Fonds Φω - Αρχείο Φωτιάδη

Identity area

Reference code

Φω

Title

Αρχείο Φωτιάδη

Date(s)

  • 1948 - 1951 (Creation)

Level of description

Fonds

Extent and medium

Ένα κουτί (814 επιστολικά δελτάρια, 4 επιστολές, 35 κενοί φάκελοι και 1 απόδειξη τηλεγραφήματος)

Context area

Name of creator

(1898-1988)

Biographical history

Ο Δημήτρης Φωτιάδης, γιος του γαιοκτήμονα και λογοτέχνη Αλέκου Φωτιάδη (1869-1943) και της συζύγου του Ιφιγένειας το γένος Αμηρά, γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1898. Είχε μία αδελφή, την Αικατερίνη. Φοίτησε στο Ελληνογερμανικό Λύκειο Κυριάκου Γιαννίκη, υπηρέτησε εθελοντής στη Μικρασιατική Εκστρατεία από το 1918 και μετά την Καταστροφή του 1922 ήλθε πρόσφυγας στην Αθήνα. Στο χώρο των γραμμάτων εμφανίστηκε για πρώτη φορά με το θεατρικό έργο Μάνια Βιτρόβα, που απέσπασε το πρώτο βραβείο στον Καλοκαιρίνειο δραματικό διαγωνισμό το 1931, παρουσιάστηκε από το Λαϊκό Θέατρο του Βασίλη Ρώτα και κυκλοφόρησε αυτοτελώς το 1932 από τον εκδοτικό οίκο Δημητράκου. Το ίδιος έτος, το δράμα του Το μαγεμένο βιολί βραβεύτηκε στο διαγωνισμό μονοπράκτων έργων της Λέσχης Καλλιτεχνών «Ατελιέ». Το 1938 κυκλοφόρησε σε δική του μετάφραση και επιμέλεια το Συμπόσιο του Πλάτωνα, εργασία για την οποία τιμήθηκε το 1939 με το «αργυρούν μετάλλειον» της Εταιρείας Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Σορβόννης. Από το 1936 ώς το 1940 ήταν διευθυντής του περιοδικού Νεοελληνικά Γράμματα. Το 1941, λίγο πριν από τη γερμανική εισβολή, διέφυγε στη Μέση Ανατολή και από εκεί στο Λονδίνο, όπου διετέλεσε διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού της αυοτεξόριστης ελληνικής κυβέρνησης και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Ενότητας. Στην Ελλάδα επέστρεψε μετά την Απελευθέρωση και από το 1945 ώς το 1948 ήταν διευθυντής του περιοδικού Ελεύθερα Γράμματα. Από το 1948 ώς το 1951 εξορίστηκε διαδοχικά στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Άη Στράτη και μετά την απελευθέρωσή του ήταν μέλος της διοικούσας επιτροπής της ΕΔΑ. Από το 1953 στράφηκε κυρίως στην ιστοριογραφία, με πρώτο έργο το Μεσολόγγι, το έπος της μεγάλης πολιορκίας (Αθήνα, Ορίζοντες, 1953). Ακολούθησαν τα βιβλία του: Καραϊσκάκης (1956), Κανάρης (1960), Κολοκοτρώνης, η δίκη του (1962), Όθωνας, η μοναρχία (1963), και Όθωνας, η έξωση (1964), το τετράτομο Η Επανάσταση του Εικοσιένα (1971-1972), Σαγγάριος, εποποιία και καταστροφή στη Μικρά Ασία (1974) και Τρίτη Σεπτεμβρίου 1843 (1975). Μέλος, πρόεδρος και αντιπρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων, του Συνδέσμου Ιστορικών, της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης και πολλών άλλων συλλόγων, ο Φωτιάδης ανέπτυξε πολύπλευρη συγγραφική και κοινωνική δραστηριότητα. Τη δεκαετία του 1920, απέκτησε μια κόρη εκτός γάμου, την Έφη. Σύζυγός του από το 1940 και αγαπημένη σύντροφός του μέχρι το τέλος της ζωής του, ήταν η γεννημένη το 1912 στο Κάιρο Κατίνα το γένος Λάσκαρη (του Γεωργίου και της Φλώρενς).
Άλλα έργα του Δημήτρη Φωτιάδη:
Θέατρο: Ο κόσμος ανάποδα (θίασος Μαρίκας Κοτοπούλη 1937), Θεοδώρα (Ενωμένοι Καλλιτέχνες 1945), Ο Μακρυγιάννης (Ενωμένοι Καλλιτέχνες 1946), Καραϊσκάκης (Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη 1957), Εθνεγερσία (ορατόριο 1971), έργα που δεν έχουν παρουσιαστεί στη σκηνή (Ο άσπρος σατανάς, Είχε μπάρμπα στην Κορώνη, Ένας Αθηναίος στη Σπάρτη, Κατακτητές, Κάτω από το ίδιο φως, Ο πολιτικάντης, Ρωμανός Βοΐλας, Τζιλιπουτί κ.ά.), μεταφράσεις (Αριστοφάνη Ιππής 1938, George Bernard Shaw Πάνω στα βράχια, θίασος Αιμίλιου Βεάκη – Γιώργου Παππά 1947 κ.ά.)
Ποίηση, μεταφράσεις, απομνημονεύματα κ.ά.: Δημοσθένους Κατά Φιλίππου Γ΄ (1940), Πλάτωνος Φαίδρος (1966), Η ακτή των σκλάβων (1950), Ζωή και τέχνη (1958), Errata (1976), Ενθυμήματα Α΄-Γ΄ (1981-1985, κρατικό βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας).
[Πηγές σύνταξης βιογραφικού: 1. Φωτιάδης, Δημήτρης: Ενθυμήματα Α΄-Γ΄, Αθήνα, Κέδρος, 1981, 1983, 1985. 2. Αυτοβιογραφικά σημειώματα του Δημήτρη Φωτιάδη στο αρχείο].

