Ο Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης γεννήθηκε περίπου το 1791 στο Σοφικό Κορινθίας και καταγόταν από αγροτική οικογένεια. Νωρίς εγκατέλειψε τη πατρίδα του και μετανάστευσε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας, ελπίζοντας να βρει ένα καλύτερο μέλλον. Εκεί κάλεσε και τον αδελφό του, Αθανάσιο Μερτζέλλο, τον όποιο και προσέλαβε στις επιχειρήσεις του. Το 1810 νυμφεύτηκε τη συμπατριώτισσα του Αικατερίνη με την οποία απέκτησε 4 αγόρια και μια θυγατέρα.
Παραμονές της Επαναστάσεως μυήθηκε στη Φιλική εταιρεία και έστειλε με δικά του χρήματα τον αδελφό του Αθανάσιο στην Κορινθία για να προετοιμάσει το έδαφος για την Επανάσταση και τους συγχωριανούς του Σοφικίτες για το Μεγάλο Αγώνα.
Πράγματι μόλις έφτασε η ώρα άφησε πίσω του γυναίκα και παιδιά και έσπευσε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό και ανέλαβε την αρχηγία των όπλων ολόκληρης της περιοχής, Η προσφορά του στην Επανάσταση ήταν σημαντική. Ως οπλαρχηγός ο ίδιος εξόπλισε και προετοίμασε δικό του στρατιωτικό σώμα περίπου 600 ανδρών και μαζί με τον επίσκοπο Δαμάλων Ιωνά, τον Παπανίκα με ορεινούς Κορίνθιους, τον Σιναιίτη και Διδασκαλόπουλο με τους Περαχωρίτες, τον Πανούση με Μεγαρείς και άλλους Κορίνθιους κήρυξε την Επανάσταση στη Κορινθία στις 31 Μαρτίου 1821 και την επομένη, 1η Απρίλιου 1821, άρχισαν τη πολιορκία της Ακροκόρινθου η οποία κράτησε έως τις 14 Ιανουαρίου 1822.
Ο Χατζηγιάννης με διαταγή του Νικηταρά πολέμησε επίσης τα στρατεύματα του Δράμαλη το καλοκαίρι του 1822 στο Μετόχι της Φανερωμένης στο Αγιονόρι όπου έδειξε αυταπάρνηση και γενναιότητα. Επίσης έλαβε μέρος ως επικεφαλής 250 στρατιωτών στις μάχες της Στυλίδας της Αγίας Μαρίνας και της Νέας Πάτρας . Η προσφορά του στον Αγώνα ήταν πολύτιμη γι' αυτό και είχε κερδίσει το σεβασμό και τη φιλία όλων. Διοικούσε ανεξάρτητο σώμα από στρατιώτες και συχνά λάμβανε διαταγές από τον ίδιο τον Κολοκοτρώνη.
Αναγνωρίζοντας τη γενναιότητα και τη μετριοπάθεια του στα χρόνια του εμφυλίου πολέμου η κυβέρνηση τον ορίζει χιλίαρχο και αργότερα στα 1825 οι Κορίνθιοι πρόκριτοι τον προτείνουν για αντιστράτηγο. Πράγματι στις 26 Μαρτίου 1825 η κυβέρνηση Κουντουριώτη τον προήγαγε στο βαθμό της Αντιστρατηγίας.
Έλαβε μέρος σε αναρίθμητες μάχες πιστός στον αγώνα για την ελευθερία της πατρίδος μέχρι την εδραίωση του Αγώνα και τη σύσταση του Ελληνικού κράτους. Ο ίδιος βλέποντας τους αγώνες του να δικαιώνονται αποσύρθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του το Σοφικό πάμφτωχος μαζί με την οικογένεια του με την ελπίδα ότι η πατρίδα θα τον ανταμείψει. Μάταια όμως, γιατί το κράτος δεν είχε τη δυνατότητα να τον αποκαταστήσει. Τα υπόλοιπα χρόνια τη ζωής του τα πέρασε στα Εξαμίλια Κορινθίας καλλιεργώντας τα κτήματα του και πέθανε γύρω στα 1860.

Βιβλιογραφία

• Κουτίβας Σταύρος 1968. Ο Αντιστράτηγος Χατζηγιάννης Μερτζέλλος ή Σοφικίτης. Οι στρατιωτικές και οι οικονομικές του υπηρεσίες στο αγωνιζόμενον έθνος το 1821.
• Αποστολίδης Λάμπης 197. Παπανίκας ο Κορίνθιος Κληρικός Πολέμαρχος του 1821.
• Κουτίβας Σταύρος 1968. Οι Νοταράδες στην υπηρεσία του Έθνους και της Εκκλησίας.

Ο Σταμάτης Μερκούρης (Αθήνα,1895-Λονδίνο,1967), ήταν ο νεώτερος γιος του δημάρχου Αθηναίων, Σπύρου Μερκούρη. Αξιωματικός του Ιππικού, αναμίχθηκε στην πολιτική και εντάχθηκε στην αντιβενιζελική παράταξη. Έλαβε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία και μετά την Καταστροφή απομακρύνθηκε από την επανάσταση του 1922. Το 1923-1934 ήταν γενικός διευθυντής του δήμου Αθηναίων επί δημαρχίας του πατέρα του. Αργότερα διετέλεσε υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στην κυβέρνηση του Γ. Κονδύλη (10/10-30/11/1935), που επανέφερε το καθεστώς της Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας εκτοπίστηκε (1936-1939). Στον πόλεμο του 1940 ανακλήθηκε και ανέλαβε τη διεύθυνση του 2ου γραφείου του Α΄ Σώματος Στρατού. Τον Ιανουάριο του 1942 ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση “Ριζοσπαστική Οργάνωσις" που εξέδιδε ομώνυμη εφημερίδα (μετά την απελευθέρωση μετωνομάστηκε σε “Ριζοσπαστική Ηχώ"). Τμήμα της ανήκε στην οργάνωση Alice που φυγάδευε Άγγλους και Έλληνες στη Μέση Ανατολη και διέθετε δίκτυο ασυρμάτων. Ο Μερκούρης μεταπολεμικά διετέλεσε υπουργός Δημοσίας Τάξεως (22/11/1945-27/2/1946) και Δημοσίων Έργων (27/2-11/3/1946). Αναδείχθηκε βουλευτής το 1950 με την Ε.Π.Ε.Κ., με τον Ελληνικό Συναγερμό του Παπάγου το 1952, την Ε.Δ.Α. το 1958, 1963, 1964. Συμμετείχε χωρίς επιτυχία στις εκλογές του 1951 με το Κόμμα Φιλελευθέρων, και το 1956 με την Ε.Ρ.Ε. Το 1950 ορίστηκε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το 1955 έλαβε μέρος στην τριμερή διάσκεψη του Λονδίνου για το Κυπριακό. Την τριετία 1956-1959 ασχολήθηκε με το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κύπρο από τους Άγγλους. Διετέλεσε πολιτικός σύμβουλος των ελληνικών αντιπροσωπειών στις δύο υποεπιτροπές που συνέστησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την εξέταση των παραβιάσεων, μετά από αντίστοιχες προσφυγές της Ελλάδας, (7/5/1956, 17/7/1957). Ήταν επίσης πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής δια την Βαλκανικήν Συνεννόησιν το 1961.

