Εμφανίζει 4761 αποτελέσματα

Καθιερωμένη εγγραφή
Φυσικό Πρόσωπο

Δημητράτος, Αριστείδης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1902-1986

Ο Αριστείδης Δημητράτος ήταν κοινωνιολόγος, ηγετικό στέλεχος της ΓΣΕΕ, υπουργός Εργασίας και βουλευτής με την ΕΡΕ. Γεννήθηκε στον Αγκώνα Κεφαλλονιάς το 1902 και ήταν γιός του ιερέα Μιλτιάδη και της Ασπασίας, αδερφός του Γεράσιμου, της Τερψιχώρης, του Γεωργίου, του Δημητρίου και του σοσιαλιστή ηγέτη Νίκου Δημητράτου (πρώτου γραμματέα της ΚΕ του ΣΕΚΕ) και ξάδερφος του Παναγή Δημητράτου. Κατά τα γυμνασιακά του χρόνια εντάχθηκε στη Σοσιαλιστική Νεολαία Ελλάδας και το 1920 εκλέχτηκε γραμματέας. Μετά την ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών και των στρατιωτικών του υποχρεώσεων (πολέμησε στον ελληνοτουρκικό πόλεμο ως το 1922) δραστηριοποιήθηκε στο Συνδικαλιστικό Κίνημα. Στις αρχές της δεκαετίας του '20 ανέλαβε σημαντικές καθοδηγητικές θέσεις στην ΟΚΝΕ, ενώ πρωταγωνίστησε και στους αγώνες των καπνεργατών της Καβάλας. To 1924 συνέστησε την Ενωτική Ομάδα Καπνεργατών και την Ενωτική Εργατική Παράταξη Μακεδονίας-Θράκης που διαφώνησαν με το ΚΚΕ. Το 1925 εκλέχθηκε Γενικός Γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης και το 1926 μέλος της διευθύνσεως της ΓΣΕΕ από το 4ο Εθνικό Πανεργατικό Συνέδριο. Ταυτόχρονα, αποχώρησε από το ΚΚΕ, στράφηκε στον αντικομμουνισμό και εντάχθηκε στο συντηρητικό στρατόπεδο, στο οποίο παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Το 1928 εκλέχθηκε Γενικός Γραμματέας της ΓΣΕΕ από το 5ο Πανεργατικό Συνέδριο και το ίδιο έγινε και το 1937 με το 7ο Πανεργατικό Συνέδριο. Από το 1930 ως το 1934 αποτέλεσε μέλος του ασφαλιστικού ταμείου των καπνεργατών. Το 1930 συμμετείχε και στο κυβερνητικό συμβούλιο κοινωνικής πολιτικής. Το 1931, 1934, 1936, 1938, 1940 εκλέχτηκε μέλος του Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου. Το 1931 και το 1933 έλαβε μέρος ως απεσταλμένος της Ελλάδας για τα θέματα κοινωνικής πολιτικής στο 2ο και το 3ο συνέδριο της Βαλκανικής ομοσπονδίας. Από το 1932 ως το 1936 αποτέλεσε μέλος της επιτροπής για την προστασία και το εμπόριο των ελληνικών καπνών. Το 1935 εκλέχτηκε γραμματέας του Εργατικού Κόμματος Ελλάδος και πρόεδρος της επιτροπής για τη διατήρηση του δημοκρατικού καθεστώτος. Το 1936, επί κυβερνήσεως Δεμερτζή, έλαβε μέρος στην Επιτροπή Ρυθμίσεως των Εργατικών Ζητημάτων και εκλέχτηκε προϊστάμενος της Εθνικής Εργατικής Συνδιασκέψεως Θεσσαλονίκης. Στις 5 Αυγούστου 1936 διορίστηκε υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας στο καθεστώς της 4ης Αυγούστου. Από το 1936 έως το 1940 διετέλεσε υφυπουργός Εργασίας του Μεταξά, θέση που διατήρησε και στην κυβέρνηση Κορυζή έως τις 20.4.1941. Στην κυβέρνηση Τσουδερού που ακολούθησε διορίστηκε υπουργός Γεωργίας και υφυπουργός Εργασίας και Συνεταιρισμών έως τις 2.6.1941. Πήγε στην Κρήτη με την κυβέρνηση όταν γινόταν η μάχη της Κρήτης και στη συνέχεια ακολούθησε την εξόριστη κυβέρνηση στο Κάιρο, τη Νότια Αφρική και την Αγγλία. Τον Οκτώβριο του 1941 ηγήθηκε της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Διεθνή Διάσκεψη Εργασίας στη Νέα Υόρκη. Παραιτήθηκε τον Φεβρουάριο του 1942 (όσο ήταν ακόμη στην Αμερική) όταν διαφώνησε με τον Τσουδερό σχετικά με την κατάργηση του προνομίου του Βασιλιά να διορίζει και να παύει τον Πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του. Κατόπιν τούτου, και αφού του αφαιρέθηκε το διαβατήριο, ζήτησε άσυλο και παρέμεινε στη Νέα Υόρκη έως το 1944.
Στα τέλη του 1945 επέστρεψε στην Ελλάδα και εκλέχτηκε ως ανεξάρτητος βουλευτής στην Κεφαλονιά το 1946. Στις 6/4/1948 επανεκλέχτηκε γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ από το 9ο Εθνικό Πανεργατικό Συνέδριο, αν και η κυβέρνηση τον έπαψε από αυτή τη θέση με ειδικό νομοθετικό διάταγμα την επομένη. Το 1950 ίδρυσε το Εργατικό Κόμμα και στις εκλογές συνεργάστηκε με την λεγόμενη «Τρίτη κατάσταση» του Βαμβέτσου χωρίς επιτυχία.
Το 1956 επανεκλέχτηκε βουλευτής Κεφαλληνίας και το 1958 κατέβηκε ως υποψήφιος με την ΕΡΕ στην Β΄ Αθηνών, όπου και εκλέχτηκε για ακόμη μία φορά. Από τις 17.5.1958 έως τις 20.9.1961 ανέλαβε το υπουργείο Εργασίας στην κυβέρνηση Καραμανλή. Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1961 εκλέχτηκε βουλευτής Αθηνών.
Είχε λάβει μέρος σε διάφορες κυβερνητικές επιτροπές από το 1925 έως το 1941, ενώ διετέλεσε μέλος των Συμβουλίων Εποπτείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ανώτατον Εκπαιδευτικόν, Εργασίας κ.λπ.
Είχε συστήσει και διεύθυνε τα εξής δημοσιογραφικά όργανα: Συνδικαλιστική Επιθεώρησις, 1930, το περιοδικό Η Εργατική Ελλάς, 1937-1941, Εφημερίς των Εργατών, 1938-1941, 1948, Κοινωνία, 1940-1941

Είχε παντρευτεί το 1933 την Ειρήνη Αθανασούλη, με την οποία απέκτησε δύο κόρες, την Αλίκη (1940) και την Ασπασία, και σε δεύτερο γάμο (το 1955) τη Θάλεια Ν. Καρανίκα.

Δημοσιεύματα: Μελέται περί της ανεργίας εν Ελλάδι, της κοινωνικής ασφαλίσεως και διαφόρων προβλημάτων της εθνικής οικονομίας, Ανάγκη κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, Θεσσαλονίκη, 1926, «Το Καπνεργατικόν ζήτημα και η επεξεργασία των καπνών», Θεσσαλονίκη, 1927, «Η βιομηχανική ανεργία», Πειραιάς, 1928, «Η εξέλιξις της ανεργίας εν Ελλάδι», 1929, «Ανάγκη καταπολεμήσεως της ανεργίας, ΓΣΕΕ», 1931, «Κοινωνικά επακόλουθα της οικονομικής κρίσεως», 1932, «Οι Έλληνες ναυτικοί φορείς της προόδου και του πολιτισμού», 1934, «Φραγμός εις την εκμετάλευσιν της ανθρώπινης εργασίας», 1936, «Το νέον Κράτος εθεμελίωσε σταθερούς όρους ζωής και Κοινωνικής εξελίξεως», 1937, «Δύο χρόνια κοινωνικής και εργατικής δημιουργίας», 1938, «Η απογραφή των μισθωτών και η κοινωνική πολιτική της κυβερνήσεως», εκδ, εργατών Ελλάς, 1937, «Οι κοινωνικοί νόμοι οδηγούν εις την εθνικήν πρόοδον», 1939, «Η δημιουργική δράσις των στελεχών και αι υπηρεσίαι των προς την εργατικήν υπόθεσιν», 1939, Το σύστημα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, 1939, «Όχι φραγμοί εις την τεχνικήν πρόοδον», εφ. Εργατών, 1939, «το εργατικό μας ζήτημα», 1947, «Το δικαίωμα της απεργίας», εφ. Εργατών, κ.ά.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης, (http://www.ggk.gov.gr), Who is Who 1965, Δημοσθένης Κούκουνας, Οι Ελληνες Πολιτικοί, Ιστορικό βιογραφικό Λεξικό 1926-1949, Αθήνα, 1999, http://el.wikipedia.org/wiki, υλικό του αρχείου]

Εμμανουηλίδης, Εμμανουήλ

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1867-1939

Γεννήθηκε στην Καισάρεια της Μικράς Ασίας. Τελείωσε τη Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από όπου πήρε το διδακτορικό του δίπλωμα το 1890. Εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη ως δικηγόρος και εκλέχτηκε βουλευτής στην τουρκική Βουλή το 1911. Το 1914 επανεκλέχτηκε βουλευτής, αυτή τη φορά όμως από την περιφέρεια Αϊδινίου. Ως το τέλος του πολέμου εναντιώθηκε πολλές φορές στις τουρκικές αρχές (νόμος περί Πατριαρχείου, τουρκική κυριαρχία επί των χριστιανικών λαών). Κατά τα έτη 1920 και 1922 διετέλεσε νομάρχης Ροδόπης και Κοζάνης. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή κατέφυγε στην Αθήνα, όπου και εκλέχτηκε πληρεξούσιος Αθηνών-Πειραιώς στις βουλευτικές εκλογές του 1923. Το 1924, μαζί με αρκετούς άλλους πρόσφυγες βουλευτές, ανέθεσε την αρχηγία του νεοϊδρυθέντος Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος (κόμμα προσφύγων βουλευτών) στον Γ. Κονδύλη, παραμένοντας ηγετικό στέλεχος και συμμετέχοντας ενεργά στις συνεδριάσεις της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης ως το 1926. Προσχώρησε στο κόμμα του Βενιζέλου και διετέλεσε υπουργός Υγιεινής Προνοίας και Αντιλήψεως στις κυβερνήσεις του 1928 καθώς και στις κυβερνήσεις Ιουνίου 1929 και Δεκεμβρίου 1929. Πέθανε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1943.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου, Εγκυκλοπαίδεια Ήλιος, http://el.wikipedia.org, λήμμα: Εμμανουηλίδης, Εμμανουήλ]

Θεοτοκάς, Γιώργος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1905-1966

Ο Γιώργος Θεοτοκάς γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1905, όπου τελείωσε το Ελληνογαλλικό Σχολείο. Στη συνέχεια φοίτησε στη Νομική Σχολή Αθηνών και παρακολούθησε ελεύθερες σπουδές στο Παρίσι και το Λονδίνο. Το 1929 εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα με το δοκίμιο Ελεύθερο Πνεύμα, που το υπέγραφε με το ψευδώνυμο Ορέστης Διγενής και το οποίο χαρακτηρίστηκε ως το μανιφέστο της γενιάς του '30. Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά και εφημερίδες της εποχής του και ήταν μέλος της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού Εποχές. Τις περιόδους 1945-1946 και 1951-1952 διετέλεσε Γενικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Πέθανε το 1966 στην Αθήνα, σε ηλικία 61 χρονών. Έργα του: Αργώ (1933, 1936), Ευριπίδης Πεντοζάλης (1937), Το Δαιμόνιο (1938), Λεωνής (1940), Ασθενείς και Οδοιπόροι (1950). Επίσης, ασχολήθηκε με το θέατρο (βλ. παρακάτω) και την ποίηση, ενώ έγραψε ποικίλα ταξιδιωτικά κείμενα και μελέτες.

Πηγή: Γιώργος Αράγης (παρουσίαση-ανθολόγηση), «Γιώργος Θεοτοκάς», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ώς τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τ. Δ΄, Αθήνα, Σοκόλης 1996, σ. 8-81.

Ιακωβίδη, Λιλή

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1899-1985

Η Λιλή Ιακωβίδη (Πατρικίου, το πατρικό της όνομα), γεννήθηκε στην Αθήνα το 1899, έλαβε την εγκύκλια μόρφωση στο Αρσάκειο, όπου ολοκλήρωσε και το Διδασκαλείο, και συνέχισε τις σπουδές της στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα εργάστηκε στη Βιβλιοθήκη της Βουλής, από όπου αποχώρησε εθελουσίως το 1955, με το βαθμό του τμηματάρχη. Το 1920 παντρεύτηκε τον ηθοποιό Μίχη Ιακωβίδη (πήραν διαζύγιο το 1933), γιο του γνωστού ζωγράφου Γεωργίου Ιακωβίδη, με τον οποίο απέκτησε τρία παιδιά, εκ των οποίων η πρωτότοκη κόρη της, Άγλα, πέθανε το 1958. Από το 1919 δημοσίευε ποιήματά της στο περ. Νουμάς, του οποίου υπήρξε αργότερα και συντάκτρια, ενώ το 1927-1929 συνεργάστηκε με την ελληνόφωνη εφημερίδα της Νέας Υόρκης Εθνικός Κήρυξ ως ανταποκρίτρια. Υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος του συμβουλίου της, και από το 1946 συμμετείχε σε διεθνή συνέδρια Γυναικών. Μαθήτρια ακόμη του Λυκείου συνδέθηκε στενά με τον Κωστή Παλαμά. Η φιλία τους διήρκεσε ως το τέλος της ζωής του ποιητή, ενώ στοιχεία της αποτυπώθηκαν στα 300 γράμματα που της έστειλε εκείνος και έχουν κατατεθεί στο Ίδρυμα «Κωστής Παλαμάς». Πέθανε στην Κηφισιά, το 1985.

Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: Φωτεινές ώρες (1932), Σαράντα τραγούδια (1934), Κορυδαλλοί (1940, Α΄ Κρατικό βραβείο), Αναδρομή (1957, Κρατικό βραβείο), Άνυδρη γη (1968), Κοσμοείδωλα (1973, Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών), Το παιδί· Αυτοανθολόγηση (1977) και Ανθρώπινα τοπία (1981).

Δημοσίευσε τις μελέτες: Οι χαιρετισμοί της Ηλιογέννητης (1929), Ο ποιητής Καρθαίος (1939), Κωστής Παλαμάς: η Έξοδος (1964), Από τη ζωή και το έργο του ποιητή Κώστα Καρθαίου (1971), Κατίνα Παπά· Από τη ζωή και το έργο της (1972), Κωστής Παλαμάς· Από το έργο του και τη ζωή του (1974), Βενέζης - Καστανάκης· Δοκίμια ζωής και τέχνης (1976), Παύλος Παλαιολόγος (1976), Εύα Βλάμη (1978) και Γεώργιος Ιακωβίδης· Από τη ζωή και την τέχνη του (1985).

Συνέγραψε τα θεατρικά έργα: Εύκολα θύματα (δράμα, 1937, Α΄ βραβείο Καλοκαιρινείου Διαγωνισμού), Τα κορίτσια (δράμα, 1938, Βραβείο Ακαδημίας), Αγγελίνα (δράμα, 1943), Όλα θα πάνε καλά (1948), Υπάρχουν δρόμοι για όλους (δράμα, 1963, Κρατικό βραβείο), Ο Δαίμονας (δράμα, 1970, 1ο βραβείο του 50ου Καλοκαιρινείου Διαγωνισμού), Θέατρο• Τόμος πρώτος (1978), Η κυρία Σούρτα-Φέρτα (κοινωνική σάτιρα, 1981).

Πηγές: Αρχείο Λ. Ιακωβίδη (φάκ. 4.1.)· Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τόμ. 7, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, χ.χ.· Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 4, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984· ιστότοπος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου / Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών / Ιακωβίδη Λιλή: http://www.ekebi.gr/

Καμπάς, Ανδρέας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1919-1965

Ο Ανδρέας Καμπάς γεννήθηκε το 1919. Πολέμησε στη μάχη της Κρήτης. Έφυγε στο Παρίσι το 1945 με την αποστολή του πλοίου Ματαρόα. Έζησε στο Λονδίνο και στο Μόντε Κάρλο εργαζόμενος σε εφοπλιστικές εταιρείες. Πέθανε στο Μόντε Κάρλο το 1965. Ποιήματα και πεζά του δημοσιεύθηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά (Τα νέα γράμματα, Καλλιτεχνικά νέα, Τετράδιο, Νέα Εστία). Ο Καμπάς ήταν μέλος της εκδοτικής ομάδας του περιοδικού Τετράδιο (1944-1945). Μετά τον θάνατό του κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ίκαρος η συλλογή ποιημάτων του Δέκα ποιήματα (1966).

Καραβίδας, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1934 -

Ο Γιάννης Καραβίδας, γιος του Δημητρίου Καραβίδα και της Αικατερίνης το γένος Δήμου, γεννήθηκε το 1934 στην Μικρή Γότιστα των Ιωαννίνων, έκτος ανάμεσα σε οκτώ αδέλφια μιας αγροτικής οικογένειας. Ολοκλήρωσε το Γυμνάσιο στα Ιωάννινα, όπου και σπούδασε παιδαγωγικά ως οικότροφος στο Ιεροδιδασκαλείο Βελλάς. Το 1957 πήρε το πτυχίο του στα παιδαγωγικά, για να εργαστεί έκτοτε ως εκπαιδευτικός σε σχολεία της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Αττικής (1961-1986). Παντρεύτηκε την Αθηνά Μπανιά, απέκτησαν δύο παιδιά και από το 1977 ζει στην Αργυρούπολη.
Από τα γυμνασιακά του χρόνια δημοσίευε ποιήματά του, ενώ η πρώτη του ποιητική συλλογή, Σπίθες στο μάρμαρο, εκδόθηκε το 1965.
Ποιήματά του δημοσιεύθηκαν στα περιοδικά Ηπειρωτική Εστία, Ελεύθερο πνεύμα, Ενδοχώρα, καθώς και σε ηπειρωτικές και αθηναϊκές εφημερίδες. Ορισμένα από αυτά μεταφράστηκαν στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα πολωνικά και τα ουγγρικά και συμπεριλήφθηκαν σε ελληνικές και ξενόγλωσσες ανθολογίες.
Διετέλεσε πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών (1992-1994), πρόεδρος της Επιτροπής Κρίσεων για την εισδοχή νέων μελών στο ίδιο σωματείο και σε άλλες επιτροπές. Έγραψε άρθρα και κριτικά σημειώματα σε εφημερίδες και περιοδικά, παρουσιάζοντας πολλούς νέους λογοτέχνες. Έδωσε διαλέξεις, και συμμετείχε σε πλήθος εκδηλώσεων, ενώ από το 1993 ως το 2002 συνεργάστηκε ως κριτικός λογοτεχνικών βιβλίων με την εφημερίδα Ριζοσπάστης.

Ποιητικές συλλογές:
Σπίθες στο μάρμαρο (1965), Ίχνη στο μαύρο και στο άσπρο (1971), Ημερολόγιο εξόδου (1973), Μέρες της ιστορίας μας (1975), Poesie (1977), Ο άλλος ήλιος (1977), Τα παιδιά του 1979 μ.Χ., (1979), Διασταυρώσεις (1981), Διασταυρώσεις β΄ (1985), Κυπριακοί απόηχοι (1988), Ο άλλος ήλιος (1991), Ποιήματα 1965-1985 (1994), Ένας ήλιος νυκτόβιος (1997), Σπορά στην άσφαλτο (2001).

Μυθιστόρημα: Μετά των αγίων (ανέκδοτο).

Τύπωσε σε βιβλία τα κριτικά δοκίμια:
Ο ποιητής Φοίβος Δέλφης (1972), Το Πολυτεχνείο στην ποίηση της Λιλής Ιακωβίδη (1976), Λιλή Ιακωβίδη η ποιήτρια της νιότης (1978), Ο γνήσιος ανθρωπισμός στην ποίηση του Θαλή Ρητορίδη (1980), Ο Δημοσθένης Ζαδές και η «Παρασημοφορία» του (1980), Φυσιολατρία κι ανθρωπιά μέσα απ’ τα Γιαννιώτικα Σονέτα και τους λυρικούς στοχασμούς του Γιώργου Βρέλλη (1982), Η ποιητική πορεία του Βασίλη Κραψίτη (1984), Η διαλεκτική της Ειρήνης στην ποίηση του Γιώργου Κουλούκη (1990), Η Ναταλία Αποστολοπούλου και η Γυναίκα της Αντίστασης (1999), Νίκη Κακαβά – Γαρίδη η ποιήτρια της όψιμης τόλμης (2000), Επιστροφές της Λήδας-Βασιλικής Θέμελη από τη Σιωπή των πραγμάτων (2014).

[Πηγές: Φάκελος 18.2 του αρχείου και Μάλαμας Λ., «Καραβίδας Ιωάννης», Εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση, τόμ. 8∙ Μάλαμας Λ., «Καραβίδας Ιωάννης», Βιογραφική Εγκυκλοπαίδεια ελλήνων λογοτεχνών, τομ. 2, σύνταξη – επιμέλεια ύλης Δ.Π. Κωστελένος].

Καραντώνης, Ανδρέας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1910-1982

Ο Ανδρέας Καραντώνης (Άνδρος 1910-Αθήνα 1982), ήταν κριτικός, ποιητής και μεταφραστής. Το 1923 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, τελείωσε το γυμνάσιο και φοίτησε στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Κατά το διάστημα 1927-1929 δημοσίευσε ποιήματα στο παράρτημα της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαιδείας του Πυρσού και το 1929 τύπωσε τη μελέτη του Εισαγωγή στο Παλαμικό έργο. Ακολούθησαν Ο ποιητής Γ. Σεφέρης (1931) και το Γύρω στον Παλαμά (1932). Το 1935 έγινε διευθυντής του περιοδικού Νέα Γράμματα, ενώ μεταφράσεις του αυτής της περιόδου εκδόθηκαν το 1982 σε ένα τόμο με τίτλο Ηχώ. Μετά την κατοχή άρχισε να αρθρογραφεί σε διάφορες εφημερίδες. Από το 1949 και ως το 1974 ο Καραντώνης υπήρξε λογοτεχνικός συνεργάτης του ραδιοφώνου. Υπήρξε μόνιμο μέλος της επιτροπής απονομής κρατικών βραβείων, μέλος της “Ομάδας των Δώδεκα” και γενικός γραμματέας του “Ιδρύματος Παλαμά”.

