Φυσικό Πρόσωπο

Σικελιανός, Άγγελος

1884-1951

Ο Άγγελος Σικελιανός, γιος του Ιωάννη (1831-1910) και της Χαρίκλειας το γένος Στεφανίτση (1847-1926), γεννήθηκε στη Λευκάδα στις 15.3.1884. Ήταν ο νεότερος από τα τέσσερα αδέλφια του, Έκτορα, Μενέλαο, Ελένη, Πηνελόπη, ενώ είχαν πεθάνει σε νηπιακή ηλικία άλλα δύο, ο Άγγελος και ο Διονύσιος. Η Ελένη ήταν σύζυγος του Σπήλιου Πασαγιάννη και η Πηνελόπη σύζυγος του Raymond Duncan, αδελφού της Isadora Duncan. Ο Άγγελος ολοκλήρωσε στη Λευκάδα τις εγκύκλιες σπουδές και γράφτηκε στη Νομική του Πα-νεπιστημίου Αθηνών χωρίς να την παρακολουθήσει. Από το 1901 ήταν ηθοποιός της «Νέας Σκηνής» του Κ. Χρηστομάνου, όπως και η αδελφή του, Ελένη. Το 1902 πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του στο περιοδικό Διόνυσος και στη συνέχεια στα: Ο Νουμάς, Παναθή-ναια, Η Μούσα, Ζωή, Ακρίτας. Πραγματοποίησε ταξίδια στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Βόρεια Αφρική). Το 1907 παντρεύτηκε στην Αμερική την Εύα Πάλμερ. Το 1909 κυκλοφόρησε ο Αλαφροΐσκιωτος και την ίδια χρονιά γεννήθηκε ο γιος του, Γλαύκος. Το 1912 ξεκίνησε, με μία μελέτη για τον γλύπτη Α. Ροντέν, τη συνεργασία του με το περιοδικό Γράμματα της Αλεξάνδρειας. Το 1912-1913 υπηρέτησε στο στρατό, στο Μεσολόγγι και στην Αθήνα. Περιηγήθηκε την Ελλάδα και το 1914 επισκέφθηκε με τον Ν. Καζαντζάκη το Άγιο Όρος. Στα 1915-1917 εκδόθηκαν οι τέσσερις τόμοι του έργου Πρόλογος στη Ζωή: Α΄ Η συνείδηση της γης μου, Β΄ Η συνείδηση της φυλής μου, Γ΄ Η συνείδηση της γυναίκας, Δ΄ Η συνείδηση της πίστης. Το 1920 κυκλοφόρησε η έκδοση Στίχοι από το περιοδικό Οι νέοι. Το 1921 ταξίδεψε στην Ιερουσαλήμ και το 1924 επιχείρησε να ταξιδέψει μέσω Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση, χωρίς να φτάσει στον προορισμό του. Η οικογένεια Άγγελου και Εύας Σικελιανού κατοικούσε κυρίως στη Συκιά Κορινθίας και στους Δελφούς. Το 1927 και το 1930 πραγματοποίησαν τις Δελφικές γιορτές. Το 1932 κυκλοφόρησε η τραγωδία Ο τελευταίος ορφικός διθύραμβος ή Ο διθύραμβος του ρόδου. Το 1933 η Εύα Σικελιανού αναχώρησε στην Αμερική όπου έμεινε ως το 1952, οπότε επέστρεψε και πέθανε στην Ελλάδα. Ο Σικελιανός από τότε εγκαταστάθηκε στη Σαλαμίνα και την επόμενη χρονιά ταξίδεψε στην Ευρώπη επιχειρώντας τη συνέχιση της δελφικής προσπάθειας που προσέκρουσε στην κρατική αδιαφορία. Το 1936 πραγματοποίησε τέσσερις ομιλίες στην Ελευσίνα, με τίτλο «Η Ελευσίνια διαθήκη». Το 1938 γνώρισε την Άννα Καραμάνη-Καμπανάρη με την οποία παντρεύτηκαν δύο χρόνια αργότερα στο εκκλησάκι της Παναγίτσας στην Ελευσίνα. Από το 1941 δημοσίευσε ποιήματα που εμψύχωναν την αντίσταση και οργανώθηκε στο Ε.Α.Μ. Το 1942 κυκλοφόρησε η χειρόγραφη έκδοση Ακριτικά (το 1944 εκδόθηκε στην Αίγυπτο) και το 1943 εκλογή από το ποιητικό του έργο με τίτλο Αντίδωρο. Κυκλοφόρησαν οι τραγωδίες Ο Δαίδαλος στην Κρήτη (1943), Σίβυλλα (1944), Ο Χριστός στη Ρώμη (1946), Ο θάνατος του Διγενή (1947, κυκλοφόρησε το 1950). Το 1946 η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών ζήτησε την απονομή του Νόμπελ στον Σικελιανό (και λίγο αργότερα υπέ-βαλε τη συνυποψηφιότητα του Καζαντζάκη). Παρότι υποστηρίχθηκε με σχετική έκκληση γάλλων διανοουμένων, η βράβευσή του εμποδίστηκε από την ελληνική κυβέρνηση και τον δεξιό Τύπο, λόγω της πολιτικής στάσης του Σικελιανού από την Κατοχή και εξής. Η υποψηφιότητά του για την Ακαδημία απορρίφθηκε δύο φορές, το 1945 και το 1951. Το 1946 συγκεντρώθηκε σε τρεις τόμους το ποιητικό του έργο με τίτλο Λυρικός Βίος. Οι τραγωδίες του εκδόθηκαν σε δύο τόμους με τίτλο Θυμέλη το 1950. Σοβαρά άρρωστος από καρδιακά προβλήματα και εγκεφαλικά επεισόδια, πέθανε από λήψη λανθασμένου φαρμάκου το 1951, σε ηλικία 67 ετών. Έργα του είχαν μεταφραστεί στην αγγλική και στη γαλλική, στη διάρκεια της ζωής του. Τα πεζά κείμενά του συγκεντρώθηκαν σε πέντε τόμους από τον Γ.Π. Σαββίδη που επιμελήθηκε την έκδοση του συνόλου του λογοτεχνικού έργου του.

[Πηγές σύνταξης βιογραφικών: Χρονολόγια στο Άγγελος Σικελια-νός, Γράμματα, τόμοι Α΄ και Β΄, φιλολογική επιμέλεια Κ. Μπουρ-ναζάκης, Αθήνα, Ίκαρος, 2000. Εύα Πάλμερ-Σικελιανού, Ιερός Πανικός, εισαγωγή – μετάφραση – σχόλια John P. Anton, Αθήνα, Εξάντας, 1992. John P. Anton, «Σικελιανού-Πάλμερ, Εύα», Πα-γκόσμιο βιογραφικό λεξικό, Εκδοτική Αθηνών, τομ. 9α. ]

Δελτίο περιγραφής ΕΛΙΑ Αθήνας