Η Μελίνα (Αμαλία-Μαρία) Μερκούρη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν κόρη του βουλευτή και υπουργού Σταμάτη Μερκούρη και της συζύγου του Ειρήνης, το γένος Λάππα, και εγγονή του δημάρχου Αθηναίων Σπύρου Μερκούρη. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου το 1944 και μέχρι το 1960 συνεργάστηκε με τους θιάσους του Γιώργου Παππά, της Κατερίνας Ανδρεάδη, του Νίκου Χατζίσκου (ως συνθιασάρχης), της Μαρίκας Κοτοπούλη, με το Θέατρο Τέχνης και το Εθνικό Θέατρο. Από το 1951 έως το 1953 εργάστηκε και στο Παρίσι, όπου εμφανίστηκε σε έργα του Marcel Achard και του Jacques Deval. Το 1953 τιμήθηκε με το έπαθλο Μαρίκας Κοτοπούλη για την ερμηνεία της στη Δεύτερη γυναίκα του Arthur Wing Pinero (θίασος Κοτοπούλη). Το 1957 παντρεύτηκε, σε δεύτερο γάμο, το σκηνοθέτη Jules Dassin, με τον οποίο μοιράστηκε τη μετέπειτα προσωπική και καλλιτεχνική ζωή της. Σε δική του σκηνοθεσία, η Μελίνα Μερκούρη εμφανίστηκε στο θέατρο στις παραγωγές: Flora των Franco Bruzzati και Fabio Mauri (Theatre des Varietes, 1961), Illya darling του Jules Dassin (O’Keefe Center, Schubert Theatre και Mark Hellinger Theatre, 1967-1968), Η όπερα της πεντάρας του Bertolt Brecht (θίασος Νίκου Κούρκουλου – Μελίνας Μερκούρη, 1975), Συντροφιά με τον Μπρεχτ (Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη, 1978) και Γλυκό πουλί της νιότης του Tennessee Williams (Θέατρο Αθηνά, 1980). Το 1972 υποδύθηκε τη Λυσιστράτη σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη (θέατρο Brooks Atkinson), το 1976 τη Μήδεια σε σκηνοθεσία του Μίνου Βολανάκη (Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος), το 1980 την Κλυταιμνήστρα στην Ορέστεια σε σκηνοθεσία του Κάρολου Κουν (Θέατρο Τέχνης), ενώ η τελευταία σκηνική εμφάνισή της ήταν το 1992, στην όπερα δωματίου Πυλάδης του Γιώργου Κουρουπού και του Γιώργου Χειμωνά, σε σκηνοθεσία, σκηνικά και κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου. Στον κινηματογράφο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1955, στο ρόλο της Στέλλας στην ομώνυμη ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη. Το 1960 απέσπασε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο φεστιβάλ των Καννών, για τη συμμετοχή της στην ταινία Ποτέ την Κυριακή του Jules Dassin. Μέχρι το 1978 ερμήνευσε πρωταγωνιστικούς ρόλους σε 17 ακόμη ταινίες, κυρίως του Jules Dassin, αλλά και των Joseph Losey, Max Douy, Vittorio de Sica, Claude Autan-Lara, Carl Foreman, Juan Antonio Bardem, Norman Jewison, Guy Green, Michael Lindsay-Hogg, Ronald Neame και Cliff Owen. Στη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών έζησε αυτοεξόριστη στο εξωτερικό, από όπου έδρασε κατά της δικτατορίας. Μετά τη μεταπολίτευση εισήλθε στο χώρο της πολιτικής? το 1978 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το Πα.Σο.Κ. και διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού από το 1981 έως το 1989 και από το 1993 έως το τέλος της ζωής της (1994), με κύριο μέλημά της να επιτύχει την επιστροφή στην Ελλάδα των μαρμάρων του Παρθενώνα. Πέθανε στη Νέα Υόρκη και η σορός της ενταφιάστηκε στην Αθήνα, με τιμές πρωθυπουργού εν ενεργεία.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. «Μερκούρη, Αμαλία-Μαρία (Μελίνα)», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, τόμος τριακοστός πέμπτος. Αθήνα, Πάπυρος, 2007. 2. Φρίντα Μπιούμπι, Μελίνα: μια θεά με το διάβολο μέσα της. Αθήνα, Terzo Books, 1996].

Αυλάρχης των βασιλέων Κωνσταντίνου και του Αλεξάνδρου και Μέγας Αυλάρχης και Μέγας Τελετάρχης του Γεωργίου Β΄.

Οικογένεια με ρίζες στην Ιταλία πριν τον 15ο αι. O πρώτος πρόγονος της οικογένειας που εγκαταστάθηκε στη Ζάκυνθο ήταν ο Πέτρος Μερκάτης το 1536. Ο απόγονός του, Κόμης Diodato-Anastasio Μερκάτης (1723-;), παντρεύτηκε την Angela Ρώμα, κόρη του Αναστασίου Ρώμα και απέκτησαν πέντε γιους. Ο ένας από αυτούς ήταν ο Λεονάρδος Μερκάτης (1760-;), από τον οποίο ξεκινά ο κλάδος της οικογένειας που αφορά στο αρχείο.

Ο Λεονάρδος απέκτησε δύο γιους: τον Αναστάσιο (1798-1880), που παντρεύτηκε την Καικιλία Joseph Drexinger και τον Νικόλαο (1801-1873), που παντρεύτηκε την Αντριάννα Αρβανιτάκη. Ο Αναστάσιος υπήρξε βουλευτής του Ιονίου Κοινοβουλίου και γερουσιαστής και απέκτησε επτά παιδιά: την Αναστασία, τον Λεονάρδο, τον Πέτρο, τον Διονύσιο, τον Πέτρο-Παύλο, την Έλενα και τον Σπυρίδωνα. Ο πρωτότοκος γιος του, Λεονάρδος Αν. Μερκάτης (1838-1901), παντρεύτηκε (1867) την Αικατερίνη Παλαιολόγου-Μπενιζέλου (1848-1919) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Tράπεζας στην Αθήνα. Ο Διονύσιος Αν. Μερκάτης (;-1907) παντρεύτηκε την κόμισσα Αβιγαήλ Ερμάννου Λούντζη (1843-1927) και ήταν διευθυντής της Ιονικής Τράπεζας στη Ζάκυνθο. Ο Σπυρίδων Αν. Μερκάτης (1853-;) ήταν πρόξενος της Ιταλίας στη Ζάκυνθο και διευθυντής των Αρχείων του νησιού.

Ο Λεονάρδος Αν. Μερκάτης απέκτησε τέσσερα παιδιά από τα οποία επέζησαν τα δύο: η Καικιλία (1871-;), σύζυγος του Αντωνίου Πάλλη, και ο Αλέξανδρος (1874-1947), σύζυγος της Harriet Wright και αυλάρχης του βασιλιά Κωνσταντίνου. Παιδιά του Αλέξανδρου και της Harriet ήταν ο Λεονάρδος (1901-1974), η Αταλάντα (1903-1964) και η Ντάρια (1908-1979). Κόρες του Λεονάρδου Αλ. Μερκάτη και της Ιουλίας Σταθάτου είναι η Ελένη (1937-), σύζυγος Κωνσταντίνου Δρακόπουλου, η Harriet (1942-), σύζυγος Ηλία Σιτινά (α΄ γάμος) και Μ. Μίχα (β΄ γάμος), και η Αταλάντα (1938-2005), σύζυγος Κ. Γουλανδρή.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού: Eugene Rizo-Rangabe, Livre d’or de la noblesse ionienne, vol. III, 1927, υλικό του αρχείου]

Οπλαρχηγός της Επανάστασης του 1821 που μετά την απελευθέρωση μετατράπηκε σε ληστής. Επικεφαλής της στασιαστικού κινήματος το 1847 στην Πάτρα.

Αντιστράτηγος και Αρχηγός Γ.Ε.Σ. Ο Αλέξανδρος Μερεντίτης (1880, Θήβα - 15 Ιουλίου 1964) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και πολιτικός. Εκτέλεσε καθήκοντα αρχηγού ΓΕΣ (επισήμως ήταν υπαρχηγός του ΓΕΣ) την περίοδο 1928-29, και έγινε επίσης υπουργός σε διάφορες βραχύβιες κυβερνήσεις.
Γεννήθηκε το 1880 στη Θήβα. Αφού αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων, κατατάχθηκε στο στράτευμα (Πυροβολικό) στις 6 Ιουλίου 1902. Πήρε μέρος στο Μακεδονικό Αγώνα. Τον πρόδωσαν και συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές που τον έκλεισαν στις φυλακές του Μοναστηρίου, παραλίγο δε να τον τυφεκίσουν. Πήρε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ως υπολοχαγός, διοικητής πυροβολαρχίας στη Μακεδονία και στην Ήπειρο, στις επιχειρήσεις για την κατάληψη των Ιωαννίνων. Μετά τη λήξη τους διορίστηκε καθηγητής Περιγραφικής Γεωμετρίας στη Σχολή Ευελπίδων. Έγραψε και σύγγραμμα με τίτλο «Μαθήματα Περιγραφικής Γεωμετρίας».
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως αντισυνταγματάρχης, διοικητής του πυροβολικού της IV Μεραρχίας. Στις επιχειρήσεις στη Ρωσία (Εκστρατεία της Κριμαίας) υπηρέτησε ως διοικητής πυροβολικού της II Μεραρχίας.
Στη Μικρασιατική Εκστρατεία υπηρέτησε ως διοικητής πυροβολικού του Β΄ Σώματος Στρατού και κατόπιν του Α΄ Σώματος Στρατού, στο οποίο λίγες ημέρες πριν από την κατάρρευση του μετώπου έγινε επιτελάρχης.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή για κάποιο διάστημα με αίτησή του τέθηκε σε διαθεσιμότητα. Ανακλήθηκε στην ενέργεια, έγινε υποστράτηγος και τοποθετήθηκε επιθεωρητής Πυροβολικού. Υπήρξε χρονολογικά ο δεύτερος εμψυχωτής αυτής της νεοσύστατης τότε υπηρεσίας, η οποία οργάνωσε και ανέπτυξε το σύστημα εκπαίδευσης του Πυροβολικού.
Στάλθηκε για εκπαίδευση στη Γαλλία, κι όταν επέστρεψε, τοποθετήθηκε υπαρχηγός του Επιτελείου, εκτελούσε δε καθήκοντα αρχηγού επειδή η θέση αυτή ήταν κενή. Συνέταξε και εισηγήθηκε σχέδιο οργάνωσης του στρατού, που προέβλεπε μειωμένη θητεία. Το σχέδιο αυτό εγκρίθηκε και τέθηκε σε ισχύ.
Επειδή διέκειτο φιλικά προς το Κίνημα Πλαστήρα του Μαρτίου 1933 αποστρατεύτηκε. Στα χρόνια της Κατοχής η κυβέρνηση Ιωάννη Ράλλη τον ανακάλεσε τον Οκτώβριο 1943 στην ενεργό υπηρεσία και τον προήγαγε σε αντιστράτηγο. Διετέλεσε υπουργός-γενικός διοικητής Μακεδονίας και υπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση Πέτρου Βούλγαρη τον Απρίλιο και τον Αύγουστο του 1945, και υπουργός Στρατιωτικών και προσωρινά Ναυτικών στην κυβέρνηση του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού την ίδια χρονιά. Επί πρωθυπουργίας Θεμιστοκλή Σοφούλη έγινε υπουργός-γενικός διοικητής Μακεδονίας (1945-1946).
Πέθανε από συγκοπή καρδιάς τον Ιούλιο του 1964 στην Αθήνα και κηδεύτηκε με δημόσια δαπάνη από το Ναό της Μητρόπολης. Ήταν άγαμος.