Καραπάνος, Γεράσιμος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1880-1927

Ο Γεράσιμος Καραπάνος ήταν γιος του Ιωάννη και της Ευφροσύνης Μαυρομμάτη. Η καταγωγή του παππού του Γεράσιμου Καραπάνου ήταν από την Άρτα και της μητέρας του από την Αρκαδία. Είχε δύο ακόμη αδέλφια τον Περικλή και την Μαρία μετέπειτα σύζυγο Σπύρου Στύλου. Η οικογένειά του κατοικούσε στην Αθήνα στην οδό Σταΐκου και Καπλανών. Ο ίδιος σπούδασε στο Παρίσι στην Ecole Nationale Superieure des Mines. Συνέχισε τις σπουδές του στη Λιέγη (1901) ενώ το 1902 βρίσκεται πάλι στο Παρίσι. Οι σπουδές του πραγματοποιήθηκαν με την αρωγή και την προστασία του αδελφού του πατέρα του Κωστή, ο οποίος είχε παντρευτεί την Μαρία Χρηστάκη Ζωγράφου (1847-1901), και είχε αποκτήσει μαζί της τέσσερα παιδιά τον Πύρρο, τον Αλέξανδρο, την Ελένη και τη Ζωή.
Ο Γεράσιμος το 1908 παντρεύτηκε την Ερμιόνη Μαυρομμάτη από τη Μερσίνα της Μικράς Ασίας (η καταγωγή του πατέρα της Κωνσταντίνου ήταν από την Πάφο και της μητέρας της Αθηνάς Ρούσου από την Τήνο). Ο Κωνσταντίνος Μαυρομμάτης ήταν μέγας ευεργέτης της κοινότητας Μερσίνας και είχε ιδρύσει εκεί τα Μαυρομμάτεια εκπαιδευτήρια. Η Ερμιόνη είχε άλλα οκτώ αδέλφια: την Ελένη Ταχιντζή, την Μαριγώ Κρίστμαν, τον Χριστόφορο, την Αργυρώ Αλιβιζάτου, την Καλλιόπη Ισαακίδη, τον Ανδρέα, τον Αντώνη και τον Γιώργο. Ο Γεράσιμος και η Ερμιόνη απέκτησαν δύο παιδιά, τον Κώστα και την Φρόσω.
Εργάστηκε για τις μεταλλευτικές επιχειρήσεις των αδελφών Ράλλη στη Μ. Ασία και συνεργάστηκε με τον Γεώργιο Ζερβουδάκη στην αναζήτηση χρυσού στην Αφρική και σε επιχειρήσεις του ίδιου στην Μικρά Ασία και στην Αίγυπτο. Ο Ζερβουδάκης όμως χρεωκόπησε το 1911 και η οικονομική κατάσταση του Καραπάνου επιδεινώθηκε σοβαρά. Από το 1910 είχε εγκατασταθεί στην Αλεξάνδρεια και είχε ένα κτήμα στη Σιρέουα, το οποίο εκμεταλλευόταν οικονομικά.
Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους και στην απελευθέρωση των Ιωαννίνων όπου και τον ζωγράφισε η Θάλεια Φλωρά-Καραβία.
Ήταν δημοτικιστής, φίλος και χορηγός του Γεώργιου Σκληρού, γνώριμος του Καβάφη, ανήκε στον κύκλο του περιοδικού Γράμματα της Αλεξάνδρειας και πρωτοστάτησε στην ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου Αιγύπτου ο οποίος υπηρετούσε ανάλογους μεταρρυθμιστικούς στόχους με τον ομώνυμο ελλαδικό.

Κοντογόνης, Κωνσταντίνος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1812-1878

Ο Κωνσταντίνος Κοντογόνης, καθηγητής Θεολογίας, γεννήθηκε στη Τεργέστη το 1812 και πέθανε στην Αθήνα το 1878. Μαθήτευσε στην Ελληνική Σχολή της Τεργέστης, έκανε σπουδές Φιλοσοφίας και Θεολογίας στη Γερμανία και στη συνέχεια πήγε στη Βιέννη, όπου συνεργάστηκε για ένα διάστημα με τον Κ. Γκαρπολά και άλλους λογίους στην έκδοση του λεξικού του Άνθιμου Γαζή (1836). Όταν ήρθε στην Ελλάδα διορίστηκε καθηγητής Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο, όπου δίδαξε για σαράντα χρόνια, ενώ συγχρόνως δίδασκε και στη Ριζάρειο Σχολή. Το 1854-55 διετέλεσε πρύτανις του Πανεπιστημίου. Ο Κοντογόνης εξέδιδε για μεγάλο διάστημα το μηνιαίο περιοδικό Ευαγγελικός Κήρυξ (1857-1871) και δημοσίευσε πολλά επιστημονικά συγγράμματα ποικίλου περιεχομένου. Τιμήθηκε από τη Θεολογική Σχολή, που τον αναγόρευσε επίτιμο διδάκτορα το 1862, καθώς και από την Εκκλησιαστική Ακαδημία της Πετρούπολης. Έργα του : 1) Επιτομή της ελληνικής μυθολογίας (δ΄έκδ. 1872) 2) Εγχειρίδιον της εβραϊκής αρχαιολογίας (1844) 3) Φιλολογική και κριτική ιστορία των από α΄- η΄εκατονταετηρίδος ακμασάντων πατέρων της Εκκλησίας (1851-53) 4) Εισαγωγή εις την Αγίαν Γραφήν και στοιχεία ερμηνευτικής (1859) 5) Εκκλησιαστική ιστορία.

Ιωάννου, Παύλος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Παύλος Ιωάννου ήταν καθηγητής Εγχειρητικής, Ανατομίας και Επιδεσμολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Καταγόταν από την Καστοριά της Μακεδονίας και γνωρίζουμε ότι πέθανε το 1897. Μετά το διαδακτορικό του δίπλωμα (1858) πήγε στη Γερμανία και Γαλλία, όπου ασχολήθηκε ειδικότερα με την Ανατομία και τη Χειρουργική. Όταν επανήλθε στην Ελλάδα διορίστηκε το 1862 καθηγητής στην Ιατρική Σχολή. Το 1883 του ανατέθηκε η διεύθυνση του νοσοκομείου αφροδισίων νοσημάτων και η διδασκαλία των σχετικών μαθημάτων. Το 1891-92 διετέλεσε πρύτανις του Πανεπιστημίου. Έργα του: Εγχειρίδιον συστηματικής ανατομίας του ανθρώπου (Αθήναι 1878, γ΄έκδ, 1884) και Εγχειρίδιον Χειρουργικής (1884). Δημοσίευσε άρθρα στην Ιατρική Εφημερίδα, Γαληνό και Ασκληπιό. Δημοσίευσε μελέτες για την αρχαία ιατρική (“Μελέται περί της χειρουργικής των αρχαίων”, “Περί της κατ΄αναφοράν προς την ανατομίαν αρχαίας ελληνικής πλαστικής του ανθρωπίνου σώματος”). Στο συνέδριο συφιλιδολογίας και δερματολογίας στη Βιέννη, είχε μιλήσει για τη σύφιλη στους αρχαίους.

Κόρφης, Τάσος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1929-1994

Ο Τάσος Κόρφης (πραγματικό όνομα Τάσος Ρομποτής) γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1929. Ο παππούς και ο πατέρας του Γεράσιμος Ρομποτής ήταν μουσικοσυνθέτες. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στην Πάτρα, όπου πρωτοπαρουσιάστηκε στα περιοδικά της πόλης Χαραυγή και στην συνέχεια Αυγή. Από το 1974 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως αξιωματικός του πολεμικού Ναυτικού, αργότερα δε κατέλαβε το αξίωμα του Αρχηγού του Στόλου. Ποιητής, πεζογράφος, ερευνητής και εκδότης, πέθανε στις 30 Νοεμβρίου 1994 στο Ναυτικό Νοσοκομείο.
Είκοσι τριών ετών ο Κόρφης εξέδωσε την πρώτη συλλογή διηγημάτων, Ταξίδι χωρίς πολικό (1952). Η δεύτερη συλλογή των πεζογραφημάτων του Ένα έρημο σπίτι κυκλοφόρησε το 1973 και η τρίτη Πατρογνωσία, το 1984, και κέρδισε το β΄ κρατικό βραβείο διηγήματος. Το τελευταίο πεζογραφικό έργο του Κόρφη, Δελτίο συμβάντων, δημοσιεύθηκε το 1995, λίγους μήνες μετά τον θάνατό του.
Το ποιητικό του έργο αποτυπώθηκε στις συλλογές: Ημερολόγιο (1963), Ημερολόγιο 2 (1964), Ημερολόγιο 3 (1968), Εργόχειρα (1977), Ημερολόγιο (συγκεντρωτική έκδοση, 1983), Παυσίλυπα (1987), 153 graffiti (1992) και Εγκώμια (1993).
Μετέφρασε έργα των Έζρα Πάουντ, Κάρλος Ουίλλιαμς κ.ά. Συγκέντρωσε και εξέδωσε το έργο ποιητών του μεσοπολέμου, όπως του Μήτσου Παπανικολάου, του Αναστασίου Δρίβα, του Καίσαρος Εμμανουήλ (1981). Εξέδωσε τα βιβλία Ρώμος Φιλύρας: συμβολή στη ζωή και το έργο του (1974), Νίκος Καββαδίας: συμβολή στη μελέτη της ζωής και του έργου του (1985), Ναπολέων Λαπαθιώτης: συμβολή στη μελέτη της ζωής και του έργου του (1985) καθώς και έναν τόμο με τίτλο Ματιές σε ποιητές του μεσοπολέμου (1978). Δημοσίευσε επίσης το έργο Βιογραφία Στρατή Δούκα 1895-1936 (1988) και επιμελήθηκε την ημιτελή βιογραφία του Σπυρίδωνος Μ. Θεοτόκη: Τα νεανικά χρόνια του Κωνσταντίνου Θεοτόκη (1983).
Υπήρξε βασικός συνεργάτης των κερκυραϊκών περιοδικών Πρόσπερος και Πόρφυρας και από το 1962 συνεργάστηκε με το περιοδικό του Ντίνου Χριστιανόπουλου Διαγώνιος. Συνεργάστηκε επίσης με λογοτεχνικά περιοδικά της πρωτεύουσας, ενώ από το 1973 έγινε υπεύθυνος των εκδόσεων «Πρόσπερος» και του δίμηνου περιοδικού Ανακύκληση. Από το 1978 εξέδιδε την ετήσια ποιητική ανθολογία Φωνές (1979-1993) – τα τελευταία χρόνια με την συνεργασία του Ορέστη Αλεξάκη.

[Πηγές: Μνήμη Τάσου Κόρφη, στην ιστοσελίδα http://oasis.fortunecity.com/bondi/216/afieromata/korfis/korfis.html τελευταία επίσκεψη 6/10/2006· Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελλη-νικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 9]

Κουμανταρέας, Μένης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1931-2014

Ο Μένης Κουμανταρέας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1931, γιος του Αντώνη Κουμανταρέα και της Ευγενίας Αγγελοπούλου Αθανάτου. Πέθανε το 2014. Σύζυγός του ήταν η Λιλή Μαριολοπούλου. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στη σχολή Μπερζάν, φοίτησε για σύντομο χρόνο στη Φιλοσοφική και στη Νομική σχολή. Εργάστηκε περίπου για είκοσι χρόνια σε ασφαλιστικές εταιρείες στον Πειραιά και στην Αθήνα. Φίλος του Μάνου Χατζιδάκι και του Γιάννη Τσαρούχη εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, Τα μηχανάκια, το 1962 και για το δεύτερο βιβλίο του, Το αρμένισμα, δικάστηκε από την δικτατορία του 1967. Το 1970 συμμετείχε στην αντιδικτατορική έκδοση Δεκαοχτώ κείμενα. Το 1970 έμεινε για έξι μήνες στο Δυτικό Βερολίνο με υποτροφία της DAAD. Βραβεύτηκε τέσσερις φορές με το κρατικό βραβείο πεζογραφίας καθώς και με τον βραβείο Blue book από τη διεθνή έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης. Ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, πρόεδρος της εταιρείας θεάτρου Σκηνή και Νέα Σκηνή του Λ. Βογιατζή, μέλος του Δ.Σ. της Λυρικής, της ΚΟΕΜ του Στ. Ξαρχάκου και του Συμβουλίου των Φίλων της Ορχήστρας των Χρωμάτων.
Εκτός από τα πεζογραφικά λογοτεχνικά έργα του, έχει γράψει πλήθος κριτικών και άρθρων και έχει σημαντικό μεταφραστικό έργο.
Έργα του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση και έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Εκτός από τις πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε εφημερίδες και περιοδικά, εξέδωσε τα έργα:
Τα μηχανάκια (1962)
Το αρμένισμα (1967)
Τα καημένα (1972)
Βιοτεχνία υαλικών (1975)
Η κυρία Κούλα (1978)
Το κουρείο (1979)
Σεραφείμ και Χερουβείμ (1981)
Ο ωραίος λοχαγός (1982)
Η φανέλα με το εννιά (1986)
Πλανόδιος σαλπιγκτής (1989)
Η συμμορία της άρπας (1993)
Θυμάμαι τη Μαρία (1994)
Η μυρωδιά τους με κάνει να κλαίω (1996)
Η μέρα για τα γραπτά κι η νύχτα για το σώμα (1999)
Δυο φορές Έλληνας (2001)
Νώε (2003)
Η γυναίκα που πετάει (2006)
Αλτίν (2007)
Το show είναι των Ελλήνων (2008)
Σ’ ένα στρατόπεδο άκρη στην ερημιά
Ξεχασμένη φρουρά (2010)
Οι αλεπούδες του Γκόσπορτ (2011)
Θάνατος στο Βαλπαραΐζο (2013)
Ο θησαυρός του χρόνου (2014)

Κουμάντος, Γεώργιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1925-2007

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 12 Φεβρουαρίου 1925 και ήταν γιος του Αναστασίου Κουμάντου, προέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κατά την περίοδο 1941-1949, και της Τελεσίλλας Ζαγκλή. Φοίτησε στο Λεόντειο Λύκειο και ήταν απόφοιτος της νομικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Αμβούργου (1954). Κατά τη διάρκεια της Κατοχής ανέπτυξε αντιστασιακή δράση, για την οποία και φυλακίστηκε. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του στη Γερμανία έστελνε ανταποκρίσεις στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και αρθρογραφούσε στον Προοδευτικό Φιλελεύθερο με τα αρχικά ΓΑΚ. Άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου από το 1956 και από το 1960 διετέλεσε υφηγητής του αστικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 1964 διετέλεσε ειδικός σύμβουλος του Υπουργείου Παιδείας. Το 1968 απολύθηκε από το Πανεπιστήμιο λόγω των αντιδικτατορικών του φρονημάτων. Για τη συμμετοχή του στην Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων συνελήφθη και εξορίστηκε το 1972 αρχικά στο Κερασοχώρι Ευρυτανίας και εν συνεχεία στο Θέρμο Τριχωνίδας. Μετά την πτώση της Χούντας επανήλθε στη θέση του και έδωσε αγώνα για την κατάργηση της βασιλείας στη διάρκεια του δημοψηφίσματος. Το 1975 εξελέγη καθηγητής Αστικού Δικαίου. Το 1993 έγινε ομότιμος καθηγητής και το 2005 επίτιμος.
Συνέγραψε πλήθος επιστημονικών άρθρων και βιβλίων εκ των οποίων σημαντικότερα είναι το Οικογενειακό Δίκαιο, με το οποίο έβαλε τα θεμέλια του σύγχρονου οικογενειακού δικαίου στην Ελλάδα (μετά τον ν. 1329/1983), και η Πνευματική Ιδιοκτησία, με το οποίο εισήγαγε τον κλάδο αυτό του δικαίου στη χώρα. Συμμετείχε σε πολλές νομοπαρασκευαστικές επιτροπές ως μέλος ή πρόεδρος, σημαντικότερη των οποίων ήταν αυτή για την σύνταξη του νέου νόμου περί πνευματικής ιδιοκτησίας το 1993, στην οποία ήταν πρόεδρος. Επίσης διετέλεσε πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης για την Πνευματική Ιδιοκτησία, του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Νομικής Συνεργασίας, της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, της Εταιρείας Προστασίας της Πνευματικής Ιδιοκτησίας του ελληνικού τμήματος της ALAI (Association Litteraire et Artistique Internationale), της Επιτροπής Οικογενειακού Δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης, της ομάδας εργασίας του υπουργείου Δικαιοσύνης με αντικείμενο την τεχνητή γονιμοποίηση (ν.3089/2002), της επιτροπής για την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου, της επιτροπής για τη μεταγλώττιση του γλωσσικού κώδικα, ad hoc δικαστής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ.ά. Στις εκλογές του 2000 διορίστηκε στη θέση του υπηρεσιακού υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Είχε τιμηθεί με το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος.
Από το 1984 αρθρογραφούσε τακτικά στην Ελευθεροτυπία και το Βήμα και από το 1989 και μέχρι το θάνατό του στην Καθημερινή, της οποίας ήταν αντιπρόεδρος στο διοικητικό συμβούλιο. Είχε παντρευτεί την Ευγενία Κολοκούρη (1960). Απεβίωσε το 2007.

Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Υλικό του αρχείου.

Λαδιά, Ελένη

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1945-

Η Ελένη Λαδιά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945 και σπούδασε Αρχαιολογία και Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Aσχολήθηκε με την λογοτεχνία από την εφηβική της ηλικία. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα το 1973, με τη συλλογή διηγημάτων Παραστάσεις κρατήρος. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ακτή, Ευθύνη, Κριτικά Φύλλα και Νέα Εστία.
Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό βραβείο (1981) για το βιβλίο Χάλκινος ύπνος, με το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1991) για το έργο της Ωρογραφία, το οποίο υπήρξε και υποψήφιο για το Ευρωπαϊκό Βραβείο του 1993 και τέλος με το Κρατικό βραβείο (2006) για το βιβλίο Η γυναίκα με το πλοίο στο κεφάλι.
Το πεζογραφικό της έργο (μυθοπλασία, δοκίμιο):
Παραστάσεις κρατήρος (1973), Άρθρα για την καβαφική ποίηση (1974-1975), Αποσπασματική σχέση (1974), Ο Μαύρος Ερμής (1977), Χάλκινος ύπνος (1980), Ο σχιζοφρενικός θεός (1983), Ο αγαπημένος του Όντος (δοκίμια για την ποίηση του Δημήτρη Παπαδίτσα) (1983), Ποιητές και αρχαία Ελλάδα (Σικελιανός - Σεφέρης - Παπαδίτσας) (1983), Χι ο Λεοντόμορφος (1986), Ωρογραφία (1990), Φρειδερίκος και Ιωάννης (1991), Φυσιογνωμίες τόπων (1992), Η θητεία (1994-1996), Εξ Αιγύπτου (Άγιοι των Κοπτών) (1995), Τα άλση της Περσεφόνης (1997), Ο έτυμος λόγος (1998), Η Χάρις (2000), Ποταμίσιοι έρωτες (2002), Τήνελλα Καλλίνικε! (2003), Θεών και ανθρώπων συναντήσεις (2003), Τα Ψυχομαντεία και ο υποχθόνιος κόσμος των Ελλήνων (2005), Ο Μαύρος Ερμής, συγκεντρωτικός τόμος των τριών συλλογών διηγημάτων Ο Μαύρος Ερμής - Παραστάσεις κρατήρος - Ο σχιζοφρενικός θεός (2005), Η γυναίκα με το πλοίο στο κεφάλι (2006), Μυθολογικά παράδοξα και ένα διήγημα (2007), Ταραντούλα (2008), Η Χάρις (2009), Οι Έλληνες παίδες στην αρχαιότητα (2010), Δαιμονολογία ή Λόγοι περί δαιμόνων (2012), Ο Ονειρόσακκος (2012), Το Ποικιλόγραφο Βιβλίο (Άρθρα-Ομιλίες-Δοκίμια, 2012). Επιμελήθηκε την σειρά Graecolatina –αρχαιοελληνικά και λατινικά αρχέτυπα κειμένων του 16ου και 17ου αιώνα.

Οι μεταφράσεις:
Ορφικοί ύμνοι –μετάφραση, πρόλογος και σχόλια, με τη συνεργασία του Δ.Π. Παπαδίτσα (1983)· Ομηρικοί Ύμνοι –μετάφραση, πρόλογος και σχόλια, με τη συνεργασία του Δ.Π. Παπαδίτσα (1985)· Νέκυια (λ της Οδύσσειας) –μετάφραση σε συνεργασία με τον Δ.Π.Παπαδίτσα (2004)· Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Σημειώσεις από το Υπόγειο – μετάφραση από τα ρωσικά με τη συνεργασία της Τατιάνας Ντίκο και επίμετρο της Ελένης Λαδιά (χ.χ.)· Σενούντα Γ’, πατριάρχης των Κοπτών, Η φύση του Χριστού –μετάφραση από αραβικό και αγγλικό σε συνεργασία με τον κόπτη ιερομόναχο Πόλα άμπα Μπισόι (χ.χ.).

Διηγήματα και μυθιστορήματά της μεταφράστηκαν στα ρουμάνικα, τα γεωργιανά, τα φινλανδικά, τα σερβικά, τα σλοβενικά, τα αγγλικά, τα γαλλικά και τα ιταλικά.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Σελίδες για την Ελένη Λαδιά, στον ιστότοπο http://eleniladia.blogspot.gr/, λήμμα «Λα-διά, Ελένη», Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Πατάκης.]

Λαμπαδαρίδου-Πόθου, Μαρία

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1933-

Η Μαρία Λαμπαδαρίδου-Πόθου γεννήθηκε το 1933 στη Μύρινα της Λήμνου. Σπούδασε στην Πάντειο και στη Σορβόννη (θεατρικές σπουδές, με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης). Έχει γράψει πεζογραφία, ποίηση, θέατρο, δοκίμια. Έχει τιμηθεί με τα βραβεία: της ομάδας των Δώδεκα, της Ακαδημίας Αθηνών, του Ιδρύματος Ουράνη κ.ά. Η ποιητική της συλλογή Μυστικό Πέρασμα προτάθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού για το Αριστείο της Ευρώπης το 1991. Η ίδια συλλογή μεταφράστηκε στη γαλλική γλώσσα από τον Jacques Lacarriere και στη σουηδική από τον Ingemar Rhedin.

Έργα της:
Πεζογραφία: Το όραμα του Αλέξη Φερά (1960), Μικρό κλουβί (1965), Χάρτινα πρόσωπα (1968), Γκρίζα Πολιτεία (1971), Γράμμα στο γιο μου κι ένα άστρο (1982), Νύχτες του φεγγαριού (1984), Σπίτι μου της Μικρασίας (1986), Η Μαρούλα της Λήμνου (1986), Η υπεροχή (1987), Η Δοξανιώ (1990), Σώμα θυμήσου (1990), Λυκόφως της μοναξιάς (1991), Νικηφόρος Φωκάς (1992), Με τη λάμπα θυέλλης (1993), Ναταλία και Χριστίνα (1996), Πήραν την Πόλη πήραν την (1996), Η έκτη σφραγίδα (1999), Ο άγγελος της στάχτης (2001), Η επέτειος των ρόδων (2002), Ο ιερός ποταμός (2003), Το ξύλινο τείχος (2006), Υγρό φεγγαρόφωτο (2009), Υψιπύλη, η βασίλισσα του αίματος (2010), Ζωή μια μέρα μόνο (2011), Τα θαύματα θυμώνουν όταν δεν τα πιστεύεις (2012), Η δίψα με καίει εμένα και χάνομαι (2013), Συνέντευξη με το φάντασμα του βάλτου (2014).
Ποίηση: Συναντήσεις (1959), Σπουδή (1961), Μικροί κόσμοι (1963), Τοπία εφηβείας (1969), Το φως του προσώπου σου (1973), Στους προδομένους καιρούς μας (1975), Το παιδάκι εκείνο ήταν ένα άστρο που έσβησε (1979), Περπατώ και ονειρεύομαι (1984), Μυστικό πέρασμα (1989), Επί πτερύγων ανέμων (1995), Και θέα προς το αμίλητο (1998), Μαζεύω τα υπάρχοντά μου (συγκεντρωτική, 2007), Κι η άβυσσος μου ανέβηκε ως το γόνατο (2012).
Θέατρο: Μικρό κλουβί (1965), Οι σχεδίες (1969), Το γυάλινο κιβώτιο (1970), Αντιγόνη ή Νοσταλγία της τραγωδίας (1971), Ο χορός της Ηλέκτρας (1971), Χάρτινο φεγγάρι (1978), Το Μπλόκο (1981), Ένας δημόσιος υπάλληλος (1983), Το τελευταίο παιχνίδι (1989), Σ’ αποχαιρετώ με το φθινοπωρινό πρωτοβρόχι (1986), Παιχνίδι με το χρόνο (1991), Είμαι ένα άστρο που κλαίει μονάχο (1997), Πλωτή νύχτα (2000).
Δοκίμια: Samuel Beckett. Η εμπειρία της υπαρξιακής οδύνης (1980). Οδυσσέας Ελύτης. Ένα όραμα του κόσμου (1982).
Έχει κάνει ακόμα μεταφράσεις (Μπέκετ, Λακαριέρ, Λάγκερλοφ, Ντυράς), ραδιοφωνικές εκπομπές κ.ά.

