Fonds αρ. comp. 003 - Αλεξανδρόπουλος, Μήτσος και Ιλίνσκαγια, Σόνια

Identity area

Reference code

GR ELIA-MIET αρ. comp. 003

Title

Αλεξανδρόπουλος, Μήτσος και Ιλίνσκαγια, Σόνια

Date(s)

  • 1963-1994 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

10 αρχειακά κουτιά

Context area

Name of creator

(1924-2008)

Biographical history

Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος γεννήθηκε στην Αμαλιάδα το 1924. Εγγράφηκε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και στη διάρκεια της Κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Μετά τον Εμφύλιο διέφυγε στο Βουκουρέστι, όπου έζησε ανάμεσα στους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες και λογοτέχνες. Εκεί δημοσίευσε την πρώτη συλλογή διηγημάτων Αρματωμένα Χρόνια (1954). Καταδικασμένος τρεις φορές σε θάνατο από το στρατοδικείο Ιωαννίνων (1953), το 1956 εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου το ίδιο έτος δημοσίευσε την δεύτερη συλλογή διηγημάτων: Μια πρόσφατη ιστορία. Σπούδασε ρωσική λογοτεχνία στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο της Μόσχας και ασχολήθηκε με τη συντήρηση αγιογραφιών. Το 1959 παντρεύτηκε την ελληνίστρια Σόνια Ιλίνσκαγια.

Το 1961 δημοσίευσε το πρώτο μέρος του μυθιστορήματος, Νύχτες και αυγές – Η πολιτεία και δύο χρόνια αργότερα το δεύτερο μέρος, – Τα βουνά. Το ίδιο έτος, ο συγγραφέας βραβεύθηκε στο διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος «Κορυσχάδες» του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης. Το 1965 είδε το φως της δημοσιότητος η πρώτη του μετάφραση: Το μπλε τετράδιο, του Εμ. Καζακιέβιτς, ενώ το 1971, κυκλοφόρησε το ταξιδιωτικό έργο Από τη Μόσχα στη Μόσχα. Ταξίδι στο Βόλγα.

Το συγγραφικό του έργο συνέχισε στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθηκε το 1975. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα μυθιστορήματα Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού (1976), Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους (νουβέλλα 1976), Μικρό όργανο για τον επαναπατρισμό (1980), Αυτά που μένουν (τόμ. Α΄ 1994, αυτοβιογραφικό), καθώς και τις βιογραφικές μυθιστορίες: Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι (1980) (Κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας), Περισσότερη ελευθερία. Ο Τσέχωφ (1981), Ο μεγάλος αμαρτωλός. Ο Ντοστογιέφσκι και τα ιερά του τέρατα (1984), Ένας άνθρωπος. Μια εποχή. Ο Αλέξανδρος Γκέρτσεν (1989) και Ο Τολστόι (2007).

Δημοσίευσε ακόμη τρεις συλλογές διηγημάτων: Λευκή ακτή (1966), Φύλλα – φτερά (1977), Η ένατη πληγή (1986) και το ταξιδιωτικό Οι Αρμένιδες. Ταξίδι στη χώρα τους και την ιστορία τους (1982, λογοτεχνικό βραβείο Τουμανιάν).

Στο δοκιμιακό του έργο συγκαταλέγονται οι μελέτες: Πέντε Ρώσοι κλασικοί: Πούσκιν, Γκόγκολ, Μπελίνσκι, Ντοστογιέφσκι, Τολστόι (1975), Η Ρωσική λογοτεχνία: Ιστορία σε τρεις τόμους. Από τον 11ο αιώνα μέχρι την Επανάσταση του 1917 (1978, 1979) και Μια συνάντηση. Σεφέρης – Μακρυγιάννης (1983).

Τιμήθηκε με το διεθνές λογοτεχνικό βραβείο Γκόρκι για τις μελέτες και τις μεταφράσεις από την ρωσική λογοτεχνία (Μόσχα 1979) και με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (2001). Έλαβε το βραβείο της Ελληνικής Εταιρείας Μεταφραστών Λογοτεχνίας (2002) για την ελληνική μετάφραση του έργου Εκστρατεία του Ίγκορ. Του απονεμήθηκε επίσης το μετάλλιο Πούσκιν, από τον πρόεδρο της Ρωσικής Συνομοσπονδίας (2007).

Απέκτησε μία κόρη, την Όλγα Αλεξανδροπούλου. Πέθανε στις 19 Μαΐου 2008

[Πηγές: Γιώργος Δ. Κεντρωτής, «Μήτσος Αλεξανδρόπουλος. Παρουσίαση - ανθολόγηση», Η μεταπολεμική πεζογραφία. Από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ’67, τόμ. Β΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ. 98-135. «Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών», στην ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ (http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=96)]

Name of creator

(1938-)