Πηγές:
Μεγάλη Ναυτική και Στρατιωτική Εγκυκλοπαιδεία, τόμος 4, σελ. 499
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα", τόμος 44, σελ. 282.

Ο Αθανάσιος Μερεμέτης γεννήθηκε στο Κρανίδι το 1911. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών [1931 -1934] και εγγράφηκε στη Νομική Σχολή το 1935. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του διετέλεσε πρόεδρος του Ομίλου Φοιτητών Πανεπιστημίου Αθηνών (1933 - 1934) και του Συλλόγου Φοιτητών Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1937 εργάστηκε ως υπάλληλος του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών. Την περίοδο 1937 – 1940 μετέβη στο Βερολίνο, όπου με υποτροφία του γερμανικού κράτους ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα τις Γενικές αρχές του ποινικού και δημοσίου δικαίου σύμφωνα με τον Πλάτωνα στο ομώνυμο Πανεπιστήμιο, ενώ είχε εκλεγεί και πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Φοιτητών Βερολίνου. Παράλληλα έκανε σπουδές βιβλιοθηκονομίας, ως υπότροφος του Δήμου Αθηναίων. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα το 1940 εργάζεται στον Δήμο Αθηναίων, ως ιδιαίτερος γραμματέας του Δήμου το 1941 και ως έφορος της Δημοτικής Βιβλιοθήκης το 1942. Το 1946 διορίζεται στο Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας όπου συμμετέχει στην ίδρυση του Ελληνικού Πνευματικού Ομίλου Κύπρου του οποίου είναι και αντιπρόεδρος. Το 1955 επιστρέφει στην Ελλάδα και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολέγιο της Αθήνας και το 1960 ξαναγυρνά στην Κύπρο όπου εργάζεται στην μέση εκπαίδευση ως Γυμνασιάρχης έως το 1972.

Νομικός και Πρόεδρος της Ηλεκτρικής Εταιρείας "Power", της οποίας διάδοχο σχήμα αποτέλεσε η Δ.Ε.Η.

Η Μελισσάνθη (λογοτεχνικό ψευδώνυμο της Ήβης Κούγια-Σκανδαλάκη) γεννήθηκε στην Αθήνα στις 7.4.1907. Σπούδασε Γαλλική και Αγγλική Φιλολογία, ενώ τη δεκαετία 1945-1955 εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, όπου παρουσίαζε θεατρικές διασκευές και ελληνική και ξένη ποίηση. Διετέλεσε μέλος της επιτροπής παιδικής λογοτεχνίας της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς (1961-1972). Τιμήθηκε με επαίνους και βραβεία μεταξύ των οποίων ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος Ευποιίας για το σύνολο του έργου της. Το 1932 παντρεύτηκε τον δικηγόρο και πολιτευτή Λακωνίας Ιωάννη Σκανδαλάκη, συγγραφέα φιλοσοφικών δοκιμίων για τον υπαρξισμό.
Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1930 με την ποιητική συλλογή Φωνές Εντόμου. Έγραψε συνολικά 11 ποιητικά βιβλία, συγκεντρωμένα αρχικά στην έκδοση Τα Ποιήματα (Οι εκδόσεις των φίλων, 1975) και αργότερα στο Οδοιπορικό (Καστανιώτης, 1986, συμπληρωμένη έκδοση). Επίσης, ασχολήθηκε με το παιδικό θέατρο (Ο μικρός αδελφός, 1960 και Με τους αρχαίους θεούς, 1986) και το δοκίμιο (Νύξεις, 1985), ενώ είχε και μεταφραστικό έργο (Pierre Garnier, Emily Dickinson, P. Valéry, T.S. Eliot, B. Brecht, Μπ. Πάστερνακ).

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908. Πραγματοποίησε γυμνασιακές σπουδές στη Λεόντειο Σχολή (Lycee Leonin) στην Αθήνα και στη Theresianische Akademie στη Βιέννη.

Από τους πρωτεργάτες του ελληνικού κινηματογράφου, διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής στην Αστέρω του Δημήτρη Γαζιάδη (1929), τεχνικός διευθυντής στο Δάφνις και Χλόη του Ορέστη Λάσκου (1931), συνεργάτης του Δημήτρη Μεραβίδη, ενώ εμφανίστηκε και ως ηθοποιός, σε μικρό ρόλο, στον Μάγο της Αθήνας του Αχιλλέα Μαδρά (1931).

Σκηνοθέτης και σεναριογράφος στις ταινίες, Ανοιχτή θάλασσα (1954) και Αλλού τα κακαρίσματα (1960), υπέγραψε, επίσης, ως σκηνοθέτης, δύο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, ένα από την ιστορική παράσταση της Ηλέκτρας του Σοφοκλή στο αρχαίο θέατρο Επιδαύρου (1938, Εθνικό Θέατρο, σκηνοθεσία Δημήτρης Ροντήρης), και ένα με τίτλο Κώς, το νησί του Ιπποκράτη (1958).

Το 1955 ίδρυσε τον Κινηματογραφικό Οργανισμό Αρχαίου Δράματος, με σκοπό «την παραγωγήν και διάδοσιν αρχαίων ελληνικών τραγωδιών εις την εσωτερικήν και εξωτερικήν αγοράν». Την ίδια χρονιά ολοκλήρωσε κινηματογραφική διασκευή της τραγωδίας του Σοφοκλή, Οιδίπους τύραννος, με σκοπό την κινηματογραφική της παρουσίαση. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν το 1959, με τον Δημήτρη Μυράτ και την Αλέκα Κατσέλη στους ρόλους του Οιδίποδα και της Ιοκάστης αντίστοιχα, ωστόσο η ταινία δεν ολοκληρώθηκε.

Ασχολήθηκε, επίσης, με την αρθρογραφία (κατά την περίοδο 1929-1932 συνεργάστηκε με τα Νέα του Κωστή Μπαστιά, καθώς και με τα περιοδικά Το Παρλάν και Πρωτοπόροι), ενώ το 1931 του ανατέθηκε η διεύθυνση του αθηναϊκού γραφείου Τύπου της κινηματογραφικής εταιρείας Metro-Goldwyn-Mayer.

Σημαντικότατη υπήρξε και η σταδιοδρομία του Τάσου Μελετόπουλου ως θεατρικού φωτογράφου. Η αγάπη του για την τέχνη της φωτογραφίας χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του 1920. Πρώτος φωτογράφος του Εθνικού Θεάτρου, προσέφερε αναντικατάστατα τεκμήρια υψηλής αισθητικής από παραστάσεις της κρατικής σκηνής αλλά και ελεύθερων θιάσων, κατά την περίοδο 1932-1955.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1) Λούπας, Στάθης, «Τάσσος Μελετόπουλος», Το Παρλάν 26, 24/10/1931, σσ. 771-772. 2) Γούτος, Κώστας Δ. / Νούλας, Κωνσταντίνος Δ., Λεξικό σκηνοθετών του ελληνικού κινηματογράφου. Αθήνα, Αιγόκερως, 1996. 3) Μητροπούλου, Αγλαΐα, Ελληνικός κινηματογράφος. Αθήνα, 1980. 4) Υλικό του αρχείου.]

Ο Δημήτριος Α. Μελετόπουλος ήταν σταφιδέμπορος από την Αιγιαλεία και συγγενής των οικογενειών Χαραλάμπη, Λόντου και Δεληγιάννη· σταδιοδρόμησε ως στρατιωτικός στον Αγώνα και αργότερα έγινε δήμαρχος Αιγίου, νομάρχης Αττικής κλπ.

Νικόλαος Δ. Μελετόπουλος (Άργος 1814- Πειραιάς 1878) παντρεύτηκε την Μαριάννα (1825- ;) το γένος Αναστασίου Μπόνη. Από τους πρώτους οικιστές και σημαντικός οικονομικός παράγων του Πειραιά. Το 1844 ίδρυσε την πρώτη τράπεζα, το 1865 την ιδιωτική Σχολή Απόρων Παίδων Ν.Μελετόπουλου και το 1869 δώρισε οικόπεδο στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο για την ανέγερση Ναυτικού Ασύλου. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος (1852-1866) πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου (1855-1858, 1874-1878), μέλος του Αδελφάτου Τζανείου Δημοτικού Νοσοκομείου.

Τα παιδιά τους:

1) Δημήτριος (1842-1920) σύζυγος Ιουλίας το γένος Ιωσήφ Μοράρη, γιος Νικόλαος Δ. Μελετόπουλος (1898- ;).