Λεμός, Αδαμάντιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1916-2006

Ο Αδαμάντιος Λεμός γεννήθηκε το 1916 στα Καρδάμυλα της Χίου. Αποφοίτησε από τη δραματική σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου το 1939. Διετέλεσε ηθοποιός, θιασάρχης, σκηνοθέτης, σκηνογράφος, δάσκαλος, μαζί με τη σύζυγό του ηθοποιό Μαίρη Γιατρά-Λεμού. Στην αρχή της σταδιοδρομίας του συνεργάστηκε με τους θιάσους Μαρίκας Κοτοπούλη, Κατερίνας Ανδρεάδη, Λίνου Καρζή, Θεάτρου Τέχνης. Στην Κατοχή διέφυγε στη Μέση Ανατολή και υπηρέτησε ως ασυρματιστής. Την περίοδο 1943-1944 ήταν ενεργό μέλος του Συγκροτήματος Ψυχαγωγίας των Ελληνικών Δυνάμεων Μέσης Ανατολής. Μετά τη διάλυσή του, με τη βοήθεια μελών του Ε.Α.Σ. (Εθνικού Απελευθερωτικού Συνδέσμου), δημιουργήθηκε ο θίασος πρόζας Μαίρης Λεμού. Το 1945, ύστερα από πρόσκληση του Α.Κ.Ε.Λ., το ζεύγος Λεμού έφυγε για την Κύπρο, όπου οργάνωσε τον πρώτο επαγγελματικό θίασο στο νησί, το Παγκύπριο Θέατρο «Ο Προμηθεύς». Από το 1947 ως το 1956 ο θίασος Λεμού, με συμμετοχή στελεχών του Θεάτρου Τέχνης, έδρασε αρχικά στην Καλλιθέα και στη συνέχεια στο «Άλσος» Παγκρατίου, ενώ περιόδευσε στην Πελοπόννησο, την Κρήτη, τη Θεσσαλονίκη, την Αίγυπτο, το Χαρτούμ και αλλού. Το 1956 το ζεύγος Λεμού έφυγε στις Η.Π.Α., ιδρύοντας εκεί τον Οργανισμό Ελληνικού Θεάτρου Αμερικής, που απέκτησε μόνιμη στέγη και λειτούργησε για δέκα συνεχή χρόνια. Επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1967 και, παρά τις αντιξοότητες, ο Αδαμάντιος Λεμός συνέχισε το έργο του.

[Πηγές: Κωνσταντίνα Σταματογιαννάκη-Κουτσουμπού, «Δωρεά Αδαμάντιου Λεμού», Τα νέα του Ε.Λ.Ι.Α., αρ. 61, χειμερινό αρχειοστάσιο 2002, σσ. 24-27, και βιογραφικό του Λεμού στο αρχείο].

Κυριαζίδης, Νίκος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1920-2002

Ο δημοσιογράφος Νίκος Κυριαζίδης (Αθήνα 1920-2002) σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή Αθηνών. Άρχισε να δημοσιογραφεί το 1940 στο United Press και στη συνέχεια στον Τύπο της Εθνικής Αντίστασης (1941-1944), στο Ριζοσπάστη (1945-1947), στη Daily Worker και στο Δημοκράτη Κύπρου (1947-1951), στη Μεσημβρινή (1961-1967) και στην Ακρόπολη (1967-1974). Ιδιοκτήτης-εκδότης-διευθυντής του πρώτου ειδησεογραφικού περιοδικού Επτά Ημέρες (1966), με χρηματοδότηση της συζύγου του Δόμνας Γρηγοριάδη-Κυριαζίδη. Διετέλεσε εκδότης-διευθυντής του περιοδικού Ταχυδρόμος (1974-1983) διευθυντής της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας (1983), διευθυντής του περιοδικού Χρόνος (1987-1988), σύμβουλος έκδοσης του Τύπου της Κυριακής (1988-1996) και του Ελεύθερου Τύπου (1995-1996) και σχολιαστής της ΕΤ1 το 1991-1992.
Ήταν μέλος της ΕΣΗΕΑ, της Αθηναϊκής Λέσχης ΠΣΔΕΑ, της Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης και της Επιτροπής Απονομής Βραβείων Μπότση.
Εξέδωσε τα βιβλία: Η δημοτική στη δημοσιογραφία (1978), Το λεξιλόγιο του Μακρυγιάννη, 3 τόμοι (1983), Τα ελληνικά του Μακρυγιάννη με υπολογιστή, 7 τόμοι (1984-1992).
Τιμήθηκε με το βραβείο δημοσιογραφίας του Ιδρύματος Μπότση το 1992 και με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1994.
[Πηγή σύνταξης βιογραφικού Who is Who, 1998].

Λεοντάρης, Μανόλης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1920-2002

Ο Μανόλης Λεοντάρης, αδελφός του ποιητή Βύρωνα Λεοντάρη, γνωστός στα γράμματα ως Μανόλης Λαμπρίδης, ήταν δοκιμιογράφος, κριτικός και μεταφραστής. Γεννήθηκε στο Καρλόβασι της Σάμου το 1920, σπούδασε Νομικά και Οικονομικές και Πολιτικές επιστήμες στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα και εργάστηκε στην Εθνική Τράπεζα Ελλάδος. Την πολιτική σκέψη του επηρέασε η μαθητεία του στον Σπύρο Στίνα, κατά τη δεκαετία του 1940, μαζί με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, τον Σταμάτη Στανίτσα, τον Αντώνη Λαυραντώνη κ.ά. Επρόκειτο για μια αποκλίνουσα «τάση» του τροτσκισμού. Ως κριτικός έκανε την εμφάνισή του με το άρθρο «Το νόημα της ελληνικής ελευθερίας» στα Ελληνικά Γράμματα, το 1946 (25.1.1946, αρ. 35, σ. 19, 31 και 8.2.1946, αρ. 36, σ.34). Δημοσίευσε δοκίμια πολιτικής φιλοσοφίας καθώς και λογοτεχνικής και αισθητικής κριτικής στα περιοδικά: Ελεύθερα Γράμματα, Ο αιώνας μας, Μακεδονικά Γράμματα, Νέος Νουμάς, Μαρξιστικό Δελτίο, Επιθεώρηση Τέχνης, Πανσπουδαστική, Κριτική, Λογοτέχνης, Η Άλως, Εφημερίδα των ποιητών, Διαβάζω, Αντί, Λεβιάθαν, Η Λέξη, Μανδραγόρας, ο Πολίτης, Σύγχρονοι Καιροί. Ιδιαίτερα συνδέθηκε με το περιοδικό Μαρτυρίες, και τη συνέχειά του Σημειώσεις. Υπέγραφε και με τα ψευδώνυμα: Μ. Ιωάννου, Μ. Ιωαννίδης, Νίκος Λιμπέρης, Σ. Μοντάνος, Μ. Φουτούρης, Βίκτωρ Βέρας. Πέθανε στην Αθήνα στις 30 Νοεμβρίου 2002.

Εξέδωσε τα βιβλία: Η σύγκρουση με το Νόμο ως έμπρακτη κριτική του Δικαίου (1975). Il gran rifiuto. Καβάφης, Βάρναλης, Καρυωτάκης και η παρακμή, Η αντικειμενικότητα του έργου τέχνης, Το ηθικό πρόβλημα στην ποίηση του Γ. Σεφέρη: κριτικά μελετήματα (1979). Παλαιά και Νέα ποίηση (1981), Αντι-ιδεολογικά (1982). Η ταξική συνείδηση στο έργο του Κ. Βάρναλη (1982). Η ποίηση και το ηθικό πρόβλημα (1993), Τρία μελετήματα (1998). Στρογγυλές κουβέντες ή η παρανόηση της μεταφοράς και του συμβολισμού (2000). Μετέφρασε επίσης τα έργα: Λ. Τρότσκι, Λογοτεχνία και επανάσταση (1966), Λ. Γκόλντμαν, Εισαγωγή στον Luka’ks και στον Heidegger (1975), G. Luka’ks, Από την φαινομενολογία στον υπαρξισμό (1977), Κ. Καστοριάδης, Ουγγρική επανάσταση 1956, δημιουργική πηγή της σύγχρονης ιστορίας (1980), Κ. Κορς, Μαρξισμός και φιλοσοφία (1981), H. Lefebvre, Αρχαίοι και νέοι Ελεάτες (1988, 2007).

[Πηγές: Αλέξ. Αργυρίου, «Λαμπρίδης, Μανόλης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ 5, Εκδοτική Αθηνών, σ.169 και http://spartakos.okde.org/keimena/s69_em_lambridis.htm και http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=462&t=1357].

Λεντάκης, Ηλίας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1913-1993

Ο Ηλίας Βασιλείου Λεντάκης γεννήθηκε στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας το 1913. Οι γονείς του είχαν καταγωγή από την Κάρπαθο και μετανάστευσαν στην Αιθιοπία στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο πατέρας του Βασίλειος ήταν οικοδόμος. Μετείχε, ως μέλος ομάδας Δωδεκανησίων οικοδόμων, στην κατασκευή εκκλησιών στην Αιθιοπία ανάμεσα στις οποίες συγκαταλέγεται ο καθεδρικός ναός της Αγίας Τριάδας στην Αντίς Αμπέμπα. Ο Ηλίας Λεντάκης ολοκλήρωσε τις βασικές εγκύκλιες σπουδές του στο Ελληνικό Σχολείο της Αντίς Αμπέμπα και κατόπιν φοίτησε στη Σαλβάγειο Εμπορική Σχολή Αλεξανδρείας (Αίγυπτος) και στο Τμήμα Ανώτερων Εμπορικών Σπουδών του Γαλλικού Λυκείου Αλεξανδρείας (αποφοίτησε το 1934). Από το 1936 μέχρι το 1944 εργάστηκε, αρχικά ως λογιστής και κατόπιν ως βοηθός αρχιλογιστή και αρχιλογιστής, στην Γαλλο-αιθιοπική Σιδηροδρομική Εταιρεία DJIBOUTI-ADDIS ABEBA. Την περίοδο 1945-1946 εργάστηκε ως βοηθός αρχιλογιστή της αγγλικής εταιρείας εισαγωγών/εξαγωγών/ασφαλειών MITCHELL COTTS & Co. Από το 1947 μέχρι το 1957 ως αρχιλογιστής της Βιομηχανικής Εταιρείας Ζέκου Αφοι (μετέπειτα Ηνωμένα Ελαιουργεία και Σαπωνοποιεία). Κατά το διάστημα 1957-1961 εργάστηκε για λογαριασμό της κυβέρνησης της Αιθιοπίας (Κεντρική Οικονομική Εφορεία/ Διευθύνων Τμήματος Ελέγχου, Διευθυντής Λογιστηρίου στα Υπουργεία Εσωτερικών και Βιομηχανίας/Εμπορίου, αρχιλογιστής του Τμήματος Ελέγχου διαθέσεως της οικονομικής και τεχνικής βοήθειας προς την Αιθιοπία από τα Ηνωμένα Έθνη και τις ΗΠΑ). Από το 1961 μέχρι το 1964 εργάστηκε αρχικά ως διευθυντής λογιστηρίου και αργότερα ως φοροτεχνικός στην ιταλική εμπορική εταιρεία International Trading Company (ITCO). Το ίδιο διάστημα χρημάτισε διευθυντής του Τμήματος Εξωτερικής Επιθεώρησης στην Τράπεζα Βιομηχανικής και Αγροτικής Ανάπτυξης Αιθιοπίας. Τον Οκτώβριο του 1964 εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα όπου και εργάστηκε για την ιταλική εταιρεία πετρελαιοειδών AGIP ως διευθυντής των οικονομικών υπηρεσιών. Συνταξιοδοτήθηκε το 1984.

Κατά τα μαθητικά του χρόνια ασχολήθηκε με τον αθλητισμό. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του στην Αλεξάνδρεια και την επιστροφή του στην Αιθιοπία, έλαβε μέρος στην εκεί οργάνωση του ποδοσφαίρου.

Παντρεύτηκε την Σοφία Βάλβη και απέκτησαν μια κόρη, την Μαρία (Λιλίκα).

Πηγές: Βιογραφικά σημειώματα του Ηλία Β. Λεντάκη στο αρχείο.

Λεντάκη, Μαρία

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1940-

Η Μαρία (Λιλίκα) γεννήθηκε στην Diri-Dawa της Αιθιοπίας στις 12 Σεπτεμβρίου 1940. Φοίτησε στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ (1959-1963).
Πηγές: Βιογραφικά σημειώματα του Ηλία Β. Λεντάκη στο αρχείο.

Λεοντάρης, Βύρων

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1932-2014

Ο Βύρων Λεοντάρης γεννήθηκε το 1932 στη Νιγρίτα Σερρών και καταγόταν από τη Σάμο. Αδελφοί του είναι ο κριτικός Μανόλης Λαμπρίδης και ο ποιητής Ανδρέας Λεοντάρης. Από το 1939 η οικογένειά τους εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα. Ο Βύρων Λεοντάρης σπούδασε στη Νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (1952-1956) και εργάστηκε ως δικηγόρος και ως νομικός σύμβουλος του Δήμου Αθηναίων. Το 1954 δημοσίευσε την πρώτη ποιητική συλλογή του Γενική Αίσθηση. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά: Η Εφημερίδα των ποιητών, Κριτική (Θεσσαλονίκης), Επιθεώρηση Τέχνης. Μετείχε στην εκδοτική ομάδα του περιοδικού Μαρτυρίες και από το 1973 ήταν μέλος της εκδοτικής συντροφιάς του περιοδικού Σημειώσεις, όπου δημοσιεύτηκαν τα περισσότερα ποιήματα και δοκίμιά του. Επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 1997 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το έργο του Εν γη αλμυρά. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, σουηδικά, ιταλικά. Σύζυγός του είναι η ποιήτρια Ζέφη Δαράκη και γιος τους ο σκηνοθέτης Γιάννης Λεοντάρης. Ο Βύρων Λεοντάρης πέθανε το 2014.
Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: Γενική Αίσθηση (1954), Ορθοστασία (1957), Η ομίχλη του μεσημεριού (1959), Ανασύνδεση (1962), Ψυχοστασία (1972), Μόνον δια της λύπης (1976), Ψυχοστασία (συγκεντρωτική έκδοση 1949-1976) (1983), Εκ περάτων (1986), Εν γη αλμυρά (1996), Έως (2003).
Εξέδωσε τα δοκίμια: Η ποίηση της ήττας (1983), Καβάφης ο έγκλειστος (1983, συμπληρωμένη έκδοση 1997), Δοκίμια για την ποίηση (1985), Γραφή και βιβλίο (1990), Κείμενα για την ποίηση (2001).

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: βιοεργογραφικά σημειώματα του Β. Λεοντάρη, φακ. 2.1 του αρχείου.]

Λεοντίδου, Ιωάννα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1911- ;

Η Ιωάννα Λεοντίδου, κόρη του Αναστασίου και της Στάλλης (το γένος Κοκκινίδη) γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 1911 στην Αθήνα και υπηρέτησε για πολλά χρόνια ως διπλωματικός υπάλληλος στο εξωτερικό. Ο πατέρας της είχε επιχειρηματική δραστηριότητα στην Τραπεζούντα, στο Βλαδιβοστόκ και στην Κωνσταντινούπολη (;). Η μητέρα της αποφοίτησε από το Ελληνικό Παρθεναγωγείο στην Τραπεζούντα το 1903. Ο γάμος των γονιών της τελέστηκε στις 2 Νοεμβρίου 1908 στην Τραπεζούντα.

Η Ιωάννα Λεοντίδου αποφοίτησε από την Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Aix στην Μασσαλία το 1931. Η επαγγελματική της σταδιοδρομία ξεκίνησε στις 10.1.1936 όταν διορίστηκε Συντάκτης Τύπου Γ΄Τάξεως στο υπουργείο Εξωτερικών έπειτα από διαγωνισμό που διενεργήθηκε το 1935. Στις 30.9.1936 μετατέθηκε στο υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού το οποίο ιδρύθηκε από το δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου 1936 και προήχθη στον βαθμό της Εισηγητού. Η περαιτέρω ανέλιξή της αποκλείσθηκε λόγω νόμου που περιόριζε την προαγωγή των γυναικών υπαλλήλων στο βαθμό του Γραμματέως Α΄. Το 1937 συμμετείχε στην Β΄Συνδιάσκεψη Τύπου Βαλκανικής Συνεννόησης.

Στις 20.5.1941 μετατέθηκε από το υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού στη Γενική Διεύθυνση Τύπου και Ραδιοφωνίας. Στις 3.9.1941 απολύθηκε από την υπηρεσία της με προεδρικό διάταγμα της 28ης Αυγούστου 1941 το οποίο υπέγραψε ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως Γ.Τσολάκογλου. Τον Ιούνιο του 1941 είχε φύγει από την Ελλάδα με προορισμό την Μέση Ανατολή. Εκεί απασχολήθηκε με την ιδιότητα της υπαλλήλου του υπουργείου Εξωτερικών αρχικά στην Ιερουσαλήμ, στο Γενικό Προξενείο (Σεπτέμβριος 1941-Απρίλιος 1942) και έπειτα στην Υπηρεσία Τύπου της Κυβέρνησης του Καΐρου στη Μέση Ανατολή. Το 1943 υπηρέτησε στον Ερυθρό Σταυρό στη Βηρυτό με την ιδιότητα της αδελφής νοσοκόμας. Την 1η Μαρτίου 1947 η Ιωάννα Λεοντίδου μετατέθηκε στο Γενικό Γραφείο Τύπου του Προξενείου της Ιερουσαλήμ με το βαθμό της Διευθύντριας μέχρι το 1950.

Στις 28 Ιουνίου 1950 της απονεμήθηκε Μετάλλιον Εξαιρέτων Πράξεων για την υπηρεσία της στην Παλαιστίνη σε καιρό πολέμου. Από 1η Δεκεμβρίου 1950 ήταν μέλος της Ελληνικής Στρατιωτικής Αποστολής στο Βερολίνο. Την 1η Απριλίου 1955 προσλήφθηκε ως έκτακτη συνεργάτις του Γραφείου Τύπου της Βόννης ενώ από την 1η Νοεμβρίου 1956 πήρε μετάθεση με απόσπαση στο Γραφείο Τύπου της Βέρνης εκτελώντας χρέη αναπληρώτριας διευθύντριας. Την 30η Μαΐου 1959 διορίστηκε στην θέση της Διευθύντριας Τύπου του Γραφείου της Βέρνης. Η υπαλληλική της σταδιοδρομία διήρκεσε ως τις 23.09.1968 οπότε και απολύθηκε εξαιτίας της αντίθεσής της στο δικτατορικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967.

Την δεκαετία του 1970 η Ιωάννα Λεοντίδου εργάστηκε ως μεταφράστρια, ενώ το 1981 την συναντάμε στο γραφείο του ΟΗΕ στη Γενεύη. Σε σημείωμά της το 1989 αναφέρει ότι ζούσε πλέον στην Αθήνα και πραγματοποιούσε συχνά ταξίδια στην Ελβετία.

[Πηγές : υλικό του αρχείου.]

Λιανόπουλος, Νικόλαος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Νικόλαος Λιανόπουλος ήταν ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Εσωτερικών.

Ροδιάδου-Μαρκεσίνη, Ισαβέλλα

  • Φυσικό Πρόσωπο

Η Ισαβέλλα Ροδιάδου είχε καταγωγή από την Κάσσο και διέμενε με την οικογένειά της (μητέρα, τις αδελφές της Μαρία και Καλλιόπη, σύζυγο Νικολάου Ασλανίδη, και τους αδελφούς της Μιχαήλ και Νικόλαο Ροδιάδη) στο Πόρτ-Σαΐτ της Αιγύπτου. Στις 15 Φεβρουαρίου 1923 η Ισαβέλλα παντρεύτηκε τον Έλληνα κτηματία και έμπορο Ανδρέα Μαρκεσίνη. Ο γάμος τους κλονίστηκε ήδη από την πρώτη μέρα του έγγαμου βίου τους καθώς ο Μαρκεσίνης αμφισβήτησε την παρθενία της. Το ζευγάρι βρέθηκε σε διάσταση τον Απρίλιο του 1923 και προχώρησε σε διαδικασία διαζυγίου. Η υπόθεση (η καταβολή της διατροφής και ο ορισμός του ποσού αυτής) τελικά κρίθηκε στον Άρειο Πάγο. Την Ισαβέλλα Ροδιάδου-Μαρκεσίνη εκπροσώπησαν στα δικαστήρια Αιγύπτου οι δικηγόροι Ζαχαρίας Εμίρης (ο οποίος ήταν και εξάδελφός της), Νικόλαος Αναγνωστόπουλος, Α. Μαυρής, Δημοσθένης Αυλωνίτης, Ηλίας Ρούνιος, Κ. Μανωλάκης, και στην Αθήνα ο Χρήστος Πράτσικας. Τον Ανδρέα Μαρκεσίνη εκπροσώπησαν οι Στέφανος Σταθάτος, Δημήτριος Χοϊδάς και Κλεομένης Νικολάου στην Αίγυπτο και στην Αθήνα (Άρειο Πάγο) ο Αναστάσης Παπαληγούρας και ο Γ. Μπαλλής.

Πηγές:
Δικαστικά έγγραφα στο αρχείο.

Ρούτσος, Νίκος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Νίκος Ρούτσος, γιος φιλολόγου, καθηγητή αρχαίων ελληνικών, γεννήθηκε στην Αθήνα. Πτυχιούχος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ρούτσος ασχολήθηκε με τη συγγραφή από τα φοιτητικά του χρόνια, δημοσιεύοντας χρονογραφήματα και σατιρικούς στίχους σε αθηναϊκές εφημερίδες (Η Βραδυνή, Ελληνικόν Μέλλον, Ναυτική Ελλάδα, Λοβιτούρα). Το 1931 εμφανίζεται ως αρχισυντάκτης της σατιρικής εφημερίδας Ο Εντιμότατος και το 1933 ως υπεύθυνος ύλης του σατιρικού περιοδικού του Νίκου Νικολαΐδη (Πωλ Νορ), Παπαρούνα. Στη διάρκεια της Κατοχής εργάστηκε στο Ελληνικό Πυριτιδοποιείο και Καλυκοποιείο (ΠΥΡ-ΚΑΛ), ως προϊστάμενος προσωπικού. Τη μεταπολεμική περίοδο έγραψε παραμύθια, τα περισσότερα από τα οποία κυκλοφόρησαν στη σειρά «Παιδική Βιβλιοθήκη» των εκδόσεων Άγκυρα του Απόλλωνα Παπαδημητρίου. Στις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε το 1950 η πρώτη σειρά εικονογραφημένων τευχών Γκαούρ-Ταρζάν, με τις περιπέτειες του ήρωα του Ρούτσου, Γκαούρ, εναντίον του Ταρζάν. Ακολούθησαν τρεις ακόμη περίοδοι του Γκαούρ-Ταρζάν (1951 εκδότης Νίκος Ρούτσος, 1959 εκδόσεις Άγκυρα, 1981 εκδόσεις Αστερίας), πάντα με συγγραφέα τον Ρούτσο. Ο Νίκος Ρούτσος έγραψε επίσης τα κείμενα για την πολύ επιτυχημένη —εμπνευσμένη από τον αμερικανικό νουάρ κινηματογράφο— ραδιοφωνική εκπομπή, Οι περιπέτειες του Τζων Γκρηκ (Β΄ πρόγραμμα του Ε.Ι.Ρ., 1956-1957), ενώ με ήρωα τον ίδιο ελληνοαμερικανό ντετέκτιβ έγραψε και μια σειρά ιστοριών που κυκλοφόρησαν σε τεύχη το 1958 (εκδόσεις Πελαργός) και το 1964 (εκδόσεις Στέλιου Ανεμοδουρά). Ο Νίκος Ρούτσος δημοσίευσε και εξέδωσε επίσης ποιήματα, παραμύθια και εικονογραφημένες ιστορίες για παιδιά και ενηλίκους. Στον χώρο της μουσικής, έγραψε και συνέθεσε δικά του τραγούδια, ενώ ως στιχουργός συνεργάστηκε με επιφανείς λαϊκούς συνθέτες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται ο Γιάννης Τατασόπουλος, ο Βασίλης Τσιτσάνης και ο Μανώλης Χιώτης.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Δημήτρης Χανός, «Νίκος Ρούτσος. Δημιουργός του Γκαούρ-Ταρζάν», Ημερολόγιο 1999 «Γκαούρ-Ταρζάν», Αθήνα, εκδόσεις Άγκυρα, 1998, σ. [4-5]. 2. Γιώργος Βλάχος, http://dinothesaurus.blogspot.gr/. 3. Υλικό της Βιβλιοθήκης και της Συλλογής Τεκμηρίων Παραστατικών Τεχνών του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ].

