Identity area
Reference code
Title
Date(s)
- [1878-1900] (Creation)
Level of description
Fonds
Extent and medium
1 αρχειακό κουτί
Context area
Name of creator
Biographical history
Ο Μιχαήλ Μητσάκης υπήρξε πεζογράφος, κριτικός και δημοσιογράφος. Γιος του Αριστείδη Μητσάκη και της Μαριγώς Γιατράκου, γεννήθηκε στα Μέγαρα, όπου υπηρετούσε προσωρινά ο πατέρας του ως ανώτερος δημόσιος υπάλληλος. Το 1863 και το 1865 θεωρούνται οι πιθανότερες χρονολογίες γέννησής του. Καταγόταν από την Λακωνία και μεγάλωσε στη Σπάρτη, όπου ως μαθητής εξέδιδε την χειρόγραφη εφημερίδα Ταΰγετος. Το 1880 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ενεγράφη στη Νομική Σχολή και ξεκίνησε την αρθρογραφία του στον αθηναϊκό τύπο. Δύο χρόνια αργότερα εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο και αφοσιώθηκε στη δημοσιογραφία και την συγγραφή.
Έγραψε διηγήματα, αφηγήματα και κείμενα ταξιδιωτικών εντυπώσεων. Η γραφή του καθιστά ασαφή τον διαχωρισμό των έργων του ως προς το λογοτεχνικό τους είδος. Τα νεανικά του χρόνια υπήρξαν η πιο γόνιμη πνευματικά και παραγωγική περίοδός του (1881-1896).
Από το 1894 υπέφερε από κρίσεις νευρικής διαταραχής, για τις οποίες νοσηλεύθηκε στο ψυχιατρείο της Κέρκυρας για 15 μέρες, στο τέλος του 1894 και τις αρχές του 1895. Έκτοτε η ψυχική του υγεία του επιδεινωνόταν. Το 1896 εισήχθη για πέντε μήνες στο Δρομοκαΐτειο, και το 1911, σχεδόν ένα χρόνο μετά τον θάνατο της μητέρας του, εισήχθη εκ νέου με διάγνωση «dementia praecox» (περίπου η σημερινή σχιζοφρένεια). Μοναδικό έργο αυτής της περιόδου αποτελούν ποιήματα στα γαλλικά, με ελληνικά λεκτικά και φωνητικά στοιχεία, στο περιθώριο ενός τόμου της Ιλιάδος και σε σκόρπια φύλλα που εγκατέλειπε σε δημοσιογραφικά γραφεία. Έγκλειστος στο Δρομοκαΐτειο από το 1914, πέθανε τον Ιούνιο του 1916 από περιπνευμονία.
Εξέδωσε το φυλλάδιο Κουρτοπάσσης: Adieu a un diplomate (1888), τη νουβέλα Εις Αθηναίος Χρυσοθήρας (1890), το κείμενο «Το γλωσσικόν ζήτημα εν Ελλάδι, μία φιλολογική σελίς εις δύο γλώσσας» (1892) και το διήγημα «Το γατί» (σε φυλλάδιο, 1893). Το 1891 υπέβαλε συλλογή εννέα ποιημάτων στο Φιλαδέλφειο Ποιητικό Διαγωνισμό.
Στον αθηναϊκό τύπο πρωτοεμφανίστηκε στον Ασμόδαιο το 1880, όπου και αρθρογράφησε ως το 1885. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Εβδομάς, Κλειώ, Εστία, Αττικόν Μουσείον, Παρνασσός, Ίρις των Αθηνών και τα ημερολόγια Αττικόν Ημερολόγιον, Ημερολόγιον του Άστεως, Εθνικόν Ημερολόγιον, Ημερολόγιον Ποδογύρου. Δημοσίευσε στις εφημερίδες Μη χάνεσαι (1882), Νέα Εφημερίς (1884 και 1891), το Άστυ (1885-87), Ακρόπολις (1886-88 και 1893-95), Εφημερίς (1891) και Σκριπ (1896). Τα λογοτεχνικά κείμενα υπέγραφε με το όνομά του, ενώ τα άρθρα, τα χρονογραφήματα και τις κριτικές με τα αρχικά Μ., μμ., Μ.Μ., ή τα ψευδώνυμα Μ. Τσάκ, Michelet, Ιξίων, Κρακ, Κόθορνος, Πλανόδιος, Καιροσκόπος και Στρεψιάδης. Δημοσίευε επίσης ανυπόγραφα. Με τον Θέμο και τον Μπάμπη Άννινο ίδρυσαν το σατιρικό Άστυ. Για σύντομο διάστημα εξέδωσε δύο δικές του πολιτικοσατιρικές εφημερίδες: Ο Θόρυβος και Πρωτεύουσα. Τέλος, το 1888, διετέλεσε διευθυντής του Ελληνικού Ημερολογίου, που εξέδιδε ο Π. Δ. Σακελλάριος.