2) Αικατερίνη (1843-1844)

3) Αναστάσιος (1845-1882) σύζυγος Ελένης (;) παιδιά τους Νικόλαος και Στέφανος

4) Πολυξένη (1846- ;) σύζυγος Κωνστ. Βερσή

5) Ιωάννης ή Μπατίκος (1848-1894)

6) Ελένη (1850-1871) σύζυγος Χ. Σταμόπουλου

7) Ελισάβετ (1853- ;) σύζυγος Αλ. Ρετσίνα

8) Αλέξανδρος (1855- 1927) σύζυγος Μαρίας το γένος Λορέντζου Καμπάνη από τη Μύκονο. Σπούδασε αρχαιολογία και νομισματική στο Παρίσι και ανέπτυξε έντονη επιστημονική, κοινωνική και πολιτική δράση. Διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος (1883-1887, 1912-1914), πολιτικός σύμβουλος του δημάρχου Θ. Ρετσίνα (1889-1895) και δημιούργησε σημαντική συλλογή αρχαίων νομισμάτων και επιγραφών, τμήμα της οποίας δώρησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Ο γιος του Ιωάννης Αλεξ. Μελετόπουλος (1903-1980) εργάστηκε ως δικηγόρος και ανέπτυξε κοινωνική και συγγραφική δραστηριότητα. Χρημάτισε γενικός γραμματέας της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας (1967-1976) και έφορος του Εθνικού και Ιστορικού Μουσείου. Διετέλεσε πρόεδρος του Εκπαιδευτικού Συμβουλίου των δημοσίων Πειραϊκών Σχολών, δημοτικός σύμβουλος (1947-1950) και μέλος του Αδελφάτου του Τζανείου. Τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό Γεωργίου Α΄ και με το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών.

9) Θεόδωρος (1856- ;)

10) Ολυμπία (1859- ;) σύζυγος Δ. Σούτζου

11) Σωτήριος και Γεώργιος

[Τα στοιχεία αντλήθηκαν από αυτόγραφη επιστολή του Δημ. Μελετόπουλου προς το νεογέννητο γιο του το 1899, όπου καταγράφει την ιστορία της οικογενείας τους και η οποία βρίσκεται στο αρχείο, υποφάκ.1.3, και από την έκδοση του Ιστορικού Αρχείου Δήμου Πειραιά Συλλογή Ιωάννη Αλεξ. Μελετόπουλου. Επιμέλεια Ελένη Αναγνωστοπούλου – Λίτσα Μπαφούνη. Πειραιάς, 1992.]

Ο Μιχαήλ Μελάς ήταν γιος του Κωνσταντίνου Μελά. Γεννήθηκε το 1902 στην Αθήνα και διέπρεψε ως πρέσβης της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Γεννήθηκε στα Ιωάννινα το 1899. Έλαβε την εγκύκλιο εκπαίδευση στην Καπλάνειο Σχολή και συνέχισε τις σπουδές του στην Ζωσιμαία. Αποφοίτησε το 1918 και αμέσως προσλήφθηκε στην Εθνική Τράπεζα. Υπηρέτησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στη Θράκη και την Ήπειρο (1920-23), ενώ τον Οκτώβριο του 1922 ενεγράφη στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1940-41 πολέμησε στην Ήπειρο ως έφεδρος υπολοχαγός. Από την Εθνική Τράπεζα συνταξιοδότηθηκε το 1954, έχοντας ανέλθει στην υψηλότερη βαθμίδα της ιεραρχίας. Έκτοτε αφοσιώθηκε στην ιστορική έρευνα.

Εξέδωσε τις εργασίες: Σελίδες της Ηπείρου (1963), Η Βόρειος Ήπειρος και το εθνικό ζήτημα (1965) και Μια οικογένεια - Μια ιστορία (1967), η οποία βραβεύθηκε το επόμενο έτος από την Ακαδημία Αθηνών. Έκτοτε δημοσίευσε μελέτες στην Ηπειρωτική Εστία, στο Δελτίο της Ηπειρωτικής Εταιρείας και σε άλλα ηπειρωτικά περιοδικά και αθηναϊκές εφημερίδες, με θέματα που αφορούν την νεότερη ιστορία της Ήπείρου.

[Πηγές: Βιογραφικό σημείωμα που βρισκόταν στο αρχείο.]

Ο Κωνσταντίνος Μελάς (1874-1953) γεννήθηκε στη Μασσαλία και ήταν γιος του πολιτικού Μιχαήλ Μελά και αδελφός του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και του ιδιαίτερου γραμματέα του βασιλιά Κωνσταντίνου Γεωργίου Μελά. Αποφοίτησε από τη σχολή Ναυτικών δοκίμων και έγινε αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού. Συμμετείχε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 καθώς και στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ήταν ανθυποπλοίαρχος του πολεμικού πλοίου «Μιαούλης» στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την πολιτική. Εκλέχτηκε βουλευτής Ιωαννίνων με το κόμμα των Φιλελευθέρων το 1915 και το 1920.

Ο Γεώργιος Μελάς γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1866 όπου μεγάλωσε και σπούδασε νομικά. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως έφεδρος επίλαρχος. Διετέλεσε ιδιαίτερος γραμματέας του βασιλιά Κωνσταντίνου, θέση από την οποία παραιτήθηκε όταν διαφώνησε με την πολιτική της Ελλάδος στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο. Έγραψε στα γαλλικά βιβλίο με τίτλο Ο Κωνσταντίνος το οποίο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Λ. Μακκά.

Ο Κωνσταντίνος Μελάς (1874-1953) γεννήθηκε στη Μασσαλία και ήταν γιος του πολιτικού Μιχαήλ Μελά και αδελφός του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και του ιδιαίτερου γραμματέα του βασιλιά Κωνσταντίνου Γεωργίου Μελά. Αποφοίτησε από τη σχολή Ναυτικών δοκίμων και έγινε αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού. Συμμετείχε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 καθώς και στους Βαλκανικούς Πολέμους. Ήταν ανθυποπλοίαρχος του πολεμικού πλοίου «Μιαούλης» στις αρχές του 20ού αιώνα. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την πολιτική. Εκλέχτηκε βουλευτής Ιωαννίνων με το κόμμα των Φιλελευθέρων το 1915 και το 1920.

Ο Γεώργιος Μελάς γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1866 όπου μεγάλωσε και σπούδασε νομικά. Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους ως έφεδρος επίλαρχος. Διετέλεσε ιδιαίτερος γραμματέας του βασιλιά Κωνσταντίνου, θέση από την οποία παραιτήθηκε όταν διαφώνησε με την πολιτική της Ελλάδος στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο. Έγραψε στα γαλλικά βιβλίο με τίτλο Ο Κωνσταντίνος το οποίο μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον Λ. Μακκά.

Ο Μιχαήλ Μελάς ήταν γιος του Κωνσταντίνου Μελά. Γεννήθηκε το 1902 στην Αθήνα και διέπρεψε ως πρέσβης της Ελλάδας στο εξωτερικό.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is who, υλικό του αρχείου]

Η Αλεξάνδρα Μελά ήταν κόρη του τραπεζίτη, οικονομολόγου και πολιτικού Ιωάννη Πεσμαζόγλου και της Ειρήνης (το γένος Μιαούλη). Παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Μελά, γιο του Παύλου Μελά και της Ναταλίας Δραγούμη, στρατιωτικό που πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μικρασιατική Εκστρατεία και στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-1941, και που διετέλεσε υπασπιστής του Βασιλιά Αλεξάνδρου και νομάρχης Κέρκυρας. Απέκτησαν μία κόρη, τη γλύπτρια Ναταλία (Νάτα) Μελά, που παντρεύτηκε τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, και έναν γιο, τον Παύλο Μελά
Η Αλεξάνδρα Μελά, κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, εργάστηκε εθελοντικά στον Πατριωτικό Σύνδεσμο και στην περίθαλψη των προσφύγων του 1922. Ίδρυσε τη λέσχη Εργαζόμενου Κοριτσιού, της οποίας ήταν πρόεδρος επί 20 έτη, τις Εργατικές Κατασκηνώσεις Βούλας και τις Ελεύθερες Σχολές Κοινωνικής Πρόνοιας. Διετέλεσε αντιπρόεδρος του Σώματος Ελληνίδων Οδηγών και των Λαϊκών Συσσιτίων και έφορος του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Στην Κατοχή διετέλεσε μέλος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Μετά τον πόλεμο πρωταγωνίστησε στην ίδρυση των παιδοπόλεων της Φρειδερίκης (Eράνου των βόρειων επαρχιών της Ελλάδας) μαζί με τη Λίνα Τσαλδάρη, αναλαμβάνοντας ποικίλες δράσεις κατά τη διάρκεια λειτουργίας τους. Είχε τιμηθεί με το παράσημο του Αργυρού Σταυρού Ευποιΐας, τον Ανώτερο Ταξιάρχη Ευποιΐας, τον Ταξιάρχη Όλγας και Σοφίας και με μετάλλια (4) του Ερυθρού Σταυρού.
Ο «Έρανος ΄΄Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος΄΄ υπό την Υψηλήν Προστασίαν της Α.Μ. της Βασιλίσσης», γνωστός και ως Έρανος της Φρειδερίκης, είχε ιδρυθεί το 1947. Διοικούνταν από μια πενταμελή Εκτελεστική Επιτροπή και διαχειριζόταν χρήματα από εισφορές, δωρεές και φόρους. Στις δράσεις του πρωταγωνιστούσαν είκοσι περίπου «Εντεταλμένες Κυρίες», εθελόντριες, μέλη της ανώτερης αστικής τάξης. Αρχικά ο στόχος του Εράνου ήταν η περίθαλψη των «ανταρτόπληκτων», οι οποίοι το 1949 αποτελούσαν περίπου το 10% του ελληνικού πληθυσμού (700.000) και σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε και η ίδρυση των Παιδοπόλεων.
Από το καλοκαίρι του 1947 που ιδρύθηκε ο Έρανος έως το τέλος του χρόνου δημιουργήθηκαν επτά Παιδοπόλεις με «προσφυγόπουλα» ορφανά, εγκαταλελειμμένα ή άπορα. Ειδικά για την ίδρυση της Παιδόπολης στην Καβάλα, η Αλεξάνδρα Μελά έπαιξε σημαντικό ρόλο.
Ο αριθμός των τροφίμων των Παιδοπόλεων δεν είναι επακριβώς γνωστός. Υπολογίζεται σε 18.000 «περίπου» σύμφωνα με τις εκθέσεις του Εράνου, ενώ άλλες αρχειακές πηγές μιλούν για 13-14.000.
Ο Έρανος συνέχισε τη δράση του και μετά το τέλος του Εμφυλίου, ανανεώνοντας κάθε έξι μήνες την άδεια λειτουργίας του. Τον Ιούνιο του 1950, από τις 53 Παιδοπόλεις διατηρήθηκαν 13, ενώ ταυτόχρονα άρχισαν να ανοίγουν στη Βόρεια Ελλάδα τα «Σπίτια του Παιδιού». Στις αρχές του 1950 άρχισε και την έκδοσή του το περιοδικό Παιδόπολις, το οποίο στη συνέχεια μετονομάστηκε Το σπίτι του Παιδιού. Το 1956, όταν η Λίνα Τσαλδάρη ανέλαβε το υπουργείο Προνοίας, ο Έρανος μετονομάστηκε σε «Βασιλική Πρόνοια» και η Αλεξάνδρα Μελά έγινε Διευθύντρια.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is Who, 1965. Τασούλα Βερβενιώτη, «Καλλιόπη Μουστάκα: αρχηγός Παιδόπολης Αγία Σοφία Βόλου», Αρχειοτάξιο 10/2008, σ. 186-199. http://nikhistor.blogspot.gr/2007/10/blog-post_10.html, https://www.myheritage.gr, υλικό του αρχείου]