Σάθας, Κωνσταντίνος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1842 -1914

Ο Κωνσταντίνος Σάθας (Σαθόπουλος το πραγματικό του όνομα) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1842. Καταγόταν από το Γαλαξίδι. Ήταν ακόμη φοιτητής της Ιατρικής, όταν το 1858 άρχισε να δημοσιεύει ποιήματα, μεταφράσεις και άρθρα.
Αφορμή για την οριστική στροφή του Σάθα προς την ιστορική και φιλολογική έρευνα, υπήρξε η ανεύρεση του Χρονικού του Γαλαξιδίου, το 1864, και η έκδοσή του το επόμενο έτος.
Στα συγγράμματα της περιόδου 1865–1870 κυριαρχεί το ενδιαφέρον για την πνευματική ιστορία του ελληνισμού από την Άλωση και εξής. Το 1867 δημοσιεύει το δίτομο έργο Ελληνικά ανέκδοτα. Τον επόμενο χρόνο το Νεοελληνική Φιλολογία. (Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας 1453–1821), το οποίο βραβεύεται στον Ροδοκανάκειο διαγωνισμό και το 1870, συμπληρώνεται με το Νεοελληνικής Φιλολογίας Παράρτημα. (Ιστορία του ζητήματος της Νεοελληνικής Γλώσσης). Από το 1869 έχει κυκλοφορήσει το έργο Τουρκοκρατουμένη Ελλάς 1453–1821.
Την περίοδο 1870–1895 ο Σάθας ερεύνησε κυρίως τα αρχεία και τις βιβλιοθήκες της Βενετίας, του Παρισιού και της Κωνσταντινούπολης. Ασχολήθηκε με την έκδοση κειμένων της βυζαντινής και νεότερης ελληνικής γραμματείας. Οι σημαντικότερες εκδόσεις είναι: Ιστορικαί διατριβαί (1870), Βιογραφικόν σχεδίασμα περί του Πατριάρχου Ιερεμίου Β΄ (1870), Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη (7 τ. 1872–1894), το εννεάτομο έργο Μνημεία Ελληνικής Ιστορίας (1880–1890), το Χρονικόν Κύπρου (1882) του Λεοντίου Μαχαιρά, και το Κρητικόν θέατρον ή Συλλογή ανεκδότων και αγνώστων δραμάτων (1879).
Μία σοβαρή ασθένεια των ματιών του και η διακοπή κάθε οικονομικής υποστήριξης συντέλεσαν στον τερματισμό της ερευνητικής και εκδοτικής του δραστηριότητας. Έζησε στο Παρίσι το υπόλοιπο της ζωής του, όπου και πέθανε το 1914.

[Πηγές: Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 9Α. Φάνης Μιχαλόπουλος, Κωνσταντίνος Σάθας (1842-1914), Αθήνα, Β.Ν. Γρηγοριάδη, χ.χ.]

Σαρής, Γεώργιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1921-2000

Ο Γεώργιος Σαρής του Χριστόφορου γεννήθηκε στον Πειραιά το 1921. Το 1963 ίδρυσε την εταιρεία παραγωγής και εκμετάλλευσης κινηματογραφικών ταινιών, «Athena Films Productions», από κοινού με την Ασπασία Σωτήρχου.

[Πηγή: Υλικό του αρχείου].

Λογοθέτης, Βασίλειος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Βασίλειος Λογοθέτης ήταν τελωνειακός υπάλληλος. Συγκεκριμένα εργάστηκε στο τελωνοσταθμαρχείο Οίας (1896), και στα υποτελωνεία Ύδρας, Κέας (1902), Νάξου (1908), Μυκόνου (1918-1920) και Τήνου (1923-1929). Στη Μύκονο εκτελούσε και χρέη δικολάβου.

Λορεντζάτος, Ζήσιμος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1915-2004

Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος ήταν γιος του Παναγή Λορεντζάτου (1872-1941) και της Πετρούλας Σωτηροπούλου (1887-1927). Ο πατέρας του, με καταγωγή από την Κεφαλονιά, γεννήθηκε στο Γαλάτσι της Ρουμανίας, φοίτησε σε σχολεία του Αργοστολίου και της Οδησσού, σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα, εργάστηκε ως φιλόλογος, ως αρχισυντάκτης του ιστορικού λεξικού της Ακαδημίας και ως καθηγητής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος γεννήθηκε το 1915, φοίτησε στο Μαράσλειο με διευθυντή τον Α. Δελμούζο και στο Γ΄ Γυμνάσιο Αρρένων. Φοίτησε στην Νομική αλλά την εγκατέλειψε και στη Φιλοσοφική Αθηνών την οποία ολοκλήρωσε χωρίς όμως να πάρει πτυχίο. Πολέμησε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-1941). Μετά τα Δεκεμβριανά επιστρατεύθηκε στο Α΄ Έμπεδον Αθηνών και από εκεί αποσπάστηκε στη Στρατιωτική Βρετανική Υπηρεσία ως τον Νοέμβριο του 1945. Το 1945 παντρεύτηκε την Ελένη Χατζηφωτίου. Χώρισαν το 1973 (σε διάσταση από το 1968). Το 1949 έφυγαν στην Γαλλία όπου το 1950 γεννήθηκε η κόρη τους Πετρούλα, ενώ η Ελένη Χατζηφωτίου είχε άλλη μία κόρη από πρώτο γάμο, την Λίλη Τρουπάκη. Το 1953-1954 ο Ζ. Λορεντζάτος εργάστηκε στην ελληνική υπηρεσία του BBC. Το 1956 επέστρεψε στην Ελλάδα. Δημοσίευσε μελέτες για τη λογοτεχνία και την πνευματική ζωή, στοχασμούς, ποιητικές συλλογές και μεταφράσεις. Πέθανε στην Αθήνα το 2004.
Στα έργα του περιλαμβάνονται:
Δοκίμιο Ι (1947), Ημερολόγιο [Ρόδος] (1951), Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Πενήντα χρόνια από το θάνατό του (1961), Το χαμένο κέντρο (1961), Μελέτες (1966), Ο Σωκράτης Κουγέας και η Μέσα Ελλάδα (1967), Ένα τετράστιχο του Χαίλντερλιν (1967), Ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης (1969), Ο «Διάλογος» του Σολωμού. Ένας απολογισμός (1970), Δύο κείμενα (1972), Για το Σολωμό, τη λύρα τη δίκαιη (1974), Μικρά αναλυτικά στον Καβάφη (1977), Παλίμψηστο του Ομήρου (1978), Αρχαίοι Κριτικοί (1978), Οι Ρωμιές (o altra cosa) (1979), Η έννοια της λογοτεχνικής κριτικής (1980), Στου τιμονιού το αυλάκι (1983), Όσοι ξεκινούν (1985), Ο Καρυωτάκης (1988), Φόρος τιμής στον Ε.Α. Blair (1989), Γράμματα Σεφέρη-Λορεντζάτου (1990), Τα αυτοβιογραφικά ενός μεγάλου (1992), Μελέτες Α΄ και Β΄ (1994), Διόσκουροι (1997), Μνημόσυνο για τον Κορνήλιο Καστοριάδη από τον Ζήσιμο Λορεντζάτο, ένα φίλο του (1998), Ένα αυστηρό ελληνικό ποίημα. «Οι βράχοι της Ύδρας» Νίκου Καρούζου (1999), Ένας ποιητικός περίπατος (1999), Τρία κείμενα (2000), Αποσιωπήσεις (2000), Δοκίμιο ΙΙ (Κάλβος) (2002), Collectanea (2009) κι ακόμα πρόλογοι σε εκδόσεις και ανθολογίες.
Οι ποιητικές συλλογές:
Μικρά Σύρτις (1955), Αλφαβητάρι (1969), Συλλογή/ Πηγές (1991), Θαλάσσια Ξύλα (2005)
Οι μεταφράσεις:
Έζρα Πάουντ, Κατάη (1949)
Γ. Μπλέηκ, Οι γάμοι του Ουρανού και της Κόλασης (1953)
A. Schmemann, Για να ζήσει ο κόσμος (1970)
Τα Ξένια του Μοντάλε (1987)
A. Papadiamantis, Love in the snow (1983)
W.B. Yeats, Lapis Lazuli (1997)
Szymborska-Brueghel-Auden, Δύο πίνακες. Δύο ποιήματα (1999)
Γ. Σαραντάρης, Οι γνωριμιές και η φιλία [2009]

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Ν.Π. Παΐσιος, «Χρονολόγιο Ζήσιμου Λορεντζάτου 1915-2004», Νέα Εστία, 1786 (Φεβρουάριος 2006) 330-350, Δ. Δασκαλόπουλος, «Βιβλιογραφία Ζήσιμου Λορεντζάτου (1931-2005)», ό.π., 351-403, υλικό του αρχείου.]

Λουΐ-Μαρκ, Ερνέστος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1889-1968

Γιος του Διονυσίου Λουί-Μαρκ και της Αγγελικής Δ. Σταυρινίδου, γεννήθηκε στο Βαθύ Σάμου και σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1913. Πολέμησε ως εθελοντής στους Βαλκανικούς πολέμους και παρασημοφορήθηκε για τη συμμετοχή του στις μάχες του Οστρόβου και του Δρίσκου. Το 1916 εγκαταστάθηκε στην Αγγλία όπου και απέκτησε την ειδικότητα του ακτινολόγου, εργαζόμενος σε διάφορα βρετανικά νοσοκομεία. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1927 και το 1930 παντρεύτηκε την Μαρία (Μαρί) Βεϊνόγλου από τη Σμύρνη (1907-;). Εγκαταστάθηκε στο Βαθύ της Σάμου και εξάσκησε το επάγγελμα του ιατρού-ακτινολόγου. Την ίδια περίοδο εντάχθηκε και στη Μ. Αρχ. Μασονική Στοά Σάμου «ΗΡΑ», που ιδρύθηκε την 25η Μαρτίου 1927, και της οποίας διετέλεσε πρόεδρος (Σεβάσμιος) από το 1928. Κατά τον βομβαρδισμό της Σάμου το 1943 καταστράφηκε ολοσχερώς η κατοικία του και το ιατρείο του στο Βαθύ, ενώ ο ίδιος διέφυγε μαζί με τη σύζυγό του στη Μέση Ανατολή, όπου κατατάχτηκε στο υγειονομικό σώμα του βρετανικού στρατού με τον βαθμό του υπολοχαγού. Υπηρέτησε στην Παλαιστίνη και στο πλωτό στρατιωτικό νοσοκομείο ΑΒΑ. Το 1944 πήρε μέρος στη συμμαχική απόβαση στη Σικελία και αργότερα στη μάχη Μόντε Καζίνο όπου τραυματίστηκε σοβαρά. Στο διάστημα αυτό η σύζυγός του υπηρέτησε ως εθελόντρια νοσοκόμα στον Ερυθρό Σταυρό. Μετά το τέλος του πολέμου εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και εργάστηκε στην Αμερικανική Πρεσβεία για την αναδιάρθρωση του υγειονομικού συστήματος στο πλαίσιο του σχεδίου Μάρσαλ. Από το 1955 και μετά εργάστηκε σε ακτινολογικό εργαστήριο.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: υλικό του αρχείου]

Λουκάτος, Δημήτριος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Δημήτριος Λουκάτος γεννήθηκε στο Αργοστόλι το 1908, δεύτερος μεταξύ έξι αδελφών. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην πατρίδα του. Σπούδασε φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας με υποτροφία των Γενικών Κληροδοτημάτων της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1931 διορίστηκε καθηγητής στην Κεφαλονιά, όπου δίδαξε για τρία χρόνια, οπότε μετατέθηκε στην Αθήνα και στην συνέχεια (1937) στο Κιλκίς της Μακεδονίας. Το 1938 με εισήγηση του Γεωργίου Μέγα –του τότε διευθυντή του Λαογραφικού Αρχείου της Ακαδημίας Αθηνών– αποσπάστηκε στο Αρχείο, όπου διορίστηκε ως συντάκτης το 1946. Την περίοδο 1947-1950 έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στα Ινστιτούτα Εθνολογίας και Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του πανεπιστημίου της Σορβόννης με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης. Το 1950 αναγορεύθηκε διδάκτορας στο Ινστιτούτο Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Σορβόννης. Το 1964 εξελέγη καθηγητής της Λαογραφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από όπου παραιτήθηκε το 1969. Δίδαξε λαογραφία στη Φιλοσοφική Σχολή της Κρήτης (1978-81) και στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών (1984-85).
Συμμετείχε σε πολλά ελληνικά και διεθνή συνέδρια λαογραφίας και εθνολογίας, διετέλεσε πρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας (1978-2002) και μέλος ελληνικών και ξένων επιστημονικών σωματείων. Η επιστημονική του προσφορά τιμήθηκε με πολλά βραβεία.
Παντρεύτηκε την φιλόλογο Ζωή Μπιμπίκου και απέκτησε έναν γιο. Πέθανε τον Οκτώβριο του 2003.
Στην έρευνά του επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την μελέτη του νεοελληνικού λαϊκού παροιμιακού λόγου. Μερικά από τα έργα του είναι: Κεφαλονίτικη Λατρεία (1946), Κεφαλονίτικα Γνωμικά (1952), Νεοελληνικά Λαογραφικά Κείμενα (1957), Σύγχρονα λαογραφικά (1963), Ο παροιμιακός λόγος των Ηπειρωτών (1977), Εισαγωγή στην Ελληνική Λαογραφία (1977), Χριστουγεννιάτικα και των γιορτών (1979), Πασχαλινά και της Άνοιξης (1980), Τα φθινοπωρινά (1982), Τα καλοκαιρινά (1984).

[Πηγές: Μηνάς Αλεξιάδης, Βήμα, 2/11/2003. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ.5]

Μάιρα, Διάνα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1920- ;

Η Σταματίνα Φουρναράκη του Γεωργίου και της Ζαχαρούλας γεννήθηκε στην Αθήνα. Ως ντιζέζ εμφανίστηκε σε νυχτερινά κέντρα της Ελλάδας και της Τουρκίας, με το ψευδώνυμο Διάνα Μάιρα. Στο πρόγραμμα της Ηλέκτρας του Σοφοκλή από το Εθνικό Θέατρο (1936, σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη), αναγράφεται στα μέλη του Χορού το όνομα Διάνα Φουρναράκη.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Υλικό του αρχείου. 2. Συλλογή θεατρικών προγραμμάτων ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ].

Μακάρωφ, Μιχαήλ

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Μιχαήλ Μακάρωφ ήταν αρχιτέκτονας-μηχανικός. Ήταν παντρεμένος με την Αγλαΐα Φακάλου, φιλόλογο, καθηγήτρια μέσης εκπαίδευσης, με την οποία απέκτησε δύο γιους.

Σιακκής, Ιωσήφ

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1917-1999

Ο Ιωσήφ Σιακκής (Αθήνα, 1/4/1917 - 13/10/1999) ήταν γιος του εμπόρου Μωυσή Σιακκή (Σακκή) με καταγωγή από τη Χαλκίδα και της Ραχήλ Σαπόρτα που καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη. Ο παππούς του Σιμαντός (Σιμαντώβ) Σακκής, διετέλεσε πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Χαλκίδας και ο πατέρας του πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών. Είχε δύο αδελφούς τον Φίλιππο και τον Βίκτωρα και τρεις αδελφές τη Φλώρα, τη Μαργαρίτα και την Άννα. Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο, και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πήρε μέρος στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και μετά την πτώση του μετώπου κατέφυγε στην Τουρκία από όπου εντάχθηκε στο Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα της Μέσης Ανατολής. Υπηρέτησε στην Γ΄ Ορεινή Ταξιαρχία και έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις της Ιταλίας και του Ρίμινι. Για τη δράση του τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό Γ΄ Τάξεως, το Μετάλλιο Εξαιρέτων Πράξεων και το Παράσημο του Αγίου Μάρκου από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Στη διάρκεια της Κατοχής η αδελφή του Άννα και ο σύζυγός της εκτοπίστηκαν σε γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξοντώθηκαν.
Ο Σιακκής άσκησε τη δικηγορία και διετέλεσε νομικός σύμβουλος του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Ασχολήθηκε ενεργά με τον εβραϊσμό: διετέλεσε μέλος του ΔΣ του Συνδέσμου «Ελλάς-Ισραήλ», πρόεδρος του Οργανισμού Περιθάλψεως και Αποκαταστάσεως Ισραηλιτών Ελλάδος, Πρόεδρος της Κοινοτικής Συνέλευσης της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, Πρόεδρος του Φιλανθρωπικού Σωματείου «Μπερίτ / Φίλων». Διετέλεσε επίσης μέλος της Εταιρίας Ευβοϊκών Σπουδών.
Ο Σιακκής ανέπτυξε πλούσια συγγραφική δραστηριότητα. Δημοσίευσε τα εξής βιβλία: Γνωριμία με την Ερέτρια (1951, Α΄ Βραβείο Διαλέξεων της Ελληνικής Περιηγητικής Λέσχης), Πικρές Αλήθειες (1952), και μετέφρασε στα ελληνικά το έργο του Jules Isaac Η διδκασκαλία της περιφρόνησης. Το 1987 ήταν από τους ομιλητές στο επιστημονικό συνέδριο Η πόλη της Χαλκίδας. Έγραψε επίσης μελέτες για την Ελληνική Επα-νάσταση, τον Κωνσταντίνο Καβάφη και τον Δημήτριο Καμπούρογλους. Με την εργασία του για τον Καμπούρογλους πήρε μέρος σε διαγωνισμό της Ακαδημίας Αθηνών.
Το 1978 παραιτήθηκε από τη δικηγορία και ιδιώτευσε με κύριο σκοπό να αφιερωθεί στην έρευνα. Καρπός αυτής της εργασίας είναι το αρχείο του.
Το 1955 παντρεύτηκε τη Δέσποινα Βάκη στο Μιλάνο με την οποία απέκτησαν ένα γιο τον Μωυσή –Μαυρίκιο (Μωρίς).
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: δίγλωσσο ενημερωτικό έντυπο για το Αρχείο Ιωσήφ Σιακκή από τους Στέφανο Ροζάνη και Ρίτα Ταζάρτες Σιμαντώβ.]

Σκαλτσάς, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Ιωάννης Σκαλτσάς ανέπτυξε πλούσια δράση την περίοδο των σπουδών του στη Νομική Σχολή. Ήταν πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελλήνων Φοιτητών και του Συνδέσμου Φοιτητών Νομικής την περίοδο 1926-1928. Ήταν επίσης από τους ιδρυτές της Εγκυκλοπαιδικής Λέσχης, της Φοιτητικής Νεολαίας, και συμμετείχε στην Πανεπιστημιακή Ομάδα Κοινωνίας των Εθνών, στο σύλλογο Ελληνισμός και στην Ομάδα Νεοελλήνων από την οποία εκδόθηκε το 1927 το βιβλίο του Θέλω με το ψευδώνυμο Χ. Διορίστηκε στο Δημόσιο και διετέλεσε πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ.

[Πηγή σύνταξης βιογραφικού σημειώματος: το υλικό του αρχείου]

Σκαραμαγκά, Mary Παντιά

  • Φυσικό Πρόσωπο

H Mary το γένος Troupine, ήταν Βελγίδα. Σπούδασε ζωγραφική στην Ακαδημία της Λιέγης (1885) και παντρεύτηκε τον πολιτικό μηχανικό Παντιά Σκαραμαγκά (θαν.1923), γιο του Πέτρου και της Πολύμνιας Σκαραμαγκά. Απέκτησε δύο γιους: τον Petia (1896- ;) που ήταν γιατρός αλλά πέθανε νέος και τον Yvan που ήταν υπάλληλος της Εθνικής Τράπεζας. Έζησε με τον άνδρα της στη Ρωσία και στην Κέρκυρα, ενώ αργότερα κατοικούσε στο Παλαιό Φάληρο και στο Λαύριο με τον γιο της Yvan.

