Αρχείο Παπαχριστοδούλου (Πολύδωρος, Περικλής, Άλκης)
Ι. Προσωπικό αρχείο Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου:
φ. Α: Πολύδωρος, Περικλής, Άλκης Παπαχριστοδούλου: Αυτοβιογραφικά στοιχεία για τον Πολύδωρο Παπαχριστοδούλου, διηγήματα, μελέτες και ταξιδιωτικά, κρίσεις για το λογοτεχνικό του έργο και σχετικά αποκόμματα εφημερίδων. Μελέτες και σημειώσεις του Περικλή και Άλκη Παπαχριστοδούλου.
φ. Β: Μυρτίλος Αποστολίδης: χειρόγραφες μελέτες και σημειώσεις του Αποστολίδη, κυρίως, για τη Θράκη. Σονέτα και αλληλογραφία του Αποστολίδη. Δημοσιευμένες μελέτες του Αποστολίδη: "Η Φιλιππούπολις επί Τουρκοκρατίας κατά τον 19ον αιώνα", "Ο Στενίμαχος", "Δύο έγγραφα εκ Φιλιππούπολεως του 19ου αιώνα", "Εκλογή από τα σονέττα του".
φ. Γ: Γεώργιος Βιζυηνός.

1. Έμμετρα. Αντίγραφα ποιημάτων σε μονόφυλλα ή τεύχη χειρόγραφα μονόφυλλα 220, δακτυλογραφημένα μονόφυλλα 4,
2. Επιτύμβιο Γ. Βιζυηνού. Συνεργασίες. Ενεπίγραφες μελέτες και ανεπίγραφα σημειώματα περί Γ. Βιζυηνού των: Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου, Αρχιμ. Νικ. Βαφείδου, κ.ά.
3. Επιμνημόσυνοι λόγοι. 1 λόγος χειρόγραφος (φφ 3) και επτά (7) δακτυλογραφημένοι (φφ. 12) του Πολύδωρου Παπαχριστοδούλου στον τάφο του ποιητή. Ένας (1) λόγος δακτυλογραφημένος (φ. 1) του Ι. Καρδαρά.
4. Διάφορα. Μία (1) εικόνα του ποιητή από έντυπο. Δέκα (10) σημειώματα.
5. Έντυπα.
6. Περιοδικό "Ελλην. Δημιουργία" (τεύχος 40ό, 1949, Αφιέρωμα)
   φ. Δ-Ε: Μελέτες ιστορικές, κυρίως, για τη Θράκη και τους Πομάκους και σημειώσεις και μελέτες για τα αναστενάρια.
   φ. ΣΤ: Λαογραφικά θέματα: μελέτες και σημειώσεις για τα δημοτικά τραγούδια της Θράκης και γι άλλα λαογραφικά θέματα.
   φ. Ζ: Αλληλογραφία.
   φ. Η: Έντυπα: εφημερίδες των ετών 1944-1962, φύλλο βουλγαρικής εφημερίδας και τουρκικής εφημερίδας από τις Σαράντα Εκκλησιές. Βιβλία και φυλλάδια ελληνικά και ξενόγλωσσα, κυρίως, για ζητήματα ιστορικά και λαογραφικά της Θράκης, τις ελληνοβουλγαρικές σχέσεις, τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Θράκη στα συνέδρια ειρήνης στο Παρίσι το 1919 και 1946.
   φ. Θ: Συλλογή ογδόντα πέντε (85) φωτογραφιών από κώδικες, την καθημερινή ζωή της Θράκης, αποκόμματα από περιοδικά και εφημερίδες.
   φ. Ι: Ποικίλα σχετικά με τη Θράκη.
   φ. ΙΑ: Διάφορα.
   ΙΙ. Αρχείο Περικλή Παπαχριστοδούλου: χειρόγραφες φιλολογικές μελέτες, ποιήματα κ.ά.