Η Εύη Μελά ήταν ανταποκρίτρια των γερμανικών εφημερίδων Die Welt, Mϋncher Merkur, Stuttgarter Zeitung κατά την περίοδο 1959-1967. Μετά την πτώση της ελληνικής στρατιωτικής χούντας το 1974, εργάστηκε για τους Sϋddeutsche Zeitung, RIAS Berlin, Christ und Welt, Merian κ.ά. Μεταξύ των ετών 1969-1990 έγραψε, δημοσίευσε και μετάφρασε μεταξύ άλλων έργων, εννέα οδηγούς για την Ελλάδα και την ιστορία της ελληνικής τέχνης, καθώς επίσης και έναν οδηγό για τη Ρουμανία. Αυτά τα βιβλία μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και επανεκδόθηκαν πολλές φορές. Το πιο γνωστό βιβλίο της ίσως είναι το Temples and Sanctuaries of Ancient Greece: A Companion Guide (1973). Ήταν μέλος του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI).

Η οικογένεια Μαυρομμάτη από την Κατούνα ήταν από τις πιο παλιές και σημαντικές της περιοχής. Με καταγωγή από την Κων/πολη, η οικογένεια είχε καταφύγει στην Αχαΐα και από εκεί εγκαταστάθηκε στην Κατούνα της Ακαρνανίας.

• Ο Γεώργιος (1771-1836), γιος του γενικού προεστού Κάρλελι, Μήτσου Μαυρομμάτη, που κατεδιώχθη και δολοφονήθηκε από τον Αλή πασά διετέλεσε μέλος της Γερουσίας και πληρεξούσιος στις Συνελεύσεις Επιδαύρου, Τροιζήνος, Άργους. Χρημάτισε υπουργός Οικονομικών το 1827 και έκτακτος επίτροπος Δυτικών Σποράδων και κατόπιν της Αχαΐας. Το 1835 διορίστηκε σύμβουλος Επικρατείας. Πέθανε στην Αθήνα το 1836.

• Ο Αναστάσιος ή Τατσέλος (1814-1896) ήταν γιος του Γεωργίου και σπούδασε νομικά. Εργάστηκε ως γραφέας στα υπουργεία Οικονομικών και Εκκλησιαστικών (1834, 1837), βοηθός υποτελωνείου Κατακώλου (1841), γραμματέας διοικήσεως Γορτυνίας (1844), γραμματέας των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών (1844, 1855-1861). Στο διάστημα 1863-1878 διετέλεσε νομάρχης Αττικής και Βοιωτίας, Αργολίδος, Φθιώτιδος και Φωκίδος, Αχαΐας, Κεφαλληνίας, Αρκαδίας, Κυκλάδων, Λακωνίας καθώς και διευθυντής Αστυνομίας Αθηνών και Πειραιώς (1864). Εξελέγη επανηλειμμένα πληρεξούσιος της εν Αθήναις Β΄Εθνικής Συνελεύσεως. Το 1886 τιμήθηκε με τον Σταυρό των Ταξιαρχών του Τάγματος του Σωτήρος, ενώ το 1889 συνταξιοδοτήθηκε. Πέθανε άγαμος το 1896.

-Ο Επαμεινώνδας Μεγαπάνος, γιος του Γαλάνη, παντρεύτηκε την Καλλιόπη το γένος Νικολάου Παπανικολή, στη Σύρο το 1882. Το 1885, χρονιά που του απονέμεται ο Αργυρός Σταυρός Ιπποτών Τάγματος Σωτήρος, τον βρίσκουμε διευθυντή της Εθνικής Τράπεζας στο Αίγιο.

Ο Κωνσταντίνος Μεγαλοκονόµου γεννήθηκε το 1914 στη Σµύρνη της Μικράς Ασίας. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα µε την οικογένειά του µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 σε ηλικία 8 ετών. Ασχολήθηκε µε το φωτογραφικό ρεπορτάζ από τα γυµνασιακά του χρόνια, ενώ συνεργάστηκε αρχικά µε τους αδερφούς του, Μανώλη και Χαράλαµπο. Μετά το 1936 ίδρυσε με τους αδερφούς του το φωτογραφικό πρακτορείο Φωτορεπορτάζ Αδερφών Μεγαλοκονόμου (μετέπειτα Ελληνικά Φωτογραφικά Νέα–Κ. Μεγαλοκονόµου), το οποίο στεγαζόταν σε γραφείο επί της οδού Ανθίµου Γαζή 13, και έπειτα στον πεζόδροµο της πλατείας Καρύτση. Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους Έλληνες φωτορεπόρτερ, έχοντας αδιάλειπτη παρουσία στην ειδησεογραφική φωτογραφία μέχρι το τέλος της ζωής του, το 1992.

[Πηγές: Αθήνα: η πόλη, οι άνθρωποι, τα γεγονότα, επιμ. Ιφιγένεια Βογιατζή, Νίκη Μαρκασιώτη, Μπέττυ Χωριανοπούλου, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Αθήνα 2014•Στιγμιότυπα: 12 ιστορίες από την Τράπεζα της Ελλάδος μέσα από τον φακό του Κ. Μεγαλοκονόμου. Kατάλογος έκθεσης,Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 2018].

Ο Αλέξανδρος Φιλίππου Μαύρου, κάτοικος Θεσσαλονίκης, διατηρούσε εμπορικό κατάστημα στη Θεσσαλονίκη από το 1880 και ασχολιόταν με το εμπόριο δερμάτων και άλλων βυρσοδεψικών υλικών και μηχανών. Η οικογένεια Μαύρου καταγόταν πιθανότατα από τον Βόλο όπου βρίσκονταν εγκατεστημένα τα περισσότερα μέλη της. Ο Αλέξανδρος Μαύρου διηύθηνε την εμπορική του επιχείρηση στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με τον αδερφό του Γεώργιο ενώ συχνά αλληλογραφούσε με τους υπόλοιπους αδερφούς του για εμπορικά θέματα. Αυτοί ήταν οι: Κωνσταντίνος (Βόλος), Γεώργιος (Θεσ/νίκη, Αικατερίνη, Σέρρες), Νέστωρ (Θεσ/νίκη, Βόλος, Βιτώλια), Αγγελής (Βόλος) και Δημήτριος (Μακρινίτσα Βόλου). Την εμπορική επιχείρηση ανέλαβε από το 1925 ο γιος του Αλέξανδρου, Κωνσταντίνος.