[Πηγές: Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, Αθήνα, Σοκόλης, τομ. ΣΤ΄. Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα, Χάρης Πάτσης, 1968, τομ. 10. Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1983, τομ. 6]
Archival history
Immediate source of acquisition or transfer
Δωρεά του Γ.Κ. Κατσίμπαλη το 1976
Content and structure area
Scope and content
Πεζογραφήματα του Μιχαήλ Μητσάκη, ποιήματά του, σημείωμα και φωτογραφία του, καθώς και χειρόγραφα του Κατσίμπαλη, τα οποία αφορούν στο περιεχόμενο του παρόντος αρχείου.
Τα πεζογραφήματα ταξινομούνται σε τέσσερις υποφακέλους βάσει του επίτιτλου που φέρουν. Η ένδειξη αυτή συνιστά κατά πάσα πιθανότητα τον τίτλο σχεδιασμένων πλην απραγματοποίητων συλλογών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις απαντούν πολλαπλά χειρόγραφα του ιδίου κειμένου ή μέρους του.
1.1 «Ταξειδιωτικαί σημειώσεις», «Σημειώσεις ταξειδιώτου»
«Ταξειδιωτικαί σημειώσεις. Εικόνες και σκηναί» (χειρόγραφα με αρίθμηση).
«Το δάσος»
«Ο Μπαρμπα-Σπύρος»
«Άφιξις βασιλέως»
«Εκλογές»
«Ο αόρατος»
«Χωριδάκι»
«Λημέρισμα»
«Τρελλός»
«Νεράιδα»
- «Ταξειδιωτικαί σημειώσεις. Εικόνες και σκηναί» (χειρόγραφα χωρίς αρίθμηση).
«Γλάροι»
«Εβραίοι»
«Η ζωή»
«Ο Σταυρός»
«Στη βάρκα»
«Τα έτοιμα»
«Το κανόνι»
«Φώτα»
- «Σημειώσεις ταξειδιώτου. Εικόνες και σκηναί».
«Αυτόχειρ»
«Στο βαπόρι»
1.2 «Αθηναϊκαί σελίδες», πεζογραφήματα
- Αθηναϊκαί σελίδες
«Το γατί»
«Η κυρα-Κώσταινα»
«Άπορα παιδιά»
«Ο ταύρος»
«Παρά το κύμα»
«Το θέατρο»
«Παρά την Δεξαμενήν»
«Τυχαίον συμβάν»
- Πεζογραφήματα
«Αρκούδα»
«Γνώμαι»
«Τα Ιωάννινα»
«Ομιλίαι του δρόμου»
«Πειραιογραφήματα: Το Περβολάκι»
«Ο Παπαφλέσσας»
«Ραγκαβής και ύμνος»
«Ανεξάρτητοι γνώμαι: Τραγούδια των εκλογών»
«Υπό το βουνόν»
«Το φίλημα: Επεισόδιον του αγώνος»
Απόσπασμα από το κείμενο «Ζωγραφιά νυχτερινού» και άλλα αποσπάσματα.
Ποιήματα και ποικίλα
Ποιήματα του Μητσάκη.
Φωτογραφία και χφο σημείωμα.
Χειρόγραφα Κατσίμπαλη.
Appraisal, destruction and scheduling
Accruals
System of arrangement
Καταρχήν ειδολογική ταξινόμηση. Το υλικό του πρώτου τμήματος ταξινομείται σε τρεις υποφακέλους βάσει του επίτιτλου – υπότιτλου των κειμένων, ενώ ένας τέταρτος υποφάκελος περιλαμβάνει πεζογραφήματα χωρίς ένδειξη ένταξής τους σε έναν ευρύτερο κύκλο, ή με επίτιτλο – υπότιτλο εμφανιζόμενο άπαξ. Τα τεκμήρια εν συνεχεία παρατίθενται είτε βάσει της ιδιόχειρης αριθμητικής κατατάξεως, όταν αυτή υφίσταται, είτε κατ’ αλφαβητική σειρά. Οι ενότητες του 2ου τμήματος συγκροτούνται ειδολογικά.
Conditions of access and use area
Conditions governing access
Conditions governing reproduction
Language of material
Script of material
Language and script notes
Ελληνικά
Physical characteristics and technical requirements
Finding aids
Allied materials area
Existence and location of originals
Existence and location of copies
Related units of description
Publication note
Δέσποινα Δρακοπούλου, «Μιχαήλ Μητσάκη: Ο Αόρατος», Μολυβδοκονδυλοπελεκητής, 1 (1989) 96-101· Μ. Μητσάκης, Αυτόχειρ, έρευνα Δ. Δρακοπούλου, φιλ. επιμ. Μ. Σαββίδης, Αθήνα, Ιστός, 1996.
Notes area
Note
Στο αρχειακό κουτί περιέχονται και μεταγραφές των ποιημάτων από τον Στέφανο Ροζάνη.
Note
Alternative identifier(s)
Access points
Subject access points
Place access points
Name access points
Genre access points
Description control area
Description identifier
Institution identifier
Rules and/or conventions used
ΔΙΠΑΠ (Γ) 2η έκδοση
Dates of creation revision deletion
Script(s)
Sources
Δελτίο περιγραφής Φορέα.
Archivist's note
Ελένη Ράμφου
Archivist's note
Αύγουστος 2006