Το μεγαλύτερο ποσοτικά μέρος του Αρχείου αποτελεί η Αλληλογραφία, συμποσούμενη σε 25 αρχειακούς φακέλους. Οι τίτλοι που εμφανίζονται στους φακέλους και υποφακέλους, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, έχουν δοθεί από τον ίδιο τον δημιουργό του Αρχείου και ως εκ τούτου διατηρήθηκαν στην παρούσα ταξινόμηση. Αρχικά, ένα σημαντικό τμήμα της Αλληλογραφίας, που περιλαμβάνει επιστολές κορυφαίων Ελλήνων και ξένων ανθρώπων του πνεύματος, όπως και αποκόμματα τύπου που αφορούν τον ποιητή και την βράβευσή του, είχαν δοθεί από τον Οδυσσέα Ελύτη στο Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου όμως, στη συνέχεια, ο ίδιος τα απέσυρε ενσωματώνοντάς τα στο αρχειακό υλικό που είχε από το 1975 παραχωρηθεί στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Έτσι σήμερα έχει αποκατασταθεί πλήρως η ενότητα Αλληλογραφία παρέχοντας πολύτιμο τεκμηριακό υλικό για τον ελληνικό και τον ευρωπαϊκό πνευματικό βίο από το 1945 και εξής μέχρι σήμερα. Στον κατάλογο καταγράφονται ονομαστικά όλοι οι επιστολογράφοι, θεματικά και χρονολογικά καθώς επίσης ο αριθμός και το είδος των επιστολών. Επιμέρους υποενότητα αποτελεί η συγχαρητήρια αλληλογραφία του ποιητή καθώς παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον λόγω της απονομής του βραβείου Nobel Λογοτεχνίας το 1979 στον Οδυσσέα Ελύτη.

Ιδιαίτερο βάρος έχει η ενότητα Χειρόγραφα, η οποία περιλαμβάνει τα σημαντικότερα από τα έργα του ποιητή σε χειρόγραφη μορφή με σχόλια και διορθώσεις από τον ίδιο κι αυτό εξαιτίας του γεγονότος ότι ο Ελύτης συνήθιζε να μην διατηρεί τις πρώτες μορφές των έργων του και τα χειρόγραφά του. Στην ίδια ενότητα ενσωματώθηκαν και οι μεταφράσεις του έργου του σε διάφορες γλώσσες.

Η τρίτη ενότητα Κριτική και Εκδόσεις περιλαμβάνει, σε χρονολογική σειρά, αποκόμματα τύπου, εφημερίδες και περιοδικά με αναφορές στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη, κριτικές και παρουσιάσεις των εκδόσεών του. Στους 5 τελευταίους φακέλους της ενότητας αυτής βρίσκονται οι εκδόσεις των έργων του Οδυσσέα Ελύτη, πολλές από τις οποίες είναι αρκετά σπάνιες λόγω της παλαιότητάς τους, του ιδιαίτερου τυπογραφικού και καλλιτεχνικού τους ενδιαφέροντος καθώς και του περιορισμένου αριθμού αντιτύπων που είχαν εκδοθεί.

Στην τέταρτη ενότητα του Αρχείου Εικαστικά Έργα ενσωματώθηκαν έργα Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως του Τσαρούχη, του Μόραλη και του Φασιανού, αφιερωμένα από τους δημιουργούς τους στον ποιητή, κυρίως για την εικονογράφηση των ποιητικών του έργων. Παράλληλα, στην ενότητα αυτή τοποθετήθηκαν και τα εικαστικά έργα του ίδιου του ποιητή, κυρίως κολλάζ (Συνεικόνες) και τέμπερες, καθώς επίσης και τα λευκώματα με το φωτογραφικό υλικό από όλες τις περιόδους της ζωής του Οδυσσέα Ελύτη, προσφέροντας ένα πανόραμα του βίου και της δράσης του που σε συνδυασμό με το εκτενές βιογραφικό σημείωμα του ποιητή, συνταγμένο από τον ίδιο, διαμορφώνουν μια πλήρη εικόνα για το πρόσωπο και τη δημιουργία του Οδυσσέα Ελύτη. Την ενότητα συμπληρώνουν ακουστικό υλικό (δίσκοι με μελοποιημένα έργα του ποιητή, κασέτες με συνεντεύξεις κ.ά.) και βραβεία που απονεμήθηκαν στον ποιητή συμπεριλαμβανομένων τιμητικών διπλωμάτων, μεταλλίων και άλλων διακρίσεων. Στη συλλογή υπάρχει και το επίχρυσο αντίγραφο του βραβείου Νόμπελ.

Η πέμπτη ενότητα Μελέτες για το έργο του Ο. Ελύτη περιλαμβάνει τόσο ελληνικές όσο και ξενόγλωσσες μελέτες και διατριβές.