Ο Διονύσης Μαυρογιάννης ήταν πρώτος Πρύτανης (1980) του Πανεπιστημίου Θράκης. Διετέλεσε Δικηγόρος Πατρών και ακολούθως με υποτροφία του ΙΚΥ και της Γαλλικής Τεχνικής Βοήθειας μετεκπαιδεύθηκε στο Παρίσι στις Κοινωνικές Επιστήμες, στην ιστορία, και Κοινωνιολογία του Δικαίου και στην Κοινωνική Οικονομία. Έλαβε διδακτορικό δίπλωμα Γαλλικού Κρατικού Πανεπιστημίου των Παρισίων με άριστα. Δίδαξε σε διάφορα Πανεπιστήμια της αλλοδαπής και της ημεδαπής Αγροτική Κοινωνιολογία, Γενική και Βιομηχανική Κοινωνιολογία, Γενική Κοινωνιολογία και Ιστορία του Δικαίου στη Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Υπήρξε ερευνητής στον τομέα των Κοινωνικών Θεσμών στη Σορβόννη και επιστημονικό στέλεχος του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας του ΟΗΕ (Γενεύη) και Δ/ντής των Περιφερειακών Γραφείων αυτού διαδοχικά για τις χώρες της Κεντρικής Αφρικής, της Μπαγκλαντές και των Γαλλόφωνων χωρών της Ασίας και αρμόδιος για τις εργασιακές σχέσεις στην Ασία. Ειδικότερα μεταξύ 1969-1990 έκανε 90 περίπου Τεχνικές Αποστολές σε 30 περίπου χώρες της Ευρώπης, Ασίας, Ινδικού Ωκεανού και της Αφρικής για λογαριασμό Διεθνών Οργανισμών του ΟΗΕ ιδίως Δ.Γ.Ε για την επιτόπια εκπόνηση Σχεδίων Κοινωνικής Ανάπτυξης, Εργατικής Εκπαίδευσης και Πολιτικής καθώς και την εκπόνηση κοινωνικών και οικονομικών νομοθεσιών. Το τεράστιο αυτό έργο συνέβαλε ομολογουμένως τα μέγιστα στη θεσμική οργάνωση και ανάπτυξη των 30 αυτών χωρών. Διετέλεσε Γεν. Γραμματέας του Ινστιτούτου Συνεταιριστικών Ερευνών και Μελετών (Ελλάδος) επίτιμος Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο. Μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών, της Διεθνούς Επιτροπής Συνετ. Ερευνών (Λονδίνο) του Διεθνούς Κέντρου Κοινωνικής Οικονομίας (Βρυξέλλες) της Διεθνούς Επιτροπής διατύπωσης Συνεταιριστικών κανόνων για τον 21ο αιώνα (Μάντσεστερ). Οργάνωσε και διηύθυνε διεθνή Σεμινάρια και συμμετείχε σε διεθνείς και περιφερειακές Διασκέψεις. Γνώριζε γαλλικά, αγγλικά, ισπανικά και ρώσικα. Συνέγραψε στην Ελληνική, γαλλική και αγγλική και δημοσίευσε μεγάλο αριθμό συγγραμμάτων, μελετών, άρθρων, εισηγήσεων, υπομνημάτων, εκθέσεων, ομιλιών κ.α. και είχε λάβει μέρος σε σημαντικά συνέδρια, ημερίδες κ.λ.π. στο εξωτερικό και στη χώρα μας. Τα ενδιαφέροντα και οι δραστηριότητές του επεκτείνονταν ενεργώς και πέραν της κυρίας Επιστήμης του, στην ιστορία. λαογραφία, λογοτεχνία κ.α. Υπήρξε δραστήριο μέλος Ελληνικών Επιστημονικών, Πολιτιστικών κ.α Ενώσεων, Σωματείων κ.λ.π. και συνεργάτης εγκύρων περιοδικών.
Πηγή: http://www.biblionet.gr/author/3889/%CE%94%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CF%8D%CF%83%CE%B7%CF%82_%CE%9C%CE%B1%CF%85%CF%81%CF%8C%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%BD%CE%B7%CF%82 [τελευταία επίσκεψη: 3/9/2020]

Ο Ανάργυρος Γιάννης Μαυρομύτης γεννήθηκε στο Καρπενήσι το 1940 και ήταν νομαρχιακός υπάλληλος. Μετά τη συνταξιοδότησή του ασχολήθηκε με την ευρυτανική ιστορία.
Δημοσίευσε τις έρευνες: ‘‘Ευρυτάνες πολιτικοί του Αγώνα 1821’’, ‘‘Από τις πρώτες δημοτικές εκλογές στην Ευρυτανία, Κράβαρα 1550-1600’’, ‘‘Ευρυτανικά σχολεία από το 1833 μέχρι το 1900’’, ‘‘Καρπενησιώτες αγωνιστές στην έξοδο του Μεσολογγίου’’. Εξέδωσε ιστορικά λαογραφικά και χρονογραφηματα, συνεργάτης της Αιτωλοακαρνικής και Ευρυτανικής Νίκης Εγκυκλοπαίδειας και τα βιβλία «Καρπενήσι 1810 -1820», Αθήνα 2006 και «Μανώλης Ιερομνήμων, ο πρώτος δήμαρχος Καρπενησίου και πληρεξούσιος στην Εθνοσυνέλευση του 1844», Αθήνα 2019. Επιμελήθηκε την ποιητική συλλογή του αείμνηστου Γιάννη Μήτσιου.
Αδημοσίευτες παρέμειναν οι εργασίες του: «Ονοματολόγια χωριών της Ευρυτανίας 1454-1455 μ.Χ.», «Παλαιότυπα Εκκλησιαστικά Βιβλία 1551-1900 Ν. Ευρυτανίας», «Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Φραγκίστας».
Με τη σύζυγό του, Βασιλική, απέκτησε δύο τέκνα, τον Διονύση και τη Μαρία.

Ο Κωστάκης Μαυρομμάτης ήταν ιδιοκτήτης αλυκών στην Αγχίαλο.

Ο Αλέξανδρος Μαυρομμάτης (-1943), γιος του Κωστάκη και της Φωτεινής (;) Μαυρομμάτη, γεννήθηκε στην Αγχίαλο. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και επέστρεψε στην Αγχίαλο, όπου και άσκησε τη νομική μέχρι το 1906. Μετά τους διωγμούς του 1906 βρέθηκε στην Ελλάδα όπου εργάστηκε ως ανώτερος υπάλληλος της Εθνικής Τράπεζας στην Αδριανούπολη, την Καβάλα και τη Λάρισα μέχρι τη μετάθεσή του στην Αθήνα όπου έγινε διευθυντικό στέλεχος. Πέθανε στην Αθήνα το 1943. Με τη Ζωή απέκτησαν τρία παιδιά, την Κλειώ-Φωτεινή (1915- ), την Ιουλία (1918- ) και την Αλεξάνδρα (1930).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Μιράντα Ζάννου-Παπαδοπούλου, Μια οικογένεια, δύο αιώνες. Το χρονικό της οικογενείας Ζάννου, Αθήνα 1998 / υλικό του αρχείου / Κωνσταντίνου Β. Εμμανουηλίδου, Σύγχρονος ιστορία. Οι ανθελληνικοί διωγμοί εν Βουλγαρία το 1906, αι τραγικαί ημέραι του Ιουνίου και του Ιουλίου, το ολοκαύτωμα της Αγχιάλου την 30 Ιουλίου 1906, 1956]

Οικογένεια της Αγχιάλου της Ανατωλικής Ρωμυλίας.
Ο Κωστάκης Μαυρομμάτης ήταν ιδιοκτήτης αλυκών στην Αγχίαλο.
Ο Αλέξανδρος Μαυρομμάτης (-1943), γιος του Κωστάκη και της Φωτεινής (;) Μαυρομμάτη, γεννήθηκε στην Αγχίαλο και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα μετά τους διωγμούς του 1906. Με τη σύζυγό του Ζωή απέκτησαν τρία παιδιά, την Κλειώ-Φωτεινή (1915- ), την Ιουλία (1918- ) και την Αλεξάνδρα (1930).
Η Κλειώ-Φωτεινή (1915- ), μετά τις γυμνασιακές της σπουδές στη Σχολή Κρίκου, παρακολούθησε μαθήματα νοσηλευτικής στη σχολή του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Υπηρέτησε ως εθελόντρια νοσοκόμος στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό κατά τη διάρκεια του ελληνοαλβανικού πολέμου. Παντρεύτηκε το 1940 τον αρχιτέκτονα Πέτρο Τζαννέτο, με τoν οποίο απέκτησαν μία κόρη, την Ντύλλια.

Βλ. επίσης βιογραφικά Αλέξανδρου Μαυρομμάτη και Ζωής Μαυρομμάτη.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Μιράντα Ζάννου-Παπαδοπούλου, Μια οικογένεια, δύο αιώνες. Το χρονικό της οικογενείας Ζάννου, Αθήνα 1998 / υλικό του αρχείου / Κωνσταντίνου Β. Εμμανουηλίδου, Σύγχρονος ιστορία. Οι ανθελληνικοί διωγμοί εν Βουλγαρία το 1906, αι τραγικαί ημέραι του Ιουνίου και του Ιουλίου, το ολοκαύτωμα της Αγχιάλου την 30 Ιουλίου 1906, 1956]

Μέλη της οικογένειας Μαυρομμάτη από την Κύπρο εγκαταστάθηκαν στη Μερσίνα στα μέσα του 19ου αιώνα και υπήρξαν σημαντικοί έμποροι, καθώς και ευεργέτες της τοπικής ελληνόφωνης ορθόδοξης κοινότητας. Ο Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης ίδρυσε στην Ταρσό μεγάλη βιομηχανική μονάδα νηματουργίας και αλευροποιίας. Ο πρωτότοκος γιος του Αντώνιος ήταν πρόξενος της Ρωσίας στη Μερσίνα*.

Ο Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης απεβίωσε στην Τουρκία το 1903. Από τα παιδιά του, απεβίωσαν στην Τουρκία η κόρη του Μαριγώ (σύζυγος Ξενοφώντος Κρίστμαν) το 1911, ο γιος του Αντώνιος το 1916 και ο γιος του Χρυσόστομος το 1920. Μετά το 1922, τα περισσότερα μέλη της οικογένειας εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, ωστόσο η κόρη του Ελένη Ταχιντζή, κόρη του Κωνσταντίνου, καθώς και τα εγγόνια του Αθηνά και Χριστόφορος παρέμειναν στην Τουρκία, κάτοικοι Μερσίνας, τουλάχιστον ως το 1942, όπως προκύπτει από την κατά το ίδιο έτος αποδοχή κληρονομίας του Κ. Μαυρομμάτη από τον γιο του Γεώργιο εκ των υστέρων, μετά δηλαδή τον θάνατο του κληρονομήσαντος. Η χήρα του Κωνσταντίνου Αθηνά απεβίωσε το 1930.