Μελά, Αλεξάνδρα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1895-1975

Η Αλεξάνδρα Μελά ήταν κόρη του τραπεζίτη, οικονομολόγου και πολιτικού Ιωάννη Πεσμαζόγλου και της Ειρήνης (το γένος Μιαούλη). Παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Μελά, γιο του Παύλου Μελά και της Ναταλίας Δραγούμη, στρατιωτικό που πολέμησε στους Βαλκανικούς Πολέμους, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στη Μικρασιατική Εκστρατεία και στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο του 1940-1941, και που διετέλεσε υπασπιστής του Βασιλιά Αλεξάνδρου και νομάρχης Κέρκυρας. Απέκτησαν μία κόρη, τη γλύπτρια Ναταλία (Νάτα) Μελά, που παντρεύτηκε τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, και έναν γιο, τον Παύλο Μελά
Η Αλεξάνδρα Μελά, κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, εργάστηκε εθελοντικά στον Πατριωτικό Σύνδεσμο και στην περίθαλψη των προσφύγων του 1922. Ίδρυσε τη λέσχη Εργαζόμενου Κοριτσιού, της οποίας ήταν πρόεδρος επί 20 έτη, τις Εργατικές Κατασκηνώσεις Βούλας και τις Ελεύθερες Σχολές Κοινωνικής Πρόνοιας. Διετέλεσε αντιπρόεδρος του Σώματος Ελληνίδων Οδηγών και των Λαϊκών Συσσιτίων και έφορος του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Στην Κατοχή διετέλεσε μέλος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού. Μετά τον πόλεμο πρωταγωνίστησε στην ίδρυση των παιδοπόλεων της Φρειδερίκης (Eράνου των βόρειων επαρχιών της Ελλάδας) μαζί με τη Λίνα Τσαλδάρη, αναλαμβάνοντας ποικίλες δράσεις κατά τη διάρκεια λειτουργίας τους. Είχε τιμηθεί με το παράσημο του Αργυρού Σταυρού Ευποιΐας, τον Ανώτερο Ταξιάρχη Ευποιΐας, τον Ταξιάρχη Όλγας και Σοφίας και με μετάλλια (4) του Ερυθρού Σταυρού.
Ο «Έρανος ΄΄Πρόνοια Βορείων Επαρχιών της Ελλάδος΄΄ υπό την Υψηλήν Προστασίαν της Α.Μ. της Βασιλίσσης», γνωστός και ως Έρανος της Φρειδερίκης, είχε ιδρυθεί το 1947. Διοικούνταν από μια πενταμελή Εκτελεστική Επιτροπή και διαχειριζόταν χρήματα από εισφορές, δωρεές και φόρους. Στις δράσεις του πρωταγωνιστούσαν είκοσι περίπου «Εντεταλμένες Κυρίες», εθελόντριες, μέλη της ανώτερης αστικής τάξης. Αρχικά ο στόχος του Εράνου ήταν η περίθαλψη των «ανταρτόπληκτων», οι οποίοι το 1949 αποτελούσαν περίπου το 10% του ελληνικού πληθυσμού (700.000) και σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε και η ίδρυση των Παιδοπόλεων.
Από το καλοκαίρι του 1947 που ιδρύθηκε ο Έρανος έως το τέλος του χρόνου δημιουργήθηκαν επτά Παιδοπόλεις με «προσφυγόπουλα» ορφανά, εγκαταλελειμμένα ή άπορα. Ειδικά για την ίδρυση της Παιδόπολης στην Καβάλα, η Αλεξάνδρα Μελά έπαιξε σημαντικό ρόλο.
Ο αριθμός των τροφίμων των Παιδοπόλεων δεν είναι επακριβώς γνωστός. Υπολογίζεται σε 18.000 «περίπου» σύμφωνα με τις εκθέσεις του Εράνου, ενώ άλλες αρχειακές πηγές μιλούν για 13-14.000.
Ο Έρανος συνέχισε τη δράση του και μετά το τέλος του Εμφυλίου, ανανεώνοντας κάθε έξι μήνες την άδεια λειτουργίας του. Τον Ιούνιο του 1950, από τις 53 Παιδοπόλεις διατηρήθηκαν 13, ενώ ταυτόχρονα άρχισαν να ανοίγουν στη Βόρεια Ελλάδα τα «Σπίτια του Παιδιού». Στις αρχές του 1950 άρχισε και την έκδοσή του το περιοδικό Παιδόπολις, το οποίο στη συνέχεια μετονομάστηκε Το σπίτι του Παιδιού. Το 1956, όταν η Λίνα Τσαλδάρη ανέλαβε το υπουργείο Προνοίας, ο Έρανος μετονομάστηκε σε «Βασιλική Πρόνοια» και η Αλεξάνδρα Μελά έγινε Διευθύντρια.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: Who is Who, 1965. Τασούλα Βερβενιώτη, «Καλλιόπη Μουστάκα: αρχηγός Παιδόπολης Αγία Σοφία Βόλου», Αρχειοτάξιο 10/2008, σ. 186-199. http://nikhistor.blogspot.gr/2007/10/blog-post_10.html, https://www.myheritage.gr, υλικό του αρχείου]

Muir, Marion

  • Φυσικό Πρόσωπο

Η Miss Marion Muir ήρθε στην Ελλάδα το 1868 για να γίνει δασκάλα στο σχολείο της Ιεραποστολής της Επισκοπικής Εκκλησίας των Διαμαρτυρομένων στην Αθήνα. Κατοικούσε μαζί με το ζεύγος Χιλλ και μετά το θάνατό του ανέλαβε η ίδια τα καθήκοντα της διευθύντριας του σχολείου. Πέθανε στην Ελλάδα το 1898.

Νικολαΐδης-Βούρβαχης, Γεώργιος Λ.

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Γεώργιος Νικολαΐδης-Βούρβαχης, γιος του Λουδοβίκου, γεννήθηκε στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1894. Σπούδασε νομικά στη Γενεύη και συνέχισε με εμπορικές σπουδές στη Γαλλία και Αγγλία. Υπηρέτησε πέντε χρόνια στο μέτωπο ενώ το 1922 ήταν σύνδεσμος στο Αγγλικό Στρατηγείο στην Κωνσταντινούπολη. Την περίοδο 1926-1928 και 1932-1939 διετέλεσε εμπορικός σύμβουλος στην ελληνική πρεσβεία στο Παρίσι, ενώ στην Κατοχή υπήρξε γραμματέας της Επιτροπής διανομής των αποστολών Γαλλίας και μετά τον πόλεμο διαχειριστής πρώτων υλών στο Υπουργείο Οικονομικών. Ήταν μέλος του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου, γραμματέας του Ομίλου των εμπορικών ακολούθων της Γαλλίας, πρόεδρος της Διεθνούς Μονίμου Επιτροπής Παλαιών Πολεμιστών, των Ελλήνων προσκόπων στην Γαλλία και μέλος σε πολλούς άλλους διεθνείς οργανισμούς. Έγραψε οικονομικές μελέτες και άρθρα στα γαλλικά και ελληνικά. Είχε παντρευτεί την Νέλλη, κόρη του Αθανασίου Μπασιά και της Μαρίκας Σ. Μάρμορα.

Νικολαΐδης, Λουδοβίκος Ιωάννου

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Λουδοβίκος Ιωάννου Νικολαΐδης ήταν υποπρόξενος των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα, την περίοδο που διατελούσε χρέη προξένου ο Daniel E. Macginley (1898-1902;).
Είχε διοριστεί πληρεξούσιος και διαχειριστής των υποθέσεων της Domestic and Foreign Missionary Society of the Protestant Episcopal Church in the United States, που διατηρούσε σχολείο της Ιεραποστολής στην Αθήνα, με πρώτο διευθυντή τον J. H. Hill.

Σκαρίμπας, Γιάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1893-1984

Ο Γιάννης Σκαρίμπας γεννήθηκε στην Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος το 1893. Έλαβε την εγκύκλια εκπαίδευση στην Ιτέα των Σαλώνων και το Αίγιο, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως τελωνειακός δεκάρχης. Τελείωσε το γυμνάσιο στην Πάτρα. Κατά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο (1914-1919) υπηρέτησε ως λοχίας των Ευζώνων. Διορίστηκε εκτελωνιστής στην Χαλκίδα, όπου παντρεύτηκε και εζησε ως το τέλος της ζωής του. Στα γράμματα πρωτοεμφανίσθηκε το 1929 με το διήγημά του «Ο καπετάν Σουρμελής ο Στουραΐτης», το οποίο βραβεύθηκε στο διαγωνισμό διηγήματος του περιοδικού Ελληνικά Γράμματα. Εξέδωσε ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, ιστορικά έργα, θεατρικά και χρονογραφήματα. Ασχολήθηκε με τον καραγκιόζη. Πέθανε στις 21 Ιανουαρίου 1984 .
Έργο: Ποιητικές συλλογές: Ουλαλούμ (1936), Εαυτούληδες (1950), Βοϊδάγγελοι (1968), Άπαντες στίχοι (1970). Μυθιστορήματα: Μαριάμπας (1935), Το σόλο του Φίγκαρω (1938), Το Βατερλώ δύο γελοίων (1959), Φυγή προς τα εμπρός (1976). Συλλογές διηγημάτων: Καϋμοί στο Γριπονήσι (1930), Το θείο τραγί (1932), Τυφλοβδομάδα στη Χαλκίδα (1973), Τρεις άδειες καρέκλες (1976), Σπαζοκεφαλιές στον ουρανό (αντιδιηγήματα 1979). Νουβέλες: Η μαθητευόμενη των τακουνιών (1960). Θεατρικά έργα: Ο ήχος του κώδωνος (1950), Ο Σεβαλιέ σερβάν της κυρίας (1971), Αντι-Καραγκιόζης ο μέγας (1977), Τα καγκουρώ (1979), Η κυρία του τραίνου (1980), Ο πάτερ Συνέσιος (1980). Ιστορικά έργα: Το ’21 και η αλήθεια, Η τράπουλα, Οι γαλατάδες (1971-1977). Χρονογράφημα: Τα πουλιά με το λάστιχο (1978). Χρονικό από τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο: Η περίπολος Ζ΄.

Πηγή: Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλου, «Γιάννης Σκαρίμπας. Παρουσίαση-ανθολόγηση», Η μεσοπολεμική πεζογραφία. Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (1914-1939), τομ. Η΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1993, σσ. 8-59.

Οικονόμου, Κωνσταντίνος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1888-1957

Ο αντιναύαρχος Κωνσταντίνος Οικονόμου (Αθήνα, 1888-1957) ήταν γιος του Νικολάου Οικονόμου και της Αμαλίας, το γένος Κωνσταντίνου Κρίτσα (το ζευγάρι είχε και μία κόρη, την Ιουλία). Υπηρέτησε μεταφραστής του αντιναύαρχου Mark Kerr, αρχηγού της Αγγλικής Ναυτικής Αποστολής την περίοδο 1913-1916 και ναυτικός ακόλουθος στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα τη δεκαετία του 1930. Το 1950 προσπάθησε να αναλάβει την εμπορική αντιπροσωπεία της εταιρείας Curtiss-Wright Corp. που κατασκεύαζε τα αεροσκάφη Helldivers.
Ο Κωνσταντίνος Οικονόμου παντρεύτηκε το 1926 την Ελένη το γένος Νικολάου Τριανταφυλλάκου, χήρα του Περικλή Παπαγεωργακόπουλου και έγινε επίτροπος και διαχειριστής της περιουσίας της κόρης της (από τον γάμο της με τον Παπαγεωργακόπουλο), Αγγελικής (1920-2002). Η περιουσία περιελάμβανε τρία ακίνητα στην Πάτρα στις οδούς Αγίου Ανδρέου 59, Κολοκοτρώνη 6 και Κανάρη 23.
Υπήρξε επίσης επίτροπος και διαχειριστής της περιουσίας του θείου του, αδελφού της μητέρας του, Δημητρίου Κ. Κρίτσα που τέθηκε σε δικαστική απαγόρευση το 1910. Η περιουσία της οικογένειας του Κωνσταντίνου Κρίτσα αποτελούνταν από τρία κτήματα στα χωριά Μουσταφάμπεη, Ιμίρβεη και Μοσχοχώρι του νομού Φθιώτιδας, όπου καλλιεργούνταν καλαμπόκι, σίτος, βρώμη και αραβόσιτος. Το κτήμα του Μουσταφάμπεη ανήκε στον Δημήτριο Κρίτσα ενώ τα υπόλοιπα μοιράζονταν στα άλλα μέλη της οικογένειας Κωνσταντίνου Κρίτσα: Σοφία (σύζυγο Δημήτριου Αργυρόπουλου), Αμαλία (σύζυγο Νικολάου Οικονόμου), Ελένη (σύζυγο Δημητρίου Λάππα).
Ο Οικονόμου υπήρξε επίσης επίτροπος, διαχειριστής της κληρονομιάς της ανιψιάς του, Νίνας Θεοδοσίου Φωτιάδου (κόρη της αδελφής του Ελένης), περιουσία που προερχόταν από τη γιαγιά της, Αγγελική Γιαγλοπούλου.
Ο Δημήτριος Κρίτσας (Λαμία 1876-Αθήνα 1941) ήταν λοχαγός του Πεζικού. Πήρε μέρος στον πόλεμο του 1897 και το 1910 αποστρατεύτηκε και τέθηκε σε δικαστική απαγόρευση.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Βασική πηγή είναι το υλικό του αρχείου. Οι χρονολογίες θανάτου του Κ. Οικονόμου, γέννησης και θανάτου της Αγγελικής Οικονόμου προέρχονται από τον κ. Γιώργο Δημακόπουλο. Τα βιογραφικά του Δημητρίου Κρίτσα προέρχονται από τον 4ο τόμο της Μεγάλης Στρατιωτικής και Ναυτικής Εγκυκλοπαίδειας, σ. 305 και από το αρχείο].

Παγουλάτος, Αντρέας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1948-2010

Ο ποιητής, μεταφραστής και θεωρητικός του κινηματογράφου Αντρέας Παγουλάτος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1948. Από το 1970 ως το 1988 έζησε στο Παρίσι και συμμετείχε στις αναζητήσεις του γλωσσοκεντρικού ποιητικού κινήματος, με τις ποιητικές συλλογές Επίμαχα (1973), Κορμί κείμενο (1975) και με δημοσιεύσεις στα περιοδικά Change, Perimetres, N.R.S., Change International, Les Temps Modernes, κ.ά. Το 1973 ίδρυσε το περιοδικό Χνάρι (πρώτη περίοδος 1973-1976) και ακολουθούν τα Χνάρια, το 1985, μαζί με το ζωγράφο Γιώργο Λαζόγκα. Διηύθυνε μαζί με το Νάνο Βαλαωρίτη τα περιοδικά Συντέλεια (εκδ. Εξάντας), και Νέα Συντέλεια (εκδ. Άγκυρα). Υπήρξε για πολλά χρόνια υπεύθυνος του τομέα ποίησης στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Δημοσίευσε δοκίμιά του σε περιοδικά και εφημερίδες και σε ειδικές εκδόσεις των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, Δράμας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (στο πλαίσιο, ιδιαίτερα, των εκδηλώσεων "Κινηματογράφος και πραγματικότητα", τις οποίες εγκαινίασε μαζί με τον Β. Σπηλιόπουλο). Εργάστηκε στις βασικές ομάδες των εκπομπών: "Χρώματα" (Ε.Τ.1), "Ψηφιδωτό" (Ε.Τ.2), "Νέες εικόνες", "Η τέχνη της φωτογραφίας", ως ερευνητής-σεναριογράφος. Παρουσίασε στο Centre Georges Pompidou ποιητικά του δρώμενα καθώς και μια επιλογή ελληνικών ντοκιμαντέρ ("Ελληνικός Πολιτιστικός Μήνας", 1981). Διοργάνωσε ποιητικές εκδηλώσεις στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Κύπρο και εκπροσώπησε την ελληνική ποίηση στο εξωτερικό, στις συναντήσεις "Διεθνές Φεστιβάλ Καινούργιας Ποίησης" (Παρίσι, 1983), "Διεθνείς Συναντήσεις Ποίησης" (Cogolin, 1985), "Polyphonix" (Παρίσι, 1986) και "Φωνές της Μεσογείου" (Lodeve, 2005). Η ποίησή του ενέπνευσε ταινίες (Καπλανίδης, Πλαϊτάκης κ.ά.), βιντεο-ποιήματα (Σαντοριναίος) και μελοποιήθηκε από τους συνθέτες Θωμά Σλιώμη, Χάρη Ξανθουδάκη, Πάρι Παρασχόπουλο, Ηλία Βαμβακούση. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές: Όργια και εμπόδια (Εξάντας), Προς, Στοιχειώσεις, Πόροι (Μαραθιά), Επίμαχα, Κορμί κείμενο (β' έκδοση, Μαραθιά) και Πέραμα (Μανδραγόρας). Για την ποίησή του έγραψαν άρθρα και μελετήματα οι Ζαν-Πιερ Φάυ, Μαντώ Αραβαντινού, Νάνος Βαλαωρίτης, Τάκης Σινόπουλος, κ.ά. Πέθανε στην Αθήνα, στις 22 Μαρτίου 2010, από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο.

Σολομός, Αλέξης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1918-2012

Ο Αλέξης (Αλέξανδρος) Σολομός, μοναχογιός του κεφαλληνιακής καταγωγής μεταλλειολόγου μηχανικού Ιωάννη Σολομού και της συζύγου του Ασπασίας, το γένος Ηλιοπούλου, γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου/9 Αυγούστου 1918 στην Αθήνα. Φοίτησε στο Κολλέγιο Αθηνών (απόφοιτος του Πρακτικού Λυκείου 1936), στη Νομική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1936-1940), στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου (απόφοιτος 1942), στη Βασιλική Δραματική Ακαδημία του Λονδίνου (Royal Academy of Dramatic Art 1946), στο Δραματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Yale (Division of the Arts – School of Fine Arts 1947) και στο δραματικό εργαστήριο (Dramatic Workshop of the New School for Social Research) του Έρβιν Πισκάτορ, στη Νέα Υόρκη (1948). Στην τέχνη του θεάτρου μυήθηκε στα μαθητικά του χρόνια στο Κολλέγιο Αθηνών από τον Κάρολο Κουν. Στην επαγγελματική σκηνή εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1937, ως ενδυματολόγος στον Μακμπέθ του Σαίξπηρ (θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη). Με την ίδια ιδιότητα συνεργάστηκε και με το Θέατρο Αθηνών του Κωστή Μπαστιά (1942). Από το 1942 ώς το 1945 εργάστηκε επίσης ως ηθοποιός (Θέατρο Αθηνών Κωστή Μπαστιά, Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν, θίασος Βάσως Μανωλίδου, Αιμίλιου Βεάκη, Γιώργου Παππά και Νίκου Δενδραμή, θίασος Κατερίνας) και ως μεταφραστής. Το 1944 δύο θεατρικά έργα του είδαν το φως της σκηνής: το Μονοπάτι της λευτεριάς (Ελεύθερο Θέατρο Γιώργου Παππά, σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη) και ο Τελευταίος Ασπροκόρακας (Θέατρο Τέχνης Κάρολου Κουν). Στη διάρκεια της παραμονής του στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες (1946-1949), σκηνοθέτησε σπουδαστικές και επαγ-γελματικές θεατρικές παραγωγές, ενώ από το 1965 ώς το 1966 ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του θεατρικού οργανισμού Ypsilanti Greek Theatre στο Μίτσιγκαν, όπου σκηνοθέτησε την Ορέστεια και τους Όρνιθες. Στην Ελλάδα, το σκηνοθετικό έργο του ξεκίνησε με τους θιάσους Κώστα Μουσούρη (1949-1950) και Βάσως Μανωλίδου – Γιώργου Παππά (1950). Από το 1950 ώς το 1992 σκηνοθέτησε 103 παραγωγές στο Εθνικό Θέατρο, στο οποίο υπηρέτησε και δύο διευθυντικές θητείες (1980–1982, 1990–1992). Το 1964 ίδρυσε το Προσκήνιο, θίασο ρεπερτορίου που παρουσίασε 26 σκηνικές παραγωγές ώς το 1987. Στις παραστάσεις του Προσκηνίου, ο Σολομός αναλάμβανε συχνά, εκτός από τη σκηνοθεσία, και τη σκηνογραφία. Ο Αλέξης Σολομός έγραψε θεατρικά έργα, φιλοτέχνησε σειρά θεατρικών μεταφράσεων και διασκευών, δημοσίευσε θεατρικά άρθρα και εξέδωσε μελέτες και δοκίμια για το θέατρο και τον κινηματογράφο (Ο ζωντανός Αριστοφάνης 1961, Θεατρικό τετράδιο 1962, Ο Άγιος Βάκχος 1964, Τι προς Διόνυσον 1972, Ηλικία του θεάτρου 1973, Το Κρητικό Θέατρο 1973, Καλή μου Θάλεια 1984, Εστί θέατρον 1986, Θεατρικό λεξικό 1990, Το πολύχρωμο θέατρο 1997, Παγκόσμιος κινηματογράφος 1900-2000 2000, Η γυναίκα στο θέατρο 2004 κ.ά.). Διετέλεσε αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (1975). Για το πολύπλευρο έργο του τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον Σταυρό του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος (1966), το αργυρό παράσημο της Ακαδημίας Αθηνών (1979) και το έπαθλο «Φώτος Πολίτης» (1997), ενώ αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών (1997). Το 1952 παντρεύτηκε την Κίττη (Αικατερίνη) Σπάθη, που είχε γεννηθεί και μεγαλώσει στην Άνω Αίγυπτο και αποκλείστηκε στην Αθήνα με το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκόσμιου πολέμου. Τη μεταπολεμική περίοδο, χάρη στη μουσική παιδεία της και με τη βοήθεια οικογενειακών φίλων, η Κίττη Σπάθη εργάστηκε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1965, για να μετεγκατασταθεί με τον σύζυγό της στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Αλέξης Σολομός και η Κίττη Σολομού απέκτησαν δύο κόρες, τη Νίνια (Αικατερίνη) και τη Σίση (Αλεξάνδρα). Η Κίττη Σολομού πέθανε στις 12 Ιουλίου 2012, δύο μήνες πριν από τον θάνατο του Αλέξη Σολομού (25 Σεπτεμβρίου 2012).

[Η σύνταξη του βιογραφικού σημειώματος βασίστηκε στο υλικό του αρχείου και στην έκδοση Αλέξης Σολομός, Βίος και παίγνιον. Σκηνή, προσκήνιο, παρασκήνια, Αθήνα, εκδόσεις Δωδώνη, 1980. Οι πληροφορίες για την Κίττη Σολομού προήλθαν από τη Νίνια Κασσαβέτη].

Φέσσα, Ρωξάνη

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1923-2007

Πρωτότοκη κόρη του Αντώνη και της Δέσποινας Φωτιάδη, γεννήθηκε στην Βομβάη το 1923. Το 1943-1945 παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Καλών Τεχνών και από το 1947 ως το 1953 εργάστηκε στη βιβλιοθήκη του USIS όπου παράλληλα εκπαιδεύτηκε στη βιβλιοθηκονομία. Το 1953-54 εργάστηκε στη βιβλιοθήκη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Utah, την εποχή που ο σύζυγός της εργαζόταν σε ερευνητικό κέντρο του ίδιου Πανεπιστημίου. Στη συνέχεια ασχολήθηκε με την εικονογράφηση παιδικών βιβλίων (1956-1960), ενώ το 1960-61 ανέλαβε την ταξινόμηση των βιβλίων του Ε.Κ.Κ.Ε. και το 1962 την οργάνωση της βιβλιοθήκης του Ιδρύματος Ευγενίδου, όπου και εργάστηκε για πολλά χρόνια. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Βιβλιοθηκονόμων και Επιστημών Πληροφόρησης, η οποία την τίμησε (το 2002) για το δημιουργικό της έργο και τη σημαντική παρουσία της στη Βιβλιοθηκονομία στην Ελλάδα.
Παντρεύτηκε στην Αθήνα το 1947 τον γιατρό Φαίδωνα Κ. Φέσσα και απέκτησαν δύο κόρες: τη Δάφνη (1951-) και την Ελένη (1955-).
Πέθανε στην Αθήνα, στις 22/7/2007.

Ροδοκανάκης, Ματθαίος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1803-1870

Ο Ματθαίος, πρωτότοκος γιος του Παύλου Ροδοκανάκη και της Αργυρώς Φραγκιάδη, γεννήθηκε στη Χίο το 1803. Eπιχειρηματίας, έζησε στην Τεργέστη και συμμετείχε στην εμπορική επιχείρηση «Ροδοκανάκη & Φραγκιάδη» η οποία είχε υποκαταστήματα σε Λονδίνο, Λίβερπουλ, Νέα Υόρκη, Νέα Ορλεάνη, Ρίο ντε Τζανέιρο, αλλά πτώχευσε το 1869. Απέκτησε την αυστριακή υπηκοότητα (1829) και ήταν μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης (1861).
Παντρεύτηκε το 1836, στην Τεργέστη, την κόρη του Χιώτη εμπόρου Νικολάου Ταμβάκου, Δέσποινα (1816-1900), με την οποία απέκτησαν έντεκα παιδιά από τα οποία ενηλικιώθηκαν μόνο τα πέντε. Από τα παιδιά τους μόνο δύο κόρες, η Αργυρώ σύζυγος Ν. Μακκά και η Ιουλία σύζυγος Αλ. Τριανταφυλλίδη απέκτησαν απογόνους. Πέθανε στην Τεργέστη το 1870.

