Fonds - Συλλογή Χειρογράφων

Identity area

Reference code

Title

Συλλογή Χειρογράφων

Date(s)

Level of description

Fonds

Extent and medium

504 χειρόγραφα

Context area

Name of creator

(1930 -)

Administrative history

Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών δημιουργήθηκε όταν, με την καταστροφή του 1922, έγινε κοινή συνείδηση στην ελληνική κοινωνία η ανάγκη αποτύπωσης του πολιτισμού και της ιστορίας των μικρασιατικών κοιτίδων του προσφυγικού πληθυσμού που συνέρρευσε στην Ελλάδα με την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Τότε, η μουσικολόγος Μέλπω Λογοθέτη-Μερλιέ και ο σύζυγός της ελληνιστής Οκτάβιος Μερλιέ τέθηκαν επικεφαλής μιας κίνησης για τη διάσωση της πρόσφατης μικρασιατικής ιστορίας. Η επιστημονική έρευνα αρχίζει κατά το μεσοπόλεμο με καταγραφές δημοτικών τραγουδιών σε πανελλαδική κλίμακα: η μουσική συνιστά τον αρχικό πυρήνα. Γι’ αυτό και στην πρώιμη μορφή του αποκαλείται Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο (1930-1933) και φέρει διαδοχικές επωνυμίες. Όταν το ίδρυμα διευρύνει τους ορίζοντές του και περνά από τη λαογραφία στην ιστορία, μεταπολεμικά, οριστικοποιεί μορφή, θέμα και περιεχόμενο ερευνητικών στόχων και τότε ονομάζεται "Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών – Ίδρυμα Μέλπως και Οκτάβιου Μερλιέ".

Έως το 1962, η ιδιότητα του Οκτάβιου Μερλιέ ως διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου υπήρξε καθοριστική για τη συνεργασία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών με το γαλλικό κράτος, το οποίο στάθηκε ουσιαστικός αρωγός στο εκδοτικό έργο και στην επιστημονική του αποστολή.

Από το 1962, το Κέντρο, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Archival history

Οι χειρόγραφες εργασίες των προσφύγων συντάχθηκαν μετά το 1922 από μικρασιάτες πρώτης γενιάς, ιδία πρωτοβουλία ή κατόπιν προτροπής των συνεργατών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.

Immediate source of acquisition or transfer

Η συλλογή εμπλουτίζεται από τη δεκαετία του ΄70 σποραδικά έως και σήμερα, στον βαθμό που οι ίδιοι οι πρόσφυγες ή απόγονοι τους δωρίζουν στο Ίδρυμα χειρόγραφα.

Content and structure area

Scope and content

Σήμερα υπάρχουν στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών κατατεθειμένα 504 χειρόγραφα από όλες τις περιοχές της Μικράς Ασίας, καταταγμένα και αυτά κατά την γεωγραφική έννοια που διέπει το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης.
Στο σύνολο περιλαμβάνονται περίπου 40 χειρόγραφα που χρονολογούνται προ του 1922, ορισμένα από τα οποία συντάχθηκαν το 19ο αιώνα από λόγιους Μικρασιάτες και τοπικούς ιστοριοδίφες.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Oι χειρόγραφες εργασίες των προσ­φύγων έχουν ταξινομηθεί γεωγραφικά.

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Publication note

Πετροπούλου, Ιωάννα. "Χειρόγραφα πριν το 1922 στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών", Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τόμ. Β', 1980

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

Script(s)

Accession area