Τέλος, στην έκτη ενότητα Προσωπική Βιβλιοθήκη Ο. Ελύτη καταγράφονται τα βιβλία και τα περιοδικά που ο ίδιος ο ποιητής δώρισε στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Πρόκειται για μεταφράσεις έργων του αλλά και έργα άλλων που αποτελούν μια σημαντική πηγή πληροφοριών και ολοκληρώνουν την εικόνα του ποιητή καθώς φωτίζουν τις σχέσεις του με τον πνευματικό κόσμο της Ελλάδας και της Ευρώπης της εποχής. Πολλές εκδόσεις έχουν ιδιόχειρες αφιερώσεις των λογοτεχνών ή καλλιτεχνών δημιουργών τους, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζουν εκείνες των P. Eluard, P-J. Jouve, G. Ungaretti, H. Matisse, P. Picasso, Α. Εμπειρίκου, Ν. Εγγονόπουλου, Δ. Καπετανάκη, Ν. Γκάτσου και Δ. Αντωνίου.

Το περιεχόμενο του αρχείου Πρεβελάκη

Στα κατάλοιπα του Παντελή Πρεβελάκη κατατίθενται κυρίως:

-H λογοτεχνική και επιστημονική του εργογραφία, σε χειρόγραφη, δακτυλόγραφη, κάποτε και έντυπη μορφή. Πλάι στο πρωτότυπο έργο αποταμιεύονται οι πολυάριθμες μεταφράσεις, πιστοποιήσεις της απήχησης και διάδοσης του συγγραφικού του έργου στο εξωτερικό.

-Συνυφασμένα με το συγγραφικό του έργο είναι τα λογής σημειώματα, γλωσσάρια, φυτολόγια, κ.ά., που στήριξαν την πρωτότυπη συγγραφή.

-Η αλληλογραφία αποτελεί μια άλλη κατηγορία υλικού, ποσοτικά την ογκωδέστερη. Στο μεγαλύτερο μέρος της σχετίζεται με την εργογραφία Πρεβελάκη, αφού αποτελεί άμεσο και ενδιαφέροντα σχολιασμό της. Επίσης σ' αυτήν αποταμιεύονται επιστολές και έγγραφα που αφορούν στην επαγγελματική του σταδιοδρομία, φωτίζοντας κυρίως τη δράση του, ως Διευθυντή στη Διεύθυνση Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας, και ως καθηγητή της Ιστορίας της Τέχνης στη Σχολή Καλών Τεχνών.
Ελάχιστη είναι η ιδιωτική αλληλογραφία και αφορά επιστολές που ο συγγραφέας αντάλλαξε με την οικογένειά του.

-Κατάλοιπα του Νίκου Καζαντζάκη. Η φιλία του Παντελή Πρεβελάκη με τον άλλο μεγάλο κρητικό συγγραφέα Ν. Καζαντζάκη, η οποία ξεκίνησε στα 1926 και διήρκεσε μέχρι και τον θάνατο του Καζαντζάκη, ανέδειξε τον Παντελή Πρεβελάκη στον κατεξοχήν βιογράφο και μελετητή του έργου του, τουλάχιστον για την αμέσως μετά το θάνατο του Καζαντζάκη εποχή. Στο αρχείο του διασώζονται πολύτιμα κατάλοιπα αυτής της φιλίας, όπως το σύνολο των 400 γραμμάτων του Καζαντζάκη στον Πρεβελάκη, φωτογραφίες, πολλές από τις οποίες είναι άγνωστες, βιογραφικές καταθέσεις, μελέτες και έργα, υλικό που ο Πρεβελάκης συγκέντρωσε για να υποστηρίξει το προσωπικό, συγγραφικό του έργο για τη ζωή και το βίο του συντρόφου του. Ενδεικτικά αναφέρεται η Απολογία του Καζαντζάκη προς την Ανακριτική Αρχή Ηρακλείου, όταν τον συνέλαβαν ως κομμουνιστή, το χειρόγραφο της μελέτης του για τον Η. Bergson, το ανέκδοτο έργο, σε δακτυλόγραφη μορφή Ένας περίπατος στην Ελλάδα.