Name of creator

Biographical history

Σύζυγος του Δημήτρη Φωτιάδη, γεννημένη στο Κάιρο το 1912.

Archival history

Το τμήμα που περιήλθε στην ΕΒΕ προέρχεται ίσως από παλιά εκκαθάριση του αρχείου Φωτιάδη, προ της δωρεάς του στο ΕΛΙΑ από τη σύζυγό του (1991)

Immediate source of acquisition or transfer

Δωρεά Νικόλαου Παναγιωτίδη (Δεκέμβριος 2019), που το αγόρασε το 1999 στο Μοναστηράκι

Content and structure area

Scope and content

Ιδιωτική αλληλογραφία του ζεύγους Φωτιάδη κατά τα χρόνια της εξορίας του Δημήτρη (1948-1951). Οι δύο σύζυγοι, υπό το βάρος της λογοκρισίας, γράφουν για όσα τους επιτρέπονται - τις πρακτικές ανάγκες και τα τρέχοντα ζητήματα της καθημερινότητάς τους, και μοιράζονται τα συναισθήματά τους - την ανησυχία, την αγάπη και τη νοσταλγία του ενός για τον άλλον. Στα 371 δελτάρια του Δημήτρη βρίσκουμε αποσπασματικά στοιχεία για τους τόπους εξορίας (Ικαρία, Μακρόνησο, Άη Στράτη) ή για πρόσωπα - παλιούς συνεργάτες και φίλους του συνεξόριστους. Η Κατίνα Φωτιάδη (441 δελτάρια) μεταφέρει τον αγώνα της για την οικονομική επιβίωσή τους, τα νέα των φίλων και συγγενών και τον απόηχο της αστικής ζωής στην Αθήνα της εποχής.Υπάρχουν και 2 δελτάρια του Ν. Ματσακά (;) και του Ροζέ Μιλλιέξ.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Τα δελτάρια έχουν χωριστεί σε πακετάκια με βάση τον τόπο της εξορίας και τον αποστολέα

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

Script of material

Language and script notes

Ελληνική

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Αναλυτικό διάγραμμα τεκμηρίων σε αρχείο Excel

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Αρχείο Φωτιάδη στο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ (Α.Ε.409), VII: ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ, Φάκελος 52 (Προσωπική και οικογενειακή αλληλογραφία, 1945-1989)

Related descriptions

Publication note

Δημήτρης Φωτιάδης, Ενθυμήματα, τόμος 2ος, εκδ. Κέδρος (1983), σελ. 333-373.

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

Institution identifier

Rules and/or conventions used

Dates of creation revision deletion

28/8/2020

Script(s)

Sources

Δελτίο περιγραφής Φορέα

Archivist's note

Ουρανία Παπαδοπούλου

Accession area