• Τα στοιχεία για την πρώιμη ιστορία της οικογένειας Μαυρομμάτη προέρχονται από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού: http://www.emg.gr/asiaminor/Forms/fLemmaBody.aspx?lemmaid=5291

Η Ζωή Μαυρομμάτη, το γένος Μαυρίδη (1890-1978), γεννήθηκε στη Φιλιππούπολη και πέθανε στην Αθήνα. Το 1905 έφυγε από τη Φιλιππούπολη και πήγε για σπουδές στην Κωνσταντινούπολη, στο Ζάππειο Εκπαιδευτήριο. Μετά την Κωνσταντινούπολη μετακινήθηκε στην Αθήνα, όπου είχαν εγκατασταθεί οι γονείς της. Στη συνέχεια φοίτησε εσωτερική σε σχολή στην Ελβετία. Το 1912 παντρεύτηκε τον Αλέξανδρο Μαυρομμάτη από την Αγχίαλο της Ανατολικής Ρωμυλίας, με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, την Κλειώ-Φωτεινή (1915- ), την Ιουλία (1918- ) και την Αλεξάνδρα (1930).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Μιράντα Ζάννου-Παπαδοπούλου, Μια οικογένεια, δύο αιώνες. Το χρονικό της οικογενείας Ζάννου, Αθήνα 1998 / υλικό του αρχείου / Κωνσταντίνου Β. Εμμανουηλίδου, Σύγχρονος ιστορία. Οι ανθελληνικοί διωγμοί εν Βουλγαρία το 1906, αι τραγικαί ημέραι του Ιουνίου και του Ιουλίου, το ολοκαύτωμα της Αγχιάλου την 30 Ιουλίου 1906, 1956]

Ο Πετρόμπεης ήταν αρχηγός της οικογένειας των Μαυρομιχαλαίων, ο τελευταίος Μπέης της Μάνης και ένας από τους σημαντικούς πολιτικούς και στρατιωτικούς παράγοντες της Ελληνικής επανάστασης του 1821. Γεννήθηκε στη Μάνη το 1773. Κατά την εφηβική του ηλικία διακρίθηκε για τις ικανότητές του και την προστασία που προσέφερε στους κλέφτες, αλλά και την περίοδο που είχε το αξίωμα του Μπέη της Μάνης έδωσε δείγματα των ηγετικών του προσόντων, με την επιρροή που ασκούσε όχι μόνο στους Έλληνες αλλά και στους Τούρκους.

Τον Αύγουστο του 1818 και σε ηλικία 45 χρόνων μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία, και αργότερα ο ίδιος μύησε τους κυριότερους αρχηγούς της Μάνης. Διατύπωσε επιφυλάξεις για το χρόνο έναρξης της επανάστασης, αλλά, όταν διαπίστωσε ότι η επανάσταση είχε προετοιμαστεί ψυχολογικά σε ευρύτατα στρώματα του Ελληνισμού, έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία του απελευθερωτικού αγώνα. Συμμετείχε σε πολλές πολεμικές επιχειρήσεις, όπως: κατάληψη της Καλαμάτας, απόκρουση του Δράμαλη, στρατιωτική βοήθεια σε πολιορκημένους Μεσολογγίτες, αποτροπή κατάληψης της Μάνης από τον Ιμπραήμ. Σημαντική επίσης ήταν η συμμετοχή του στην πολιτική διοίκηση του επαναστατημένου Ελληνισμού, όπου αξιώθηκε να διατελέσει: Πρόεδρος της Μεσσηνιακής Γερουσίας (1821), Πρόεδρος της Πελοποννησιακής Γερουσίας (1821), Αντιπρόεδρος του Βουλευτικού (1821), Πρόεδρος της Β΄ Εθνικής Συνέλευσης (1823), Πρόεδρος του Εκτελεστικού (1823), μέλος της Διοικητικής Επιτροπής της Ελλάδας (1826) κ.α.

Στην Γ΄ Εθνική Συνέλευση στην Τροιζήνα (1827), ο Π. Μαυρομιχάλης αποδέχτηκε την εκλογή του Καποδίστρια, ως Κυβερνήτη της Ελλάδας, και μετά την άφιξή του Καποδίστρια διορίστηκε μέλος της Προεδρίας του «Πανελληνίου» και της Γερουσίας. Οι φιλικές σχέσεις Καποδίστρια – Μαυρομιχαλαίων δεν κράτησαν πολύ, διότι τα μέτρα για τη διοικητική οργάνωση του κράτους προκάλεσαν την αντίδραση των Μαυρομιχαλαίων. Η όξυνση της κατάστασης οδήγησε στη φυλάκιση του Πετρόμπεη και στη δολοφονία του Καποδίστρια από το γιο, Γεώργιο, και τον αδελφό, Κωνσταντίνο, του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη (27 Σεπτεμβρίου 1832).

Μετά την άφιξη του Όθωνα ο Π. Μαυρομιχάλης με τον Γ. Κουντουριώτη και τον Α. Ζαΐμη διορίστηκαν Αντιπρόεδροι του Συμβουλίου Επικρατείας και μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 ο Πετρόμπεης έλαβε το αξίωμα του Γερουσιαστή.

Πέθανε στην Αθήνα στις 17 Ιανουαρίου 1848.

Έλληνας αξιωματικός του στρατού και πολιτικός, υπουργός και ολυμπιονίκης (χάλκινο μετάλλιο στη ξιφασκία το 1896).

Στρατιωτικός από τη Μάνη και βουλευτής Οιτύλου.

Γιος του Πέτρου Μαυρομιχάλη, βουλευτής Οιτύλου, υπουργός και πρωθυπουργός για μικρό διάστημα το 1909.

Πολυπρόσωπη και πολύκλαδη, η οικογένεια Μαυρομιχάλη ήταν μία από τις παλαιότερες και ισχυρότερες στη Μάνη, με μέλη πολιτικούς και στρατιωτικούς που έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο στα προεπαναστατικά γεγονότα και είχαν σημαντική δράση στα χρόνια της Επανάστασης, αλλά και στην πολιτική ζωή του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Στο αρχείο του ΕΛΙΑ Αθήνας υπάρχουν έγγραφα που αναφέρονται σε μέλη μεταγενέστερων γενεών.

Ο Πέτρος Μαυρομιχάλης, γιός του Κυριακούλη, ακολούθησε το στρατιωτικό επάγγελμα. Όντας ανθυπασπιστής, πήρε μέρος στην επανάσταση του 1843. Τα επόμενα χρόνια (1844-1847), κλήθηκε να καταστείλει διάφορες στάσεις στην περιοχή της Λακωνίας, και υπήρξε αρχηγός του Λακωνικού σώματος στην Εύβοια το 1848. Από το 1847 εκλεγόταν βουλευτής Οιτύλου.

Ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης (Αθήνα, 1850 - 1916) ήταν γιος του Πέτρου. Πρωτοεκλέχτηκε βουλευτής Οιτύλου το 1879. Υπουργός Εσωτερικών (1895 - 1897, 1902 - 1903, 1905), Στρατιωτικών (1904 - 1905), μετά τη δολοφονία του Δεληγιάννη έγινε αρχηγός του “Εθνικού Κόμματος" (τμήματος του παλιού δεληγιαννικού) και ύστερα από την επανάσταση στο Γουδί ορκίστηκε πρωθυπουργός (Αύγουστος 1909). Παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1910 διαφωνώντας με τους στρατιωτικούς.

Ο Πέτρος Κυριακούλη Μαυρομιχάλης υπήρξε πολιτικός και το 1946 ήταν υπουργός Στρατιωτικών.

Υλικό υπάρχει και για άλλα πρόσωπα όπως για: τον Πετρόμπεη και Λεωνίδα Μαυρομιχάλη, την Λίνα Μαυρομιχάλη (σύζυγο του πρωθυπουργού Κυριακούλη), τον Πέτρο Αντωνίου Μαυρομιχάλη (βουλευτή), την Ασπασία Μαυρομιχάλη (σύζυγο Ιωάννου Ράλλη, πρωθυπουργού επί Κατοχής) και τον γιο τους Δημήτριο Ιωάννου Ράλλη.