-Αποκόμματα από εφημερίδες και περιοδικά που αναφέρονται είτε στην συγγραφική είτε στην επαγγελματική δραστηριότητα του Πρεβελάκη θεματικά ταξινομημένα.

Καλλιτεχνικό κουτί με ετικέτα «Χειρόγραφα Λογοτεχνών» που περιέχει:
1) Α. Βουσβούνη
2) Ν. Βρεττάκου
3) Στ. Δάφνη
4) Τάσου Δήμου
5) Κ. Θρακιώτη
6) Β. Ιθακίσιου
7) Β. Ιωακείμ
8) Γ. Καζαντζάκη
9) Ζ. Καρέλλη
10) Χριστόφορος Μηλιώνης
11) Ελένη Ουράνη (Άλκης Θρύλος)
12) Νίκος Γαβριήλ Πετζίκης
13) Αντώνης Σαμαράκης
14) Γιάννης Σκαρίμπας
15) Ν. Τουτουντζάκης
16) Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος
17) Άγνωστος
18) Αποκόμματα εφημερίδων για το Γιώργο Σεφέρη (1969)
19) Ελένη Βακαλό
20) Κλείτος Κύρου
21) Βενετία Καπετανάκη
22) Βασίλης Μοσκοβης- Κώστας Α. Παπαδάκης
23) Καλλιρρόη Παρρέν
24) Ανδρέας Καραντώνης
25) Βασίλης Ρώτας
26) Γεώργιος Σκαλιέρης

1 (Φ 1890). Έγγραφα και ενθύμια του Λάμπρου Πορφύρα, 1886-1932: σχολικός έλεγχος, φοιτητική ταυτότητα, εκλογικά βιβλιάρια, τιμητικά διπλώματα, εκδοτικό συμφωνητικό του 1926 και 5 γράμματα του ποιητή προς το δικηγόρο Θ. Σεργάκη.
2 (Φ 1891). Έγγραφα συγγενών του Πορφύρα, 1872-1965: προικοσύμφωνο των γονιών του με σφραγίδα του ελληνικού προξενείου Χίου, γράμμα του πατέρα του από την Καλκούτα και 3 του αδερφού του από το Ντάρμπαν, στρατολογικά έγγραφα του τελευταίου.
3 (Φ 1892). Στίχοι: μονόστιχα Σολωμού και Ουγκώ, σατιρικά στιχάκια για το Χιώτη ποιητή Παντ. Πρώιο, δακτυλόγραφα, φφ.με ποιητικές μεταφράσεις του Πορφύρα και αγγλική μετάφραση στίχων του (1966).
4 (Φ 1893). Διάφορα γράμματα προς το Θόδωρο Σύψωμο με μνείες του ποιητή ή εκδηλώσεων στη μνήμη του, 1938-1975 (κυρίως: 1964-1966, 1971 κ.ε.)· μεταξύ των αποστολέων: Γ. Σταυρόπουλος, Θ. Δρακοπούλου (Μυρτιώτισσα), Ι. Παναγιωτόπουλος.
5 (Φ 1894). Αποκόμματα και φύλλα εφημερίδων της Αθήνας, του Πειραιά και της Χίου με μνείες του ποιητή ή εκδηλώσεων στη μνήμη του, 1964-1973.
6 (Φ 1895). Διάφορα μεταθανάτια σχετικά με τον Πορφύρα: επιστολή σχετική με την έκδοση των Απάντων του (1956), προγράμματα εκδηλώσεων και ιστορικά στοιχεία για την οικογένεια Σύψωμου.
7 (Φ 1896). Φωτογραφίες (περ.1880-1992). Οι πιο παλιές (περίπου 20) είναι του ίδιου του Πορφύρα ή των συγγενών του, οι υπόλοιπες από μεταθανάτιες εκδηλώσεις (και κυρίως από φιλολογική βραδιά που μάλλον έγινε το 1964 στην ταβέρνα του Γουζούαση).

Περιοδικά, αποκόμματα εφημερίδων, ποιήματα, σημειώματα για ποιήματα, αλληλογραφία, μεταφράσεις.