Biographical history

Η Σόνια Ιλίνσκαγια γεννήθηκε στη Μόσχα το 1938. Σπούδασε στο κλασικό τμήμα της Φιλολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λομονόσωφ με παράλληλη ειδίκευση στην νεοελληνική και τη ρωσική φιλολογία. Το 1971 υποστήριξε τη διατριβή της με τίτλο: Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής ποίησης στην Ελλάδα. Η μοίρα μιας γενιάς. Τακτικό μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της ΕΣΣΔ, ασχολήθηκε με την κριτική και τη μετάφραση της νεοελληνικής λογοτεχνίας στα ρωσικά. Μετέφρασε Κάλβο, Καβάφη, Ρίτσο, Σεφέρη, Ελύτη, Βρεττάκο, Σινόπουλο, Λειβαδίτη, Κύρου, Αναγνωστάκη, Πατρίκιο, Σαχτούρη, Στεργιόπουλο, Ξενόπουλο, Τερζάκη και Αλεξανδρόπουλο. Χρημάτισε ερευνήτρια του Ινστιτούτου Σλαβικών και Βαλκανικών Μελετών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ ως το 1983, οπότε εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα και δίδαξε νεοελληνική λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Είναι ομότιμη καθηγήτρια της Νέας Ελληνικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Για την συμβολή της στις καβαφικές μελέτες τιμήθηκε από τη Ρωσική Ακαδημία Επιστημών με το Doctorat d’ Etat (2002). Το 2007 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας της απένειμε το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής. Το ίδιο έτος τιμήθηκε με το βραβείο «Διδώ Σωτηρίου» της Εταιρείας Συγγραφέων (2007). Το 2008 έλαβε διάσημα τιμής για τη συμβολή της στην προώθηση της φιλίας των λαών της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το έργο της: Η μοίρα μιας γενιάς. Συμβολή στη μελέτη της μεταπολεμικής πολιτικής ποίησης στην Ελλάδα (Μόσχα 1974, Αθήνα 1976), Κ.Π. Καβάφης. Οι δρόμοι προς το ρεαλισμό στην ποίηση του 20ού αιώνα. (Αθήνα 1983, Μόσχα 1984), Γιάννης Ρίτσος. Η ζωή και το έργο του (Μόσχα 1986), Μιχαήλ Λυκιαρδόπουλος. Ένας Έλληνας στο χώρο του ρωσικού συμβολισμού (Αθήνα 1989), Επισημάνσεις. Από την πορεία της ελληνικής ποίησης του 20ού αιώνα (Αθήνα 1992), Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση του «αργυρού αιώνα» (Αθήνα 1995), Ρωσική Καβαφειάδα. (Επιλογή, εισαγωγή, μέρος μεταφράσεων, μονογραφία Κωνσταντίνος Καβάφης, κύκλος δοκιμίων Ο Κ.Π. Καβάφης και η ρωσική ποίηση του «αργυρού αιώνα») (Μόσχα 2000), Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στον καθρέφτη της ρωσικής ποίησης (Επιλογή, εισαγωγή, επιμέλεια) (Αθήνα 2001), Κ.Π. Καβάφης, Άπαντα τα ποιήματα. (Εισαγωγή, επιμέλεια) (Αθήνα 2003), Κ.Π. Καβάφης, Τα Πεζά. (Επιλογή, εισαγωγή, μέρος μεταφράσεων) (Μόσχα 2003), Ελληνορωσικά συναπαντήματα (Αθήνα 2004), Η ρωσική λογοτεχνία στην Ελλάδα. 19ος αιώνας (Αθήνα 2006).

[Πηγές: «Σόνια Ιλίνσκαγια Αλεξανδροπούλου», www.hecucenter.ru/word-files, Τραίνο (συγγραφείς – μέλη) www.dedalus.gr, Δέσποινα Τριβόλη, «Μια ζωή. Μήτσος Αλεξανδρόπουλος» Lifo 22.05.08, στον ιστότοπο Ημερολόγιο πεδιάδος lehaina.blogspot.com]

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά του Μήτσου Αλεξανδρόπουλου και της Σόνιας Ιλίνσκαγια.

Content and structure area

Scope and content

Τμήμα του λογοτεχνικού και δοκιμιακού έργου του Μ. Αλεξανδρόπουλου. Η νουβέλλα Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους (δημοσιεύσεις), το μυθιστόρημα Νύχτες και αυγές (πρώτη έκδοση με διορθώσεις), το αυτοβιογραφικό Αυτά που μένουν (δακτυλόγραφο με διορθώσεις), η βιογραφική μυθιστορία Ένας άνθρωπος. Μια εποχή. Ο Αλέξανδρος Γκέρτσεν (δακτυλόγραφο) και το ταξιδιωτικό Από τη Μόσχα στη Μόσχα (δημοσίευση). Τα δοκιμιακά έργα Ο βασιλιάς που πέθανε. Οφειλόμενη κατάθεση (δακτυλόγραφο με χειρόγραφες διορθώσεις) και Δαίμονες και δαιμονισμένοι. Επιστροφές στον Ντοστογέφσκι (χειρόγραφο, δακτυλόγραφο). Περιέχονται επίσης δημοσιεύσεις του στα περιοδικά Νέα Εποχή (1967-1980), Αντί (1975-1991) και Ινοστράνναγια λιτερατούρα (1964-1987), καθώς και δημοσιεύσεις του της περιόδου δικτατορίας.

Στο τμήμα του αρχείου της Σόνιας Ιλίνσκαγια περιλαμβάνονται δοκίμια, βιβλιοκρισίες και μεταφράσεις ελληνικής λογοτεχνίας στο περιοδικό Ινοστράνναγια λιτερατούρα (1964-1988) και βιβλιοκρισίες στο περιοδικό Σοβρεμένναγια λιτερατούρα ζα ρουμπεζόμ (1975-1983).

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Διατηρήθηκε η αρχική ταξινόμηση και περιγραφή των τεκμηρίων από τον Μήτσο Αλεξανδρόπουλο και την Σόνια Ιλίνσκαγια.

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση.

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνική, ρωσική.

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Αναλυτικός κατάλογος των περιεχομένων του αρχείου που έχει συνταχθεί από την Σόνια Ιλίνσκαγια (φακ. 1).

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Επιστολές του Μ. Αλεξανδρόπουλου και της Σ. Ιλίνσκαγια στο αρχείο της Έλλης Αλεξίου (1.1.)

Related descriptions

Publication note

Notes area

Note

Note

Alternative identifier(s)

Access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση

Dates of creation revision deletion

Ιούλιος 2009

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα

Archivist's note

Ελένη Ράμφου

Accession area