Η Οικογένεια Μαυροκορδάτου είναι σπουδαία φαναριώτικη οικογένεια πολιτικών και αποτελεί κλάδο της χιώτικης οικογένειας των Μαυρογορδάτων.
Αρχικά τα μέλη της ήταν εγκατεστημένα στην Κωνσταντινούπολη, όμως μετά την άλωση μετοίκησαν στη Χίο. Στα 1600 ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος επέκτεινε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία και εγκαταστάθηκε δημιουργώντας τον φαναριώτικο κλάδο της οικογένειας των Μαυροκορδάτων. Σύντομα τα μέλη της κατέλαβαν υψηλές θέσεις στην δημόσια διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις και στην επανάσταση του 1821.
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας πολλοί Μαυροκορδάτοι ασχολήθηκαν με την πολιτική εκλεγόμενοι πρωθυπουργοί και βουλευτές, ενώ άλλοι διακρίθηκαν στις επιστήμες στελεχώνοντας το πρώτο πανεπιστήμιο της Ελλάδας. Ιδιαίτερο κλάδο μέσα στην οικογένεια αποτελεί αυτός που φέρει τα επίθετα Τομπάζη - Μαυροκορδάτου. Μέχρι σήμερα τα μέλη της οικογένειας Μαυροκορδάτου έχουν συνδεθεί με επιγαμίες με σημαντικές οικογένειες μεταξύ των οποίων: Μελά, Καλλιμάχη, Βαλαωρίτη, Τομπάζη, Σούτσου, Μουρούζη, Ζαΐμη, Αργυρόπουλου, Ράινεκ, Τρικούπη, Καρατζά, Γκίκα, Λεβίδη, Σκυλίτση, Συγγρού, Μάνου, Μπαλς, Σίνα κ.α.

Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (1837 - 31 Ιανουαρίου 1903) ήταν Έλληνας βουλευτής και υπουργός.
Γεννήθηκε στη Τεργέστη και ήταν γιος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και της Χαρίκλειας Αργυροπούλου. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Παρίσι και τον Αύγουστο του 1858 διορίστηκε β΄ γραμματέας της Ελληνικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη. Το 1866 διορίστηκε νομάρχης Κερκύρας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1869. Στη συνέχεια κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής με το Τρικουπικό κόμμα ενώ χρημάτισε υπουργός Εκκλησιαστικών & Δημόσιας Εκπαίδευσης στην Κυβέρνηση Χαριλάου Τρικούπη του 1878 και στην κυβέρνηση του 1880. Διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδας στο Παρίσι (1882-1885), στην Αγία Πετρούπολη (1886-1889) και στην Κωνσταντινούπολη (1889-1902). Το 1895 συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις συμβιβασμού στο Λονδίνο ενώ το 1897 υπέγραψε ως πληρεξούσιος της Ελλάδας την συνθήκη ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το 1902 παραιτήθηκε από τη θέση του πρεσβευτή για να ξαναεκλεγεί βουλευτής. Σε περίπτωση παραίτησης του Αλέξανδρου Ζαΐμη θεωρείτο ως επικρατέστερος διάδοχος του για την αρχηγία του Τρικουπικού κόμματος. Επίσης είχε χρηματίσει πρόεδρος του συλλόγου «προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων» την περίοδο 1871-1882.
Απεβίωσε ξαφνικά στην Αθήνα στις 31 Ιανουαρίου του 1903. Ήταν παντρεμένος με την ρουμάνικης καταγωγής Ελένη Μπαλς και είχε τέσσερα παιδιά, τον Αλέξανδρο, την Σοφία, μετέπειτα σύζυγο του στρατηγού Αλέξανδρου Σούτσου, με τον οποίο απέκτησε μεταξύ άλλων την Ελένη, σύζυγο του Βασίλειου Μελά, την Χαρίκλεια, μετέπειτα σύζυγο του Γεωργίου Μπαλτατζή και τον Γεώργιο.

Ο Αλέξανδρος Ν. Μαυροκορδάτος ήταν εγγονός του διάσημου ομώνυμου Αλέξανδρου Ν. Μαυροκορδάτου, της Επανάστασης του 1821, γιος του γεννημένου στην Τεργέστη διπλωμάτη και πολιτικού Νικολάου Α. Μαυροκορδάτου. Γεννήθηκε το 1862, μάλλον στην Κωνσταντινούπολη, όταν ο πατέρας του υπηρετούσε εκεί (1858-1865) ως γραμματέας στην ελληνική πρεσβεία. Ο Αλέξανδρος, με στρατιωτικές σπουδές μηχανικού στη Γαλλία, παντρεύτηκε νεότατος τη Ραλλού Μουρούζη (1864-1944) και επέστρεψε στην Ελλάδα ως ίσως ο πλέον επιστημονικά καταρτισμένος, σε έργα μηχανικού, αξιωματικός της δεκαετίας του 1880.
Ονομάστηκε ανθυπολοχαγός Πεζικού, παρότι είχε ευρωπαϊκές σπουδές στρατιωτικού μηχανικού και δίδαξε στη νεοσύστατη Σχολή Υπαξιωματικών. Παραιτήθηκε από το στράτευμα, λίγα μόλις χρόνια μετά την ίδρυση της Γεωδαιτικής Αποστολής το 1889, όπου είχε τοποθετηθεί με τους πρώτους αξιωματικούς, το 1890. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα και την απόδοση σε αυτόν του βαθμού του ανθυπολοχαγού Πεζικού, ορίστηκε καθηγητής στη νεοσύστατη Σχολή Υπαξιωματικών. Για τους μαθητές της σχολής σε ηλικία 25 ετών συνέγραψε ένα εξαιρετικό σύγγραμμα 700 σελίδων, τη Στρατιωτική Τοπογραφία, με παραδείγματα ασκήσεων και από τη γερμανική χαρτογράφηση της Αττικής, τη λεγόμενη του Kaupert. Έναν χρόνο αργότερα, επικεφαλής μιας ομάδας άξιων ανθυπολοχαγών του πεζικού και έναν ανθυπίλαρχο, παραδίδει τα φύλλα του «Χάρτη Μαυροκορδατου», του πρώτου χάρτη μετά το 1821 που φτιάχτηκε από την αρχή αποκλειστικά από Έλληνες και τυπώθηκε στην Αθήνα λίγο πριν την άφιξη της αποστολής των Αυστριακών για την κτηματογράφηση και χαρτογράφηση της χώρας.
Μετά την παραίτησή του από το "Γεωδαιτικό Απόσπασμα" εργάστηκε στη Μακεδονία ως μηχανικός στα σιδηροδρομικά έργα της γαλλοβελγικής Jonction, που άρχισαν το 1893 για τη στρατηγική σύνδεση Θεσσαλονίκης-Αλεξανδρούπολης (της ίδιας μέχρι σήμερα). Πέθανε 33 ετών κοντά στο Παρανέστι στις 7 Μαΐου 1895. Ο ανώνυμος σήμερα μαρμάρινος οβελίσκος (το μαυσωλείο κατά τη Journal de Salonique) δίπλα στη σιδηροδρομική γραμμή όπου εργαζόταν και το τοπωνύμιο Μαυροκορδάτος, που δόθηκε το 1928 σε κοντινό οικισμό, θυμίζουν το εκπολιτιστικό τεχνικό έργο του στη Μακεδονία.

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, γιος του λογίου αξιωματούχου των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, Νικολάου Μαυροκορδάτου, απέκτησε επιμελημένη μόρφωση και διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο κατά την Ελληνική Επανάσταση και την Οθωνική περίοδο.

Άρχισε την πολιτική του σταδιοδρομία, ως ιδιαίτερος γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας, Ιωάννου Καρατζά (θείου του). Παρά την αντίθεσή του με τα σχέδια της Φιλικής Εταιρείας για άμεση εκδήλωση της Επανάστασης (ανήκε στους συντηρητικούς της Φ.Ε.), έφτασε στο Μεσολόγγι στις 22 Ιουλίου 1821, όπου ασχολήθηκε με τη διοικητική και στρατιωτική οργάνωση της Δ. Ελλάδας και εκλέχτηκε Πρόεδρος της Γερουσίας της. Από την αρχή ήρθε σε διάσταση με τους Πελοποννήσιους στρατιωτικούς και προεστούς, καθώς επίσης και με τους Δ. Υψηλάντη και Γ. Καραΐσκάκη.

Κατόρθωσε να αναδειχθεί σε πανελλήνια φυσιογνωμία μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές πράξεις όπως: Πρόεδρος της Α΄ Εθνοσυνέλευσης Επιδαύρου, Πρόεδρος Επιτροπής Σύνταξης του Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος, Πρόεδρος Εκτελεστικού Α΄ βουλευτικής περιόδου, υπεύθυνος Πολιτικών και Πολεμικών υποθέσεων Δ. Ελλάδος, υπεύθυνος οργάνωσης άμυνας Μεσολογγίου, Γραμματέας Εκτελεστικού και Υπουργός Εξωτερικών Β΄ βουλευτικής περιόδου, Πρόεδρος Βουλευτικού, αρχηγός «αγγλικού κόμματος», πρεσβευτής στο Βερολίνο και Μόναχο.

Επί Καποδίστρια διορίστηκε μέλος του «Πανελληνίου» και Πρόεδρος του Οικονομικού Φροντιστηρίου, αλλά το 1830 αποσύρθηκε και αναδείχτηκε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Επί Όθωνα χρημάτισε υπουργός, πρεσβευτής, και πρωθυπουργός.

Από τους πολιτικούς του αντιπάλους θεωρήθηκε υπεύθυνος για την ήττα του Πέττα (1822), ο κύριος υπεύθυνος του εμφυλίου σπαραγμού, και ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Καποδίστρια, καθότι οι πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές του απέβλεπαν στην εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων και φιλοδοξιών και όχι στην εξυπηρέτηση του κοινού σκοπού. Του αναγνωρίζεται, όμως, ότι διατύπωσε σαφές πολιτικό όραμα για τη συγκρότηση του Ελληνικού κράτους και τον εκσυγχρονισμό του κατά τα δυτικά πρότυπα.

Πέθανε το 1865 στην Αίγινα.