Φωτιάδης, Αντώνης

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1886-1965

Γιος του γιατρού και δημοτικιστή Φώτη Φωτιάδη και της Ρωξάνης, το γένος Σοβατζόγλου, γεννήθηκε στην Κων/πολη το 1886. Είχε έναν αδελφό τον Λάμπρο που ήταν γιατρός και έζησε στη Γαλλία και στο Αλγέρι. Ο Αντώνης Φωτιάδης εργάστηκε στην εμπορική εταιρεία Ralli Brothers στην Βομβάη. Το 1922 παντρεύτηκε την Δέσποινα Νικολάου Μακκά με την οποία απέκτησαν δύο κόρες: την Ρωξάνη (1923-2007) και την Αργυρώ-Αλεξάνδρα (1927-1983), σύζυγο Νικολάου Εφεσίου. Επέστρεψαν στην Ελλάδα οικογενειακώς το 1930 και έζησαν στο Παλαιό Ψυχικό. Διετέλεσε πρόεδρος του Οργανισμού Βάμβακος και μέλος στα Δ.Σ. του Κολλεγίου Αθηνών, της Ιονικής Τράπεζας, της Ελαΐδος, και ξενοδοχειακής επιχείρησης στα Καμμένα Βούρλα. Ίδρυσε την Καλλιεργητική Εταιρεία σχετική με το βαμβάκι και τα Κλωστοϋφαντήρια Χαλκίδος Α.Ε. Πέθανε στην Αθήνα το 1965.

Φούφας, Χαράλαμπος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο αντιναύαρχος Χαράλαμπος Φούφας (1909-;) κατατάχθηκε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 1920. Εκπαιδεύτηκε στις σχολές Σημάτων (1928), Ναυτικού Πυροβολικού (1929), Τορπιλών (1937), στο Αγγλικό Σχολείο Α/Υ HMS και στο Κοινό Σχολείο Τακτικής του ΝΑΤΟ στη Μάλτα (1957). Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πήγε στη Μέση Ανατολή. Υπηρέτησε σε πολλά πλοία και υπηρεσίες του Πολεμικού Ναυτικού. Μεταξύ άλλων ήταν αρχηγός της αποστολής που στάλθηκε στην Αγγλία το 1941 για την παραλαβή νέων τορπιλών, Αρχηγός Αιγαίου Πελάγους (1958-1959) και διοικητής της Σχολής Εθνικής Αμύνης (1964-1967).

[Πηγή σύνταξης του βιογραφικού σημειώματος: το υλικό του αρχείου.]

Χάρης, Πέτρος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1902-1998

Ο Πέτρος Χάρης (Αθήνα, 1902-1998) ήταν πεζογράφος, δοκιμιογράφος και ακαδημαϊκός. Υπήρξε διευθυντής του περιοδικού Νέα Εστία, του μακροβιότερου ελληνικού λογοτεχνικού περιοδικού. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γιάννης Μαρμαριάδης. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1930 διορίστηκε γραμματέας της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, έπειτα διευθυντής γραμματείας και τέλος γενικός γραμματέας, όπου διαδέχτηκε κατά σειρά τον Δημήτρη Ταγκόπουλο και τον Σωτήρη Σκίπη. Το 1924 μαζί με τους Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο και Αθανάσιο Κυριαζή ήταν συνεκδότης του βραχύβιου λογοτεχνικού περιοδικού Νέα Γράμματα. Από το 1933 ήταν διευθυντής της Νέας Εστίας, μετά την αποχώρηση του Γρηγόριου Ξενόπουλου. Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και αργότερα διετέλεσε πρόεδρός της. Επίσης, υπήρξε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου και του Φιλολογικού Συλλόγου “Παρνασσός”. Εκτός από το μυθιστόρημά του Ημέρες Οργής το υπόλοιπο έργο του είναι διηγηματογραφικό και δοκιμιακό. Εξέδωσε τις συλλογές διηγήματων: Η τελευταία νύχτα της γης (1924), Μακρινός κόσμος (1944), Φώτα στο πέλαγος (1958), Δρόμος εκατό μέτρων (1962), Όταν οι Άγιοι κατεβαίνουν στη γη (1958), Η μεγάλη νύχτα (1969) κ.ά. Δημοσίευσε επίσης οκτώ βιβλία με ταξιδιωτικά του, μεταξύ των οποίων: Η Κίνα έξω από τα τείχη (1960), Δαλματικές ακτές (1961), Ο κόσμος και οι Έλληνες (1965).

Χορς, Μαρία

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1921-2015

Η Μαρία Χορς, το γένος Παναγιωτοπούλου, γεννήθηκε στις 25 Μαρτίου 1921 στον Πειραιά. Ήταν κόρη του Τάκη (Παναγιώτη) Παναγιωτόπουλου και της συζύγου του Νίνας (Ειρήνης), το γένος Κόρακα, και είχε έναν αδελφό, τον Αναστάσιο (1923-2015). Φοίτησε στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Επαγγελματικό Τμήμα της Σχολής Ορχηστικής Τέ-χνης της Κούλας Πράτσικα (ως μέλος του οποίου έλαβε μέρος σε σειρά χορευτικών παραστάσεων κατά την περίοδο 1938-1955), ενώ παρακολούθησε επίσης μαθήματα χορού στη Γαλλία (στο πλαίσιο προγράμματος της UNESCO) και στην Ελβετία. Δίδαξε στο —ιδρυμένο από την ίδια— Τμήμα Ρυθμικής του Λυκείου των Ελληνίδων, στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Ως χο-ρογράφος σε παράσταση αρχαίου δράματος πρωτοεμφανίστηκε το 1956, στην Ιφιγένεια εν Ταύροις του Ευριπίδη (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σκηνοθεσία Αλέξη Δαμιανού). Δύο χρόνια αργότερα, μετά από πρόταση του Αλέξη Μινωτή, ξεκίνησε (με τον Οιδίποδα επί Κολωνώ) τη μακροχρόνια συνεργασία της με το Εθνικό Θέατρο, όπου επιμελήθηκε ως χορογράφος πλήθος πα-ραστάσεων αρχαίου δράματος αλλά και κλασικού και σύγχρονου διεθνούς ρεπερτορίου. Συνεργάστηκε, επίσης, με την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου, τον θίασο Κατίνας Παξινού – Αλέξη Μινωτή, το Εμπειρικό Θέατρο του Αλέξη Μινωτή και άλλους θιάσους. Το όνομα της Μαρίας Χορς είναι στενά συνδεδεμένο με την τελετή αφής της ολυμπιακής φλόγας, την οποία χορογράφησε για σειρά ετών από το 1964, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, και μέχρι το 2004, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας. Για την καλλιτεχνική προσφορά της τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος (2000) και το μετάλλιο της Πόλης των Αθηνών (2002). Σύζυγός της από το 1945 ήταν ο αρχιτέκτων Μιχάλης Χορς († 1967). Η Μαρία Χορς πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου 2015.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. «Μαρία Χορς», στο: Ελένη Φεσσά-Εμμανουήλ (επιμ.), Χορός και θέατρο. Από την Ντάνκαν στις νέες χορευτικές ομάδες, Αθήνα, Τμήμα Θεα-τρικών Σπουδών ΕΚΠΑ / εκδόσεις Έφεσος, 2004, σσ. 488-497. 2. Υλικό του αρχείου και πληροφορίες από την ανιψιά της Μαρίας Χορς, Μίννη Καρρά].

Χρηστοβασίλης, Χρήστος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1862-1937

Ως πιο πιθανή χρονολογία γέννησης του Χρήστου Χρηστοβασίλη εικάζεται το έτος 1862 (20.7.1862), ενώ ως πιθανές παραδίδονται και οι χρονολογίες 1855 και 1861. Ο πατέρας του, Αναστάσης Βασιλείου, καταγόταν από την οικογένεια των Ζιουλάτων και η μητέρα του, Κατερίνα Οικονόμου, από το χωριό Ραβεννή Φιλιατών. Η οικογένεια ζούσε στο μικρό χωριό Σουλόπουλο ή Σούλι Χρηστοβασίλη του νομού Ιωαννίνων, το οποίο ανήκε στον πατέρα του, που ασχολείτο με τα κτήματα, την κτηνοτροφία και την εκμίσθωση γης. Διδάχθηκε τα πρώτα του γράμματα από τον ιερέα του χωριού του, για να συνεχίσει στο αλληλοδιδακτικό σχολείο της Ζίτσας, κατόπιν στην Κρετσούνιστα, και να ολοκληρώσει το Σχολαρχείο στην Ξάνθη, όπου διέμενε ο θείος του, Σπυράκης Βασιλείου. Το Γυμνάσιο συνέχισε στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης, την πόλη όπου ζούσε η σύζυγος του θείου του, Σπυράκη Βασιλείου. Από το 1875 όμηρος των τουρκικών αρχών, ολοκλήρωσε την δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στο αυτοκρατορικό Λύκειο της Κωνσταντινούπολης. Το πρώτο του ποίημα δημοσίευσε στα δεκαπέντε του χρόνια, με τον τίτλο «Ελεγείον», στο περιοδικό Κλειώ της Κωνσταντινούπολης, το 1877, ενώ το επόμενο έτος, δραπέτευσε από την Πόλη για να συμμετάσχει στη μάχη του Λυκουρσίου, όπου ηττήθηκαν οι έλληνες και ο Χρηστοβασίλης σώθηκε εντασσόμενος ενδεχομένως σε κάποιο κλέφτικο σώμα. Στην συνέχεια εργάσθηκε ως γραμματέας (1881-1885) στα κτήματα του Χρηστάκη Ζωγράφου, στη Θεσσαλία, όπου και ο θείος του Σπυράκης Βασιλείου υπηρετούσε τότε ως γενικός επιστάτης. Το 1882 τέλεσε τον πρώτο του γάμο με την Σωσάννα Παπασταύρου. Απέκτησαν τρία παιδιά, εκ των οποίων τα δύο πέθαναν το 1889, ενώ τον επόμενο χρόνο αποδήμησε και η ίδια η σύζυγός του. Το 1896 παντρεύτηκε την Αλεξάνδρα Γιώτη στο Καρπενήσι, με την οποία απέκτησαν επτά παιδιά. Δύο γιοι τους χάθηκαν πρόωρα, ενώ και τρίτος, ο αγαπημένος του Χρηστοβασίλη, πέθανε φοιτητής, το 1925.
Από το 1885 ο Χρηστοβασίλης εγκαταστάθηκε στην Αθήνα εργαζόμενος ως συντάκτης και δημοσιογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά και ημερολόγια. Ανάμεσά τους και η Εφημερίς, το Μουσείον, η Νέα Εστία, τα Παναθήναια, το Ημερολόγιον των Κυριών, το Αττικόν Ημερολόγιον, η Κυψέλη, η Εστία, η Εθνική Αγωγή και η Ακρόπολις, για την οποία και πραγματοποίησε αποστολές στην Μακεδονία, την Κωνσταντινούπολη, τη Βουλγαρία, τη Μόσχα και την Παλαιστίνη. Δημοσίευε επίσης λαογραφικά άρθρα, όπως αυτά για την Ήπειρο, στην επιθεώρηση Εβδομάδα. Το 1889 διακρίθηκε στον διαγωνισμό διηγήματος της Ακροπόλεως με το διήγημα «Η καλείτερη αρχιχρονιά που επέρασα στη ζωή μου». Από το ίδιο έτος χρημάτισε διευθυντής της Εθνικής Εταιρείας Ελληνισμός, εκδίδοντας το περιοδικό Ελληνισμός, και αρθρογραφώντας επώνυμα ή με το ψευδώνυμο Ζευς Δωδωναίος, ως το 1909, οπότε και αποχώρησε. Διέμεινε τότε για έναν χρόνο στην Σμύρνη, στον θείο του Σπυράκη Βασιλείου, στην συνέχεια επισκέφθηκε την Πόλη και την Αθήνα, και τέλος εγκαταστάθηκε στα Ιωάννινα το 1913 και συμμετείχε στους εθνικούς αγώνες του τόπου του: τον Βορειοηπειρωτικό του 1914, την απόδοση των 16 χωριών της επαρχίας Φιλιατών από τους Τουρκαλβανούς, και των 79 εθνικών κτημάτων της Ηπείρου από τον Αλή πασά. Έδωσε μάχη εναντίον της βενιζελικής παράταξης, εξορίστηκε το 1917 για εννέα μήνες στην Νάξο, και εξελέγη βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος (το 1926 και το 1933). Αγωνίστηκε με κάθε τρόπο για το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα. Παράλληλα από το 1923 ως και το 1937 εξέδιδε την εφημερίδα Ελευθερία δύο φορές την εβδομάδα με μικρές διακοπές, ενώ το 1936 εξέδωσε και το περιοδικό Ηπειρωτικά Φύλλα. Ένθερμος δημοτικιστής, δημοσίευσε συλλογές διηγημάτων, ιστορικά διηγήματα, θεατρικά έργα, ποιήματα, ιστορικές και λαογραφικές μελέτες, άρθρα σε περιοδικά και εφημερίδες. Στην καθαρεύουσα συνέγραψε μόνο το έργο Εθνικά Άισματα και δημοσιεύσεις ιστορικού χαρακτήρα. Συνέταξε ακόμη γλωσσάρια, γραμματική της δημοτικής γλώσσας και μετέφρασε έργα του Βιργιλίου (αποσπάσματα από τα Βουκολικά), του Θεοκρίτου, του Οβιδίου και τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ (Umar Kayam). Έργα του μεταφράστηκαν στα ιταλικά και τα γερμανικά.
Βραβεύθηκε για το λογοτεχνικό του έργο από το Υπουργείο Παιδείας και για τον πατριωτικό του αγώνα με τον χρυσό Σταυρό του Σωτήρα. Πέθανε στην Αθήνα στις 21.2.1937.

Συλλογές διηγημάτων:
Διηγήματα της στάνης (1898), Διηγήματα της ξενιτειάς (1899), Διηγήματα θεσσαλικά (1900), Διηγήματα του βουνού και του κάμπου (1902), Διηγήματα. Από τα χρόνια της σκλαβιάς (1927), Διηγήματα του Μικρού Σκολειού (Απομνημονεύματα της μαθητικής μου ζωής) (1934), Ηρωϊκές ιστορίες του σπιτιού μου (ανέκδοτη).
Ιστορικά διηγήματα:
Ο Κατσαντώνης (1904), Σουλιώτες και Λιάπηδες (1905), ο καπετάν Καλόγηρος (1905).

Θεατρικά:
Ο ερωτόληπτος υποδηματοποιός (πεζό, 1893), Αγώνες του Σουλίου – Για την πατρίδα (έμμετρο δράμα, 1900), Διά την τιμή (τραγωδία, έμμετρο 1904). Ανέκδοτα έμμετρα δράματα: Ο Χριστός και ο Μωχαμέτης (Παιδομάζωμα), Αντίοχος και Στρατονίκη, Καταστροφή του Γαρδικιού και Κυρά Φροσύνη.

Ποιήματα που εκδόθηκαν αυτοτελώς:
Στ’ αδέρφια μας (1881), Η αγάπη (1897), Ο μαρμαρωμένος βασιληάς (1901), Οι δύο Κωνσταντίνοι (1917), Ο Μάρκο Μπότσαρης (1923), Η ώμορφη νύφη (1931), Οι θερίστρες (1933). Ανέκδοτη ποιητική συλλογή: Ώρες.

Ιστορικά – λαογραφικά
Εθνικά Άισματα 1453-1821 (²1902). Η δύναμις του ελληνισμού εν Ηπείρω και τα δίκαια αυτού (1902), Ήπειρος και Αλβανία (1904), Η Ήπειρος γεωγραφικώς και εθνολογικώς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι σήμερον (1905) Ηπειρωτικά παραμύθια (1906), Το ιστορικόν της αρπαγής των 16 χωρίων της επαρχίας Φιλιατών (1914), Η Ιμπλιακοποίησις των 79 χωρίων της Ηπείρου και οι αγώνες των κατοίκων των προς ανάκτησιν αυτών επί τε Τουρκοκρατίας και Ελληνικοκρατίας (1915).
Ανέκδοτες παραμένουν οι μεταφράσεις και τα γλωσσάρια.

[Πηγή: Μιχάλης Μερακλής και Χριστίνα Λύσσαρη, «Χρηστοβασίλης, Χρήστος», στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Πατάκης∙ Δροσιά Κατσίλα, Ο βίος και το έργο του Χρηστοβασίλη. Γραμματολογική και αρχειακή μελέτη, Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, 2007∙ Άννα Χρυσογέλου – Κατσή, «Χρήστος Χρηστοβασίλης», στο Η παλαιότερη πεζογραφία μας, τόμ. Η΄, Σοκόλης, 1997, σ. 286-301.]

Χρυσανθακόπουλος, Θεόδωρος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Θεόδωρος Χρυσανθακόπουλος ήταν καθηγητής φιλολογίας στο Βαρβάκειο Λύκειο από το 1910 έως το 1929 (;), οπότε συνταξιοδοτήθηκε. Ωστόσο το 1921 φαίνεται να υπηρετεί στο Γυμνάσιο Σιάτιστας. Ήταν κάτοικος Αθηνών με καταγωγή μάλλον από την περιοχή του Αιγίου. Είχε δύο αδελφούς και τρεις αδελφές (Χρήστος, Νικόλαος, Μαριγώ, Ελένη και Ευσταθία). Ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά.

[Πηγές : υλικό του αρχείου.]

Παπαδάκης, Κώστας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1905-1973

Ο Κώστας Παπαδάκης γεννήθηκε στα Χανιά το 1905, από τον Αντώνιο και την Στυλιανή Παπαδάκη. Το 1921 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και ο Παπαδάκης ολοκλήρωσε τις δύο τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου. Το 1923 ενεγράφη στην Φιλοσοφική Σχολή, την οποία όμως δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει για οικονομικούς λόγους. Το 1926, κατόπιν εξετάσεων, κατατάχθηκε ως αξιωματικός στον οικονομικό κλάδο του Βασιλικού Ναυτικού, και υπηρέτησε ως ταμίας και διαχειριστής σε πολεμικά πλοία. Για τα δημοκρατικά του φρονήματα και τη συμμετοχή του στην Αντίσταση το 1944, εξορίστηκε για σαράντα μέρες στην Ικαρία, τον Ιούλιο του 1947, και στην συνέχεια καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά, ως εμπλεκόμενος στην συνωμοσία του Βασιλικού Ναυτικού. Η ποινή του μετριάστηκε αρχικά σε δεκαπέντε χρόνια φυλάκισης, στη συνέχεια σε δυόμισι και τελικά την εξέτισε σε ενάμισι χρόνο, στις φυλακές Αβέρωφ (1948- 10 Φεβρουάριου 1950).
Δημοσίευσε ποιήματά του και μεταφράσεις ποιημάτων, κυρίως αγγλόφωνων λυρικών ποιητών, όπως των Τζορτζ Γκόρντον Μπάυρον, Πέρσι Σέλλεϋ, Τζον Κητς, Έντγκαρ Άλλαν Πόε, Ουώλτ Ουίτμαν, Χένρι Γουόντσγουερθ Λονγκφέλοου, Κάθριν Μάνσφιλντ, στην Πνοή, τη Νέα Εστία, και άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Στα ελληνικά απέδωσε και πολλά ποιήματα της αμερικανίδας ποιήτριας Ρουθ Χάρμον, με την οποία συνδέθηκε ιδιαίτερα μέσω αλληλογραφίας. Σταθμός στην ζωή του υπήρξε η Μαρία Πολυδούρη καθώς και ο στενός δεσμός του με τον κοινό τους φίλο, Γιάννη Χονδρογιάννη.
Στην φυλακή, έγραψε και το θαλασσινό παραμύθι Ο Πολυνούσης από το φεγγάρι (1948). Μετέφρασε τα μυθιστορήματα Μαύρη καλλονή της Άννας Σιούελ και Περιπέτειες του Ζεράρ, του Άρθουρ Κόναν Ντόυλ (1945).
Πέθανε στην Αθήνα το 1973.
Το έργο του εκδόθηκε μετά θάνατον από την Σοφία Παπαδάκη, με τίτλο Μια ζωή με την ποίηση (1976).

[Πηγή: Υποφάκελοι 10.2, 11.6 και 13.4 του αρχείου∙ Ζήρας Αλέξης, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Πατάκης∙ Αργυρίου Αλέξανδρος, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στο Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 6, Εκδοτική Αθηνών∙ Γιάκος Δημήτρης, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στην Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τόμ. 10, Χάρη Πάτση.]

Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1898-1977

Η Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη γεννήθηκε στη Φουρνή Μεραμβέλλου της Κρήτης το 1898, αποφοίτησε από το Διδασκαλείο Ηρακλείου το 1915, και δίδαξε για τρία χρόνια στην δημοτική εκπαίδευση. Στην συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να συνεχίσει τις σπουδές της, εργαζόμενη παράλληλα ως οικοδιδασκάλισσα. Φοίτησε στο Γαλλικό Ινστιτούτο της Γαλλικής Σχολής των Αθηνών, το 1928 έλαβε το πτυχίο των Παιδαγωγικών και το 1930 το πτυχίο Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής. Το 1931 παντρεύτηκε τον αξιωματικό του Πολεμικού Ναυτικού Κώστα Παπαδάκη και διορίστηκε εκπαιδευτικός στην Χαροκόπειο Ανωτάτη Σχολή Οικιακής Οικονομίας. Έκτοτε υπηρέτησε σε πολλά σχολεία ως το τέλος της Κατοχής, οπότε απολύθηκε λόγω των πολιτικών της φρονημάτων. Αργότερα επαναπροσλήφθηκε και δίδαξε σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία, κυρίως Νεοελληνική Λογοτεχνία, αλλά και αρχαία κείμενα και ιστορία, ως την συνταξιοδότησή της, το 1970. Το 1941 απέκτησε έναν γιο, τον Αντώνη. Πέθανε στην Αθήνα το 1977.
Τα πρώτα της ποιήματα δημοσίευσε το 1922-1923 στην εφημερίδα Ο Παρατηρητής, που εκδιδόταν στα Χανιά. Στην Αθήνα, αργότερα, εμφανίστηκε στα περιοδικά Πνοή και Λόγος, με ποιήματα, συνεργασίες και μεταφράσεις από την ρωσική λογοτεχνία, ενώ ο δάσκαλός της στο Γαλλικό Ινστιτούτο, Louis Roussel, μετέφρασε και δημοσίευσε ένα ποίημά της στο περιοδικό Libre, το 1928.
Αφοσιώθηκε στην ποίηση αλλά και στην παιδική λογοτεχνία, το παιδικό θέατρο, τη λογοτεχνική και θεατρική κριτική, την ταξιδιωτική πεζογραφία και τη μετάφραση λογοτεχνικών έργων.
Ανέλαβε την στήλη της κριτικής θεάτρου (1938-39) στο περιοδικό Πνευματική Ζωή και της κριτικής βιβλίου (1939-1940) στο περιοδικό Νεοελληνική Λογοτεχνία. Συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά, όπως Ελεύθερα Γράμματα, Κρητικές σελίδες, Ο Λόγος, Νέα Εστία, Νεοελληνικά Γράμματα, Πειραϊκά Γράμματα, Πνοή, Ρυθμός, Φιλολογική Πρωτοχρονιά και τα παιδικά περιοδικά: Ελληνόπουλο, Θησαυρός των παιδιών και Το σπίτι του παιδιού. Δημοσίευε και με τα ψευδώνυμα Κλειώ Νοταρά, Ελένη Παρή, Ειρήνη Φωτεινού, Χριστιανός και Γιαγιά Καντιανή.
Προλόγισε έργα του Ιωάννη Κονδυλάκη και της Έλλης Αλεξίου και δημοσίευσε μεταφράσεις έργων των Τζον Γκάλσγουορθυ, Δάφνης ντι Μωριέ, Καρόλου Ντίκενς, Γκυ ντε Μωπασσάν, Ελίζαμπεθ Μπάρετ Μπράουνινγκ και Τζον Στάινμπεκ. Συμμετείχε επίσης στην συγγραφή λημμάτων στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση και την παιδική εγκυκλοπαίδεια Για σας παιδιά. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο, με εντολή του Υπουργείου Παιδείας, δίδαξε από το ραδιόφωνο το μάθημα της έκθεσης, ενώ την περίοδο της Κατοχής (1941-1944) συμμετείχε σε αριστερές αντιστασιακές οργανώσεις, συνεργάστηκε με περιοδικά και έγραψε πατριωτικά ποιήματα στον παράνομο Τύπο. Ποιήματά της μελοποιήθηκαν, όπως το «Εμπρός Ελλάς» από τον Νίκο Τσάκωνα, που έγινε και ο ύμνος του ΕΛΑΣ, τα «Νιάτα» από τον Φοίβο Ανωγειανάκη, που έγιναν και ο ύμνος της ΕΠΟΝ και το «Ειρηνικός», από τον Μ. Θεοδωράκη.
Πέθανε στην Αθήνα το 1977.
Τα άπαντά της εκδόθηκαν από τον Δήμο Νεάπολης Κρήτης (2006).