Παλαιά σαμιακά και τουρκικά έγγραφα, λυτά φύλλα της εφημερίδας ''Φως'', χειρόγραφα τετράδια του Αλέξη Σεβαστάκη με ιστορικές μελέτες του, χειρόγραφο και φωτοτυπία του βιβλίου του ''Το κίνημα των Καρμανιόλων στη Σάμο''. Φωτοτυπίες ανέκδοτων και δημοσιευμένων μελετών του, παρεμβάσεις του βουλευτή Α. Σεβαστάκη στη Βουλή, φύλλα εφημερίδων, περιοδικά και φυλλάδια σαμιακά, ικαριακά κ.ά..

Διάφορα έγγραφα σχετικά με βιογραφικά στοιχεία του Νίκου Μαράκη και κάποια κείμενά του από το αστυνομικό δελτίο. Σαράντα μία (41) φωτογραφίες Ν. Μ., αστυνομικών συντακτών και άλλων. Ένα σκίτσο του Ν. Μ. Θεατρικά Νίκ. Ι. Μαράκη: "Η Ανθή", "Ελληνοτουρκική Συμφωνία", "Ο εχθρός", "Η ζωή μιας γυναίκας", "Η καινούργια δασκάλα" (1937, δύο αντίτυπα), "Κάτω απ' το ράσο", "Η κοκκινοσκουφίτσα", "Λιμάνια" (1939), "Μαλβίνα" (παιδικό), "Τα νειάτα", "Το ξένο βιολί" (1935), "Μια πειραιώτικη ιστορία", "Το ρομάντζο της Φανής", "Ένας τίμιος άνθρωπος" (1942), "Ο τίμιος δρόμος", "Τιμόνι στο σπίτι", "Τόπο στα νειάτα", "Χαμίνια". Μεταφράσεις θεατρικών έργων από Ν. Ι . Μαράκη: "Γυναίκα αστυνόμου", Ekener. "Η γυναικομαχία", Hiriart Hugo. "Η δεσποινίς Σοκολάτα", Paul Gavault, "Η κυρία ανθυπασπιστής", "Μιχαήλ Στρογκώφ", "Οι νοικάρηδες της κας Σαρθ", "Ένα ταξείδι στην Ανατολή", "Το τζαμί της Βαγδάτης", "Υπηρέτης δύο αφεντάδων" (απόσπασμα), Γκολντόνι. Σελίδες από αταύτιστο θεατρικό έργο, μεταφρασμένο από τον Ν. Μ. Διηγήματα και νουβέλες του Ν. Μαράκη: "Η ζωή δεν τελείωσε", "Η Ιντερπόλ εν δράσει. Η αυτοκτονία του Μορίς Κλάρκ.", "Ερυθρόδερμοι", "Υπίλαρχος Μαρασλής Αφεντάριος ή Μάριος Μαράκης", "Ένας δύσκολος χειμώνας. Έργα Ν. Μαράκη: πεζά και έμμετρα επιθεωρησιακά (πλήρη ή αποσπασματικά, τιτλοφορημένα ή ατιτλοφόρητα). Τετράδιο με κείμενο μαθητικό (;) του Ν. Μαράκη, τιτλοφορημένο "Βυζαντινή Ιστορία". Ερωτική ιστορία του Ν. Μαράκη γραμμένη με ημερολογιακή μορφή. Σκόρπιες χειρόγραφες σελίδες, πρόχειρες γραφές από αταύτιστα έργα του Ν. Μαράκη. Χειρόγραφα δημοσιογραφικά και αποκόμματα εφημερίδων με ποικίλα δημοσιεύματα του Ν. Μαράκη. Κείμενα τρίτων (θεατρικά, ποιήματα κ.λπ.) προς τον Ν. Μαράκη, ταυτισμένα και αταύτιστα. Φάκελος με τίτλο "Τι γράφουν οι άλλοι για το θεάτρο", συγκροτημένος από τον Ν. Μαράκη με αποκόμματα εφημερίδων σχετικά με: θέατρο, θεατρικές κριτικές, άρθρα, αποσπάσματα έργων. Ποικίλα δημοσιογραφικά Ν. Μαράκη κατά τη διάρκεια της Κατοχής: αποστολές Μέσης Ανατολής, αποστολή Τσιγάντε, αποβάσεις ναυτικές, σαμποτάζ πλοίων. Λοχαγός Παν. Ρογκάκος και άλλοι αντιστασιακοί. Υπόθεση Πολκ, 1948. Προγράμματα θεάτρων. Προγράμματα κινηματογράφων. Κατάλογοι παραδοθέντος Αρχείου του Ν. Μαράκη.