοντας την πρόταση να αναλάβει επίσημα τη θέση, ζήτησε να τεθεί σε διαθεσιμότητα. Το 1906, ύστερα από αίτησή του, αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποστρατήγου.
Ο Πέτρος Λυκούδης υπήρξε ο εφευρέτης ενός νέου συστήματος λειτουργίας του πυροβόλου όπλου, το λυόμενο πυροβόλο “κατά οριζοντίαν κατεύθυνσιν άνευ λύσεως της συνεχείας των αυλάκων”. Το σύστημά του βραβεύθηκε και αναγνωρίστηκε διεθνώς, ωστόσο η ηθική αμοιβή και η αναγνώριση της εφεύρεσής του από το ελληνικό κράτος άργησε τόσο, ώστε να τιμηθεί μόνον μετά θάνατον, το 1924, με το μετάλλιο στρατιωτικής αξίας 1ης τάξεως.
Πέθανε στις 31 Μαρτίου του 1913 στην Αθήνα μετά από πενταετή ταλαιπωρία που προήλθε από εγκεφαλική συμφόρηση και κηδεύθηκε, σύμφωνα με την επιθυμία του, χωρίς στρατιωτική στολή και τιμές.

Όνομα του παραγωγού

(1878-1958)

Βιογραφικό σημείωμα

Ο Στυλιανός Λυκούδης, γιος του Εμμανουήλ και της Δήμητρας γεννήθηκε στην Ερμούπολη το 1878. Φοίτησε σε σχολεία της Ερμούπολης και της Αθήνας και σε ηλικία 13 χρόνων μπήκε στη Ναυτική Σχολή Δοκίμων, της οποίας αργότερα υπήρξε καθηγητής. Υποπλοίαρχος το 1910 προβιβάστηκε σε πλωτάρχη το 1914, σε πλοίαρχο το 1920 και αποστρατεύθηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου. Το 1911 τοποθετήθηκε στη Διεύθυνση Φάρων του υπουργείου Ναυτικών και τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε μόνιμος διευθυντής της. Διακρίθηκε για την πρόταση φωτισμού του Ελλήσποντου, της Προποντίδας και του Βοσπόρου από τη Διεθνή Επιτροπή των Στενών καθώς και για τη συμβολή του στη βελτίωση του φαρικού δικτύου της Ελλάδας.
Το 1939 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή ιστορικών μελετών γύρω από θέματα γλωσσολογίας και ναυτικής ορολογίας ενώ παράλληλα φρόντισε για την προβολή του έργου του πατέρα του.
Ο Στυλιανός παντρεύτηκε το 1903 την Αγγελική Κ.Λουγγή και απέκτησε μαζί της μία κόρη, την Μπέλλα.
Πέθανε στην Αθήνα το 1958.

Ιστορικό της ενότητας περιγραφής

Διαδικασία πρόσκτησης

Αγορά

Περιοχή περιεχομένου και διάρθρωσης

Παρουσίαση περιεχομένου

Το αρχείο του Πέτρου Λυκούδη περιλαμβάνει αρχειακό υλικό για την περίοδο 1859-1912. Βρίσκουμε έγγραφα που αναφέρονται κυρίως σε προσωπικά και υπηρεσιακά θέματα (1859-1899), την ενδιαφέρουσα αλληλογραφία με τον πατέρα του (1868-1881) με πλούσιες αναφορές για την παραμονή του στην Γαλλία, την υπηρεσία του στη Διεύθυνση Μηχανικού Αιτωλοακαρνανίας και τις ενέργειες για την οροθέτηση των συνόρων. Το θέμα της χάραξης των νέων συνόρων καλύπτεται με διάφορα επίσημα έγγραφα, επιστολές, τηλεγραφήματα και προσωπικές σημειώσεις του Λυκούδη, ενώ η διοργάνωση του στρατού (γαλλική αποστολή Vosseur) και ο ελληνοτουρκικός πόλεμος τεκμηριώνονται ελλειπώς με εκθέσεις, επιστολές, τηλεγραφήματα κ.ά. Το εναπομείναν υλικό, το σχετικό με το λυόμενο πυροβόλο (1878-1907), αντιπροσωπεύει το μισό περίπου υλικό, αποτελεί τον ένα από τους δύο φακέλους του αρχείου και περιλαμβάνει αλληλογραφία, εκθέσεις και σχέδια.
Γνωρίζουμε επίσης ότι τριάντα ένα (31) σχέδια των μονίμων οχυρωματικών έργων της Αθήνας, του Πειραιά και του Ναυστάθμου, που είχε εκπονήσει ο Πέτρος Λυκούδης, παρα-δόθηκαν το 1920 από τον αδελφό του, στο υπουργείο Ναυτικών και ότι η βιβλιοθήκη του δωρήθηκε το 1913 στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων.
Το αρχείο του Εμμανουήλ Λυκούδη καλύπτει κυρίως την περίοδο 1865-1926 και περιέχει περιορισμένο αριθμό τεκμηρίων που αναφέρονται στη νομική και λογοτεχνική του ιδιότητα (κυρίως επιστολές σχετικές με νομικές υποθέσεις και ορισμένα συμβόλαια με εκδότες για την έκδοση του λογοτεχνικού του έργου). Περιλαμβάνει ωστόσο μία εκτενή και κατατοπιστική αλληλογραφία κυρίως με τον πρόεδρο της Ι.Ε.Ε.Ε. σχετικά με τη δωρεά οικογενειακών κειμηλίων και εγγράφων, όπως ήδη αναφέραμε, που φωτίζει τον εντοπισμό των τεκμηρίων. Στο πλαίσιο της επιθυμίας και φροντίδας του να αποδοθεί η πρέπουσα τιμή και αναγνώριση στην οικογένεια, ο Λυκούδης είχε συγκεντρώσει μεταξύ άλλων οικογενειακών εγγράφων και προσωπικά έγγραφα (πιστοποιητικά κ.ά.) που αφορούν τον πατέρα του Στυλιανό Π. Λυκούδη και βρίσκονται σήμερα στο αρχείο.
Το αρχείο του Στυλιανού Εμμ.Λυκούδη καλύπτει την περίοδο 1903-1954 και αποτελείται από προσωπική και οικογενειακή αλληλογραφία.