Ποιητικό έργο:
Ώρες αγάπης (1934), Της νιότης και της Λευτεριάς (1946, τιμήθηκε με το βραβείο Εθνικής Αντίστασης), Λουλούδι της τέφρας (1966), Άρατε πύλας (1991).
Παιδική λογοτεχνία:
Το παραμύθι του Ολύμπου (1943, συλλογή διηγημάτων), Αταλάντη, η νεράιδα του δάσους (1957, μυθιστόρημα), Ο Αλέξανδρος και η γοργόνα (1957, μυθιστόρημα), Τζαβέλλας, η ψυχή του Σουλίου (1961), Το λάλημα της καμπάνας (1965), Ιστορίες από το Βυζάντιον (1970, 3 τόμοι), Άλκηστη: η βασίλισσα που νίκησε το θάνατο (1973). Ελληνικό σχολικό θέατρο (1961).
Ταξιδιωτικά:
Ο μικρός περιηγητής (1981, 3 τόμ.).
Μελέτη
Η ποιητική μαρτυρία. Ένα νέο είδος ποιητικού λόγου (1991).
Μεταφράσεις: Τζον Γκάλσγουορθυ, Ο ιδιοκτήτης (1941), Δάφνη ντι Μωριέ, Ρεβέκκα (1947), Κάρολος Ντίκενς, Τα δύσκολα χρόνια (1952), Τζον Στάινμπεκ, Ουράνιες βοσκές (1952), Γκυ ντε Μωπασάν, Το σπίτι της Μαντάμ Τελλιέ (1953), Τ.Σ. Έλιοτ, Κοκταίηλ πάρτυ (παίχθηκε από το θέατρο της Έλσας Βεργή το 1970) Ερρίκος Ίψεν, Τα παλληκάρια στο Χέγκελαντ, που (παίχθηκε από το θέατρο της Έλσας Βεργή το 1973).

[Πηγή: Υποφάκελοι 10.2, 11.6 και 13.4 του αρχείου∙ Ζήρας Αλέξης, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στο Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Πατάκης∙ Αργυρίου Αλέξανδρος, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στο Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τόμ. 6, Εκδοτική Αθηνών∙ Γιάκος Δημήτρης, «Μαυροειδή-Παπαδάκη, Σοφία», στην Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, τόμ. 10, Χάρη Πάτση.]

Paris, James

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1921-1982

Ο Δημήτριος Πάρης του Γεωργίου γεννήθηκε στη Λέσβο, στο χωριό Βατούσα. Σπούδασε στη Γεωπονική Σχολή της Θεσσαλονίκης και μετεκπαιδεύτηκε στην κτηνιατρική στο Γεωργικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Βηρυτού. Το 1945 διορίστηκε στο Υπουργείο Γεωργίας και τον επόμενο χρόνο μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Φοίτησε στη σχολή κινηματογράφου της εταιρείας 20th Century Fox (1948), μετέτρεψε το όνομά του σε James Paris, πήρε την αμερικανική υπηκοότητα και διετέλεσε διευθυντής στο διαφημιστικό τμήμα της εταιρείας United Artists (1948-1952). Εργάστηκε για τέσσερα χρόνια ως διευθυντής παραγωγής σε κινηματογραφικές ταινίες της 20th Century Fox και στα τέλη της δεκαετίας του 1950 επέστρεψε στην Ελλάδα. Από το 1962 έως το 1979 υπέγραψε την παραγωγή σε περισσότερες από 50 ελληνικές ταινίες, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής του δραστηριοποιήθηκε και ως παραγωγός τηλεοπτικών εκπομπών.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Ρούβας, Άγγελος / Σταθακόπουλος, Χρήστος, «James Paris», Ελληνικός κινηματογράφος. Ιστορία-Φιλμογραφία-Βιογραφικά, Α΄ τόμος 1905-1970. Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2005, σ. 424. 2. Υλικό του αρχείου].

Pernot, Hubert Octave

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1870-1946

Ο γάλλος γλωσσολόγος ελληνιστής H. Pernot (1870-1946) υπήρξε ο ιδρυτής του Νεοελληνικού Ινστιτούτου της Σορβόννης (1923). Δίδαξε στη σχολή Ανατολικών γλωσσών ώς το 1912 και έκτοτε στην έδρα νεοελληνικής φιλολογίας στη Σορβόννη. Ασχολήθηκε κυρίως με τη φωνητική και διετέλεσε διευθυντής του Ινστιτούτου φωνητικής του Πανεπιστημίου του Παρισιού. Μελέτησε τις τοπικές ελληνικές διαλέκτους (ιδίως την χιακή και τη διάλεκτο της Τσακωνιάς) και την ελληνική των Ευαγγελίων. Μεταξύ των έργων του συγκαταλέγονται μελέτες για την ελληνική λογοτεχνία και τα δημοτικά τραγούδια.

Vivier, Fernand

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1890-1945

O François Ferdinand Vivier (Nancy 1890 – Αθήνα 1945), πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Παρισιού (1909), ήρθε στην Ελλάδα το 1912, όταν κέρδισε ένα ταξίδι σε διαγωνισμό ζωγραφικής. Ήταν. Στην Ελλάδα γνώρισε και παντρεύτηκε, το 1914, την Eva Dedoyard, βελγικής καταγωγής, ο πατέρας της οποίας ήταν υφαντουργός και εργαζόταν στην εταιρεία 3 Άλφα. Με την Εύα απέκτησε δύο παιδιά, τη Ζιζέλ (1915-1999) και τον Ζεράρ (1926). Ο Vivier εργάστηκε ως καθητητής γαλλικών στη σχολή Μακρή και έγραψε πάνω από 12 βιβλία από τα οποία εκδόθηκαν ένα Λεξικό της Γαλλικής Αργκό, ένα Εγχειρίδιο Προφοράς της Γαλλικής και ένα βιβλίο Ψυχολογίας.

[Πηγή βιογραφικού σημειώματος: το βιβλίο: Madame! Αφιέρωμα στη Gisθle Vivier, Opera, Αθήνα, 2003]

Παπαπάνος, Αντώνιος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Αντώνιος Παπαπάνος ήταν δικηγόρος. Η Ελένη ήταν γυναίκα του και είχαν δύο παιδιά, τον Κωνσταντίνο και την Αθηνά.

Παρασκευόπουλος, Λεωνίδας

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1861-1936

Ο Λεωνίδας Παρασκευόπουλος, γιος του Ιωάννη και της Καλυψώς, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1861. Φοίτησε στην Ευαγγελική Σχολή και κατόπιν ήρθε στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από όπου αποφοίτησε το 1880 συνεχίζοντας τις σπουδές του στην Ελβετία και στη Γαλλία. Η πρώτη στρατιωτική του δράση συνδέθηκε με την κατάληψη της Άρτας το 1881, ενώ έλαβε μέρος στην εκστρατεία του 1897 στην Κρήτη υπό τον Τιμολέοντα Βάσσο. Στα 1901-1902 επισκέφθηκε με άλλους αξιωματικούς τη Στρατιωτική Ακαδημία του Βερολίνου και από το 1905 έως το 1908 έζησε στο Steyr της Αυστρίας, όπου παρέμεινε ως πρόεδρος της επιτροπής παραλαβής όπλων για τον ελληνικό στρατό. Υποστηρικτής του κινήματος στο Γουδί, το 1909 τοποθετήθηκε στο Γενικό Επιτελείο. Στους Βαλκανικούς πολέμους έλαβε μέρος αρχικά στο Μακεδονικό Μέτωπο ως διοικητής του 2ου πεδινού συντάγματος πυροβολικού, στη συνέχεια ως αρχηγός του πυροβολικού στην Ήπειρο
και στον Β΄ Βαλκανικό πόλεμο ως διοικητής της 10ης ευζωνικής μεραρχίας.
Στην περίοδο του Διχασμού προσχώρησε στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και έγινε αρχηγός του στρατού της Εθνικής Άμυνας. Το Μάρτιο του 1919 επισκέφθηκε επίσημα την Κωνσταντινούπολη μετά από πρόσκληση του Αρχηγείου των Συμμαχικών Στρατευμάτων και στις 30 Ιουνίου αποβιβάστηκε ως αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού κατοχής στη Σμύρνη. Επέστρεψε στη Σμύρνη τον Φεβρουάριο του 1920 όταν άρχισαν οι πολεμικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία. Μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών επανήλθε στην Ελλάδα προσπαθώντας να πείσει τον Βενιζέλο να μη διενεργήσει εκλογές το Νοέμβριο του 1920. Μετά την εκλογική ήττα των Φιλελευθέρων παραιτήθηκε από τον Στρατό και εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Γαλλία.
Παντρεύτηκε την Κούλα Νικολάου Διομήδη (1871-1964) με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Ιωάννη (1911-1932), που από μικρός εμφάνισε σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο Λ. Παρασκευόπουλος πέθανε το 1936.

Πεσμαζόγλου, Ιωάννης (Γιάγκος)

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1918-2003

Ο Ιωάννης (Γιάγκος) Πεσμαζόγλου, γιος του τραπεζίτη Στέφανου Πεσμαζόγλου, σπούδασε νομικές, πολιτικές και οικονομικές επιστήμες στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στο St John’s Collegeτου Πανεπιστημίου Cambridge. Το 1950 αναγορεύθηκε υφηγητής Πολιτικής Οικονομίας στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1964 εξελέγη εντεταλμένος υφηγητής και τον Μάρτιο του 1967 εξελίχθηκε στη βαθμίδα του καθηγητή• με μία παύση το 1968-1969, οπότε και τέθηκε σε διαθεσιμότητα, δίδαξε μέχρι την οικειοθελή του αποχώρηση το 1970 λόγω της αντίθεσής του προς το δικτατορικό καθεστώς.
Κατά το διάστημα 1951-1955 υπηρέτησε ως Γενικός Διευθυντής Οικονομικής Πολιτικής και Προγράμματος στο Υπουργείο Συντονισμού και στη συνέχεια (1955-1960) ως Οικονομικός Σύμβουλος στην Τράπεζα της Ελλάδος. Την περίοδο 1957-1961 ηγήθηκε της ελληνικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις με την ΕΖΕΣ και την ΕΟΚ και κατόπιν (1962-1965) της Επιτροπής Ευρωπαϊκής Συνεργασίας. Στο μεταξύ, το 1960, διορίστηκε Υποδιοικητής στην Τράπεζα της Ελλάδος, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι την παραίτησή του το 1967.
Την περίοδο 1967-1974 ανέπτυξε αντιδικτατορική δράση, στο πλαίσιο της οποίας ίδρυσε την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων (ΕΜΕΠ)• αποτέλεσμα της δράσης αυτής ήταν αρχικά η εκτόπιση και έπειτα η κράτησή του σε απομόνωση από το ΕΑΤ-ΕΣΑ.
Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ασχολήθηκε ενεργά με την πολιτική. Διετέλεσε Υπουργός Οικονομικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του 1974 και στις εκλογές του ίδιου έτους εξελέγη βουλευτής του κόμματος Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις (ΕΚ-ΝΔ) που μετονομάστηκε αργότερα σε Ένωση Δημοκρατικού Κέντρου (ΕΔΗΚ)• επανεξελέγη το 1977 με την ΕΔΗΚ, ενώ το 1985 εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής (συνεργαζόμενος με τη Νέα Δημοκρατία). Παράλληλα, συνέχισε τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ ως πρόεδρος της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελλάδας - Ευρωπαϊκής Κοινότητας(1975-1978). Από τα ιδρυτικά στελέχη του Κόμματος Δημοκρατικού Σοσιαλισμού (ΚΟΔΗΣΟ) διετέλεσε πρόεδρός του από το 1979 έως το 1984, οπότε και αποχώρησε από αυτό. Με το ΚΟΔΗΣΟ αρχικά και έπειτα ως ανεξάρτητος με την υποστήριξη της Νέας Δημοκρατίας,εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (1981-1984 και 1989-1994).Μεταξύ άλλων, τον απασχόλησαν η οικονομική πολιτική, η δημόσια υγεία, το γλωσσικό ζήτημα, η εκπαίδευση, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, καθώς και οι πολιτικές εξελίξεις στα Βαλκάνια και την ανατολική Ευρώπη.
Καθοριστικός ήταν ο ρόλος του στην ίδρυση του Βασιλικού (μετέπειτα Εθνικού) Ιδρύματος Ερευνών το 1958, όπου και διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου μέχρι το 1968.Το 1992 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, την προεδρία της οποίας ανέλαβε το 1996.
Στις μελέτες και τις ομιλίες του διαπραγματεύεται θέματα σχετικά με την οικονομία, την ευρωπαϊκή ενοποίηση, την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά.

[Πηγές: Το υλικό του αρχείου• Ν. Λουλέ-Θεοδωράκη, Γιάγκος Πεσμαζόγλου, Αθήνα 1996• Γ. Κουμάντος κ.ά., Γιάγκος Πεσμαζόγλου. Εκδήλωση τιμής και μνήμης, Αθήνα 2006•Γ. Σ. Δονάτος κ.ά., Ιωάννης Σ. Πεσμαζόγλου: Πανεπιστημιακός, ευρωπαϊστής, διαπραγματευτής, επιμ. Μ. Ψαλιδόπουλος, Αθήνα 2010].

Ιλίνσκαγια , Σόνια

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1938-

Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε στη Μόσχα το 1938. Σπούδασε στο κλασικό τμήμα της Φιλολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λομονόσωφ με παράλληλη ειδίκευση στην νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Το 1971 υποστήριξε τη διατριβή της με τίτλο: Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς. Τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ, ασχολήθηκε με την κριτική και τη μετάφραση της νεοελληνικής λογοτεχνίας στα ρωσικά. Μετέφρασε Κάλβο, Καβάφη, Ρίτσο, Σεφέρη, Ελύτη, Βρεττάκο, Σινόπουλο, Λειβαδίτη, Κύρου, Αναγνωστάκη, Πατρίκιο, Σαχτούρη, Στεργιόπουλο, Ξενόπουλο, Τερζάκη και Αλεξανδρόπουλο. Χρημάτισε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ ως το 1983, οπότε εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα και δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Είναι ομότιμη καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Για την συμβολή της στις καβαφικές μελέτες τιμήθηκε από τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών με το Doctorat d’ Etat (2002). Το 2007 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας της απένειμε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής. Το ίδιο έτος τιμήθηκε με το βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» της Εταιρείας Συγγραφέων (2007). Το 2008 έλαβε διάσημα τιμής για τη συμβολή της στην προώθηση της φιλίας των λαών της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το έργο της: Η μοίρα μιας γενιάς. Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής πολιτικής ποίησης στην Ελλάδα (Μόσχα 1974, Αθήνα 1976), Κ.Π. Καβάφης. Οι δρόμοι προς το ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα. (Αθήνα 1983, Μόσχα 1984), Γιάννης Ρίτσος. Η ζωή και το έργο του (Μόσχα 1986), Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού (Αθήνα 1989), Επισημάνσεις. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα (Αθήνα 1992), Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση του «αργυρού αιώνα» (Αθήνα 1995), Ρωσική Καβαφειάδα. (Επιλογή, εισαγωγή, μέρος μεταφράσεων, μονογραφία Κωνσταντίνος Καβάφης, κύκλος δοκιμίων Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση του «αργυρού αιώνα») (Μόσχα 2000), Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης (Επιλογή, εισαγωγή, επιμέλεια) (Αθήνα 2001), Κ.Π. Καβάφης, Άπαντα τα ποιήματα. (Εισαγωγή, επιμέλεια) (Αθήνα 2003), Κ.Π. Καβάφης, Τα Πεζά. (Επιλογή, εισαγωγή, μέρος μεταφράσεων) (Μόσχα 2003), Ελληνορωσικά συναπαντήματα (Αθήνα 2004), Η ρωσική λογοτεχνία στην Ελλάδα. 19ος αιώνας (Αθήνα 2006).

[Πηγές: «Σόνια Ιλίνσκαγια Αλεξανδροπούλου», www.hecucenter.ru/word-files, Τραίνο (συγγραφείς – μέλη) www.dedalus.gr, Δέσποινα Τριβόλη, «Μια ζωή. Μήτσος Αλεξανδρόπουλος» Lifo 22.05.08, στον ιστότοπο Ημερολόγιο πεδιάδος lehaina.blogspot.com]

Αλεξανδρόπουλος, Μήτσος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1924-2008

Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος γεννήθηκε στην Αμαλιάδα το 1924. Εγγράφηκε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη διάρκεια της Κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Μετά τον Εμφύλιο διέφυγε στο Βουκουρέστι, όπου έζησε ανάμεσα στους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες και λογοτέχνες. Εκεί δημοσίευσε την πρώτη συλλογή διηγημάτων Αρματωμένα Χρόνια (1954). Καταδικασμένος τρεις φορές σε θάνατο από το στρατοδικείο Ιωαννίνων (1953), το 1956 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου το ίδιο έτος δημοσίευσε την δεύτερη συλλογή διηγημάτων: Μια πρόσφατη ιστορία. Σπούδασε ρωσική λογοτεχνία στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο της Μόσχας και ασχολήθηκε με τη συντήρηση αγιογραφιών. Το 1959 παντρεύτηκε την ελληνίστρια Σόνια Ιλίνσκαγια.

Το 1961 δημοσίευσε το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος, Νύχτες και αυγές – Η πολιτεία και δύο χρόνια αργότερα το δεύτερο μέρος, – Τα βουνά. Το ίδιο έτος, ο συγγραφέας βραβεύθηκε στο διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος «Κορυσχάδες» του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης. Το 1965 είδε το φως της δημοσιότητος η πρώτη του μετάφραση: Το μπλε τετράδιο, του Εμ. Καζακιέβιτς, ενώ το 1971, κυκλοφόρησε το ταξιδιωτικό έργο Από τη Μόσχα στη Μόσχα. Ταξίδι στο Βόλγα.

Το συγγραφικό του έργο συνέχισε στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε το 1975. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα μυθιστορήματα Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού (1976), Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους (νουβέλλα 1976), Μικρό όργανο για τον επαναπατρισμό (1980), Αυτά που μένουν (τόμ. Α΄ 1994, αυτοβιογραφικό), καθώς και τις βιογραφικές μυθιστορίες: Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι (1980) (Κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας), Περισσότερη ελευθερία. Ο Τσέχωφ (1981), Ο μεγάλος αμαρτωλός. Ο Ντοστογιέφσκι και τα ιερά του τέρατα (1984), Ένας άνθρωπος. Μια εποχή. Ο Αλέξανδρος Γκέρτσεν (1989) και Ο Τολστόι (2007).

Δημοσίευσε ακόμη τρεις συλλογές διηγημάτων: Λευκή ακτή (1966), Φύλλα – φτερά (1977), Η ένατη πληγή (1986) και το ταξιδιωτικό Οι Αρμένιδες. Ταξίδι στη χώρα τους και την ιστορία τους (1982, λογοτεχνικό βραβείο Τουμανιάν).

Στο δοκιμιακό του έργο συγκαταλέγονται οι μελέτες: Πέντε Ρώσοι κλασικοί: Πούσκιν, Γκόγκολ, Μπελίνσκι, Ντοστογιέφσκι, Τολστόι (1975), Η Ρωσική λογοτεχνία: Ιστορία σε τρεις τόμους. Από τον 11ο αιώνα μέχρι την Επανάσταση του 1917 (1978, 1979) και Μια συνάντηση. Σεφέρης – Μακρυγιάννης (1983).

Τιμήθηκε με το διεθνές λογοτεχνικό βραβείο Γκόρκι για τις μελέτες και τις μεταφράσεις από την ρωσική λογοτεχνία (Μόσχα 1979) και με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (2001). Έλαβε το βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας (2002) για την ελληνική μετάφραση του έργου Εκστρατεία του Ίγκορ. Του απονεμήθηκε επίσης το μετάλλιο Πούσκιν, από τον πρόεδρο της Ρωσικής Συνομοσπονδίας (2007).

Απέκτησε μία κόρη, την Όλγα Αλεξανδροπούλου. Πέθανε στις 19 Μαΐου 2008

[Πηγές: Γιώργος Δ. Κεντρωτής, «Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. Παρουσίαση - ανθολόγηση», Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67, τόμ. Β΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ. 98-135. «Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών», στην ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ (http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=96)]

Αμπατζόγλου, Πέτρος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1931-2004

Ο Πέτρος Αμπατζόγλου γεννήθηκε στο Νέο Ηράκλειο το 1931. Ο πατέρας του Ιωάννης Αμπατζόγλου καταγόταν από το Κέρκαγατς της Μικράς Ασίας και η μητέρα του, Αφροδίτη Δελαγραμμάτικα, από την Κωνσταντινούπολη. Το 1939 η οικογένειά του μετακόμισε στην οδό Ακαδημίας. Ο πατέρας του μετά από κάποιες αποτυχημένες επαγγελματικές προσπάθειες –δημιουργία επιχείρησης κέντρου διασκεδάσεως, θεάτρου και αργυροχρυσοχοείου–, την περίοδο της Κατοχής άνοιξε ένα γραφείο μεταφράσεων και δακτυλογραφήσεων. Την ίδια περίοδο, η υγεία του, μαθητή τότε, Πέτρου Αμπατζόγλου, διέτρεξε σοβαρό κίνδυνο, λόγω αβιταμίνωσης. Αποφοίτησε το 1950 και κατόπιν διαγωνισμού προσλήφθηκε από την Ηλεκτρική Εταιρία Αθηνών-Πειραιώς ως βοηθός τεχνίτη, για να προβιβασθεί σε κλητήρα και τέλος σε υπάλληλο του τμήματος δημοσίων σχέσεων. Εκεί εργάσθηκε για 15 χρόνια (1950-1966), οπότε για λόγους υγείας έλαβε πρόωρη σύνταξη. Παράλληλα και για σύντομο χρονικό διάστημα εργάσθηκε ως κειμενογράφος στη διαφημιστική Εταιρεία ΕΡΓΟΝ. Το 1964 παντρεύτηκε την αρχιτέκτονα Καίτη Παπανικολάου, η οποία ζούσε στο Λονδίνο, όπου εγκαταστάθηκε και ο ίδιος από το 1966 ως το 1974. Ταξίδεψε στην Ευρώπη και την Αμερική όπου με την υποτροφία Φορντ (Ford Foundation Grant) επισκέφθηκε το Πανεπιστήμιο της Αϊόβας στο πλαίσιο του Διεθνούς Προγράμματος Συγγραφέων. Ασχολήθηκε κυρίως με τη συγγραφή, και δευτερευόντως με τη φωτογραφία και το video film. Χρονογράφησε στον Τύπο και στο ραδιόφωνο.

