Η Οικογένεια Μαυροκορδάτου είναι σπουδαία φαναριώτικη οικογένεια πολιτικών και αποτελεί κλάδο της χιώτικης οικογένειας των Μαυρογορδάτων.
Αρχικά τα μέλη της ήταν εγκατεστημένα στην Κωνσταντινούπολη, όμως μετά την άλωση μετοίκησαν στη Χίο. Στα 1600 ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος επέκτεινε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία και εγκαταστάθηκε δημιουργώντας τον φαναριώτικο κλάδο της οικογένειας των Μαυροκορδάτων. Σύντομα τα μέλη της κατέλαβαν υψηλές θέσεις στην δημόσια διοίκηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις και στην επανάσταση του 1821.
Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας πολλοί Μαυροκορδάτοι ασχολήθηκαν με την πολιτική εκλεγόμενοι πρωθυπουργοί και βουλευτές, ενώ άλλοι διακρίθηκαν στις επιστήμες στελεχώνοντας το πρώτο πανεπιστήμιο της Ελλάδας. Ιδιαίτερο κλάδο μέσα στην οικογένεια αποτελεί αυτός που φέρει τα επίθετα Τομπάζη - Μαυροκορδάτου. Μέχρι σήμερα τα μέλη της οικογένειας Μαυροκορδάτου έχουν συνδεθεί με επιγαμίες με σημαντικές οικογένειες μεταξύ των οποίων: Μελά, Καλλιμάχη, Βαλαωρίτη, Τομπάζη, Σούτσου, Μουρούζη, Ζαΐμη, Αργυρόπουλου, Ράινεκ, Τρικούπη, Καρατζά, Γκίκα, Λεβίδη, Σκυλίτση, Συγγρού, Μάνου, Μπαλς, Σίνα κ.α.

Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (1837 - 31 Ιανουαρίου 1903) ήταν Έλληνας βουλευτής και υπουργός.
Γεννήθηκε στη Τεργέστη και ήταν γιος του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και της Χαρίκλειας Αργυροπούλου. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Παρίσι και τον Αύγουστο του 1858 διορίστηκε β΄ γραμματέας της Ελληνικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη. Το 1866 διορίστηκε νομάρχης Κερκύρας, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι το 1869. Στη συνέχεια κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής με το Τρικουπικό κόμμα ενώ χρημάτισε υπουργός Εκκλησιαστικών & Δημόσιας Εκπαίδευσης στην Κυβέρνηση Χαριλάου Τρικούπη του 1878 και στην κυβέρνηση του 1880. Διετέλεσε πρεσβευτής της Ελλάδας στο Παρίσι (1882-1885), στην Αγία Πετρούπολη (1886-1889) και στην Κωνσταντινούπολη (1889-1902). Το 1895 συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις συμβιβασμού στο Λονδίνο ενώ το 1897 υπέγραψε ως πληρεξούσιος της Ελλάδας την συνθήκη ειρήνης στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το 1902 παραιτήθηκε από τη θέση του πρεσβευτή για να ξαναεκλεγεί βουλευτής. Σε περίπτωση παραίτησης του Αλέξανδρου Ζαΐμη θεωρείτο ως επικρατέστερος διάδοχος του για την αρχηγία του Τρικουπικού κόμματος. Επίσης είχε χρηματίσει πρόεδρος του συλλόγου «προς διάδοσιν των ελληνικών γραμμάτων» την περίοδο 1871-1882.
Απεβίωσε ξαφνικά στην Αθήνα στις 31 Ιανουαρίου του 1903. Ήταν παντρεμένος με την ρουμάνικης καταγωγής Ελένη Μπαλς και είχε τέσσερα παιδιά, τον Αλέξανδρο, την Σοφία, μετέπειτα σύζυγο του στρατηγού Αλέξανδρου Σούτσου, με τον οποίο απέκτησε μεταξύ άλλων την Ελένη, σύζυγο του Βασίλειου Μελά, την Χαρίκλεια, μετέπειτα σύζυγο του Γεωργίου Μπαλτατζή και τον Γεώργιο.

Απόγονος Γάλλου εγκαταστημένου στην Ελλάδα από το 18ο αιώνα, γιος του προξένου της Γαλλίας στην Ελλάδα, ο Φωκίων Ρωκ ήταν υπουργικός πάρεδρος στη Γραμματεία επί του Βασιλικού Οίκου και των Εξωτερικών, και παππούς του γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ.

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, γιος του λογίου αξιωματούχου των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών, Νικολάου Μαυροκορδάτου, απέκτησε επιμελημένη μόρφωση και διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο κατά την Ελληνική Επανάσταση και την Οθωνική περίοδο.

Άρχισε την πολιτική του σταδιοδρομία, ως ιδιαίτερος γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας, Ιωάννου Καρατζά (θείου του). Παρά την αντίθεσή του με τα σχέδια της Φιλικής Εταιρείας για άμεση εκδήλωση της Επανάστασης (ανήκε στους συντηρητικούς της Φ.Ε.), έφτασε στο Μεσολόγγι στις 22 Ιουλίου 1821, όπου ασχολήθηκε με τη διοικητική και στρατιωτική οργάνωση της Δ. Ελλάδας και εκλέχτηκε Πρόεδρος της Γερουσίας της. Από την αρχή ήρθε σε διάσταση με τους Πελοποννήσιους στρατιωτικούς και προεστούς, καθώς επίσης και με τους Δ. Υψηλάντη και Γ. Καραΐσκάκη.

Κατόρθωσε να αναδειχθεί σε πανελλήνια φυσιογνωμία μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές πράξεις όπως: Πρόεδρος της Α΄ Εθνοσυνέλευσης Επιδαύρου, Πρόεδρος Επιτροπής Σύνταξης του Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος, Πρόεδρος Εκτελεστικού Α΄ βουλευτικής περιόδου, υπεύθυνος Πολιτικών και Πολεμικών υποθέσεων Δ. Ελλάδος, υπεύθυνος οργάνωσης άμυνας Μεσολογγίου, Γραμματέας Εκτελεστικού και Υπουργός Εξωτερικών Β΄ βουλευτικής περιόδου, Πρόεδρος Βουλευτικού, αρχηγός «αγγλικού κόμματος», πρεσβευτής στο Βερολίνο και Μόναχο.

Επί Καποδίστρια διορίστηκε μέλος του «Πανελληνίου» και Πρόεδρος του Οικονομικού Φροντιστηρίου, αλλά το 1830 αποσύρθηκε και αναδείχτηκε ηγέτης της αντιπολίτευσης. Επί Όθωνα χρημάτισε υπουργός, πρεσβευτής, και πρωθυπουργός.

Από τους πολιτικούς του αντιπάλους θεωρήθηκε υπεύθυνος για την ήττα του Πέττα (1822), ο κύριος υπεύθυνος του εμφυλίου σπαραγμού, και ο ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του Καποδίστρια, καθότι οι πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές του απέβλεπαν στην εξυπηρέτηση προσωπικών συμφερόντων και φιλοδοξιών και όχι στην εξυπηρέτηση του κοινού σκοπού. Του αναγνωρίζεται, όμως, ότι διατύπωσε σαφές πολιτικό όραμα για τη συγκρότηση του Ελληνικού κράτους και τον εκσυγχρονισμό του κατά τα δυτικά πρότυπα.

Πέθανε το 1865 στην Αίγινα.