Επιλογές, εκκαθαρίσεις και τελική διατήρηση

Προσθήκες υλικού

Σύστημα ταξινόμησης

Η ταξινόμηση του αρχείου της οικογένειας Λυκούδη έγινε με βάση τα πρόσωπα, το είδος και τη θεματική των εγγράφων, όπου αυτή μας το επέτρεπε. Η αρίθμηση των εγγράφων είναι ξεχωριστή σε κάθε φάκελο.

Περιοχή όρων πρόσβασης και χρήσης

Όροι πρόσβασης

Όροι αναπαραγωγής

Γλώσσα(ες) των τεκμηρίων

Αλφάβητο(α) των τεκμηρίων

Σημειώσεις για τη γλώσσα και γραφή των τεκμηρίων

Φυσικά χαρακτηριστικά και τεχνικές προϋποθέσεις

Εργαλεία έρευνας

Βάρδα, Χριστίνα (επιμ.), Αρχείο οικογένειας Λυκούδη. Ευρετήριο, ΕΛΙΑ
Διαθέσιμο στο: www.elia.org.gr

Περιοχή συμπληρωματικών πηγών

Εντοπισμός πρωτοτύπων

Εντοπισμός αντιγράφων

Συμπληρωματικές πηγές / σχετικές ενότητες περιγραφής

Σχετιζόμενες περιγραφές

Περιοχή παρατηρήσεων

Σημείωση

Συμπεραίνουμε ότι το κομμάτι του αρχείου της οικογένειας Λυκούδη, που έχει περιέλθει στο ΕΛΙΑ με αγορά, δεν είναι πλήρες αλλά αποτελεί μέρος μόνον του αρχείου της οικογένειας, καθότι τα κατάλοιπα των τριών μελών που περιλαμβάνει δεν είναι αντιπροσωπευτικά του συνόλου και της έκτασης των δραστηριοτήτων των δημιουργών τους . Όσο για το αρχείο του Πέτρου Λυκούδη γνωρίζουμε ότι μεγάλος αριθμός εγγράφων (139 έγγραφα) που είχε επιλεγεί από τον αδελφό του για παρουσίαση και δημοσίευση , δωρήθηκε το 1924, στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, άρα έχει αποκοπεί από το υπάρχον αρχείο στο ΕΛΙΑ, που παρουσιάζεται διασπασμένο.

Εναλλακτικός(οί) κωδικός(οί) αναγνώρισης

Σημεία πρόσβασης

Θέματα

Τόποι

Ονόματα

Είδη

Περιοχή ελέγχου της περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης περιγραφής

Κωδικός αναγνώρισης του φορέα καθιέρωσης της εγγραφής

Κανόνες και/ή συμβάσεις

Ημερομηνίες δημιουργίας, αναθεώρησης ή κατάργησης της περιγραφής

Αλφάβητο(α)

Πηγές

Δελτίο περιγραφής Φορέα.

Παρατηρήσεις και Όνομα Αρχειονόμου

Βάρδα, Χριστίνα

Περιοχή εισαγωγών

Σχετιζόμενα θέματα

Σχετιζόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα

Σχετιζόμενα είδη

Σχετιζόμενοι τόποι