Η πρώτη του δημοσίευση που σώζεται στο αρχείο ήταν το διήγημα «Το τελευταίο θαύμα», στο περιοδικό Αξιός, το 1950 και στη συνέχεια το διήγημα «Ο λύκος» στο περιοδικό Δρόμος, το 1957. Η έκδοση της πρώτης του συλλογής διηγημάτων Με τον Μινώταυρο κυκλοφόρησε το 1962. Το 1964 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος και το 1988 με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Διηγήματος. Υπήρξε επίτιμος Εταίρος των Γραμμάτων του Πανεπιστημίου της Αϊόβα (USA). Πολλά έργα του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά και ανθολογήθηκε στα ολλανδικά, τα ιταλικά και τα ουγγρικά, ενώ ο ίδιος μετέφρασε στα ελληνικά τον Λευκό θόρυβο του Ντελλίλο. Πέθανε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 2004, μετά από πολύμηνη θεραπεία στο νοσοκομείο λόγω κίρρωσης του ήπατος από την οποία έπασχε χρόνια.

Πρώτες Δημοσιεύσεις:

Νεανικές, χειρόγραφες εφημερίδες με τίτλο: Η μελέτη (1946) και Να γυρίσεις νικητής.

«Το εξάχρονο αγόρι», ποίημα που δημοσιεύθηκε στο Το φως της νεότητος (1949).

Εικοσιπέντε εκθέσεις μαθητών (έκδοση της Ηλεκτρικής Εταιρείας Πειραιώς, 1950).

«Το τελευταίο θαύμα», διήγημα στο περ. Αξιός (1950).

«Ο λύκος», διήγημα στο περ. Δρόμος (1957).

Έργο:

Με τον Μινώταυρο (διηγήματα, 1962), Ισορροπία τρόμου (μυθιστόρημα, 1964), Θάνατος μισθωτού (μυθιστόρημα, 1971), Η γέννηση του Σούπερμαν (μυθιστόρημα, 1972), Παραμύθια του Πέτρου (διηγήματα, 1974), Προσωπική αποκάλυψη (διηγήματα, 1978), Σημεία και τέρατα (μυθιστόρημα, 1981), Η αυτοκρατορία της Βροχίτσας (παιδικό μυθιστόρημα, 1982), Τι θέλει η κυρία Φρίμαν (μυθιστόρημα, 1987), Παύλος και Ελένη (μυθιστόρημα, 1990), Μια συνηθισμένη μέρα (μυθιστόρημα, 1992), Στη σιωπή του έρωτα (μυθιστόρημα, 1997), Περιπλάνηση στο παρελθόν (1999) και Πύργος των αινιγμάτων (μυθιστόρημα, 1999).

[Βιογραφικά στοιχεία από το αρχείο Φ.4.3? Ζήρας Αλέξης, «Πέτρος Αμπατζόγλου», Η μεταπολεμική πεζογραφία, τόμ. Β΄, εκδόσεις Σοκόλη, Αθήνα 1988? Γιαλουράκης Μανώλης, «Αμπατζόγλου Πέτρος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Χάρη Πάτση, τόμ. 1, Αθήνα 1968, και ο ιστότοπος http://www.biblionet.gr/author/11916/].

Τερέντσιο, Γιολάντα

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1922-2006

Η Γιολάντα Τερέντσιο γεννήθηκε στην Αθήνα το 1922. Ήταν κόρη του Τόνι Τερέντσιο και της Τζούλιας Αμπελά και είχε μία αδελφή κατά δύο χρόνια νεότερη, την Άλμπα. Τελείωσε το Γυμνάσιο της Γερμανικής Σχολής (1934-1940) και ενεγράφη στη Νομική Σχολή, από την οποία δεν αποφοίτησε. Το 1944 συνελήφθη από τα Ες-Ες λόγω της αντιστασιακής της δράσης και εστάλη για καταναγκαστική εργασία στην Αυστρία. Εκεί δραπέτευσε από το στρατόπεδο επιλογής, συνελήφθη όμως και κρατήθηκε στη φυλακή Λάντεσγκεριχτ της Βιέννης. Μετά την απελευθέρωση της πόλης από τον Ερυθρό Στρατό, επέστρεψε στην Αθήνα με πολλές κακουχίες, τον Αύγουστο του 1945, οπότε αποτύπωσε την εμπειρία της αιχμαλωσίας της στο έργο 413 Μέρες. Έλαβε το δίπλωμα του Γαλλικού Ινστιτούτου (1946-1948) και του Βρετανικού Συμβουλίου (1946-1949) στην Αθήνα, ενώ παράλληλα δημοσίευε στον Ταχυδρόμο της Αλεξάνδρειας συνεντεύξεις με τους σημαντικούς λογοτέχνες της εποχής. Στη συνέχεια πήρε το δίπλωμα προπαιδευτικής του τμήματος Συγχρόνων γλωσσών στο Πανεπιστήμιο της Νίκαιας (1949-1950), όπου παρακολούθησε και μαθήματα του Κέντρου Μεσογειακών Σπουδών. Την ίδια περίοδο δημοσίευε στη Νέα Εστία, τον Ταχυδρόμο (Αθηνών) και το Βήμα συνεντεύξεις με διαπρεπείς γάλλους στοχαστές και νομπελίστες. Τις σπουδές της συνέχισε στη Σορβόννη, ολοκληρώνοντας την Ανωτέρα Σχολή Δημοσιογραφίας στο Παρίσι (1950-1952). Την ίδια περίοδο άρχισε να μεταφράζει στα γαλλικά το έργο της 413 Μέρες που δεν είχε εκδοθεί ακόμη τότε στα ελληνικά. Επιστρέφοντας στην Αθήνα συνεργάστηκε με τον Ταχυδρόμο (από το 1955), το Βήμα (από το1957) και τα Νέα. Από τον Νοέμβριο του 1967 ως τον Ιούνιο του 1975 εργάσθηκε ως δημοσιογράφος του ελληνικού τμήματος του BBC στο Λονδίνο. Η προσφορά της στην ενημέρωση των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας αναγνωρίσθηκε κυρίως στο ντοκιμαντέρ της Πέπης Ρηγοπούλου: «Γιολάντα Τερέντσιο, η φωνή του BBC στα χρόνια της δικτατορίας», που προβλήθηκε στην εκδήλωση διαμαρτυρίας για τη διακοπή λειτουργίας της ελληνικής εκπομπής του BBC (22.11.2005) της ΠΟΕΣΥ, των «Ενώσεων Συντακτών» και των «Τμημάτων Επικοινωνίας & ΜΜΕ» του Παντείου και του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Από το 1974 συνεργάσθηκε ως ανταποκρίτρια από το Λονδίνο με την Καθημερινή και σύντομα, μετά την επιστροφή της στην Αθήνα, ως συντάκτρια. Από το 1978 ως το 1981 ανέλαβε την μηνιαία ενημερωτική εκπομπή στην κρατική τηλεόραση «Η Πορεία της Ευρώπης» (58 εκπομπές) και τη σειρά εκπομπών στο ραδιόφωνο με τίτλο «Τι θα πει Ευρώπη» (Νοέμβριος 1976-1978, 26 εκπομπές). Το 1981 συνέχισε με τις ραδιοφωνικές εκπομπές «Αναζήτηση της Αγγλίας», «Η Ευρώπη των Εννέα» και «Η Ευρώπη των Δέκα», «Ο κόσμος χθες, σήμερα, αύριο» (1987-1998) στην ΕΡΤ, και «Αναδρομή στις ρίζες» (1996-1998) στο 5ο Πρόγραμμα.

Εξέδωσε τρία αυτοτελή έργα: 413 μέρες (Εστία, 1982, 1η έκδοση στα γαλλικά [1958] και μετά στα ισπανικά [1961]), Ο κόσμος χθες, σήμερα, αύριο – Πνευματικοί άνθρωποι (συνεντεύξεις με Έλληνες λογοτέχνες, που είχε πάρει από το 1949, Μίνωας, 1992) και Κορυφαίοι Έλληνες στη σφαίρα της τέχνης (Ε.Λ.Ι.Α., 2000). Ετοίμαζε και ένα τέταρτο βιβλίο το οποίο θα περιελάμβανε συζητήσεις με ευρωπαίους λογοτέχνες, που έχουν τιμηθεί με το βραβείο Νόμπελ. Συμμετείχε επίσης σε συλλογικά έργα. Εξέδωσε τις μεταφράσεις: Η χώρα που δε φτάνεις ποτέ του Andre Dhotel και Υπολοχαγός Κάτια της Κατρίν Ντεβιλιέ.

Πέθανε στην Αθήνα στις 13 Ιουνίου 2006, μετά από μακρά ασθένεια.

Πηγή: Αρχείο Γ. Τερέντσιο (φάκ. 71.1), και τα έργα της: Ο κόσμος χθες σήμερα αύριο. Πνευματικοί άνθρωποι, Μίνωας, 1993, Κορυφαίοι Έλληνες στη σφαίρα της τέχνης. Συνεντεύξεις – Δοκίμια, Ε.Λ.Ι.Α., 2000.

Χουρμούζιος, Αιμίλιος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Αιμίλιος Χουρμούζιος γεννήθηκε στη Λεμεσό και από το 1925 έζησε στην Αθήνα. Με το ψευδώνυμο Αντρέας Ζεβγάς δημοσίευσε άρθρα και μεταφράσεις και εξέδωσε τα περιοδικά Λογοτεχνική Επιθεώρηση (1927) και Νέα Επιθεώρηση (1928-1929, 1933-1934). Από το 1930 εργάστηκε στην εφημερίδα Η Καθημερινή, της οποίας διετέλεσε αρχισυντάκτης και διευθυντής σύνταξης από το 1945 μέχρι το 1967. Την περίοδο 1955-1964 ήταν διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, θέση από την οποία καθιέρωσε το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Στα δημοσιευμένα κείμενά του περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι τόμοι: Ο φουτουρισμός στο φως του Μαρξισμού, Ο Παλαμάς και η εποχή του Α΄-Γ΄ (1944, 1959, 1960), Κωνσταντίνος Θεοτόκης, ο εισηγητής του κοινωνικού μυθιστορήματος στην Ελλάδα (1945), Ευγένιος Ο’Νηλ, ένας εικονοκλάστης του θεάτρου (1945), Η δοκιμασία του πνεύματος, ηθικός απόλογος (1950), Η περιπέτεια μιας γενεάς (1976), Νίκος Καζαντζάκης (1977), Στράτευση κι ελευθερία (1977), Το αρχαίο δράμα (1978), Ο αφηγηματικός λόγος (1979), Παλιά και νέα ποίηση (1980), Ειδωλολάτρες και ειδωλομάχοι (1983), Ερωτήματα προς τη Σφίγγα (1986) κ.ά. Μετέφρασε έργα των: Johan Bojer (Κάτω απ’ τον άδειο ουρανό), Lawrence Durrell (Πικρολέμονο, Αλεξανδρινό κουαρτέτο), Α. Ντεμπόριν (Β. Σπινόζα), Panait Istrati (Κυρά Κυραλίνα), André Gide (Ο ανηθικολόγος), Jean-Paul Sartre (Η αναστολή, Η ηλικία της λογικής, Η θεωρία των συγκινήσεων κ.ά.), Bertrand Russel (Ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας), Hippolyte Taine (Φιλοσοφία της τέχνης) κ.ά.
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. «Χουρμούζιος, Αιμίλιος», Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, τόμος πεντηκοστός δεύτερος. Αθήνα, Πάπυρος, 2007. 2. Ιστοσελίδα Εθνικού Κέντρου Βιβλίου].

Χατζημιχάλη, Αγγελική

  • Φυσικό Πρόσωπο

Η Αγγελική Χατζημιχάλη, κόρη του φιλολόγου Αλεξίου Κολυβά, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1895. Έλαβε την εγκύκλια μόρφωση στη Σχολή Χιλλ και σπούδασε ζωγραφική κοντά στους ζωγράφους Γ. Ροϊλό και Ε. Ιωαννίδη. Απέκτησε δύο παιδιά. Ασχολήθηκε με την μελέτη και την προώθηση της ελληνικής λαϊκής τέχνης, καθώς και την συλλογή και συντήρηση των λαϊκών έργων τέχνης. Το 1921 οργάνωσε την Α΄ Βιοτεχνική έκθεση του Λυκείου των Ελληνίδων, το 1927 την Πανελλήνια έκθεση ελληνικής λαϊκής τέχνης στους Δελφούς στο πλαίσιο των Δελφικών Εορτών, σε συνεργασία με την Α. Ταρσούλη και τον Γ. Τσαρούχη, το 1928 οργάνωσε το περίπτερο λαϊκής τέχνης στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και το 1930 τη Βαλκανική έκθεση στην Αθήνα.
Επέδειξε ενεργό ενδιαφέρον για την παραγωγή προϊόντων λαϊκής βιοτεχνίας και την ίδρυση βιοτεχνικών σχολών, όπως το «Ελληνικό Σπίτι», τον Σύνδεσμο Εργαστηρίων χειροτεχνίας, το Εργαστήρι της Λαϊκής Τέχνης και το Σπίτι του Κοριτσιού στην Αθήνα, τη Βιοτεχνική Σχολή της Σάμου, τη Λαμπριάδειο Σχολή στο Ζαγόρι της Ηπείρου και την Τούλειο Σχολή στο Μέτσοβο.
Το 1956 τιμήθηκε για την προσφορά της με το αργυρό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών και το 1958 με το βραβείο Πουρφίνα για το έργο της Σαρακατσάνοι. Πέθανε το 1965.
Το συγγραφικό της έργο ήταν πλούσιο. Ενδεικτικά κάποια από τα βιβλία που εξέδωσε είναι: Ελληνική λαϊκή τέχνη, Σκύρος (1925), Υποδείγματα ελληνικής διακοσμητικής (1929), Ελληνική λαϊκή τέχνη. Ρυμλούκι, Τρίκερι, Ικαρία (1931), Η λαϊκή ελληνική τέχνη (1937), Το ελληνικό σπίτι (1949), Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι (1948), Η ξυλογλυπτική (1950), Τα κεντήματα του Τρίκερι (1951) και Σαρακατσάνοι (1957). Δημοσίευσε επίσης μελέτες σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους.
[Πηγές: Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ 12. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 9Β.]

Χατζηαναστασίου, Τάσος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Τάσος Χατζηαναστασίου γεννήθηκε στην Λευκωσία της Κύπρου το 1965 και σπούδασε Ιστορία και Φιλοσοφία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Το 1998 υποστήριξε την διατριβή του η οποία είχε θέμα Ένοπλες ομάδες αντίστασης κατά της βουλγαρικής Κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Δυτ. Θράκης, 1941-1944. Το μεγαλύτερο μέρος της δημοσιεύθηκε το 2003 με τίτλο Αντάρτες και Καπετάνιοι, Η εθνική αντίσταση κατά της βουλγαρικής κατοχής της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης, 1942-1944. Ειδικά για τα γεγονότα της Δράμας συνέγραψε με τον Δ. Πασχαλίδη την μονογραφία Τα γεγονότα της Δράμας Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 1941, εξέγερση ή προβοκάτσια; η οποία τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και μελετών. Έχει διδάξει στα πανεπιστήμια Κρήτης, Παλέρμο και Κύπρου. Από το 2009 ζει και εργάζεται ως φιλόλογος στο Ναύπλιο.
[Πηγές : www.biblionet.gr]

Χάγερ - Μπουφίδης, Νικόλαος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Νίκος Μπουφίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1899. Η μητέρα του ήταν γερμανικής καταγωγής. Μεγάλωσε και σπούδασε στο Κάϊρο. Μετά επέστρεψε στην Αθήνα. Ήταν υπάλληλος της Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος μέχρι το 1950. Υπήρξε ποιητής, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας. Το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο ήταν “Ίσαντρος Άρις”. Μερικά από τα έργα του που έχουν εκδοθεί είναι: Τραγούδια σε μοντέρνους σκοπούς (1918), Μοντέρνα (1919), Ιωνικά (1922), Δέκα ποιήματα (1930), Τρείς νύχτες ηδονής (διήγημα). Θεατρικά έργα: Παραμονή Πρωτοχρονιάς (μονόπρακτο), Το δράμα της κοκαΐνης (1928). Τελευταίο του έργο “Τα παράλληλα” (1946).

Φράγκος, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Ιωάννης Φράγκος (Ναύπακτος 1901-Αθήνα ;), υπήρξε ανώτατο στέλεχος των υπουργείων Οικονομικών και Βιομηχανίας (διευθυντής διαφόρων κλάδων κυρίως δασμολογικών, τελωνειακών, διοικητικών, μόνιμος αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον Όμιλο Μελετών Ευρωπαϊκής Τελωνειακής Ενώσεως, μέλος ελληνικών αποστολών για σύναψη εμπορικών και δασμολογικών συμβάσεων με διάφορες χώρες κ.ά.). Υπήρξε επίσης μέλος διαφόρων επιστημονικών συλλόγων («Ελληνική Αστροναυτική Εταιρεία», «Παρνασσός» κ.ά.) και επιμελητής εκδόσεως του περιοδικού «Δελτίον Διευθύνσεως Τελωνείων». Ήταν πολυγραφότατος και είχε τιμηθεί με ελληνικά και ξένα παράσημα. [Αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα υπάρχει στο Who is who του 1965, φωτοτυπία του οποίου επισυνάπτεται].

Φίνος, Βασίλης

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Βασίλειος Γεωργίου Φίνος γεννήθηκε το 1900, στο Κηφισοχώρι Λοκρίδος. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πήρε την ειδικότητα του παιδιάτρου. Εξελέγη υφηγητής Παιδιατρικής και χρημάτισε επί σειρά ετών μέλος του Συμβουλίου Μητρότητος και Παιδικών Ηλικιών του υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας.

Αιλιανού - Τσίγκου, Ντίνα

  • Φυσικό Πρόσωπο

Η Ντίνα Αιλιανού - Τσίγκου είναι δικηγόρος. Διετέλεσε αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής, και υπήρξε δικαστική αντιπρόσωπος σε πολλές εκλογές.

Φαρμακίδης, Θεόκλητος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Θεόκλητος Φαρμακίδης (Νιμπεγλέρ Θεσσαλίας,1784 - Αθήνα,1860) υπήρξε ονομαστός λόγιος, κληρικός και θεολόγος φιλελεύθερων αρχών. Σπούδασε στην Πατριαρχική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως και στο Ιάσιο (1806 - 1811) όπου και δίδαξε την ελληνική γλώσσα. Το 1812 εξέδωσε στη Βιέννη μαζί με τον Κ. Κοκκινάκη το περιοδικό Λόγιος Ερμής υπερασπίζοντας τις γλωσσικές απόψεις του Κοραή. Τον Μάϊο του 1821 κατέβηκε μαζί με τον Δημήτριο Υψηλάντη στην επαναστατημένη Ελλάδα. Έλαβε μέρος σε όλες τις Εθνοσυνελεύσεις. Υπήρξε εκδότης της πρώτης ελληνικής εφημερίδας με τίτλο Ελληνική Σάλπιγξ και το 1827 διορίστηκε αρχισυντάκτης της Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος. Συγκρούστηκε με τον Καποδίστρια και στη διάρκεια της αντιβασιλείας διορίστηκε μέλος της εξαμελούς επιτροπής για τη σύνταξη σχεδίου εκκλησιαστικού κανονισμού, όπου και πρωτοστάτησε για την ανακήρυξη του αυτοκέφαλου της ελληνικής εκκλησίας. Τα επόμενα χρόνια αγωνίστηκε για την υπεράσπιση των φιλελεύθερων απόψεών του ερχόμενος σε σύγκρουση με τον Κ. Οικονόμου. Υπήρξε συγγραφέας πολλών βιβλίων.

Μπάουρινγκ, Τζων

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1792-1872

Άγγλος φιλελεύθερος συγγραφέας, οικονομολόγος και πολιτικός που έδρασε ως γραμματέας του Φιλελληνικού Κομιτάτου (London Greek Committee) στα χρόνια 1823-1826.

Χάμιλτον, Γ. (Άμιλτων)

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1748-1838

Βορειοϊρλανδός αξιωματικός του βρετανικού ναυτικού και κατά τη διάρκεια του Αγώνα διοικητής της αγγλικής ναυτικής μοίρας στο Αιγαίο, με ναυαρχίδα του τη φρεγάτα «Κάμπριαν».

Δυοβουνιώτης, Γεώργιος

  • Φυσικό Πρόσωπο
  • 1798-1880

Από τους σημαντικότερους αγωνιστές της Επανάστασης του 1821. Επί Καποδίστρια διορίστηκε διοικητής της Δ΄ χιλιαρχίας και επί Όθωνα πήρε το βαθμό του αντισυνταγματάρχη και το 1844 αυτόν του υποστράτηγου. Το 1851 έγινε μέλος της Γερουσίας και το 1868 του απονεμήθηκε ο βαθμός του αντιστράτηγου.

Μεταξάς, Νεόφυτος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Αθηναίος κληρικός και λόγιος. Επίσκοπος Ταλαντίου από το 1803, έδρασε κατά τον Αγώνα πολιτικά στην Ανατολική Στερεά και στη συνέλευση της Επιδαύρου. Αρχιεπίσκοπος Αθηνών επί Όθωνα.

Δανιήλ Ακώβων

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Δανιήλ (Διαμαντής) Παπαπαναγιωτόπουλος ήταν αρχιεπίσκοπος Ακώβων και μετά Τριπολιτσάς.

Καράκαλος, Ιωάννης

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Ιωάννης Καράκαλος (έμπορος στην Τεργέστη) είχε συγγενείς στη Δημητσάνα, μεταξύ των οποίων ο μουσικοδιδάσκαλος Ανδρέας Σπηλιόπουλος.

Μελετόπουλος, Δημήτριος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Δημήτριος Α. Μελετόπουλος ήταν σταφιδέμπορος από την Αιγιαλεία και συγγενής των οικογενειών Χαραλάμπη, Λόντου και Δεληγιάννη· σταδιοδρόμησε ως στρατιωτικός στον Αγώνα και αργότερα έγινε δήμαρχος Αιγίου, νομάρχης Αττικής κλπ.

Θεοδωρόπουλος, Ανδρέας

  • Φυσικό Πρόσωπο

O Ανδρέας Θεοδωρόπουλος είχε τέσσερις γιους: Θεόδωρο, Ιωάννη, Κωνσταντίνο και Αριστείδη. Ο Θεόδωρος παντρεύτηκε το 1927 τη Χρυσάνθη το γένος Σταματοπούλου, και απέκτησαν δύο κόρες: την Πολυτίμη και την Παρασκευή. Η οικογένεια καταγόταν από την κοινότητα Χειράδων Αρκαδίας και το επώνυμο των γιων του Ανδρέα διαμορφώθηκε σε Ανδριόπουλος ή Θεοδωρόπουλος από το όνομα του πατέρα τους. Στα έγγραφα του αρχείου απαντούνται επίσης και οι τύποι Ανδρεόπουλος και Θεοδωρογιαννόπουλος.

Λαμπίρης, Σπυρίδων

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Σπυρίδων Λαμπίρης του Θεοδοσίου (Κεφαλλονιά 1902 – Αθήνα ;) ήταν γιατρός. Εργάστηκε στην Χειρουργική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών (1927-1948;) ενώ το 1939 ανακηρύχθηκε επίκουρος καθηγητής της Ιατρικής Σχολής και το 1948 έκτακτος καθηγητής. Διετέλεσε επίσης Διευθυντής του Δημοτικού Νοσοκομείου Αθηνών «Ελπίς» (1943-1964).

Λαμπίρης, Φώτιος

  • Φυσικό Πρόσωπο

Ο Φώτιος Λαμπίρης (Κεφαλλονιά 1906-;), αδελφός του Σπυρίδωνα, ήταν και αυτός γιατρός, γαστρεντερολόγος.

Αποτελέσματα 401 έως 500 από 4761